صفحه 1:
ddd
صفحه 2:
اسر اف در اقتصاد اخلاق
(بررسی رفتار مصرف کننده و تولید کننده)
بیژن بید آباد
موسبه مطالعات و پژوهشهای بازرگانی
http://www.bidabad.com/
bidabad@yahoo.com
صفحه 3:
اقتصاد اخلاق
۰ اقتصاد اخلاق نامی نو از مباحث ارزشی قدیمی در
اقتصاد است که با توجه به رعایت اصول اخلاقی به
تحلیل بدیدههای اقتصاد و رفتار اقتصادی میپردازد.
٠ روش بررسی: منافع فرد و جامعه با ملاحظات ماذیات و
معنویات هردو مد نظر قرار گیرد.
۰ از نگاه رایج به مسائل اقتصادی جامعتر است و ضمن
قبول قوانین علمی اقتصاد سعی بر بافتن رفاه ماذی و
معنوی انسان در دامنهای وسیعتر از مادبات صرف دارد.
صفحه 4:
اسراف
۰ اسراف: «از حد اعتدال خارج شدن» است و این خروج
بیشتر به اخراج در فزونی است تا نقصان.
۰ راغب: «سرف» تجاوز از حد در کلیه افعال انسان
۰ قرآن خطی شماره ۴ آستان قدس رضوی: ارف به
معنی «تباهکاری کند» و اسراف به معنی «تبلهیها و تباه
کرده» معنی شده است. آين معنی از لحاظ اقتصادی در
این بحث اهمیت بسزایی دارد.
صفحه 5:
۰ ای فرزندان آدم زینتمای خود را در هر مسجدی
بركيريد و بخوريد و بياشاميد و اسراف مكنيد كه
خداوند اسرافكاران را دوست نميدارد
صفحه 6:
تفسیر
معنی برحسب تنزیل:
- استعمال قوا و اعضا د بادتر از مقدار تحصیل
0 وزيا یادتر ز یل الك آن عم از که
فعل واجب باشد 0 مباح» اسراف محسوب ميشود
ا این است که
۰ اسراف در حور 8 ميدن و بوشيدن به اين أست.
م فك يع و از امر و نهی در مورد آنها غفلت
برش تخت كردن مشتهيات و خواستههاى
iui مر الهی
صفحه 7:
اخبار
عن عبدالله بن عمر: :دمو رَوَسُولٌالله صلى الله عليه واله
بعد وَ هُوَ يتوضأء فقال: لانسرف يا سعد!
قال: آفى BS egal قال: نعم وَان كُنتَ عَلى نَمرٍ جار»
از يبامبر اكرم صلى اللّه عليه و آله و سلم وارد شده:
٠ آيا در وضو اسراف هست؟
* فرمود: بلى» در وضو اسراف هست اكر جه بر سر فهر
جارى باشى.
صفحه 8:
فروض نظریه رفتار مصرف کننده در اقتصاد خرد:
۰ اگر مصرف کننده مطلوبیت بیشتری از مصرف ۸ بدست آورد تا میگوئيم ۸ مرجح است به 8.
۰ برای تمام گزینههای ممکن 3 و ۸ مصرف کننده:
- بین ۸و "ایا ۸رابر با را بر ۸ ترجیح میدهد
- با بین ۸و "بیتفاوت است.
- فقط یکی از این ترجیحات محیح است
اگر ۸ رابر و ترا بر ) ترجیح دهد او ۸ را بر © ترجيح خواهد داد. 117211511116"
۰ فرض مرتبى بودن مطلوبيت 0701281
> تابع مطلوبيت از قبيل اكيداً شبه مقعر 0070259 011251 51210117
۰ فروض حاشيداى ديكر از لحاظ كيفيت» زمان و مقدار کالا (غیرعدد صحیح بودن)
+ اشباع نابذيرى 72102-95361210
این فروض رفتار عقلانی مصرف کننده را تشکیل میدهد و در اقتصاد اخلاق نیز مورد قبول است:
كل ما حكم به العقل حكم به الشرع.
ادر اقتصاد اخلاق و در مبحث اسراف: فرض اشباع نابذيرى را وارد نمى كنيم.
صفحه 9:
تعادل كار د در آمد- مصرف
در نظريه رفتار مصرف كننده
۰ مصرف کننده تابع مطلوبیت خود را (0) با توجه به قيد
بودجه حداکثر مینماید:
* Max: f(q,,q,)
sy. to: Y = Pid, + 2
۰ رفتار مصرف کننده برای تنظیم زمان کار و استراحت:
۰ تابع مطلوبیت ( نا) به شکل تابعی از فراغت (۲) و در آمد
«(y) کل زمان موجود برای فرد (۲) و زمان کار ( ۷) و
نرخ دستمزد (6:
* Max: U=g(T-W, rW)
صفحه 10:
اشباع پذیری-فراغت
نگرش اقتصاد نئوکلاسیک به رفاه حداکثر نمودن مصرف است؛
از لحاظ نظری افراد مصرف خود را با ملاحظات فراغت و کار را حداکثر میکنند.
بر عمل مطلوبيت ناشى از مصرف بر مطلوبیت ناشی از فراغت میچرید. تو
Raha cad ora ale س که کالاها هستند aed
خمسه در Sa انسانی ماده را پتر از معنا اذراک میکند.
این دیده در عمل انسان را تبديل به ماشينى مى نمايد كه تمام هم و
غم
وى مصروف توليد مادى ا تی که انسان بايد به توليد محصولات معنوى لازم براى
ata 7
مانی اندیشه و محاسبه و مراقبه
خیش ام دا رد تا در آین ارب ‘Gis
روحی خود بردا اب
٠١ كردن رفاه با حداكثر كردن مصرف به معناى مصرف بى حد أسستء در صوردة ST
انسان نمیتواند مصرف کننده کالا بدون حد و مرز باشد.
| بر خلاف نظریات اشباع پذیر است یعنی بیش از اندازهای حدوداً
ويا خلا تبات تسا مت سوا Geers See 5
اين مسئله اكر در تمام كالاها صادق نباشد لااقل در مورد دستهاى از كالاها و خدمات صادق است.
تزكيه و اصلاح امور رو: موی و
ت و3 نيز بى برد وق ده
صفحه 11:
مصرف و مسرف
اسراف منابع نوعی اتلاف منابع نیز هست
اسم مکان با زمان برای اسراف» «مسرف» با «شرف» میشود که به معنی محل با زمان اسراف
کش میهد و اکر همان با زمان وامجازی بکیريم «مسرف» به معنی «بوره <M gel واه ۳
مفهوم اسراف به معنی تباه کردن منابع موردنظر ماست.
بخشی از کالایی دچار افساد با تباهی با دورریزی یا زبالگی» شود. ناشی از :
یا بطور کلیتر «مصرف گرایی»
اينها در معنى «مسرف» با «مسين» مى كنجد نه «مصرق» با «صاد» زيرا منايع اخصاء نده مورد «أكل»
واقع نمى شود.
تصوف از معاظ نظريات اقتصاد خرد به معنى خريد كالا يا تقاضاى واقع شده تعريف مى كردن
در صورتى كه أكل به معنى صرف كردن كالا يا به وازكان عامه «خوردن» تلقى مى شود اين خوردن
لزوما eke es Ss» 4S Comes Se eee ی
ای مفهوم منطوق جدا از تداعیات آذهان باشد استعمال کلمات نامأنوس ب اید (حتی
تین) بهتر مقصود را میرساند.
صفحه 12:
4 همانمصر فمدنظرلقتصاد داناننسئوکااسیکلست
" » آن مقدار از » است که به آکل میرسد
01 آمقدار از ,ملسنکه تسبله میسود
تباه شدن:
- دورریختن کالا
- فاسد شدن آن
- غيرضرورى بودن
— ضايع شدن
- از مد افتادن
- بلااستفاده شدن
صفحه 13:
مطلوبیت در حالت اسراف
از لحاظ منطقی و عقلی ۱ کالایی به نحوی تباه شود سبب
اتجاد مطلوبينى ght تصرف کننت تخواهد ند
به عبارت دیگر اگر بخشی از کالای بداری شده ضا &
فاسد شود با غیرضروری باشد با به دلب تخیر زمان و
استفاده نباشد ۱ ale Se باه هر ی مورد
استفاده به معني أكل قرار ذكيود سب در ۳
a يده فكو فك تل
ی »برداري از کالا با خدمت است که موجب
مطلربيث ۳ میگردد و نه فقط خرید کالاء
RRR et pate
شكار را مى بذيرد و نه مسرف
صفحه 14:
حداكثر كردن مطلوبيت در حالت اسراف
۰ تابع مطلویبت مصرف کننده و مسئله حداکنرسازی
max f(¢,d)
sto Y=n(d+q)+ (b+)
۰ شیب منحنیهای بیتفاوتی تغبیر نکرده ولی به دلیل اینکه بخشی از
در آمد به West! iC Ss از دست میرود هد
بودجه به سمت جب تقالبافه وب مجنیهایبیتاوتیای
مماس میشود که مقدار مطلوبیت آنها کمتر است.
٠ برا ان این کاهش باید به مقدار هزینه مسرف به مصرف
cass داد امو تا وی با همان الکو اسرافی مابق به ح
مطلوبیت بدون اسرآف برسد.
صفحه 15:
کار و فراغت در حالت اسراف
۰ مصرف کننده بخشی از مطلوبیت خود را به دلیل مسرف
بعنی تباه شدن منابع در آمدی خود از دست میدهد.
میزان در آمد از دست داده شده در اثر اسراف بعنی 7-7
باید توسط کار بیشتر بدست آید تا رفاه وی را ثابت
نگهدارد.
[( ۲۷۰+ ۲۷۰,۲۱۲ - ۲ -07 - ۲۲ ,۲۷ -2 نآ
۰ باید میزان 7۷۷ ساعت به کار خود اضافه کند با به عبارت
دیگر از فراغت خود کم کند تا منابع درآمدی لازم برای
مسرف را بدست آوره و نتیجتا از مسرف هم مطلوبیتی نبرد
صفحه 16:
نتيجه اسراف
٠ نتيجه: اسراف سبب از بين رفتن فراغت انسانها و مطلوبيتى كه از
فراغت مى برند مى شود.
٠ اين نتيجه ناقض فرض عقلانيت مصرف كننده نيست. جون اسراف
سب میشود بخشی از منابع کالایی دچار افساد يا تباهى با
دورریزی با زبالگی ناشی از فرم تابعی نادرست تابع مطلوبیت به
دلیل عواملی نظیر «حرص خرید» «مصرف تقلیدی» با «مصرف
خودنمانی» با «مصرف تشویقی» با «مصرف عادتی» با «مصرف
گرایی» با مشابه ميباشد عملا باید در عوض اینها مصرف کننده
بیشتر کار کند و اوقات فراغت خود را از دست بدهد تا این مصرف
را احصاء نماید. وبا اين ارتضاء أكلى صورت نمی کیرد و فقط
مصرف کننده خیالا مرتضی میشود.
صفحه 17:
۰ انين توليد به دلائل مختلف خط توا تولید میتوانه مولد شانه1 ۳
افساد اد اولیه با وا ای با کالای تولیدی شود با محصول را با
بهای تمام شده بالاتر تولید نماید؛ بعنی منابع با عوامل تولید رآ یش از
ار کی
٠ اسراف در توليد:
2 ۵ : با عوامل توليد ثابت مقدار از مقدار توليد:
باشد که ار شرا To eee iG pot aie
اس
- درتوكيب نابهينه عوا ليد: كيب عوا ليد به صورت بهينه د
فرآیند یش مود و iReticelcy 1 0
‘sole لید: به درصد فر آوردهها اب با بائینتر از
استاندارد. بای سل رسد ثراو ۳ پالنتر از
- فساد محصول: :به معنى عدم وجود فرآیندهای صحیح الباردارى» نگهداری»
بستهبندى و يا توزيع محصوأ
صفحه 18:
اسراف در بهرهوری کل
افزایش بهرهوری کل: از مقادیر ثابت عوامل تولید بتوان
محصول بیشتری را احصاء نمود. (ود ,ودآل حي
qz=A f(%, %)+ A f(%, %)
< آن مضرب از بهرهوری کل است که در عمل تولید میشود
۸-حیتبطبا آرمقدار از تولیدلسنکه به دلیلعدمرعلشکات
بسهرهییوعملاتولیدعاز آفاحصاء لیات و + ور ود و و ور
B,D وا وه + ه ,ور ۵ ود
اين ارقام مثبت جملات سمت راست سبب میشود توابع تقاضا برای عوامل
توليد به سمت راست انتقالبابند: بکارگیری بیشتر عوامل تولید و گرانتر
شدن قیمت عوامل تولید» بدون اينکه محصول بیشتری تولید گردد.
صفحه 19:
اسراف در تر کیب نابهینه عوامل تولید
امکان تولید در سه ناحیه کلی قرار میگیرد:
ناحیه غیر منطقی تولید: باز دهی نهایی حداقل یکی از عوامل تولید
نی است. ST et امل نرکید مسار باه on نود اه
عامل ولد هی کار ریب از حد عامل تولید مربوطه میباشد
که بکارگیری واحدهای نهایی از آن میزان تولید را کاهش میدهد.
ناحيه منطقى توليد: اسراف كمتر از ناحيه قبل است به دليل عد
استفاده بهينه از منايع؛ توليد ise ا ا
عوامل تولید مثبت است ولی تر کیب بکار گیری عوامل صحیح نیست.
جنانجه تركيب عوامل تولید را بهينه نمائيم اين نقائص رفع خواهد شد و
اسراف از بين خواهد رفت.
نتيجه: ميزان تقاضا براى عوامل توليد را افزايش داده بدون اينكه
محصولیازبابت آن ایجاد نماید* 2۳ ۰
صفحه 20:
ضایعات تولید و فساد محصول
تولید و فساد محصو
ضایعات تولید: به دلائل مختلف بوجود میآید که تنوع زیاد دارد
اهمال نیروی انسانی فامرغوب بودن مواداولیه فقص فنی در ماشین آلات تولید
در خطوط تولید صنعتی و سنتی بسته به نوع تولید کالا يا خدمت و فعالیت متفاوت است
ضايعات توليد با حجم زياد آن معمولاً ستفادههای خاصی نیز دارنه ولی مرغوب نیستند.
: همان آثار برای کاهش در بازدهی کل را دارند.
Shad محصول: در تعاقب فعالیت تولیدی بنگاه است ولی چون محصول تا تحویل به
خريدار از دارابيهاى تولي د كننده محسوب مى شود از موارد اسراف در توليد قلمداد
مى نمائيم.
اين ناكارائى مىتواند ناشى از سرويسهاى بعدى:
حمل و نقل و توزیع انبار یا دپو wld زنك زدكى خوردگی
نتیجه: بکارگیری بخشی از منابع عوامل تولید میکردد که سیب بازدهی نخواهند شد.
صفحه 21:
اقتصاد دانش محور و اقتصاد اخلاق
تحلیلهای نظری فوق با ملاحظات اقتصاد دانش محور نه
تنها نسخ نمیشوند بلکه بر اهمیت دیدگاه اقتصاد اخلاق
نیز میافزاید.
زیرا اقتصاد دانش محور با تشدید کارائی و بالابردن
راندومان و تسهیل عملیات جگونگی رفتارهای اقتصادی
را تغییر داده و حاد مى نمايند.
صفحه 22:
اثرات تحولات فناوری اطلاعات و ارتباطات
خرید و فروش کاا از طریق اینترنت و سایر شیوههای تجارت الکترونیکی
سهولت دسترسی در تمام ساعات روز و ایام هفته به بازارها؛ مشتریان؛ فروشندکان؛ واسطهها
00 لزوس به عضور و أرقباط مستقيم 7
كاهش هزينههاى دريافت و برداخت از طرق مختلف سیستمهای الکترونیکی
کاهش هزینههای خرید و فروش و انبار و توزيع
کاهش هزینههای واسطهها
کاهش هزینههای سربار ۲
افزایش سرعت مراحل خرید و فروش و تحویل
اللي و متوقى نالا و حدمت 2 is
افزایش راندومان تبلیغات در تشويق مصرف با بكار كبرى ابزارهاى جذاب تبليغ نظير الوان و اصوات؛ نمايش
کاهش خطا نسبت به روش سنتی معاملات
دسترسی آسان به بازارهای بزرگ جهانی
حضور بی وقفه در سراسر گیتی
بهنگام بودن اطلاعات بازار
تر اطلاعات بازار
تكثر انواع کالا و خدمت
خلق ابداعات مالی جدید.
صفحه 23:
کانالهای اثررگذاری بر رفتار مصرفی و تولیدی
مايه ie ی تولید و
msde de cae کار
٠ 9 pig وأزسوى ايش
7 زا بتكا در اثر کاهش هزینهها ae ne
قوزيع و نتيجتا افزايش توليد
۳ اتغيير شكل فرم قاب oss Spon cater a ديل
تغییر سلیقه و ورود کالا wis
ارجحيتهاى مصرفى مصرف كننده و ete
شهای انبم و ماعلات و افزايش مصرف سابر كا 5
لو جایتزی ناشى از صرقه جولى در هز يناه ی
صفحه 24:
نتيجة اسراف در تعادل بازارها در اقتصاد
كالاى بيشترى مصرف م ىكردد بدون افزايش مطلوبيت.
تقاضاى كالا بيشتر و قيمت آن افزايش مى يابد.
فراغت نيروى انسانى كمتر خواهد شد.
كالاى كمترى توليد مى شود.
نیروی انسانی بیشتری بکار گرفته میشود.
عوامل تولید بیشتری صرف تولید میگردد.
تقاضای عوامل تولید بیشتر و قیمت آنها بالاتر میرود.
کارائی کم میشود.
رفاه حامعه کمتر میشود.
صفحه 25:
نتبجه گیری
اگر آموزههای اقتصاد اخلاق در شاکلةٌ الکوی مصرف تقوبت شوند
رفتارهای اقتصادی به سمت رفتار معتدل مصرف سوق میبابد.
واكر آموزههاى اخلاق اقدام نه صلا اين فرآيند ننمايند انسانها
در مسير تحولات مبدل به ابزارى , اى توليد كالا و مصرف آن
خواهند شد و آنجه که انسان برای خلق شده که بوثر از لد
و مصرف مادی است؛ در این اشتغال بیش از حد به تولید و مصرف
ماذى جابى بيدا نخواهد كرد.
به عبارت دیگر اگر رفتار اقتصادي افراد تربيت نشود اقتصاد
متعارف انسانها را به سمت تبدیل آنها به ماشین «فقط تولید- فقط
مصرف» خواهد کشید.
صفحه 26:
با تشکر
بیژن بید آباد
سسه مطالعات هشهاى بازر كاذ
شهاى باز ركاذ
ت و پژوهشهای باز