تفسیر سوره تین

صفحه 1:


صفحه 2:
بشم الله الرّحْمْنِ الرّحِيم وَالنينِ وَالرَنُونِ ‎)١(‏ سوكند به [كوه] تين و زيتون» ‎Ge ooh‏ (؟) ‏و طور سیناء ‏وهذا لب امین (۳) ‏شهر امن [و امان]» ‏خفن اسان في خسن تفویم (4) ‏[که] براستی انسان را در نیکوترین اعتدال آفریدیم. شم رَدَذناه آنقل سافلین () ‏سپس او را به پست‌ترین [مراتب] پستی بازگردا لا الذین آمئوا وعملوا الصالحات فلهم جر 5 ‎costes‏ (5) ‎ee Peters‏ 0 ها ‎castes ates‏ که پاداشی بی‌مفت خواهند داشت, بالاین (۷) ‏پس بعد از اين» چه چیز سبب مىشود قیامت را تکذیب کنی؟ ‎ ‎ ‎ 

صفحه 3:
یعنی انجیر :نامهای دیگر سوره .زيتون : ویژگی سوره آثار و منافع دو میوه مفید و ملين و محلل یعنی انجیر و .زیتون که برای انسان مفید میباشد را بیان میکند : موضوعات کلی سوره سوگند به چهار چیز مفید ( انجیر - زیتون - کوه سینین - شهر امن مکه ) - بیان عظمت و قداست شهر مکه - خلقت ممتاز انسان - سرنوشت و جایگاه نهایی انسان - تاثیر اعمال بو عمل صالح : فضیلت قرائت این سوره : امام صادق هر کس سوره تین را در نمازهای واجب یا مستحب خود بخوانذ به اندازه‌ای از نعمث‌ها و بهره‌های بهشقی به او اذه ,خواهد شند تا زاضی شود وخ ابت ‎a‏ oo شناسنامه سوره تین سوره التين : نود و ينجمين سوره ترتيب نزول : ‎SO‏ محل نزول : مكه مكرمه تعداد آيات : © تعداد کلمات : 6۴ تعداد حروف : 49 تعداد لفظ . الله : © 

صفحه 4:
نامگذاری این سوره را به اين دلیل «تین» می‌نامند که خداوند در ‎Ag)‏ اول به آن سوگند خورده است. تین به معنای انجیر است. الا سوره تین را گاهی «زیتون» یا «نين و زیتون» می‌تامند. 18 مفسران درباره معنای کلمه «تین» و «زیتون» چند احتمال داده‌اند: ۱- انجیر و زیتون خوراکی مراد است. ‎LY‏ ‏به مسجد دمشق اشاره دارد. ۳. مراد از زیتون مسجة بيت الققدس است. *. :اين دو کلمه.به در ‎ask‏ سرزمين شام و بيت المقدس اشاره دارند كه به زبان سريانى آنها را طور تينا و طور زیتا گویند.1"ا ۵. برخی نیز مراد از «والتین والزیتون» را امام حسن(ع) و امام حسین(ع) دانسته‌اند. امت‌سوره تین درباره برانگیخته‌شدن در سخنأخروی و پاداش خداوندحسابرسی می‌گوید. ابتدا به خلقت انسان بر شایسته‌ترین شکل» اشاره می‌کند و سپس به این می‌پردازد که اولیه‌شان باقی‌فطرت‌برخی از افراده بر می‌مانند؛ اما برخی به پست‌ترین مقام می‌رسند. در آخر هم نشان می‌دهد حکمت خداوند بر اين است که بین این دو دسته در پاداش؛ تفاوت بگذارد 

صفحه 5:
و التين و الزیتون و طور سینین و هذا البلد الامين بعضی از مفسرین گفته اند: مراد از کلمه ( (انجیر) و (زیتون ) دو میوه معروف است؛ که خدای | تعالی به آنها سوگند یاد کرده. به خاطر اينکه در آنها فواید بسیار زیادی و خواص و منافعی سراغ داشته. | ولی بعضی دیگر گفته اند: منظور از تین» کوهستانی است که دمشق بر بلندی آن واقع شده و منظور از زیتون کوهستانی است که بیت المقدس بر بالای یکی از کوه هایش بنا شدهء و اطلاق نام دو میوه انجیر و زيتون بر اين دو كوه شايد براى اين بوده كه اين دو ميوه در اين دو می روید. و سوگند خوردن به اين دو منطقه هم شايد به خاطر اين بوده كه عده بسيارى از انبيا در اين دو نقطه مبعوث شده اند. و بعضی ديكر احتمال هايى ديكر داده اند و مراد از (طور سينين )» كوهى است كه در آن خداى تعالى با موسى ب عمران تکلم کرد كه طور سيناء هم نامیده می شود. و مراد از (هذا البلد الامين ) مكه مشرفه استء و بلد امینش خواند» چون امنیت یکی از خواصی است که براى حرم تشريع ث » و هيج جاى ديكر دنيا جنين حکمی برایش تشریع نشده» و این حرم سرزمینی است که خانه کعبه در آن واقع است» و خدای تعالی درباره آن فرموده : (او لم یروا انا جعلنا حرما امنا)» و نیز در دعایی که قرلن کریم از ابراهیم خلیل (علیه السلام) حکایت کرده آمده : (رب اجعل هذا بلدا امنا) و در دعای دیگرش آمده : (رب اجعل هذا البلد امنا). و يا به خاطر اين است كه فعيل در اینجا به معنای مفعول است. یعنی شهری که مردم در آن ایمن هستند. و کسی از اهالی آن این ترس را ندارد که بر سرش بریزند و آسییش برساننده پس نسبت امن به خود شهر دادن نوعی مجازگویی است. 

صفحه 6:
لقد خلقنا الانسان فی احسن تقویم اين آیه جواب چهار سوگند قبل استء و منظور از (خلق کردن انسان در احسن تقویم ) اين است که : تمامی جهات وجود انسان مشتمل بر تقویم است. و معنای (تقویم انسان ) آن است که او را دارای (قوام ) کرده باشند» و قوام عبارت است از هر چیز و هر وضع و هر واقات تور ند بذان است؛ ر منظور از کلمه (انسان ) جنس انسان ‎ge feeaat‏ تس انا[ حست خلقتش دارای قوام است و نه تنها دارای قوام است» بلکه بهبر 1 00 01 20" رار اين جمله و جمله بعش كه مى فرمايد: (ثم رددناه اسفل سافلين الا الذين...) استفاده مى شود كه انسان به حسب خلقت طورى آفريده شده كه صلاحيت دارد به رفيع اعلى عروج كندء و به حياتى خالد در جوار يروردكارش؛ و به سعادتى خالص از شقاوت نائل شودء و اين به خاطر آن است که خدا او را مجهز کرده به ‎eae‏ كش كه نير ابرار و وسلئل عمل صالح را هم بداو داده است. 

صفحه 7:
ثم رددناه اسفل سافلین مراد از (اسفل سافلین ) مقام منحطی است که از هر پستی پس تر. و از مقام هر شقی و زيانكارى بايين تر است. و معناى آيه اين است كه : سيس ما همين انسان را كه در بهترين تقويم آفريديم» به مقام پستی بركردانديم كه از مقام تمام اهل عذاب يست تر است. احتمال هم دارد كه كلمه (رد) در اينجا به معناى جعل باشدء يعنى ما او را بست ترين يست ها قرار داديم. و نيز احتمال دارد به معنای تغییر باشد» و معنا جنين باشد كه : ما سيس همين انسان را كه آنطور آفريديم تغيير مى دهيم؛ و مراد از (سفالت ) به هر حال شقاوت و عذاب است.و بعضى كفته اند: مراد از خلقت انسان در احسن تقويم» همان شرايطى است كه يك انسان در آن شرايط هستى مى يابد و به حد جوانى مى رسدء حدی که قوایش استقامت یافته. صورت ظاهريش» و جمال هيئتش به كمال مى رسد. و مراد از رد انسان به اسفل سافلين بر كرداندنش به دوران ضعف قواى ظاهرى و باطنيش در ييرى استء كه قد و قامتش از استقامت به انحناء مى كرايد» و هوش و حواسش ناتوان مى شود. 

صفحه 8:
الا الذین امنوا و عملوا الصالحات فلهم اجر غیر ممنون مگر کسانی که ایمان آورده و اعمال صالح کردند» كه اجرى غير ممنون یعنی غير مقطوع دارند» و اين استثناء متصل و استثناء از جنس انسان است» و حرف (فاء) جمله (فلهم اجر...) را متفرع بر اين استثنا می کند» و این خود موید آن است که مراد از رد انسان به سوی اسفل سافلین» ردش به سوی شقاوت و عذاب است. 

صفحه 9:
فما یکذبك بعد ‎ail Gaull Guill‏ باحکم الحاکمین خطاب در این آیه به انسان است ‏ البته به اعتبار جنس انسان . ولی بعضی گفته اند: در ظاهر خطاب به رسول خدا (صلى الله عليه و آله و سلم ) است ؛ و در واقع منظور سایر مردمند. کلمه ((ما)) در آن استفهامی و استفهامش توبیخی است » و جار و مجرور ((بالدین )) متعلق است به جمله ((یکذبک ))» و کلمه ((دین )) به معنای جزا است . و معنایش - به طوری که گفته اند - این است که ای انسان ! آن انگیزه ای که تو را واداشته که جزای روز قیامت را تکذیب کنی چیست ؟ آن هم بعد از اینکه ما انسان را را دو طایفه کرده . یک طایفه که به سوی اسفل سافلین برگشتنده و طایفه ای که پاداش داده شدند» پاداشی قطع ناشدنی . ((اليس الله باحكم الحاكمين )) - اين استفهام براى تقریر و تثبیت مطلب قبل است ؛ و احکم الحاکمین بودن خدا به این معنا است که او فوق هر حاکم است ۰ چون حکمش منقن ترین حکم است. 

صفحه 10:
Us aly ۱- نعمتهای دنیوی حتی خوردندها» قداست دارد و مورد سوگند الهی واقع شدهاند. «و التین و الزیتون» ۲- سلامتی که از طریق غذا به دست مدآید و امنیت» مهمترین نیازهای ماتی انسان است. «الئین و الزیتون... البلد الامین» ۳- قداست وحی به زمینها نیز سرایت مىکند. «طور سینین» ۴- امنّت شهر مکه. دعای حضرت ابراهیم است که گفت: «رب اجعل هذا بلداً آمنا»(۱۳) و اين دعا مورد استجابت واقع شد. «هذا البلد الامين» ۵ - انسان در آفرینش بر همه موجودات برتری دارد. «خلقنا الانسان فی احسن تقويم» ۶- خداوند بر آغاز و فرجام انسان حاکم است. «خلقنا... رددنا» ۷- انسان در اصل خلقت پستی ندارد و سقوط او در طیّ مراحل زندگی واقع مشود. «خلقنا الانسان فی احسن تقویم ثم رددناه اسفل سافلین» ۸ - انسان که برترین مخلوق است» سقوطش نیز از همه موجودات پستتر است. «احسن تقویم... اسفل سافلین» (چنانکه در آیات دیگر نیز مدفرماید: «اولنک کالانعام بل هم اضلّ») ‎-٩‏ دوری از ایمان و عمل صالح سبب سقوط است و ایمان. عامل دوری از هر گونه پستی و نزول است. «رددناه اسفل سافلین الاً الذین آمنوا و عملوا الصالحات» ‏۰- با آنکه خداوند خالق انسان است و هرگونه بخواهد حق دارد با مخلوقش رفتار کند» امّا او بر اساس عدل» حکم مدکند و بهترین داوران است. «احکم الحاکمین» ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ 

صفحه 11: