صفحه 1:
صفحه 2:
- با توجه به تفییرات شرلیط اقلیمی و شکننده بودن اکوسیستم ها؛ اهميت حفظ
مراتع و نقش آن در حفظ منابع اصلی چون آب و خاک بر کسی پوشیده نیست.
همچنین با توجه به تفییراتی که انسان در محیط زیست اطرافش ایجاد کرده موجب مختل شدن#کل"
اکوسیستم شده است. با از بین رفتن هر حیوان یا حشره یا گیهزندگی بسیاری از موجودات دیگر نیز در خطر
می افتد. گياهان نیز از این قاعده مستثنی نیستند. امروزه مشكل از بين رفتن كونه هاى كياهى كريبانكير ايران
و تمام جهان شده است. گياهان ناد ایرن اغلب در شرلیط ناسازگار قرار كرفته لند يا مورد استفاده بى رويه كل
فروشان واقع شده اند.
كياغي در جتكلها و
- افزليش برداشت غير اصولى و مخصوصا در سطح أنبوه كياهانى كه خواص خوراكى و دارويى دارند خسارت
جبران نايذيرى به برخى از كونه هاى كياهى وارد كرده است و موجب كاهش جشمكير كونه هاى كياهى به
ويزه در مراتع را به همراه داشته كه خطر انقراض كونه را در بى داشته است.
صفحه 3:
سوسن چلچراغ
- سوسن چلچلراغ گران بهاتنها گل ایران است که نامش جزو میرات ملی ایران به ثبت رسیده است. هر سال
اواخر فصل بهار موسم رويش لين كونه از كياهان نادر ايران است. یکی از دلایل ارزشمندی لین گل ن است
ترکیب ژنتیکی منحصربه فردى دارد و دوره بيدايش آن به زمان جهارم زمين شناسى باز مى كردد. اين كل در
مناطقى كه ارتفاعشان 1٠٠١ متر بالاتر از سطح دريا است مى رويد و محل اصلى رويش كن تالش در آذربايجان
و ناحيه داماش در ناحيه عمارلو استان كيلان است.
كل سوسن جلجلراغ نيازمند زمينى خشك و نوركير است و بايدبه خوبى زهكش شود يعنى بايد هميشه خاكى
مرطوب داشته باشد. از نظر علمى اين كل به خاطر مواد فلورسنتى كه در يرجم خود دارد. قابليت بازثابش نور را
دارد.
- سوسن چلچراغ نخستین بار در سال ۱۳۵۴ در کتاب گل های شرق معرفی شد وبه افتخار گیاه شناس آلمانی
کارل فردریش فون لدبور لیلیوم لدربوری نام گرفت.
صفحه 4:
لاله واژگون
۰ گینه پیاز مختلف برای لاله های واژگون وجود دارد که ۱۵ مورد از آنها در کشور ما یافت می شود. این
گل ها جزو گیاهان نادر ايران محسوب می شوند.
- لاله های واژگون نخستین بار در قرن ۱۶ میلادی به وسیله جهان گردان اروپایی از ایران به اتریش برده شده
و در باغ های ثروتمندان و خاندان سلطنتی پرورش یافتند و از قرن ۱٩ کشت آن ها در هلند رایج شد
- به خاطر شبنم صبحگاهی که بر روی ٌن ها می نشیند به ٌن اشک مریم نیز مى گویند. لاله واژگون خود به
دودسته نقیم می شود
- لاله واژگون حنائی
- لاله واژگون زاگرس
صفحه 5:
لاله واژگون حنائی
- لین گل ها در غوب و شمال غرب شهر اصفهان و ارتفاع بین ۲۵۰۰ تا ۳۰۰۰ متر بالاتر از سطح دريا
می رویند. منطقه ایده آل برای ن ها کوهستانی و خشک است و در فصل گرما گل می دهند. لالههای
واژگون حنائی. ارغوانی رنگ هستند و با نزدیک شدن به نوك كل ها رنگ زرد غالب می شود.
اين كونه نسبت به ساير هم خانواده های خود (لاله های وازگون دیگر) به لب بيشترى نياز دارد يس اكر
تصمیم كرفتيد آن ها را بكاريد لب يارى منظم را فراموش نكنيد. دقت داشته باشيد يس از اتمام كل دادن
كياه. كلبرك هاى خشكيده مى تواند باعث ايجاد بيمارى هاى قارجى شود و بايد بلافاصله آن ها را جدا كرد.
سوسک قرمز رنگ آفتی است که همیشه این گل را تهدید می کند.
صفحه 6:
لاله واژگون زاگرس هر سال در ماه های فروردین و اردیبهشت گل می دهد. رویشگاه لین گونه کمیا
گیاهان نادر ایران در استان ايلام و كوه هلى زاكرس است و مساحتی در حدود ۱۰۰۰۰ هکتار را شامل,
می شود.
این گل زیبا از طریق پیاز و بذر تکثیر می شود و چرای احشام. تخریب زیستگاه برای ایجاد زمین های
کشاورزی. برداشت مستقیم اين كياه و عرضه به بازار از جمله مهم ترین عوامل تهدید کننده لّن است.
متاسفانه برخی افراد سودجو آن را از ريشه کنده و در بازار می فروشند و باعث از بین رفتن آن می شوند.
صفحه 7:
جام زرین
استرنبرجیا یا جام زرین یکی از گیاهنی است که بياز دارند و در پییز گل می دهند و دارای هشت گونه ی شناخته
شده است. نام های نرگس پایبزه. سوسن دشت. سرده, نرگس زمستانه و گل حسرت زرد پاییه نیز نام های دیگر آن
هستند. با اينكه تعداد كونه هاى لمن كم است اما همین تعداد اندك بسيار كسترش يافته لند و از جنوب غربی ازوپا تا
جنوب غربی آسیا گسترده اند. معمولا در خاک های شنی رشد می کند و زهکش خوب بستر کاشت. وجود دوره ای
گرمای خشک در تابستان و خاک های آهکی برای گل دهی آن توصیه می شود.
- تکثیر آن از طریق کاشت پیازها در دوران خواب آنان در ast Lg GE پاییز است. البته می تون آن را
زملنى كه برك ها از بين مى روند يعنى اواخر بهار نيزبا استفاده از بيازهليش تكثير كرد. در ايران تنها سه كونه از آن
یافت می شود که متاسفانه تمامی این گونه ها رو به اقراض هستد.
جام زرین پائیزه
جام زرین کورش
+ جام ززين كلستان
صفحه 8:
نجم آبی یا سیلا گیاهی پیازی است. نجم آبی را می توان در قسمت های مرتفع جنگل های راش در بین ۸۰۰
تا ۲۰۰۰ متری و یا بالاتر در استان گیلان و در نواحی مجاور آن در استان آذربایجان یافت. معمولا لین گل ها
شعلی شبيه به لبوان حارند اما اكر تور كلقى به آن ها ترد شكل كل برك هاافقی می شود
نجم آبى به سرما مقاوم است. امكان تكثير كياه سيلا توسط بذر آن وجود دارد و همجنين مى توان اواخر
تابستان و يا اوايل باييز نخد كيلك در حال خواب است ٠ بيازهلى آن را در عمق 8-٠١ سانتيمترى يستر كاشيته
یکی از مهم ترين تاثيرلتى كه مصرف دمنوش لين كياه بر روى بدن شما مى كذارد. بهبود متابوليسم است. در
لين كياه مقادير بالايى ويتامين 8 به ويثه اسيدفوليك وجود دارد. امروزه دانشمندان دريافته لند كه تمام اعضاى
خانواده ويتامين 8 بر روى فعاليت هاى متابوليسمى نقش دارند
نجم آبی ایرلنی قادر است که با تاثیر آنتی باکتریال و ضد میکروبی خود از ابتلابه مسمومیت های غذایی
جلوگیری کند. از طرفی مصرف خام این گل نیز می تواد باعت بهبود هضم شود جرا كه اين ماده سرشار از فيبر
است
صفحه 9:
- نجم آبی ایرانی
گل های متعدد نسبتا کوچک این گونه در یک خوشه بلند قرار گرفته اند.
در چمنزارهای مرطوب کردستان یافت می شود وفصل گل دهی اردیبهشت ماه استه
- نجم آبی گیلانی
نجم آبی گیلانی یا نجم آبی قفقازی گونه دیگری از نجم آبی اين گونه از گیاهان نادر ایران است.
- نجم آبی لب برگشته
نجم آبی لب برگشته در جنگل‌های خزر و اغلب در شکاف دیواره‌های صخره‌ای می‌روید. فصل گلدهی آن نیز
فروردین ماه است.
صفحه 10:
- لين كونه كمياب از كياهان نادر ايران در دسته سرده كلاغك قرار می گیرد و لین جنس در حدود ۴۰ گونه
دارد که ۷ گینه از ن در ايران نيز يافت مى شوند و يكى از لين كونه ها كه به سنبلك جالوس معروف است
فقط در دره جالوس (واقع در جلكه ميانى سواحل درياى خزر در استان مازندران) يافت مىشود. در ارتفاعی
بين 7٠٠ تا 1١٠١ مترى لبه صخره ها و در ماه هاى اسفند و فروردين مى روید.
- رنك آبى زيباى لين كل كوجك جلب توجه مى كند. بياز لين كياه نادر ايران تنها يك كل مى دهد كه به
ندرت به ارتفاع 7 سائتي مترى مي نسدد
- لين كياه در آفتاب کامل و یا سایه-آفتاب که بستر کاشت زهکش خوبی فراهم کند به خوبی می رويد و تا
۰- درجه سانتیگرد را تحمل می‌کند.رشد لين گیاه کند است و فرادی بلید اقدامبه پرورش آن نمایند که
صبر و حوصله کافی داشته باشند
صفحه 11:
(ris meda) .3
اگر چه گیاه زنبق در تمام دنیا یافت می شود و نمی توان ool را نادر خولند اما گنه ای از گیاه زنبق در ايران
یافت می شود که به دلیل رنگ و خصوصیانی که دارد می توان ن رانه تنها از گياهان نادر اران بلکه از
گیاهان بومی ایران خواند. لين گل را به خاطر زیبلیی و بوی خوش آن می‌شناسند. در برخی مناطق ایران آنرا
نوروز گلی نیز می‌نامند.
لين نوع زنبق در کوهستان های حومه ساری و آذربایجان پیدا می شود. رنگ گل زنبق ایرانی به رنگ کرم و
زرد و گاهی قهوه ای بوده و بسیار زیبا هستند. اگر در طبیعت اين نوع كل را ديديد برای حفظ طبیعت به آن
aie
صفحه 12:
درخت انجيلى
(parrotia persica ¢
- درخت انجیلی, یکی از عناصر کم‌نظیر گیاهی باقیمانده از دوران سوم زمین شناسی یعنی از حدود ۶۵ میلیون سال پیش
تاکنون است. در دوران عظیم عصر یخبندان گونه‌های مختلفی از عناصر رویشی متقرض شدند؛ در این دوران بخ‌ها به
بخش‌هلیی از جنگل‌های شمال ایران (اراضی جلگه‌ای سواحل دریای خزر تا ارسباران) نرسید؛ یه لین جنگل‌های نجات‌یافته.
جنگل‌های حوزه هیرکلنی می‌گویند که در سال ۲۰۱۹ به عنوان میرات جهانی به ثبت یونسکو نیز رسید. در این حوزه
گونه‌های رویشی مختلفی وجود دارد که درخت انجیلی یکی از آنهاست.
- درخت انجیلی قدی به بلندای ۲۵ متر دارد و مختص شمال ایران و نواحی قفقاز می باشد. تنه لین درخت به قدری محکم و
قوی است که در زبان های دیگر نام چوب آهنین را به آن داده اند
- برگ هایی به رنگ های قرمزه زرد. نارنجی, سبز, قهوه ای و خلاصه دیگر رنگ های این تنالیته را با هم در درخت انجیلی می
بینید. علت نامگذاری نام لاتين لین درخت به 03۲۲02 يا طوطی یکی به دلیل فردی است که لین درخت را شناسایی
کردکه گیاه‌شناسی آلملنی بود که و نام این درخت از نام خانوادگی او گرفته شده است و دیگری به دلیل شکل میوه ی آن
است که زائده هایی دارد که شبیه به منقار طوطی است. حتی می تواند تنوع رنگ آن را به طوطی نیز شباهت داد
صفحه 13:
(Dogtooth violet ¢ jlais كل سك
- گل سگ دندان از جمله گل هلیی است که گونه های متنوعی دارد. به عنوان مثال از لین گل حدود ۲۵ گونه
تنها در نواحی معتدل آسیاء آمریکای شمالی و اروپا یافت شده است.
7 در ایران نیز یک گونه جدید از آن دیده شده است که تنها در ناحیه شمللی البرز و در میان درختان راش
می روید. پیاز اين گل در دو برگ داشته و در ماه های دی تا فروردین گل می دهد.
- گل سگ دندان در ایران گونه ای از گل های بنفشه سگ دندان است که با نام علمی ۴۳۷۲۲۳۵۳1۱۳0
50 شناخته می شود.
از گیاه سگ دندان به صورت مصارف موضعی برای مدلوای زخم ها نیز استفاده می شود
صفحه 14:
درخت شمشاد ایرانی ( ۱۷۲۵۲۱۱2 KUS
- اگر جه لين كياه در قديم فراوان در جنكل هاى شمال ابران بيدا مى شد اما اکنون در گروه خطر گیاهان در
حال انقراض قرار كرفته است. لين درخت جزو درختان هميشه سبز و سايه دار است كه ارتفاعى تا حدود .9
متر و تنه ای به قطر نیم متر می رسد.
- تاریخچه اين درخت مربوط به دوران مزوزوئیک و حدود ۱۳۶ میلیون سال پیش بر می گردد اما هم اکنون به
دلیل بیماری های قارچی و قطع بی رویه این درخت در خطر لنقراض می باشد.
صفحه 15:
(Crocus biflorus ) aS (| ie;
7 همه ما ایرانی ها بر روی برنج یا درون هر غذای دیگری زعفران استفاده می کنیم یا با گل زعفرانی که بنفش
رنگ است آشنایی داریم. با لین حال گونه های گل زعفران دیگری نیز در ایران پیدا می شود. نوعی از كل
زعفران با نم زعفران دوگله است که از یک پیاز دو تا گل زغفران بیرون می آید.
- این گل زعفران سفید رنگ بوده و در قسمت بیرونی گلبرنگ هایش راه های بنفش تیره دارد. گل زیبای
زعفران دوگله از گياهان نادر ایران است که تنها در ارتفاعات بالادست شمال و غرب ایران در دامنه های
سنگلاخی ودر تپه های سنگی و پر خاشاک» در ارتفاعات بین ۲۷۰۰ - ۸۰۰ متر در شمال گرگان در پارک
جتكلى كلستان و نيز در مناطق كوهستانى عرندء ارومية و باختران مشاهده مى شود
- اين كل برعكس زعقران بنفشء در ماة هاى اسفنده فروردين وارديبهشت كل مى دهده
صفحه 16: