صفحه 1:
استعاره های سازمان
استاد محترم :؛
گردآورندگان :
صفحه 2:
مقدمه ای از استعاره های سازما.
استعاره ها موضوعات و پدیده های پیچیده را ه وسیله تاکید کردن بر نکات کلیدی انها
ساده و قلبل فرکمی سارنداستعاره ها از انب دمن ما بدان افعانستق براى شناختن انجه
ذهن كمتر بدان اشنایی دارد استفاده می کدند.
استعاره‌ها لين امكان را قراهم مى اورند كه ما جنبه هاى مختلف سازمان را جشناسیم وا
جون مى توانيم اين امر رابه طور مجزا از هم انجام دهيم ذهن ييجيدكى بسيارى را در
مقلبل خود نمى بينند اكر تمامى تصاوير حاصل از استعاره ها را كنار هم يا بر روى هم
قرار دهیمسیمای واقعی سازمان را با تمامی پیچیدگی هایش در می یابیم.
تمقيل ها و استغاره ها مرها رای رک اسان > كار ندى ايندسبلكة در نحوه مذيريك نير
فایده هستند.مدیران با شناخ نع من که استعارة هاررخردادة اسبتديا
درکی واقعی به مدیریت میپردازند و سبکی را پیشه خود می سازند که با شرایط و نوع
سازمان شازكار و كم شار سات
صفحه 3:
ف
انواع استعاره های ساز
مورگان بر نقش حایز اهمیت استعاره ها در کمک به تحلیل و شناخت نظریه سازمان»
تاکید می کند و انواع استعاره های سازمانی از دیدگاه او عبار
تند از:
مان به مثابه ماشین
ازمان به مثابه موجود زنده استعاره مر به دیدن شياهت‌ها دعوت می‌کن
زمان به مثابه نظام سياسى |
مان به مثابه زندان برای ذهن آدمی
ازمان به مثابه جریان متغیر
ازمان به مثابه ابزار سلطه
صفحه 4:
9
سازمان به مثابه ماشین
وبر برداشتی ماشیثی از سازمان ارلثه داد که به نام بورکراسی معروف است‌اما ساختان
بورکراسی اشاره به شازهای بات که ارم ماش رای وگن دور از قهنن نود
این برداشت اگرچه ناقص بودولی نمی توانیم آن را خطا بدانیم بدین معنی که علمای
یریت علمی به جنبه های مادی و ماشینی سازمان پرداختند و روش ها و شیوه هایی را
برای بهبود کارلیی و بازدهی ارلئه کردند که اکنون نیز قلبل استفاده اندهدف اصلى اين
استعاره همچون یک ماشین افزایش ستاده ها و کاهش نهاده ها بوده است
ارگونومی یا مهندسی انسانی,نمونه ای امروزی از تفکر ماشینی درباره سازمان است
صفحه 5:
محدودبت های سازمان به مثابه ما
* ایجاد شکلهایی از سازمان که مشکلات زیادی در انطباق با تغییر شرایط دارند
** ایجاد بورکراسی بی اندیشه.کور و بدون چون و چرا
ایجاد پیامدهای پیش بینس نشده و نامطلوب
x 5 af af
اثرات غیر انسانی بر کارکنان
4
تاکید بیش از حد بر قوائین و مقررات که منجر به جا به جایی هدف می گیرد
اهداف بخشی واحدها مهمتر از تحقق اهداف کلی ساز
صفحه 6:
رما En oe nO ___ا
در این استعاره بع سازمان همجون موجودى زنده تكرسته میشود تشبیهسازمان به
موجود زنده مفاهیمی چون سازگاری و تطبیق پذیری سازمانی. سلامت. بهبود سازمان و
دوزه های زندگی سازمانی را در ادبیات مدیریت و سومان متاول ساخت هميجدية
نیازهای انسان را در سازمان مورد توجه قرار داد در این جا طراحی سازمان به عنوان
Slee Be cll cose
نظریه سیستم ها در مدیریت» نظریه اقتضایی سازمان و مدیریت .ساختار ادهوکراسی و
تظریه جمقی کت محیط ریشه در این کیدگاه دارند
صفحه 7:
نقاط قوت سازمان به مثابه موجود زنده
5 درک روابط متقابل سازمان و محیط
© توجه عمیق سازمانها به نیازها و ارضای انها
طیف وسیعی از راهکارها برای سازماندهی
توجه عمیق به نواوری و ابداع در سازمان
** استفاده از زمینه های نظری و عملی
تاکید به اکولوژی و روابط بین سازمانی
صفحه 8:
محدودیت های سازمان به مثابه د زند
9 ای سازمار موجود زنده
سازمان و محیط آن. به دور از واقعیت مورد توجه قرار گرفته
وجود عملکرد واحدی در سازمان
خطر تبدیل استعاره به ایدئولوژی
صفحه 9:
سازمان به متابه مي ا ت__ل سا
سازمان همچون مغز نظامی تحلیل گر است که اطلاعات را دریافت و آنها را تجزیه و
تحلیل می کند و مورد استفاده قرار میدهد.سازمان ها را میتوانیم سیستمهای اطلاعاتی و
نطام های ارتباطی بدانیم زیرا در سایه ارتباطات و تبادل اطلاعات است که فرایندهای
مدیریت در سازمان تحقق مى يابند. تصمیم گیری هاء برنامه ریزی و سازمان دهی.کنترل
و نظارت انجام می شود در پردازش اطلاعات و به کار گیری آنها برای اتخاذ تصمیم.
انتخاب و اقدام شازمان همسان مغز السان عمل عیکند.
سایمون به تصمیم گیری در حد رضلیت بخش وبا تعقلی محدود.که ناشی از محدودیت
cle اطلاعلتیاعتباری و زملنی بود اشاره کرد و از ین جهت Ob as او استعاره مغز برای
توصیف سازمان را به ذهن متبادر می سازند.
صفحه 10:
سازمان به مثابه مغز
سایبرنتیک یا علم ارتباطات و کنترل,رابطه ای صریح تر بین مغز و انسان و سازمان برقرار
کرد در تخقیقات أشكار شد خرد نظمى ها الستهاد ران ورد متفی بودانساد
با استفاده از بازخورد منفى و اصلاحات ييايى و يرهيز از خطاببه هدف دست مى يابد و
سيستم ها را نيز ميتوان جنان طراحى كرد كه با تجزيه اطلاعات و كنترل جنين خود
نظمى را در خود ايجاد كنند
در بكاركيرى استعاره مغز براى توصيف سازمانء به خاصيت هولوكرافيك مغز نيز اشاره
شده است در هولوگرافی» كل به كونه اى در اجزا منعكس مى شود كه هر جز ميتواند
همجون لن عمل كند سازمان نيز ميتواند واجد جنين خاصيتى باشد بدين معنى كه
سيستم سازمانى را به طريقى منظم بسازيم كه در غياب بعضى از اجزا يا درست كار
تكردن آنها سازمان به حيات خود ادامه دهد.
صفحه 11:
نقاط قوت سازمان به مثابه مغز
درک بهتر یادگیری سازمانی و ظرفیت خود سازماندهی
تاکید بر نحوه طراحی مدیریت راهبردی جهت تسهیل آموزش یادگیری
دست یافتن به آن سوی عقلاست مسدود
فراهم شدن زمینه لازم برای استفاده از تکنولوزی محاسباتی و ریز پردازنده برای ایجاد
سبکهای جدید سازمانی
صفحه 12:
محدودیت سازمان به مثابه مغز
خطر تاديد اتكاقين تغارض شدي سن کلمت ری و عودسازماندهی* و
"واقعیتهای قدرت و کنترل*
ویژگی خود مرجعی مغز در تحلیل پدیده ها
صفحه 13:
سازمان به مثابه فرهنگ_____________ِ
هر سازمان دارای یگ فرهنگ خاص است که اگرچه از فرهنگ جامع نشات گرفتهه اما
خصوصیت سازمان نیز بر آن لثر نهاده و یک فرهنگ ویژه ایجاد کرده است‌برای انجام هر
گونه اقدامی در سازمان» توجه به فرهنگ امری ضروری است.زیرا با اهرم فرهنگ به
سادگی می توانیم انجام تغییرات را تسهیل کنیم و به جهت گیریهای جدید در سازمان
شکل دهیم.علاوه بر نقش فرهنگ در ایجاد تغییر برای غلبه بر نگرانی هاء اضطراب
هافشارهای شغلی و حرفه ای در سازمان نیز می توانیم به عامل فرهنگ تمسک
جوییم.در ادراک فرهنگی سازمانی بلید انقدر به سازمان نزدیک باشیم که ظرلیف فرهنگی
راجه درستی دريابیم و آنقدر از ن دور باشیم که بتوانیم همه جولنب آن را همچون نظاره
گری خارجی حس و درک کنیم.
صفحه 14:
ط قو زمان به مثابه فرهنگ
تاکید: بر اههیت نمادین تمامی جنبه های زندگی سازمانی
فرهنگ پدیده ای زنده خود سازمان ده و تکاملی است که نمی تونران را به شیوه اق
مطلق طراحی و کنترل نمود و در واقع بیشتر هولوگرافیک است تا مکانیکی
صفحه 15:
صفحه 16:
سازمان به مثابه نظام سیاسی
سازمانها از جهات بسیار همانند حکومت ها هستند و از این رو می توانیم آن ها.را به plas
سیاسی تشبیه کنیم‌مسائلی چون اهدافه منافم تعارض و قدزتا(در استعاره سیاسین
عمده ایفا میکنند.سازمانها و اهداف موجود در انها منافع و اهدافی متفاوت را دنبال
میکنند و تضاد بین لین منافع در سازمان موجب تعارض و کشمکش می شود سازمان يه
کمک عامل قدرتمی کوشد تا از تضاد‌هابه نحوی موثر بهره بگیرد و آن ها رابه سوی
اهداف هدایت کندبه کارگیری عامل قدرت برای ساماندهی امور و فعالیتها در سازمان
شکل سیاسی ثرا ترسیم میکند و به استعاره سیاسی مفهوم می بحشد.
صفحه 17:
الشازمان.نه مثابه نظام سناسی (سکهای مدیرت در ال تعارض)
توجه به نظرات سایرین
۳
صفحه 18:
نقاط قوت سازمان به مثابه نظام سياسيم
* زير سوال بردن اسطوره عقلانيت سازمانى
صفحه 19:
صفحه 20:
دما اه ماه رت __ا
استعاره سازمان همچون زندان روح اعضای سازمان همچون غار نشینان جلوه می
کنند.انها انچنان دلبسته باورهای خو لند که به هیچ رو نمی خواهند واقعیتهای
بیزونی را بپذیرند.
یکی از دام هایی که مدیریت و کارکنان را اسیر اوهام و از واقعیت های بیرونی غافل
میسازد.موفقیت است. گاهی موفق شدن در چند مورد خاص مدیریت سازمان را دچار
توهمی اسیب ناپذیر می کند وی با اين خیال که موفیت با اوست به مسائل بیرونی
توجه نمیکند و همچنان در لین
یر poe ead وشعیتی سازمان وا ماه زفدلی است که تفرت نگریستن ی
بیرون و واقعیتهای خارجی | زان سلب شده است
ود و زملنی متوجه واقعیت ها می شود کذ
eee
صفحه 21:
نفاط قوت سازمان به متابه زنهان رو
خروج از دامهای شناختی و تفکرات گروهی
اراد دیدگاه جدیدی از مبحث عقلالیت سازمانی
صفحه 22:
محدودیت سازمان به مثابه زندان روح
** نادیده گرفتن عوامل ایدئولوژیکی موثر بر زندگی
٩ به جهت تاکید زیادی لین استعاره بر نقش فرابندهای شناختی:درایجاد, تداوم و تغییرا
سازمان در معرض انتقاد قرار دارد.
* به جای نگرش به سازمانها به عنوان زندان روح بهتر است انرا صرفاابه عنوان زندان در نظر
8
كرفت
صفحه 23:
سازمان به منابه جریان متغییر
سازمانها نیز همچون سایر پدیدهها در حال تغییر و تحول اند.این محیط خارجی نیست
که سازمان رابه تغییر و تحول وا میدارد,بلکه کل سیستم به عنوان یک مجموعه متفق با
سحيظ دز رولیط درینی خود میت ده tags ارت ند یرل نم یک کل اسط
که تغییر و تحول مى يلبد واينكه بكوييم محيط تغییر کرد و سپس سازمان به طبع !
ان
تحول يافت يابه عكسءدرست نسيت.تغييرات سازمان و محيط با هم و به همراه هم انجام
مى كيرد و تغيير سازمانها به صورت يك مجموعه كلى و وحدت يافته است.سازمانها براى
تضمين و تحكيم هويت خود بليد رولبط جديدى به وجود اورند و تغييرات را بيذيريند اين
رولبط براشاس تقابل با محيط نيستند. بلكه با تلفيق شدن با محيط به عتؤان یک کل
واحد ضورت گرفته است,
صفحه 24:
نقاط قوت سازمان به مثابه جربان متغییر
؟ ارائه شیوهای مکملی برای درک منطق
* تاثیر پروانه ای
صفحه 25:
محدودبت سازمان به مثابه جریان متغییر
قدرت بی قدرتی مدیران
صفحه 26:
ار ما اه ری ل لمكا
یکی از واقعیتی ترین استعاره ها برای توصیف برخی از سازمانهای معاصر ابزار سلطه و
تسط است .سازمانهایی مه برای خدمت به مردم ایجاد شده لند. پس از چندی به صورت
کیلاتی عظیم بر مردم حکم میرانند و از صورت خادم به حللت مخدوم تغییر ما
Aas می
جنبه دیگری از روخ سلطه گری و تسلط جویی سازمانها را میتوانيم در محیط. های کاری
نامناسب.فضاهای الوده کارگاهی» عدم رعیت بهداشت صنعتی و عدم توجه به کرامت
انسانی در کار مشاهده کنیم.
فشارهای عصبی و استرس های شغلی و سازمانی موجب بروز بیماریهای روانی و عدم
تعادل روحی کارکنان شده که لین جنبه دیگری از عملکرد غیر منضفانه. سازمانها در
ارتباط با کارکنانشان است
صفحه 27:
نقاط قوت سازمان به مثابه ابزار سلطه
ارائه جایگزینی برای تئوری سنتی سازمان
* ارائه چارچوب مرجع بنیاد گرا جهت درک موضوعات سازمان
صفحه 28:
محدودبت سازمان ay مثابه ابزار سلطه
* استعاره ابزار سلطه صرفا بر حد نهایی ایدئولوژی چپ تمرکز کزده و با معادل فرض نمودن
سازمان و سلطه‌ما را از دیدن اشکال سازمانی غیر سلطه امیز باز میآدارد
صفحه 29:
2-0
سازمانها يديده هاى بيجيده و كثيرالوجهى هستند كه اين
استغاره. اى موجود ميتوائد اين پیچیدگی ها را منعکس
تمَايد.دلتقن استعاره:اى بخشى است و اين بخشى بودن» ماهيت
وذات استعاره و تئورى هايى كه بر مبناى ان بنا مى شود را
تشکیل می دهد لین امر بدیین معنی است که یک استعاره واحد
نمی تولند برای ما یک نقطه نظر جامع به وجود bo ysl بکارگیری
استعاره های متعدد شیوهای مختلفی از دیدن پدید امده و افق
لد ما گسترش می یلبد لازمه لین آمر سبکی از تفکر است که
همواره باز و در حال تکامل باشد بدین منظور باید تئوری ها و
بینشهای رقیب را نه جایگزین بلکه مکمل یکدیگر بدانیم
یک پدیده پیچیده اجتماعی نظیر سازمان با عینکهای م
بنگریم چیزی که نگرش منشوری به سازمان نامیده ميشود.
2
ی
صفحه 30:
منابع
* مقاله سیمای سازمان از نگاه مورگان» سید حامد وارخ» ۱۳۸۰
مدیریت عمومی. دکتر سید مهدی الوانی۱۳۸۵۰
7 سیمای سازمان, مورگان, ترجمه دکتر مشبکی