صفحه 1:
صفحه 2:
توسعه رهبری آموزشی و
فرهنگ سازمانی
گامی مهم
برای نیل به کیفیت آموزش
صفحه 3:
توسعه رهبری آموزشی و فرهنگ سازمانی
گامی مهم _
براى نيل به کیفیت آموزش
برشی کوتاه از اساسی ترین مباحث مدیریت آموزشی
برای نیل به کیفیت آموزشی ۰
صفحه 4:
مدرسه بعنوان یک سازمان بسیارپیچیده
۰ آموزش و پرورش در مقایسه با گذشته بسیار پیچیده و دشوارتر گردیده
و به اين ترئیب مدیریت آموزشی نیز از دشوارترین انواع مدیریتهای دوران کنونی گردیده است.
هنسن((مسسمهرابه نقل از یکی همکارانش پیچیدگی مدیریت مدرسه را با راندن
کالسکه چند اسبی که اسبانش مهار نشده باشند مقایسه می نماید :
اسبها به شکل و اندازه های گوناگون هستند . بعضی ها از فرط خستگی نزدیک
است که در زمین در غلطند .بعضی دیگر سرشار از انرژی بوده و می خواهند
در جاده بسرعت بتازند .چند تايي نیز دوست دارند به آغل برگردند . یکی دو تا
نیز از زندگی چیزی بجز اينکه کالسکه ران را به پایین پرت کنند » نمی
خواهند .بهر تقدیر کالسکه ران باید در میان اين تعارضات بگونه ای عمل نماید
که بتواند مرکب خود را در مسیر و با سرعت لازم و در چارچوب زمان معين
هدایت کند و الا سرنشینان بجايي نخواهند رسید .
صفحه 5:
مدرسه بعنوان یک سازمان بسیار پیچیده
دشواري ها و تغییرات آموزش و پرورش در مقایسه با
كذشته:
تغيير از هدفهايي اندك و ساده براى تعليم و تربيت به
هدفهايي كسترده » جند بعدى و بيجيده براى آن( افزايش و
پیچیده تر شدن انتظارات (
تغيير از الگوي سنتي متمرکز بر محتوي درسي به الگوي
متمركن بر محتوا و فرایند »
صفحه 6:
مدرسه بعنوان یک سازمان بسیار پیچیده
تغییر از بادگيري منفعل به يادگيري فعال »
تغییر از معلم محوري به دانش آموز محوري در آموزش
تغییر از يادگيري منحصر به کتاب درسي به يادگيري از
منابع متعدد »
تغییر. از تمرکز آموزشی به انعطاف پذیربی و عدم تمرکز
تغییر از آموزش برای عده ای خاص به آموزش بربای
همگان
صفحه 7:
مدرسه بعنوان یک سازمان بسیار پیچیده
۰ تغییر. از يادگيري محدود به زمان » به يادگيري مادام العمر
۰ تغییر از یادگیری محدود به مکان خاص به يادگيري از
ای متعدد
٠ تغییر از تك روشي براي تدریس به تدریس با روشهاي
چندگانه برباي تدریس
@ewhoaho) *
) 6009 ۰
صفحه 8:
مدیریت کانون هدایت در هر سازمان از جمله در
آموزش و پرورش است
+ بار عظیم هدایت آموزش و پرورش با شرایط
دشوار مطرح شده عمدتا بر عهده مدیران
آموزشی در سطوح مدرسه » منطقه » استان و
ستاد است ,
* و مدیران آموزشی ناخدای کشتی تعلیم و تربیت
در دريايي بسیار طوفانی و مواج هستند .
صفحه 9:
شرایط جدید نیاز به رهبران آموزشی را بجای
مدیران سنتی مطرح می سازد
اداره نظامهای آموزشی و مدارس با شرایط مطرح شده
از توان مدیران سنتی خارج است .
٠ امروزه اشتیاق به دسترسي به رهبران آموزشي براي اداره
مدارس بیش از گذشته شده است .رهبران آموزشي هستند
که می توانند در شرایط دشوار کنونی مدارس را به سمت
جلو برانند .
صفحه 10:
شرایط جدید نیاز به رهبران آموزشی را بجای
مدیران سنتی مطرح می سازد
۰ زمانی که در سال 1900 نمرات پایین دانش آموزان امريكايي در مقایسه با
کشورهای دیگر منجر به واکنش کنگره امریکا با انتشار سند ملتی در معرض
خطر و فراخونی عمومی برای اصلاح نظام آن کشور گردید يس از اقدامات
متعدد نظیر اصلاح برنامه های درسی وآموزش معلمان » اعلام شد هیچ
بهبودی بدون تغییر مدیریت آموزشی ممکن نخواهد شد.
.و مدیر بواسطه نقش خود می تواند هر تحول را در مدرسه با دشواری و بن
بست روبرو سازد . بنابراین حرکتهای اصلاحی خود را با تحول در مدیریت
آموزشی آغاز نمودند .
* © caiva of Risk
صفحه 11:
شرایط جدید نیاز به رهبران آموزشی را بجای
* مهارتهاي چند گانه مورد نیاز. بررای ادارره مدارس
امریوزی »همخوان با توانمنديهاي نهفته در. مفهوم رهبريي
آموزشي است
»و آنگونه که فیلیپ کومپز صاحب نظر
ی 7 : هر گونه تحول
و کیفیت بخشی به آموزش و پرورش باید
از مدیریت آن آغاز شود.
صفحه 12:
تفاوت میان مدیریت و رهبری آموزشی
كري مارك[0] ( ©20000) برخي از تفاوت هاي ميان مدير و
رهبر آموزشي را به شرح زیر مطرح مي سازد :
مدير اداره مي كند » رهبر نوآوري مي کند .
مدير كبي برداري مي كند » رهبر خود مي سازد .
مدير حفظ مي كند » رهبر گسترش مي دهد .
مدير به ساختار و تشكيلات و مقررات نظر دارد » رهبر بر افراد
متمركز است
مدير بر كنترل تكيه دارد » رهبر اعتماد را مي بروراند .
صفحه 13:
تفاوت میان مدیریت و رهبری آموزشی
مدير چشم انداز محدودي دارد » چشم انداز رهبر وسیع است .
مدیر به اکنون نظر دارد» رهبر به اکنون وآینده توجه مي کند .
مدير وضع موجود را مي پذیرد » رهبر آن را به چالش مي کشاند .
مدير يك سرباز خوب کلاسيك است ۰ رهبر خودش مي باشد .
مدير كارها را درست انجام مي دهد ۰ رهبر كارهاي درستي انجام
مي دهد.
صفحه 14:
شرایط جدید نیاز به رهبران آموزشی را بجای
مدیران سنتی مطرح می سازد
۰ در گزارشهاي متعددي که در مورد مدارس
اتربخش ارایه شده است » بدون استثناء »
رهبري آموزشي در راس مهمترین Sal se
موفقيت اين مدارس ذکر شده است .( مورتیمور
و دیکران » 996 ) .
صفحه 15:
شرایط جدید نیاز به رهبران آموزشی را بجای
مدیران سنتی مطرح می سازد
* مدیران در نقش رهبران آموزشي نه تنها مي
دانند كه مدرسه به جه جيز بايد دست يابد » بلكه
به معلمان هم كمك مي كنند تا براي دستيابي به
اين اهداف با يكديكر همكاري کنند .
صفحه 16:
شرایط جدید نیاز به رهبران آموزشی را بجای
* آنها قبل از. هر چیز به حل مشکلات آموزشي علاقه مند
هستند . هر چند مشکلات اجرايي را نیز مهم مي دانند » اما
آنها را در رده اول قرار نمي دهند .
٠ يادگيري و آسایش دانش آموز, دغدغه و توجه اصلي آنها
است و این موضوع را بعنوان جنبه حياتي و مهم مدرسه
مي دانند و بر این ارزش اصرار مي ورزند .( به نقل از
رمزدن ترجمه نوه ابراهیم و همکاران ( .
صفحه 17:
شرایط جدید نیاز به رهبران آموزشی را بجای
٠ رهبران آموزشي یا خود آغازگر برنامه هاي تحول آفرین
بوده » اجراي آنها را از معلمان طلب مي کنند و یا اين که
در اثر خلق فضاي مساعد و فرهنگ سازماني مستعد
تغیبر » شوق و نشاط اصلاح و بهبود را در دیگران به
وجود مي آورند .
۰ اين افراد هر گز از کلاس درس فاصله نمي
گیرند و به انحاي مختلف بر کیفیت کار معلمان
نظارت مي کنند.
صفحه 18:
شرایط جدید نیاز به رهبران آموزشی را بجای
هبري آموزشي با ويژگيهاي رفتاري خود » قادر است کارکنان را
براي استفاده ان حداكثر توانمندي خود در مسیر تحقق اهداف
سازماني برانكيزائد .(دييري.[] -©00© ).
آنها به مفهوم" توانستن " باور دارند و مي توانند اين باور را در
ode وجرت لورند ,بد ين ترثيب لها رحد راي
موجود را بطرز شگفت آوري توسعه بخشند . ( ماکس ول [)] »
6
آنها ضرورت تغبیر را مي فهمند و مي توانند انواعي از تغییرات
مفيد را بصورت أثربخش به مرحله اجرا در آورئد .(لاو[ات)»
(SOOO
صفحه 19:
شرایط جدید نیاز به رهبران آموزشی را بجای
مدیران سنتی مطرح می سازد
۰ توآوري را تسهیل و از نوآوربان حمایت مي کنند .( مورفي
[۰9 6008) .
. رهبران آموزشي هنرمندانه محیط را متناسب با اهداف
آموزشي تنظیم مي کنند . آنها در مسیر. تحقق هدفها موانع
را ناچیز شمرده و با همت عالي و ایجاد روحیه جمعي »
دشواريهاي فراروي را از میان برمي دارند .(اورز و
چونگ[8000:]6) .
صفحه 20:
شرایط جدید نیاز به رهبران آموزشی را بجای
مدیران سنتی مطرح می سازد
رهبران آموزشي توجه اصلي خود را معطوف بر برنامه
آموزشي مي نمایند .
به این ترتیب آنها بخش قابل توجهي از وقت خود را جهت
مشاهده کیفیت انجام وظیفه معلمان کلاس سپري کرده به
ارزيابي عملکرد کارکنان آموزشي مي پردازند .
بر اساس این Called آنها مسائل و مشکلات آموزشي را
شناسايي نموده براي حل آنها در فضايي کاملا دوستانه و
تعاملي با معلمان اقدامات اصلاحي را بيش بيني مي كنند
صفحه 21:
شرایط جدید نیاز به رهبران آموزشی را بجای
مديران سنتي مطر ح می سازد
* بر اساس ©0 مطالعه مرتبط در طي 06 سال مطالعه و
با پوشش 0000 مدرسه و نزديك به 6۳/0 میلیون دانش
آموز به انجام رسید ارتباط معني دار ي میان رهبريي
آموزشي با پیشرفت تحصيلي دانش آموزان مشاهده شد .
* به عبارتي اين مطالعه نشان داد که با توسعه ويژگيهاي
رهبري مي توان پیشرفت تحصيلي دانش آموزان را نیز
افزایش داد .
صفحه 22:
شرایط جدید نیاز به رهبران آموزشی را بجای
مدیران سنتی مطرح می سازد
رمزی[] (60009 ) تحقق مدارس اثربخش را در گرو رهبري
آموزشي موثر مي داند. نقش رهبري آموزشي اثربخش » ایجاد
فضايي است که در آن نوآوري ها براي حل مسایل تشویق مي شوند
این موضوع باعث مي شود که هر مدرسه تبدیل به يك" کارخانه
فکر "[0]شود
I Saha ppg lt al hat on
د .نواوران فرصت عمل مي يابند »
]0[ .)8 بعد
٠ ]©[ بصصعه). Idea
صفحه 23:
شرایط جدید نیاز به رهبران آموزشی را بجای
مدیران سنتی مطرح می سازد
براي شنيدن مطالب » فضاي باز ایجاد مي شود . همچنین
گستره انتخاب راه حلهاي موجود منحصر به مرزهاي
مدرسه نمي شود .
در چنین فضايي زمان كافي براي تفکر وجود دارد » سوال
کردن تشویق مي شود » اطلاعات براحتي در گردش و
جریان است »
کار کردن بصورت گروهي يك ارزش و هنجار است »
کار کردن نشاط آفرین است
صفحه 24:
شرایط جدید نیاز به فرهنگ حامی آموزش دارد
۰ رهبران با طرح يك چشم اندا ز[] در. مدرسه و فراهم
سازی فرهنگ حامی آن » همگان را در مسیر تحقق آن
چشم انداز بسیج می نمایند .
* چشم انداز می تواند مدرسه بدون شکست و اتلاف آموزشی
باشد .
٠» اما فراتر از چشم انداز فررهنگ حامی آموزش است که
رهبر آموزشی برای رسیدن به اهداف خود به ایجاد و
پرورش آن دست می زند .
Orson. D
صفحه 25:
شرایط جدید نیاز به فرهنگ حامی آموزش دارد
٠ هيج تحولی در آموزش و پرورش ( هر چند هم درست و
مناسب تدوین شده باشد ) نمی تواند بدون یک فرهنگ
حامی خود به مقصود خود برسد .
* به این ترتیب رمز و راز موفقیت و یا شکست طرحهای
آموزشی را باید عمدتا در موقعیتهای فرهنگی آنان جستجو
کرد .
صفحه 26:
فرهنگ چیست ؟
٠ ادگار شاین( 19672 »وه . (Bdgar . W يكي
از برجسته ترین اندیشمندان رفتار سازماني در رابطه با
فرهنگ سازماني معتقد است که : فرهنگ سازماني عبارت
از مجموعه دانش ها » باورها و ارزش هاء آداب » رسوم و
اخلاقیات مربوط به اهداف » وظایف و کارکردهای یک
سازمان است .
* دیویس (6000000 )فرهنگ سازمانی : مجموعه ای از
جهت گیریهای مشترک است که سازمان را هدایت می کند.
صفحه 27:
فرهنگ سازمانی چه می کند ؟
فرهنگ سازمانی :
می تواند تغییر و نوآوری را حمایت یا رد کند .
می تواند میان جمع انسجام یا تفرقه ایجاد کند .
می تواند سرخورده یا امیدوار باشد .
می تواند بی تفاوت یا در صحنه باشد .
می تواند پاسخگو یا غیر پاسخگو باشد .
می تواند با تشاط و یا افسرده باشد .
می تواند پر کار باشد .
مى تواند ... ( به اين فرهنگ شخصیت یک سازمان است )
و شخصيتها متفاوتند مانند دانه هاى برف و ما بدرستى تفاوتهاى فرهنكى را در
صفحه 28:
و سرانجام برخی نشانه های فرهنگ سازمانی
حامی آموزش
داشتن فضای همدلی» همکاری » مشارکت و اعتماد
آمادگی برای کمک اضافی به دانش آموزان و در دستررس
بودن خدمات مدرسه در خارج از ساعات اداربی
داشتن فضای نشاط در سطح مدرسه
داشتن فلسفه اي روشن و مثبت از يادگيري و انتظارات و
استانداردهای بالا بربای یادگیری
صفحه 29:
برخی نشانه های فرهنگ سازمانی
حامی آموزش
استقرار نظام ارزشيابي مبتني بر بازخورد براي دانش
آموزان
نظارت مستمر بر کار معلمان
داشتن نظام مشارکت مدرسه با اولیا و جامعه
محیط برانگیزاننده يادگيربي (همه چیز در خدمت یادگیری )
برنامه درسي فراگیر
داشتن حس مسوولیت و پاسخگويي نسبت به عملکرد
باور به امکان یادگیری در حد تسلط بریای همه
صفحه 30:
برخی نشانه های فرهنگ سازمانی
حامی آموزش
* فضای مناسب برای آموزش و یادگیری معلمان
* مدرسه چشم انداز دارد و همه افراد» هر روز با چشمانداز
مدرسه سازگار شده با آن زندگي ميکنند.
صفحه 31:
برخی نشانه های فرهنگ سازمانی
حامی آموزش
همواره جریان خروشاني از نوآوريها و فرايندهاي جدید
براي بهبود مسير ياددهي- يادگيري» در مدرسه به چشم
ميخورد
افراد» به طور. خودانگیخته کار ميکنند