صفحه 1:
بسمه تعالی
موضوع : آشنایی با مکاتب مدیریت استراتژیک
عنوان درس : مهیریت استراتژیک
ستد مربوطه :قاب آقاى داكثر ذبيحى
کرد آورندگان : وحید پیغان و هادى اسماعيلى
صفحه 2:
استراتژی
الگویی بنیادی از اهداف فعلی و برنامه ریزی شده» بهره برداری و
تخصیص منابع و تعاملات یک سازمان با بازارهاء رقبا و دیگر عوامل
محیطی است.
طبق اين تعریف یک استراتژی باید سه چیز را مشخص کند:
الف) چه اهدافی باید محقق گردد.
ب) روی کدام صنایع» بازارها و محصول ها باید تمرکز کرد.
ج) چگونه برای بهره برداری از فرصت های محیطی و مواجهه با تهدید
های محیطی به منظور کسب یک مزیت رقابتی منابع تخصیص یابد و چه
فعالیت هایی انجام گیرد.
صفحه 3:
مدیریت استراتژیک
مدیریت استراتژیک فعالیت های مربوط به بررسی» ارزشیابی و انتخاب
استراتژی هاء اتخاذ هر گونه تدابیر درون و بیرون سازمانی برای اجرای
این استراتژی ها و در نهایت کنترل فعالیت های انجام شده را در بر
می گیرد.
استونر: مدیریت استراتژیک مسیری سازمان يافته (داراى نظام ) به
مدیران ارائه می کند . تا بتوانند محیط مورد فعالیت را درک نمایند و سپس
وارد عمل شوند
صفحه 4:
تاریخچه مدیریت استراتژیک :
© مفاهیم برنامه ریزی و مدیریت استراتژیک ابتدا در سازمان های نظامی
مورد تعریف شناخت و کاربرد قرار گرفتند و اگر چه در آغاز امر اين
مفاهیم در ساز و کار نظامی و جنگها تجلی پیدا کردند لیکن پس از
جنگ جهانی دوم از ساختار سنتی خود خارج شده و نمودی علمی و
سازمانی پیدا کردند
© در ایران برنامه ریزی و مدیریت استراتژیک برای اولین بار در حوزه
نظامی در سال 00060 مطرح شد
صفحه 5:
مزایای مدیریت استراتژیک
0 مدیریت استراتژیک به سازمان این امکان را می دهد که به شیوه ای
خلاق و نورآور عمل کند و برای شکل دادن به آینده خود به صورت
انفعالی عمل نکند.
0 از نظر تاریخی» منفعت اصلی مدیریت استراتژیک این بوده است که به
سازمان کمک می کند از مجرای استفاده نمودن از روش منظم تر»
معقول تر و منطقی تر راه ها یا گزینه های استراتژیک را انتخاب نماید
و بدین گونه استراتژی های بهتری را تدوین نماید.
0 یکی دیگر از مهم ترین منافع مدیریت استراتژیک این است که موجب
تفاهم و تعهد هر چه بیشتر مدیران و کارکنان می شود
OD ۵ یکی از منقع بزرگ مدیریت استراتژیک این است که موجب فرصتی
می شود تا به کارکنان تفویض اختیار شود.
صفحه 6:
فرآیند مدیریت استراتژیک
فرآیند مدیریت استراتژیک را می توان به چهار مرحله تقسیم کرد:
الف) تحلیل وضعیت
ب) تدوین استراتژی
٩ ج) اجرای استراتژی
٩ د) ارزیابی استراتژی
صفحه 7:
فرآیند مدیریت استراتژيك
صفحه 8:
ویژگی های مدیریت استراتژیک چیست؟
0 قبل از هر چیز مدیریت استراتژیک یک وظیفه مدیریتی عالی (بلند پایه)
است
0 معطوف به آینده بوده و به هدفهای بلند مدت سازمان مربوط است
0 مدیریت استراتژیک سازمان را به صورت یک سیستم باز می نگرد
0 مدیریت استراتژیک مدیران رده پایین را راهنمایی می کند
صفحه 9:
نحوه تکامل مدیریت استراتژیک چگونه است؟
0 مدیریت استراتژیک طی چهار مرحله تکامل می یابد:
مرحله ۱: برنامه ریزی مالی اساسی
مرحه ۲: برنامه ریزی مبتنی بر پیش بینی
مرحله ۳: برنامه ریزی با تأکید بر محیط خارجی سازمان (برنامه ریزی استراتژیک(
مرحله ۴: مدیریت استراتژیک
صفحه 10:
پارادایمها و مکاتب شکلگیری استراتژی
5 الف: پارادایم تجویزی
براساس این پارادایم و مکاتب زیرمجموعه آن شکلگیری استراتژی یک
فرایند مشخص, قابل پیشبینی و توام با تدابیر تحلیلی و علت و معلولی
است.
0 ب: پارادایم توصیفی
تاکید اين پارادایم و مکاتب زیرمجموعه آن بجای فرایند طراحی یا تعیین
استراتژی به خود استراتژی و محدوده و محتوای آن است.در این
پارادای» استراتژی بیشتر حاصل و نتیجه تدابیر غیررسمی» اقتضايى و
خلق و ساعه است.
٩ پ: پارادایم ترکیبی
اين پارادایم و مکاتب زیر مجموعه آن نلاش دارند تا ویژگیهای هر دو
پارادایم تجویزی و توصیفی را به نوعی پذیرفته و با هم ترکیب نمایند.
در اين پارادایم» مکاتب تجویزی و توصیفی مکمل هم هستند.
صفحه 11:
پارادایم تجویزی
© شامل سه مکتب طراحی . برنامریزی و موقعیثیابی است. همانطور
که گفته شد این مکاتب اعتقاد به طراحی رسمی و پیشبینی تدابیر
تحلیلی برای تحقق هدفهای بلندمدت دارند.
0 نمونههایی از تعاریف مدیریت استراتژیک متاثر از پارادایم تجویزی
عبارتند از:
٠ مدیریت استراتژیک عبارت از طراحی؛ تنظیم و ارزیایی کلیه
اقدامات و عملیاتی است که سازمان را قادر میسازد آینده را دقیقتر و
روشنتر ترسیم کند.
٠ مدیریت استراتژیک یک فرایند تصمیمگیری است که میتواند محیط
درون سازمان را با فرصتها و تهدیدات محیط برون سازمانی به نحوی
به هم ربط دهد که ارزش هر یک از اين عوامل در تحقق اهداف به
خوبی مشخص شود.
صفحه 12:
پارادایم توصیفی (تجربی- انطباقی)
© اين مكاتب به دنبال روشن ساختن حیطه یا محدوده استراتژی هستند. استراتژی در
چارچوب لین مکاتب در قالب برنامه؛ خط مشیء الگو موقعیت یا نگرش تعریف
میشود. مکاتب یادگیری » قدرتگرایی ۰ ادراکی یا شناختی کار آفرینی ۰ محیط
كرايى و فرهنگی مکاتب زیرمجموعه این پارادایم محسوب میشوند.
0 نمونههایی از تعاریف مدیریت استراتژیک متاثر از مکاتب توصیفی (تجربی -
انطباقی):
۶ _ تأکید مدیریت استراتژیک برتفکر و اقدام به موقع است ( نه داشتن یک برنامه
حجیم)
* _ مدیریت استراتژیک یک فرایند تصمیمگیری متکی بر آزمایش وخطا است.
۰ . تفکر و اقدام استراتژیک (در مقایسه با اقدام یا تفکر تاکتیکی و عملیاتی) به فعل
و انفعال و موفقیت کل مجموعه توجه دارد؛ نه یک بخش از مجموعه
© * _ مدیریت استراتژیک یک اقدام و یا اعمال یک راه حل اقتضایی و انطباقی کلان
cual
صفحه 13:
پارادايم تلفیقی
این مکتب سسعی در نزدیک کردن و در هم آمیختن مکاتب قبل دارد. در
واقع این پاردایم فصل مشترک دو يارادايم قبل است. در اين يارادايم به
توسعه تفکر استراتژیک و رابطه آن با برنامهریزی استراتژیک توجه
میشود.
0 مشخصات پارادایم تلفیقی عبارتند از:
۶ _ در چهارچوب نگرش این پارادايم ضمن تاکید بر لزوم همخوانی و لیجاد توازن
بین قوتها و ضعفهای سازمان و فرصتها و تهدیدهای محیطی, تغییر عوامل
محیطی و شکلدهی محیط مطایق اهداف و استراتژیهای مورد نظر» ضروری است.
ضمن اينكه جشماندازء ديدكاه و ارزشهای مدیران عالی تعبین کننده هستند؛ نقش
کارکنان و واحدهای سازمانی هم در نقش نوآوران و خلاقانهاندیشدنهای تغییر دهنده
غیر قابل اجتناب است.
* در اين طرز تفكر تحلیلهای کلان همراه با تحلیلهای خرد ملاک
تصمیمگیریها قرار میگیرند.
صفحه 14:
مکاتب مدیریت استراتژیک
الف: معرفی مکاتب تجویزی:
). مکتب طراحی يك فرایند مفهومی . ( Devin Gobo!)
6 مکتب برنامریزی يك فرایند رسمی ( ( اسطءه CPkracicry
tnd ys 9 يك فرایند تحلیلی . ) Sokol) موه
ب: معرفی مکاتب توصیفی (تجربی - انطباقی):
0 مکتب کارآفرینی يك فرایند آرمانگرایانه (Corepreveuria Grhoot)
9 _مکتب شناختی(ادراکی) يك فرایند ذهنی ) (Coxquitve Grkool
ESL .© يك فرايند خودجوش ١ امصاء© دجما ))
مکتب قدرتگرایی . يك فرايند جانمزنى (Power School)
©. مكتب فرهنكى يك فرايند لجتماعى 2 ( اصصاء©) اسع 0)
©. مكتب محيطى يك فرایند عکسالعملی (Couirxnventd Ghoul)
پ: معرفی مکاتب :
. مکتب تلفیقی: يك فرایند دگردیستی اساه) مسب ظ))
صفحه 15:
0
‘Ssseni Correlation between the Ten Dominant Strategy Schools
صفحه 16:
مکتب طراحی تدوين استراتؤي به عنوان يك فرآیند مهوم سازي
DESIGN SCHOOL ) (
O منشا این مکتب به سلزنيك باز میگردد. کار او توسط چندلر دنبال و
سپس توسط آندروز به صورت دقیقتری تعریف گردید.
براساس این مکتب شکلگیری استراتژی حاصل مواجهه نقاط ضعف و
قوت و فرصتها و تهدیدهایی است که محیط خارج و داخل مجموعه
مورد نظر را احاطه کرده است. طرفداران این مکتب به دنبال خلق
استراتژیهایی ساده و بینظیر هستند که بر شکار فرصتها و استفاده
مناسب از نقاط قوت استوار است.
دراین راستاء مدیر ارشد سازمان» استراتژیهای ساده» شفاف و منحصر
به فردی را تبیین میکند و ازاین لحاظ به راحتی قابل پیاده شدن است.
اين مکتب حداقل تا اوایل دهه 1970 بر فضای استراتژیک غالب بوده است
°
صفحه 17:
0 بدون تردید مکتب طراحي معتبرترین دیدگاه فرایند استراتژي را ارائه
میدهد.
0 مکتب طراحي در ساده ترین شکل خود يك مدل استراتژي سازي را
ارائه میدهد.
© اين مدل مي خواهد بين توانايي هاي داخلي و امکانات خارجي تطابق و
اسب ايجاد كند به كفته مشهورترين طرفداران اين مكتب؛ « استراتزي
اقتصادي همان تطابق و تناسب بين استعدادها و توانايي ها و فرصتها يي
است كه موقعيت شركت را در محيط آن تعيين مي كند»
© ايجاد تطابق و تناسب شعار مكتب طراحي است.
صفحه 18:
پیش فريضهاي مکتب طراحي
0 تشکیل استراتژي باید فرایند سنجیدن تفکر آگاهانه باشد.
مسئولیت کنترل و آگاهي باید بر عهده مدیر عامل باشد. چون او يك استرا تژیست
©- مدل تشكيل استراتزي بايد سا ده و غير رسمي نكه داشته شود.
<- استراتژي ها باید از يك نوع باشند: بهترين استراتزي ها از فرايند طراحي فردي
نشأت مي كيرند.
©- فرايند طراحي هنكامي كامل است كه استراتزي ها كاملاً به عنوان دور نما تدوين
شده باشند.
© اين استراتزي ها بايد صريح باشند. بنابرلین باید ساده نگه داشته شوند.
ج> تنها پس از تدوین کامل اين استراتژي هاي منحصر به فرد.صریح و ساده مي توان
آنها را اجرا کرد.
صفحه 19:
مکتب برنامهریزی تدوین استراتژي به عنوان يك فرایند رسمي
PLANNING SCHOOL ) (
0 در اين مکتب یک اصل پایه حاکی از قابلیت تقسیم و اجرای كام به كام
توالی منطقی از اقدامات است که طی مکتب طراحی در قالب یک
فرایند یکپارچه رواج يافته بود.
© براساس اين مكتبء برنامهریزی یک فرایند رسمی و قابل مدلسازی
است که بر مبنای آن میتوان اهداف» برنامهها؛ طرحهای عملیاتی و
بودجه را در قالب برنامههای راهبردی, برنامههای عملیاتی و
برنامهریزی بودجه , تدوین و در دورهها و سطوح مختلف زمانی و
سازمانی به مرحله اجرا گذاشت.
© در اين مکتب نقش اصلی بر عهده پرسنل برنامهریزی به جای مدیران
عالی است.
صفحه 20:
پیش فرضهاي مکتب برنامه ریزی عبارتند از:
استراتژي ها از يك فرلیند کنترل شده و آگاهانه برنامه ريزي رسمي نشأت مي گيرند
که به مراحل مجزايي تفكيك مي شوند. چك لیست ها هر مرحله رد ترسیم مي کنند و
روش ها آن را حمایت میکنند.
©- مسئو لیت فرایند کلي برنامه ريزي اصولاً بر عهده مدیر عامل مي باشد و مسئولیت
اجراي آن عملاً بر عهده برنامه ريزاني ستادی است.
استراتژي ها به طور کاملا آشكاري از دل فرایند برنامه ريزي بیرون مي لیند تا
طوري صریح ساخته شوند که بتوان از طریق توجه به اهداف» بودجه ها » برنامه ها
و انواع مختلف طرح هاي عملياتي آنها را اجرا کرد.
صفحه 21:
مكتب موقعيتيابى تدوين استراتؤي به عنوان يك فرايند تحليلي
POSITIONING SCHOOL) (
0 بر اساس اين مكتبء راهبردها ناشی از نتایج تجزیه و تحلیل
موقعیتهای استراتژیک هستند که بیشتر بر اهمیت فرصت و موقعیت
استراتژی نسبت به فرایند تنظیم استراتژی تأکید دارند.
© عمده توجه اين مکتب به خلق ایدههایی ساده اما دگرگون کننده است که
در یک موقعیت خاص میتواند» تجویز شود.
© براساس اين مکتب در هر یک از شرایط خاص تنها یک یا چند
استراتژی بخصوص امکان و قابلیت طرح و بکارگیری را دارا هستند.
این مکتب زمینهای مناسب برای تنظیم و تطبیق استراتژی با شرایط
موجود بکار میگیرد و استراتژی را نیز بعنوان موقعیتی عام» مشترک
و بخصوص قابل شناسایی در بازارهای تجاری تعریف میکند.
صفحه 22:
پیش فرضهاي مکتب موقعیت يابي
برجسته ترین چیز در اين مکتب يك ایده ساده و تحول گراست. خواه نتیجه
آن خوب باشد خواه بد.
دو مکتب برنامه ريزي و طراحي ؛ براي استراتژي هايي که در هر
موقعیت خاص امکان پذیر بودند محدوديتي قائل نبودند. بر عکسء استدلال
مکتب موقعیت يابي این است که تنها تعداد خيلي کمي از استراتژي هاي
كليدي( همچون جایگاهها در بازار اقتصادي ) در هر صنعت معین مطلوب
مي باشند.
مکتب موقعیت يابي با متمرکز کردن آن در سراسر صنایع با تعداد
محدودي از استراتژي هاي اولیه یا حداقل دسته هايي از استراتژي ها
( مثل تمایز محصول و حیطه تمرکز بازار ) به مقصد رسید . این
استراتژي ها كي نامیده مي شوند.
صفحه 23:
فرضیه هاي مکتب موقعیت يابي مختصراً به شرح زیر هستند
0 استراتژي ها عبارتند از: موقعبت هاي كلي » و به بیان دقیق تر مشترك
و قابل شناسايي در بازار.
© بازار ر زمینه ) اقتصادي و رقابتي است.
© فرایند ندوین استراتژي, عبارت است از انتخاب اين موقعیت هاي كلي
بر اساس محاسبه
“© تحلیلگران با ارائه نتایج محاسبات خود به مديراني که بر انتخاب ها
رسما نظارت مي کنند » نقش مهمي در فرایند تدوین استراتژي ایفا مي
کنند
استراتژي ها از اين فرایند کاملاً توسعه یافته نشأت مي كيرند و دقيقاً
تشریح شده به اجرا در مي آیند. در واقع ساختار بازار » استراتژي هاي
سنجیده مبتني بر موقعیت را پیش مي بردو اين استراتژي ها نیز ساختار
سازماني را پیش مي برند
صفحه 24:
مکتب کار آفرینی تدوین استراتژي به عنوان يك فرایند رويارويي
(ENTREPRENEURIAL SCHOOL)
اين مكتب ریشه در درک شهودی» قضاوت و تجربه دارد و بر همين
اساس نوع خاصی از استراتژی را مورد توجه قرار میدهد که مبتنی
بر شخصیتگرایی و عناصر رهبری بوده و و چشمانداز و نگرش
سازمان در آینده را روشن میسازد. این مکتب در بستر تئوریهای
نئوکلاسیک بعنوان راه حلی برای اجتناب از شکستهای اقتصادی
توسعه یافت.
پدیده رایج در اين مکتب رهبری است و بر اين اساس کلید موفقیت و
قدرت سازمان بدست رهبران اجرایی قرار دارد. ویژگی اين رهبران
توانایی خلاقیت؛ نوآوری و شکار فرصتها است. در اين مکتب تمرکز
بر فرصتهای پیش رو است تا مسائل و مشکلات.
آغاز استراتژی در این مکتب دارای خصوصیاتی است که بر ابهام و
عدم اطمینان محیطی استوار است.
صفحه 25:
پیش فرضهاي مکتب کا رآفريني
»- استراتژي به عنوان يك دورنما به ویژه به عنوان مفهوم خط مشي بلند
مدت یا دور نماي آینده سازمان در ذهن رهبر نقش مي بندد.
© فرايند تشکیل استراتژي در بهترین شکل خود فرايندي نیمه آگاهانه
است که ریشه در تجربه و شهود رهبر دارد» او استراتژي را اعم از
اینکه خود آفریده باشد یا از دیگران اقتباس کرده باشد ؛ در رفتار خود
نهادینه مي کند.
رهبر با عزم راسخ و وسواس و با حفظ کنترل دقیق و شخصي بر
اجراي استراتژي به منظور تدوین مجدد , جنبه هاي خاص و ضروري
دورنما را ارتقا مي بخشد.
صفحه 26:
P دورنماي استراتژيك انعطاف پذیر است و به آساني تحت تأثیر قرار
مي كيرد و تغيير داده مي شود. از اين رو استراتژي کار آفرینانه هم
سنجیده است ( از لحاظ کلیت دورنما) و هم پیش بيني نشده و
اضطراري( از لحاظ امکان تغییر در جزئيات)
سازمان نیز انعطاف پذیر است. يعني ساختار ساده اي است که تحت
تأثیر دستورات رهبر قرار مي گیرد.
استراتژي کارآفرینانه شکل موقعیت را به خود مي گیرد. يعني يك يا
چند جایگاه در موقعیت بازار که از سوي نيروهاي رقابت مستقیم
@ اس
صفحه 27:
مکتب شناختی(ادراکی) . تنوین استراتژي به عنوان يك فرایند ذهني
COGNITIVE SCHOOL) (
0 در این مکتب استراتژی بعنوان یک نگرش مطرح شده و چگونگی
ارتباط استراتژیست با اطلاعات محیطی را نشان میدهد. برمبنای این
مکتب تنظیم استراتژی فرایندی اقتضایی است. با استناد به این مکتب
میتوان آنچه را که در ذهن افراد میگذرد را همانگونه که ایشان
میاندیشند؛ مطرح ساخت.
© براساس اين مكتبء شناخث يك فرايند ذهنى به منظور ساخت وأتوسعه
استراتزىء همانند تفسیرهای خلاق» جهت به تصويركشيدن واقع بينانه
واقعيتها صورت مىكيرد.
© براساس اين مكتبء راهبرد در ذهن استراتزيست شكل مىكيرد و لذا
راهبردها بعنوان جشماندازهاء شکلهاء مفاهیم» نقشهها و چهارچوبهایی
0 يديد میآیند که چگونگی برخورد مدیران با دروندادهای محیطی خود را
شکل میدهند.
صفحه 28:
فرضیه هاي مربوط به مکتب شناختي
مکتب شناختي در بهترین شرایط يك مکتب فكري رو به تکامل درباره
تدوین استراتژي است. از اين رو؛ در ا فرضیه هاي آن را که از
ادبیاتش اقتباس شده است ارائه مي دهیم تا از بررسي آثار آن نتیجه گيري
کنیم:
)- تدوين استراتزي يك فرايند شناختي است که در ذهن فرد استراتژیست
شكل مي كيرد.
© استراتزي به شكل ديدكاه ها ( يعني به شكل مفاهيم؛ نقشه هاء طرح ها
و جارجوب ها) ظاهر مي شود كه تعيين مي كنند افراد جكونه از منابع
ورودي از محيط استفاده كنند.
صفحه 29:
2- اين منابع ورودي ( بر طبق جناح « عيني» اين مکتب ) قبل از رمز
ری و دی ار رهاق لعزي للد
مي كذرندء يا اينكه ( بر طبق جناح «ذهني ») صرفاً تفاسيري ازجهاني
هستند که تنها بر حسب اينکه چگونه مشاهده مي شوند وجود دارند. به
عبارت دیگر » جهان مشاهده را مي توان به شکل مدل درآورد؛
چارچوب بندي نمود و آن را بنا نهاد.
استراتژي ها همچون مفاهیم در وهله نخست به دشواري به دست مي
آیند. هنگامي که عملاً به دست مي آیند بسیار کمتر از اندازه بهینه هستند
و در صورت ناپايداري » نتیجتاً تغییر آنها دشوار است.
صفحه 30:
مکتب یادگیری تدوین استراتژی به عنوان يك فرایند خودجوش
(LE®RO1IWE GCILOOL (
۵ این مکتب با مکاتب قبلی کاملاً متفاوت است و درآن استراتژی پدیده
خودجوشی دانسته میشود که در سراسر سازمان ممکن است پدیدار
گردد و در بسیاری از موارد درحین اجرا رفتهرفته تکامل میابد.
فرایند تنظیم استراتژی فرایندی توام با یادگیری عمومی است و لذا
نیازی به اعمال قدرت و یا تحمیل استراتژی در کل سازمان نیست.
O در این مکتب» اینکه چه کسی به تنظیم استراتژی میپردازد» مهم نیست
بلکه اين موضوع که آنها چگونه این کار را انجام میدهند مهم است.
© اين مكتب واقعیتهایی را که سازمانها در شرایط پیچیده و پویا با آن
© مواجه هستند را دنبال میکند.
صفحه 31:
فرضیات مکتب یادگیریی
)- ماهیت پیچیده و غیر قابل پیش بینی محیط سازمان که اغلب با گسترش پایگاه
های اطلاعات لازم برای استراتژ ی همراه می باشد؛ از کنترل سنجیده و پیش
بینی شده جلوگیری می کند. از اين گذشته» استراتژی سازی باید به مرور زمان
شکل یک فرآیند یادگیری را به خود بگیرد. فرآیندی که در نهایت تدوین و اجرای
استراتژی در آن غیر قابل تمایز بشد.
گیرنده اصلی
سازمانها دارای
+ در حالی که رهبر نیز باید یاد بگیرد و گاهی اوقات بتواند
باشد ء اما عموماً اين سيستم جمعى است كه ياد مى كيرد.
استراتژ يست هاى بالقوه متعددى هستند.
(- استراتژ ی ها به شکل الگو از دل زمان گذشته نشأت می گیرند» پس از آن
شاید به شکل طرح هایی برای زمان آینده ظاهر شوند ودر نهایت دورنماهایی
برای هدایت کل رفتار باشند.
صفحه 32:
CP اين یادگیری به سبک پیش بینی نشده پیش می رود و از طریق
رفتاری که تفکر را با در نظر گرفتن گذشته بر می انگیزد. اين انگیزش
طوری است که از عمل » حس ایجاد می کند. کسانی در استراتژ ی
پیشقدم می شوند که قابلیت و منابع یادگیری را در اختیار داشته باشند.
این بدان معناست که استراتژی ها می توانند در هر نوع مکان عجیبی
و به هر شیوه غیر معمولی ظهور پیدا کنند.
Ss نقش رهبر. پیش پنداری استراتژیهای سنجیده و پیش بینی شده نیست»
بلکه مدیریت فرآیند یادگیری استراتژیک است که به موجب آن استراتژ
ی های جدید می توانند ظهور یابند. پس از آن در نهایت مدیریت
استراتژ یک مستلزم ایجاد رابطه دقیق بین تفکر و عمل» کنترل و
یادگیری» ثبات و تغییر است.
صفحه 33:
مکتب قدرتگرایی تدوین استراتژي به عنوان يك فرآیند مذاکره
(POWER GCWLOOL )
© براساس اين مكتب شکلدهی استراتژی در قالب فرایند نقد و بررسی
حاصل میشود. فرایند شکلدهی استراتژی از دیدگاه اين مکتب؛
مدیریت کنترل و جهتدهی مناسب قدرتهای اعمال شده از جانب
عوامل داخلی و خارجی است؛ به نحوی که منجر به تحقق اهداف
سازمان شود.
0 هدف از کاربرد کلمه قدرت در این مکتب توضیح و تشریح مراتب تأثیر
و نفوذ میباشد که از دو حوزه داخلی و خارجی نشأت میگيرد.
9 قدرت خرد ناشی از قدرتهای درون سازمان که به طرق مختلف مانند
مقاومت در برابر تغییر» عدم توجه به قانون» تعارض و ... ظاهر
میشود.
0 قدرت كلان ناشى از اعمال قدرت عوامل خارجی و محیطی از جمله
شرکتها و سازمانهای هم هدف (رقیب)» ذینفعان و....میباشد.
صفحه 34:
فرضیات مکتب قدرت
(- قدرت و سیاست. فرایند تدوین استراتژي را شکل مي دهند » خواه فرايندي در
داخل سازمان باشد» خواه به شکل رفتار خود سازمان در محیط خارجي اش
جلوه کند.
- استراتژي هايي که ممکن است ناشي از چنین فرايندي باشند ناگهاني و پیش
بيني نشده هستند و بیشتر شکل موقعیت يا ترفند به خود مي گیرند تا چشم
انداز.
- قدرت خردء استراتزي را تعامل از طریق متقاعد سازي ۰ جانه زني و كاهي
اوقات مواجهه مستقيم به شكل بازي هاي سياسي در ميان منافع محدود و
انتلاف هاي متغیر بدون تسلط براي مدت زماني قابل ملاحظه مي پندارد.
قدرت کلان» سازمان را به عنوان واحدي در نظر مي گیرد که با کنترل سایر
سازمانها یا همكاري با آنها و يا با استفاده از مانور استراتژي هاي جمعي در
انواع مختلف شبکه ها و انتلافها » رفاه خود را افزایش مي دهد.
صفحه 35:
مکتب فرهنگی
شکل گيري استراتژي به عنوان يك فرآیند جمعي
(COLPOROL OCLOOL )
۵ براساس این مکتب» ساخت استراتژی به مثابه یک فرایند که ريشه در
نیروهای اجتماعی و فرهنگی دارد» معرفی میشود.
0 در اين مکتب شکلگیری استراتژی حاصل توافق گروهی و آرمان
مشترك سازهائى است, به"جبارت دیگر ساحت انتراتدی تحاسل فزآند
تعاملات اجتماعی است که بر پایه عقاید و درک مشترک اعضا سازمان
بنا شده است.
صفحه 36:
اگر قدرت را جلوي آینه نگهدارید. تصويري که از آن مي بینید ؛ فرهنگ
است. قدرت. موجوديتي به نام سازمان را مي گیرد و آن را از هم مي
ایو ee ده ت منسجم به نام سازمان
گرد هم مي آورد . در واقع» مکتب قدرت عمدتا نفع شخصي را مورد توجه
Placentia AS le ie Ae ی ی
Ss
مکتب قدرت به تأثیر سیاست
پردازد» حال آنكه مكتب فر عمدتاً به تأثير فرهنك ب ل
أستراتزيك يا در واقع كاهي اوقأت مخالفت جدي با تغير استراتزيك مي
يردازد.
صفحه 37:
فریضیات مکتب فرهنگي
| شكل گيري استراتژي به عنوان يك فرآیند تعامل اجتماعي؛ بر اساس عقاید و
برداشت ت هاي مشترك اعضاي يك سازمان.
- يك قرد از طریق قرایند فرهنگ پذيري یا اجتماعي شدن, این عقاید را به
دست مي أورد. فرآيند فرهنگ پذيري يا اجتماعي شدن عمدتاً ضمني و غير
شفاهي أست.
- اعضاي يك سازمان مي توانند تنها عقايدي را كه از فرهنگ آنها حمايت مي
کند تا اندازه اي شرح دهنده در حالي که ممکن است منشاً و توضیحات آن
عقاید. مبهم بافي بماند.
در نتیجه, مهمتر از هر جيزيء استراتژي شکل چشم انداز را بیش از
موقعیت؛ به خود مي كير
فرهنك و مخصوصاً ايدنو لوزي» استراتزيك را به اندازه تداوم
استراتژي موجود تشو؛ آنها تغییرات وضعیت استراتژي كلي
سازمان را پیش مي برند.
صفحه 38:
hae شکل گيري استراتژي به عنوان يك فرايند واكنش بذير
(EDO1TRODEONREL GCLOOL )
اين مكتب با قرار دادن محیط به عنوان يكي از سه نيروي اصلي در فراینداستراتژي
سازي » در کنار رهبري و سازمان» ديدكاه كلي شکل گيري استراتژي را به حال
تعادل در مي آورد.
تمرکز اين مکتب بر نیروهایی است که در بیرون سازمان مجموعه را تحت تأثیر قرار
میدهند
برخلاف مکاتب دیگر که از اين نیروها بعنوان عوامل تأثیرگذار اد میکنند» در اين
مکتب» عوامل خارجی بازیگران و نقش آفرینان اصلی صحنه هستند.
بر مبنای اين مکتب تغییرات و تحولات محیطی هستند که شکلگیری استراتژی را
امکانپذیر ساخته و سازمانها را مجبور به اتخاذ استراتژی صحیح میکند.
سازمانها آن کاری را انجام میدهند که محیط به ایشان دیکته میکند و اين در حالی
است که نتوانند بر محیط تأثیر گذار باشند.
صفحه 39:
سازمان ها از طریق چندین واکنش استراتژيك با فشارها مقابله مي کنند که عبارتند از:
() تسلیم ( تسلیم شدن کامل در برابر فشارهاي نهادي)
(0) سازش (توافق جزئي با چنین فشارهايي)
(9) اجتناب (تلاش براي نادیده گرفتن وضعیت سازش)
(4) مقابله ( مخالفت فعالانه با فشارهاي نهادي)
(©) دستكاري ( تلاش براي اصلاح يا تغيير دادن فشارها)
صفحه 40:
مکتب تلفیقی: شکل گيري استراتژي به عنوان فرایند تغییر و دگرگوني
0/0 00000/1۵۵0/۳۵۵))
این مکتب از يك سو توصیفی است و سازمانها را به صورت كروههايى از رقبا
مینگرد. و از سوی دیگر تمام مکاتب را درجای خود معتبر دانسته و آنها را یکپارچه
تصور میکند
0 برای مثال مکتب برنامهریزی برای سازمانهای مکانیکی در محیط نسبتاً پایدار»
رویکردی اثربخش خواهد بود؛ درعین حال مکتب کارآفرینی برای شرایط راهاندازی
يك كسب و كارء کارساز است.
7 سازمانها در جرخه عمر خود مراحل مختلفى را تجربه مىكنند و اين را مىتوان
نوعى دكرديستى دانست. مكتب تلفيقى هريك از مكاتب را براى يك مرحله ازاين
دگردیستی مناسب میداند و تضاد ظاهری بین آنها را در یکپارچگی و کاملکنندگی
تعریف میکند.
صفحه 41:
فرضیات مکتب ترکیب بندي
ب اوقات؛ يك سازمان را مي توان بر حسب نوعي از ترکیب ثابت
ويژگيهاي آن تشریح کرد. سازمان براي مدت زماني قابل تشخیص » شکل خاصي
إز ae St Oe DS از بافت که سبب مي
شود تا سازمان به رفتارهاي خاصي دست بزند» قت داشته باشد.أن رفتارهايٌ
خاص نیز زیر مجموعه خاصي از استراتژي ها را به وجود مي آورد.
(- بعضي از فرآيندهاي تغییر و دگرگوني » اين دوران ثبات را گاهي اوقات با
وقفه مواجه مي سازند.
(- این حالات متوالي ترکیب بندي و دورا و دگرگوني ؛ به مرور زمان
خود را طبق ترتيبي که الگو مي باشد » در مي آورنده مثلا چرخه هاي عمر
سازماني را تشریح مي کنند.
<- حفظ ثبات یا لااقل تغییر استراتژيك قابل انطباق اغلب کلید مدیر؛
است. اما شناسايي نیاز به تغییر و تحول و توانايي مدیریت آن فرایند مختل کننده
بدون تخریب سازمان گاهي اوقات کلید مدیریت استراتژيك است.
صفحه 42:
©- به این ترتیب» فرایند استراتژي سازي مي تواند فرایند طراحي
مفهومي یا برنامه ريزي رسمي تمرکز بر شناخت فردي» اجتماعي
شدن گروهي, یا واکنش ساده به نيروهاي محیط باشد. اما هر يك را باید
در زمان و در متن خودش پیدا کرد. به عبارت دیگر مکاتب فكري شکل
گيري استراتژي» خود نشان دهنده ترکیب بندي ها و وضعیت هاي
خاص هستند.
۵ استراتژي هاي حاصله به شکل طرح یا الگو» وضعیت يا چشم انداز
یا تدابیر و ترفندهاي دیگر در مي آیند.
صفحه 43:
منابع:
غفاریان وفاء کیانی غلامرضاء ينج فرمان برای تفکر استراتژيك
(۰)906 نشر فرا
على احمدى عليرضاء فتح الله مهدی تاج الدین ایرج» نگرش جامع بر
مدیریت استراتژیك(00)): نشر تولید دانش
جیمزبران کوئین» هنری مینتزبرگ و رابرت م جیمز» مترجم صائبی
هنري مینتزبرگ. بروس آلستراند. ژوزف لمپل »مترجم احمدپور دارياني
صفحه 44:
در قاره آفریقا هر روز صبح که غزالها از خواب بیدار مي شوند» مي دانند كه بايد تندتر
از تندترین و چالاك ترین شیرها بدوند» و هر روز صبح که شیرها از خواب بیدار مي
شوند» مي دانند که باید تندتر از کندترین غزالها بدوند.
«مهم نیست که شما شیر هستید یا غزال»
مهم این است که» هر روز صبح که خورشید بر مي آید بدانید که باید تندتر و چالاك تر
بدوید.
كونوسوكي ماتسوشيتا
بنيانكذار شركت ناسيوناله ژاپن
با تشكر از توجه شما