آشنایی با صحیفه سجادیه

صفحه 1:


صفحه 2:
OM ‏او‎ ere cS. .. 9 ‏تا مرجای رک تالم‎ 

صفحه 3:
آشنایی با صهیفه سجادیه زیور آل محمد علیهم السلام 

صفحه 4:
گرد آوری غلاممسین کمیلی ۱۳۹۱ 

صفحه 5:
اهمیت و جایگاه رفیع صحیفه 

صفحه 6:
میراث کهن مانده از قرن های نخستین اسلامی در باره 

صفحه 7:
پادگاری نفیس صحیفه سجادیه یادگاری بس ارزشمند از امام على بن الحسين قليهها السلام مى باشد 

صفحه 8:
مصباح جویندگان حقیقت هر ورق صحیفه سجادیه کتابی سترگ در معارف و حقایق دین و مصباحی برای جویندگان راه حقیقت و سالکان طربق محبت است 

صفحه 9:
مدرسه انسان سازی صحیفه سجادیه تنها یک کتاب دعا نیست بلکه مدرسه بزرگ انسان سازی است افسوس که قدرش را ‎yl‏ گونه که باید ندانستیم و ... 

صفحه 10:
معارف: والا در صحيفه معارف والايى از توحيد ؛ معاد ؛ توان يافت 

صفحه 11:
تصعيد و تلطيف اضلاع وجودی صحيفه باعث تصعيد و تلطيف اضلاع وجود انسان از ادراى , احساس و كردار مى شود. صحیفه سجادیه , مركز جهانى علوم اسلامی , ص 10 / 

صفحه 12:


صفحه 13:
امام خمينى و صحیفه سجادیه ما مفتخریم که ادعیه حیاتبخش , که او را قرآن صاعد ‎wo‏ خوانند ‘ از ائمه معصومین ما است. ما مفتخریم به اینکه «مناجات شعبانیه» امامان و دعای «عرفات » حسین بن علی علیهما السلام. و«صحیفه سجادیه », اين زبور آل محمد, و« صحیفه فاطمیه» که کتاب الهام شده از جانب خداوند تعالی به زهرای مرضیه است , از ما است . / نک : وصیت نامه امام رضوان الله علیه / 

صفحه 14:


صفحه 15:
صحیفه در نگاه رهبری با صحیفه سجادیه مانوس شويد . کتاب بسیار اينکه گفته اند زبور آل محمد , واقعا همین طور است ؛ پر از نقمه های معنوی است . دعا و درس است. / نک : دعا از منظر رهبر معظم انقلاب اسلامی , به کوش ش علیرضا برازش , موسسه پژوهشی فرهنگی انقلاب اسلامی , ص 135 . 

صفحه 16:
به نظر من صحیفه سجادیه مبارکه یکی از بهترین ذخایز معنوی ماست,اگر بتوانیم از اين استفاده کنیم. / نى : همان 

صفحه 17:
سجاد ‎ale‏ ‏زگ زندگی امام سح 4 ‎pa‏ السلام 

صفحه 18:
نام زیبایش امام سجاد عليه السلام فرزند حسين بن على عليهما السلام سيد جوانان بهشت است . مادر ارجمند و مطهره شان شهربانو ناميده شده است نام كرامى ايشان «على » لقب : زین العابدین , سید الساجدین و... کنیه : ابومحمد 

صفحه 19:
ولادت ولادت امام سجاد عليه السلام : نیمه جمادى الاولى سال 36 يا ينجم شعبان سال 38 هجرى در مدينه 

صفحه 20:
شهادت شهادت بنا بر قولی در 25 محرم سال 94 یا 95 در سن 57 سالگی با دسیسه ولید الملک / نک : محدث قمی , منتهی الأمال / 

صفحه 21:
عبودیت و حرکت بر مدار رضای حق عبودیت یعنی رهایی از اسارت شیطان و نفس اماره و تمام وجود خود را در مسیر رضای خداوند متعال قرار دادن 

صفحه 22:
حرکت معصومان بر مدار رضایت حق حرکت معصومان که انسان های کاملی در عبودیت هستند در حوزه فردی و اجتتاعن بر هنداز رتیت حق آست + آر اين رو قيام يا صلح امام بر همین مدار نک : فقیهی , آشنایی با صحیفه سجادیه , ص 14 / 

صفحه 23:
نور واحد تمام معصومان نور واحد و همگی قائمان در محراب اطاعت خدایند. 

صفحه 24:
دو شرط اساسی حرکت ‎sl‏ ‏صلاحی الف - وجود رهبری شایسته < فاعلیت فاعل ب - مساعد بودن شرایط زمان و آمادگی مردم < قابلیت قابل در مورد امامان معصوم جنبه فاعلی تام و ‎lar‏ ايتتت و تيركاة با چتبه. فاتلی ‎Karla‏ ‏شود ظهور و بروز می ‎US‏ نک : فقیهی , اشنایی با صحیفه سجادیه , ص ۱/15 

صفحه 25:
دوره سخت امام سجاد امام سجادعلیه السلام شیعه را از یکی از سخت ترین دوران ها عبور داد ؛ دورانی كه جز سركوبى شيعه به وسيله امويان و زبیریان , نشان روشنى نداشت / نى : حيات فكرى و سياسى امامان شيعه . رسول جعفريان . ص 260 / 

صفحه 26:
مردم آن زمان مردم ابراز علاقه می کردند ولی افرادی نبودند که بتوان روی پاری آنان حساب باز کرد , و چه بسا هنگام امتحان به گوشه 

صفحه 27:
استفاده از شیوه غیر مستقیم در هدایت مردم امام در اين دوره از شیوه زبانی مستقیم مانند : خطابه و نامه و شیوه عملی مستقیم یعنی قیام استفاده نکردند بلکه از شیوه زبانی غير مستقيم يعنى دعا و نيايش , عبادت و مكارم اخلاق مردم را به سوى دين و اخلاق متوجه ساخت. / فقيهى , آشنايى با صحيفه سجاديه . ص 15/ 

صفحه 28:
راز نمود بيشتر دعا در عصر امام جاد ياد آورى مى شود كه دعا , عبادت و التزام به اخلاق به عنوان « وسيله » به کار گرفته نشد ؛ زیرا اینها از امور جدایی ناپذیر از زندگی یک انسان کامل و عابد است از اين رو مانند همین دعاها و عبادت ها و مکارم اخلاقی از ساير امامان ۳ چون در زمان امام سجاد از شیوه مستقیم استفاده نشد خود به خود این شیوه نمود بیشتری نزد مردم پیدا کرد . / نک : فقیهی , آشنایی با صحیفه , ص16 / 

صفحه 29:
انعکاس وضع اجتماعی در دعا از سوی دیگر دعاهای هر دعا کننده ای معمولا ناظر به اوضاع زمان و اجتماع نیز می باشد لذا از این جهت نیز دعاهای آن امام همام منعکس کننده اوضاع اجتماعی و تعلیم دهنده آموزه های دینی است. / نک : فقیهی , آشنایی با صحیفه , ص 6 / 

صفحه 30:
راز سيراب تكيه به صلوات نوعى بيوند دادن با محمد و 

صفحه 31:
دعای ختم قرآن دعای ختم قرآن بیانگر جایگاه والای قرآن 

صفحه 32:
نفرین در دعاها نفرین بر ظالمان نشان ناراضی بودن و 

صفحه 33:
جایگاه امامت دعاهایی که نقش امامت و رهبری را در 

صفحه 34:
دعاهای نسبیحی دعاهای تسبیحی , تهلیلی و ز تحمیدی که توحید حقیقی و معارف توحیدی را بیان مى كند و اندي يشه و اعتقاد درست مردم را شكل مى دهد 

صفحه 35:
دعاهای اخلاقی عرفانی دعاهای اخلاقی و عرفانی که دلهای شیفته دنیا را متوجه محبوب حقیقی می کند نک : فقیهی , آشنایی با صحیفه , ص 16 / 

صفحه 36:
تمام این دعاها از کسی است که در و شدید ترین درجه ی عشق به او نشسته است و مى خواهد انسان ها را نيز به اين مراتب برساند تا تنها تسليم و مانوس با 

صفحه 37:
دعا و فلسفه آن دعا , یعنی درخواست از خداوند و سخن گفتن با او دعا برخاسته از نوعی آگاهی به نقص و نیاز خی و بی نیازی پروردگار ‏ است ها نیز گوناگون می باشد 

صفحه 38:
دعا و فطرت دعا از امور فطری بشر است البته ممکن است به علل گوناگون در ضمير انسان مدفون گردیده و تنها هنگام اضطرار و 

صفحه 39:
در فرهنگ قرآنی , دعا از امور لازم در حیات ایمانی است که استکبار و دوری از آن سبب تنزل شخصیت انسان و محروم ماندن او از رحمت الهی است . غافر60 | 

صفحه 40:
دو نگاه متفاوت به دعا الف - برخی دعا را به عنوان وسيله مى نگرند ؛ از اين رو اكر دعايشان ‎(orale‏ ‏شد ديكّر دست به د بر نمى دارند و اك به اجابت نرسيد نا اميد شده و كاه زبان به كلايه و كفر و ناسزا مى كشايند جون مدعوٌ ( خداى متعال ) را نشناخته و به لطف و حکمت او آگاهی ندارند . 

صفحه 41:
ب- دسته ای دیگر دعا رابه عنوان هدف می بینند و دعا نزد آنان انس و دلدادگی به خداوند است . اگر نیازشان برآورده شد شکر نموده و اگر داده نشد دست از طلب و نيايش و انس بر نمى دارند . 

صفحه 42:
زبان دعا كننده ى معارف بلندى در حوزه هاى مختلف دينى است . 

صفحه 43:
معارفی که در دعاها وجود دارد شاید در احادیث نباشد زیرا مخاطب امامان در احادیث عموم مردم هستند و عقل ان ها باید لحاظ شود ولی در دعا ها مخاطب آنها خداوند متعال است . مجد فقیهی , مرکز جهانی علوم اسلامی | 

صفحه 44:


صفحه 45:
نام های صحیفه صحیفه کامله سجادیه زبور آل محمد صلی الله علیه وآله وسلم اخت القرآن انجیل اهل بیت علیهم السلام 

صفحه 46:
حفاظت صحیفه از نا اهلان صحیفه از ز کتاب های بسیار پر ارزش و مورد توجه بزرگانعلمای اسلام بوده و به «زبور آل محمد صلى الله عليه وآله وسلم» معروف است. 

صفحه 47:
ارزش و عظمت صحیفه سجادیه تا بدانگونه است که ائمه علیهم السلام مواظبتکردهاند از دسترس نااهلان دور باشد و بدین ترتیب آن را بدونهیچگونه نقص به دستشیعیان, دوستان و شیفتگان خودرساندهاند. 

صفحه 48:
تعداد دعاهای صحیفه صحیفه در وضع کنونی , 54 دعا در بر دارد . در صورتی که در مقدمه صحیفه , دعاهای موجود در آن , 75 دعا ذکر شده است . 

صفحه 49:
یازده عدد از آن را خود راوی گم کرده است و تنها 64 عدد آن نزد راوی بوده است . يس بايد ده تای دیگر در دست راویان دیگر مفقود شده باشد ؛ ولی در اسناد دیگری که از «مطهرى» نقل شده است ذكرى از 75 

صفحه 50:
در مقدمه صحیفه از چگونگی دستیابی « متوکل بن هارون » - راوی اول صحیفه - به كتاب صحيفه سجاديه سخن به ميان آمده است 00000 

صفحه 51:
عنوان های دعاها 1- حمد و شکر : 2 عدد 2- صلوات و سلام : 3 3- حاجات و حالات مربوط به دنیا و زندگ جاجات ‎ee‏ رمربوط به دنب و زندگی 4- در حاجات معنوی و حالات عرفانی و ‎NEL‏ مر 9 ‎٩‏ 5- نماز شب و قران : 2 6 دعا برای دیگران : 4 

صفحه 52:
7- دعاهای مربوط به زمان های خاص : 6 ‎silo wll -8‏ و حوادت طبیعی 3 9- دفع شرارت شیطان و دشمنان : 3 توجه : دعای 53 لحاظ نشده است 

صفحه 53:
وثاقت و اعتبار صحیفه تسامح در ادله سنن راههای دستیابی به وتاقت صحیفه 1- تواتر 2- متن از حیت فصاحت و بلاغت و محتوا و شمون 3- سند 

صفحه 54:
ترجمه ها , فرهنگنامه ها , تکمله ها و شرح هاى صحيفه 

صفحه 55:
ترجمه ها 1- ترجمه سید علینقی فیض الاسلام 2- ترجمه حسن ممدوحی 3- ترجمه انصاریان 9 

صفحه 56:
فرهنگ های واژه یاب يا معجم های لفظی 1- المعجم المفهرس لالفاظ الصحيفة السجادية , سید علی اکبر قرشی 2- معجم الفاظ صحیفه , علی انصاریان و ... 

صفحه 57:
لغت نا 3 مه هايا قاموس لغات (رذ را ابر 1 الازهار اللطیفة فی شیح ‎I‏ ‏الصخيقة , سيد محمد رضا بن الحسن الحسینی الاعرجى الحلى 

صفحه 58:
شرح ها , حاشیه ها و تعلیقه ها 1- ریاض السالکین , سید علی خان مدنی 2- شرح صحیفه , علامه محمد جواد مغنیه 3- دیار عاشقان , حاح حسین انصاریان 4- شهود و شناخت , استاد حسن ممدوحی کرمانشاهی 

صفحه 59:
مستدركات صحيفه 1- الصحيفة السجادية الثانية , حر عاملی 2- الصحيفة السجادية التالثة ,میرزا عبدالله افندی اصفهانی 3- الصحيفة السجادية الجامعة , سيد محمد باقر ابطحی اصفهانی 

صفحه 60:


صفحه 61:


صفحه 62:


صفحه 63:
سیری در برخی موضوعات صحیفه سجادیه 

صفحه 64:
بخش اول : معرفت و بینش 

صفحه 65:
اسلام دين علم و معرفت اسلام دين علم و معرفت است . حركت بدون دانش حرکت در تاریکی است . در صحیفه سجادیه علم و معرفت به عنوان عالی ترین ارزش ها معرفی شده است . 

صفحه 66:
شناخت مره هدایت ‎well‏ شناخت ثمره هدایت الهی است . هدایت الهی موجب علم و علم فرزند هدایت الهی می باشد . 

صفحه 67:
در فرازی از دعای پنجم آمده است : « واهدنا الیک و لاتباعدنا عنک ان من تقه يسلم و من تهده يعلم » 

صفحه 68:
نشانه های علم نافع علم و دانش سودمند نشانه هایی دارد مانند شود ب ) دانشی که منجر به انجام وظیفه گردد ج ) علمی که کردارمان آن را تصديق نمايد 

صفحه 69:
در فرازی از دعای 24 آمده است : « و الهمنی علم ما یجب لهما علی الهاما واجمع لى علم ذلى كله تماما ثم سر و سل سان استعمال شئ علمتنيه » 

صفحه 70:
بصیرت ‎sly‏ رزمندگان در دعاى 27 صحيفه امام سجاد عليه السلام از خداوند درخواست معرفت » و بصيرت خواهى براى مجاهدان دارند : « و عرفهم ما یجهلون , و علمهم ما لایعلمون , و بصرهم ما لایبصرون » 

صفحه 71:
درخواست حسن تقدیر در دعای 30 درخواست دانش حسن تقدیر نموده اند که از اصول علم اقتصاد و « و علمنی حسن التقدیر » آیه 29 اسراء ملاحظه شود 

صفحه 72:
قرآن و علم حقیقی بر اساس دعای 42 امام سجاد علیه السلام قرآن كريم را آموزگار علم حقیقی دانسته اند و جنين دانشى انسان را به كمالات » هد و جعلته نورا نهتدى من ظلم الضلالة والجهالة باتباعه > 

صفحه 73:
علم و عمل درخواست دانش همراه بکارگیری : « .... وارزقنی علما فی استعمال » / دعای 0/ 

صفحه 74:
حمد برتوفیق علم ستایش خداوند برگشودن باب علم : « والحمد لله علی ما .... فتح لنا من العلم بربوبیته » /دعای یک / 

صفحه 75:
شناخت معارف و سد راه ی سدی در برابر 8 ولمتجوريت عبد ۳ العلوم بانية » / دعاى 17/ 

صفحه 76:
بیشتر تباهی ها و شیطان گرایی ها نتیجه جهل و دوری از معرفت می باشد . يك آیم ال .. قوقنه امقور آلووه با زاس می خورد ولی یک دکتر میکرب شناس , حتی یک دانه اش را نمی خورد . 

صفحه 77:
علم و خشیت مومنان : « سبحانک , اخشی خلقک لک اعلمهم بک » / دعاى 52 / 

صفحه 78:
نشانه هایی از خانف علم و معرفت نقش زیادی در ایجاد خوف از مقام الهی دارد . برخی از نشانه هاى خائف عبارتند از : 1- آگاه ترین مردم به عظمت خداوند متعال 2- خاشع ترین مردم نزد خداوند سبحان ماك ترين افراد در عمل به فرامين 

صفحه 79:
اعتذار از جهل نزد بندگان کامل و شایسته الهی نادانی و دوری از کسب علم و معرفت , از خطاهای بزرگی است که باید برای آن از درگاه الهی عذر خواهی نمود : « اللهم انی اعتذر الیک من جهلی » / دعای 31 / 

صفحه 80:
بخش دوم : مباحث اعتقادی در صحیفه 

صفحه 81:
اعتقادات اركان اساسى دين اعتقادات يايه ها و اركان اصلى دين است . همانند ريشه هاى درخت نسبت به شاخ و برك ها و ميوه هاى درخت . 

صفحه 82:
صحیفه و عقاید امام ‎slaw‏ علیه السلام در مناجات های خود با تعبیرات گوناگون از اصول دین و پایه های اسلام یاد نموده اند در ادامه سخن به ذکر نمونه هایی در اين موضوع بسنده می 

صفحه 83:
1 خداجویی و خدا شناسی 

صفحه 84:
الف- خدایابی در صحیفه در مباحث اعتقادی نخستین ‎al‏ مساله خدایابی و اعتقاد به آفریدگار جهان است الهی مطرح می شود . 

صفحه 85:
در دعای پنجاهم صحیفه آمده است : « اللهم انک خلقتنی سویا و ربیتنی صغیرا و رزقتنی مکفیا » مهم ترین دلیل ‎Sly‏ ‏اثبات وجود خدا از راه علت و معلول و اثر و موثر است . . ‏ششم سوره یونس ملاحظه شود‎ al 

صفحه 86:
در فرازى كه كذشت امام سجاد عليه السلام به برخى از نشانه هاى خداجويى اشاره نموده اند كه عبارتند از : 1- موزونى و اعتدال خلقت انسان 2- رشد انسان از كودكى تا سال هاى بالاتر 3- رزق هاى متنوع براى انسان بنا بر اين با تفكر و تدبر در افريده ها ى الهى لازم است يايه هاى اعتقادى خود را قوى نماييم 

صفحه 87:
در فرازی از دعای پنجاه و یک می خوانیم : « الهى احمدى و انت للحمد اهل على جزيل عطائى عندى 2 امام سجاد علیه السلام در اين فراز , برای رابطه اثر با موثر را عنوان نموده اند كه عبارتند از : 

صفحه 88:
1- حسن رفتار خداوند با بشر برای داشتن زندگی پاک مانند اعطای نعمت عقل و اندیشه , چشم و گوش و سایر استعداد ها و توانمندی ها ؛ 2- نعمت ‎sla‏ فراوان مانند ابر و باد و خورشید که از نعمت های مادی است و مانند ارسال رسل و کتب که از نعمت های معنوی می باشد ؛ 3- الطاف و عنایات خاص مانند رفع و دفع بلایا و دردها و شدائد و عنایات نا مرئی در مسیر رشد و هدایت انسان . 

صفحه 89:
در دعای 43 که مربوط به هلال ماه است می 

صفحه 90:
اي آفریده فرمانبردار, ای دونده سریع, و ای رفت و آمد کننده در گذرگاه تقدیر, و ای چرخنده در فلك تدبیر. به آن وجود مقدسی که به وسیله تو تاریکیها را روشن نموده, و آنچه را که در تاریکی دیدنی نیست در پرتوت آشکار ساخت., و تو را نشانی از نشانهای فرمانروائی و علامتی از علامات قدرت خویش قرار داد, و تو را گاهی به نقص و گاهی به کمال, زمانی به طلوع و زمانی به غروب, و حالتی درخشان و حالتی گرفته مسخر خويش نمود ايمان دارم : تو در همه اين احوال مطيع وى و شتابان به اراده اش مى باشى». 

صفحه 91:
در این فراز نیز یکی از نشانه های اثبات وجود خدا . یعنی خلقت پر رمز و راز ماه درخشان امده است . کره ماه ملیارها سال در مدار خود با با نظمی دقیق می گردد , آیا چنین برنامه ای خود به خود و تصادفی است ؟! 

صفحه 92:
در دعای 47 خطاب به خداوند متعال می خوانیم : . , ‎ESI 5 Lael soll cel»‏ 5 اسشتخدت و ابتدع و أكسن ‎Go ls BB‏ « ‏اين فراز اشاره به اين دارد كه خلقتت الهى بدون نمونه قبلی انجام گرفته است و همه از زیبایی و حکمت و ابتکار برخوردارند . 

صفحه 93:
ب - توحید و خداشناسی در صحيفه توحيد يعنى يكتايى و بى همتايى خداوند كه سر لوحه گفتار و برنامه های پیامبران و اولیاء الهی بوده است. شرک نقطه مقابل توحید است که از بزرگترین گناهان و اساس انحرافات بوده 

صفحه 94:
شاخه های اصلی توحید 1- - توحيد ذات ؛ یعنی خداوند در ذات خود , وجود بسیط و مطلق است و هیچ گونه ‎io‏ و شبیه ندازد 2- توحيد صفات ؛ يعنى صفات خدا عين ذات اوست 3- توحید عبادت ؛ یعنی تنها باید خداوند را پرستش کرد 4- توحید افعالی ؛ یعنی موجود دیگری در آفرینش پدیده ها یا در ربوبیت و اداره و تدبیر نظام جهان با ذات پاک خدا شرکت نداشته و ندارد و مالکیت و حاکمیت هستی از آن اوست . 

صفحه 95:
در دعای اول می خوانیم : «و الم له عی ما عرَقَا من تقسه و ها من شکره و قتع لا من آبواب العلّم یره ‎OVS go alt Us 5‏ له في توجیده و ‎« op 5] god CLE! ‏الالحاد و‎ yo Lids ‏جمله اخلاص در توحيد , شامل همه شاخه های توحید و نفی همه گونه شرک - جلی و خفی - می شود . 

صفحه 96:
نیز در دعای اول صحیفه در باره شناخت صحیح خدا وند متعال آمده است : ‎all 33531»‏ ه الأول يلآ آوّل ‎als ols‏ يلآ 531 ‎OF © & 528 sill 838 S985‏ 2833 سار التاظرین 5 عجرت ‎tae aes i BF OE‏ الْوَاصِفِين ابتدع یرنه ‎lal‏ ابیداعا و اختر ‎le Age pat‏ مشیته اخْترَاعا « 0 ۳۹ Bi By ae 

صفحه 97:
در باره توحید ربوبیت در دعای 17 آمده است : HL ‏«لهم و شهد لك‎ LU aisle 5 aah Seta Of, بحقيقة الْعْبُودِنَة « 

صفحه 98:
در باره ‎a‏ در عبادت , در دعای 52 می «عث یت و سدق زشلت و قبلث کتا: کَقَرث یکُل مَعَبُود ‎IME‏ و ترئث مِمَّنْ عَبَدَ سوا « ها 9 

صفحه 99:
ج - اجتناب از هر گونه شرک شرک یعنی اعتقاد و عمل بر ضد توحید الهی ؛ بنابر این همانند توحید شاخه هایی دارد : 1- شرک در ذات مانند دوگانه پرستی 2- شرک در صفات مانند اعتقاد به جدایی صفات الهی از ذات 3- شرک در ربوبیت مانند اعتقاد به رب های گوناگون با عنوان استقلال هر کدام از آنها 

صفحه 100:
4- شرک در عبادت مانند بت پرستی و اتخاذ معبود های باطل به عنوان شریک خدا 5- شرک در افعال مانند اعتقاد به اينکه برخی موجودات به طور مستقل , در پدیده ها ثور بد 58 ۳ 

صفحه 101:
در صحیفه , از هر گونه شرک , خواه ظاهر باشد يا پوشیده نهی شده است که چند نمونه ذکر می کنیم : در دعای 27 که در باره رزمندگان است می خوانيم : « » وقَرُعْهُمْ عَنْ مُحَارَبَتهِمْ لِعِبَادَتِكَ بقاع الأرّض عَيْرَكَ و لآ تُعَمّر لأحد مِنْهُمْ ‎«tlie Shs‏ 

صفحه 102:
و آنان را از جنگ با دشمنان برای عبادتت و از مبارزه با آنان برای خلوت گزیدن با تو فراغتی بخش, تا در سراسر زمین غیر از تو يرستيده نشود ؛ و جز در ب هت برای احدی پیشانی به خاك نرسد. 

صفحه 103:
از فرازی که گذشت استفاده می شود که در اسلام هدف از جهاد و مرز داری , کشور گشایی نیست بلکه هدف هدایت مشرکان به سوی توحید واسلام است . در همین دعای 27 برای پیروزی لشگر اسلام دعا شده و اینکه از هر گونه ناخالصی در راه توحید , که یک نوع شرک خفی است دور شوند : « و‌اغزل عَنْهُ الرَاء 5 ‎andl go duals‏ 5 اجْعلْ فِكْرَهُ و در و ظَْتة و اقاتة 42 فيك ‎Ns‏ » 

صفحه 104:
‎ta‏ سف اب ور اما ‏در صحيفه بارها سخن از صفات مختلف خداوند متعال و اسماء حسناى الهى به ميان آمده که بازگشت همه به توحید ناب و خالص است . ‏در دعای 2 صفات متعددی آمده است مانند ازلیت و ابدیت ؛ مالکیت ابدی الهی , که فنا ناپذیر است ؛ شکوه سلطنت مطلق خداوند ؛ عینیت صفات با ذات مقدس پروردگار عالم . 

صفحه 105:
‎oO‏ ۰ تقدیس و تنزبه ‏از اموری که در صحیفه بسیار آمده و می توان آن را از شاخه های توحید عبادت دانست تقدیس و تنزبه خداوند متعال است که غالبا با تعبیر«تسبیح » خدا عنوان می شود که علاوه بر توحید عبادی نفی هرگونه شرک و عیب نیز هست . 

صفحه 106:
در دعای سوم صحیفه می خوانیم ‎oul spe Has 5 aals‏ زین من 

صفحه 107:
la, os اق « مَلهٌ عَنْهَ » / از عَلَى كل ‎ago‏ فد دعاى 37/ el > 9» 3 | detbl تك ما آ 3 عَضَاك " ولي لَهُ و ‎Lad wold a!‏ 

صفحه 108:
‎Ra‏ در آغاز و انجام ‏انجام می شود , و بر اساس نفی هرگونه شرک و اثبات توحید ناب , شروع و ختم ‏می گردد 

صفحه 109:
انقطاع ثمره توحید خالص از آثار توحید ناب , بریدن از اغیار و دل بستن به خداوند متعال است . در پرتو انقطاع الی الله , چراغ عقل و خرد پر فروغ شده و نور افکن راه صحیح هدایت کامل می شود . 

صفحه 110:
در دعای 8 صحیفه می خوانیم «اللْهُمَ ‎vil‏ آلطت بالقطاعي ات و 

صفحه 111:
الهى خالصانه از غير بريدم و از هر جه جز تو هست دست شستم و به تو پیوستم, و با تمام وجود به سوی حضرت تو که پناه بی پناهان و علاج درد دردمندانی رو آوردم. از کسی که خود فقیر توست, و به عطایت محتاج است روی برتافتم و دست گدائی و مسألت از کسی که از فضل تو بى نياز نیست گرداندم. به اين معنا به عنايت و لطف تو واقف گشتم که خواهش محتاج از محتاج ديكر دليل بينش سفيهانه او و نشانه گمراهی عقل اوست. 

صفحه 112:
2 : نگاهی به عدل الهی 

صفحه 113:
دیدگاه اشاعره و امامیه اشاعره گویند : خداوند فعال مایشاء است و چون مالک هستی است , ظلم در مورد او تصور نمی شود , هر کاری کند عین عدالت است , و برای او رواست که ظالم را به بهشت ببرد و مطیع را به دوزخ .... 

صفحه 114:
به کسی ظلم روا نمی دارد , اطاعت کنندگان را پاداش و حق دارد که گنهکاران را کیفر نماید . ما معتقدیم خداوند بر اساس عدالتش , شایسته را ترک نمی کند گر دز صورتی كه يسنديده تر از آن مانع انجام آن باشد . 

صفحه 115:
خداوند نیاز به کار زشت ندارد تا آن را انجام دهد . از طرفی خداوند حکیم است , بنا بر اين همه کارهایش بر اساس حکمت بوده و از انجام هر گونه کار ناشایست منزه می باشد . 

صفحه 116:
خداوند متعال در قرآن کریم می فرماید : « و ما الله يريد ظلما للعباد » / مومن , 1 / دز مس ‎i Bee‏ وإللة لابتتيع العساة » / . 205 / 

صفحه 117:
توحید و عدل در کلام امام امام على عليه السلام مى فرمايد : « التوحید آن لا تتوهمه , و العدل آن لاتتهمه « 1 توحید آن است که خداوند را در ذهن و نیروی خیال خود نگنجانی , و عدل ‎OF‏ ‏نسازی . 

صفحه 118:
نمونه هایی از صحيفه اينك به جند نمونه از صحيفه در باره عدل الهى بسنده مي كنيم : : در دعاى اول مى خوانيم : ‎ual spr, »‏ اف بِمَا عَمِلُوا 5 ‎cual SIR‏ ‎SSL, lotus 31‏ لْحُسْتَه ‎Slade Ew ki alo y‏ 3 تظإقرة ‎ay‏ سا عََّا بَفْعل و ‎Ballad‏ « ؛ تا جزای بدکاران را بدهد دو نيكان را به ثواب نیکیهاشان برساند, اين است روش عدالت او: منژه است اسمای مقدسش, و پیاپی است نعمت های معنوی و مایش ‎ 

صفحه 119:
در دعای دهم هی خوانیم 2 « إن تا نشف عن قيقطلة 5 ‎Las SI‏ ‎ast‏ فَبِعَدْلِكَ ؛ پرورگارا اگر اراده فرمایی از ما گذشت کنی, گذشت از ‎iad ali‏ و احسان توست نه از لیاقت ما: و اگر بخواهی ما را به سبب اعمال زشتمان به کیفر رسانی , از عدالت توست نه از باب ستم بر ما. 

صفحه 120:
در دعای چهل و پنجم آمده است : م )0< جع وا ‎pa Bre‏ ‎Ako»‏ ابیِداء و عَفوك تقصّل و عْفَوبئك ‎J3E‏ ‏» ؛ عفوت از روی لطف است و کیفرت عین عدالت می باشد . 

صفحه 121:
3 : نبوت عامه و خاصه 

صفحه 122:
بحث پیرامون نبوت در دو بخش است الف:- نيوت غامه يعنى لزوم آمدن ييامير از جانب خداوند متعال , فلسفه أن و دلايل عقلى و نقلى ان ب - نبوت خاصه كه در باره ييامبر اسلام به عنوان خاتم الانبياء است و دلايل عقلى و نقلى ان 

صفحه 123:
نبوت عامه قلسفه نبوت عامه از طريق قانون لطف است . بر خدا لازم است به عنوان لطف و رحمت بر بندكانش , ييامبرانى را مبعوث نماید , تا آیات هدایت بخش الهی را برای انسان ها بخوانند و آنان را از سلطه غرائ كز تقسانن, و سر گونه پلیدی 

صفحه 124:
نبوت عامه در صحیفه در دعای چهارم در باره ‎we‏ عامه می خوانیم : Jil {0 Abedin’ 5 ‏ال‎ etal ‏«اللْهُمٌ و‎ ag ‏مُعَارَضَةِ الْمُعَانِدِينَ‎ atc all, uel 

صفحه 125:
خدایا , به آمرزش و خشنودی یاد فرما پیروان راستین انبیا , آنان که تمامی دعوت ها و فرمان های پیامبران را تصدیق نموده و بدان عمل كرده و به غيب ايمان آوردند و آن گاه كه ملحدان و كافران به عناد با ييامبران برخاستند و بيوسته در تكذيب آنان كوشيدند , اینان هرگز صحنه را خالی نکرده و گرداگرد آنان را گرفتند و با ایمان حقیقی به ‎OUT‏ ‏عشق ورزیدند. خدایا 

صفحه 126:
خدایا , تو از زمان حضرت آدم تا عصر پیامبر اسلام , در هر برهه ای از زمان رسولی را فرستادی که همگی پیشوایان هدایت و تقوا بودند که درود تو بر همه آنان باد . پس همه آنان را مشمول مففرت و رضوان خود بفرما . 

صفحه 127:
در دعای دوم صحيفه به تلاش های رسول گرامی اسلام صلی الله علیه واله و برخی ویژگی ‎sb‏ آن حضرت در قالب دعا اشاره شده است . 

صفحه 128:


صفحه 129:
وحی و قرآن در صحيفه از آثار و نشانه های قوت پیامبر اسلام صلى له علیه وله : کتاب آسعائن قراخ و وحی الهی است که در صحیفه در موارد متعدد از اين دو . سخن به ميان امده است . 

صفحه 130:
در باره وحی در صحیفه دعای سوم می خوانیم : «و جبّریل امین عَلَى $5 الْمُطَاعٌ فِي ال سماوايك. الْمکین ‎3aall SEI‏ © ‎«ike‏ | جبرئیل امین وحیت که فرمان ۳ در ميان اهل آسمانهاست و صاحب منزلت در پیشگاهت و مقرب درگاهت 

صفحه 131:
در دعای چهل و دوم در وصف قرآن می خوانیم ز ‎adsl [ss 5 >‏ عَلَى ‎Jes‏ مُحشد صَلوائك عَلَيّْهِ و آله تثزیلا» ؛ و وحیی که بر پیغمبرت محمد (صلواتك علیه و اله) فرو فرستادهای. ‎ 

صفحه 132:
در اين فراز از دعا اشاره شده است که قرآن وحى الهى است كه بر ييامبر اكرم صلى الله عليه واله نازل شده ‎asl‏ . 

صفحه 133:


صفحه 134:
و آن را نوری قرار دادهای که در پرتوش ازتاریکتهای گمراهی و نادانی راه میابیم. و شفائی برای هر کس که از سر تصدیق به آن به شنيدنش كوش فرا دهد, و ترازوی عدلی که زبانهاش از حق نگردد. و نور هدایتی که پرتو برهانشر از برابر ناظرین خاموش نشود و نشانه رستگاری که هر کس آهنگ طریقت آن کند گمراه نگردد و هر که به دستاویز عصمتش در آویزد دست های مهالك به او نرسد. 

صفحه 135:
در اين فراز از دعای چهل و دوم , اوصافی ‎sly‏ قرآن بیان شده که عبارتند از : نور , شفا , ميزان ؛ جراغ هدايت , برهان . پرچم نجات , دستگیره عصمت . 

صفحه 136:
در فراز دیگری از اين دعا , که سراسر در وصف و تمجید قرآن است , به الگو بودن قرآن كريم و نتایج درخشان آن اشاره شده و مى خوانيم : 

صفحه 137:


صفحه 138:
خدایا, بر محمد و آلش رحمت فرست. و قرآن را در تاریکتهای شب مونس ما و از فسادهای شیطان و خطرات وسوسهها نگهبان, و برای گامهای ما از رفتن بسوی معاصی نگهدارنده, و برای زبانهامان از فرو رفتن به باطل - نه به علت ابتلاء به مرضی ‎JY -‏ کننده, و برای اعضایمان از ارتکاب گناهان منع کننده, و برای تحقیق و مطالعه طومار عبرت - که دست غفلت آن را در هم پیچیده - گستراننده ساز. نا فهم عجايب و نصايع و مثلهای آن را - که کوههای استوار, با وجود استحکام خود, از حمل ان عاجز گشتهاند - به دل های ما برسانی. 

صفحه 139:
در فراز دیگری از اين دعا به نقش آفرینی قرآن کریم در برزخ و قیامت:: و شفاعت گری قران اشاره شده است : « و ارحَمٌ لقان ‎J le sll dia ot‏ قاتا و تبث ب ‎P32 BAGS‏ ‎sisal‏ تاء و تور به ‎SB‏ ‏الق شحف ‎Ls 5 “igi‏ بو من کل کزپ 7 . aslbll ee Jlsal ‏و سَدَائِدٍ‎ astall ‏يَوْمَ‎ 

صفحه 140:
به برکت قرآن در مقام صف بستن در پیشگاهت بر ذلت و خواری وضع ما رحمت آورء و هنگام لرزیدن جسر دوزخ در روز عبور از آن كام هاى ما را از ش استوار بدار, و به برکت قرآن از هر أندوه روز رستاخیز و هول های سخت روز «طامه» نجات بخش . 

صفحه 141:
بخش : 4 امامت و رهبری در صحیفه 

صفحه 142:


صفحه 143:


صفحه 144:
کامل کننده ایمان امامت از نگاه ۳ از اصول دين بوده و بدون آن ایمان مسلمان کامل نمی شود 

صفحه 145:
انمانست:ی لطنت: امافت. همانند تبوت بر آساش قاغده ‎vale)‏ ‏است . بر اين اساس در هر زمان لازم است امام و راهنمایی بر جای پیامبر صلی الله علیه واله بنشیند و رانمای مردم به سوى سعادت باشد 5 

صفحه 146:
امامت ادامه نبوت امامت دنباله نبوت بوده و تعیین آن بدست خدای متعال است و مردم در تعیین او نقشی ندارند , گر چه برای نفوذ کلمه او و اجرای دستوراتش , مردم باید با او بیعت 

صفحه 147:


صفحه 148:
خالی نبودن زمین از حجت ار :1ص :178/ 

صفحه 149:


صفحه 150:
خدایا تو در هر زمان دین خود را بوسیله پیشوائی تأييد فرمودهای که او را برای بندگانت به عنوان علم و در كشورهايت بجاى نورافكن بر يا داشتهاى: بس.ار انكة بيمان اونا به بيمان يخود در پیوسته, و او را وسیله خشنودی خود ساختهای و طاعتش را واجب کردهای. و از نافرمانیش بیم دادهای, و به اطاعت فرمانهایش و به باز ایستادن در برایر نهیش و سبقت نجستن نموت نماندن از او فرمان راندهای پس ‎i gl‏ پناهندگان, و ملجاً مومنان, و دستاویز متمسکان, و جمال جهانیان است. 

صفحه 151:
امامت خاصه در دعای 48 به تصدیق امامان معصوم و لزوم اطاعت شان اشاره شده است : yal s ‏التؤحيد‎ Jil Se wile] 5 Ball» ‏الذین‎ ai 5 ‏التصديق برشولك,‎ 3 ch, ‏حَتَمْت طَاعَتَهُمٌ مِمْنْ يَجْرِي دك يهو على‎ ‏يَدَبْهِ آمین ث العالمین » ؛‎ 

صفحه 152:
خدايا مرا از اهل توحيد و ايمان به خود و تصدیق پیغمبر خود و امامانی که طاعتشان را واجب ساختهای قرار ده , از آن گونه امامان که برنامه توحید و ایمان بوسیله آنان و به دستهای ایشان اجرایی میشود. ای پروردگار دعایم را مستجاب كن . 

صفحه 153:
در دعای ششم چهار نشانه برای امامان علیهم السلام در قالب دعا بیان شده است : ‎all 5 2858 ule Jad»‏ الطُيّيينَ الطاهرين ‎sal, GsVI‏ « 1 ‏پس رحمت فرست بر محمد و آل او که پاکیزگان و پاکان و نیکوکاران و سرآمد ‏گزیدگانند. 

صفحه 154:
در دعای 34 از امامان معصوم علیهم السلام به عنوان برترين ها ياد شده است : «و ضل عَلَى خِيَرَتِكَ اللّْهُمْ مِنْ حَلّْقِكَ مُحمد ‎ae‏ التذوة ‎HSL alll ss Se‏ ‎ag)‏ سامعین و مُطیعین ‎Sal LS‏ » ؛ 

صفحه 155:
خدایا رحمت فرست به برگزیدهات از خلفت , محمد و عترتش که از آفریدگان ممتاز و پاکیزه و پاکند. و ما را آن گونه که خود فرمودهای, در برابر ایشان شنونده و فرمانبردار ساز. 

صفحه 156:
در دعای 47 به عصمت اهلبیت ( حضرت زهرا و دوازده امامان ) علیهم السلام اشاره دارد و ايه يت كل كل ای ‎Jat‏ ها افو 

صفحه 157:
پروردگارا, رحمت فرست بر پاکیزهتران ازاهل بيت او كه ايشان را براى - قیام به امر خود بركزيدهاى, و خزانه داران علم. و نگهداران دین» و جانشینان خویش در زمین, و حجتهای خویش بر بندگان خود قرار دادهای, و ایشان را به خواست خود از پلیدی و آلودگی یکباره ياك کردهای, و وسیله توسل به خود و راه بهشت خود ساختهای . 

صفحه 158:
راز صلوات در صحیفه دعاهای صحیفه سجادیه با صلوات های ‎Kriz‏ کاری نمی تواند اتفاقی باشد . ذکر صلوات علاوه بر برکات معنوی و نماد پیوند مسلمانان با پیامبر و اهل ‎cw‏ پاکش , بیشتر جنبه اجتماعی و سیاسی دارد . 

صفحه 159:
ياد كرد حضرت امير عليه السلام در برخی عبارات صحیفه , مساله رهبری علوی را که امامت درخشان حضرت علی عليه السلام نشات مى كيرد . يس از رسالت ييامبر صلى الله عليه وآله بيان مى نمايد . 

صفحه 160:
در فرازی از دای 49 آمده است : «اللّْهُمٌ قائي تن لك بالَفحمدبة الافيعة, و ‎aiglall‏ م و ‎wis! S| leg, J] “agai‏ من ‎ISS 5 ISS $b‏ » ؛ خداياء يس بوسيله مقام رفیع محمد صلى الله عليه و اله و ولايت كريمه علوى بتو تقرب میچویم, و به واسطه ان دو بسویت رو مباورم, که مرا از شر انچه از آن بتو پناه برده مشود پناه دهی 

صفحه 161:
اقا ضوع عليه اللبتلام دق صحيفعه # صكيفه كر كلذ به نامر خطريت مودت عام لسلام تصريح نشده زيرا در جنان 0 ناک بود , ولى با تنها بر آن وجود مقدس 

صفحه 162:
4 1 ۲ ع :مار لطم اصا مد خاام \ 1 ۳۱ 9 Bore ۳ ع ۳ wie * c 0 ا 0 8 Bg GEN 1 yb ‏,ها‎ ۱ nfo? ey 8 a Gr 1 2 ۰۱ Sot ou Wo Nor 9 1 8 ر 2 ۳ 3 3 اها 58 1 3 e اها عا اما ‎Tip Ci‏ mn ۱ ۱ 

صفحه 163:
و کتاب و حدود خود و شریعتها و سنتهای پیفمبرت را (که رحمتهایت بر او و آل او بلد) بوسیله او بپا دار, و آنچه را از نشانههلی دینت که ستمکاران میراندهاند بوسیله او زنده ساز. و زنگ جور ظالمان را به مدد او از شریعتت بزدای: و سفتن ناهمواری را یوسیله او از رآه خود برطرف کن, و منحرفین از صراط خود را بوسیله او از میان بردار, و آنان را که قصد کج ساختن راه راست تو دارند هلاك ‎loi‏ 

صفحه 164:
> آلن ‎als‏ الاك 3 انشط يَدَة ‎SEI‏ و هب لتا رَأفتَه فتَة, و رَحمتهةٌ 

صفحه 165:
و دل ولی خود را در باره دوستانت نرم کن؛ و دستش را بر دشمنانت گشوده ساز, و مهریانی و رحمت و عطوفت و شفقتش را بما ارزانی دار, و چنان کن که ما از شنوندگان و مطیعان او شویم, و در راه رضایش پوینده و در نصرت او و دفاع از او یاری کننده باشیم . و به اين وسيله بسوى تو و ييغمبرت كه رحمتهايت اى بار خداى بر او و الش باد تقرب جوئیم . 

صفحه 166:
در دعاى 8 نيزيمي خوائيم, : 19353 Jl ‏مُحَمّدٍ و‎ 8 le Jo pall» ‏و بر ی‎ 5 dilglaS Suns Seas ‏َراهيم,‎ JI ‏ی أصَفیاك اْراهيم و‎ ‏القرج و الروح و الثصّرة و کین و‎ Uae ‏التأيبة لَهُمْ » ؛‎ 

صفحه 167:
خدایا بر محمد و آل او رحمت فرست - زیرا كه توئى ستوده بزرگوا ر - از آن گونه رحمت ها و برکت ها و درودها که به برگزیدگانت: ابراهیم و آل ابراهیم فرستادهای, و در گشایش آسایش و نصرت و تمکین و تأیید ایشان تعجیل فرمای . 

صفحه 168:
اشاراتی به انحراف مسیر رهبری در همین دعا اشاراتی است به انحراف مسير رهبری امت اسلام و به قدرت رسيدن نا اهلان . 

صفحه 169:
«اللّهُمٌ إن هدَا الْمَقَامَ لِخُلَمَائِكَ و أَضْفِيَائِكَ و مَوَاضِعَ أمَتائِكَ في الدرجه ا رفبقة التي احْتَصَصْتَهُحْ ‎lg,‏ 33 ابتزوهاء و أنّت الْمُقَدْرٌ لِدَلِكَء لا يُعَالَبُ أَمْركَ, و ‎slat‏ موم من تذیبرك ‎Skis GS‏ ت و أثى: شنت: 

صفحه 170:


صفحه 171:
‎all gall‏ دعقم من | الْأَوَلِينَ و إلآخرين, و مَن رَضِي يِفِعَالِهمْ و أَشْيَاعَهُمْ و أَنْبَاعَهُمْ. 

صفحه 172:
خدایا اين مقام [ خلافت و القاء خطبه و اقامه نماز عید ] مخصوص خلفای تو و برگزیدگان 93 و این پابگاههای سخصوص ‎gi lial‏ دز درجه رفیعی که ‎ulin!‏ را بدان اختصاص دادهای - از طرف غاصبین دستخوش سلب و نهب گشته است, و تقدیر کننده آن تویی. فرمان تو مغلوب نمگردد, و از تدبیر قطعیت هر طور بخواهی و هر زمان که بخواهی تجاوز نمی شود. 

صفحه 173:
و به سبب امری که تو آن را بهتر مدانی چنین تقدیر فرمودهای, و تو در آفرینش و اراده خود متهم نیستی, و کار این سلب و نهب ت گسترش یافته که برگزیدگان و خلفای تو مغلوب و مقهور و مسلوب الحق شدهاند, در حالتی که حکم تو را تبدیل یافته و کتاب تو را دور افتاده و واجباتت را از طریقههای تو, تحریف شده و سنت های پیغمبرت را متروك مبینند. 

صفحه 174:
خدایا دشمنان ایشان را از اولین و آخرین و هر که را به اعمال ایشان خشنود شده و شیعیان و پیروانشان را بدست عذاب ‎lw‏ و از رحمت خود محروم بدار. 

صفحه 175:
بخش : 5 معاد در صحیفه سجادیه 

صفحه 176:
عقیده به روز رستاخیز از اصول اعتقادی مسلمانان است که امام عارفان در فرازهای مختلفی از دعای شریف خود به ان اشاره فرموده است. 

صفحه 177:
ياد معاد در قرآن قرآن حدود 1400 بار از مسالهى معاد و خصوصيات أن سخن به ميان اورده است. بیش از يك ششم قرآن, انسانها را به معاد وياد روز رستاخیز دعوت منماید. 

صفحه 178:
ايمان به معاد ايمان به معاد يعنى ايمان به يك زندكى ابدى كه همه جيز ‎Ul‏ از روى حساب است. ايمان به معاد يعنى ايمان به دريافت كيفر و ياداش اعمالى كه ما در دنيا انجام دادهايم. يعنى هیچکدام از نیکنها و بدبهای ما نابود و فانی نمشود, بلکه انسان در گرو اعمال خود است. چنین عقیدهای نقش عمیقی در پرورش روح انسان دارد. 

صفحه 179:
معاد روحانی چسمانی معاد جسمانى به اين معناست؛ که انسان با مشخصات دنيوى اش با همين روح و جسم در قيامت حاضر مى شود. انسان با همان قيافه دنيايى اش به حسابش رسيدكى و يس از بازرسى به دوزخ يا به بهشت مى رود معاد جسمانى جزء ضروريات دين است. 

صفحه 180:
دیدگاه فلاسفه در میان فلاسفه اگر چه در جسمانی بودن يا روحانی بودن معاد اختلاف نظر وجود دارد روحانی معتقدند. ‎til‏ فالسروف لوو سق اتووس اماه سه معاد جسمانى را امرى مسلم مى دانند . 

صفحه 181:
شيخ الرئيس ابوعلى سينا در شفا بعد از بحث معاد مى فرمايد: حتی اگر نتوانیم معاد جسمانی را از نظر دلیل ثابت کنیم. اما پیامبر اسلام (صلی الله علیه و آله) که هم راستگو است و هم درست پندار با زبان وحی سخن می گوید از معاد جسمانى خبر داده است و بايد تعبدا 

صفحه 182:
ملاصدرا شیرازی بزرگ فیلسوف قرن یازدهم عمدتا حرکت جوهری را برای اثبات معاد جسمانی بیان کرده است. بنابر اين از نظر اسلام اعم از شیعه و سنی فقهاء و فلاسفه و متکلمین معتقدند معاد که از اصول دین است. جسمانی است و انسان با همان ترکیبی که در دنیا دارد روز قیامت در صحرای محشر حاضر می شود و پس از دادرسى با همان هيأت به بهشت يا جهنم میرود. 

صفحه 183:
لذات بهشت لذات در بهشت دو قسم است: 1- لذائذ روحانی؛ همچون سخن گفتن با پیامبران الهی و اهل بيت عصمت و طهارت 2- لذائذ جسمانی مانند آشامیدنی ‎SL sb‏ : تماس با حورالعین : جلوس در قصرها ؛ مشاهده مناظر بهشت و .. 

صفحه 184:
عذاب جهنم 1-عذاب روحی: : مانند عذاب وجدان و تأسف خوردن و دیگر شکنجه های روحی یکی از اسامی قیامت ( یوم الحسره ) است زیرا همه مردم تاسف میخورند که چرا بیشتر کار خوب انجام نداده و از عمر گرانبهایشان بهره نبرده اند و بدکاران تاسفشان برای اینستکه چرا معصیت کرده و واجبات الهى را گردن ننهاده اند. 

صفحه 185:
و پوست و استخوان, نوشیدن آب حمیم و زقوم خوردن و ... ان الذین کفروا بآیاتنا سوف نصیلهم نارا ‎LIS‏ نضجت جلودهم بد لنا هم جلودا غیر ها 

صفحه 186:
‎wll‏ در معاد جسمانی ‏در اثبات معاد جسمانی, معاد روحانی هم ثابت می شود چون جسم بدون روح قابل درك هيج مساله ای نیست . ‏درباره معاد جسمانى آيات فراوانى رامى توان شاهد اورد مانند أيه ى 9 از سوره مباركه بقره در مورد ( عَرَير) ييغمبر » و أيه 260 از همين سوره در باره حضرت ابراهيم (عليه السلام) . 

صفحه 187:
سور مريم آيه ,ب 

صفحه 188:


صفحه 189:
فرمول رياضى معاد جسمانی اگر بدن ما تبدیل به انرژی شده باشد دوباره عينا” يه ماده تيديل شده و وتده خواهد شد یی ۳ 1 ۱ -» | 22 

صفحه 190:
ياد معاد قال الامام علي (عليه السلام ): , «طوبي لِمَنْ ذَكَرَ القعاد: وَعَهِلَ لِلْحِسَابِ, وَقَنَعَ يالكقافء وَرَضِيَ عَن اللو» ؛ براي حساب رسي قيامت كار كندء با قناعت زندگي کند, و از خدا راضي باشد». 

صفحه 191:
7007 ‎poets‏ مس رل زرد لام رتاپ یر 

صفحه 192:
موت و حیات بر آیین الهی اللّهُمّ اسْلّك بِبَ الطّريقة الْمُتْلَى, و اجْعَلْنِي عَلَى ‎dil,‏ أَمُوتٌ و أَحْيَا. / از دعاى 20 / خوانا مرا به بويت زاة روا تمان ينات كن كه بر آئين تو بميرم و هم بر أن آئين زندگی از سر گیرم. 

صفحه 193:
ظلمات برزخ و مواقف اشهاد 

صفحه 194:
سپاسی که تاریکنهای برزخ در پرتوش بر ما روشن شود و راه رستاخیز را بر ما هموار سازد و منازل ما را در پیشگاه گواهان از فرشتگان و پیغمبران و امامان بلند گرداند. در آن روزی که هر کسی ‎a‏ سزای عمل خود مبرسد, و به مردم ستم نمشود. روزی که به هیچ وجه دوستی به کار دوستی نمخورد و کسی ‎olin!‏ را یاری نمنکند. 

صفحه 195:
سپید رویبی 05 v8 ole i ‏ما (لی‎ ais has داقو ب تا ۳ ‎jlai| od‏ و ‎Gait‏ به وجُوهتا لد اسْوَدتٍ ابا ‎pill Go a i! bas‏ تار ‎alll‏ [لی گریم جوّار ال 

صفحه 196:
سپاسی که در نامه نوشته شدهای که مقربین ‎Ul‏ ‏را مشاهده میکنند از جانب ما با علی علیین بالا" رود. سپاسی که چون از هول رستاخیز چشم ها خیره شود دیدههای ما به آن روشن گردد و چون روها سياه شود چهرههای ما : به آن سفید گردد. سپاسی که در پرتوش از آتش دردناك خدا آزاد شویم و به جوار کرمش در آئیم. 

صفحه 197:


صفحه 198:
سپاسی که به یمن تأیید آن شانه بر شانه فرشتگان مقرب او زنیم, و در اقامتگاه جاودانی و سرای عزت سرمدي اش در سك پیغمبران مرسل در آئیم. 

صفحه 199:
زنده شدن دوباره مردگان حضرت سید السٌاجدین صلوات الله علیه در سومین دعاي خود فرموده است: « و إِسْرَافِيلٌ صَاحِبٌ الضٌورِ اشامن ‎all‏ ‏يَنْتَظِرٌ مِنْكَ الاء ذنَ و خلول آلاقر. یه ‎Wb Sx asa,‏ رَهَائِنِ القُبُورٍ » 

صفحه 200:
خدایا ! درود فرست بر اسرافیل که داراي صور است, و چشم گشوده آماده است و در انتظار اذن و فرود آمدن فرمان تست؛ تا بدین وسیله افتادگان گرو قبرها را آگاه کند و بیدار و زنده گرداند. 

صفحه 201:
سائق و شهید ‎les gals IS ali Boi aglt Jad »‏ سایق و ‎Sig‏ « / از دعای سوم / ۲ يس بر همگی ایشان رحمت فرست آن روز که هر کسی در حالتی به عرصه قیامت فنابت كه رانندهاق 5 گواهی,با ‎al‏ اه 

صفحه 202:
خدایا آبرو دارى كن urges ‏سيثراً ستز علی‎ | liz ‏ولا تکشفت‎ 5 ake ‏و‎ vl lis gs alg ‎Bil‏ زجب یقن دقات. و ششتجیث لعَن تاداك. ‏/ از دعای یازدهم / 

صفحه 203:
و روزی که اسرار و اخبار بندگانت را مىآزمائی در برابر حاضران و ناظران پردهای را که خود فرو گستردهای از روی کار ما برنداری زیرا که تو نسبت به هر که ترا بخواند مهربانی و در باره هر که ترا ندا دهد اجابت کنندهای. 

صفحه 204:
رستگاری در معاد و ارْرُفْنِي قَوْرَ الْمَعَادِ و ‎aad‏ المرضاد. / از دعای 20 / و رستگاری در معاد و سلامت از کمینگاه عذاب را 

صفحه 205:
آرامش در معاد و هب لِي أمْن يَوْمِ الْمَعَادِ و امْتَحْنِي حُسْنَ الازشاد. / از دعای 20 / و ایمنی از عذاب روز بازیسینم ارزانی دار, و از رهبری کاملم برخوردار ساز. 

صفحه 206:


صفحه 207:
همچنانکه بوسیله او ما را هدایت کردی, و بر محمد و آلش رحمت فرست همچنانکه به سبب او را رهائی دادی, و بر محمد و الش رحمت فرست. چنان رحمتی که ما را در روز رستاخیز و در روز احتیاج بتو شفاعت کند زیرا تو بر هر چیز قدرت ‎Ww‏ پایان داری. و آن برای تو اسان است. 

صفحه 208:
شفاعت قرآن و ستباً $3 ُجْرَى به النْجَاةَ فِي عَرْصَةٍ الْقِيَامَةء و ذَرِيعَةً تَقْدَمْ با علی تعِيم دار الْمُقَامَةِ. / از دعای 24 / و ( قران را ) سبب نجات یافتن در عرصه قیامت, و وسیله ورود به نعمت های سرای اقامت قرار ده. 

صفحه 209:
‎bok do pall‏ مُحَقَدِ و آله. و تارك لنا في خلول دا لیلی و طول الُقافة بن أَطبَاق ی ‎patil els‏ تمد فراق الاثبا خر متازلتا, و ‎Te‏ کته قوس اضاقت بتوبتاب ب آتامتا. ‏/از دعای 142 

صفحه 210:
خدایا, بر محمد و آلش رحمت فرست, و وارد شدن ما را به خانه فرسودگی, و طول زيستن ما را در ميان طبقات خاك بر ما مبارك ساز و يس از مفارقت دنيا قبرهامان را بهترين منازل .ما قرار تفه وبه رحمت خود تنكى لحدهامان را كشاده سازء و در ميان حاضران رستاخيز به كناههاى هلاك ‎glass lou dla wai‏ 

صفحه 211:
بل جهنم م ‎ulsall‏ فِي 2885 الْعَرْضٍ عَلَيْكَ دُلٌ وَارَحَمْ so las 5 بت ‎Me a‏ عنْد اصطراب جسر جمَنْمَ یوم لمجاز عَلیْها رل فدامتاء ووز به قل الي سُدَف قُبُورِتَاء 1 و تختا ‎IS do a‏ رب بَوم اْقيامة و هداد ‎alll p37 Jissl‏ ‎les jl‏ 143 

صفحه 212:
و در آن روز که روی ستمگران سیاه شود , در روز پشیمانی و حسرت چهرههای ما را سفید گردان. و برای ما در دل های مومنان مودتی بیفکن, و زندگی را بر ما دشوار مساز. 

صفحه 213:
أعِلْهُمْ لت قذرا و أَوْجَهَهُمْ ‎dls Jake‏ / از دعای 42/ خدایا در روز رستاخیز پیغمبر ما را, از حیث مکانت مقربترین پیغمبران به خود, و از جهت شفاعت برترین.. و از جهت قدر برزگ ترین و از جهت منزلت آبرومند ترین ایشان نزد خود قرار ده. 

صفحه 214:
/ از دعای 42 / 

صفحه 215:
خدایا بر محمد و آلش رحمت فرست. و کاخ دین و شرفش را افراخته ساز, و حجتش را قاهر و کفه میزانش را سنگین گردان و شفاعتش را ‎dy‏ و توسلش را قبول كن, و روسفیدش نمای, و نورش را كامل سازء و درجهاش را بالا بر. 

صفحه 216:
حَوّضَهة, و اشقتا باه / از دعای 42 / 

صفحه 217:
و ما را بر طریقت او زنده بدار. و بر دین او بمیران و در شاهراهش پویا دار. و در مسلك او پیش بر و از پیروان او قرار 102 و در زمره او گرد آور و به حوض او وارد ۳ 

صفحه 218:
ماموران دوزخ و ‎gill‏ یَفولوَ ادا تطَوا | ‎pigs‏ 5835 عَلَى أل مَعْصِيَيِكَ سْبْحَاتكَ ما عَبَدْنَاكَ حخذ ‎sks‏ / از دعای سوم / 

صفحه 219:
و ( درود فرست ) بر آن فرشتگان که چون دوزخ را بر گنهکاران خروشان بینند گویند: «منزهی تو (ای خدا) ما ترا چنانکه سزاوار عبادت تو است عبادت نکردیم». 

صفحه 220:
فرشتگان بهشت و دوزخ ‎gull 5‏ يَقُولُونَ سَلَامُ عَلَيَكُمْ يما صَبر ‏قیقم عُقَبَى الدّارٍ ۲ ‎oul! aul 5‏ دا فیل ‎ 2@)‏ 33 خُدُوهُ فَعْلوة ‎anal‏ سَلوة ابتدروة سِراعاًء و لَمْ يُنْظرُو ‎jl /‏ دعای سوم / ‎2 ‎a ‎3 

صفحه 221:
( درود فرست ) بر فرشتگانی که به اهل بهشت گویند: «درود بر شما باد در برابر آنکه صبر کردید پس اينك بهشت نیکو سرانجامی است» و بر فرشتگان پاسبانی که چون به ایشان گفته شود : «او را بگیرید و در غل کشید و به دوزخ در افکنید» شتابان بسوی دوزخ رو مىأورند و گنهکار را مهلت نمدهند 

صفحه 222:
والحمد لله رب العالمین 

صفحه 223:


صفحه 224:


صفحه 225: