تحریم

صفحه 1:


صفحه 2:
عنوان : تحریم 

صفحه 3:
چکیده در عصر حاضر پایدارترین رشد اقتصادی در جهان مربوط به اقتصادهای دانایی محور است و در این بين موتور محرک این اقتصادها شرکت‌های کوچک دانش‌بنیان هستند با این حال مشکلات متعدد فرا روی این شرکت‌ها؛ منجر به نرخ بالای شکست آنها در همان سال‌های اولیه می گردد. بدیهی است در شرایط تحریم و التهاب اقتصادی این موسسات کانون تأثیرات مختلف محیطی خواهند بود. اين مطالعه بر اساس یک پاراداییم پراگماتیسم و با رویکردی کیفی و کاربردی به بررسی اثرات تحریم بر عملکرد شرکت‌های دانش‌بنیان پرداخته است. هدف از پژوهش حاضر یافتن پاسخ مناسب این سژال است که تحریم‌های اقتصادی غرب چه آثار منفی و مثبتی بر عملکرد شرکت‌های کوچک دانش‌بنیان کشور جهت تداوم و توسعه فعالیت‌های آنها می‌گذارند؟ کلید واژه ها: شرکت‌های کوچکک دانش‌بنیان» تحریم‌های اقتصادی» تهدیدها و فرصت‌هاء روش دلفی 

صفحه 4:
۱- مقدمه در دنیای پر تحول امروزء دانش و نوآوری اساسی‌ترین عامل پیشرفت در عرصه‌های صنعتی و اقتصادی محسوب می گردد. بر اساس مطالعات انجام گرفته توسط ‎APEC‏ پایدارترین اقتصادها در جهان مربوط به اقتصادهای دانش محور است. و در اين میان شرکت‌های کوچک دانش‌بنیان موتور محرک و توسعه این اقتصادها هستند. با توجه به نقش کلیدی که شرکت‌های کوچک و متوسط (5[۷113)تا کنون در عرصه پیشرفت فناوری نين مؤسساتى شکل گرفته است. بر اساس بررسی‌های انجام شده نو آوری‌ها و پیشرفت‌های صنعتی طی دهه‌های اخبر در سطح جهان حاصل رویکرد ویژه ای به بفا نموده‌اند» در اقتصاد دانایی محور فعالیت‌های نو آورانه شر کت‌های کوچک نوآور و دانش محور بوده است. علاوه بر این محققین اشتغال در پنگاه‌های کوچک به ویژه شرکت‌های فناور را در دوران رکود و التهاب اقتصادی, پایدارتر از اشتغالی می دانند که توسط بنگاه‌های بز رگ ایجاد شده است. 

صفحه 5:
با تمام ویژگی‌های منحصر به فرد شرکت‌های کوچک دانش‌بنیان و نقش اصلی آنها در توسعه پایدار جوامع و رشد اقتصادی در ‎he‏ متأسفانه این شرکت‌ها درمقایسه با شرکت‌های بزرگ از احتمال شکست بسیار بالاتری برخوردارند. ب راین اساس نقش شرکت‌های دانش‌بنیان در توسعه فناوری رشد اقتصادی و ایجاد اشتغال تنها در صورت بقاء آنها مفهوم می یابد چرا که شر کت تازه وارد بايد بتوائد بقاء یافته و فعالیت خود را در مدت زمان قابل توجهی ادامه دهد. به علاوه» در شرایط تحریم و التهاب اقتصادی, این موسسات در معرض تأثیرات مختلف محیطی خواهند بود. بنابراین موسسات کوچک دانش‌بنیان از یک سو موتور اصلی رشد اقتصادی و توسعه فناوری کشورها محسوب شده و از سوی د: شديداً مستعد و ابتلاء به مشکلات متعدد و ترخ بالای شکست هستند. از سوی دیگی مسأله ای که توجه به این شرکت‌ها را برای کشو ما در دو چندان می کند توان تقابل شرکت‌های دانش‌بنیان با تحریم‌های اقتصادی و قدرت تحمل و مرتفع نمودن شرایط رکود در یکك کشور است. ‎APEC: Asia- Pacific Economc Cooperatin‏ . 

صفحه 6:
تعاریف و تحلیل اصطلاحات با وجود آنکه عبارت شرکت‌های کوچکک و متوسط (1۷]0) به علت کار کردهای ویژه آن» سال‌هاست در ادییات مدیریتی و اقتصادی جهان جایگاه خاصی داشته است اما واه "شرکت‌های دانش‌بنیان " یا فناوری محور عبارت نسبتا جدیدی محسوب می‌شود به طوری که هنوز بسیاری از کشورها تعریف روشنی از آن اراته نکرده‌اند. برخی محققین واژّه مزسسات دانش‌بنیان را مزسساتی نامیده‌اند که از دارایی‌های دانشی خود به عنوان منبع اصلی مزیت رقابتی استفاده می کنند. در تحقیق دیگری مشخصات موسسات دانش‌بنیان بدین شکل خلاصه گردیده است: نسبت نیروهای متخصص به کل کار کنان در این موسسات زیاد است. تغییرات فناوری در این مزسسات نسبت به صنایع سنتی زیادتر است» در این متکی بر توسعه فناوری این شرکت‌ها بازارهای مؤسسات ت تری صورت گرفته و رشد و توسعه در آنها و لرسعه يب است. علاوه بر این مزیت رقابتی آنها عمدتاً نوآوری در فناوری‌هاست و نها جدیدرا به سرعت تسخیر می‌کنند. اتحادیه اورپا نیز برای تعریف شرکت‌های کوچک فناورانه. ویژگی‌های مشابهی را به عنوان خصوصیات متما » در این تعریف این مسسات ارائه نموده است. 

صفحه 7:
در ایران بر اساس ماده یک قانون حمایت از شرکت‌های دانش‌بنیان مصوب ۰۱۳۸۹ و شرکت‌های دانش‌بنیان به این صورت تعریف شده است: «شرکت‌ها و موسسات دانش: + شرکت یا مسسه خصوصی یا تعاونی است که به منظور هم | فزایی علم و روت توسعه اقتصاد دانش محوره تحقیق اهداف علمی و اقتصادی (شامل گسترش و کاربرد اختراع و نوآوری) و تجاری سازی نتایج تحقیق و توسعه (شامل طراحی و تولید کالا و خدمات) درحوزه فناوری‌های برتر و با ارزش افزوده فراوان به ویژه در تولید نرم افزارهای مربوطه تشکیل می‌شود.؛ از آنجا که تعریف قانونی فوق کاستی‌ها و مشکلات اساسی در ترسیم مسسات دانش‌بنیان کشور دارد؛ (ایراداتی نظیر ابهام در ارزش افزوده فراوان و عدم صحت همیشگی آن به عنوان ویژگی این موسسات؛ عدم اشاره به بدنه کارشناسی» لزوم حرکت در حوزه فناوری‌های برتر بدون اشاره به نیازهای واقعی صنعت در يكك كشور در حال توسعه و عدم اشاره صريح به كوجكك و بودن مؤسسات دانش‌بنیان)» ابنابراين جنين تعريفى نمى تواند مبناى تحليل هاى اين بزوهش قرار كيرد. در اين مقاله با توجه به شرايط اقتصادى و فناورى كشور يكك تعريف تحليلى مناسب براى مؤسسات دانش بنيان ارائه مىشود: 

صفحه 8:
"ش ركتهاى دانش بنيان موسسات کوچک و متوسط بخش خصوصی هستند که با هدف توسعه فناوری» تجاری سازی نوآوری‌ها و اختراعات. کاربردی کردن تحقیقات و بومی‌سازی فناوری‌های مورد نیاز کشور توسط کارشناسان خبره تشکیل می گردند. در این شرکت‌ها تحقیق و توسعه هسته مرکزی فعالیت ها بوده و مزیت اساسی این شرکت‌ها دانش فنی و توانایی‌های علمی پرسنل آن است. جایگاه موسسات موچک و دانش‌بنیان در صنعت و اقتصاد کشور از آنجا که عموماً مزسسات دانش‌بنیان جزه شرکت‌های کوچکک محسوب می‌شوند و مشکلات ساختاری صنایع کوچک به هر نحوی گریبانگیر شرکت‌های دانش: شرکت‌های کوچک در صنعت و اقتصاد کشور به صورت مقایسه ای نسبت به کشورهای دیگر بررسی می‌گردد. شرکت‌های کوچک بیش از 8۰ اقتصاد بسیاری از کشورها را شامل می‌شوند. این شرکت‌های کوچک یا صادرات قابل توجه خود نقش موْثری در توسعه اقتصاد کشورهای خود ایفا می‌کنند. در ایران نیز موسسات صنعتی کوچک ۹۶/ کل صنعت کشور را شامل می‌شوند. در جدول شماره ۲ ویژگی‌ها و جايكاه مؤسسات کوچک و متوسط در توسعه صنعتی کشورهای مختلف بر اساس تلفیق آمارها درج نیز خواهد بود لذا در اینجا جایگاه گردیده است. 

صفحه 9:
تعداد 5۳1۴ ها از کل واحدهاى صنعتى سهم از كل ارزش افزوده صنعتى ‎(Z)‏ 23 44 ۹۳ ۷۹ ay ov ۴۹ ۳ ژاپن کشورهای اروپایی استرالیا کره جنوبی مالزی هند ت رکیه ايران 

صفحه 10:
مقایسه تعداد موسسات کوچک و متوسط در ایران و عملکرد و تأثیر اقتصادی آنها نسبت به سایر کشورهای منتخب وضعیت مناسبی را نشان نمی‌دهد. با وجود آن که تعداد این واحدها در ایران در سطح ‎pls‏ کشورهاست اما کارکرد این مسسات کوچک در مقایسه با سایر کشورها در شاخصه‌هایی نظیر سهم از ارزش افزوده صنعت با سهم از صادرات بسیار ضعیف است. این مطلبی است که در بسیاری از 3 بدان اشاره شده است. در تحقیقی نشان داده شد که وضعیت مالی این واحدها اعم از موفق و ناموفق تولّم با بحران بوده است. در حالى كه اين شركتها بيش از 480 بنكادهاى اقتصادى كشور را تشكيل داده و 1/۶۳ از شاغلین کشور را در خود جای داده است. اما این واحدها تنها حدود ۳۰ از ارزش افزوده کشور رابه خود اختصاص داده‌ند در حالی که به طور مثال سهم این بنگاه ها از ارزش افزوده در اقتصاد اروپا در حدود 1۷۰ است. در مجموع بررسی‌ها نشان می‌دهد صنایع کوچکک ما به عنوان بستر شکل گیری نوآوری و فن آفرینی و نیز فضای پژوهشی و اقتصاد نوآوری در ایران دچار مشکلات متعدد ساختاری و مدیریتی است. بنابراین فارغ از هر گونه تحریم» موسسات کوچک دانش‌بنیان در کشور ما با این مشکلات ساختاری دست به گریبان خواهند بود اما تحریم‌های اقتصادی : با تشدید این مشکلات ساختاری از یک سو و ایجاد تهدیدها و فرصت‌های جدید از سوی دیگر عملکرد موسسات دانش‌بنبان کشور را تحت تأثیر قرار خواهند داد که در ادامه به این موضوع پرداخته خواهد شد. 

صفحه 11:
مروری بر ادبیات تحریم از دید گاه اقتصادی در راستای شناسایی تهدیدات و فرصت‌های پیش روی مژسسات دانش‌بنیان به مهم‌ترین چالش در اقتصاد کشور در چند سال اخیر یعنی بحث تحریم‌های اقتصادی خواهیم پرداخت. ایران طی ۶ مرحله در۳۰ سال اخیر کانون تمرکز تحریم‌ها بوده است: دوره گروگان گیری(۱۹۷۹- ۱۹۸۱ دوره جنگ ايران ‎VAAN)‏ - ۱۹۸۸ دروه بازسازی(۱۹۸۹ - ۱۹۹۲ دوره ریاست جمهوری کلینتون و مهار دو جانبه (۱۹۹۳ - ۲۰۰۱): پس از واقعه ۱۱ سپتامبر (۲۰۰۱ - ۲۰۰۶ و در دوره ریاست جمهور آقای احمدی نژاد تاکنون که ۵ قطعنامه علیه ایران در شورای امنیت به تصویب رسیده است. یکی از مباحث مهم در اين زمينه ميزان و نحوه اث ركذارى اين تحریم‌هاست. 

صفحه 12:
تلوری اث رگذاری تحریم‌های اقتصادی در ابتدا لازم است "منظر تحلیل " در اثرپذیری یک تحریم تبیین شود. "منظر تحلیل " به این مسأله اشاره دارد که ممکن است توسط یک قدرت اقتصادی تحریمی علیه کشور دیگری جهت تسلیم کردن آن یا وادار ساختن آن کشور به انجام کاری صورت ‎co ph‏ پس از مدتی کارشناسان کشور تحریم گذار با پررسی شرایط و به دلیل تسلیم نشدن کشور تحریم شونده و عدم دستیابی تحریم به اهداف خود؛ تحریم صورت گرفته را از منظر خود بی اثر و اموفق تحلیل کننده اما این دلیل موفقیت کشور تحریم شونده نسیت. ممکن است در همان زمان کارشناسان بی‌طرف کشور تحریم شونده نیز با تحلیل شرایط و به دلیل فرصت سوزی‌ها و مشکلات متعدد ناشی از تحریم خارجی؛ تحریم صورت گرفته را در تخریب اقتصادی از منظر خود موفق ارزیابی کنند. در اين پژوهش سعی شده به روشی علمی و از منظر کشور تحریم شونده مسأله تأثیرات تحریم بررسی گردد. جدول ۳با بیان دو عامل مهم احتمال اثرپذیری تحریم را از منظر اقتصادی نشان می‌دهد. این دو عامل اندازه بازار داخل و ارتباطات بین‌المللی است. 

صفحه 13:
جدول ۳) ماتریس درجه احتمال و اثر گذاری تحریم احتمال كم | خانه شماره (۳) اندازه بازار داخلی بزرگ /رابطه با | خانه شماره (۱) اندازه بازار کوچک ارابطه با کشورهای دنیا زیاد کشورهای دنیا زیاد خانه شماره (۴) اندازه بازار داخلی بزرگ/ رابطه با | خانه شماره (۲) اندازه بازار داخلی کوچک | کشورهای دنا کم رابطه با کشورهای دنیا کم پراساس این ماتریس هر قدر بازار داخلی یک کشور بازاری بزرگ و سهم آن کشور در تجارت بین ۷ 2 احمال تحریم تن کشور و آمیب‌پذیری تن کمتر حوامد ۰ ۱۰ ۲ کشورهای واقع در خانه شماره ۴ می‌توانند از آسیب تحریم مصون باشند. علاوه بر اين» ماتریس مذ کور دو راهبرد اساسی را برای کاهش اثرپذیری تحریم‌ها نشان می‌دهد: راهبرد افزایش حجم بازار داخل (به ویژه در محصولات وارداتی و فناوری محور) و راهبرد افزایش صادرات و سهم درتجارت بين الملل سياست توسعه و رشد شرکت‌های دانش‌بنیان می‌تواند به خوبی چنین ۲ وا یرای کشور به ارمغان داشته باشد. 

صفحه 14:
وضعیت آسیب پذیری اقتصاد ایران در مقابله با تحریم پر اساس جدول ۳ می‌توان تا حدودی وضعیت آسیب پذیری اقتصاد ایران را در شرایط تحریم بررسی کرد. ایران به دلیل درآمدهای نفتی؛ نسبت تجارت بین‌المللی به 0101 بسيار بالايى دارد. حجم تجارت خارجی اقتصاد ایران رقمی حدود۱۴۰ تا ۱۵۰ میلیارد دلار است. اما از طرف دیگر میزان واردات کشور عمدتاً شامل کالاهای مصرفی است به طوری که بر اساس آمار رسمی گم رک کشور به صورت میانگین در ۶ سال اخبر بیش از ۸۰/ واردات کشور را لین کالاها تشکیل داده است. همچنین بررسی نرخ واردات ده سال اخی رشد چشمگیر واردات کالا را نشان می‌دهد.(شکل ۲). بابراین در مجموع کشور ما با داشتن نسبت تجارت بین‌المللی بالا از یک طرف و وابستگی زياد اقتصادى به واردات (نسبت به تولید ناخالص داخلی) از سوی دیگر ظاهرا در وضعیت ۳ ماتریس مذکور قرار دارد. درچنین شرایطی همانطور که عنوان شد نقش مسسات کوچک دانش بنیاد در اصلاح وضعيت و مقابله با تحریم درصورت سیاست گذاری‌های صحیح بسیار تعیبن کننده خواهد بود. به عبارت دیگر این مسسات با بومی‌سازی فناوری‌ها و تولید محصولات وارداتی. ضمن کاهش وابستگی‌ها حجم بازار داخل را افزایش و شرایط کشور رابه سمت وضعیت شماره سوق می دهند. 

صفحه 15:
آثرات منفی و مثبت تحریم‌ها بر مسسات دانش‌بنیان فرایند پژوهش پس از بررسی مشکلات ساختاری و جایگاه موسسات دانش‌بنیان در کشور به کمک مقایسه‌های تطبیقی از یک سو و مرور وضعیت آسیب پذیری اقتصاد کشور در شرایط تحریم از سوی دیگر اکنون با تکمیل تحلیل های محیطی تصویر مناسبی از چالش‌ها و فرصت‌ها موجود پیش روی مزسسات دانش‌بنیان قابل ترسیم است. پژوهش حاضر که به صورت کیفی به این مسأله پرداخته است سعی نموده جهت ترسیم یک تصویر مناسب و واقعی از این تهدیدها و فرصت‌ها کاملاً علمی از دید گاه صاحب نظران امر در کشور استفاده نماید. لذا در ادامه بر اساس روش دلفی اثرات مثبت و منفی تحریم‌های اقتصادی بر عملکرد مسسات دانش‌بنیان کشور بررسی گردیده است. 

صفحه 16:
تکنیک دلفی در مراجع به عنوان روشی اثر بخش برای دستیابی به اجماع و روشی مناسب برای اخذ نظرات خبرگان و صاحب نظران معرفی شده است. جهت اجرای این روش گزینش اعضای واجد شرایط برای پانل دلفی مهمترين مراحل اين روش به حساب می‌آید. خب رگان بر خلاف آنچه در پیمایش‌های کمی معمول است بر مبنای نمونه گیری احتمالی انتخاب نمی‌شوند زیرا روش دلفی سازو کار تصمیم گیری خبرگان است و نیاز به متخصصان واجد شرایطی دارد که درک و دانش عمیقی از موضوع پژوهش داشته باشند. یکی از روش های استفاده شده در زمینه انتخاب خبرگان نمونه گیری هدف‌دار یا قضاوتی است. نمونه گیری هدف‌دار بر این فرض استوار است که دانش پژوهشگر برای انتخاب اعضای پلنل قلبل اتکاست که با توجه به تجربیات و اشراف علمی نویسنده گان بر موضوع» از این روش استفاده شد. در این راستا ۲۰ نفر از خبرگان کشور در چهار گروه به عنوان پانل دلفی انتخاب شدند:(جدول ۴) 

صفحه 17:
۱- مدیران مسسات دانش‌بنیان منتخب در جشنواره‌های معتبر ملی که با توجه به طی کردن مراحل مختلف رشد با انواع چالش‌ها و فرصت‌ها در شرایط تحریم به طور عینی مواجه بوده و معتبر ترین مرجع در این خصوص محسوب می‌شوند. ۲- مدیران مراکز رشد و پارک‌های فناوری که به دلیل سیاست‌های حمایتی دركير مسائل و مشکلات انبوهی از موسسات دانش: ان در کشور هستند. ۳- مدیران صندوق‌های مالی و اعتباری خطرپذیر که با توجه به سرمایه گذاری در طراح های نوآورانه و مشارکت در تأسیس و توسعه شر کت‌های دانش‌بنیان از نزدیک با تهدیدات و فرصت‌های این شرکت‌ها آشنا هستند. 

صفحه 18:
۴- اساتید دانشگاه كه به عنوان محقق و نظریه پردازان خبره در خصوص اقتصاد تحریم صاحب 8 وه به تحليلهاى صورت كرفته در بخش على قبلى» با تشكيل رز ۲۳ خبركان به عنوان كروه مرجع؛ تمامى اطلاعات و آمارهاى موجود بررسى و نزديكك به ‎7١‏ ‏ات تحريم بر عملكرد موسسات دانش‌بنیان كشور استخراج كرديد. با تأييد كروه مرجع؛ شاخصها در سه كروه تأثيرات مثبت» تأثيرات منفى مستقيم و غيرمستقيم شاخص به عنوان دستهبندى شد. سيس با بررسى مجدد وبا تخليص و ادغام شاخصهاى مشابه نهايتاً ‎١‏ شاخص مطابق با جدول ۵ انتخاب و بر اساس این مژلفه‌ها يرسشنامهاى جهت اجراى تكنيكك دلفی توسط كروه مرجع تنظيم شد. 

صفحه 19:
ا تور بر مبای طیف پنج گانه‌ای یکرت "متاز ا:بی اه ۱۲ ۳ اهمیت) تنظیم گردید و جهت افزایش روایی آن از نظرات جمعی از خبرگان استفاده و سپس پرسش نامه نهایی شد. علاوه بر این پرسشنامه مذ کور به صورت نیمه ساختار یافته شکل گرفت تا در حین اجرای فرایند دلفی نیز از نظرات احتمالی تمامی خبرگان استفاده شود. به منظور تعیین پایایی پرسش نامه به کمک روش ثبات درونی با استفاده از یک آزمون اولیه» آلفای کرونباخ محاسبه گردید. ضریب مذ کور برای این پرسش نامه معادل ۹/۷ به دست آمد که نشانه پایایی و همگی پرسشنامه در حد قلبل قبول است. در ادامه فرایند دلفی به صورت گام به گام اجرا گردید. 

صفحه 20:
اجرای روش دلفی پس از هماهنگی با مجموعه خبرگان, با ارائه پرسشنامه و بر اساس همکاری 0۱۰۰ اعضای پانل» نظرات خبرگان در دور اول جمع آوری شد. با توجه به اينکه پرسشنامه از طیف ۵ گزینه ای لیکرت استفاده می نمايد لذا به طور متوسط می‌توان گفت میانگین امتبازات بیش از ۴ مشخص کننده اهمیت بسيار زياد کمتر از ۷۵/۳ نشانه کم اهمیت بودن موضوع؛ میانگین بالای ۷۵/۳ نشانه اهمیت دار بودن موضوع. امتیاز کمتر از ۳ نشانه اهمیت بسیار پایین موضوع است. بر این اساس در دور اول دلفی از میان ۱۷ شاخص مورد بحث یک مورد به عنوان شاخص بسیار کم اهمیت. سه مورد قابل بحث و بقیه موارد به عنوان شاخص‌های اهمیت‌دار شناخته شدند. علاوه بر این با توجه به نیمه باز بودن پرسشنامه؛ خبرگان کلیت پرسشنامه را مورد تأیید قرار دادند که خود نشانه روایی آن است. 

صفحه 21:
در دور دوم دلفی کلیه نتایج دور اول به همراه پرسشنامه مجدد دراختیار اعضای پانل قرار گرفت. بر اساس اظهار نظر خب رگان در دور دوم يكك شاخص به عنوان شاخص بسیار کم اهمیت قطعی شد. سه شاخص به عنوان اهمیت موثر بر عملکرد موسسات دانش‌بنیان در شرایط تحریم شناخته شدند. در بین این شاخص‌ها ۱۱ عامل با کسب میانگین امتیازی بالاتر از ۴به عنوان شاخص‌های بسیار با اهمیت می باشند. در خصوص آستانه توافق در روش دلفی اختلاف نظرهایی وجود دارد اما عموماً اتفاق نظر درحدود ۰ درصد نشانه دستیابی به اجماع است. برخی مراجع نیز درصد تغیبرات کمتر از 7/۱۵ در هر مورد را نشانه اجماع می‌دانند. از آنجا که دور دوم دلفی در این پژوهش هر دو شرط را ارضا نمود لذا اجماع در فرایند دلفی با تقریب بسیار خوبی به دست آمد. حاصله در جدول ۶ درج گردیده است. 

صفحه 22:
فهرست نهایی مورد تأیید خبرگان دلفی سه دسته تأثیر را بر عملکرد شر کت‌های دانش‌بنیان در شرایط تحریم نشان می‌دهد. دسته کوچک اول فرصت‌های پیش رو و تأثیرات مثبت تحریم بر عملکرد این موسسات است دسته دوم تأثیرات منفی تحریم است که به صورت مستقیم عملکرد شرکت‌های دانش‌بنیان را تحت تأثیر قرار می‌دهد. دسته سوم تأثیرات منفی تحریم است به صورت غیر مستفیم و یا با تشدید مشکلات ساختاری موجود بر عملکرد موسسات دانش‌بنیان اثرگذار است. در واقع دسته دوم و سوم که طیف وسیعی از مشکلات را نشان می‌دهد تهدیدات فراروی مسسات دانش‌بنیان در شرایط تحریم است. بر اساس نظر خب رگان؛ « افزایش موانع واردات محصولات خارجی و ایجاد شرایط مناسب ee! جهت بومی‌سازی تولید این محصولات برای مزسسات ‎le Ble‏ بزرگ شاخص «نوسانات ارزی» تورم و بی ثباتی اقتصادی» عدم امکان برنامه ریزی و پیش بینی آینده»» بزرگترین اثر منفی و مستقیم تحریم‌ها و ‎UG‏ شاخص «رکود صنعت و کاهش رونق بازار موسسات دانش‌بنیان هستند.» 

صفحه 23:
جدول 1 نتایج حاصل از اجرای فرآیند دلفی طی دو دوره تا حصول اجماع 2 + ۱ ا. اس ‎Jol‏ ‏08307 | 0623 | اتحراف معيار modi, 0581 | اتحراف معيار درصد تغبيرات. نکته قابل توجه آن که نتایج به دست آمده توسط بائل دلفى در اين بزوهش با نتايج بسيارى از تحقیقات دیگر همخوانی داشته که بر اعتبار مدل به دست آمده می افزاید. در ادامه به بروسی کلیه شاخص‌های موثر به اختصار پرداخته می‌شود. 

صفحه 24:
آثار مثبت تحریم بررسی تحقیقات متعدد در خصوص اثرات تحریم‌های اقتصادی نشان می‌دهد یکی از مهم‌ترین آثار مثبت تحریم‌های اقتصادی, افزايش موانع جهت واردات محصولات خارجی و ایجاد شرایط مناسب پرای مسسات دانش‌بنیان داخلی جهت بومی‌سازی فناوری تولید این محصولات به دور از رقابت های مستقیم و سرسختانه با رقبای بزرگ خارجی است. در واقع چنین فرصتی شاید بزرگترین اثر مثبت تحریم‌های اقتصادی در جهت رشد بالقوه شرکت‌های دانش‌بنیان است (امتیاز نهایی ۴) به طوری که کارشناسان معتقدند درصورت بلوغ نظام ن وآوری در کشور تحریم یک فرصت مناسب تلقی می گردد. این فرصتی است که در صورت برنامه ریزی صحیح امکان ایجاد و رشد شرکت‌های دانش‌بنیان و در نتیجه جهت گیری اقتصاد کشور به سمت اقتصاد دانش‌بیان و افزایش تولید ناخالص ملی را در بر دارد. چنین فرصتی در کشورهای هند و چین پس از تحریم‌های ۱۹۸۹ و ۱۹۹۸ به وجود آمد. 

صفحه 25:
بررسی وضعیت اقتصادی ایران در سال‌های اخیر نشان می‌دهد علی رغم قدیمی بودن مسأله تحریم در کشور متأسفانه هنوز نظام نوآوری و اقتصادی صحیحی با استفاده از بزرگ‌ترین فرصت ناشی از تحريمها در کشور شکل نگرفته است. به عنوان مثال پس از شروع دور جدید تحریم‌ها در سال ۲۰۰۶ به دلیل روند فزاینده قیمت نفت خام در آمد ارزی کشور از محل صادرات نفت خام با رشد چشم گیری مواجه شد و به تبع آن نرخ رشد اقتصادی و تولید ناخالص ملی کشور افزایش یافت. اما در سال ۲۰۰۸ و با افت ناگهانی قیمت نفت و بازگشت به سطح پیشین خود. وضعیت اقتصادی کشور بسیار دگرگون گردید.(شکل ۳). بنابراین نظام اقتصادی کشور همچنان بطور کامل اسیر بازی های نفت در عرصه جهانی است. مقایسه وضعیت اقتصادی ایران با کشور هند درشرایط تحریم (شکل ۴) ضعف کشورمان را در استفاد: بزرگترین فرصت تحریم جهت رشد نوآوری توسعه صنایع داخلی و نیل به خود کفایی بیشتر کی گردد. 

صفحه 26:
شکل ۶ افزای ابش فورخ وشد نوا اليد ناخالص ملى هند با استفاده از فرصت جر 

صفحه 27:
یش میزان ابتکارات و توآوری ها به دلیل اجبارها و محدودیت های ناشی از تحریم است (میانگین امتیازی ۹۵/۳). به عبارت دیگر قطع وابستگی ها و ایجاد شرایط تحریم اجباراً شرایط را جهت بومی‌سازی فناوری‌ها و استفاده از ظرفیت‌های داخلی فراهم آورد. از این روست که در شرایط فعلی بحث تأثیر تحریم‌ها بر توسعه وآوری فناورانه در کشور بسیار رونق گرفته است. درواقع می‌توان اذعان نمود اگر شرایط تحریم بر کشور حاکم نبود شاید روبکرد اخیر سیاست گذاران به امر توسعه موسسات دانش‌بنیان و نیز ایجاد شرایط نوآوری و تمایل صنایع بزرگ به بومی‌سازی نیازهای خود از طریق شرکت‌های دانش‌بنیان از شدت کمتری برخوردار بود. 

صفحه 28:
آثار منفی و مستقیم تحریم یکی از مهم‌ترین مشکلات مستقیم تحریم؛ محدودیت دسترسی به تجهیزات مرغوب ابزار خاص پژوهشی و آزمایشگاهی» قطعات و مواد اولیه مورد نیاز مزسسات دانش‌بنیان از طریق واردات است(میانگین امتیازی 14). تحریم‌ها ضمن اعمال این محدودیت ما را به سمت واسطه های بین‌المللی سوق داده اند. بدین ترتیب هم هزینه تأمین اين مايحتاج صنعتى براى شركتها به ويه آنها كه بر اساس قناوری‌های بيشرفته تر فعاليت مى كنند بيشتر شده و هم وقت و زمان تأمين آنها به علت اضافه شدن كانال هاى واسطه اى بسيار طولانى كرديده است. از دیگر معضلات مستقیم منتج از تحریم‌های بین‌المللی فلج شدن سیستم بانکی کشور و عدم همکاری بانككهاى بين المللى يا سیستم بانکی کشور است(میانگین امتیازی ۱/۴). در نتیجه امکان گشایش اعتبارات اسنادی برای بانک‌های داخلی فوق العاده محدود شده و لذا موسسات دانش‌بنیان برای تهیه مواد اولیه؛ قطعات و تجهیزات خاص, محدودیت های زیادی در پیش رو دارند. 

صفحه 29:
معضل دیگری که برای مسسات دانش‌بنیان در شرایط تحریم به وجود مى آيد افزايش ريسكك سرمایه گذاری است. فعالیت های نوآورانه اغلب ذاتاً پر مخاطره هستند. ۱ فعالیت ها همراه پا هزینه هايى غير قطعى بوده و بازكشت سرمايه آنها بالقوه است. بنابراين مؤسسات دانش بنيان اصولاً در تأمين سرمايه با ريسكك بالايى مواجه هستند. شرايط مبهم اقتصادى ناشى از تحريمها اين ريسك را مضاعف نموده است. اين مبحث يعنى تأثير منفی بی ثباتی اقتصادی بر سرمایه گذاری در مقالات متعددی به لاک لهاست قطعاً سرمایه گذاران خصوصی برای سرمایه گذاری در فناوری‌های بومی شده نیازمند حداقل اعتماد به آینده و شرایط قابل پیش‌بینی هستند. چنین وضعیتی در شرایط اقتصادی فعلی و تحریم‌ها به ویژه برای موسسات دانش‌بنیان بسیار کم شده است.(امتیاز ۲/۴). 

صفحه 30:
ن می‌دهد «نوسانات ارزی تورم؛ بی ثباتی و ابهام‌های اقتصادی» به عنوان یکی از مهم‌ترین اثرات تحریم؛ باعث افزايش ريسكثء کاهش سرهایه گذاری کاهش ارزش افزوده صنعت؛ کاهش نرخ رشد تولید و رشد اقتصادی کشور می‌گردد. این مسأله در طیف وسیعی از پژوهش‌ها مورد تأکید قرار گرفته است. نتایج پژوهش حاضر نیز نشان می‌دهد مهم‌ترین اثر متفی و مستقیم تحریم‌ها بر عملكرد مؤسسات دانش بنيان «نوسانات نرخ ارزء تورم؛ ابهام های اقتصادی. عدم امکان برنامه ریزی و پیش بینی آینده» است. لذا شاخص با تأثیرات گسترده بر عوامل اصلی و ساختاری در رشد اقتصاد» صنعت و فناوری کشور؛ مانع جدی جهت رشد و توسعه شرکت‌های دانش‌بنیان نیز محسوب می‌شود. همانطور که پیش از این اشاره شد وجود تحریم‌ها و ممانعت از ورود برخی مواد و تجهیزات مورد نیاز صنایع بزرگ می‌تواند فرصت مناسبی برای رشد مزسسات دانش‌بنیان جهت تأمین این نیازها باشد. اما متأسفانه درآمد نفتی که بعضاً می‌تواند زمینه‌ساز تثییت مسیرهای غیر ره ورود کالا و پوشث هزینه‌های اضافی آن نظیر واردات با واسطه؛ و بازار سياه بین‌المللی» شر کت‌های صوری اقتصاد حواله‌ای و غیره گردد. 

صفحه 31:
oS باعث شده این فرصت به تهدیدی جدی برای بقاء و رشد شرکت‌های دانش‌بنیان تبدیل شود( امتیازی ۱/۴). كه در اين موردبايد فكرى اساسى صورت يذيرد. يكى از اهداف مهم تحريمها از منظر سياسىء به انزوا كشيدن كشور تحريم شده است. بر اساس اين هدف تحریم‌ها با محدود کردن ارتباطات بین‌المللی از سه جهت عملکرد شرکت‌های دانش‌بنیان را تحت تأثير قرار می‌دهند: ۱- محدود کردن فرآیندهای انتقال فناوری ۲- محدود کردن همکاری های تجاری با شرکت‌های بزرگ صاحب فناروی ۳- محدود کردن ارتباطات با مراکز علمی در جهان. اهمیت بحث ارتباطات بین‌المللی با صاحبان بز رگ فناوری و مراکز علمی در جهان برای شرکت‌های دانش‌بنیان در یک کشور در حال توسعه تا آنجا مهم است که پرخحی محققین اساسی‌ترین ف رآیند توسعه فناوری در کشورهای در حال توسعه را الگوبرداری از صاحبان بزرگگ فناوری در جهان برشمرده اند. بنابراین تحریم‌ها با محدود کردن این ارتباطات مشکلات متعددی برای موسسات دانش‌بنیان ایجاد می‌کنند. 

صفحه 32:
ارات منفی و غیر مستقیم تخریم به عنوان اولین مورد» دولت بدلیل مشکلات تحریم در وصول دلارهای نفتی با مشکلاتی مواجه بوده و نیز مجبور به صرف هزینه‌ای اضافی جهت مهار برخحی از مشکلات اقتصادی و معیشتی ناشی از تحریم است و لذا شاید اجباراً نمی‌تواند بودجه های پژوهشی مقر شده در برنامه‌های توسعه کشور را به نحو مناسبی اختصاص دهد. این مسأله در سال‌های اخیر بارها اتفاق افتاده و بدیهی است کاهش بودجه‌های پژوهشی و سایر حمایت‌های دولتی؛ عملکرد مژسسات دانش‌بنیان که خروجی مراکز پژوهشی را دریافت می‌کنند و یا خود مشغول به بومی‌سازی فناوری‌ها و پژوهش‌های کاربردی هستند را قویً تحت تأثیر قرار خواهد داد.(میانگین امتیازی ۱۵/۴). 

صفحه 33:
ابه نظر برخعی از محققین» چالش عمده پیش روی مسسات دانش‌بنیان به ویژه موسسات نوپا در سال‌های اخیر مربوط به تأمين منابع مالی بوده و باید به طور روزافزونی برای جذب و تأمین منابع مالی مورد نیاز وقابت نمایند. در کشور ما به دلیل مشکلات سرمایه گذاری بخش خصوصیی عمده ترین منبع تأمین سرمایه برای مسسات دانش‌بنیان بانک‌ها هستند. در این راستا یکی از معضلات موسسات دانش‌بنیان نسبت به رقبای خارجی خود بالا بودن نرخ بهره بانکی در کشور ما نسبت به سایر کشورهاست. جهت تحلیل این مسأله بررسی کاملی بر روی آمار بخشنامه‌های اخیر در امور حقوقی بانک صادرات صورت گرفت. نتیجه این بررسی نشان داد در ۵ سال اخیر به علت فشارهای اقتصادی ناشی از تحریم و عدم مدیریت منامب در آمدهای نفتی متأسفانه ترخ تورم به طور فزاینده‌ای افزایش یافته است. به دنیال این مسأله بانک‌های جهت حفظ منابع خود به دلیل نرخ بالای تورم مجبور به افزایش سود بانکی گردیده‌اند. به طوری که نرخ سود بانکی برای بخش صنعت به بیشترین حد خود در سال‌های اخیر رسیده است.(شکل ۵) 

صفحه 34:
چنین نرخ بهره ای که به صورت روزشمار محاسبه می‌گردد به هيج وجه عنوان نمی‌تواند پاسخگوی نیازهای سرمایه‌ای موسسات دانش‌بنیان با ریسک سرمایه گذاری بالا باشد و این یکی از تأثیرات غیر مستقیم ناشی از تحریم است(میانگین امتیازی ۱۵/۴). از دیگر مشکلات غیر مستقیم ناشی از تحریم» عدم ثبات سیاست‌های اداری و اقتصادی دولت و فضای نامناسب کسب و کار است. دولت به دلیل فشارهای ناشی از تحریم و تشدید مقطعی برخی از این فشارهاه مکرراً مجبور به تغییر سیاست‌های اقتصادی و اداری مربوطه است. متأسفانه برخی تصمیمات غیر کارشناسانه و سعی خطاها در رفع مشکلات تحریم به این مسأله دامن می زند. این تزلزل قوائین باعث نامناسب شدن محیط کسب و کار و برای شرکت‌های نوپا و مخصوصاً موسسات دانش‌بنیان گردیده است. موسساتی که به دلیل فعالیت نو آورانه به اندازه کافی با مشکلات فنی دست به گریبان بوده و حال محيط قانونی فعالیت آنها نیز بسیار پر تلاطم گردیده است.(میانگین امتیازی ۱/۴). جدول ۷ با اشاره ضمنی به نامناسب شدن محیط کسب و کار برای شر کت‌های نوپا؛ شرایط نابه سامانی و تنزیل رتبه ایران در خصوص سهولت را اندازی کسب و کار در سال‌های اخیر نسبت به چند کشور منطقه نشان می‌دهد. 

صفحه 35:
بررسی این جدول نکته دیگری را نشان می‌دهد: کشور کویت با درآمدهای بالای نفتی نیز سقوط چشمگیری درخصوص سهولت کسب و کار دارد. بنابراین می‌توان مدعی شد این مشکل در صورت عدم وجود شرایط تحریم نیز با سوء مدیریت به وجود می آید(البته با شدت کمتر)و لذا تحریم شرایط تشدید کننده ای برای اين مسأله خواهد داشت. در مجموع مقابسه رتبه کشور ما و میزان تتزیل رتبه ایران نسبت به بسیاری از کشورهای مشابه حاکی از وضعیت بغرنج کسب و کار در کشور در شرایط فعلی تحریم است. یکی از مشکلات مهم موسسات نوپای دانش‌بنیان در شرایط تحریم که در واقع نتیجه تمامی است محدود شدن تولید شرکت‌های داخلی» ر کود صنعت و د: کاهش رونق بازار داخل و تولید ملی است. این مسأله دقیقاً یکی از اهداف کشورهای تحریم گذار علیه کشور تحریم شونده است. همانطور که در جدول ۳ اشاره شد کاهش رونق در بازارهای داخلی یکی از فاکتورهای افزایش اثر ات 

صفحه 36:
این مسأّله با محدود کردن تبادلات داخلی تقریاًتمامی صنایع رابه طور عام و شرکت‌های نوپا و به ویژه دانش‌بنیان را به دلیل شرایط شکننده به طور خاص دچار مشکلات متعدد فروش» بازاریابی و به دنبال آن مشکلات مالی می نماید. اعضای خبره دلفی در این پژوهش این مسأله را به عنوان مهم‌ترین اثر منفی غیر مستقیم تحريم‌ها معرفی نموده اند (میانکین امتیازی ۳۵/۴). به عنوان آخرین مسأله به یکی از ریشه‌ای‌ترین مشکلات فراروی کار آفرینان نو آور کشور اشاره می‌شود. مشکلی که دهه‌های متوالی است در اقتصاد ایران به شکل یک بیماری مزمن رسوخ کرده و اکنون در شرایط تحریم حادتر شده است. این مشکل؛ فرهنگ واسطه گری است. متأسفانه دلالی در کشور ما به دلیل سود سرشار و بی دردس سهولت فرار از بیمه و مالیات و استفاده از رانت؛ از رونق زیادی برخوردار است. از طرفی تحریم‌های اقتصادی» نرخ بالای تورم و عدم نظارت کافی بر این واسطه هاء شرایط را برای احتکار و سوء‌استفاده واسطه ها از وضع موجود و شرایط تحریم بیشتر فراهم کرده است. 

صفحه 37:
در چنین شرایطی طبیعی است سرمایه های بخش خصوصی کشور که می‌تواند در چرخه نوآوری جریان یابد خود به خود به علت سود بالا به سمت واسطه گری متمایل می‌گردد و اين مسأله باب استفاده از سرمایه گذاران خصوصی را جهت نوآوری و تولید محصولات فناورانه بر روی موسسات کوچک دانش‌بنیان تقریاً خواهد بست.(میانگین امتبازی ۱۵/۴). در مجموع بررسی‌های این مقاله نشان می‌دهد که مشکلات متعدد ساختاری و مدیریتی در کشور از یک سو و فشار تحريمها از سوی دیگر باعث شده نظام نوآوری و فضای کسب و کارهای دانش‌بنیان در کشور شرایط مطلوبی نداشته باشند. به عنوان مثال شکل ۶ وضعیت فناوری‌های پیشرفته در ایران را نسبت به دو کشور دیگر منطقه ‎OU‏ می‌دهد. فاصله زیاد ایران نسبت به این دو کشور منطقه حاکی از ضعیف کشور در زمینه توسعه فناوری و رشد کسب و کارهای دانش محور است. در این خصوص تحقیقات متعده صورت گرفته نیز جایگاه ایران را نسبت به کشورهای همتراز از نظر نوآوری و توانمندی های فناوری و زیرساخت های لازم در 

صفحه 38:
جمع بندی و نتیجه گیری در این مقاله به صورت کیفی و کاربردی و بر اساس روش دلفی؛ فرصت ها و تهدیدات فراروی شرکت‌های کوچک دانش‌بنیان درشرایط تحریم مورد کنکاش قرار گرفت. ماحصل تمامی مباحت گذشته در شکل ۷ به صورت یک مدل شماتیک جمع‌بندی گردیده است. فرضیه های اصلی مورد تأیید در خصوص اهداف این پژوهش آن است که علی رغم قدمت تحریم‌ها در کشور متأسفانه هنوز از فرصت‌های ایجاد شده فراروی موسسات دانش‌بنیان جهت تقویت بنیه اقتصادی و مقابله با تحریم استفاده مناسبی نشده است. علاوه بر این بررسی‌ها اين فرضيه را تأييد مى كنند كه كشور ما على رغم داشتن حجم بالای پژوهش‌های دانشگاهیء به دلیل ضعف ساختاری در امر تحقیقات کاربردی و صنعتی و عدم توان بالا در تبدیل اين تحقیقات به محصولات فناورانه نسبت به کشورهای رقیب در منطقه جایگاه مناسبی ندارد. 

صفحه 39:
جدول ۷ بررسی رتبه ایران در خصوص سهولت کسب و کار در سال‌های اخر نسبت به چند کشور منطقه. rey ۹ ۳۸ 3 7 ay ۴۶ tev ۳۰ ۲۳ = ۶۸ ov ۴ reed ۱۳۲ 1۶ wv ۴۶ ot oy ۳۰۰ wv ۳ ۳۹ Wy ۷۳ ۶۱ rely ۱۴ a ۵ 3 oF ve rear ۴۴ ۲ ۳۶ ۳۳ ۷" nw «اریسفوظ. | آازببیر | عنمن | تم | عزرببهرد. | .ططرپستزلا ‎bo‏ ی 

صفحه 40:
شكل 1 وضعیت صادرات فناوری‌های پیشرفته در ایران نسبت به رژیم صهیونیستی و تر کیه بر حسب میلیون دلار 

صفحه 41:
اما بررسی مدل ارائه شده سه راه حل اساسی را به طور مرحله ای جهت برون رفت از مشکلات نشان می‌دهد: در اولین مرحله؛ باید مشکلات ساختاری در فضای پژوهشی و قناوری کشور بر طرف شود. این مشکلات فارغ از هرگونه تحریم. مانعی در برابر توسعه شرکت‌های دانش‌بنیان هستند و در عين حال با تشدید شدن در شرایط تحریم به صورت مضاعف شد بزرگی در برابر این مزسسات خواهند بود. در دومین مرحله لازم است فراتر از شعارها جهت حمایت از موسسات دانش بینان سیاست‌های مناسبی به صورت هدفمند اتخاذ گردد. این سیاست ها باید دق به صورت پادزهر در برابر مشکلات مستقیم ناشی از تحریم» قدرت عمل مسسات دانش‌بنیان را تقویت نماید. نتایج مثبت این دو مرحله فضای ویژه ای جهت رشد مژسسات دانش‌بنیان ایجاد می نماید و به موازات آن در سومین مرحله استفاده بهینه از فرصت‌های به وجود آمده در شرایط تحريم را ممكن مى سازد. با اجرای این سه مرحله. نظام نوآوری کشور به بلوغ رسیده و ضمن مصوئیت واقعی کشور در برابر تحریم‌هاه این تهدید جدی به فرصتی طلایی برای توسعه فناوری و نوآوری در کشور تبدیل می گردد. 

صفحه 42:
Fee ‏رزببی وضعت نوآوری در متطفه جنرب قرب آسيا و تين تاكاه ابرانكاريره زوق‎ ۵ ee ۱٩ 2۳۱ ‏فصلنامه سياست علم و فاوری؛ ۳(۳), صص‎ التجایی:اراهیم:(۱۳۹» تور ناطمیناتی تورمی: پراکند گی نسبی قیمت ها رشد اقصادی در ایران "۰ فصلنمه مطلمات اقتصادی کاربردی» ۱ ل ب 2۱۱ جى اكسيزولتان و بوكارلسونه روی توریکه, ۱۳۸۱ رساء تهران. اقتصاد مدرنه ترجمه: جهانكير مجبدىء مؤسسه خدمات فرهتكى صنايع كوجكك ۲-۲۴ ‏تأيرشبكهسازى 118613 ير افزايش ارزش در شركتهاى كوجك" فصلنامه رشد فناورى: ؟1؛ صص:‎ as AAV LS ual نقش انكوبانورها در شكل كيرى و توسعه بنكادهاى كوججك و متوسط": قصلنامهبروسی‌هایبازرگانی ‎EPA‏ اف محمد رشان ۱۱۳۹۰ FST ae صلواتی سرچشمه: بهرام» ۰۱۳۸۷ "کاربر ‎la alana aa 218 ARC duu‏ بیان" قصلنامهرشد فناوری:۸۱۵(۵ صص ,۴۷ - ۴۱ as ‏مرادپور الا مهدی و مهرگانه ناد ۱۳۹۱ *تلر حدم اطنیان نرخ از اقعی بر رشد اصادی "۱ فصلاد‎ ell Gs we اقتصادی:۹۸: صص . ۱۵۳-۱۷۲ فرامر زيوره بيتاء 158 "نقض واحد 11610 بر كارآفرينى و ارزش افزوده بنكاءهاى كوجك و متوسط". فصلنامه وشد فناروی» 01 صص. 2۵۴ 5 فهیم بحبیی» فریا۱۳۸۷:"شاخص‌های پژوهش و فناوری کشور" فصلنمهراهبرد۳۹(۱۷), صص. ‎٩۱-۱۰۶‏ 

صفحه 43:
افيص بوره محمد علی و پوش دوزباشی: هایه, ۱۳۸۷:"بنگه‌های کوچک و متوسط با رشد سریع و سهم آنها در ایجاداشتال "؛فصنامه وهش‌های اتصادی ایران+۳۷(۱۲), صص ۱۱۹-۱۲۳ كريمى؛ فرزاد و ثاقبء حسن؛ ۰۱۳۸۸" بررسی وضعیت و جایگاه صنایع کوچک اصفهان در کشور"؛ فصلنمهبررسی‌های بازرگانی, ۰0۳/۶ ‎FEN ae‏ کنعنی: مهدی؛ ۱۳۷۸ مزسسات فاوری کوچک و متوسط ناد توسعهقرد تهران. گرچی؛ ‎pale‏ و مدنی»شیما ۱۳۸۲ "بررسی نقش ثباتاقتصادی بر عملکرد رشد اقتصادی ایرن با روش سیستم معادلات همزمان * قصللامة پژوهشنام بازرگانی» ۳۸: صص. 1-1 گمرک جمهوری اسلامی ایرانه ۱۳۹ دسترس در: ۱"گزارش آمارهای سالینه آمار و اطلاعات گمرک:آمار از ص 3 ار رش واردات سالهای ۱۳۷۹ تا ۱۳۸۹" تال لاپزهجرج و کارت وایت. دبوید. ۱۳۷۶» عصر تحریم جایگزینی رای مداخلهنظامی؛ ترجمه: علی اکبر رضایی: وزارت امور خارجه؛ دفتر اتناك سيامين. اللهيارى فردء نجف» ۱۳۹۰ "بررسى للكوى مناسب ساختار سازمائى شركتهاى دانش بنيان" قصلنامه رشد فناوزى: 14(4): صمی, ۳۴-۵۴ مرادی؛ مهدی, ۱۳۹۰:" شناسابى عوامل الركذار بر مدل خطر حسابرسی با هرهگیری از روش ‎PAT sages As tale lo‏ bore 

صفحه 44:
معمار نود عیاس» ۱۳۸۴ "اقتصاد دانش‌بنان الزامات چالش‌ها و راهكارها". فصلنامه اقتصاد نوین» ۱؛ صصی: ۱۰۸ - ۳ مهرعلی زاد» یداله» ۱۳۸۸:"شناسایی عوامل مرتبط با میزان موفقیت کارآفربنان شرکت‌های کوچکک صنعتى "» دو ماهنامه داتشوره ۶( صص: ۳۳-۵۸ میرعمادی: طاهره؛ ۰۱۳۹۰ "چارچوبی برای ارژیابی راهبردهای مقابله با تحریم از منظر نظام ملی نوآوری " فصلنامه سیاست علم و فناوری»۴(۳): صص. ۸۳-۹۸ ناصحی فر؛ وحید» ۸۱۳۸۹" شناسایی تانمندی‌های منطقه ای بنگاههای کوچک و متوسط "۱ فصلناهبروسی بازرگنی؛ 0511 ماعن 0 5 تاصحی فر؛ وحیده ‎2174٠‏ " آسيب شناسى و اولويت بندى حمايت هاى دولت از شركتهاى كوجكك و متوسط "؛ فصلنامه بررسىهلى بازركائى» 6( ١قاء‏ صص. 920-117 پونیدوه ۰۱۳۸۴ استراتزى افزايش مشاركت مؤثر و رقابتى بخش صايع كوجكك و متوسط در توسعه اقتصادى و صنعتى جمهورى اسلامى ايران:ترجمه:عبدالرضا شقاقى و مسعود شفيعى؛ انتشارات رساءتهران. 

صفحه 45:
مابع الیسی: 1. Baumback, C.M., 1981, Baumback’s Guide to Entrepreneurship, prentice- Hall Inc., Englewood Cliffs, NewJersy. 2. Brucew, J, 2001, Economic Sanctions and post- cold War Conflicts, the National Acadamy of Science. 3. Carson,D,, 2005, “Towards a Research Agenda”, Conference discussion paper, Academy of Marketing Marketing/ Entrepreneurship Interface SIG, Southampton 4. CulleyJ.M.,2011,"Use of a Computer-Mediated Delphi process to Validate a Mass Computers, Informatics, Nursing, 29(5), pp.272-279. 5. Eikebrok, TR. and Dag, H.0.,2007"An Empirical Investigation of Competency Factornal Affecting E Business in Europen SME'S” Journl of Information and Management, 44, pp. 364-383. 6. Hung,HL.Altschuld, JW. and Lee, Y.F,22008,"Methodological and conceptual issues confronting a ross. country Delphi study of educational program evaluation”, Evaluation and program planning, 31,pp.191-208, 7. Ismihan, M., Metin-Ozcan,X. and Tansel, A, 2002, "Macroeconomic Instability, Capital Accumulation and Growth:The case of Turkey(1963-1999)*, Economic Research Forum (ERF),Paper presented in the ERC/METU International/ Conference in Economics. 8. Li, W,2008,"Australince and Innovation - Akey driver ot growth”, Australince Consulate- general, Guangzhou, available from: http: www. Guanghou. China. Embassy.gov.au/gzho/Media EN801.htnl 9. Liao, TS And RiceJ,2010, “Innovation Investment, Market Engagement and Financial performance: a Study Among Australian manufacturing SMEs" Research policy.39.pp 117-125. 10. Longenecker, J.G., Moore, c.w.and petty, JW,1994, Small Business Managent:An Entrepreneurship Emphasis. Southwestern Publishing, 11, Viswanathan B..2009,"What dose Indies Future Hold for the World Economy?", available from hitp://seekingalok 5 se-India-s-FL 12, World Bank, 2006 to 2012 Reports,"Doing Business, Comparing Economies”.a publication of the World Bank. The International Finance Corporation, available from:http:// =. Org! 13. World Bank, 2010, “High Technology Exports, Soience and Technology Statistisc”, the World Bank Report, available from: www. Data. Worldbank org/topic/Science -and Technogy. ‘World Bank, 2012, “Economic policy and External Dedt:GDPGrowth ststistics” the World Bank Report, available from:hitp://data worldbank.org / topic/ economic- policy- and-external- debt