صفحه 1:
صفحه 2:
۱ ees TAN Soe SIDE
| SIO Dealt
3 ل tent E ST Eee Pe EONS oc rep rate
00-27
5 00
(سيررددهاى جارى كه با صدور جك بسراى اراد قابل برداشت م باشد ) مى باشند. تعرريف ديكرى
که بررای پول ذکس می‌شوده تعرریف گسترده پول یا حجم نقدینگی می‌باشد و به‌صورت زیر تعریف
ل 0ك
(شبه يول ) مى باشد. تعريف ديك نين براى يول وجود دارد, ابنزارى است كه براى ريد كالاها
ا ل ل ا
be =e ا ا ا ا
<۲() که در آن 1" سپرده‌های مدت دار و پس انداز
دی یه ی پل ابا
elo Wi Tats ی
صفحه 3:
9 Ie BIRT Stes hi heer ers iee
تولید و ...) تامين موشد ولى با كذشت زمان هركن به توليد شخصى قانع
نبود و اگر در آن روز بشر نمی‌توانست با زور هررچه می‌خواهد به چنگ
آورد ناگزیر حاضس می‌شد از راه معاوضه جنس با جنس (معاوضه مستقیم
كالا با كالا ) نيازهاى عادى زندكى را ضراهم كررده وازاين راه امرار
PUPPET eyes eed ED EU PA Scene PLU ا eager)
eed ad cet Oe ToS Sect Td Ie
آنکه راء (مبادله غیرمستقیم کالا با کالا) را در پیش گرفت و همین
انتخاب موجب پیدایش "پول" گردید.
دی یه ی پل ابا
elo Wi Tats ی
صفحه 4:
Clan ae)
صفحه 5:
ا اا ل ا ل
م ا اا 0
الف- امکان تعیین ارزش کالا براساس قبول واحد |
افتن طرفین مبادله دو کالا (گوسفند و گندم) که هر دو نیاز به کالاهای عرضه شده
اب-
طرف دیگر داشته و آماده مبادله باشند چندان آسان نبود.
بشر در ابتدا برای حل چنین مشکلاتی اشیا و یا کالاهایی را به عنوان واسطه مبادلات به
جهت سهولت داد و ستد انتخاب كرد و انتخاب لن بستكى به نوع و فراوانى لن شىء يا
كالاى واسطه در لن محدوده يا شهر داشت مثل صدف در سواحل دريا و كوسفند وكاو
در نواحى كوهستانى و معتدل. در همان زمان هم براى حفظ مقدار عددى مبادلات يا
نتيجه معاملات از ريسمانهاى كرهدار يا جوبخط بهره مىجستند.
گرچه با انتخاب کالاهای واسطه دو اشکال اساسی فوق ظاهرا حل شده بود اما گاهی
كالاى واسطه نيز به علت غيرقابل تقسيم بودن مانع انجام معاملات كوجك مىكرديد و يا
به علت حجم زياد و ارزش كم نقش اساسى را كه ذخيره كالاى واسطه تا زمان احتياج به
معامله باشد غیرممکن می‌ساخت و در بعضی مواقع نگهداری کالای واسطه به علت
0
دی یه ی پل ابا
elo Wi Tats ی
صفحه 6:
تنوع توليد وروم رفع نياز بشس از توليدات مختلف در سيى كسترش اقتصاد كشورها موجب
پیدایش دو کالای اقتصادی با ثبات ارزش نسبی که مورد قبول عامه باشد گردید و این دو کالای
ا ۱۳ کشف شد و مزایا و وجوه
تمایز آنها نسبت به کالاهای دیگر به ویژه فلزاتی مثل آهن و مس و مفرغ شناخته
شد. جایگزین وسایل مبادلاتی قبلی که فاقد خصوصیات فیزیکی طلا و نقره (وفور
تولید بودند) شدند و به عنوان "پول" مورد استفاده قرار گرفتند. با گذشت زمان
مسئولان امور در جوامع مختلف برای رونق داد و سند و توسعه تجارت نسبت به
ضرب سکه‌های طلا و نقره اقدام نمودند. برای انجام ایسن کار» شمش‌های طلا و
ا ا ا ا ا ل ا ا 000000
در قلمرو جغرافيايى خويش رايج ساختند بطوريكه مورخان مىكويند اختراع
سکه از سده هفتم پیش از میلاد مسیح در کشور لیدی پا گرفته» ولى در اكتشافاتى
که اخیرا در کشور هندوستان شده مسکوکاتی بدست آمده که ظاهرا مربوط به پنج
الكت ل د ف e ۱9
ری ید رل ار
۱
صفحه 7:
ا eal5) ee ek ear Lane oT eae ete مم - مرق 200
پیش از میلاد) نخستین تاریخ نگار یونانی زبان است می‌نویسد: "در میان مردم
و ملت‌هایی که ما می‌شناسیم مردمان لیدی نخستین کسانی هستند که برای مصرف
خود از زر و سیم سکه زدن" البته گروهی از محققین علوم باستان‌شناسی معتقدند
Teepe yw (Cocip an mrp) IB Nore Cs ا ا
سکه زدند و جهانیان اين اختراع را که پس از اختراع خط بزرگترین اختراع است
eer) SES DOS Ee eRe eee TOE TT) ال لل لل
ايرانيان از اختراع يول و رواج لن در خاك همسايه خود آكاهى داشتهاند زيرا يس
از فتح ليدى به دست كوروش كه اين سرزمين نيز در قلمرو حكومت هخامنشيان
neem reps ا ا ا ۱
he ee heer et] ا ل ا 2 3557
مرمناد اتفاق افتاده است_ اولين سكداى كه در ايران رواج يافت؛ در زمان داريوش
اول (©0© ق.م) ضرب شد و نام لن دريك بود. هرودوت در مورد ضرب سكه
دريك مىكويد: "او شاهى بود كه از خود يادبودى كذارد كه هركز هيج شاهى از
خود باقى نكذاشته بود." و سكه ديكرى كه رواج داشت "شكل" بود كه وزن ©/©
ال
دی تیه یلار
۱
صفحه 8:
صفحه 9:
همزمان با نقشی که پول فلی در بازارهای مختلف مبادلات و معاملات پیدا کرد کار داد و ستد و
ا 1
يولى بين تجار در داخل و خارج از كشور بودند كه عملكردشان مقدمه نشس يول كاغذى و تشكيل
بانک‌های امروزی گردید- نشم پول کاغذی در دوران پیشین به صور مختلف وجود داشته که در
زمانها و مکانهای گوناگون دارای نقش و وظایف محدود و خاصی بوده است. مثلا در روم قبل از
mane) Ppt CMe canner ا SC RY rs eo ea HT On 0
ل قاطت قیمتی) خود را پیش آنها به امانت می‌گذاشتند» سندی به
عنوان "قبض رسید" می‌دادند. این اسناد که به همین عنوان "قبض رسید" معروف
بودندء به اعتبار صراف صادركننده در بازار دست به دست مىكشتند و عملا
re eT) ا ال ل ا ا ل ا |
يول كاغذى به اسكناس شد كه از بدو انتشار رابطه ثابتى بين ارزش اسكناس
معاملاتى با طلا و نقره برقرار ساخت و قانونمند كرديد و از قرن نوزدهم؛ در
جارجوب مقررات و قوانين يولى و بانكى هر كشور و تحت عنوان يول قانونى»
الت 5 wh ches
شاید اختراع پول یکی از کشفیات شگرف و بی‌نظیری بائسد که بثسر توانست
مشکلات موجرد در مبادله کالاها و خدمات رابه کلی برطرف سازد.
ees
1ه إسقاى نمطم
صفحه 10:
۱
در جملاتى كه براى تعريف يول بكار برده شده اكشر! شرح وظايف يول راس
Loan tele ا ا ل 10
رسمى (قانوني) قلمداد كرردهاند. مثلا: ارسطو: يول واسطه مبادله واحد
ارزش وذخيره ارزشهاست.( (سه وظيفه يول)علماى كلاسيى: يول
ار ی
اين دو بيان شامل توصيف كالايى است كه واسطه مبادله بوده و
داراى ارزش ذاتى است و مشمول وظايفى شده كه بعهده دارد_
برخی دیگر: معتقدند پول آن چیزی است که قانون می‌گوید "پول"
است. ما ميدانيم كه در قانون سخنى از تعريف يول نيست بلكه در
re "واحد قانونی پول" تشریح شده است_ زيان مارشال: يول وسيله
مبادله و حفظ و نكهدارى ارزشهاى اقتصادى است (وظايف يول).
دی یه ی پل ابا
elo Wi Tats ی
صفحه 11:
انواع يول
يول بانكى (شامل وجوه و اعتبارات بانكى در بانكهاى تجارى) يول
۰" سس _س_س_ سس«
اعتباری و نیز اعتبارات کدی
صفحه 12:
بانک مرکزی در کشورها وظیه انتشار اسکناس را به عهده دارد. این بانک از
ذخاير ارزى (ذخايرى از ارزهاى معتبر جهان مانند دلار و يوند و يورو)» ذخاير
طلاء مطالبات از دولت و مطالبات ارز بانک‌های تجاری به‌عنوان پشتوانه‌هایی
برلی اتسار اسکناس استفاده می کند در مقال رازنامه هی اک مر کری
ee ای و دا ی
Eel تیار با اک ری ای ات ال ی وه
ا ا ا ا كك
تجاری به‌جای انتشار اسكناس و تحويل آن به بانك تجارى مى تواند بوصورت
دفتری حساب آن بانک را بستانکار کند و به‌آن حق اعطای وام به وام گیرندگان
5 رم مه پل رد
خود را بدهد. rT ole) allot ats
صفحه 13:
پول از جمله مهمترین ارکان زندگی روزمره مردم است . اما کمتر به تاریخچه این بخش جدایی ناپذیر از
زندگی این روزهای مردم ایران توجه شده است. در روزهای اخیر نداهایی ضعیفی در رابطه با تغيير
واحد پولی ملی ایران, ريال به كوش مىرسد. ارزيابى اينكه آيا اين روال مىتواند كمكى به وضعيت
اقتصادى رو به افول ى بحرانزده ايران بكند ؛ بحثى فنى در حيطه علوم اقتصادى است. اما بهرحال
تغيير واحد پول, اگرچه برای نسل‌های کنونی آمری غیر قابل تصور است » اما این اتفاق جندين و جند
بار در ایران اتفاق افتاده است.
واحد پول ایران بر مبنای «دینار» بنا شده. دینار. واحد قدیمی پول روم و بعد امپراتوری روم شرقی بود
و «دیناریوس» خوانده می شد. یک دیناریوس روم شرفی برابر با یک سکه نقره بود که وزنش در مواقع
مختلف فرق می کرد.این واحد پول بعد از فتع اراضی روم شرقی به دست مسلمانان, از طرف اونها به
زا
صفحه 14:
عنوان نام واحد پول انتخاب شد و تبديل شد به دیناری که امروزه هم در کشورهای عربی ازش استفاده
مى شه. به همین ترتیب. سلطنتها و حکومتهای ایرانی هم از دینار استفاده می کردند. اما به تدریج؛ در
نتیجه تورم و بی ارزش شدن پول, احتیاج به واحدهای پولی بزرگتر پیش اومد. این واحدها همه بر
مبنای دینار بنا شده بودند. اولین واحد پولی. سکه صد دینار (صنار) بود که توسط سلطان محمود
غزنوی ضرب شد و به اسم خودش, «محمودی» نامیده می شد. در هون زمان, شاهان سامانی
ماورالنهر. سكه هاى نقره بنجاه دينارى ضرب کردند که «شاهی» نامیده می شد. در حقیقت, یک شاهی,
نصف یک محمودی يا به عبارت دیگه, یک محمودی, دی شاهی بود. بعد از اون, تا زمانهای طولانی؛ سکه
های نقره مورد استفاده, همین شاهی و محمودی بودند. واحدهای دیگری مشل «قران» (هزار دینار) و
تومان )1٠٠٠١( دينارء فقط واحد محاسبه بودند و عملا" هيج سکه ای به نام قران یا توسان ضرب نمی
شد (كلمه تومان از لفظ مفولی تومان به معنی ده هزار می یاد. نمونه اش رو در منصب «تومان باشسی»
می شود دید: فرمانده ده هزار نفر). در دوره صفوی. شاه عباس شروع به ضرب یک سکه کرد به ارزش
صفحه 15:
۰ دینار پا دو محمودی. این سکه به «عباسی» معروف شد و بسیار مورد استفاده قرار می گرفت. در
باز شدن پای پرتغالی ها در ایران, سكه هاى برتغالى در ايران رایج شد. این سکه ها
«رئال» نام داشتند ( که هنوز هم واحد بول بعضی از مستعمرات سابق پرتغال, مشل برزیل است). این
واحد پول, بر مبنای وزنش, مطابق ۱۱۷۵ دینار گرفته شد و در ایران به این اندازه خریده می شد.
سکه رثال پرتغال در ایران به عنوان ریال رواج پیدا کرد و کم کم دولت ایران هم خودش دست به ضرب
سكه هاى ريال زد كه براى مبالغ بالا بكار مى رفت. در اواخر قرن هجدهم میلادی؛ نادرشاه افشار هم
يك نوع سكه به ارزش 8٠١ دينار ضرب كرد كه به اسم خودش «نادرى» خوانده مى شدء اما خيلى زود
مردم بجای نادری؛ شروع کردند به استفاده از لفظ «ده شاهی» (شاهی- پنجاه دینار: ۵۰۰ دینارد ده
شاهى). در طول سلطنت قاجار. سكه هاى مورد استفاده در ايران» شاهی, صنار, عباسی؛ و ده شاهی
صفحه 16:
بودنده و در اواخر دوره قاجاره سکه های هزار دیناری و دوهزار دیناری هم ضرب شدند یک قرانی و
«دوزاری»)؛ اما در ابتداى سلطنت بهلوى كه قرار شد وأحد بول ايران يكدست بشه. سكه هاى ربال بجاى
۵ دينار به مبلغ ٠٠٠١ دينار ( مطابق قران) كاهش داده شدند و واحد يول شد «ريال». همين ريال (يا
به aye Bil «قران») است كه امروزه هم واحد يول رسمى ایبران به شمار می رود. در همان دوران
پهلوی هم بعد از تورمهای اقتصادی مختلف و رواج پول کاغذی اسکناسهای پنج ریالی و ده Sa) lay
تومانى) جاب شدند كه هنوز هم در دست مردم برای کلکسیونهای مختلف پول همست. بقیه تاریخچه و
جاب اسکناسهای بزرگتر و غیر معمول شدن سکه های صناری و ده شاهى؛ در ياد و خاطره بيشتر
آدمهای امروزه هست.
۱
صفحه 17:
تومان به عنوان واژه‌ای که امروز کاربردی بیشتر از ريالء واحد پول رسمی دارد؛ از واژه ترکی به
معنای ده‌هزار وارد زبان فارسی شده است. تومان تا پیش از ۱۳۱۰ واحد پولی معادل با ۱۰۰۰۰ دینار
بوده است. پیش از آن «حدفاصل سال‌های ۱۷۹۸ تا ۱۸۲۵ میلادی تومان واحدی معادل ۸ ریال بوده
است . که هر ریال خود معادل ۱۲۵۰ دینار می‌بوده. در اين دوران یک قران واحدی برابر ۱۰۰۰ دینار با
یک دهم تومان بود. اما پس از سال ۱۹۳۲ میلادی؛ ۱۳۱۰ هجری شمسی هر تومان با ۱۰ ریال معادل شد
و از آن پس تومان, عملا واحد پول غیر رسمی در زندگی روزمره انسان‌های اولیه که دسته جمعی
می‌زیستنده نیازی به تعویض کالا نداشنند. بعد از به وجود آمدن طرایف و قبایل مبادله‌ی کالا به کال
رواج يافت. مبادلدى كالا به دلايلى با مشكلاتى همراه بود. برای رفع مشکلات ابتدا از فلز برای مبادله
استفاده کردند و پس از میتی به فلزات گران‌بها وزن, از جمله طلاء نقره و مس رو آورند.
رن
صفحه 18:
صفحه 19:
پول از کلمه‌ی یونانی 000/05 گرفته شده و آن سکه‌ای بود برابر یک ششم
درهم یا دراخم. کریستین
سن معتقد است کلمه "پول" در زمان اشکانیان به ایران راه یافته است .
"سکه" نام دستگاه آهنینی بود که برای مهر زدن بر پول‌هایی که در میان مردم رایج و با آن معامله
می‌کردند: به کار می‌رفت. بعدها آن را اثر مهری می‌نامیدند که روی سکه‌های حک مي‌شد .
بنابراین سکه عبارت است از یک قطعه فلز به وزن معین که روی آن علامت رسمی دولت؛ یا حکومتی که
عيار و وزن آن و ارزش آن را تعهد می‌کند. قید شده است.
صفحه 20:
اولین بار در کشور ما در اسفند سال ۱۳۴۷قانونی مشتمل بر ۲۰۰ ماده به تصویب مجلس رسید که این
قانون الحاقی بود بر قوانین مصوب ۱۳۰۴ و ۱۳۱۱ که باعث انگیزه تجارت عمومی شد و اجازه تاسیس
اولین شرکث سهامن با انگان دستربسی عموع مردم داده شد که در این راستابانگ صنعت و معدن بة
عنوان اولین شرکت سهامی تاسیس گردید
امکان دسترسی عموم مردم به خرید سهام این شرکت های بزرگ و داشتن یک پس انداز با امکان رشد
سنواتی آن با توجه به رشد شرکت باعث ایجاد انگیزه در بين آحاد ملت شد كه مى توان در جائى
سرمایه گذاری نمود بدون از دست دادن ارزش جاری پول و با کسب بخشی از سود آن شرکت .
آمروزه با تمهیداتی که در اصل ۳ قانون اساسی اندیشیده شده است دو هدف اساسی را می توان با |
صفحه 21:
اجرلى اين اصل كرانبها انتظار داشت يكى حذف هزينهاى دولتى كه دراين جا مد نظر ما نيست و دوم
امكان دسترسى بيشتر مردم به بخش هاى توليدى و خدماتى با أين رويكرد كه هميشه بخش خصوصى
از دولت مراقب سرمايه خود خواهد بود وانكيزه و خلاقينى مضاعف در افزايش ارزش اين
سرمايه خواهد داشت كه در نهايت مى توان اميدوار بود كه با دخالت بيشتر مردم در اين زمينه ضمن
دسترسى به سود امكان گسترش خلاقیت فردی و جلوگیری از ورود سرمايه ها به بخش های کاذب و
معاملاتى تورم زا را انتظار داشت .
1ه .زنةأه اناه همسر
صفحه 22:
واحدهای قدیم پول اییران
eS Mut eva ESS eNO NO ace) و NO
Bie ne be RCS ean) لك ا NOR Ne
دینار بود. سکه اسپانیایی رتال پس از ورود به ایران با نام ریال بر مبنای وزنش؛
مطلبق 08/0١١1 دينار كرفته شد اما از آغاز دوران رضاشاه يهلوى سكدهاى ريال
به جاى 4/١١1 دينار به مبلغ ٠١٠١ دينار (مطلبق قران) كاهش داده شدند.
We pe nurse ا ا ل ل POS Maes
Roser rea Cre eR C Wu YY
در سال 108 خورشيدى به موجب قانون آحاد. يول ايران تغيير يافت و واحد
بول به ريال تبديل كرديد
دی یه ی پل ابا
elo Wi Tats ی
صفحه 23:
برابری با دینار
۰ دینار
۰ دینار
۰ دینار
۰ دینار
۵ دینار
۰ دینار
۰ دینار
واحد قدیم
محمودى (صددينار: صنار)
عباسی
نادری (ده شاهی)
قران
رال
تومان (واحد غیررسمی پول ایران)
رال (واحد رسمی پول ایران)
۱۱۵۵۵۸۵۱۵۸
صفحه 24:
صفحه 25:
7
محمد عباسی
دوم whirl,