صفحه 1:
wT نامه اجرایی کارهای سخت و زیان آور
هيات وزیران در جلسه مورخ ۲۲/۱۲/۱۳۸۰ بنابه پیشنهادی مشترک شماره ۱۳۹۰۲۶ مورخ ۱۹/۱۲/۸۰ وزار تخانههای کار و
مور اجتماعی و بهداشت. درمان و آموزش پزشکی و سازمان تامین اجتماعی و به استناد بند [۵) جزء (ب) ماده واحده قانون
اصلاح تبصره (۲) الحاقی ماده (۷۶) قانون اصلاح مود (۷۲) و (۷۷) و تبصره ماده (۷۶) قانون تامین اجتماعي مصوب ۱۳۵۴و
الحاق دو تبصره به ماده (۷۶) - مصوب ۱۳۷۱ - مصوب ۱۳۸۰- آییننامه اجرایی بند یاد شده را به شرح زیر تصویب نمود.
صفحه 2:
cole ا: کارهای سخت و زیان آور کارهایی است که در آنها عوامل فیزیکی. شیمیایی, مکانیکی و بیولوژیکی محیط کار
غیراستانداه بوده و در آذراشتفال بیعه شده تنشی نبه مرلنب بالات از ظرفیتهای طبیعی (جسمی ورولنی) دز وی ale
مىشود كه نتيجه للن بروز بيمارى شغلى و عوارش ناشی از ن میباشد. مشاغل سخت و زیان آورموضوع لین مادهبه دو
:گروه تقسیم میشوند
الف - مشاغلی که صفت سخت و زیان آوریبا ماهیت شغلی وابستگی داشته اما میتوانبا بکارگیری تمهیدات بهداشتی: ایمنی
.و تدبیرفتی مناسب توسط کارفرما سختی و زیان آوری آنها را حذف نمود
مشاغلى كه ماهيتاً سخت و زیان آوربوده وبا بکارگیری تمهیدات بهداشتی ایمنی و تداییر فنی توسط کارفرما: صفت
.سخت و زبان آوری آنها کاهش یافته ولی کماکان سخت و زیان آوری آنها حفظ میگردد
ماده ۲ تعیین سخت و زیان آور بودن مشاغل موضوع ماده () و نوع آسن (گروه «الف» و گروه «ب» در هر کارگاه با بررسی
سوابق.انجام بازدید و بررسی شرلیط کار توسط کارشناسان بهداشت حرفهای وزارت بهداشت. درمان و آموزش پزشکی و
بازرسان وزارت کار و امور اجتماعی و با تایید توسط کمیته استانی موضوع این آیین نامه انجام میگیرد
تبصره - کارفرمایان کارگاهها مکلفندبا کارشناسان و بازرسان موضوع لین ماده همکاری و مدارک مورد نیاز را در اختیار آنان
.قرار دهند
صفحه 3:
ماده ۳: کارفرمایان کلیه کارهای سخت و زیان آور که تعلمییا برخی از کارهای آنها سخت و زیان آور میباشند مکلفند اقدامات
زب را انجام دهند
کارفرمابانک ارگاهایت أسیبش دف تا تنایخ قناتوری اد قنده هکل شر ظرف ننل از تنایخ مزنورد ٩
S yams pes gubeed eal ۳ جک ۳ ی ۳7۳
صوید_ورلی-1 لرسفاظفسنی و سایر 3 ولنیره وضوعه در لی یمین لقلم سطیی
در مورد کارگههیی كه بس از تصويب قانون ياد شده ايجاد مى كرد كارفرمايان مربوط مكلفند كواهى لازم را از وزارت خانههاى
كار و امور اجتماعى و بهداشت. درمان و آموزش پزشکی مبنی بر رعليت ايمنى يهداشت و استاندارد بودن أنها طبق قانون
.مار اخد نمايند. اجازه فعاليث اين قبيل كاركاءها مشروط به ارايه تواهى مزبور مى باشة
- کایفرمایا نی کلفند شاغلی وور ک یهایس ختو پیانآور را حلق لس لیب کار بسه منظور آگاهواز ر anal ©
7 شخیمبه هتگمب بطروو پسشگیرواز فرسلیشجس مرو روحینانت وستامراع زب هنلششرو دیعال يبود فعلینه
مقر دادهو نستیچه را در پسرهندههایمربوط Sas ab esa ged Gags a Ih aes ge
تسفییر شغالسیمه شدد کسه در معرضضرسایشحسمیو روحیناشیاز اشتغلاور کارهایس خن زیانآور ساشد 9
.بيلساسمقريلتبيشبينوشده در قانونكار صويتمئ يرد
معليناتق بزاز لاستخدام طبقهادمط:؟) قانونة أميؤجتماعي مصوب؟ 18 لنجام مي ردد :©
صفحه 4:
ماده ۴نبه استناد تبصره (۱) ماده (۹۶) قانون کار مقررات و ضولبط انجام معاینات پزشکی موضوع ماده (۳) لین آیین نامه اعم از
قبل از استخدام و ادواری اختصاصی و هرگونه معاینه پزشکی ديكردر لين ارتباط مطلبق.با دستورالعملها و آيين نامدهاى
,جاری وزارت بهداشت. درمان وآموزش پزشکی خواهد بود
- وزارت بهداشت. درمان و آموزش پزشکی موظف است تمهیدات لازم برای اعلام تنایج معاینات موضوع این ماده
.متناسب با شرح وظایف سازمانهای ذیربط به عمل آورد
ماده ۵: حذف صفت سخت و زیان آوری کار در اشر بکارگیری تعهیدات بهداشتی, ایمنی و تدابیر فنی توسط کارفرسا بعد از
گذشت «۲» سال از تاریخ تصویب قانون در هر کارگاه و خروج شغل از شمول اين آيبن ناه ويا استمرار سخت و زیان
آوری کار.پس از اعلام نتلیج بازمید و بررسی شرلیط کار توسط کارشناسان موضوع ماده (۲ لین آیین نامه و تایید کمیته
.استانی کارهای سخت و زیان آورانجام میگیرد
تبصره س وزارت خانههای بهداشست. درمان و آموزش پزشکی و کار و امور اجتماعی مکلفند گزارش بازدید خود را از کلیه
آور تشخیص داده شده است رابه كميته استانى مربوط اراي هكاركادهايى كه تمام يا برخى از مشاغل آنها سخت و زياز
نعایند
Fools در صورتی که گزارش کارشناسان موضوع ماده (۵) این آیین نامه پس از تایید کمیته استانی حاکی از عدم کاهش یا
حذف عوامل زیان آور و بیماریزا محیط کار ظرف مهلت مقرر در قانون باشد اقدامات لازم برحسب مورد مطلبق قانون کار
از سوی وزارت خانههای كار و امور اجتماعى و بهداشت. درمان و آموزش پزشکی به عمل خواهد آمد
تبصو
صفحه 5:
ماده ۷ سیاست گذاری کشوری کارهای سخت و زیان آور موضوع لین آبین نامه رزیلبی مجدد مشاغلی که بدوً سخت و زیان آورتعیین
شدهلند ولی براساس اطلاعات بعدی نیز به بازنگری داند. یجاد هماهنگی و نظارت بر عملکرد و رسیدگی به درخواست کمیتههای
استانی موضوع ماده (۸)لين آیین نمه و تعیین مشاغل سخت و زیان آور در تأسیسات ملی و مهم مانند نيروكامها و بالإيشكامها و
به عهده شورای عالی حقافلت فتی خواهد بود
تبصره - مدیرعلمل سازمان تأمین اجتماعی و نماینده وزیر بهداشت. درمان و آموزش پزشکیبا حق رای درزمینه کارهای سخت و زیان آور
نامه خواهند شدعضو شورای عالی حفاظت فنی از تاریخ تصویب Gol بيد
cole ۸: به منظور تشخیص و تطبیق مشاغل سخت و زیان آور کمیته استانی متشکل از اعضای زیر در هر استان تشکیل میگرده
مدیرکلک ار مور اچتهعاستانیسه عنویئی سک میته 1
. معاینیسپدلشتی پلنشگاه علوم پسزشکوو خدماتههدلشتی دیمائیپللشگاه 6
مديركلة أمیوٍجتهاعیلستان6
.- يكسفر بازيسكار بامعرفادايه كزكار ولممور اجتماعيهستان:
.- كساويشناسمسؤو سهد ش تحر فملىيا معرشيهد بريمته يمانت ]
© صعر فر يشيس جلك شكدم علوم بز شكوة هط ند يماريستا sla ae WS A
تبصره (- حضوز نمايتده بيعه شده و كارفرما در جلسات بدون حق زاى بلامائع مىباشد
تیصره ۲ - جلسات کمیتههای استانی در ادره کل کار و امور اجتماعى تشکیل وبا حضور «۵» نقر از اعضاء رسعیت مییلبد و تصعیمات
.جلسه با اكثرين آراء حاضرین معتبر و لزملاجرامیباشد
تبصره ۳ - ذر استانهایی که دانشکده علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درملنی مستقل وجود ذارد در صورت طرح پروندههای مرتبطبا
منطقه تحت پوشش, کارشناس مسوول بهداشت حرفهای معاونت بهداشتی دانشکده مزبور. جایگزین کارشناس مسوول بهداشت
«حرفهای معاونت بهداشتی دانشگاه خواهد بود
,تبصره ۴ -با تضویب کمیته استانی دعوت از افراد صاحب نظر و اساتید مربوط جهت شرکت در جلسات بدون حق رای بامنع میباشد
صفحه 6:
نماد وظایف کمیتههایاستائی به شرح زیر میباشد
- تسعیی تطبيقمشاغلسختو زیانآور با موادلیرییننامه ولعامبسه مولجع شیریطو تسوجه ویژه بسه بانونشاغله شول)
مشاغلمسخنو زیانآور سه خصوصدر دورلساردابوو شسیردهی
-ب یسیو ت-شخیصمشاغلهوضوع مادعلا)لیرآییرنامه که توسطبسیعه شدهک ایفرها با سایر مواجع به عولنمشاغل6
سعیع چیانآوز مجزفیشده واعاخ -تیجه بسه متقاشرو اوم اواو يريط
- بريشىهواردوكه بالتخا تسلییر الوم حالنسخو يا نآويوش غلبا مشاغلاز بيريفته ودر يمره مشاغلعادل©
.درآمدعلند ولمعلام آنه مرلجع ذيربط به منظور حذفمزلياوللمتيازلتو ... كه به كار سختو زیانآور تعلقگ رفته!
-بویسیو ارله پیشنهاد م شاغلجدید بولیطرح در شورلو» | لیحفانط ۱ ee ذِيانآور بودن يانبومن©
ol.
لجولیسیاسقا و مصوباتشورلیعل حفاظق نی 6
کارقرمایان کارگاهها مکلفند با کمیته موضوع ماده A) لین آیین نامه همکاری و مدارک مورد نیز را در اختيار آثان قرار
ماده۱۰: وزارت بهداشت. درمان و آموزش پزشکی مکلف است هر ساله حدود تماس شغلى عوامل بيمارى زا را به شوراى عللى
حفاظت فنی اعلام نملید شورای عللی مذکور موظف است مرلتب رابه کمیتههای استانی کارهای سخت و زیان آور جهت اجرا
اعلام تماید
تبصره
صفحه 7:
ماده ۱۱: در صورت تشخیص کمیته استانی مبنی بر قرار گرفتن کار در عداد گروه (للف) و (ب) ماده (() این آیین نامه. کارفرما
موظف است نسبت به حذف یا کاهش عوامل سختی و زیان آوری کار تا حد مجاز و تامین استانداردهاى لازم مورد تاييد
مراجع ذیرب ط در مهلت مقر اقدام نماید. در غیر این صورت هرگونه عارضه: حادثه و غرامتهای ناشی از بیماری. از
کارافتادگی و غیره به عهده کارفرما خواهد بود
ماده ۲: علاوه بر کارهای سخت و زیان آور مشخص شده طبق مصوبات شورای عللی حفاظت فنی. موارد تایید شده توسط کمیته
.استانی و موارد زیر تیز سخت و زیان آور شناخته میشوند
کار در ندلمتگاهها و زنلها 4
- مشاغلیکه مستقیماً در مولکز رولندیمانی با بیمیلنر ولنیمرتبط هستند 6
خرنگیوه
ماده ۱۳: نحوه توالی و تناوب اشتغال در مشاغل سخت و زیان آور
لیام زیر چطنچه در ف ولص لاش تفل یه ک رها زیارآوز یلقع شنود: obs pa eS lie yt
.آور محسويميئ رده
.الف تعطیلات هفتگی
.ب - تعطيلات رسمى
.ج -ايام استفاده از مرخصى استحقاقى
د ايام استفاده از مرخصی بلبت ازدواج یا فوت همسر. پدر. مادر و فرزندان,به مدت ۳ روزبا دریافت دستمزد در مورد مشمولان
قانون کار
.قانون كار
.ايام استفاده از مرخصى استعلاجى يا استراحت يزشكى اعم از لين كه حقوق ايام مزبور توسط كارفرما يرداخت شود ويا لين
.كه بيمه شده از غرامت دستمزد ايام بيمارى استفاده كرده باشد
صفحه 8:
لیام و موارد زیر چشنچه در ف ولص لش تغل[ دق رها زیانآور ولقع شود موجمزلی لش دنت ول لی 6
لشتفللهودر کایهایسضتو زیاآور نم سردد
للف ایام خدمت وظیفه سربازی (دوران ضرورت و احتیاط) مشروط بر لین که بیمه شده حداکثر تا دوماهپس از پایان خدمت
به کار سابق خود برگشته و یا لین که در کر دیگری که سخت و زیانآور شناخته شده مشغولبه کار شده باشد و همچنین
.ايام آماده به خدمت
ب دوران توقيف بيمه شده در صورتى كه منتهى به محكوميت وى نكردد ويا لين كه كارفرما بر اساس تكليف قانهنى حقوق
.دوران مزر را بهببهم شده پرداخت لمايف
ج - ایام حللت تعلیق که به واسطه عوامل قهریه طبیعی و یا حوادث و مخاطرات اجتماعی (مانند سیل. زلزله, جنگ و آتش
سوزی) که خارج از اردهکارفرما و بیمه شده بوده و در نتیجه آن کارگاهبه طور موقت تعطیل میگردد
دایم استفاده از مقرری بیه بیکاری مشروط بر اینکه بیصه شده قبل از اتما وبا بلاقاصله پس از اتعام دوره مزنور در
.مشاغلی که سخت و زبان آور شناخته شده مشغول به کار شده با طبق این آیین نامه بتوندبازنشسته شود
إهد ایام خدمت دراجبهه که بةتنید فراع نی لاح سید بش
-هوران اسارت با فکونیت سیاننی که متهم شنة gully آن به عنوان آزادة شتاعته شده باشد
ز-آیام بلاتکلیقفی بیمه شده عه مسعندبه آرای صادره از سوی هیأتهای حل اغتلاف یا سایر مراجع قنینی منجربه پزداغت
.حقوق ايام مزبور شده باشد
.ح ایام استفاده از غرامت دستمزد ايام بيعارى كه در فاضله زمانى 1١/8/1١86 تا 1/5/1089 واقع شده باشد
ابیت آفیرموجنه حداررینه مد ۱۰ روورهر متال در موزد ارگاههای مشمول قالون کارا بزاساین فقرزات انضباطئ:
تغلفاتی وبا استخدامی مربوط در کارگههای فیرمشمول قانون کار که منجر بهاخراج. انفصال موقت و با دائم نشده باشد
صفحه 9:
لیام و موارذ خیلچفنچه در فولصلاش تفا يمه شده به كايهاىس خنو قیادور لقع شود Sol ays
سره و موجبت وبا تفل لیم )رده
.الف - استفاده از مرخصی بدون حقوق به هر منظور و تحت هر عنوان
.ب - اخراج. استعفاه انفصال و بازخریدی
ج - غيبت غيرموجه بيش إز )1١( روز در هر سال در کارگههای مشمول قانون کارا براساس مقررات انضباطی, تخلفاتی ویا
داستخدامی مربوط در کارگاههای غیرمشمول قانون کار که مت به اخراج.انفصال موفت و با دنم شده باشگ
.د -اشتغال در کارها و مشاغل عادی
- اشتغال در حرف و مشاغل آزاد
مو-بیعه اختیاری
بیکاری بدون دربافت مقرری بیکاری
بح - سای وارد مشاب
:ماده 1: شرايط بازتشستگی در کارهای سخت و زیان آور
-بسیمه شدگانیکه حدلقل۲ سللسابقه کار متوسلیبا ۲۵ سلایسابقه کار متلوبو پردلختجوسیمه در کلیهایة.
See. زیانآور را درا بساشند بسدونشرط سنیسیولنند درخولستب ازنشستگیاز Selb lt
- جلنجه كميسيوهائي زشكيهوضوع مادمذا؟) قانونت أميؤجتماعوق بلاز يسيدن يمه شده شاغلدر کایهاسخنو 6
بادآ بسه سایعه مترر درب ندلا) موق فرسليش حسمي روحوهورا pts sess «HEAL OG
BERG geen.
2
صفحه 10:
لیرقبیل یمه شدگا فايليه ديخولس ب ازِنشستكىمجاز به ترككار نبوهه و مهايدلحراز شرليطو ©
لستحقاقآنها جهب ازنشست شاز موعد در ک ایهای.خنو زیانآور یسم از ایمانت آمیولجتهاعیسه آنها
المبلاخ شود و سپسترککار سملیند
- چطنچه بسیمه شدم شولیطلستفادد از ب ازنشستگیسیشاز موعد در کایهایسخنو یور را طبقایرآیین امه احراز 6
.كن سليمازة أميئطجتماعيم كلفد برقرايومستعرووواز تاييخ ترككار مقلم نايد
-بسیعه شدگانشاغ که حدلقل:۲ سل توا لیا ۲۵ سل ام تلوب لبقه پردلخته وسیمه در مثاغلس خن زیانآور 5
مربوطبت» قببااز ربیخ ت-صویمقالونرا دذشته بساشند و یبا در آیشه شرلیطمذ کور رالحراز ليف ميق وان در خوط
ازنشستگیخود را با وعلیتسند۳) لادم بسه سومان أميؤجتماعىةسليمن ليد
ماده ۱۵: چنانچه فرسایش جسمی و روحی ناشی از اشتغال در کارهای سخت و زیان آور در اشر عدم رعایت بندهای )0 9 )7(
جه (للف) ماده واحده قانون ياد شده تشخيص داده شود. ۰ سازمان تأمین اجتماعی شمن انجام تعهدات قانونی نسبت
به بیمه شده.زیان و خسارت وارده رلباتوجمبه ماده (۶۶) قانون تامین اجتماعی از کارفرمای مربوط مطالبه و وصول
,خواهد نمود
ماده ۱۶: کارفرما مکلف است پس از احراز شرایط بازنشستگی بیمه شده شاغل در کارگاه وی: طبق این آیین نامه معادل
چهاردرصد میزان مستمری برقراری پیصه شده نسبت به سئوات اشتغال او در مشاغل سخت و زیان آور را که توسط
.سازمان تأمین اجتماعی محاسبه و مطالبه میگردد به طور یک جا به سازمان مزبور پرداخت نماید
ماده ۷ آثار محدودیتها و قزایای متدرج در قانون برای مواردی که بازنشتنتگیبه موجب لین gual تلفه انجاد میشود متحضر
.به همان شغل در همان کارگاه خاص بوده و قابل تسری و تعمیم در دیگر شغلهای مشابه در سایر کارگاههاتمیگردد
عادة 1۸:اجنرای عقررات این آیین تمه تا پایان مدت برنمه سوم میباشند