صفحه 1:
تصمیم گیری در مدیریت |
فرایند تملیل سلسله ahs
صفحه 2:
فهرست منابع
[۱]م. باقریان, تصمیم گیری حکیمانه رویکردی جدید به الگوسازی در مدیریت.
مرکز آموزش دولتی, ۱۳۸۰
[۲]م. اسدیا فن تصمیم گیری موفق در یک هفته . انتشارات شادرنگ. ۱۳۷۸
0 . حاضر. تصميم گیری در مدیریت. مرکز آموزش مدیریت دولتی, ۱۳۳۷
ا] ف. نظری زاده. ماک تطيل سس تیه . پروژه درس تحقیق در
عملیات ۲. دانش pul ۱۳۷
[هآج قسیپور ایند تم Diplo ال 0
یر کبیر(پلی 7 iva
[۶]ع. آذرهع. رجبزاده. تصمیم گیری کاربردی(رویکرد (0.60:60:0)), نشر نگاه
۱۳۸۷۰
دانش.
۱۳۷ تصمیم گیری در مدیریت اجرایی. شرکت سهامی انتشار wolf عباس eV]
صفحه 3:
مقدهة
* تصمیمسازی یکی از مهمترین مشخصههای انسانی
# جوهر مدیریت
۴ ساماندهی امر تصمیم گیری- تثوریها و مدلها
* نقاط کانونی مدلهای تصمیم گیری :
؟ اطلاعات محیط فرایند. موضوع و مخاطب
* فرایندهای ذهنی معمول
صفحه 4:
تاریخچه
دید گاه کلاسیکک مدیریت
دهه ۱۹۵۰ به بعد
سایمون(1۹۶۰) و دار کر(1۹۵۴)
مدلهای بهینه سازی با استفاده از روشهای ریاضی يس از
انقلاب صنعتی
دو دهه اخير» توجه محققين» به روشهای تصمیم گیری
جند معياره يا ([0262000
بنله(۱) 01 1ك
)در دهه ۷۰ توسطدالنشمندئهند لض يبنام
توماس]لساعتىي يشنهاد شد
حر
YA
صفحه 5:
صفحه 6:
ab
یف و مفاهیم ب
تعار د
Lon
ب
1 a :
روزمر 2 ۰
به مه allt
حال لا ۱
60 2 ی
تصميم ني
ففیت» ~
هر ان و
نامهریزی و حا مشک
بر
صفحه 7:
انواع تقسیمبندی تصمیمگیری
. برنامه ریزی شده و برنامهریزی نشده
تصميم كيرى فردى و تصميم كيرى سازمانى
تصميمات شخصى در برابر تصميم كيرى تشکیلاتی
"" تصميم كيرى مقطعى در برابر تصميمات استراتزيكك
* تصميمات تحقيقى در برابر تصميمات ناشى از موقعيتها
بحرانى
* تصميمات فرصت طلبانه در برابر تصميمات مشكل
حلكن
صفحه 8:
رویکردهای تصمیمگیری
* _ متمرکز یا غیر متمرکز
* متمرکز
غير متم ركز
۴ عدم دركير شدن مديران طراز اول در جزئيات
* 0 فرصت ارزيابى مطالعات آمارى و آمادكى حل مشكل
0 بهیود قدرت تصمیمگیری به ملديران داخلى
فردى يا كروهى
op ©
۴ گروهی
فرصت كرد آورى دادههاى اطلاعاتى را كردآورى و آزمودن راههاى
مختلف و جدید
معمولا گروه بهتر از فرد تصمیم می گیرد
تصمیمات اخذ شده گروهی, بهتر جامه عمل به خود میپوشانند.
صفحه 9:
انواع حللتهای تصمیمگیری
* فضای تصمیمسازی به صورت پیوسته یا گسسته
* تکمعیاره یا چندمعیاره
* معیارها - کمی؛ کیفی و یا تلفیقی از هر دو
تصمیم گیری
صفحه 10:
انواع حللتهای تصمیمگیری
فضای کسته و حالت تکمعیاره و معیار کمی
فضای گسته و حالت تکمعیاره و معیار کیفی
فضای گسته و حالت چندمعیاره
myn. ©
* _ فقدان استاندارد برای اندازه گیری معیارهای کیفی
فقدان واحد برای تبدیل معیارها(اعم از کمی و کیفی)
به یکدیگر
صفحه 11:
تصمیمگیری چند معیاره
5 اجبار به تصمیم گیری چند معیاره
"" روشهاى تصميم كيرى جند معياره :
*مدلهای تصمیم گیری چند هدفه ( 00000000)
Qutigle Objevive Devisiva Ookiag
* مدلها گیری چند شاخصه (009000))
دك لیا سوه ف 0
صفحه 12:
قصميم كيرى جند شاخصه ((000000)
" مدلهاى رياضى جند شاخصه 00090009
" خصوصيات مسايل (00©000:
* كزيندها
* شاخص هاى جند كانه
* واحدهاى بىمقياس
*وزن شاخصها
صفحه 13:
تعامل با
تصمیم گیرنده
نحوه استفاده
تعداد نامحدود.
(در نتیجه يك فرایند معلوم
ميشوند)
زياد
طراحي
غیر مشخص
(در داخل معیارها گنجانده
شدهاند)
تعداد محدود. مشخص
کم
در انتخاب و ارزيابي
صفحه 14:
انواع روشهای مدل 02000)
(Daminace Method),
روش ماکس مين
1۳۷
(qu
روشهای عدل ۸۵1۸
Sad a ots,
یش وشات بت چم
0
روش رفابت بخش we
eto مهتم موم
DELECTRE
‘we 2۳
070299 ۴
صفحه 15:
صفحه 16:
فرایند تحلیل سلسله مراقبی
a
یکی از کارآمدترین ت
رامدترین نکن تصميم ك
ae تکنیکهای تصمیم گیری
. یسات زوجی بنا شده
ماهیت
هیت ساده و در عین
رعین حال جامعی
صفحه 17:
خصوصیات یک سیستم پشتیبانی
تصمیمگیری چند معباره مناسب
امکان فرموله کردن مساله و تجدید نظر در آن را بدهد»
گزینههای مختلف را در نظر بگیرد؛
معیارهای مختلف را ( که عموما در تضاد نیز هستند) در
تصمیم گیری درنظر بگیرد؛
معیارهای کمی و کیفی را در تصمیم گیری دخالت دهد»
نظرات افراد مختلف را در مورد گزینهها و معیارها لحاظ کند»
امكان تلفيق قضاوتها براى محاسبة نرخ نهایی را بدهدء
بر مبناى يكك تثورى قوى استوار باشد
صفحه 18:
خصوصیات فرایند تحلیل سلسله مراتبی
امکان فرموله کردن مساله را بصورت سلسله مراتبی؛ فراهم
می کند.
۴ امکان در نظر گرفتن معیارهای مختلف کمی و کیفی را در
مساله دارد.
گزینههای مختلف را در تصمیم گیری دخالت میدهد.
امکان تحلیل حساسیت روی معیارها و زیر معیارها را دارد.
بر مبنای مقایسات زوجی بنا شدهاست که قضاوت و محاسبات
را ساده میکند.
میزان سا زگاری و ناسا گاری تصمیم را نشان میدهد(از مزایای
ممتاز این تکنیک)
از یک مبنای تثوریکک قوی برخودار است و بر اساس اصول
بدیهی (00۳7۶) بنا نهاده شدهاست.
صفحه 19:
اصول فرایند تحلیل سلسله مراتبی
اصل ۱ : شرط معکوسی - اگر ترجیح عنصر () بر عنصر ( برابر
* باشد ترجیح عنصر )بر عنصر 69 برابر 0/۱ خواهد بود.
اصل ۲: اصل همگنی - عناصر 9) و 6 باید همگن و قابل مقایسه
باشند.(ترجیح نمیتواند صفر یا بینهایت باشد)
اصل ۳: وابستگی- هر عنصر میتواند به عنصر سطح بالاتر خود
وابسته باشد و این وابستگی میتواند تا بالاترين سطح ادامه داشته
باشد.
اصل ۴: انتظارات- هرگاه تغییری در ساختمان سلسله مراتبی رخ
دهد بروسة ارزيابى بايد مجددا انجام شود.
صفحه 20:
صفحه 21:
ساختن سلسله مراتب
سلسله مراتبی یک نمایش گرافیکی از مسئله پیچیده
واقعی میباشد
در راس سلسله مراتبی هدف کلی مسئله و در سطوح
بعدی معیارها و گزینهها قراردارند
دایر و فورمن بیان می کنند :
* هدف - معیارها - زیر معیارها - گزینهها
* هدف - معیارها - عوامل - گزینهها
# هدف -....
* سلسله مراتب ساختاری
* سلسله مراتبی وظیفهای
صفحه 22:
ساختن سلسله مراتب
* سلسله مراتبی ممکن است ناقص یا کامل باشد.
سلسله مراتيى كامل ملسله مراتبى ناقص
صفحه 23:
توصیههای کلی در ایجاد سلسله مراتبی
مشخص کردن هدف و اينکه سئوال چیست
تعیین هدفهای جزیی
مشخص نمودن معیارهای اهداف جزیی
تعیین زیرمعیارهای هر معیار
تعیین عوامل و زیر عوامل
تعیین گزینهها و خروجیها
در برخي مواق بهتر است دو سلسله مراتبی ساخته
شود. ب براك سود و ديكرى برا معزي
a براى تصميم كيرىهاى د حا 1 ها را
ی وا راز 1
صفحه 24:
صفحه 25:
سلسله مراتب انتخاب بهترین ماشین
سطح اول در سلسله مراتبى هدف را نشان میدهد.
5 سطوح میانی سلسله مراتبی(در این مثال یک سطح وجود دارد) شامل معیارها میشوند
* 2 سطح آخر كزينهها (در ابنجا اتومبيلهاى 9و 8و0
= Yaaro
صفحه 26:
محاسبه وزن
* ماتریس مقایسات زوجی
8 مه
ورد سبی
eye a
وزن نهایی
ترجيحات اقضاوت شقاهي)
كاملا مرج يا كاملا مهم و يا كاملا مطلويتر
ترجیح با اهميت با مطلوبيت خيلي قوي
ترجیح يا اهميت با مطلوبيت قوي
كمي مرجح يا كمي مهمتر يا كمي مطلوبتر
ترجیح یا اهمیت با مطلوبیت یکسان
ترجیحات بین فواصل فوق
ee
مقدار عددي
Extremely
Very Strongly
Preferred
Strongly Preferred
Moderately
preferred
Equally preferred
صفحه 27:
محاسبه وزن
* ابتدا اتومبیلها از نظر قیمت. مصرف راحتی و
مدل بطور جداگانه مقایسه شده و وزن هر کدام
نسبت به این معیارها مشخص می گردد.(وزنهای
نسبی)
* وزن معیارها نیز نسبت به هدف تعیین شده و با
ترکیب آنها وزن نهایی اتومبیلها مشخص
میگردد
er
صفحه 28:
روشهای محاسبه وزن
* روش حداقل مربعات
Lewt Squares Detod
. 2 }
۳ روش حداقل مربعات لكاريتمى
Loqorthwr Lewst Oquares Detod
۴ روش بردار ویژه
Dethod سم
۳" se 2 a
روشهای تقریبی (مجموع سطری. مجموع ستونی+
میانگین حسابی؛ میانگین هندسی)
مس Deters
صفحه 29:
مقایسه ماشینها از نظر راحتی - محاسبه وزن نسبی
اتومبیلها در زمینه راحتی
* مقایسات زوجی (برای مثال ما)
اتومبیل © | اتومبيل 8 | اتومبيل 4 | راحتي
۶ 2 1 |اتومبيل 4
6 | 1 1 |اتومبيل 18
1 6/1 ۱ |اتومبيل ©
5 قدم اول: جمع مقادیر هر ستون :
انومبيل © | اتومبيل 8 | اتومبیل ۸ | راحتي
8 2 1 اتومبیل هر
6 1 2/1 اتومبیل ظ
1 1 8/1 اتومبیل 0
ian igo 8/13 6/19 15
صفحه 30:
مقایسه ماشینها از نظر راحتی - محاسبه وزن نسبی _
اتومبیلها در زمینه راحتی
af pr Eee) enone ayn ®
ماتریس مقايسه زوجى ترماليزه شود
اتومبیل 6 _ _ اتومبیل ۳ wl, A dest
15/8 19/12 13/8 اتومبیل ۸
15/6 19/6 13/4 آتومبیل 8
15/1 19/1 __ | تومبیل 6
* قدم سوم: مقدار متوسط (میانگین) عناصر در هر سطر از ماتریس نرمالیزه شده رل محاسبه
این مقدار متوسط ES تخمین از وزنهای مورد نظر است
| قلاع
AW ۶۵
7
Cary
Tom
9 مینيم که در زمینه راحتیاتومیل 2 (با ارجحیت 4۰,۵۹۳ برترین اتومیل اتومیل 2ب
وم جحیت 4۰.۳۴۱ دومین و به دنبال آن اتومییل ۳ با ارجحیت ۰.۰۶۶ )؛ قرار دارد
صفحه 31:
محاسبه سایر وزنهای نسبی
* ماتریسهای مقایسات زوجی
Oh [ 2٩۳ | ۳ |
Awa, 1 1۳ ve
Biv ۳ 1 ۳
6۹۳۵ ۶ ۲ 1
¥a. | AWA] 3٩۳7۵ ۱
۸٩۲2۵] ۱ Me ذا
51۳2۵] ۶ 1 ۳
61۳7۵ ل ۳ 1
س١ ۸٩۳2 | 3٩۳7۷ ۱
۷ 3 كم
۶ 1 ۳ 31۳773
۱ 1۳ ۶ 61۳73
صفحه 32:
ماتریس ۳ در ۴ وزنهای اتومبیلها در هر معیار -
dk | ¥m. | buy ۳
۸۹۲۱2۵ ۳ ۸۷ ۹۳ +A
BUA ۰ “IVE ۳ 113
0۵ ۷ our ۲ ۰۷۸
صفحه 33:
وزن معیارها نسبت به هدف
* ماتریس مقایسه زوجی
dt ۷ 1۷ ۲
۳ ۲ ۳ 5 ]7
vr ۱ | ۶ 13 3-1
vr t ۱ 5-8 ۷
t ۳ 3 1۳ ۷
* وزن نسبی معیارها نسبت به هدف (ماتریس ۴ در 6۱
Aa ai .17
۳ ۳۹۸
va] [aw
Tay] ۸
wo] [aw
صفحه 34:
محاسبه وزن نمایی
* با ضرب نمودن ماتریس وزنهای اتومبیلها در خصوص هر
معیار(ماتریس ۳ در چهار) و ماتریس اخیر وزن معیارها در
خصوص هدف (ماتریس ۴ در ابالا) ؛ ماتریس ۳ در ۱ که حاوی
راب مه میاه و ارازتهای مارا نان مي معذه به كل
2 زیر بدست میآید:
۳۹۱ A ۱
۰۹۵ B ۳
ory 0 ۳
لا چنانچه ملاحظه میفرمایید» اتومبیل (8 بهترین اتومبیل
میپاشد.
مه
صفحه 35:
سا زکاری سیستم
قضاوت سا زگار : اگر 9) دو برابر 0)و 9)سه برابر
() اهمیت داشته باشد چنانچ 6 : ش برابر 2
اهمیت داشته باشدء اين قضاوت را ساز كار مى كوييم.
در ماتريسهاى سازكار ستونهاى ماتريس تركيب خطى
از یکدیگرند
بردار وزن در هر ماتریس سا زگار از نرمالیزه کردن
عناصر هر ستون به دست میآید
در عمل اینگونه نیست که تصمیمات و
قضاوتهای انسان همواره سا گار باشد |
فرایند تحلیل سلسله مراتبی میتواند سا زگاری هر
ماتریس (تصمیم) را اندازه گیری و کنترل کند
صفحه 36:
سا زگاری سیستم
محدوده قابل قبول ناساز گاری در هر سیستم به تصمیم گیرنده
يستكي دارد اما در حالت کلی پروسورسالتي Siar gM
ناساز گاری تصمیم ب یش از :باه هت است تصمیم گرنده در
قضاوتهای خود تجدیدنظر کند.
علاووير محاسبه وزن در ماتريسهاى اسازكاره محاسبه مقدار
ناسا زگاری نیز از اهمیت بالایی برخوردار است
نرخ ناسا ز گاری از طریق محاسبه مقادیر ویژه ماتریس مقایسات
زوجی انجام می گردد
نکته - چنانچه وابستگی دوطرفه باشد دیگر یک سلسله مراتبی
نداریم و بجای آن :
یک شبکه ((جسه() با
سیستم غیر خطی ( م«سیر) «سوط) با
© سیستم با بازخورد ( Gpstews wits Peedbark داريم.
صفحه 37:
صفحه 38:
چرا تصمیمگیری گروهی
58 تصمیم گیری در سازمانها و ادارات عموما مشکل
و پیچیده است.
۴ تقلیل خطای تصمیم گیری
* بهبود و سرعت کارها
" یکی از ابزارهای پشتیبانی تصمیم گیری گروهی
فرایند تحلیل سلسله مراتبی است
Gpstew (BOGE) مسبت مها مس
صفحه 39:
نکات تصمیمگیری گروهی
" تشکیل گروههای تصمیمساز
۴ انجام فرایند تصمیم گیری
*ساخت سلسله مراتبی
؟ انجام مقایسات زوجی
* قضاوت با اتفاق آراء
* قضاوتهای شخصی
* مسایل خاص
#نابرابری قدرت افراد
* مخفى كردن يا تحريف كردن ترجیحات
صفحه 40:
صفحه 41:
ملاحظات و مشخصات روش OWE
۴ احتیاط!: ساختار شبکه يا بازخورد متقابل
۴ استفاده ake روشهایی نظبر وفکر گر گروهی؛ طوفان
.. در تجزیه و تحلیل سا
۴ 601 از مقیام: سب |ستفاده مینهاید و در لیزروش
از ناسا زگاریة ضاوتها جل و گیریمینسود.
lees |) DLP * صوردف ركيبىبا برنامهريزى
خطومورد لستفاده قرارداد.
صفحه 42:
۴ تصمیم گیری در محیطهای پیچیده و فازی(/۳))
پشتوانه ریاضی و منطقی قوی
5 بسیار ساده و کاربردی
"" رعايت شرايط بکارگیری بسيار مهم است.
"" معيارها مى توانند كمى» کیفی؛ نادقیق و مبهم باشند.
* بسیاری از مقایسهها نه پر اساس اطلاعات دقیق بلکه بر
اساس درک و احساس تصمیم گیرنده تعیین میشود
ارزیابی سا زگاری
* کارایی دو برابر با بکارگیری منطق فازی
66