صفحه 1:
گردآورنده :
منصوره صباغیان بیدگلی
داتشتجوی کازشناسی ازشد عهندستی بهداشت تحیظ
مهر 95
صفحه 2:
یکی ازمعضلات قرن ۲۱ که آینده بشر را به
شدت تهدید می کند مسئله کمبود آب است . ۳
صفحه 3:
سطح کره زمین راب فراگرفته است از 1/۱۰۰ آب موجود در جهان
۸ آب شور و ۲/ آب شیرین است.
از کل ۲/ آب شیرین :
۲ دریخ های قطبی
۲ آب زیر زمینی
” در درباچه ها و رودخانه ها و قابل دسترسی می باشد.
صفحه 4:
تصویرشماره |- مهم آب شیرین در جهان
رود خانه ها و دریا چه هاد
1
مب زید زمینی! ۷.۱۲
٩4۸ ۱ شور
یخچل هار قب؛ ٩۸۷
صفحه 5:
* سهم ایران ازلین منلبع آب شیرین بسیار کم است که لینبه خاطر
قرار گرفتن کشور ما در اقلیم خشک جهان است.
#*ايران 1/١ مساحت خشکی های جهان را در بر می گیرد اما تنها
۵ آب موجود در خشکی های جهان را در اختیار دارد .
* میزان متوسط بارندگی در جهان ۸۰۰ میلی متر است که این میزان
در ایران سالانه ۲۵۱ میلی متر می باشد.
* بارندگی در اغلب نقاط ایران به صورت فصلی و محلی است .
صفحه 6:
طبق آمار سازمان ملل در آینده نزدیک ۳۱ کشور جهان با کمبود آب روبرو خواهند بود.
یکی از بزرگترین کشور های درگیر ایران است .
تا سال ۲۰۲۵
#۴ جمعیت جهان در شرایط کمبود جدی آب قرار می گیرند .
جمعیت جهان در شرایط کمیابی آب زندگی خواهند کرد .
هم اکنون حدود ۱ میلیارد نفر دسترسی به آب شرب سالم ندارند و بیش از ۲۸۵ میلیارد نفر
دیگر نیز دستکم یک ماه در سال با کمبود آن مواجه هستند.
در کل حدود ۲.۵ میلیارد نفربه خاطر لب غیربهداشتی در معرض بیماری هلیی چون وبا وتب
از اين مقدار. ۲ میلیون نفر هر ساله به همین دلیل جان خود را از دست میدهند.
صفحه 7:
۴ کمبود آبیا کم آبی یعضی وضعیتی درییک منطقه, که در نتيجه آن, هر نفربه کمتر از
۰۰ متر مکعب لب برای مصرف سالانه خود دسترسی داشته باشد که اگربه کمتر از ۵۰۰
متر مکعب برسد. بی آبی نامیده میشود.
۴ معضل و بحران خشکسالی تنها مختص کشور ما نیست و لین بحران هم اکنون دامنگیر
بسیاری از کشورها و حتی تعدادی از ایللت های غوبی آمریکا بخصوص کالیفرنیا نیز شده
است.
© در ایالات متحده در حال حاضر ۷ ایللت (تگزاس, اوکلاهاء آريزوناء کانزاس, نیومکزیکوء
نوادا و کالیفرنیا) در شرایط بحران آبی قرار دارند و با خشکسالی دست به گریبان هستند.
صفحه 8:
بعران آب و عرامل موري رآن:
** بحران در یک شمای کلی به۲ دسته تقسیم می شود:
۲ بحران بلند مدت
(بحران جهانی آب و مدیریت بحران )
۲7 بحران کوتاه مدت
( مدیریت بحران در تأسیسات آبرسانی)
صفحه 9:
بهران بلند مدت :
* منابع آب شیرین در هر کشور محدود و بهره برداری از آن دردرازمدت موجب کم آبی و
بی آبی خواهد گشت .
در طی دهه های آینده . آب . منبع وعامل بحران برای حیات کشورهای خشک و نیمه خشک
خواهد بود تا آنجا که باعث:
7" _ محدود شدن منابع آب شیرین در هر کشور
7 ایجاد تنش سیاسی بین کشورهای همسایه برسر استفاده از رودخلنه . دریاچه و مخازن
آبهای زیرزمینی بین المللی
” هزینه بالای پروژه های آبرسانی و بهره برداری از آنها
افزايش جمعیت جهان که باعث افزایش مصرف آب می شود خواهد شد.
صفحه 10:
هران کوتاه مدت:
لا عموماً حادثه یابحران عبارت است از
واقعه طبیعی. که ناشی از فعالیت های
انسانی بوده که در زمان و مکانی خاص
حی تولند موجب شودتا تمام یا بخشی از
جامعه با خطر مواجه شده یا از انجام
وظایف عادی خود باز ماند.
صفحه 11:
ان کوتاه مدت شامل:
3
ريزش جاه
معيوب شدن يمب ها و تأسيسات آبرسانى
اتفاقات درخصوص جمع آورى
اتفاقات شبكه توزيع
حوادث خطوط انتقال برق
جنك و شورش اجتماعى مى باشد
صفحه 12:
عوادث طبیعی مفرب در تأسیسات آیرسانی :
فرونشست #سیل
و آتش سوزیی © زلزله
© انفجار طوفان
پشروی آب دریا گردباد
فرسایش ۰ آتشفشان
صفحه 13:
درنوع فعالیت های انسانی مدت زمان بحران کمتر از حوادث طبیعی است
و گذر از بحران سریع تر انجام می گیرد لما درحوادث غیرمترقبه طبیعی --
مانند زلزله سیستم آبرسانی یک شهر با خطر فروپاشی وگسستگی مواجه
می شود وبه طور قطع ملنع از ادامه کار سیستم وخروج آن به حالت
پایدار می گردد.
صفحه 14:
شافص هاى تعيين بتران آب :
- شاخص فالکن مارک
*- شاخص سازمان ملل
© - شاخص موسسه بين المللى مدیریت آب
صفحه 15:
شاخص های تعیین بهران آب :
۱- شاخص فالکن مارک :
بحران لب براساس مقدار سرانه منلبع ب تجدید پنیر سالیانه هر کشور
تعریف شده است .
الف ) سر آنه منابع آب تجدید پذیر ۱۷۰۰۶ متر مکعب در سال : تنش آبی
ب ) سرآنه منابع آب تجدید پذیر <۱۰۰۰ متر مکعب در سال : کمبود آب
ج) سرآنه منابع آب تجدید پذیر <۵۰۰ متر مکعب در سال : کم آب شدید
صفحه 16:
شاخص های تعیین بحرا ن آب :
۲- شاخص سازمان ملل:
بحران آب براساس میزان برداشت از منابع لب تجدید پذیر در هر کشور تعريف
شده است .
الف ) برداشت آب یک کشور >۴۰ کل منابع آب تجدیدپذیر باشد: بحران شدید آب
ب ) برداشت آب یک کشور۲۰-۴۰)/کل منابع آب تجدیدپذیر باشد: بحران متوسط آب
ج) برداشت آب یک کشور ۱۰-۲۰ کل منابع آب تجد؛
د) پرداشت آب یک کشور ۸۱۰2 کل منابع آب تجدید پذیر باشد: بحران کم آب
پر باشنده محوان معتقال آپ
صفحه 17:
شاخص های تعیین بهران آب :
۳- شاخص موسسه بین المللی مدیریت آب:
بحران آب براساس ۲ عامل بررسی می شود :
الف ) / برداشت کنونی نسبت به کل منابع آب سالانه
ب ) / میزان برداشت OT در آینده به برداشت آب در حال pole
صفحه 18:
کمیو د آب درایران :
۴ طبق شاخص های سازمان ملل و موسسه بین
المللی مدیریت لب .ایران در وضعیت بحران شدید
کم آبی قرار دارد و بنا بر شاخص های ذکر شده
کشور ايران برای حفظ وضع موجود خود تا سال
۰۲۵ بلید بتولند ۱۱۲/به منلبع OE قلیل استحصال
خود بیفزلید که باتوجه به امکانات و منلبع آب
موجود غیر ممکن به نظر می رسد.
صفحه 19:
مهمترین علل کمبود آب درایران کنونی :
(- جغرافیای خشک و وابسته به بارش :
87 از وسعت ايران در منطقه فراخشک.خشک و نیمه خشک قرار
داردبه بیان دیگر ایران شامل یک فلات مرکزی خشک است که از نظر
تغنیه آبی کاملاً وابسته به ۲ رشته کوه للبرز و زاگرس است. رودخلنه ها
عموماً از لین دو رشته کوه سرچشمه می گیرند و ذخلیر آبی نیز در فصول
گرم . همان برف و یخی است که در ارتفاعات لین دو رشته کوه از زسستان
سال گذشته باقی مانده است.
صفحه 20:
مهمترین علل کمبود آب در ایران کنونی :
۲ - هدر رفت آب در کشاورزی
به علت :
الف- آبیاری غرقابی و کشت نامناسب
ب- عدم اطلاعات کافی درمورد روشهای نوین آبیاری
صفحه 21:
مهمترین علل کمبو د آب در(یران کنونی :
۳- استفاده غیر اصولی از آب های زیر زمینی
( حفر چاه های غیر مجاز و آبکشی بیش از حد از سفره های زیرزمینی )
درچهار دهه پیش ۵۰ هزار حلقه چاه در ایران وجود داشت که سالانه
#میلیارد مترمکعب آب از آنها برداشت میشد اما اکنون بیش از ۶۵۰هزار
حلقه چاه ایجادشده که سالانه بیش از ۶۰ میلیارد مترمکعب از آنها برداشت
می شود.
صفحه 22:
مهمترین علل کمبو د آب در(یران کنونی :
۴- افزایش بی روبه جمعیت و مصرف آب در واحد های مسکونی
(که باعث کمبود آب بسیاری ازرودخلنه ها وحتی خشکی فصلی UST
شدهاست .مثل انتقال آب زاینده رود به شهرهای اطراف که باعث
خشک شدن آن شده است)
صفحه 23:
مهمترین علل کمبو دب در (یران کنونی :
۵- لوله کشی غیراستاندارد مناطق شهری
( حدود ۳۰ آب تصفیه شدهبه دلیل فرسودگی لوله ها از بين میرود
وهمچنین استفاده اجباری ازلب تصفیه شده برای مصارف آبیاری
شستن حياط و خودروبه خاطر اينكه آب تنهابه صورت تصفیه شده به
دست مردم مى رسد )
۶- تغييرات آب و هوايى در كره زمين
صفحه 24:
تنايج کمبودآب درایران :
۱- عدم دسترسی مردم به آب که باعث
- آبرسانی سیار
- جیره بندی آب ميشود.
۲-تخریب محیط زیست
که باعث درمعرض نابودی قرار گرفتن دریاچه ارومیه و تالاب های هامون و گاوخونی شده است.
۳- کاهش آب های سطحی
بسیاری از رودخانه ها یا در فصل خاصی جریان دارند یا کاملا خشک شده اند.
صفحه 25:
تنايع كمبودآب درايران :
۴- مرگ گونه های جانوری :
بسيارى از كونه ها يا به كلى از بين رفته اند يا از ايران كوج
كرده اند مثل آهو و ميش در استان كردستان
۵ - بیابان زایی و گرد و غبار :
خشک شدن زمین .جنگل زدایی و بیابان زایی علاوه بر تخریب
زمین موجب گسترش گردو غبار در فضای کشور شده است.
صفحه 26:
تقای چ کمیو د آب roel p
۶- کاهش محصولات :
٠٠ تولیدات غلات طی سال های ۸۶-۹۱ کاهش یافته است.
۷- بیکاری و معضلات اجتماعی :
بسیاری از کشاورزان.به علت کم آبیبه کشت دیم دست زده لندیا به
طور کامل کشاورزی را کنار گذاشته اند
صفحه 27:
#آب واقعاً ملیه حیات است و ارزش تن را زملنی حس میکنیم که آن
را از دست میدهیم.
#به هر حال چالشی که مابا آن روبرو هستیم. یافتن راههای حفظ,
مدیریت و توزیع مناسب منابع آب شیرین است.
؟ متأسفانه ایران در بسن ۱۳۳ کشور جهان در رتبهبندی مدیریست
منابع آب. بر پله ۱۳۲ ایستاده است.
صفحه 28:
روش های کاهش مصرف آب :
۱- آگاهیبخشی:
اولین قدم آن است که همه بدانند مشکل آب دامن آنها را نیز خواهد گرفت.
۲- همکاری جهانی:
مشکل کمآبی یکی از مشکلات بینالمللی است یعنی هم علل آمن و هم
پیامدهایش از مرزها میگذرد بنابر این جز از طرق بینالمللی قابل حل نیست.
۳- پیشگیری از گسترش کمآبیبا وضع مقررات سخت. ابتکارات علمی و تلاش
سازمانهای مردمنهاد
صفحه 29:
روش های کاهش مسر ف آب :
۴- وجود یک نظام جامع و اولویتگذاری بر اصلاح بخش کشاورزی:
فشار زیاد بر شهروندان برای صرفهجویی در مصرف آب. در کشوری چون ایالات متحده صحیح است
که حدود نیمی از مصرف آب به واحدهای مسکونی برمیگردد. اما در ایران 1٩۰ لب توسط بخش
کشاورزی مصرف میشود و حتی اگر همه مردم در خانههای خود و حتی واحدهای تجاری و صنعتی
صرفهجویی کنند. مشکلی حل نمیشود.
۵- حرکت به سمت افزایش منابع آبی با سرمایه گذاری در اين زمینه:
نداد. میتوانیم در برخی نواحی
اگر پشگیری از افزایش مصرف به ویئّه در بخش کشاورزی
ساحلی از شیرینسازی آب استفاده کنیم. ییا از برخی کشورهای دیگر آب وارد کنیم. ضمن اينکه مي
توان با سیاستهای مختلف در بلندمدت به افزایش آبهای زیرزمینی و سطحی یاری رساند.
صفحه 30:
مدیریت بوران
بحران مجموعه سازمان یافته ایست کهبا تشکیلات سازمانی
منسجم . تجهیزات وامکانات فنی . طرح های مطالعلتی . برنامه های
عملیلتی و نظام های ارتباطی به منظور کسب حداکثر آمادگی برای
مواجهه باشرایط بحرانی . طراحی وسازمان دهی می شوند به طوری که
همراه باحصول اطمینان از به حداقل رسیدن وقوع حادثه و نیز به
حداقل رسیدن عواقب این حوادث در صورت وقوع می باشد.
صفحه 31:
بعران آب در إيران تمت تأثير ها عامل عمده (ست:
” رشد جمعيت و نقش مردم
( با افزايش جمعيت ميزان برداشت آب و مصرف آب بيشتر مى شود.)
” كشاورزى نا موثر
( در حاليكه 1١ مساحت ابران زير کشت عی رود و تنها 7/۱۵ از تولید
ایران از بخش کشاورزی است اما حدود 1/٩۳ مصرف آب مربوط به آن است)
صفحه 32:
بعران آب در إيران تمت تأثير ها عامل عمده (ست:
” مديريت بد و عطش توسعه
الف ) برداشت بى رويه :
ميزان استفاده از منلبع كب زيرزمينى در ايران در مقايسه با استاندارد
جهانی: ۳ بزایر بیشتر است..
ب )عدم رسیدگی به شبکه انتقال آب :
کل هدر رفت آب در ایران به موجب فرسودگی شبکه هاست.
صفحه 33:
ره كار هاى مقابله با بعران
* براى تعيين راه كار های مقابله بابحران ابتدابه مقابله فیزیکی و غیر
فیزیکی و سپس به تعاریف مقابلهبا بحران بلند مدت و کوتاه مدت
می پردازيم.
صفحه 34:
مقابله فيريكى با بعران:
* در صورت بروز بحران در سيستم آبرسانى بايد مراحل زير انجام شود:
* توليد آب متناسب با كمبود حاصله و نظارت و كنترل تأسيسات
* انجام عمليات حفارى جديد و تجهيز جاه ها
* بهره بردارى از منابع آب سطحى شامل قنوات ورودخانه ها و انتقال آب بيشتر از سدها
* متعادل نمودن فشار شبكه
* اصلاح و بازسازى شبكه
* رسيدكى به موقعه به حوادث
صفحه 35:
مقابله باجران بلند مدت:
مدیریت تأمین آب آشامیدنی:
7" احداث سد و منابع مطمئن
( بدین منظور ۳۶ هزار سد بر روی رودخانه هابرای مقاصد مختلف
ساخته شده که بخش قابل توجهی از این سد ها برای مقاصد آب شرب می باشد)
۲ شیرین سازی آب شور دریاها
(اين تکنولوژی گران و پر هزینه است )
7 توجه مردم به هزینه های سنگین تولید آب و ارلثه | ف از فاکتور های مقابله
2 ای مصنرف از زر سای aa
باكمبود آب در آينده مى باشد.
صفحه 36:
* دراین زمینه برنامه ريزان صنعت آب بايد به سه عامل تأثير كذار در اين
مبحث توجه کافی مبذول نمایند:
. حفاظت آب و بهره برداری موثر از آن
۲ قیمت گذاری آب و دریافت هزینه ها
۳ . سازماندهی مدیریت کارآمد تولید و بهره برداری از منابع
درنتیجه اينکه با افزلیش جمعیت و افت منلبع آب می بایست در تمام
زمینه هاسرمایه گذاری تأم باتکنولوژی وتجارت سودمند صورت گیرد.
صفحه 37:
مقابله بایهران کوتاه مدت:
* بحران های کوتاه مدت به دلیل فعالیت
های انسانی و باحوادث غیر مترقبه
بوجود می ید و سیستم مقابله باآن از
پیوستگی وارتباط ميان مجموعه
متنوعی ازاقدامات وتمهیدات مختلف
شكل مى كيرد .
صفحه 38:
ارتباط بین پخش های منتلف به صورت لایه های منقلف محرفی می کرددکه Msi ie
؟ هدایت و رهبری
# اقدامات پیشگیرانه
# اقدامات متقابل
* نظام های ار تباطی و اطلاعاتی
صفحه 39:
مقابله غيرفيزيكى:
* انجام فعاليت هاى فرهنكى از طريق راديو وتلويزيون و مطبوعات
* پخش بروشور وپوستر
؟ جلب مشارکت مردم ازطریق ترغیب آنهابه مشارکت
اخطارقطع انشعابات پرمصرف
© آشنايى مردم با امرتأمين آب و توليد آب
صفحه 40:
© م-ت-صفایی .ج-رئیسی-مقاله عوامل موثر در بحران آب و راهکارهای مقبله با آن.
- صدقه. هنربخش - بحران وضعیت آب در ايران و جهان , مرکز مطالعات استراتژیک
بزی .غ ر- خسروی س-جوای م-بحران آب در خاور ميانه جالش ها و راهكارها -جهارمين كمكره بين
المللی جغرافی دانان جهان اسلام -۲۰۱۰
» ؟'عناة نناحادع] أ ۱۵۲۱0۴8۵9۲2 ۱۱۲۱۶۱۴
http://www.jamejamonline.ir/newspreview/1647883199906005113: ©
http://www.mehrnews.com/TextVersionDetail/2126693 - *
http://www. yjc.ir/fa/news/4793743- *
http://www.yic.ir/fa/news/4801278 : *
صفحه 41: