صفحه 1:
صفحه 2:
معمارى باغ ابرات
صفحه 3:
!أ مقدمه.
O ساخت باغ در کشور ما سابقه ای طولانی داشته و در تمام دورانها بخصوص دوره اسلدمی
مورد توجه بوده است . باغها در کل عملکردهای مختلفی داشته اند و در بعضی دورانهای
باغهای عمومی برای گردش و تفریج اهالی ساخته می شوند . در دوره اسلامی نیز ایجاد باغها
و درخت زارها همچنان مورد علدقه ساکنان این سرزمین کهنسال بوده و علدوه بر باغهای بزرگ
و با شکوه بیرون شهرها , چندین سده پدیده باغسازی در درون و پیرامون شهرها , خاص این
سرزمین بوده است . در دین اسلدم کاشتن در
نگوهیده شمرده شده و در این مورد احادیث و روایت فراوانی در دست است . از طرفی به دلٍ
اختلدف آب و هوایی مناطق مختلف ایران , بخصوص در مناطق گرمسیری با غ اهمیت ویژه ای
Go lay کند . اين دو موضوع و مسایل دیگر باعث شدند که در این سرزمین درخت به عنوان
عامل گیاهن و حیاتی مورد احترام اهالی قرار گیرد
پسندیده و از بین بردن و قطع بیمورد آن
صفحه 4:
7 باغهای ایرنی ,
| باغ ایرانی از قدیمی ترین و مهمترین باغ های جهان به شمار می روند . باخ ايرانى بيشتر حاكى از
نیازهای روحی و کمتر متناسب با نیازهای آب قابل سنجش است . از زمان های قدیم بخش اساسی
از ندگی ایران و معماری آن بوده در موجودیت آتشکده های بزرگ و تقویت نمادیی آنها .سهم داشته
است از زمان سومريان با معبد و قصر سلطنتی را احاطه می کرد زتدگی در ايران به آب وابسته و
درواقع آب عامل اصلى زندكى است . ايرانيان درخت را همراه پا آب روان ترسمی گرده اند که
مطلوبترین منظره در یک سرزمین خشک است . پس از آب درختان مهمترين نقش را در شكل كيرى باخ
ايرانى دارند . ايرانيان قديم معتقد به فرشته مقدسى بودند به نام ( اوروز ) كه صدمه زدن به كل و
كياه موجب ناراحتى و خشم او مى شد . ايرانيان بسيار بيشتر ازساير اقوام و ملل بى بردند كه بابح
سازى اساس كشاورزى است و نيكوترين شيوه هاى باخ سازى را هم از زمانهايى د يرين به دست
آورده بودند . در دوران اسلامى باخ هاى انبوهن كاج را احاطة مى كردند و از لحاظ معمارى به
صورت بخشى ازآن در نظر كرفته مى شد. به صورتى كه باخ تمامى جوانب اصلى بنا را به صور قرينه
فرا مى كرفت . سراسر محوطه به قطعات مستطيلى تقسيم مى شد كه از ميان آنها جوى 10
کوچکی می گذشت
این باغ ها به پیروی از پیشینیان ایرانی ساخته می شوند از همان سده های
نخستين هجرى . باخ سازى به شيوه ايرانى به فراسوى مرزهاى من رود و به مرور زمان گستره خود را
وسیع ترمى كند . شيوه باخ سازى در كشورهاى شرقى ازباغ سازى ايران الهام كرفته است : در این
اسلام كاشتن درخت يسنديده و از بين بردن و قطع بى مورد آن نكوهيره شمرده شده و در اين مورد
احاديث و روايات فراوانى دو دست است .
صفحه 5:
صفحه 6:
مقدمه اى برييشينه تاريخى باغ ايوائى ٠
شعرو ادب هنرهايى تزئينى ايرانى خواد از زمان هخامنشيان و خواه از زمان سامانيان و دوره اسلامى , هميشه
سرشار از احترام و علدقه به طبیعت است . در باخ - اين طبيعت ازبيش انديشيده - راه به انسان و طبيعت در نهايت
هماهنك است . باخ به كمك اشكال منظم هندسی رابطه میان طبیعت و دنیای درونی تصور می شود با مفهوم
عرفانی و مذهبی طبیعت و نظم جهان را منعکس و مفاهیم فضاها را مطرح می کند . قرآن کریم در آیه های متعددی
.خوشی های بهشت را توصیف می کند و شادی و لذت عمیق کسانی را که به خدای خویش ایمان آوردند و سرانجام
آرامش , برکت و آسایش یافتند و برای هميشه در باغها یی جای گرفتند که آب از زیرآنها جاری است . در سایه های خنک
و برای هميشه اراسته به چشمه های سرشا, باغ ایرانی نه تنها جای امن و آرام که در عین حال جایی آسست برای تفکر
آرام يا مذاگرات فلسفی . جایی است برای تأمل و ت giles که روج خسته آدمی می تواند تازه شود و آرامش یابد.
و منظره هاین تازه بر او مشکوف گردد . نیلوفر آبی در سراسر اعصار و در تمامی آسیا یک نماد مقدس آسمانی/بود
آرایش معماری در سراسر اعصار . منحصر به كل و كياه بوده و مى باشد . تعریف و واژه شناسی با غ ایرانی آن گنه
که از ایده و تعریف آن بر می آید گذشته از فضایی عملگردی که مردمان در آن دمی بیاسایند و Quai کنند , خود
مفهومی نقش بسته بر سرزمین و برآمده از فرهنگ و شکل گرفته در آداب و رسوم مردمان است . باغهایمان در 138
از انديشه های شکل گیریشان , دورنمایی ازآرمانهای انسان ایرانی اند ,چه به آنگاه که با حفظ تقدیس آب را چنان در
باغ میکرداندند تا باغشان نیز نماد تفکر و انديشه و عناصو هستی بخششان گردد و چه زمانی که بیش از هميشه باغ |
را تمثيلى از يهشت برين مى دانستند و تمناى جاودانكى را در باغ تجربه مى كردند. وازه باخ معادل پردیس است که از
کلمه « پایری د آزا ۰( به معنی محوطه محصور و مدور با ) از بوستان ريشه گرفته است که معرب آن« فردوس ۱۱
باغ ایرانی به عنوان گونه ای از معماری برون گرای ایرانی در منطق و اصول شکل گیری فضا ارتباطی نزدیک با معنا
درون كرا ( حياط دار ) دارد .
صفحه 7:
هندسه حاکم بر باغ سازی ایرانی
عناصر اصلی شکل دهنده هندسه با های ایرانی را می توان در موارد زیر خلاصه کرد:
7 1/کستردگن دید
محوری در با غ ایرانی وجود دارد که در طول بزرگتر آن کشیده شده است. این محور ستون فقرات
باغ و مكان استقرار عناصر مهم کارکردی و شکل دهنده منظره اصلی آن است . پدید آوردن فضای
تأمل از طریق مواجهه انسان با فضای بی انتها و ساخت و پرداخت منظره بی کران و لایتناهی در
عرصه محدود تفرچ, طلب نشاط سر خوشی و رهایی از قید های روزمره است. ساماندهی محور
اصلی از طریق ایجاد پرسپکتیو های تشدید شونده و تکیه بر ایجاد عمق در فضا صورت
خیابانی کشیده تا افق بدنه ای از درختان که عمق دید را فراهم می آورد. جوی آب که تا
امتداد یافته باغچه های پای درختان و هر عنصر دیگر در جهت تشدید پرسپکتیو ساماندهی
شود. همچنین شیب طبیعی زمین حوقعیت مناسبی را برای قرار گیری کوشک در نقطه مرتفع.
فراهم می سازد که تأثیر از معنای فردوس در بهشت شداد می باشد. تفاوت زاویه دید انسان در
جهت بالاتر و پایین تر از خط افقی باعث می شود که نزدیک به نظر آید و ناظر را به ادامه مسیر
ترغیب کند. برعکس هنگامی که فرد از کوشک نگاه می کند, فاصله طولانی تر به نظر می آید و به
با غ وسعت بیشتری می دهد.
صفحه 8:
ل . همینطور که یکی از اصول معماری ایران درونگرایی بوده است. باغ ها نیز از
این امر تبعیت کرده و دور تا دور آن با دیوار محصور بوده است. علروه بر
عمارت یا کوشک اصلی, بنای سردر هم وجود داشته است که در راستای
محور اصلی قرار داشته است و محل پذیرایی محسوب می شده است.
[I محورهای آب
هنومن باغ سازايرانى در تفسير خود ازباخ به مثابه مکان مقدس, پیش از بر
همه به سراغ کرد آوری نماد های قدسی می رود که آب در میان آن ها نقش
مهم تری دارد. مهم ترین مسأله برای حیات بخشیدن به با غ رساندن آب از
نقاط دور دست به آنجا بوده که با حفر چاهها و قنات ها این مشکل حل
شده است. آب SUS در جوی ها و جدول های منظم قرار گرفته با گذر ازرگ
و شریان اصلی باغ به نحوی به نهر ها و جدول های فرعی جریان پیدا می
کند .این روش آبیاری در طراحی با غ تأثیر گذار بوده است یا به عبارت دیگر
طراحى باغ بر اساس گذر آب و تقسیم بندی باغچه ها و به وجود آوردن
محور های اصلی و فرعی شکل گرفته است.
صفحه 9:
| آب درياج هاي ایرانی:
7 نقش آب در شکل كيري نخستين زيستكاه هاي انساني باسخي است به يك نياز زيستي. اما وقتي
فراتر ازيك نيازء خانه سازي و بناي مجموعه هاي مسكوني بار فرهنكي مي كيرد. معماري يديد مي
آيد و آب در زتدكي انسان جايكاه هنري بيدا مي كند و از خلدقيت هنرمندان و معماران مايه مي
گیرد. درك مفهوم آب در معماري همان درك معماري آب است. درك قوانین: ی رفتار آ
احساسات ما در مقابل کنش و واکنش آب و مهمتر از همه نقش و تمئیل و ارتباط آن با زندكي
انسان ها است. آب استعاره اي متناقض است و به همراه خاك, آتش و هواء عناصر چهارکانه
دهنده جهان هستي به شمار رفته است.
كاربرد آن بايد منعكس كننده برداشت طراحان و سازتدگای از طبیعت باشد. دسترسب به منایع از
از به عنوان یکی از مهم ترین عوامل موثر در مکان يابي شهري مورد توجه بوده است. برسي
كلي جغرافيايي شهرهاي ایران به خوبي وابستكي ميان زندكي شهري و دسترسي به منابع آب را
نشان مي دهد. فلات ايران به دليل تنوع اقليمي و جشم انداز محيط طبيعي درهمه جا از منايع
آب سطحي مطمئن برخوردار نیست. زیا همان طور كه آب هاي سطحي زمين. جون دريا و رودخانه
و درياجه در معماري و به وجود آمدن آن نقش دارد. دربسياري از مناطق كه ازاين منايع سطحي به
دورهستند. نیاز مردم از راه منایع زيرزميني, جون قنات و جاه ها حاصل مي شود. .
صفحه 10:
1 رودخانه ها وچشمهها و دریاچه ها داراي جایگه آييني و اعتقادي بودند. این
جایگاه به خودي خود شکل نمی گرفت. ساخت و وجود بناي مکان ها بود که باورها
و افسانه ها و آداب و رسومات را متجلي مي ساخت. آب هايي که از دهانه سراب
هاي بزرگ از دل کوه و درون غار و ازمیان سنگ وخاك بیرون مي زند و روي زمين جاري
go شوند, چشمه هاي کوچك و بزرگي هستند که ازمیان سنگ وصخره مي جوشند
و درساخت بناهايي که در اطراف آنها ساخته مي شود نقش مهمي دارند. و در اینجا
مي بينيم که دو عامل آب وصحره در امر احداث بناهاي بوجود آمده نیز مدخلیت
دارند. پس همانطور که آب در ساخت با غ نقش دارد. بایغ نیز در به وجود آمدن شهر
نقش خود را ایفا مي کند. تحولات مربوط به شهرها و رابطه ساختار ميان باخ و:
باغ را شهر و شهر را باغ نامید و از سوي دیگر
آن چنان است که مي توان از سو:
باغ را به مثابه کارگاه طرح اند
شهز تلقي كرد كه نمونه اين مطلب زا مي توان.
دركفتار «كلاريخر . سياح دوره تيموري بيان كرد كه رابطه ساختاري ميان باغ شهردو
آن شهر موقت كه درازاي سراپرده ها وخرگاه ها وخیمه هارا به روشني بازسازي کرده
است.
نمونه دیگر این باغ شهر را در اصفهان مي توان دید و چهارباغ و کو چه هايي که در
جهات مختلف آن امتداد داشت و اين يکي از اصول طرچ اندازي شهري بود.
صفحه 11:
7 درايران باستان. معماري به سوي آب حركت مي كند و دركنار آن آرام مي كيرد. ولي در دوره اسلامي
آب در معماري حالت كاربردي بيدا مي كند و معماران أكاهانه سعي مي كننر تا به طبيعت تسلط
يافته و آن را به نظم بكشانند و باشناخت قوانين فيزيكي و رفتار آب و درك نقش و تمثيل و ارتباط آن.
با انسان آب را به درون معماري بكشانند. آب در شكل هاي هندسي در اكثر بناها متجلي مي شود و
به نوعي مركزيت وحدت معماري در أب شكل مي كيرد. حركت برموج أن در مفاهيم مذهبي و ادبي
هنري در فرهنك ما جاري مي شود. به اين ترتيب أن جنان در ساخت و تركيب بناهاي ما وارد مي شود
كه عملانمي توان آن را ازشکل ساخته شده جدا دانست. آب در مركز كوشك ها وباغها و غيره ظاهر
مي شود. در مناطق كويري. آب كمياب و زتدكي بخش سبب شكل كيري معماري آب انبارها و پایاب
ها و رياط هاو يخجال ها مي شود. و به كونه اي ديكر خودرا نشان مي دهر.
آب درباغ و كوشك. نهرها و آب نماها و جويبارو حوض و استخر و فواره ها را به وجود مي آورد و
هركلام ازاينها نمايائكر تسلط انسان به طبيعت است. تا تمام اينها را دركنار خود به نمایش بگذارد
آب ذر معماري حوض ها به عنوان سمبل آب راگد استفاده ayo شود و به اشکال هندسي منظم
عامل تکمیل کننده بنا مي شود.
حوض هاي جلو بناها مکمل معماري شده و مانندآیینه نها را در خود منعکس مي کند. حوض
هايي كه در معماري مساجد شاهد هستيم نيز غير از نقش تطهیر جنبه نمادین پیدا کرده و آب هم
نماد زندگي و هم نماد مرگ را به وجود آورده است. و انسای را هم از نظر جسمي پاك مي کند و هم
از نظر روحی و به طور کل اینجاست که درك مفهوم آب در معماري همان درك معماري آب است.
صفحه 12:
تقش 1ن در معماري ايران باستان
در يران باستان آب بيامآور روشنايي و ياكي. به شمار ميرفت و از ارزش زيادي برخوردار بود. شايد به
علت اينكه ايران كشوري كمآب بوده. اين مايع حياتي بين ايشان قدرو منزلتي والا داشته است. آب
درنؤد ايرانيان نه تنها براي رفع نيازها مورد استفاده قرار مي,كرفته. بلكه از لحاظ معنوي و روحي نيز
تاثير بسياري داشته است آب با قابليتهاي مختلف خود مانند حيات, تازكي. درخشندكيه باكبزكي.
روثق و رواج روشناييى سكون و آرامش و تحرك. احساسهاي متفاوت ذر روج و روان انسان گذارده
است. به همين دليل همواره در مكامهايي که ساخته دست بشر هستند. به صورتهاي مختلف
براي خود جا بازكرده است.
اين مساله در رابطه با مكانهايي مائند يارك يا باخ بيشتر جشمكير است. زيرا عنصر آب به عنوان.
يکي از زيباترين زميندهاي ديد و يكي از موارد تكميلي فضاي سبز مورد استفاده قرار ميكيرد. الب
دراين مكانها وجود آب براي باكيزكي. محل و آبياري درختان و كلها يا استفاده براي سرويسهاي
بهداشتي. ضروري و براهميت است.
در سدمهاي كزشته ايرانيان باخها را بيشتر در زمينهاي شیبدار احداث ميکردند وبا ایجاد پلکان
در مسیر آب. جریان ملایم آب, تند و پر سر و صدا مييشد اصليترين عاملي كه همواره به باؤهاي
ايراني حیات ميبخشید. آب جاري بود که در چهاراخها. جویبارها و جويهاي كمشيب و ماربيجي
به حرکت در ميآمد و هواي بایغ را مطبوع و دلپذیر میساخت. در باخهاي تزييني كه به حوضها
میپیوست. جدول ها معمولا با سنگ و آجر ساخته ميشد. در کف آبنماها و بیشتر جاهاين که
آب در جریان بود. اغلب تخته سنگي, با تراش سفیدرنگ یا با طرحهاي مختلف کار میگذاشتند که به
goo آب جلوه زيبايي دهد باخهاي قديمي ایران اغلب در مناطق گرم و خشك و کمآب ساخته
شدهاند و دلیل احداث آنها در چنین مناطقي, وجود چشمههاي طبیعی و یا کاریز است.
صفحه 13:
وسعت هر باغ بستگي به حجم و مقدار آب موجود براي آبياري آن دارد. با غهاي شهرهاي
خشك و کويري به علت گرم هوا در تابستان, همواره اهمیت خاصی داشتهاند که از آن
جمله با غهاي کاشان را ميتوان نام برد. با غ فین کاشان که از باغهاي معروف دوره
صفويه. زنديه. قاجاریه و همچنین زمان ما است به علت وفور آب چشمه سليماني و
حوض و استخر و فوارههاي فراوان و درختان کهنسال و عمارتهاي تاريخي, همواره جزو
معرف ترین و پرجاذبه ترین با غهاي کشور ما بوده است.
در با غهاي ايراني, براي ایجاد محيطي آرام, خنك و پرسایه, چارهاي جز احداث جويهاي آب
در طول تمام باخ نبوده است و معمولا این جويها در تقاطعها به حوضچه تبدیل
میشدند. آب از جويها که اغلب از حوضخانه عمارت با غ آغاز و در فاصلههاي منظم با
استفاده از شیب طبيعي زمین با تکرار آبشارها به داخل حوضچهها روان ميشد.
آبنما که از ضروريترین عناصر ایجاد باغ محسوب ميشد. بیشتر در مقابل عمارت باغ
احداث ميشد و بعد اصلي آن در جهت طول ساختمان و به شکلهاي مستطیل, مریع.
چند ضلعي و دایره بود. گاهي در داخل عمارتهاي باغهاي قديمي نیز آبنما ساخته
ميشد که در اصطلاج به آن محل. حوضخانه ميگفتند. ساکنان بااغ در روزهاي گرم
تابستان, به ویژه هنگام نیمروز در کنار آبنما به آسایش میپرداختند
صفحه 14:
استخر
1 استخر شنا در باغهاي خصوصي احداث ميشود و در پاركهاي عمومي.
استخرها نقش آبنما را دارند و در بعضي موارد. براي بازي از آنها استفاده
ميشود. مانند استفاده از قايقهاي موتوري و پای. اینگونه استخرها در
اوایل قرن بیستم به شکل مستطیل, بيضي يا به اشكال هندسي منظم
ساخته ميشدند. در قرن حاضر در طرج اینگونه استخرها تجديدنظرهايي
شده و اشکال هندسي نامنظم با خصوصیات بهاشتي shy تزیینات نوري
و تولید امواج در آب, تفنن خاصي را به همراه آورده است. به طورکلی عمق
استخرها ببحسب موارد استفاده و سن استفادهکنندگان, متغير است. براي
احداث استخر ابتدا مکان مناسبي در نظر گرفته ميشود. این مکان باید از
هر نظر براي بازدیدکنندگان جاذبه داشته باشد. علاوه بر آن روباز و آفتابگیر و
حتيالمقدور كموشيب باشد.
صفحه 15:
0 چشمه
لا با استفاده ازخصوصيات طبيعي. جشمدهايي را درياركها و باغهايي كه
به شیوه طبيعي و کلدسيك احداث شدهاند. طراحي ميکنند. ایجاد
چشمههاي کوچك به طور مصنوعی به نحوي به لطافت و زيبايي فضاي
پارك ميافزاید. در صورت امکان مسیر و حرکت آب را به صورت کانالهاي
زيرزميني درمیآورند تا از يك نقطه به صورت مظهر ظاهر شود. حوضچه
کوچکن نیز در کنار مظهر ایجاد ميکنند تا حالت طبیعی به چشمه بدهند.
چشمهها را باید با توجه به انواع طبيعي آن, با جریان تند یا ملایم, با در
نظر كرفتن وضع تويوكرافي زمين با سرعت كم يا زياد آب طراحي کرد.
صفحه 16:
|!
1
آبنما
حوضچهها یا حوضهاي کمعمق که اغلب در آنها فوارههاي متعدد و
چراغهاي رنکین تعبیه ميشود به آبنما معروف هستند. عمق آنها تا 60
سانتیمتر است و برحسب شکل و فرم طراحي شده, با مصالح ساختماني
ند. كاهي در كناره آنها از لكمهاي كلكاري يا
جعبدهاي كل استفاده ميكنند. ميتوان در داخل يا كنار آلاجيقها آب
نماهاي كوجكي احداث كرد.
صفحه 17:
gy لا
بکهها یا باغچههاي آبي احداث برکه بر تلطیف هواي پارك و زيبايي آن بسیار موثر است به
اشکال منظم و غیرمنظم با اعماق مختلف در نزديکي منطقه جنگلكاري در وسط پارك یا
در کنار سطوچ گلكاري وسیع ساخته ميشود. براي این منظور در قطعه موردنظر
خاتبرداريهايي با اعماق مختلف و اشکال نزديك به حالت طبيعي انجام ميدهند. براي
تامین آب برکه از کانالهايي آب را به آن وارد ميکنند که این کانالها ميتوانند جنبه
تزييني داشته باشند و به صورت آبشار و جویبار طراحي شوند. در بركمها ضمن اينكه آب
راکد است متحرك هم هست تا گياهان از موهبت طبيعي ساخته شده به دست بشر
برخوردار شوند. گياهاني که در داخل یا نزديك برکه کاشته ميشوند باید با خطوط و
گلهاي تزييني منطقه هماهنگي داشته باشند گیاهان آبزي, با اشکال متنوع و رنگ سبز
برگهاي خود. مناظر زندهاي به باغچههاي آبي داده و به آن حالت طبیعي ميدهند.
مهمترین خاصیتي که کی هان آبزي در باغچههاي آبي دارند. تولید اکسیژن و افزایش
رطوبت هواست که در خنك كردن هواي منطقه نقش مهمي دارد. کي هاني نظیر آلاله آبي و
نیلوفر آبي با ببکهاي خود سطح آب را ميپوشانند و ایجاد سایه ميکنند که به خودي
خود باعث ميشود آب در فصل تابستان زود گرم نشود.
صفحه 18:
1[ آبشارو جویبار
ل آبشارها و جويبارهاي طبيعي هميشه براي مردم جذابيت خاصي
داشتهاند. امروز طراحان توانستهاند با الهام از زيباييهاي طبيعي و از
جمله آبشارها و جويبارها؛ در ياركها و باغها كوشدهايي از طبيعت را تا
حد امكان بيافرينند. ارزنش وجودي آنها به جنبمهاي زيباييشناسي آنها
محدود نميشود, بلکه در تلطیف هوا و مطبوع ساختی فضا موثرند.
جویبار را ميتوان طوري طراحي کرد که دو عمل آبياري و حرکت آب همزمان
انجام شود.
صفحه 19:
اي آب نیست, بلکه در روزهاي خشك و گرم تابستان, رطوبت هو را
ذيري فراهم میسازد. خلاف تصور همگان, فوارهها الزاما مصرفکننده
آب نیستند. ميتوان به وسیله يك پمپ شناور, آب استخريا حوضجه را به كردش درآورد. فوارمها به
سه كروه اصلي تقسیم میشوند:
1-فوارههاي پرتابي (5۳۲۵۷)
2-خوارههاي ريزشي (Spill)
3- فوارههاي جهنده (0اعدام5).
در مناطقي که در معرض وزش باد قرر دارند. استفاده از فوارهمهاي کوتاه و نیرومند مناسبتر سکت.
ارتفاع فوارمها نبايد بيش ازفاصله منيع فواره تا لبه استخر باشر. بريايه يك قانون تجربي, قطر
استخريا حوضجه آب, بايد دست كم دو برابر ارتفاع آب فواره باشد. اكر سر فوارمها يابيوتر از سطح
ي بيشتري دارد. مكر اينكه از اشكال و مجسمدهاي خاصي براي ايجاد فواره
استفاده شود براي نمایش فوارهها در شب از چراخهايي در زیر محل ربزش آب استفاده ميکنند که
بايستي با اصول نورپردازي در آب مطابقت داشته باشد. تابش نور از پاین به بالا و تنظیم میزان آن.
باعث انعکاس حرکات آب در محوطه اطراف و روي شاج و برك كياهان ميشود و زيبايي خاصي به
محیط ميبخشد. در صورت وجود کیاهان آبزي یا ماهي در استخْر باید در نصب فوارهها دقت شود.
براي تيلوفرهاي آبي تلاطم سنگین آب مضر خواهد بود. اما اکسیژن فراوان حاصل از آب فوارههاي
بلندبراي ماهيها مفید و مطلوب است.
صفحه 20:
صفحه 21:
۱ 2/هنرسه مستطیلی
لا توجه به اشكال هندسى و ایجاد اشکال مریع برای ساده نشان دادن اجزا باغ و تعیین
محل دقیق کاشت درختان به گونه ای که ردیف درختان از هر طرف دیده شود. دارای
اهمیت خاصی بوده است حداخله انسان در طبیعت در باغ ایرانی به صورت تحمیل
هنوسه ویژه هنر ایرانی که منشاً آن شناخته نشده به ساختار محیط است . در وا؟
ایرانی در هر جا که مقدور بوده حستطیلی از زمین را به خود اختصاص داده است.
صفحه 22:
| 3رتقان
1 اصل تقارن کامل ترین شکل تعادل به شمار می رود. در باغ.
ایرانی به وفور از این اصل استفاده شده است. کوشک های
ساخته شده متقارن بوده و بر روی محور یا مرکز تقارن واقع اند.
اوج قرینه سازی را می توان در محورهای اصلی دید. در محور
اصلی, حتی درختان, درخنچه ها و گل ها نیز قرینه کاشته شده
اند. باغ های مستطیلی بسته به مکان قرار گیری کوشک ,یک یا
دو محور تقارن و پلان های مربع اغلب چهار محور تقارن دارند.
صفحه 23:
1 4بمركزيت
اصل مرکزیت بیشتر در کوشک ها دیده می شود. خصوصاً کوشک هایی با
طرح هشت بهشت. این اصل در پلان مربع با وجود کوشک در محل تقاطع . ,
محور ها در اوچ خود است.
صفحه 24:
0 باغ سازی پلکانی ایرانی
در بعضی از موارد که موقعیت طبیعی مناسبى براى ساختن باخ به نحوى
وجود داشت که امکان بهره برداری از یک تیه یا دامنه ای با شیب زیاد برای
ساختن بخشى از عمارت ها و فضاهاى باغ يديد مى آمد. باغ را به كونه اى
سازماندهی می کردندکه حداکثر بهره برداری از عرصه های مرتفع و سطوح
شیب دار صورت می پذیرد. در باغ های طراحی شده در چنین موقعیتی در
بالای تیه یادر بخشی از دامنه کوه که عرصه و سطحی نسبتاً هموار وجود
داشت. برخی از عمارت ها و فضاهای مورد نیاز طراحی و ساخته می شوند
و در سطح و عرصه ای دیکر که در پایین تپه و عرصه مزبور قرار داشت.
عناصر و فضاهایی که چشم اندازی مناسب فراهم می کردند ساخته میِ
شدند. سطچح شیب دار نیز غالبا به عنوان فضای سبز مورد استفاده قرار می
كرفت. باغ تخت شیراز و قصر قاجار در تهران. باغ شازده ماهان از این گونه
باغ ها به شمار می آیند.
صفحه 25:
sa ao Se Sa oa oS oS
برخی از خصوصیات کلی باغ های ایرانی:
1 حداث باغ غالبا در زمین شیب دار
۰ محصور بودن پیرامون باغ با دیوار
,۴ تقسیم سطح باغ غالبا به چهار بخش
+8 استفاده از خطوط راست در طراحی باغ.
,۵ وجود یک ساختمان در مرکز یا بلندترین قسمت فضا
,1 استفاده از یک جوی دائم اصلی (آب دائم)
:۷ روان نمودن آب به گونهای که صدای آب به وجود آید (آب شیبها)
,۱ استفاده از سنگهای تراش دار در کف جوی برای نمابان شدن موج آب
(سينه كبكى)
صفحه 26:
اک 3
+ وجود رابطه نزدیک با طبیعت و عدم وجود حد فاصل بین ساختمان و
gt
,۱۰ وجود حوض یا استخر برای تامین آب و زیبایی چشم انداز در مقابل
عمارت
١١ استفاده از درخت های زیاد و سایه دار و وجود معبرهای باریک
,۱ اختصاص دادن بیشترین قسمت با غ به کاشت درختان میوه
,۱۴ استفاده از انواع گلهای زینتی و دارویی
,۱۶ استفاده بیشتر از کل سرخ نسبت به گونه های دیگر
صفحه 27:
صفحه 28: