صفحه 1:
صفحه 2:
نوروز خوانی سا
دسا اس اس یک هفته مانده.به شب عیدچند تقر شب هنگام فانوس به دست من كرفت 0/١ 555
برداشته به هم میکوبیدند و به حیاط خانه مردم میرفتند. به در هر خانهای که میرسیدند اجازة نوروزخوانی
كرفس و این شعر را میخواندند: "در اول عرض:من باشد سلامی تو ای آقای من. خوش فکر عالی بده اد
بخوانیم چند کلامی"
5 شاك جانه مشکلی نداشت, مثلاً کسي از اعضای خانواده او در آن سال فوت نکرده بود pop lena اد
نداشت, به آنها اجازه می داد. نوروزی خوانها نیز اشعاری را در مدح ائمة اطهار(ع) میخواندند. بعد از آن
صاحب خانه هدیهای مثل پول, برنج یا تخم مرغ به انها مىداد.
آنگاه نوروزی خوانها از حیاط خانه به خانة بعدی میرفتند و اين کار در تمام محل اجرا ميشد. نوروزی خوانها
معمولاً بعد از اجرای مراسم به صاحبخانه, یک شاخه شمشاد به عنوان نماد سبزی و نیکبختی, هدیه میدادند و
ار تاه حصور بداشت. شاخة شمشاد را بریکی از ستونهای ایوان خان ۰ ۱۰۰۰۳ ۲
ey
w aN ۸ نما د
صفحه 3:
= رس
استقتال از بهار با عروسک تکم در گیلان 2
تکمچیها میراتدار نمایشگران بخشهای زیادی از ایران به شمار میروند که در گذشتههای دور در اعیاد مذهبی و باستانی مانند
نوروز به در خانهها میرفتند و با ساز و آواز خود و تکان دادن عروسک تکم, شادی را به خانههای مردم ساکن شهرها و روستاها
هدیه میکردند.
تکم در زبان ترکی به معنی " بز نر" است و تکم بز قوی هیکلی است که در رأس گله حرکت میکند, بز در تاريخ خاورميانه و
ایران زمین, نماد برکت, باروری و قدرت است. این عروسک چوبی, به شکل بز توسط مردم به صورت دستی ساخته و با پارچه یا
مخمل قرمز رنگ آراسته میشود و تکمچیها با در دست گرفتن این عروسک قدیمی و خواندن آوازهای محلی و مذهبی مسایل
اجتماعی را از گذشتههای دور مورد توجه قرار میدهند و بچهها در جریان بازی, wlio b دستی و بومی, معماری و فضاهای متنوع
آن اشنا میشوند.
عروسک تکم با مواد طبیعی مانند چوب و پارچه و بند کفش ساخته شده تمامی پولکها هم به صورت ۱
4
فا YY ok a,
o
صفحه 4:
مب A |
تمایش های آنتنت نوروز: ۱ مس
olga پاستانی ایرانیان همراه با آثين و مراسم های گوناگون است که ريشه در فرهنگ و هنر اين سرزمین دارد. نماینتل
«عروس كوله» يكى از اين مراسم هاى آثيتى توروز در شمال كشور است. 5
اس ل نوروری, در گیلان. مازندران» الموت و طالقانانست. ذر این نمایش غول, عرو د اا 010072
als guia le Wal oye 2 در مازندران به پیربابو معروف است.
1 ا كزارش تول با پوشضی از لش (سافههای خشگ شالی) و زنگولههایی به باه چمافی در دست را شر ۲
میشد. نقش عروس را نیز اغلب یکی از پسران جوان بازی میکرد و لباس زنانه میپوشید. در بازی نوروزی عروس گوله, غول
تس آوردن عروس با یکدیگر درگیر میشدند.
بش ار ju Gules Jel گروه همخوانی میکردند:
عروس گوله بیاردیم
جانه ذله بهارديم
خانه واه تره نیاردیم
تی پسره بیاردیم
ترجمه اين اشعار بدین شرح است: بازی عروس و غول آوردیم/ برای جان و دل آوردیم/ صاحبخانه برای تو نیاوردیم/ برای پسر تو
9
رن یت YY ۱ ۱۳۲۲۲
صفحه 5:
أ رس
lol نوروزی در روستاهای گیلان wr
كت
یکی از اماکن دیدنی که در ایام نوروز, میتوان درآن آداب و رسوم محلی مخصوص به نوروز را دنبال کرد, موزه میراث
روسنایی گیلان است.
ووره یرت روستایی گیلان جشنواره نوروزهای.را برگزار کرده است که در آن موسیقی ,باژیها
ول مسسولات ,سوغات , انواع غذاهای محلی و مسابقات فزهنگی عرضه ازائه میشود.
در این جشنواره که از YA اسفند آغاز شده, آیینهای ویژه نوروز استان گیلان از جمله نمایشهای "عروس گولهی" و
"نوروز خوانی" اجرا میشود.
کی ار کنندکان میتوانند هنگام بازدید از اين مکان,با لیاسهای محلی مخصوص گیلان گردش نت را ۳
حال و هوای محلی روستایی این استان بگذرانند.
این موزه در جهت احیای صنایع دستی که به عنوان یکی از وجوه فرهنگ بومی, نقش چشم گیری در بازسازی بخشی از
فرهنگ رو به فراموشی گیلان دارد, صنایع و هنرهایی همچون سفالگری, گمج سازی, رشتی دوزی, حصیربافی, گلیم باقی,
217 افى وغيره كه أفريده ذوق و قریحه هترمند گیلانی است در محل موزه به تاش ۳۳۱۰
ید کنندگان میتوانند در محوطه خانه های روستایی و غرفه های بازارچه سنتی که برای عرضه این محصولات به بازدید
ندگان احداث رشده است با شیوه,های خلقاٍین آثار هم آشنا شوند
۳ ل
صفحه 6:
ك2
كل كل چهارشنبه؛ J سنا
a
از دیگر مراسم کهن ایرانیان که در گیلان هم با بعضی تغییرات جزیی به آن میپردازند, چهارشنبه سوری است که در غروب آخرین سم
شنبه سال و در شب چهارشنبه انجام می شود.
به این منظور خار, بوته, گون و کاه جمعآوری میشد و با درست کردن پشتههایی که معمولاً رو به سمت قبله مینهادند و سپس آتش زدن
آنهاء از روی آتش میپریدند و هنگام پریدن با خوشحالی میخواندند:
گل گل چهارشنبه به حق پنج شنبه
زردی بشه, سرخی بایه نکبت بشه, دولت بایه
بت ای شعله آتش چهارشنبه, به حق پنج شنبه؛ زردی و ضعف و بيماری رخت بر بندد و نوبت شرخى و نشاط و خرمی فرا رسد دورد
و تکام ب سر آیداو دولت و اقبال روق نماید.
این سنت که از روزگار زرتشت و حتی جلوتر بر جای مانده, در دوران اسلامی با اعتقادات مردم در هم آمیخته و رنگ و بویی دینی گرفته
است. دود کردن آسپند هم از اين رسوم است که سعی می ده اد وبه هنگام دود کردن آن زحرمه کر
عاطتیل کن, باطیل کن تى مرده ماره بیرون کن
6
اسفتد دوكن جاووس بايه مردمار به هوش بايه
/بعنى: عاطل و باطلش كن و جشم زخم را از وجودها دور ساز. مادر شوهرت را بيرون كن. اسپند دود كن تا جاووش بيايد. تا مادر شوهرت
به هوش بيايد.
aN ۸ لها نما د
از سادات خریداری
صفحه 7:
مب ZF |
۱ مت
ل
كيلان در ايام نوروز
:ل 1 نت ابن كه دختران نه زودى ته خانه شوی بروند, دختران دم بخت را چند ساعب ا
کات پر و حانه تکانی می کردند. شکستن کاسه و کوزه و ظروف کهنه به علامت دور با ۳
بر و رف |فضا و بلا از دیگر آداب این روز به شمار می رفت.
مراسم چهارشنبه سوری در نواحی مختلف گیلان با تفاوتی اندک اما شبیه به هم اجرا می شد و گاه
شلیک تیر و ترکاندن ترقه نیز در برنامه جای داشت. گاه نیز به نیت برکت, یکی از اهالی با تبر به
که ار نی داد مي رفت اما با ضمانت دیگران برای بار آوردن درحت بر تال ۲
شخص تبر به دست از قصد خود منصرف میشد.
w aN 1 نما د
صفحه 8:
مب رس
فالگوش ایستادن؛ 0
فالگوش ایستادن نیز از دیگر برنامههای چهازشتبه سوزی اسنت: بزای این کازددر گذرگاه ها میایستادید و با
شنیدن پنهانی نخستین کلمات عابرین. مفهوم آن را حمل بر توقیق یا ناکامی خود در سال آتی میشمردند.
از گر رسیم اجرایی این شب بود که معمولاً جوانان و بیشتر دختران به در خانه همسایه ها می رفتن وا
وان کردن روی خود و بدون دادن آشنایی. خواستار هدیه می شدند. نقل و نبات و نفقلات از عمده ترین
* در کاسه قاشق زنان جای می گرفت:
شال اندازی؛
در رمناطق روستایی کوهستانی از رسوم شایع چهارشنبه سوری بود و گاه حالت نوعی خواستگاری از دختر
اب خانه را داشت.
لا > کرش شال اینان مقداری شیرینی و آجیل به عنوان هدیه صاحب خانه بسته می شد و شال انداران
ززون مشخص کرن هویت خویش به خاه فرد دیگری می رفتند.
1 ۳
صفحه 9:
سیزده سال؛
آخرین مراسم نوروز, سیزده سال است. در اين روز مردم گیلان بیشتر به کنار رودخانهها و در دل
000000 1 شور گروشی آخرین روز تورور زا گرامی میدارند؛
دختران گیلانی در اين روز سبزه گره میزنند. اين مراسم معمولاً با بندبازی, کشتی گیله مردی و
نواختن ساز و نقاره همراه است.
Yo
TS
صفحه 10: