صفحه 1:
صفحه 2:
به نام خدا
آزمايشكاه الكترونيى
آزمایش شماره 6 : تراتژیستور
abl ailwy استفاده از اين رسانه
برای همه آزاد می باشد
صفحه 3:
ترانزيسة
1. ترانزيستور يكهداز مهمترين قطعات
الکترونیکی میباشد. ترانزیستور یکی از
ادوات حالت جامد است که از مواد
نیمه رسانایی مانند سیلیسیم و
ژرمانیوم ساخته میشود. یک
ترانزیستور در ساختار خود دارای
پیوندهای لا پیوند نوع و ۴ پیوند نوع
صفحه 4:
ترانزیستور از دیدگام مدای ک.2
به یکماز پایههایآنمبزازسیگنال سک
عبور كنندم از دو پایه دیگر آنراتربا o
براى عملكرد صحيح ترانزيستور در مدار
ديكّر مانند المار.هایباید تهسط
و... جریانها 3
را برای آن فراه
کردبایاسرا
صفحه 5:
3 ترانزیستور دارای سه پایه به نام های کلکنور
(Collector) 9 بیس (8856) و امیتر (6۳۱۲۲6۲) می
باشد.معمولا کلکتور با حرف 6 و بیس با حرف 8 و امیتر
با حرف 5 نمایش داده می شود.گاهی اوقات این پایه ها
در طرف مسطح ترانزیستور مشخص شده اند.
ترانزیستور دارای یک طرف صاف و یک طرف گرد می
باشد.اگر طرف گرد آن رو به روی شحابهاشد بايه ى
کلکتور سمت چپ,بیس در وسط و امین
خواهد بود.
در سمت راست
از این نماد برای رسم يا نمایش ترانز
در مدار استفاده می شود. E
صفحه 6:
4 بیس,سوئیج خاموش و روشن ترانزیستور
اگر جریان به سمت بیس جاری شود,جریان از
ویو I 4+ 0
بیس 1" Collector [| Emitter Collector Emitter
Base Base 5
كلكتور ب
Collector Collector
=) =)
Emitter Emitter
ع
PNP NPN
+
صفحه 7:
موارد بسیاریهم وجود دارد کم شما از یک.5
ترانزیستور برلیت قوینولتاژ استفادم میکنید.
بدیهیاستکه لینخصیصه مستقیما" از خصیصه
کم جریانوردعو خروجیت_قویتشده را روعیک
مقاومتبیندازيم تا ولتاژ کم ورودعبه ولتاژ
تقویتشدم خروجیتبدیلشود.
جریانورودعاعکه کم ٍ کت رانزیستور میت واند
آنرا تقويتكند بايد حداقلداشتى باشد. چنانچه لین
جریانک متر از حداقلن امبرده باشد ترانزیستور در
خروجیخود هیچ جریانیرا نشانن مدهد. اما بمه
محضآنکه شما جریانورودیی کت رانزیستور را به
بیشاز حدلقلمذکور ببرید در خروجیجریانت قویت
شدم خواهید دید. از لینخاصینترانزیستور معمولا"
صفحه 8:
بدون آنکه در این مطلب قصد بررسی دقیق نحوه کار یک
ترانزیستور را داشته باشیم» قصد داریم ساده ترین مداری که می
توان با یک ترانزیستور تهیه کرد را به شما معرفی کرده و کاربرد
. آنرا برای شما شرح دهیم. به شکل زیر نگاه كنيد
صفحه 9:
بطور جداگانه C 5 E Gy و همچنین بین ع] و 8 منابع تغذیه ای قرار
داده ایم. مقاومت ها یی که در مسیر هریک از اين منابع ولتاژ قرار دادیم
صرفا" برای محدود کردن جریان بوده و نه جيز ديكر.
چرا که در صورت نبود آنها؛ پیوندها بر اثر کشیده شدن جریان زیاد
خواهند سوخت.
صفحه 10:
طرز کار ترلنزیستور به اینصورت است» چنانچه پیوند 82 را بصورت مستقیم بایاس(8125 به
معنی اعمال ولتاژ و تحریک است) کنیم بطوری که Cal پیوند ۳۸۷ روشن شود (برای اینکار کافی
است که به این پیوند حدود 0.0 تا 00.02 ولت با توجه به نوع ترانزیستور ولتاژ لعمال شود)؛ در
آنصورت از مدار بسته شده مبان 6 و > می توان جریان بسیار بالایی کشید. اگر به شکل دوم دقت
كنيد بوضوح خواهيد فهميد كه اين عمل جكونه امكان پذیر است.
در حالت عادى ميان 1 و © هيج مدار بازى وجود ندارد اما به محض آنكه شما بيوند 815 را با
بلاريته موافق باياس كنيد» با توجه به آنجه قبلا" رلجع به يك بيوند 5100 توضيح داديم؛ اين بيوند
تقریبا" بصورت اتصال كوتاه عمل مى كند و شما عملا" خواهید توانست از پایه های ع] و >
جريان قابل ملاحظه اى بكشيد. (در واقع در اينحالت مى توان فرض كرد كه در شكل دوم عملا"
لايه لاا مربوط به 81 از بين مى رود
و بين © يك اتصال كوتاه رخ مى دهد). 1
صفحه 11:
بنابراین مشاهده می کنید که با برقراری یک جریان کوچک ,| شما می
توانید یک جریان بزرگ .۱ را داشته باشید. این مدار اساس سوئیچ های
الکترونیک در مدارهای الکترونیکی است.
بعنوان مثال شما می توانید در مدار کلکتور یک رله قرار دهید که با
جریان مثلا" چند آمپری کار می کند و در عوض با اعمال یک جریان
بسیار ضعیف در حد میلی آمپر - حتی کمتر - در مدار بیس که ممکن
است از طریق یک مدار ده به رله فرمان روشن یا
خاموش شدن بدهید.
صفحه 12:
آزمايش
1 ع عي
خروجى ترانزيستور
الف) به منظور بدست آوردن منحنى مشخصه خروجى ترانزيستور مدار زيررا
صفحه 13:
ترانزیستور و نوع ۱۳ واز جنس سیلسیم می باشد .
در ازای جریانهای ثابت900 و 60 و90 و00 و
0 0 ۱8 منحنی تغییرات 16 برحسب ۷6 راروی یک
کاغذ میلیمتری رسم نمایید .
IB ازتقسيم ولتازمنحنى مشخصه دوسر 8 به مقدار اين
مقاومت بدست می آید ( برای بدست آوردن جریان های فوق
ولتاژدو سر 8 باید ۷5 و و VRB = O41 C6 44(
و 16 برابر است با ۷/۲ تقسيم بر 6
صفحه 14:
حداكثر توانى كه ترانزيستور 86107 مى تواند تحمل US
۷ می تواند باشد که باید در حین آزمایش دقت شود
که حاصلضرب ۷۲*16 از 3001۱۷۷ بیشتر نشود .
برای هر یک از جریانهای ثابت 18 ۰ یک جدول به صورت
. زير پر کنید
VCE 0.
(v) 5} 1) 2| 4] 6} 8{| 10/12/14
VRC
(Vv)
صفحه 15:
ب) مدار زیر را ببندید و قبل از آزمایش سعی کنید عمل آن را آنالیز
نمایید .
منبع سینوسی ۲1250 قرار دهید و به جریانهای مختلف ۰ 0) 18
pA) ۰60 ۰60 ۰60 ۰60 40
شکل منحنی را اسیلوسکوپ مشاهده نموده رسم نمایید و سپس تفسیر
كنيد .
این مدار اساس کار دستگاه ۲۲326۲ - 0۷۲۷ می باشد .
صفحه 16:
سوالات :
چگونگی تشخیص پایه های ترانزیستور توسط مولتی مترهای
دیجیتال و آنالوگ موجود در آزمایشگاه را شرح دهید .
(NPN , PNP)
.اگر در مدار شکل ۵ @OdP? (PNP) sy 545 plas
قرار دهیم و دیگر المانها و نیز محل ورودیهای اسیلوسکوپ را
تعویض نکنیم ۰ چه تغییراتی باید در مدار فوق حاصل شود تا
منحنی مشخصه بر روی اسیلوسکوپ دیده شود ؟