صفحه 1:
درس تا
استاد راهنما:جناب افای روز بهانی
ام از:آرمین رحیمی
سین قوی پنجه
Lanne خیرخواهان
موضوع:جنگ های رده و واقعيت از دين
برگشتگان تا خلافت عمر ابن خطاب
صفحه 2:
جنگ های رده و واقعیت از
برگشتگان:
با توجه به زمینه هایی که از زمان حیات پیامبر بروز کرده بود
و افرادی, به دلایل مختلف, ادعای نبوت کرده, در مسیر
فریفتن برخی از قبایل موفقیت هایی نیز به دست آورده
بودند, بحران شکننده بعد از رحلت رسول اکرم , مجال تازه
ای را در دو جهت فراهم آورد. نخست آنکه هرکدام از اين
افراد زمان را مناسب یافتند و با ادعای نبوت طبل مخالفت و
بی دینی کوفتند. از سوی دیگر, این امر سبب شد عده ای از
or ارس ی
صفحه 3:
بدین ترتیب» همزمان؛ دو پدیده شکل گرفت: یکی نپرداختن ز کات به
دلیل مشروع ندانستن دستگاه خلافت» و دیگری باز گشت از دین و
ارتداد. حکومت در رویارویی با این دو پدیده با قدرت عمل کرد. 9
خشونت عوامل خلافت در اين امر چنان بود که حتی عمر بن خطاب لب
به اعتراض گشود.
صفحه 4:
بر اساس اسناد و منابع معتبب برخی از آنان که مهر ارتداد و با گشت از دین-بر
پیشانی شان خورده افرادی بودند که سازمان سیاسی و حکومتی جددید را قبول
نداشتند و پرداخت زکات به این حاکمان را انجام وظیفه الهی و رهایی از
تکلیف نمیدانستند. سخن آنها این بود تا معلوم نشود رهبر واقعی کیست و
رسول خدا پس از خود چه کسی را به جانشینی گمارده است ما به او ز کات
نمی دهیم و آن را میان نیازمندان قبیله خویش تقسیم ميکنيم. برخی از آنان نیز
چون پیامبر را یک رئیس با اخختيارات سياسى و اجتماعى در نظام قبيله اى مى
نكريستند» با وفات او لزومى به عمل به تعهدات خويش در مقابل جانشين وى
نمیلسیدند.
صفحه 5:
گذر از در خانه فاطمه:
گرچه بسیاری امور بر طبق برنامه پیش می رفت» کار مستحکم ساختن پایه های قدرت
ابوبکر هنوز پایان نگرفته بود. چنانکه منابع شیعه و سنی نشان می دهده علی بن ابیطالب ,
مهم ترین مرد خاندان پیامبر ترانه و یاران نزدیک وی و خاندان هاشم از تصمیم سقیفه A
نشینان آ گاهی نیا . آنها وقتى اين موضوع را شنيدند كه ابوبكرء با موقعيت تثبيت
شده همراه حامیانش به مسجد پیامبر در امد.شاید در این لحظه بود که گروهی از
حامیان آن حضرت در خانه فاطمه ای گرد آمده بودند و دربارة آنچه باید انجام شود به
كفتكو يرداختند. ابوبكر و عمرء با آكاهى كامل از حقانيت عليه و احترام خاصی که او
در ميان كروهى از اصحاب داشت» در حالى كه از واكنش جدى وى و ييروانش
بيمناكك بودند آنان را به بيعت در مسجد فرا خواندند؛ ولى آنها سر باز زدند.
صفحه 6:
گروه مسلح؛ خانه علی را محاصره و تهدید کردند که اگر علی و هوادارانش از خانه
خارج نشوند و با خلیفه بیعت نکنند» آن را به آتش خواهند کشید. علی بیرون آمد و
کوشید با مطرح كردن حق خود؛ اعتراض خویش را آشکار سازد. بی درنگ خشونت
و شدت آشکار شد. شمشیرها از نیام برامد و عمر و گروهش کوشیدند به درون خان
فاطمه لا نفوذ کنند. فاطمه را خشمگین در برابرشان ایستاد و با لحنی ملامت آمیز فریاد
زد: شما پیکر رسول خدا را بر زمین نهادید و بدون مشورت و محترم شمردن حقوق ما
تصمیم گرفتید. در پیشگاه خداوند میگویم شتابان از اینجا برون روید و گرنه به
پیشگاهش شکوا میکنم. این امر بر پیچید گی موقعیت افزود و گروه مسلح بدون به
دست آوردن بیعت علی نا ؛ پس از رفتارهایی نامناسب ناگزیر خانه را ترکک گفتند.؟
با آنکه فشارها همه جانبه بود و شعله های خشم مردان خلیفه؛ مسلمانان معترض را
تهدید میکرد علی تن به سازش نداد و تا هنگامی که اساس دین را در معرض خطر
ندید بر این موضع خویش استوار ماند. چون احتمال پایمال شدن رنجهای رسول خدا و
جدی شد. علی و پیروانش ناگزیر با خلیفه مصالحه کردند. در کنار بنی هاشم برخی از
ممتاز ترین اصحاب پیامبر که به خلافت ابوبکر اعتراض داشتند و تا مدتها آن را به
» عبارت اند از: حذیفه بن یمان خزیمهُ بن ثابت» ابوایوب
[ سميت نمى شنا
انصاری» سهل و عثمان بن حنیف. براء بن عازب بلال موذن پيامبر ابوذر غفاری؛ عمار
بن یاس مقداد بن عمرو؛ سلمان فارسی و خالد بن سعید
صفحه 7:
فدک نمادی از معنایی عظیم
یکی از اقدام های ابوبکر در پی گرداوری ز کات و سامان بخشیدن در آمدهاء
تصرف منطقة اقتصادى فدكك است. انگیزه اصلی ابوبکر از تصرف فدکک جه 9
بود؟ چه دلیلی بر جواز این کار داشت؟ آیا واقعا در گیری بر سر باغستان بود؟
اينها بخشی از پرسش هایی است که هنوز در حافظه تاریخ به خوبی باقی مانده
است.در فرهنگ شیعه «فد کك» نمادی از معنایی بز رگ است که ه رگز در چهار
چوب آن قطعه زمین نمیگنجد و همین معنای رمزی است که درگیری را از
مخاصمة سطحی و محدود به مبارزه ای سیاسی تبادیل میکند. منازعه فد کك در
واقم فریاد اعتراض یاد گار رسول خدا به انحراف پدید آمده در جهان اسلام
است.
صفحه 8:
سرور بانوان جهان درباره فد ک چنین استدلال کرد: ای پسر ابوقحافه» آیا در قرآن
است که «تو؛ از پدرت ارث ببری ولی من از پدرم ارث نبرم؟! «لقد جئت شيئأ فريا».
آیا cee كتاب خدا را تركث كرده؛ احکام آسمانی اش را پشت سر می اندازید؟
خداوند می فرماید: «و ورث سلمان دارد. در داستان حضرت يحيى بن زكريا مى
فرماید: «فهب لی من لدنک ولیا i
ترکک خيرةٌ الوصية للوالدين و الأقر ایا خداوند متعال در
این آیه همه مردم را به طور عموم در نظر نگرفته؛ همه طبقات شامل این آیات نیستند؟
آیاشما در تشخیص عموم و خصوص و دلالت آیات. از پدر و پسر عمویم آگاه
.. آ گاه باشید. گفتنی ها را گفتم. يقین دارم خواری. شما را فرا گرفته است و
حقیقت با شما سودى ندارد؛ ولی چه کنم اندوه طغیان کرد سینه ام تنگ شد و
اتمام حجت کردم.
آری؛ شما آنچه می خواستید به چنگ آوردید. بر م رکب مراد سوار شدید و آن را رام
خويش ساختید؛ ولی ننگ حق کشی برای شما باقی ماند و داغ آن» چنان بر پیشانیتان
نقش بست که تا پایان کار جهان محو نخواهد شد. در آخرت نیز آتش عذابی که بر
دلها اثر میکند و آنها را میگدازد گریبانتان را خواهد گرفت. و سیعلم الذین ظلموا ی
صفحه 9:
مهاجر و انصار نیز این هدف سیاسی به روشنی آمده
است. آن حضرت می فرماید: چگونه رهبری امت را از پایگاه رسالت و قواعد استوار
نبوت و منزلگاه روح الامين دور ساختيد و قران را از دست آكاهان به دنيا ودين
بازكرفتيد؟! بايد بدانيد كه اين كار زيانى آشكار است. اما جرا با ابوالحسن على به
دشمنی برخاستید؟ به خدا س وگند» تنها علتی که باعث این دشمنی شد» قدرت شمشیر
او در جهاه سختگیری و شدت عمل او در برابر حق» یورش عبرت آموز او به جان
دشمنان و بی پروایی او در راه خدا بود. به خداه اككر مانع نميشديد و عليه زمام امور
امت را به عهده می گرفت» کاروان است را چنان عادلانه و بزرگوارانه پیش می برد
که در اين کاروان نه مرکت رنجی ببیند و نه راکب اضطرابی یابد و آن را به
آبشخوری می رساند که چشمه زلال و نوشین آن پیوسته به گوارایی؛ بجوشد و چنان
سیران بازشان می گرداند که عقل به حيرت درماند؛ بدون اينكه در برابر اين
مسژولیت در پی سود و بهره ای براید. مگر اینکه تنها؛ شدت عطش خود را به جرعه
آبی؛ و ضعف گرسنگی را به نان خشکی فرونشاند و در آن صورت, درهای بر کات
الهی از آسمان و زمین پر آنان گشوده می شد. اما دریغا! اين كار را نكرديد و خداوند
شما را بدین کارتان ماخذه خواهد کرد.
در سخنان آن حضرت با
صفحه 10:
از دیگر اقدامات خلیفه» تعیین رسمی خلیفه بعد از خود بود. با آنکه پس از رحلت
پیامبره تعیین جانشین از جانب ایشان انکار و غیرلازم شمرده شدء اما ابوبكر در بستر
بیماری و براساس برخی نقلها در حال تب و لحظاتی بیهوشی اقدام به وصیت بر
جانشینی عمر نمود. نه کسی مانع کار او شد و نه کسی توهینی به او روا داشت.؟
خلافت عمر بن خطاب (۲۳-۱۳ ق.) وی در سال سیزدهم هجری با وصیت ابوبکر
زمامدار مسلمانان شد. او با اقتدار كامل قريب ده سال اداره سرزمین های اسلامی را به
دست گرفت. قلمرو خلافت او با طراحی ویژه نبردها در عمق خاكك همسایه های
قدرتمند ایران و روم در حال گسترش بود. وی نخستین خلیفه ای است که
امي رالمؤمنين؛ خوانده شد. هرچند در دوره خلافت و پیش از آن از ثروتمندان قریش
شناخته ميشده به اشرافی گری و تن پوش های گرانبها و گرد آوری طلاو نقره
لبستگی نداشت و کارگزارانی که چنین نبودند را نیز توبیخ میکرد.
صفحه 11:
از دیگر اقدامات خلیفه, تعیین رسمی خلیفه بعد از خود بود.
با آنکه پس از رحلت پیامبره تعیین جانشین از جانب ایشان
انکار و غیرلازم شمرده شد, اما ابوبکر در بستر بیماری و
براساس برخی نقلها در حال تب و لحظاتی بیهوشی اقدام بء "9
وصیت بر جانشینی عمر نمود, ,نو کسی مانع کار او شد و نه
کسی توهینی به او رد
صفحه 12:
خلافت عمر بن خطاب (۲۳-۱۳ ق.):
وی در سال سیزدهم هجری با وصیت ابوبکر زمامدار مسلمانان شد. او با اقتدار
كامل قريب ده سال اداره سرزمين هاى اسلامى را به دست گرفت. قلمرو
خلافت او با طراحی ویثه نبردها در عمتی خاک همسایه های قدرتمند ایران و
روم در حال گسترش بود. وی نخستین, خلیفه ای است که
امیرالمژمنین» خوانده شد. هرچند در دوره خلافت و پیش از آن از ثروتمندان
قریش شناخته ميشده به اشرافی گری و تن پوش های گرانبها و گردآوری طلا
صفحه 13:
پس از فتح فلسطینه سادگی و مهابت او در ورود به پیت المقدس توجه و تحسین
مسیحیان را برانگیخت . در غذا قناعت داشت و در پیراهن پشمین او اغلب
وصلهای چرمین دیده می شد. در جریان قحطی سال پنجم خلافتش - که مردم
ناگزیر به خوردن مردار و... روی آوردند - خود با آنکه تهیدست نبود می
کوشید با آنان همدردی کند با این همه به اتفاق مورخان تندخو و سختگیر بود
و در رسیدگی به کارهای مورد نظر خود مبالغهای افراط امیز داشت. او خود
اعتراف میکرد که مردم از تنسى اش وحشت بسيار دارند.؟
وضع مقررات درباره اهل ذمه؛ قراردادن دیوان و دفتر برای مالیات و بیت المال؛
ایجاد پایگاه های نظامی؛ تسخیر سراسر جزيرة العرب» جداسازی شام و مصر از
چنگ امپراتوری روم و فتح ایران از دستاوردهای خلافت ده ساله آو شمرده
د. بی توجهی خلیفه به شکایت ابولولژ (فیروز) از بی عدالتی و رفتار تبعیض
مغیرة بن شعبه (امیر کوفه) را سه اصلی کشته شدن خیفه به دست
وی دانسته انف در حالی که با بررسی منابع و متون و حوادث بعدی که اتفاق افتاد
شاید بتوان دست امویان را در ترور خلیفه نشان داد و ابولولو نیز ابزار دست امویان
قرار گرفته است.
صفحه 14: