جغرافيای روستايی ايران

صفحه 1:
به نام خدای مهربان 0000 

صفحه 2:
جغرافياي روستايي ایران (رشته جغرافیا) Vv ee ek: ™ چاپ: دانشگاه پیام نور - چاپ : دوم فروردین 1376 7 مجري : دکتر گيتي صلاحي اصفهاني . عضو هیئت علمي گروه جغرافيايي پیام نور مرکز ساوه Araxies Berry Coleco 

صفحه 3:
کتاب در 0 فصل تدوین شده است فصل دوم : ساختار اداري و سس سس تا بیش از اصلاحات ارضي فصا سوه مج بهره برداري واختما د وستاهاي ایران ‎i‏ : منا ستاها ‏سل بح موخت ارضي و ‎oe‏ یر وروت سای ‏معي وهای ایا ‎ ‏فصا : فعالیتهای اقتصادي روستاها سس ‎oe ioe‏ پيروزي انقلاب اسلامي در ‏مان مه مس ‎ ‎ ‎ 

صفحه 4:
فصل اول گذشته تاريخي رز تكويني روستاها در ايران ۱ 

صفحه 5:
ده از نتایج انقلاب ‎a‏ در كشورهاي ارويايي مي باشد در لین دوره توجه به روستابه دلیل تأمين نیاز صنایع در ارتباط با در عامل مهم ا ای ارزات میس روز محیط روستا وجود داشته اند. 7 جغرافياي روستايي اهرمي موثر در برنامه ريزيهاي ملي ۰ منطقه اي و محلي به منظور توسعه کشور و روستا مي باشد . 7 در دوره سازندگي بعد از جنگ دوم جهاني جفرافياي روستايي وارد مرحله نويني گردید . 7 مطالعات روستايي ایران به طور علمي از سالهاي 1330 به بعد شروع و ا ا ی یت است . 

صفحه 6:
ی خی بر 7 1 گذشته تاريخي روستاها و سیر تكويني روستاها در ایران < شکل گيري روستا در ایران به هزاره هاي قبل از میلاد مي رسد به عقیده برخي از جامعه شناسان روستايي ده روزي پدیدار شدکه گروههاي کوج نشین انساني که به شکار و دامپروري اشتغال داشتند به كشاورزي آگاهي یافتند و اولین هسته یکجا بوجود آمد . ۶ به علت فقدان و ابتدليي بودن وسایل توليدكشاورزي افراد مجبور بودندکه بصورت دسته جمعي و از طریق ن به گروههاي بزرگتر در نتیجه برخورداري از امنیت بیشتر زندگي کنند و تفكيك شغلي در چنین شرايطي وجود نداشت . 7 در هزاره سوم قبل از میلاد که مصادف با ظهور قوم ماد در ایران مي باشد به علت توسعه كشاورزي و رشد نيروهاي مولد و تعالي صنایع فلزي و سفال سازي مراکز روستايي در ایران گسترش و توسعه مي یابد.بعد آز مادها و تشکیل شاهنشاهي در ایران و مدن طبقات اجتماعي مختلف باز هم اکثریت مردم در روستاها زندگي مي کردند در آن زمان کشاورزي اصلي ترين منبع ثروت و منشأ قدرت اقتصادي در جامعه بود و جون زمين داران مهمترين يرداخت كننده مالياتها بومند و مخارج لشكركشيها را تامين مي كردند مورد توجه شاهان هخامنشي قرار داشتند در زمان هخامنشيان بندسازي و ایجاد کانالها و ‎ST Ts,‏ كرديد . پس از هخامنشیان 01 ae ae te: 

صفحه 7:
موز ران پارتها ار افزلیش یافت در زمان ساسانیان روستاییان كارهاي طاقت فرساي ‎GILES‏ ‏را انجام مي دادند و در خدمت سربازي هم حضور داشتند پس از حمله اعراب تغییر چنداني در امور روستا بوجود نیامد از این به بعد روستا به عنوان كالاي اقتصاد غیر منقول جاي طلا را مي گیرد از دوره سلاجقه عنوان اقطاع به شکل نويني مي شود در زمان مغول فشار زيادي بر روستاییان وارد مي شود در زمان صفویه روستاها رونق مي یابند در زمان افشاریه املاك ديولتي توسعه مي یابند دردوره قاجاریه عشایر بر روستا برتري مي پابند جنبش مشروطیت سرآغاز تحولات کشور به خصوص روستا مي باشد . سال 1274 اذاره کل فلاحت تصویب ودز قانون تشکیل ابالات و ولبات در سا 12847 برای اولیی بار ازکدشدا نام بردم من شوودر ده 0 دوره نخست وزيري دکترمصدق در دوران پهلوي توجهلتي به مسایل روستايي مي شود لايحه ازدیاد سهم کشاورزان در سال1331درچهل ماده تصویب شد درسال 1335 لایحه قانوني اصلاح امور اجتماعي و عمران دهات در ماد كشوي شن .د سال 41و اسلاحات ارف سروک هاج خاص خود به مرحله اجرا در مي آید که بزرگترین تحول در امور روستاها تا تاریخ اجرای آن محسوب من گوهه« سس 

صفحه 8:
مقدمه 7 در مطالعات و بررسيهاي جغرافيايي به منظورنتیجه گيري مطلوب و تسهیل در امر بررسي گروه بندي و يا سطح بندي پدیده ها امري اجتناب ناپذیر است. مطالعه و بررسي و شناخت متجاوز از 60000 روستا در ایران بدون گروه بندي امکان پذیر نیست . روستاهاي ایران را در رابطه با عوامل متعددي که در شکل گيري . بقا و توسعه آنها موثر بوده اند مي توان گروه بندي نمود . 0000 

صفحه 9:
طبقه بندي روستاهاي کشور 7 در ایران یافتن روستاهايي که از هر لحاظ مشلیه هم باشند بسیار بعید و مشکل است .به دلیل تنوع توپوگرافي » معیشت ‏ اوضاع اجتماعي . اقتصادي ‎٠‏ زبان . مذهب ‎٠‏ قوميت . مالكيت ‎cen‏ ان . نوع خاك و سن ومو 0000 Ber Coleco 

صفحه 10:
گروه بندي بر اساس شکل استقرار و تیپ از نظرجامه شناسي تیپ روستاها بیشترمتأثر از ساختارهاي اجتماعي و اقتصادي روستاها هستند تا عوامل فيزيکي . تیپ مشخص روستايي وجود دارند : 1)متمرکز 2)پراکنده 3بینابین 7 در لین بحث توجه به شکل استقرار مساکن نسبت به یکدیگر و مزارع باه 0000 

صفحه 11:
روستاهاي متمرکز ۶ مساکن روستايي به یکدیگر چسبیده . چشم اندازي متمرکز بدون فضاي خالي ۰ مزارع یا همان محل تولید ازخانه ها جدا مي باشد . وال مق در شک كدري این تيب تاها فاع و مدي شآ دايمي چون چاه و چشمه و قنات. قو پوگرافي زمین و شیوه هاي بهره برداري اين روستاها در اكثر نقاط ايران موجودند و كي غالب روستاهاي آیران ار ار و مشرق و جنوب ایران به وفور به چشم مي خورند . ۶ به طوركلي فلات مركزي ایران قلمرو روستاهاي متمرکزبوده است . < جامعه روستايي به علت شرایط خاص جفرافيايي و اجتماعي همگرا مياد و ليش له سم پهره بزداری اشتراکی از رمین موحت ‎Gy‏ ‏روستاهای متمرکز شده است + 0000 

صفحه 12:
روستاهاي پراکنده شاخ له ‎lsc oo as toe eal eect gk as‏ مشخص و مالکیت آنها نیز محرز است داخل هرمزرعه يك خانه بنا مي گردد اله مت اس روستاهاي پراکنده مي شود . 1 ضریب تفرق روستاهاي پراکنده در رابطه با وسعت اراضي محاسبه مي و ‎es‏ ‏- دقيق بودن حدود در مزارع - نزديكي مزارع به محل سكونت ۹ - سهولت در امر تردد به مزرعه ۶ محاسن روستاهاي پراکنده | - خود راي بودن در انتخاب کشت محصولات بودن مزرعه که باعث كارايي دركاربري اي كشاورزي مي شود 7 اين تيب روستاها در مناطق محدودي از كشور به خصوص كيلان و واشي در بندرعباس: ميناب و بشاکوه نیوج جسع ني خورند . 

صفحه 13:
روستاهاي بینا 7 این روستاها ويژگيهاي روستاهاي متمرکز و پراکنده را یکجا دارند. “در برخي از كشورهاي جهان اين روستاها بر اساس يك برنامه ريزي مشخص طرح ريزي و ساخته مي شوند ولي در ايران برنامه ريزي براي ساخت اين نوع روستاها وجود ندارد و أكر روستايي از اين نوع موجود باشد ناشي از برخي عوامل طبيعي یا انساني مي باشد . 0000 

صفحه 14:
تيپهاي دیگر روستاها تیپ روستاهاي چهارراه نشین . تیپ | و یا ستاره اي که بر اساس طرح ریزی بوجود آمده باشند وجود ندارند » اگر مشاهده شود بر اثر تصادف می باشد . 0000 

صفحه 15:
گروه بندي روستاها بر اساس عوامل طبيعي 7 توپوگرافي مهمترین عوامل طبيعي اقلیم موثر در این گروه بندي < منابع خاك خاك ۱ 

صفحه 16:
گروه بندي روستاها بر اساس ارتفاع الف) روستاهاي كوهستاني ب) روستاهاي ميان كوهي ج) روستاهاي ياي كوهي د) روستاهای جلگه ای ۱ 

صفحه 17:
روستاهاي كوهستاني «نوع محدودی از روستاهاهای کشور هستند که در ارتفاعات مستقر شده ند به علت داشتن شیب تند.سختی معیشت و آمد وشد جاذب جمعیت زیادی نیستند . <معیشت این روستاها دامداري . باغداري . احتمالا بهضي خدمات زيارتي ۰ تفريحي و ورزشي مي باشد . 0000 

صفحه 18:
روستاهاي ميان كوهي * روستاهايي هستند كه در داخل مناطق كوهستاني در ميان دره ها شكل كرفته اند . #استفاذه از ‎cle‏ جارى ذر امتداك درم ها تخصوصض رود اه ها وه راههاي ارتباطي و شرايط ميكروكليماي مناسبي كه بوجود مي آيد در شكل كيري و بقاي اين روستاها مؤثر است. “در لذن نيلي روستاها نم ‎ble‏ کم بودن وسعت اراه ؟ زرافتت دإميه وسيعي ندارد و معیشت به باغداري و دامداري . صنایع دستي و پاره اي از امور خدماتي متكي مي باشد . این قبیل روستاها را در امتداد دره هاي کوههاي البرز ۰ زاگرس و كوههاي مرکز مي توان مشاهتاها ‎“room Crys‏ 

صفحه 19:
روستاهاي ياي كوهي پاي کوه ها به علت داشتن شیب ملایم : وجود لب و بافت خاك سيا حر مکانهای مایت رای سیر وهای اكد تعداد زيادي از روستاهاي کشور در پاي کوهها استقرار یافته اند 0000 

صفحه 20:
روستاهاي جلگه اي <نوع غالب روستاها . جلکه اي یا روستاهايي هستند که در دشتها استقرار يافته اند وسعت اراضي و جمعیت پذيري این روستاها بیش از تيپهاي دیگر مي باشد . 0000 

صفحه 21:
گروه بندي روستاها بر اساس اقلیم 7 گسترده بودن ایران در عرضهاي وسیع جغرافيايي ۰ وجود ارتفاعات و دشتها و بیابانها . دوري و نز به درباها و مجاورت داشتن با مناطق پر فشار قاره اي وکم فد اقيانوسي اقاليم متوعى را در ایران بوجود آورده است . با هرنوع اقلیم تیپ خاصي از روستاها شکل میگیرد مثل ریزش ارشباى ‎eels cial) a See‏ برباران عم باران ‏ نسمه او روستاهاي مناطق خشك از جمله این طبقه بندي مي باشند. <همچنین عالم درجه حرارت مي تواند در تقسیم بندي روستاها استفاده شود . سامت سند ما 

صفحه 22:
گروه بندي روستاها بر اساس آب 7منلبع آبي روستاهاي کشورعموما به صنایع آبي سطح الارض و تحت الارض و احتمالا مخلوطي از هر دو مي گردد . <در مناطق شمللي و غربي کشور منلبع آبي روستاهاءمنابع سطح الارض پا رودخانه ها هستند. بر عکس در فلات مركزي ایران بدلیل بارشهاي کم . منلبع آبي آبهاي تحت الارض افكت که به صورت چشمه . چاه و قنات مشاهده مي گردد . <تعداد روستاهايي که ازلب رودخانه هااستفاده مي کنندحدود 6 روستا مي باشد . يكي از علل عمده تخلیه روستاها 3 در نتیجه متروك شدن اراضي كشاورزي در ایرانمخشلنه‌شدن:قنوات مي باشد . 

صفحه 23:
گروه بندي روستاها بر اساس خاك 7 در ایران به دلیل وجود تنوع اقليمي و ويژگيهاي زمین شناسي و تنوع در پوشش گياهي خاكهايي با تواناييهاي مختلف بوجود آمده است . #متاستانه نقشه.های خاك شناسی از کلیه مناطق ایران تاکنون تهیه نشده شنت و نقشه های ارریلی خاک و.طیقه بندی اراضی ثير که تمام ايران را بپوشاند تهیه نگردیده تا بتوان روستاهاي کشور را براساس نوع خاك طبقه بندی نمود . 0000 

صفحه 24:
گروه بندي روستاها بر اساس عوامل انساني ۱ 

صفحه 25:
گروه بندي روستاها بر اساس جمعیت = راشای تقصویات وزارت کی تارشال 1305 شكونتكافيان كد بيش از 3000 ثقر ‎Gee el mets Comes‏ و را ‎D000‏ ‏روستا نامیده مى شوند . 2 در سرشماري 1370 این رقم به 10000 تغییر يافته است . حمغیت 500 - 1000 نفر در روستاها نك شاخص قلیل قبول ‎je‏ باشد محیط روستا بیش از این مقدار جمعیت را به سختي تحمل 0000 

صفحه 26:
گروه بندي روستاها بر اساس معیشت در مطالعات و بررسيهاي اقتصادي در روستا ملاحظه مي شود که در برخي از روستاها معیشت روستاییان صرفا به يك عامل وابسته بوده و در پاره اي با بیش از يك عامل درارتباط مي باشد ۰ مهمترین عواملي که ییان بدانها متكي مي ‎aaa‏ + زراعت 2باغداري دامداري 4)بهره برداري ارتجكل واكلذرارها - و)صيد و شكاريو آبخورداري 6)استفاده از منابع زيرزميني(معادن) 7)صنايع دستي 8)صنایع بزرگ 9)اماکن(زي ‎sole dk‏ 3 ورزشي) 0)صنايع روستايي 1)مشاغل دولتی 3 خدماتی . معیشت روستا ”7 زراعت . باغداري , دامداري و صنایع دستي به ترتیب بالاترین میزان درصد معیشت روستاییان را تشکیل می دهند . 000 

صفحه 27:
7 در اکثر روستاهاي کشور معیشت روستاییان صرفا به يك عامل معطوف نميشود بلكه تر كيبي از شيوه هاي معاش مي ‎Poy‏ 9 سواحل درياي عمان و خليج فارس روستاهايي هستند كه معیشت آنها صرفا صیادی می باشد . برخی از روستاهای انارك درآمدشان وابسته به کار در معادن ‎Sale‏ Arccien Ber Coleco 

صفحه 28:
1 ۳۸۴ ۶/۵ ۳۳۸۳ ۱۳/۸ Us ۱۵/۷ ۱۹/۳ تعداد أروستا wat 1۷۵ oye a sven) ۵ ‏س‎ ‏سس‎ نس ۱۳۵۵ Alpe] ۹۲| ‏كعد‎ ‎۳ ۰ ‏ألم‎ ۶ rela] ۸ ‏عم‎ ows ve] wr en) ‏اه‎ ‎nee] avers) Arcsin Berry Coleco ۶ ۸/۱ ۶ rr اددستا ver var ۳۹۳ ro] ۵۹ aT ۷۳ wiev| rast] versal ۱۳۶۵ به‌هزارنتر ۱۷۳ vey onval 1۹۲ ۶۵ ۶۵۰ ۵۸ wr viv ir welt ۳/۳ wile Ws ۳۹۲ es] ۲ “Ivo ۳/۷ ۶/۸ ۳/۱ ۸۶ ۶/۸ ۱/۳ 

صفحه 29:
طبقه بندي روستاها بر اساس توسعه يافتگي رای ابجاه تقدل نس مان همه ‎pts Glen‏ ماطی برخوردار و عدم برخورداري بر اساس معيارهايي از وظایف برنامه ریزان جامعه می ‎Pale‏ ۶ براي رسیدن به لین هدف طرحي درسازمان برنامه و بودجه از سال 2 له متطور ‎ale ES‏ محروم به احرا در امد که یم ‎eo ee‏ زر رل ار ار ‎eS‏ ساسا ای مر و 1164 ارایه گردید . در این گزارش بر اساس درجات و ميزانهاي برخورداري با استفاده از روشهاي رياضي و آماري ضرايبي براي 000 

صفحه 30:
7تهران با ضریب 2/100 برخوردارترین شهر و کهنوج با ضریب 9 محرومترین نقطه شهري کشور مي ات 152 شهر ضریبی بالاتر از 850 داشته اند . 500۶ بخش که قلمرو روستاهاي کشور را تشکیل مي دهند 0 بخش به انضمام روستاهایشان محروم تشخیص داده شده ست . 0000 Ber Coleco 

صفحه 31:
خلاصه فصل اول در هزاره سوم قبل از میلاد مراکز روستايي در ایران توسعه مي یابد و تشکیلات اجتماعي شکل خاص به خود مي گیرد.در دوره هخامنشیان به كشاورزي و افزايش محصولات ء نهرسازي و ایجاد کانالها توجه مي شودعهد ساسانیان همراه بانوعي بي تعاوني در روستاها مي باشد . در دوران استيلاي اعراب ‎denials‏ مثابه كالاي اقتصادي ‎ease‏ مانند طلا در قياس اقتصادي عمل مي "کیت دوران صفويه با شكوفايي اقتصادي مجدد در روستا و زمان ن قاجا ريه با برتري ايلات و عشاير بر روستا مصادف است‌دردوران پهلوي روستاها ازتحولات عظیم جهلني درمناسبات اقتصادي و اجتماعي و صنعتي بي بهره مي مانند به جز چند اقدام مثل تاسیس مدرسه فلاحت . دبستانهاي روستای و تین بانك 

صفحه 32:
شاورزي . دهه 1330 شروع تحولات در روستاها که با شروع دهه 1340 اصلاحات ارضي بوقوع مي پیوندد . براي تفهیم هر چه بهتر مطالعات جغرافيليي لازم است که موضوعات مورد مطالعه طبقه بندي كردد در اين فصل روستاهاي ایران بر اساس عوامل مهم جفرافيليي طبقه بندي شده است‌مهمترین عوامل جغرافيايي عبارتند از : 1)گروه بندي روستاها بر اساس شکل استقرار و تیپ روستاها 5(2 09 بندي روستاها بر اساس عوامل طبيعي 3)گروه بندي روستاها بر اساس عوامل انساني 4)گروه بندي روستاها بر اساس توسعه يافتگي 0000 

صفحه 33:
5 در طبقه بندي روستاها بر اساس توسعه يافتگي هدف این است كه بر اساس يك سري ضوابط معين به طور نسبي و برخورداري :از امكانات را مشخص نماييم . 6. كداميك از مناطق زير ممكن روستاهايي با معيشت وابسته به كار 9 فعاليتهاي معدن داشته باشد . الف)حواشي کویر ب)دشت وگرگان ج)سواحل عمان د) کوهپایه هاي سبلان 7 طبقه بندی روستاهای ایران به دلیل دحا ‎Pinas soba‏ 0000 

صفحه 34:
فصل دوم ساختار اداري و اقتصادي . اجتماعي روستاها تا پیش از اصلاحات ارضي 0000 

صفحه 35:
نهادها در روستاهاي کشور ۱ 

صفحه 36:
روستا يك اجتماع انساني وتوسعه براي این اجتماع امري اجتناب ناپنیر است پس الزاما نظامهاي خاصي که امر توسعه را در روستا میسر کند لازم است که يكي از لین نظامها که نقش ‎cle‏ هدر ره وت اقا ‎ese‏ نطام ادازی ات ه دراين فصل در مورد آن و تحهلي که تاکنون داشته به اختصار بررسي مي كنيم . 0000 Ber Coleco 

صفحه 37:
نظام اداري در روستاهاي ایران تا قبل از اصلاحات ارضي 7 قبل از كودتاي 1299 روستاها از طریق اربابان و کدخدایان که وابسته به هیات حاکمه مملکت بودند اداره می شدند . 7 اولین توجه اصولي به روستاها با تاسیس وزارت تجارت و زراعت يس از برقراري مشروطیت بود و در سال 1289 در وزارت فوایدعامه ادغام و در سال 1310 اداره فلاحت تشکیل شد و در سال 1320 به وزارت كشاورزي تبدیل شد . در سال 1316 بحشی تحت عنوان آداره عموان و اصلاخات در وزارت کشور بوجود آمک درسال 1332 لایجه بنگاه عمرلنی کشور که مسفول عمران روستاها شدربه تضویب رشید کرتبال 395 به بنگاه اصلاح آمور اجتماعي ذهات تفییر نام یافت در کثار آن بانك عمران دانفسراي كشاورزي ۰ سازمان ترویج مپاناش‌کشاووزيایجاد شد . 

صفحه 38:
تا سال 171۰1335 برنامه عمرلني کوچك در65 اروستابه انجام رسید از سال1335با حمايتهاي مالي اصل 4 ترومن با تشکیل حوزه هاي عمرلني و یا زد قرار دادن 2300 روستا اقداماتي چون : آموزش مروج كشاورزي .آموزش زنان دهیار .آموزش کارشناسان تعاوني و ۰۰. انجام شند . اين اقدامات بيشدر خاص املاك سلطتى ا حالس موفوقه بوده و بدليل عدم شركت مردم روستا اين نظام ها نتوانستند در توسعه روستاها موثر باشند . 0000 Ber Coleco 

صفحه 39:
تحولات نظامي اداري از اصلاحات ارضي تا شروع انقلاب 3 حضور مشاوران دولتي در روستاءتغییر در سنتهاي روستاییان روحیه مصرف كرايي و زميته مهاجرت به شهرها از مشخصات مهم اين دوره است . در سل 1390 با شروع مره سوم قانون اظلاحات راض که با ‎dol‏ ‏چهارم همزمان بود وزارت تعاون و امور روستايي تشکیل شد . در سال 6 وزارت كشاورزي و منلبع طبيعي و وزارت تعاون و امور روستاها در یکدیگر ادغام گردیده و وزارتخلنه اي تحت عنوان وزارت كشاورزي و عمران روستايي بوجود آمد . 0000 

صفحه 40:
نهادهاي اقتصادي و اجتماعي روستايي تا قبل از اصلاحات ارضي در ایران مالك قبل ازاجراي قانون اصلاحات ارضي در هرم قدرت ‏ مالك در راس و رعاپا در لش قاعده آن قرار داشتند.سلسله مراتب ان به شرح رویرو است : ‎fee‏ ‏سفیدان ۱ 

صفحه 41:
مالك ده کل ‎sal‏ اصاحت ی و لک روا ده در روستاهاي اعيلني مساکن به مالك تعلق داشته و مالکین قدرتمند گاهي خود را مالك رعایا نیز مي دانستند . ‎ee‏ وه مالک نير دار روستاها متا رده در نك ولجنا كاه حلد نوع مالكيت وجود داشته است . ‎0000 Ber Coleco 

صفحه 42:
اشکال گوناگون مالکیت در روستاهاي ایران <مالکیت روستاها در ایران دستخوش تغییرات وبي ثباتي زيادي بوده است از عوامل عمده بي ثبلتي در لین زمینه شلید عدم ثبات سياسي در دوره هاي مختلف بوده بخصوص بعد از غلبه اعراب بر ایران و اجراي قوانین اسلامي منجمله قانون ارث به تشکیل بزرگ مالکان پایان داده و بر این اساس و بي ثباتيهاي سياسي اشرافیت مبني بر بزرگ مالكي در ایران شکل نگرفت . از زمان آقامحمدخان قاجار تا انقلاب مشروطیت شیوه تيولداري يکي از انواع مالکیت در ایران بوده است .با شروع اصلاحات ارضي نظام مالکیت در روستاها به هم ریخت . 000 

صفحه 43:
اشکال مالکیت روستاها در ایران تا پیش از اصلاحات ارضي الف ) املاك خالصه و دولتی ‎ei pie‏ 2 ج) املاك موقوفه " د) عمده مالكي ه) خرده مالكي و) مالكيت قبيله اي Arcsin Bere Coleco 

صفحه 44:
املاك خالصه و دولتي 2 شامل دهات و اراضي متعلق به دولت بوده است . ‎as LL‏ آمارگيري سال 1327 تعداد روستاهاي خالصه 1373 روستا برآورد شده شتا که در حدود 5/3 درصد اک روستاهاي ايران مي باشد . ‏بر اساس آمار اصلاحات ارضي1444 روستا که حدود 6/3 درصد ازکل هی ارآ شام فده ات ‏2 بیشتر روستاهاي خالصه در خوزستان و ناحیه سیستان بوده است . ‎0000 

صفحه 45:
املاك سلطنتي امل روستاهايي که دراختیار پادشاهان و خاندان سلطنت بوده است. ازدیاد وتثبیت أملاك سلطنتي در دوره يهلوي به حداعلاي خودمي رسد. رضا شاه تعداد آباديهاي تحت اختیار خود را به حدود 2100 ده در سال 1299 می رساند . تعداد لین روستا در سالهای بعد به 2400 ده می رسد 3 7 #در سال 1341 حدود 812 پا حدود 2 درصد از روستاهاي باقي مانده بين روستاييان تقسيم مي شود . 0000 Ber Coleco 

صفحه 46:
املاك موقوفه 7 این املاك بعد از اسلام در ایران رواج یافته.در زمان صفویه و دوره قاجاریه تا حدودی متداول بوده است وقف املاك به دو صورت عام يا خاص بوده است . وقف عام ۰ روستا یا روستاهايي را وقف مي کرد كه بعد از مرك مشمول قانون ارث نمي شده و در اختیار مراکز یا موسسات مذهبي بوده و موقوفات خاص به منظور هزینه کردن درآمد روستا در مقاصد خاصی صورت می گرفته . ‎e ie eee ase a 21 >‏ لین موقوفات گاهي وقف فرزندان بوده.گاهي براي نگهداري مساجد. مدارس,قنوات و... در نظر گرفته مي شده است . ‎0000 

صفحه 47:
عمده مالکي ۶ عبارت از املاكي بوده که بین يك تا چند ده تغییر مي کرده در اختیار مالکان عمده قرارداشته است.قبل از اصلاحات ارضي ۰ مالکیت ارضي منبع اصا قدرت سياسي در ایران بوده ومیزان اراضي متعلق به يك خانواده در موقعیت اجتماعي آنان و نفوذ سياسي آنها تاثیر داشته است . < تعداد بزرگ مالکان در ایران محدود و400 الی500خانواده بوده است که بعضی از آنان بیش از300 ده در اختیار داشته اند ۰ 37خانواده فقط مالك 0 ده يعني 6 38 ازکل دهات بودند.گروه دیگرمالکان متوسط هرکدام مللك 105روستا بودند . 7000 آبادي یا 7014 از مجموع آبادیها را در اختیار داشتند . میزان دهلتي که زیرسلطه بزرگ مالكي اداره مي شد 12725ده در حدود 6 5/34 از کل دهات ایران بوده که بالاترین رقم در ایران به شمار مي 000 رود . < 

صفحه 48:
عمده مالکان در 4 گروه طبقه بندي مي شوند : 1) خاندان سلطنتي سابقامراي لشكري و كشوري 2 خانهاي قبایل مهم کشور 3 بزرگان و علماي مذهبي 4 تجار و بازرگانان لین بزرگ مالکان با استثناهايي ساکن, شهر بودند . عمدتا در تهران و مراکز استانها زندگی می کردند . آنان امور املاك خود را به مباشران واگذار مي کردند . . 0000 

صفحه 49:
خرده مالكي <اراضي يك ده معمولابه دویا تعداد ببشتري مللك تعلق داشت در اين نوع مالکیت محصول تولید شده بر اساس نظم تقسیم بین مالك و زارع به خرده مالك تعلق مى كرفت . در اکثر نقاط کشور خرده مالكي وجود داشت.قبل از اصلاحات ارضي 1 دهات در زمره دهات خرده مالك بوده است . در میان خرده مالکان دو گروه قابل ذکرند : خرده مالکان غیر زارع که شخصا کشت و زرع نمي کردند. رعاياي صاحب زمین که شخصا کشت و زرع مي کردند . سامت سند ما 

صفحه 50:
مالکیت قبیله اي < این شکل مالکیت در میان عشایر دیده مي شد. از لحاظ اراضي سای به کش خااله ایا نم ‎alae‏ قله يجن السسادة داشتند . 0000 

صفحه 51:
به طور خلاصه به املاك رعلیا نیز بلید اشاره کرد که از 665 کل املاك زیر کشت تجاوز نمي کرد . وسعت آن به گونه اي نبود که شکل ديگري از مالکیت را بوجود آورد . 0000 

صفحه 52:
زمينداري و خصوصیات آن هنگام اصلاحات ارضي در ايران *هنكام اصلاحات عمده مالكي در ايران به شكل "ارباب و رعيت” بود. هنكام اصلاحات ارضي بزركترين مالك بيش از 200يارجه ده نداشت . ران درامدا ملك و وسعت اماد ك مشا و فب رمشاع لور آنها تسیا از لحاظ كروههاي ملك دار مهم بود از لحاظ رولبط توليدي و مناسبات رعيت با ارباب چندان فرقی نداشت . ۱ 

صفحه 53:
توزیع مالکیت ده هنگام اصلاحات ارضي وزارت كشاورزي هنگام اصلاحات ارضی از حدود 39406 ده در ایران تعداد 9339 ده یعنی 664/23 آن ششدانگ بوده است . ۱ 

صفحه 54:
مباشر دما ناه بلإفصل مللك دخا ره أمون روتفنا بوده ودر روستا اوعد رت و مقام الى داريا © مالك برجو دار يوي ممت ای فيا بوط باللد امات مكردينة و ضواطظ ‎DSA‏ ‏مباشر: اشنا بودن جه مسائل روسا ‎٠‏ .اسراف ننه امور كشادرر ‎١‏ داشتن تحرك و كارايي و در نهایت فرمانبرداري محض از مالك بوده است . 0000 

صفحه 55:
کدخدا درلفت به معتی بزرگ ده می باشد و اصولا درگذشته برخلاف مالك و مباشر همیشه در ده حضور داشته در غیاب مك و مباشرمقام برتر ده به شمار مي آمد در برخي روستاها دو کدخدا وجود داشت يکي كدخداي دولتي که از طرف مالك انتخاب » پس از معرفي به بخشداري و با حکم بخشدا ریا فرماندار به آن سمت منصوب مي گردید کلیه حقوق و حق الزحمه ن از طرف مالك و زارع به هتگام برداشت محصضول برداخت می گردید. ۱ 7 وظیفه كدخداي دولتي انجام کلیه كارهاي دولتي و اداري روستا و ده مانند: سربازگیری . اخذ شناسنامه فعالیت در انتخاب و همکاري با مراجع انتظامی و قضايي و غیره . 7 دیگر كدخداي ملي و یا ضلبط بود که نقش موثري در آمور زراعي داشته. « بوساستییمعحصول و نظارت مستفیم بر لايروبي 

صفحه 56:
ریش سفیدان نظام اجتماعي روستا از زمانهاي بسیار دور بر کلکتیویزم-جمع گرايي استوار بوده درلین نوع زندگي اجتماعي بزرگان قوم و قبیله از اعتبار و منزلت بالايي برخوردار مي باشند در هر روستا چند نفر از افراد مسن که در راس قوم و 3 قرارداشته باشند به عنوان ریش سفيدان در روستا ظاهر في شوند لین افراد از ارزش اجتماعي والايي برخوردار مي باشند بسياري از مسايل اجتماعي و اقتصادي بوسيله اين افراد حل وفصل مي شده است که اکنون نیز اهمیت خود را آزدست نداده است . 0000 

صفحه 57:
پاکار <مامور اجرا یا بازوي اجرايي مباشر یا کدخدا بوده ؛ عامل جمع آوري مالیات و آگاه کردن مردم از تصمیمات مالك مباشر و کدنا نود ات ۱ 0000 

صفحه 58:
دشتبان حفاظت مزارع و باغات را در طول سال عهده دار بوده است . 0000 

صفحه 59:
رعایا 2 مردمان شاكن دزروسنا كه بد كشاوررى اشتغال داشتة اند عده ديكري در روستا وجود داشته و دارند كه زمين زراعي نداشته و آنها را خوش نشینان گویند که عمدتا در روستاها دارای باعل سای فى املد - 0000 

صفحه 60:
نهادهاي روستايي از اجراي قانون اصلاحات ارضي تا پيروزي انقلاب اسلامي رن ات ی ی نهادهايي مانندانجمن ده,خانه انصاف.خانه فرهنگ روستايي,تعاوني هاف وساف اعم ازتولكة مصرف واشر کتهای سهامی زراعی بوجود ‎ae all‏ براى د تحقق ‎(bles loa = sects cn celal‏ فرهنگي . بهداشتي ۰ آموزشي ۰ سپاهیان دلنش ۰ بهداشت ۰ ترویج و مروجان خانه داري و كشاورزي و سرپرستان تعاوني روانه روستاها شدند . <قدرت کدخدا کاهش یافت . انجمن ده . خلنه انصاف و شرکت تعاوني هر يك به نحوي در امور عمران . قضايي و تعايني به روستاییان اعمال قدرت می کردند . 000 

صفحه 61:
< انجمن ده با گرفتن صدي دو از محل درآمد روستاییان . مسائل عمراني را تعقیب مي کرد . خانه انصاف دعاوي بین روستاییان را حل و فصل مي نمود البته هر يك از اين نهادها مي بايست با راي مردم انتخاب شوند اما در عمل كاهي غير اين را نشان می داد . : 0000 

صفحه 62:
شرکتهاي تعاوني تولید از اواخر سال 1351 ابتدا در استانهاي فارس,کرمان.اصفهان و گیلان تشکیل شد و سپس در سایر استانها تشکیل شد تا پایان سال 54 ‎sey ere‏ ای تا 46512 مكار :اراضي اجا كرحيد ‎flee yas py al tie ee‏ 57 ادامه يه 5 راحد رسي ‎Siloam‏ انقلاب بين اعضا اختلاف نظر بوجودآمد در راي كيري ‎res, OES oe Eales eee‏ ابقارو 13 شركت نه انحلال آن راي دادنددرحال حاضر20شرکت دراستانهاي کشور وجود ‏دارند . ‎0000 

صفحه 63:
توزیع جغرافيايي استاني شركتهاي تعاوني تولید در سال 57 جمعیت خوش | تعداد صاخبان ‏ | مساحت محدوده | محدود شرکت بة استان نشمنان به اراضي به خانوار | اراضي زير ك هکتا 6820 3564 28422 11265 7400 772 8690 17913 21 6 5063 1213 6059 13759 22 4 8010 1503 6059 7171 35 4 1815 615 6107 11831 29 4 2301 757 4808 6122 32 3 3683 438 6324 7216 13 2 1318 194 3125 5694 19 2 300 213 1960 1989 6 1 1065 3000 1906 9 1 26920 450 2190 2216 1 1 550 181 4 مان ره 80 1 1 

صفحه 64:
پي آمدهاي شرکت تعاوني تولید ترك فعاليتهاي زراعي اغلب روستايياني که کمتر از 3 هکتار زمین كشاورزي در اختبارداشتند. 2 ۵ ۳ ۳ گسترش و رواج کشت محصولات غیر استراتژيك . ۶ فعاليتهاي دامداري و باغداري به صورت فردي چه قبل و چه بعد از شركتهاي تعاوني تولید . ” نفوذ سهامداران بزرك در عديريت و وفبرق شرکتها . ”عدم ميل و رغبت در امور كار مشترك . 0000 Bere Coleco 

صفحه 65:
‎gles‏ سهامي زراعي ‏از مرحله سوم اصلاحات ارضي شکل گرفت تولید خود مصرفي به تولید انبوه.کاربرد توسعه دامداريهاي مدرن درایجاد لن نقش داشته است. لایحه قانوني تشکیل این شرکتها در اسفند 46 به تصويب رسيد در ماده اول لايحه هدف ایجاد این نوع شیوه بهره برداري چنین بیان شده : ‏به منظور فراهم نمودن موجبات افزایش درآمد سرانه کشاورزان و امکانات همه جانبه براي بكار بردن ماشین آلات کشاورزي در امر تولید محصولات و آشنايي زارعین با اصول و شیوه هاي جدید كشاورزي و حداکتر استفاده از نيروي اضافي انساني موجود در روستاها در قطبهاي كشاورزي و صنعتي, مملکت و براي جلوگيري از ‎onsen fae‏ اه ود حم قطعات هت ده ام مت ‏اين شيو بيرة تردارق ‎ ‎ ‎ 

صفحه 66:
<وزا رت اصلاحات ارضي و تعاون روستايي شركتهاي سهامي زراعي را تشكيل مى دهداولين شركت در ارد بيشت 7 در شيرار ريحت حنشيد) جود امد در عرض 5 مال كا بال 51 يه 27 شرت رطيل ‏ “در تشكيلات اين شركتها . مجمع عموميء هيات مديره و بازرسين منظور كرديده بود كه در مجمع عمومی انتخاب می شدند . 0000 

صفحه 67:
سهامداران شرکت سهامي زراعي 2 دهقاناى كه از طريق اصلاحاتة ]رصي صاحب: زمين هده اند ‎Che‏ ‏* 09,5 مالکان مرحله دوم اصلاحات ارضي <آن دسته از خرده مالکان که اراضي آنان مشمول هیچ يك از قوانين اصلاحات ارضی نشد ۱ 

صفحه 68:
تعداد و دهات 14 45 *مشخصات شركتهاي سهامى زراعى ايجاد شده تا آذرماه 66 تعداد كل سهام 8097 8645 15522 47629 28681 تعداد 135 116 460 5979 277 جمعیت ساکن در خود محل(نفر) 1134 3529 3000 8632 1693 joi BO مساحت اراضي به هکتار 5400 4975 1696 4910 5720 هموح cols ‏محدوده‎ ‏شرکت به‎ هکتار 5425 5078 2500 7200 5720 اصفهان کرمان كرمان كرمان خراسان خراسان كلبايكا بافت روداب تربت جام اسلام آباد 

صفحه 69:
پي آمدهاي تاسیس شركتهاي سهامي زراعي <عضویت مالکین سابق در شرکتها حذف خوش نشینان و کارگران کشاورز خر بر یق امر مهاجرت تاره کشت خاش که مت به استفاده تامعقول در ان كردي ۶ ایجاد شکاف اقتصادي عمیق بین دهقانان خرده پا و ثروتمند > گسترش قدرت عناصر تکنوکرات و بوروکرات به جاي قدرت دهقاني <اعمال نفوذ سهامداران گروه از بین رفتن حالت خودکفایی در بعضی از محصولات 00 

صفحه 70:
شركتهاي سهامي زراعي پس از پيروزي انقلاب اسلامي از 93 شرکت در سال سس کت کر ان 5و رک از اوایل سال 66 فعال کردن این شرکتها از طرف وزارت كشاورزي آغاز و با قبول درخواست کشاورزان قائنات فعالیت مجدد آنها وارد مرحله جدیدی شدکه تا آذر 66 جمعاً 7 شرکت در استانهای اصفهان. خراسان و کرمان به کار خویش ادامه داده اند . 0000 

صفحه 71:
شركتهاي تعاوني تولید در سال 1314 نحستین شرکت تعاونى توليد در متطقه كرمشار تشكيل م ‎Los als‏ لا هدام هک کر بط کم ویو حود أمنه يوي كس رذق چندلني نیافته بودعمده فعاليتهاي آنها نیز در بعد تخصیص اعتبار خلاصه مي شد . از سال 42 همزمان با اجراي اصلاحات ارضي ۰ سازمان مركزي بوجود آمد . سپس در سال 46 سازمان ‎oe‏ تعاون ك كشاورزي منفك و زیر نظر وزارت اصلاحات ارضي قرار 2 هدف از تشکیل چنین نهادي در روستاها عبارت بود از : = فعاليتهاي بازرگلني - فعاليتهاي اعتباري ‏ سایر فعالیتها از قبیل:تهیه ماشين الات كشاورزيء احداث انبار و تامين آب 0000 

صفحه 72:
الف) مشکلات داخلی ‎ak gees sa”‏ ب) مشکلات خارجي 0000 

صفحه 73:
مشکلات داخلي 1 _فقر فرهنگي و قومیت گرايي 2( عدم امکانات 3) عدم اطلاع از اصول تعاون 4( عدم همکاري مردم 5 دخالت سرپرستان حوزه در تصمیم گیریها 6 سهم بیترمدیر عامل در اداره شرکت 7 کم بودن سرمایه شرکتها 0000 

صفحه 74:
مشکلات خارجي عدم نظارت كافي بر صرف وامها عدم كارايي در فعاليتهاي بازاريابي فقدان راهنماييهاي فني و کم بها دادن به آموزشهاي فني و لازم عدم تضمین خرید محصولات عدم ارتباط کافي با شركتهاي تعاوني شهري تداخل وظایف شرکنها با ساير نهادها 0000 

صفحه 75:
انجمن ده #در شيريور ‎AD‏ تضویت هنات دولت اضتلاح امور احتماع و عمراني روستاها به انجمن ده که اعضاي ن از اهالي روستا به مدت سه سال انتخاب می گردیدند واگذار گردید . <روستاهايي که حداقل 250 نفر جمعیت داشتند ‎big‏ مي توانستند. 0000 

صفحه 76:
سپاهیان انقلاب 7تشکیل سپاهیان دانش‌نرویج و بهداشت همزمان با قانون اصلاحات ارضي در روستاها شکل گرفت . این سپاهیان عهده دار سواد آموزي » ترویج كشاورزي و بهداشت روستاها بودند . 0000 

صفحه 77:
خانه اصناف و خانه فرهنگ روستايي 2 به منظور دخالت درسرنوشت قضایی خود و به منظور اشاعه فرهنگي در روستاها بوجود آمد ‎Gils‏ 99 نهاد با پيروزي انقلاب اسلامی عملا منحل گردیدند . ۱ 

صفحه 78:
خلاصه فصل دوم اعلات مروت روستاها از اردق آريانان وكدحدايان أكاره من قدند در سال 13207 وزارت كشاوررى تاسيس رد .در شال 6 كليه تشكيلاتي كه در امور روستاها دخالت داشتند در يكديكر ادغام شده وزارتخانه ‎eile‏ و عمران روستايي بوجود آمد كه بعد از انقلاب به وزارت جهادسازندگي تغییر نام یافت . 7 ازمهمترین نهادهاي موجود در روستاها هرم قدرت را مي توان نام برد. در راس هرم مالك ء در انتهاي هرم رعایا و زارعین بوده اند . > تشكيلاتي به منظور رفاه ساکنین روستا و بهره برداري بیشتر از اراضي بوجود آمد که عبارتند از : شركتهاي تعاوني توليد.شركتهاي سهامي زرا و٩‏ 0000 

صفحه 79:
فصل سوم نظامهاي بهره برداري 5 اجتماعي در روستاهاي ايران 0000 

صفحه 80:
نظامهاي بهره برداري 7 نظام بهره برداري : قوانین و مقررات مدون و غیرمدون که براساس آن قوانین و ضولبط اقرار تکالیف و حقوقي را در نظام بهره برداري بدست مي آورند و بر اساس آن حقوق وتکالیف , نظام بهره برداري خاص بوجود مي آید که مهمترین مشخصات بنياني آن . شکل وخمیره نهادها و روابط ‎bie ee‏ تولید در همان نظام مي باشد . 2 نظامهاي بهره برداري در ایران متاثر از عوامل مختلف تولید,مالکیت ۰ مدرريت ودوامل اقتصادى اجتماءى رسباسي بوده اند نظامهاي بهره برداري از اراضي كشاورزي در ايران متاثر از نظامهاي زمينداري است زيرا كه كليه فعاليتهاي كشاورزي بر اساس نهاد مالكيت طرح ريزي و سازمان مي یلبد . عواملي مانند لب و زمين كه به عنوان وسيله اساسي توليد تلقي م«شوند.هرموابطه با مالكيت مطرح مي كردد . 

صفحه 81:
الف) گسترش و 7 فراگردهاي عمده اي که | خصوصي اصلاحات | بر اراضي شروع در شکل گيري نظامهاي 2 بهره بردارى موثر بوده اند ب( توسعه توليد محصولات كشاورزي براي بازارهاي داخلي و خارجي 7 ج) اصلاحات ارضي 0000 Ber Coleco 

صفحه 82:
گسترش و تثبیت مالکیت خصوصي بر اراضي تا شروع اصلاحات ارضي ‎Cla ects Sl, escuela oe‏ تاد تدیتی قوانیی ريوط يه ثبت املاك و گذشت زمان نظام مالکیت در ایران تولدي دیگر ‎als‏ = ‎Arcsin Bere Coleco 

صفحه 83:
توسعه تولید محصولات كشاورزي براي بازارهاي داخلي و خار. جي < در گذشته تولیدات روستايي جنبه خود مصرفي داشت به همین دلیل گرایش به تك محصولي در روستاهاي ایران بسیارکم و نادر بوده است در برخي از تعاریف روستايي ‎(icc‏ كفته شده "ده قبل ازهرجيزي واحدي است طبيعي و جغرافيايي و انساني وصورتي است از استقرار انسان برسطح زمین که قادر است تمام مایحتاج سالیانه خود را از درون خود تهیه کند" با تحولي که در امر ارتباطات بوجود آمد ماشین با سرعت و ظرفیت بیشتر جایگزین وسایل حمل و نقل گذشته گردید . بازارهاي جدید داخلي و خارجي براي تولیدات محصولات كشاورزي روستاییان پدیدار گشت و تولیدات کشاورزي افزایش مي یابد و بازارها نیز توسعه مي يابند كه اين دو متقابلاً در يكديكر اثر مي كذارند در نتيجه واحدهاي بهره برداري متوسط و بزرك كشاورزي كه به شيوه هاي سرمایة کی را ی 

صفحه 84:
اصلاحات ارضي اجراي این قانون دريك مقطع زماني نسبتاً كوتاهي تغييرات عمده اي در نجوه مالکیت در روستاها بوجود آورد به نحوي که شيوه مالكيت زمينداري خرده مالكي به طور قلبل ملاحظه اي افزليش مي يلبد كه لين خود باعث بوجود آمدن نظامهاي جديد بهره برداري از اراضي مي كردد . 0000 Ber Coleco 

صفحه 85:
1) نظامهاي جدید كشاورزي مکانیزه الف) نظام بهره برداري سرمایه داري مکانیزه ب) تظام بهره برداري كشتماني ج) واحدهاي بهره برداري کشت و صنعت د) شرکتهاي سهامي زراعي 7انواع نظامهاي 2( نظامهاي بهره برداري سنتي 0 الف) نظام بهره برداري خرده مالكي برداري ب)نظام بهره برداري نصفه كاري(نيمه كاري) ج) نظام بهره برداري اجاره اي ( د) تلمبه كاري +) نظام بهره برداري مزارعه معدت سه : وا نظام غارس و مالكي 

صفحه 86:
نظام بهره برداري سرمایه داري مکانیزه در جریان اصلاحات ارضي بسياري از مالکان اراضي و دهات مرغوب یا قسمتي از اراضي ده را مکانیزه اعلام کردندیا پس از تقسیم زمین سهم خود را با وسایل مکانیزه کشت مي نمودند به این تیب واحدهاى سرمايه دارى مكانيزه در ايران ن شکل كرفت لين واحدها به ‎oem || cules) aula‏ ی دا نو کرد لین نظام بیشتر سرمایه بر است تا کاربر . کارگران روزمزد که تحرك کارگران صنعتی را دارند در این واحدها مشغول به کارند . 0000 

صفحه 87:
نظام بهره برداري كشتماني لین نظام ضمن اینکه اراضي نسبتا وسیع و یکجا را طلب مي کند نیاز به سرمایه گذاری نسبتا کلان دارد . وجه تمایز آن با نظام سرمایه مكانيزه : نظام کشتماني محصولاتي را تولید ‎ae ee oars‏ نظام سرمایه داري مکانیزه کاربر هستند و کشت ونگهداري آن محصولات نیازمند به تعداد زيادي کارگر است . رش اراضي در بهره برداري كشتماني بیش از بهره برداري سرمایه داري مکانیزه است . لین قبیل واحدها در ایران نخستین بار در گرگان و گنبد ایجاد و گسترش یافت و تولید گندم جای خود رابه پنبه داد و کارگران ارزان سيستاني جذب این فعالیت شدند . *اين نظام موجب پیدایش نظام طبقاتي در اجتماع روستايي گردید . 000 

صفحه 88:
واحدهاي بهره برداري کشت وصنعت این واحدها با سرمایه هاي کلان دولتي يا بخش خصوصي در اراضى ‎Rath erodes‏ کافی معمولا در زیر سدها به وجود آمده اند .سازمان كشاورزي و دأمپروري سفید رود در 10000هکتار از اراضي گیلان در حوزه آبگیر سفید رود تشکیل شد . قانون تاسیس لين واحدها در 1347 به تصویب رسید و هدف از تاسیس حداکثر استفاده از منابع لب سدهای کشور و اراضی واقع شده در حوزه آبياري آنها بوده است . مسولیت این واحدها در شروع با وزارت آب و برق بود بعدا به وزارت كشاورزي واگذار شد . ‎etme‏ را ار و ی ی يك میلون هکتار از اراضي زیر سدها و سایر اراضي حاصلخیز در اختیار واحدهاي کشت و صنعت و شركتهاي سهامي زراعي ‎i‏ ‎BIS a5‏ 

صفحه 89:
شركتهاي سهامي زراعي 2 در نتیجه اصلاحات ارضي و حذف مالك اراضي به طور وسيعي در بسياري از تقاط کشور قطعه قطعه شدند و کاربرد ماشينهاي كشاورزي در اراضی تقسیم شده با مشکل مواجه بود بر لین اساس و به منظور افزایش تولیدات کشاورزي ایجاد شركتهاي سهامي زراعي با عضویت صاحبان نسقان مالکان اراضي و وزارت اصلاحات آرضي در 1347 به موب ‎ee‏ ‏7 زارعان در صورت تشکیل شرکت سهامی در منطقه موظف هستند اراضي خود را در اختیار شرکت قرار داده و سهامي را متناسب با ارزش ارا اضي دریافت کنند . تا شروع انقلاب اسلامي در ایران تعداد زيادي از این شرکتها بوجود آمد که با شروع انقلاب تعدلدی منجل‌وتعدادي نیز به کار خود ادامه al 

صفحه 90:
نظام بهره برداري خرده مالکي ۶ خرده مالكي از قدیم در روستاهاي ایران به دو صورت خرده مالك خودكار و خرده مللك رعيتي وجود داشته است در خرده مالكي خودكار » زميني كه زارع بر روي لَن كشاورزي مي كرده متعلق به خودش بوده در حالتي كه خرده مالكي رعيتي مالك به علل مختلف قادر به کار در روي زمین نبوده و کار زراعت بوسيله رعیت به صورت مزارعه انجام می شده . ۶ خرده مالکي خودکار متداولترین نوع بهره برداري پس از اصلاحات گردید . در لین نظام وسعت اراضي محدود و عامل تولید روزمزد د 0000 Ber Coleco 

صفحه 91:
نظام بهره برداري نصفه كاري(نیمه كاري) 7 در بسياري ازمناطق کشور متداول میباشد لین نظام وقتي شکل مي گیرد که خرده مالك قادربه انجام کار زراعی دراراضی خود نباشد در توافقي که با يك یا چند نفرا ازافراد ده بخصوص خوش نشینان به عمل مي او رمن وب و احتمالاً نيروي حيواني و بندر در اختیار فرد ثلني قرار مي دهد و فرد نیمه کار روي زمین کار مي كند وگاهي با نظارت صاحب زمین است . تولید به صورت 9050 بین صاحتب زمین و نیمه کار تفسیم مي شود . یت كارى کشا قائل ام 0000 

صفحه 92:
نظام بهره برداري اجاره اي 7 یی مها او دو وت ماو ود ات اول : اجاره روشتا یا قسمنی از ن از بزرگ مالکان با خرده مالکان . مالك به علل گوناگون منجمله عدم توانليي و یا احتراز از درگيري با روستاییان ملك خود را در قبال دریافت وجه مشخصي اجاره مي دهد. اجاره دار خود عامل توليد نبوده مانند مللك عمل كرده و جانشين مللك مي شود.اجاره دار بهره مالکلنه را از روستانیان جمع آوری و مقدار تعیین شده زانبه مالك داده که معمولا بهره مالکلنه بیشتر از مالاجراره است بر لثر شیل ۰ خشکسالی + آفات كشاورزي و غیره اجاره ضرر مي کند . دوم : اجاره داري خانگي است . خرده مللك خودکار به منظور بهره برداري بیشتر و بهتر تمام یا قسمتي از اراضي خود رابه اجاره دهد . در اين شیوه عامل اصلی تولیدکننده محضولات کشاورزي: خانواده روستایی آست که مکمل اعضا خانواده روي زمینی که متعلق به دیگری است به تولید محصولات كشاورزي مي ‎“renin Boras OHH‏ : 

صفحه 93:
ول ول ده راشای ‎G OASIS slo‏ ما و راجاره ذال <علل پیدایش این نظام : وسعت اراضي ۰ کاربربودن نوع محصول . نیاز به سرمایه گذاري . مهاجرت مالك از روستا به شهر, از کار افتادگی(پیری) مالك و ...۰ 0000 

صفحه 94:
تلمبه كاري 2 برخلاف نظامهاي سنتي دركذشته هاي دورمتداول نبوده استءاز زماني آغاز شدكه استفاده از موتوريمبها رواج يافت.قديمي ترين شكل آن دركناره هاي كارون شكل كرفته است . قوانين و صاحبان اراضي ببا نصب تلمبه هليي در كنار رودخلنه اقدام به تهيه لَب مي نمودند وحق استفاده از زمينهاي مزروعي آبخورخود را به روستاییان که تلمبه كار ناميده مي شوند واكذار مي نمودند. مالك آب و زمين در 1 ارتلمبه کار قرار مي داده وتهيه سايرعوامل به عهده تلمبه كار بوده است محصول توليد شده بر اشاس قرارذاة ‎Bab ells os‏ 5 تفس م ده ام شيوه دوم تلمبه كاري استفاده از آبهاي زيرزميني و استحصال لَب بوسيله حفر جاههاي عميق و نيمه عميق مي باشد . زمينهاي بير بر اساس قرار داد بوسیله مللك در اختیار تلمته کار و او با سرمايه كذارى خود نسبت به حفر چاه و تهیه آب اقدام مي نماید و سهم مشخصي از تولید رابه مالك مى دهد در مناطقى ازكشؤز ‎py Kesey‏ عباس میناب و داراب 

صفحه 95:
نظام بهره برداري مزارعه برخي شكل كيري نظام مزارعه را به تسلط اعراب بر ایران و ایجاد حکومت اسلامي مربوط مي دانند مزارعه قراردادي رسمي یا غیر رسمي بين مالك و مزارع براي سهم بري از تولیدات كشاورزي بر اساس ارزش داده ها است عوامل ينجكلنه توليد محصولات كشاورزي در روستاها عبارتند آز: زمین» آب . ابزار و ادوات شخم و کاشت ۰ بذر و نيروي کار . در برخي مناطق به علت عدم نیاز به آب یا نوع کشت(دیمکاري) عوامل فوق به. 4تقلیل مي یلید . بتبرلین تقسیم محصول دقیقا از 5 عامل فوق تبعیت نمي کند . عوامل ديگري چون ؛ نوع محصول کشت شده : رسوم مجلي ۰ ویزگر جغرافيليي و اجتماعي حاکم بر منطقه دخالت دارند . در مناطقي دا پنجم تولید . در برخي مناطق دومششنم.سگاهی.هر ‎a pepe as‏ 

صفحه 96:
نظام غارس و مالكي > لین شیوه در مناطق جنوب کشور ۰ بخصوص در مناطق رویش خرما متداول است . در این نظام مقداري زمین با لب و نهال خرما در اختیار زارع یا غارس قرار مي گرد . زارع پس از غرس نهالها . نگهداري و مراقبت از نهالها رابه عهده دارد تا نهالها به ثمر برسند که معمولا 7 سال طول مي کشد. < نهالها براساس قراردادي که در هنكام غرس نهالها منعقد شده بين مالك و زارع تفسیم مي شود. زمین متعلق به مالك است درعمل پس از تفسیم نخلها نگهداري نخلهاي مالك در مقابل سهم ناچيزي از محصول به غارس واگذار مي شود . و 

صفحه 97:
نسق زراعي * كلمه اي عربي به معني نظم وترتيب . اصطلاح نسق در روستاهاي ایران به مجموعه روشها و قرار و مدارهايي كه طي ساليان متمادي در روستاهاي کشور به منظور تقسیم عادلانه آب و زمین بوجود آمده است . اين شیوه تقسیم گاهاً دهتاویز نامیده میشود که از منسجم ترین و پایدارترین قوائین غیر مدون است که بر اساس نيازهاي جامعه روستايي و حاکمیت مالکین . افزایش تولیدات كشاورزي و عدالت اجتماعي شکل گرفته است . براي تقسیم زمین از واحد سطح یا اصطلاحات دیگرکه واحد سطح را توجیه مي نمایند استفاده مي شود .مثلا. : جریب ؛ طتاب ء یر کن فت ش 6 با خرد خردل . حبه »من ۰ خروار » بر وس کمبود لب باشد نسق بر اساس واحدهاي تقسیم آب صورت مي گیرد ابتدا اصطلاح مدار گردش لب مطرح مي شود ات ه 0 

صفحه 98:
مدار عبارت است يك دوره یا سیکل زملني که محصول نیاز به آبياري بيدا مي كندء مثلاً در رو ‎bees a‏ 2 آبياري مجدد دارد مدار گردش لب در آن روستا بر 12 روز قرار مي دهند واحدهاي تقسیم لب : شبا نه روز . طاق . نیم طاق . سامت بلتم ای لس کوج 4 تام باب واخدهاى مشایت درز وستاهای مختلق راما خليد زمين 3 رمان نآب زا به تساوي تقسیم کنند . زمينهاي زراعي در رابطه با نوع خاك » دوري و نزدیکی به ده و مرتفع یا آبگیر بودن با یکدیگر متفاوت می باشند . بنابراین ابتدا اراضي روستا به زمينهاي هم ارز و همکلاس تقسیم میشهند و سپس هر يك از کلاسها بین کلیه صاحبان نسق تقسیم مي شود اگر تقسیم براي هميشه باشد و افراد در قرعه كشي زمین كسب کرده باشند در این صورت.زمینهارارقره پشك مي نامند و اگر در فاصله هت اد و تین اب سکن اه هو ی دق میب اد اف 

صفحه 99:
اصلاحات ارضي ‎lia as‏ منسوخ شد ء اين شيوه يك عيب عمده و اساسي دارد و آن تقسیم اراضي روستا به قطعات کوچك است درحال حاضر يكي از عمده ترین مشکلات روستاها قطعه قطعه بودن اراضي مي باشد كه براي نيل به توسعه کشاورزان وجلوگيري از اتلاف زمین .لب و نيروي انساني و کارآيي ماشينهاي كشاورزي لازم است که طرحهاي یکپارچه نمودن اراضي در روستاهاي کشور شکل كيرد . 0000 

صفحه 100:
نظامهاي كاري گروهي 7 از گذشته هاي دور بر اساس وجود ويژگيهاي اجتماعي هم گرا در روستاها بوجود آمده و در شکل گيري,تثبیت و دوام ‎ool‏ مالکان نقش مهمي به عهده داشته ‎ail‏ . با شروع اصلاحات ارضي متاسفانه این سازمانهاي کار گروهي تضعیف شده در پاره اي از مناطق کشور بنه خاطر روابط قاری وت باکت ای دوم باق ات سای کار گروهي بر اساس کشت مشترك اراضي زارعان صاحب نسق به صورت مشاع بوجود مي ‎Sa oul‏ يك روستا جه کوازده تا زمان كاري تقسیم مي شود که برای مثال در هر سازمان ده تفر صاحب تشق ممارکت دارند. در متاطنی از کشور این نظامها به صورت رسمي بوجود آمده تحت عناويني مثل بنه در تهران ۰ دشت قزوین . صحرا در خراسان و جنوب فارس ۰ حرائه(هزاسه) در کرمان و فارس . پنجال در بهبهان کهکیلوبه . طاق در اصفهان ۰ تیرکار در جنوی, چراییان ب,چوق در کردستان و سمکار 1 خوزستان ط سالهای طولان 

صفحه 101:
‎JSS‏ گرفته . این نظامها را چون جنبه اجباري براي همه خانوارهاي نسقدار داشته نظام کار گروهي رسمي مي نامند همچنین داراي موجودیت رسمي نیز بوده اند در تهاتت اف ار ‎pale‏ دا راي سلسله ا 1 لند زیر نظرمديري که توسط مالك تعیین مي شود تحت عناوين سربنه » سالدر سردانك و غيره اداره مى شود . ‏2 سازمانهاي كاري گروهي غيررسمي انجمني اختياري است داراي تشکیلات و سلسله مرلتب نمي باشد در مناطقي که شیوه تولید زراعي اهمیت چندلني ندارد بوجود مي آيد مثل نواحي ایل نشین و شمال و ‎Dre eee ae‏ ندارد » لین سازمانها در مناطق کهکیلویه کشت شراكتي در مازندران همباز شدن نامیده ‏مي شود . نظامهاي كاري گروهي درمناطق خشك و نیمه خشك که نیاز به تهیه آب ومراقبت زیاد از محصول به علت حساسیت محيطي دارند بیش از مناطق پر باران وجود دارد . 

صفحه 102:
7 نظامهاي بهره برداري قوانین و مقررات مدون و غیرمدون هستند که بر اساس ن قوانین افراد تکالیف و حقوقي را در آن نظام بدست مي آورند أو نظامها ذر ادرآن متائر از عوامل ‏ تولين نودم اسك 7 نظامهاي بهره برداري شناخته شده در ايران حدود ده نظام بوده كه جهار نظام بر اساس كشاورزي مكانيزه وجديد بوده كه عبارتند از : نظام بهره برداري سرمایه داري و مکانیزه ۰ نظام بهره برداري كشتماني . نظام بهره برداري کشت و صنعت و شركتهاي سهامي زراعي . نظامهاي بهره برداري سنتي عبارتند از : نظام خرده مالكي ‎٠‏ نصفه كاري » اجاره اي ۰ تلمبه كاري » مزارعه » غارس و مالکي . نسق قرار و مداري است بین روستاییان ‎ub‏ سالهاي متمادي به منظور تقسيم عادلانه آب و خاك . 5 نظام هاي كاري گروهي در روستاهاي ایران بر اساس ويژگيهاي اجتماعي همگرا در روستاها مکل گرفته در گذشته مالکان در بوجوه ‎St asl‏ ross Dyan Ore ea . ‏و دوام آن نقش عمده اي داسنند‎ 

صفحه 103:
فصل چهارم منابع آبي روستاهاي ایران ۱ 

صفحه 104:
مقدمه تاغل خای ادام ها توعوبه مر رای رسای یی و که نی يان را ار كن ماطف رلك ‎CTE (hs‏ شکل گرفته و وجود منلبع لب ۰ و رن ای هیا مات بودن آن همواره در تشکیل اجتماعات انسانی نقش بسرايئ داشته است ؛ 2 معنی لغوی روستا که محل رویش یا رستنگاه ذکر شده حاکی از نقشی است که این ما ‎ey gles wll al‏ مار تک ارم لا متروک شدن بسیاری از روستاها در ایران . خشک شدن و از بين رفتن ‎as‏ ات متلبع لب روستا های مناطق خشک و نیمه خشک در گذشته به قناتها و ‎ae‏ های فصلی یا دایمس محدود بوده در سالهای اخیر با پیشرفت ‏و احداث چاههای عمیق و نیمه عمیق نیز در روستاهای ایران رایج ‎i eee‏ (] تشكيل مى هد 

صفحه 105:
۲ 1 1 Be روستاها ) منابع آبهاي ‎ee‏ ) منابع آبهاي سطحي 0000 

صفحه 106:
منابع آب زیر زميني 2 استفاده از آبهاي زيرزميني اکثراً در مناطق خشك و نیمه خشك کشور اتفاق مي افتد و روشهاي مختلفي به صورت سنتي و تکنيكي براي ‎Gia‏ آب به کار گرفته مي شود . 0000 

صفحه 107:
قنات jel ‏حون‎ Le ‏فارسی داشته باشد. عده ای از محققین قنات را کلمه ای فارسی و‎ ‏مشتق از کندن می دانند در شمال افریقا قنات به نام " فقارا" در‎ ‏اروپای مرکزی " تونل آبی " در آمریکای جنوبی و مرکزی " گالریا‎ ‏فیلترانته " ودر منطقه هوکار در دامنه کوههای اطلس" قنات کار‎ ‏ایرانی " خوانده می شود . قنات عبارت است از تعدادی چاههای‎ ‏عمودی که بوسیله کانللی زیر زمینی به یکدیگر متصل می شوند و آب‎ ‏در این کانال با شیبی که ارتباط با طول قنات و اختلاف ارتفاع بين‎ ‏مزرعه و کف مادر چاه دارد جریان می یابد. قنوات معمولاً از لایه های‎ ‏آبدار زیرزمینی ۰ رودخانه ها و یا از نفوذ آبهای جمع آوری شده تغذیه‎ ‏می کنند لب لین منلبع تحت تاثیر نیروی جاذبه زمین در طول كانال‎ ‏ری سر ای تس سیر ارك مدرو فاده‎ ‏یا‎ Cite ن بوده قاعدتاً معنی این کلمه باید ريشه ای 

صفحه 108:
عده زیادی از پژوهشگران داخلی و خارجی تعاریفی برای قنات ارایه داده اند ولی به نظر می رسد : 1- قناتها همیشه از ‎cle aay‏ آبدار زیر زمینی استفاده نمی کنند . بسیاری قنوات ایران از لب چشمه ها رودخانه ها حتی از نفوذ آبهای ذخیره شده در سدها بهره می برند. 2- قناتها هميشه در رسوبات بادیزنی حفر نمی گردند بلکه موقعیت قنات بستگی به شرايط توپوگرافی وزمین شناسی منطقه ای داردکه قرار است قنات در آنجا حفر شود. 3- محققین توجه چندلنی به شیب نداسته لند عده زیادی مساله شیب را مطرح نکرده اندگروة زیادی از پژوهشگران مقدار ثبتی را برای قنوات در نظر گرفته اند که در مورد کلیه قناتهای ایران صادق 0000 

صفحه 109:
077 ولت كه سشت نله ‎eee IIS clone dy alsa la‏ به کمک روشهای مختلف از تخریب و شدت عمل فرسایش جلوگیری ود از ‎Soa] Cale‏ اتسار در رفظ حاص ایس دز ساير طول كانال كاهش داد يا با سنك جين كردن بستر جلوى تخريت را كرفت .ا افرالشن طول قات نقدار شيب كلش من ناید: 0000 Ber Coleco 

صفحه 110:
* قنات جلگه ای یا قنات دشتی قنات موتوري قناتها * قنات سري و * قنات دوطبقه 0000 

صفحه 111:
روش اندازه گيري شیب قنات (hith2)-Hl=di Hedl+d2+d3 His th3thd)-H2=d2 2 H2+thS+h6)-H3=d3 Pace een a ee 

صفحه 112:
قنات جلگه اي یا قنات دشتي 2 ادن نوع قناك 5 آيران وادنا شاحه ده است در دامته کم شیب کوهستانها و یا جلگه ها حفر مي شود.طول اين قنات اغلب زیاد است و در ارتباط با عوامل توپوگرافي و فاصله لایه ها آبدار تا سطح زمین (عمق مادر چاهها) تغییر مي یابد . 0000 

صفحه 113:
قنات موتوري ” این اصطلاح در سالهاي اخیر درروستاها عنوان شده به قنواتي اطلاق مي شود که لب ن بر اساس خاصیت جاذبه زمین قادر نیست در سطح مزرعه مورد نظر آفتلبی شود و استفاده شود ء گاهی به عادت اشتباه در محاسبه شیب زمین لب در منطقه مورد نظر بر روي زمین نمي آید و با مزرعه اختلاف ارتفاع پیدا مي کند یا اينکه لايروبي وکف شكني برخي از قنانهاي متروك » باعث افتادن سطح آب و ایجاد اختلاف با مزرعه مي شود در چنین تهات ‎ad‏ موور پمپ لب زا سل تن اون . يكي از نمینه هاي آن ‎ue:‏ ‏سرافرازیه " در منطقه ار کاشان است . 0000 

صفحه 114:
چشمه قنات 7 این قناتها درمناطق كوهستاني حفر مي شوند. طول این قناتها معمولاً کم و چاههاي عمودي لن بسیار محدود .گاهي بدون چاه عمودي است. در اين نوع قنوات با حفر كانللي از لايه هاي غيرقابل نفوذ » لَب را به سطح زمين عبور مي دهند هزينه نكهداري اين قناتها معمولاً كم و لب آنها نسبت به مقدار نزولات جوي و ميزان برفگيري ارتفاعات تغییر مي کند . 0000 

صفحه 115:
قنات سري لین قناتها در جنب سدهايي احداث میشود که به منظور تامين لب قات در سس یل نا لتراهه سار شده ات در فصو بارندگي سیلابها وهرزآبها در پشت این سدها جمع. شده به تدریج در زمین نفوذ مي کند و قنات مجاور سد ازابهاي نفوذي سد به زمين تغذيه مى كند. * بهترين نمونه اين قناتهاء قنات "جندق " است. 0000 Ber Coleco 

صفحه 116:
منگل 2 قناتي که منبع تغذیه آن رودخانه دائمي است گاهي وجود ارتفاعات ملنع رسیدن لب رودخلنه به منطقه اي مشخص مي شود . با حفر يك منگل لب رودخانه که در سطح زمین جاري است به 3 زمین برده سپس با استفاده از شیب مناسب که در منطقه مورد نظر ایجاد مي کنند به سطح زمین مي آورند. * يكي از بهترین منگلها ‎faite: Wess as cll gaat wage‏ "کردان رود" در زیر جاده تهران - قزوین جاري است . 0000 

صفحه 117:
قنات دوطبقه > این قناتها تعدادشان زیاداست ولي شناخته شده نیستند درناحیه اي که دوطبقه لایه آبدار بوسیله يك قشرغیرقابل نفوذ از یکدیگرجدا شده لند حفرمي كردند . در بسياري از 3 تهاء قبل ازآة بي شدن قنات. لب دو تانال روي همدیکر ريخته وتشکیل بل قنات راحد و میدهد بهترین نمونه در " اردستان" دیده مي شود قنات دو طبقه "مون" اردستان از دو کانال موازي که بر روي هم قرار گرفته در چاه ها عمودى ,مشتركتك تشكيل ده است در سحی یه نام مكل سیدهای اردستان به همدیگر متصل می شوند . 0000 

صفحه 118:
مقاطع طولي ارتفاع انواع قنات 

صفحه 119:
توزیع قناتها در ايران پراکندگی قنات در ایران دردازقاط با عواقل مختلف جفراقبانی ار ناجیه ای به ناحیه دیگر متفاوت است. نزولات جوی ؛ رودخلنه های دایمی"» ناهمواریها و ویژگیهای اجتماعی مردم در لین پراکندگی نقش دارد . گیلان جه علت برخورداری از نزولات جوی فراوان و عدم نیاز به ب کمترین تعداد حدود 660,006 ۰ ۹633.3 کل قناتهای ایران تا سال 1362 متروک و غیر قابل استفاده شده است. علل بایر شدن قناتها متعدد است از جمله : پایین رفتن سطح ایستایی آبهای زیرزمینی ۰ اصلاحات ارضی سال ۰1342 بی توجه بودن مردم . دولت و ... مات 0000 

صفحه 120:


صفحه 121:
چاه 4 * چاه عبارت است ازحفر گودللي عمودي که معمولاً قطر آن متفاوت است وعمق آن تا جايي امتداد مي یابدکه از سطح ب زيرزميني عبور كرده وبه لابيه هاي ابدار زميق برسد . فرق اساسي و عمده چاه با قنات در لیات که به منظور استفاده از لب جاه نيار مه يك قوق محركه . ضروري است و این نیز بوسیله انسان ۰ حیوان . یا موتور ممکن است ‎obey!‏ شود . 0000 

صفحه 122:
چاههاي نیمه عمیق مخزني الف) چاههاي دستي | ب) چاههاي نیمه عمیقم چاههاي نیمه عميق عمودي < انواع ‎gale‏ > © چاههاي عمیق 1 2 چاههاي نیمه عمیق فناتي د) جاههاي ارتزين ه) جشمه ها ۷7 0000 

صفحه 123:
چاههای دستی ”از گذشته به طور وسیعی در کلیه منازل شهری و روستایی حفر می شود ختارى: اذ جاهها بدست نقنى انجاة ی مدای امه بستكى به لايه هاى آبدار دارد .آب لين جاهها عموما كم است بوسيله دلوور شمان رت جاه . تلمية هاط جرس ها فازى ؛ متحتيى نا اجياناً موتورهاى شناور و بغل جاهى استخراج مى شودكاهى از لين جاهها در مزارع براى آبيارى اراضي در وسعت كم (صيفى كارى) استفاده مي شود . براى نمونه مى توان “بهار همدان" را نام برد در حدود 20-15 سال قبل که جاههای عمیق و نیمه عمیق متداول نبوددر مزارع کشت هندوانه این بخش از منجنیق ها برای آبیاری استفاده می شد و هندوانه های کشت شده از نظر کیفیت در ایران معروف بود.گاهی برای استفاده ازلب چاههای دستی از نیروی باد استفاده می شود بهترین نمونه جاههاى سازمان محيط زيست براى آبشخور وحش در مناطق ‎Me‏ ‏است ‎Sou cee‏ ساب س آمار جهاد سازندكى 

صفحه 124:
1 حلقه چاه دستی شمارش شده که در استان مازندران با 7 حلقه بیشترین است سپس در استانهای فارس, اصفهان ‏ زنجان در حال حاضر در مناطق بیابانی از چاههای دستی بیشتر جهت سیراب کردن دامها استفاده می شود. 0000 

صفحه 125:
<احتمالاً تکامل یافته چاههاي دستي هستند به منظور کشاورزي در مزارع حفرمي شده است به دلیل استفاده از موتور جهت بالا آوردن آب لین چاهها در ایران قدمت زیادی ندارد بیشتر بعد از اصلاحات ارضی در ایران متداول شد زمتي که عفر چاه مزابران رایح شد تخویق ی ممانعتي براي حفر آن از سوي دستگاههاي اجرايي وجود نداشته. چاههاي نیمه عمیق متداول در ایران چاههايي می باشد که موتور ديزلي یا الکتروموتور در کنار چاه نصب و موتور بوسیله یک لوله خرطومي لب را از مخرن: کف بش از هغتر با لی فاصلة تاره مکیده و تا حدودي كه متجاوز معمولاً عمق زيادي ندارد از اولين لايه هاي آبدار استفاده میکند. 0000 

صفحه 126:
چاههاي نیمه عمیق مخزني < گودالهايي به قطر 2 تا 10 مترتا جليي که به لب زیر زميني برسد حفر مي شود آب لایه هاي آبدار ‏ اطراف گودال ۰ در مخزن ایجاد شده ترآوش مي کند و آب در مخزن بالا مي آید . اگر سطح آب بالا آمده در فاصله کمتر از 6 متري زمین باشد موتور و واترپمپ را در سطح زمین مستقر کرده و لوله خرطومي را به داخل مخزن وارد مي کنند اگر لب استخراج شده از چاه ‎ales‏ کمتر از لب لایه هاي آندار باشد ذر شيلئه زور :246 ساعت مي اتوان لب أر جاه اعتهرام كرد ولي در صورت كمبود لب لايه هاي آبدار بايد موتور را خاموش كرداية جاه فرصت داد نا بررشوق 3 0000 Ber Coleco 

صفحه 127:
چاههاي نیمه عمیق عمودي در مناطقي حفر میشود که سطح آبهاي زيرزميني در فاصله نسبتاً زيادي از سطح زمین قرار دارد براي ایجاد این چاهها میله اي به قطر 1 متر یا کمتر براي ارتباط با لایه هاي آبدار حفر میشود در محل حول تب ره هی بر دسا وی تا اصب زور سا شده سپس چاه تا حدود 10 متر یا کمتر امتداد مي یلبد اگر آب حاصل نشود نقبهايي به صورت شعاعي یا در جهت جریان آبهاي زیر زميني . 0000 

صفحه 128:
چاه هاي نیمه عمیق قناتي tee Tipe ‏حدای‎ [iS aes ale opt amie ae ela es ‏ل ا‎ ae) ee ‏بوسیله موتور ۰ لب از چاه استخراج میشود این روش گاهي به‎ ‏منظور استفاده از قناتهاي متروك یا در قسمتهايي که زمین بالاتر از‎ . ‏مظهر قنات است استفاده می شود‎ 0000 

صفحه 129:
7 چاههاي نیمه عمیق در سالهاي اخیر اغلب متروك يا به جاههاي عمیق تبدیل شده ند چون در اکثر نقاط کشور سطح آبهاي زیر زمینی پایین افتاده است. < چاههاي نیمه عمیق طبق آمار منتشر شده بوسیله جهاد سازندگي حدود82700 حلقه گزارش شده که بیشترین تعداد در استانهای فارس ۰ آذربایجان شرقي . مازندران و هرمزگان مي باشد . تسهیل در حفر چاههاي نیمه عمیق و کم هزینه بودن آن اغلب موجب بروز خسارت براي زارعین مي شود و اکثر این چاهها کم ب یا آب با سيت نا مارب ناد 0000 Ber Coleco 

صفحه 130:


صفحه 131:
Gre ‏چاههاي‎ تکنیک ييشرفته حفر مي شود. . شناخته شده ترین روش متداول استفاده از آبهاي زيرزميني است حفر بوسیله دستگاههاي حفاري انجام مي شود لازم است مطالعات هيدرولوژي ورن شناسي و احداث جاه گمانه در حفر این چاهها مورد توجه قرار گیرد روشهاي حفر لين جاهها نسبت به ساختمان زمين و تكنيك موجود فرق مي كند. چاه عمیق با چاه نیمه ‎Bl js estos he ce‏ چاهها موتور مولد نیرو عموما در سطح زمین مستقر است. 0000 

صفحه 132:
چاههاي آر لین چاهها عموماً در ارتباط با ساختمان زمین حادث مي شود بدین معني که وقتي یک لایه آبدار بين دو لايه غير قلبل نفوذ محصور شود بر اثر فشار لب در قسمتهاي بالا و بر اساس خاصیت ظروف مرتبط ‎Ol.‏ در قسمتهاي يايين تحت فشار ‏ فوران مي كند. اين جاهها كاهي بصورت جشمه و كاهي بصورت جاههاي آرتزين بار زياد در لثر جاه دستي ويا ميق حادث مي شود تعداد لين جاهها در ايران بسیار محدود است. در سالهاي اخیر با حفر جاههاي عميق در انتهاي دلتاي حبله رودگرمسار در حاشیه کویر تعدادي از چاههاي عمیق تبدیل به جاه آرتزین شده اند. در آمار جهاد سازندگی 1443 جاه ارترين: كزارش شده که 50 7 در استان مارندران (أست 5 استانهاي آذربايجان شرقي و غربي مقامهاي بعدي را دارند. 9 

صفحه 133:
چشمه ها ظهور آبهاي تحت الارض در سطح زمین را چشمه مي نامند . وقتي بوجود مي آید که لایه هاي آبدار زمین با سطح زمین برخورد کند یا با لايه هاي فوذ اي که به سطح زمین منتهي مي شد تماس داشته باشد عوامل زمين شناسي و زثومرفولوزيكي مختلفي ممكن است در ايجاد جشمه ها موثر باشد و در ان بیشتر در مناطق كوهستاني » در ميان دره ها در بستر رودخانه ها و در انتهاي دلتاهاي رودخانه ظاهر مي شود . Veet aS Acre eee lb ed ie در دامغان ». چشمه فین در کاشان و چشمه شهمیرزاد در سمنان و .. چشمه هابه دو صورت دايمي و فصلي مي باشند در مجموع 77889 چشمه در ایران گزارش شده که 58780 چشمه دايمي و 19109 چشمه فصلي است . 0000 

صفحه 134:
#استان رنحان با 229 جشمه دایم پلاترین تعداد و استانهای خراسان ۰ آذربایجان شرقي و کردستان رتبه هاي بعدي را درا هستندچشمه ها ری هرت را جهت بهره برداري دارند و مناسبترين منابع ابي در روستاهاي کشور هستند . 0000 Ber Coleco 

صفحه 135:
۶ ایران به جهت داشتن شرایط اقليمي خشک به خصوص در ایران مركزي رودخلنه هاي دايمي بسیار محدودي دارد ولي رودخلنه هاي فصلي ز زياد در نقاط كوهستاني وجود دارد که سرچشمه آنها ذوب برفهاي ارتفاعات است. 7 رودخانه هاي ایران به 2 دسته تقسیم مي شود : 1- رودخلنه هليي که بوسیله دولت اقدام به احداث سد انحرافي و یا شبکه آبرساني بر روي آنها شده است . از لین رودخلنه ها روستاهاي ذینفع طبق حق لب گذشته بر اساس قوانین وزارت نیرو همچنان بهره مند مي شوند مثل حبله رود گرمسار ۰ جاجرود در ورامین و.. 2- رودخانه هايي که به علت کم آب بودن هیچ اقدامي جهت مهار آب آنها به عمل ننامده است » در مجموع تعداد 26295 روستا در سظح کشور ‎Gl gh‏ رودخانه هاي دايمي و فصلي استفاده مي کنند 17916 روستا از رودخانه هاي دايمي و 9382 روستا از رودخانه هاي فصلي بهره مي برند . ‎C‏ همم ‎ 

صفحه 136:
”لازم است براي جبران كمبود اب »به كنترل اين منلبع عظیم آبي در سطح كشور يرداخت كه در لين صورت مساله بي لبي يا كم آبي در فلات مركزي ايران به شكل كنوني خود نمايي نخواهد كرد. 0000 Ber Coleco 

صفحه 137:
خلاصه فصل چهارم 2 قسمت اعظم خاک ایران را مناطق خشک تشکیل مي دهد در لين مناطق رودخلنه هاي دايمي وجود ندارد تعداد زيادي از روستاهاي ایران در مناطق خشک مستقر شده لند که دوام و بقا آنهابه وجودلب بستگي داردبه همین منظور حدود چهار هزار سال قبل قنات را بوجود آوردند متلبع لب روستا در ایران ندا مه موك ی ره خن شود : باران و نزولات جوي ۰ آبهاي زيرزميني و آبهاي سطحي. استفاده از از آبهاي زيرزميني مهمترين منلبع آبي تمتاها را فشکرل ‏ ده تفنات قد تر ايديل الستحضال ان در ایران می باشه قنات آنواع مختلف دار که به جز قنات دشتی بقیه کمتر شناخته شده اند. چاههاي عمیق در سالهاي اخیر قسمت اعظمي از نيازهاي آبي روستاها را تامین مي نمایند. آبهاي سطحي در ایران به دو گروه عمده تقسیم مي شوند گروه اول آبهاي سطحي دايمي .گروه دوم رودخانه هاي موقتي و فصلي . 0000 

صفحه 138:
فصل پنجم اصلاحات ارضي و دگرگونيهاي بنيادي در روستاهاي کشور ۱ 

صفحه 139:
«اصلاحات ارضي به معني توزیع مجدد زمین یاحق استفاده و بهره برداري از زمين به نفع دهقانان کوچك و کارگران زراعي مي باشد . برنامه اصلاحات ارضي جامع مي تولند رولبط توليدي را تغییر بدهد و در ساخت طبقاتی جامعه روستایی . 0000 

صفحه 140:
سابقه تاريخي اصلاحات ارضی در نهضت میرزا کوچك خان املاك وسيعي توسط انقلابیون به تصرف درآمده ميان رعايا تقسيم شد . #حسيين باه اصلاحات ‎cass‏ در اران در سالياى 1311-16 در سيستان اجرا شد ولي به نتيجه اي نرسيد در دوره نخست وزيري ‎os‏ تا ری و خود صرفنظر کنند . از سالهای 1329-1331 با فرمان شاه تقسیم اراضي املاك سلطنتي آغاز و دوهزار روستا و مزرعه بين کشاورزان تقسیم شد. درسال 1337 اراضی دولتی آغاز شد . <بالاخره لایحه اصلاحات ارضی 1339 در سال 1340 توسط دولت وقت اصلاح و بعد توسط مچلس,.تصویسب‌شد . 

صفحه 141:
0 الف) مرحله اول اصلاحات ارضي (1341-1343) < مراحل اجرايي قانون ب) مرحله دوم اصلاحات ارضي (1343-1347) ‎[ee ee Set‏ : ج) مرحله سوم اصلاحات ارضي (1347-1351) a Arccien Ber Coleco 

صفحه 142:
مرحله اول اصلاحات ارضي خی قانوی اولته مرخله ول اصلاحات ررض ‎eas‏ حال 1241 جر شذ میران مالکیت برای هر فرد در ایران بر ایك ده شندانگ مجدود کرت ومالكين مخيور بوهته مازاد تراه ملت ‎Seay a‏ نها به 55 دسته جمعي به زارعا ن به میزان نسبت نسق آنها واكذار كرديد تا سال 1343 مواد ديكري به لين قانون الحاق شد به طوري كه به هر بيك از زن و فرزندان مللك هم اجازه داشتن يك ده ششدلنقك را مي داد . همچنین ملك مي توانست تا 500 هکتار از اراضي خود را در صورت شخم زدن با تراکتور و استفاده از کارگر روزمزد از اين قانون معاف اكت مرخله اول ما سور 13۹3 به بان سییر ده که 605/19 کل اراضي قابل کشت کشور بود ازمالکان خر ای ار ری 

صفحه 143:
نتایج و عملکرد مرحله اول اصلاحات ارضي 1-کل دهات خريداري شده اعم از املاك شمول,داوطلب,خالصه و بنیاد پهلوي 0 روستا الف)ششدانگي کامل 5400 بدانگي و چنددانگي 10900 2 2- مزارع خريداري شده اعم از دانگي و ششدانگي 1001 مزرعه . ۶ 3- خانوار زراعي که با اجراي این مرحله صاحب آب و زمین شده اند 771829 خانوار . > 4- بهای املاك خریداری شده 735/989/414/989. > 5- پول پرداختی به مالکان 155/601/539/156/3 . ۶ 6- برای املاك خالصه 062/260/345/1. 7- مستثنیات : مکانیزه1200قطعه- دهاتی که کل باغ هستند2600 ده واحدهايى كه مالك دهقانى انتت*766500"فظعه.تعداد مالكان 804455 نفر . 

صفحه 144:
مرحله دوم اصلاحات ارضي اين مرحله از بهمن 1343 به اجرا درآمد به مالکلنی که دهات خود را از مرحله اول مستثني کرده بودند انتخاب يکي از راههاي زير را پیشنهاد کرد : 7 اجاره دادن دهات‌به رعلیا : اجاره نقدی بر اساس متوسط عولید سه تال قبل از أخراق قانون' . مدت اجاره 30 سال هر 3 سال قابل تجديد نظر بود . " 7 فروش رامیت رم رم بر ‎gales‏ مللك و رعایا در مورد ‎soles‏ 7 تقسیم زمین به نسبت بهره مالکلنه : زمین بر طبق عرفي که در تقسیم محصول معمول بوده میان ارباب و رعایا تقسیم مي گردید 000 

صفحه 145:
* تشکیل واحدهاي سهامي زراعي : به مالك و رعایا واحد توليدي مشتركي مي دادند و سهم هر يك از دو طرف از محصول بر اساس میزان دارایی نا در این واحد تعیین می گردید . 2 خرید حق ريشه زارع : مالكلني که زمین زیر کشت آنان از حداكثري که قانون معین کرده بود تجاوز نمي کرد مي توانستند حق ريشه رعاياي خود را خريداري کنند . از راه حلهاي فوق عملاً بیش از 7280 مالکان راه حل اول را پذیرفتند 0000 

صفحه 146:
مرحله سوم اصلاحات ارضي بروز نارضايتي در بین زارعان طي سالهاي 1347-49 مرحله سوم اصلاحات ارضي به اجرا درآمد ۰ سال 8 راه حلهاي مرحله دوم اعتبار خود را از دست داد تنها انتخاب یکی از دو راه به مالکان و أجاره ذاران نه نسيت بهره مالكان متداول ” 2- زمين زراعي به زارعان فروخته شود . قيمت زمين معادل دوازده برابر اجاره سالیانه ای که زارع می پرداخت . تا پایان اجراي مراحل سه گانه اصلاحات ارضي در سال 1351 مجموعاً 9633 خانوارهاي روستابي ‎is Sie lainey es‏ 5 خرده مالك بودند, پیش از اهلاحات 8 خرده مالك وجود ‎ais‏ 

صفحه 147:
هنوز 9 میلیون هکتار يعني ۶640 زمينهاي زراعي کشور ‎(aa‏ فا ‎Gl‏ قا گرگان . سمنان . خراسان و خوزستان تمرکز يافته بود . 0000 

صفحه 148:
اهداف اصلاحات ارضي 7 1- هدف سياسي خلع سلاح مخالفان : از نظر سياسي يك حربه تبليغاتي که به نظر رژیم در اختیار نيروهاي چپ گرا بوده خنثي مي شود . تسلط بیشتر بر خانها و مالکین بزرگ . 2 2- اهداف اقتصادي : - بالابردن قدرت خرید زارعان به ویژه تقویت طبقه متوسط مرفه روستا - پیداکردن بازار براي تولیدات صنایع شهري - افزايش محصولات كشاورزي - استفاده از نيروي اضافي روستاییاندر صنایع شهري - راه رشد سریع سرمایه داري از طریق درهم شکستن مناسبات کهنه ‎Bf‏ ‎Sr)‏ ترش ملم ری : 000 Bere Coleco 

صفحه 149:
- استفاده کامل از تمام نيروي کار موجود از طریق پیدایش یا گسترش رشته هاي تازه تولید . * 3- اهداف اجتماعي : - از میان بردن مالکان بزرگ به صورت يك طبقه نیرو ضد سياسي - ایجاد طبقه دهقان ثروتمند صاحب زمین و گسترش طبقه کارگر. روستايي از طریق انتقال زمین از مالکان به دهقانان و تمرکز زمین هر چه بیشتر در دست دهقانان ثروتمند - امین " عدالت اجتماعي " از طریق القاء مناسبات ارباب رعيتي - استقرار نظام دموكراتيك از طریق بیرون کشیدن دهقانان از زیر نفوذ ملاکان 0000 

صفحه 150:
اقدام براي یکپارچه کردن اراضي ۶ از پیامدهای نامطلوب اصلاحات ارضی در ايران تقسیم اراضی به قطعات کوجك نود که هنوز با گذشت متجاور 20 سال لین مشکل در روستاها حل نشده تا زملنی که اراضی به قطعات بزرگ در نیایند مشکل عدم بهره برداري باقي خواهد ماند. باید در اين زمينه از سياستهاي جهاني سود جست . ‎Sila‏ یکپارچه کردن اراضي در دنیا به 4 روش صورت گرفته ‏است : الف) اقدامات خود روستاییان ب) اصلاحات ارضي ج) اقدامات دولت ۱ ‏د) ایجاد تعاونیهای تولید کشاورز 

صفحه 151:
اقدامات خود روستاییان ‎Gee‏ ار ن به اين نتیجه رسیده لند که پراكندگي اراضي موجب زیان ن اقتصادي ورام ناكافي خواهد بود ‎Soins‏ اقدام به 2 يكپارچگي اراضي نمودند که در ایران به صورت نظامهاي کار زراعي (بنه.صحرا و. .۰۰) شکل گرفته است . ‎0000 

صفحه 152:
اصلاحات ارضي * تعریف اصلاحات ارضي از لوکوز : مجموعه عمليلتي است که هدفش تغییر ساختار اراضي يك کشور یا چند ناحیه از طریق اصلاح روابط اجتماعي به منظور تامین شرایط لازم جهت استفاده از تکنيکهاي زراعي و افزایش تولیدات كشاورزي است . 2 اصلاحات ارضي از نظر ايديولوي حاکم بر کشورها به 2 دسته بت 1- سوسياليستي 2- غيرسوسياليستي 0000 

صفحه 153:
اصلاحات ارضي در كشورهاي سوسياليستي "نمونه شوروي سابق* <بعد از انقلاب 1917 زمينهاي بزرگ مالکان.اشراف. بورژواها و کلیساها بین دهقانان تقسیم شد و در2 مرحله زملنی به کلخوزها تبدیل شد براي جلوگيري از کوچك شدن قطعات زراعي زمین يس از فوت زارع به دولت برگردانده میشود اگر زارع سالخورده باشد زمین را در ازاي مستمري و بازنشستگي به دوات واگذار مي کنند این اقدام تاسال 1985 ادامه داشت بعد از آن با ادغام چند کت ار کتوتها رک دادن 0000 

صفحه 154:
در كشورهاي غيرسوسياليستي (میان كشورهاي صنعتي و جهان سوم تفاوت هست) در كشورهاي جهان سوم هدف اصلاحات ارضي تقسیم اراضي بين زارعان بدون انجام عملیات زیر بنايي در حالیکه در كشورهاي صنعتي تقسیم اراضي با اتمام عملیات زيربنايي همراه مي باشد . ۱ 

صفحه 155:
اقدامات دولت در برخي کشورها دولتها بعد از اصلاحات متوجه معایب چند پارچگي آراضي شدند و در صدد رفع لین معایب برآمدند مثلاً در ايران قبل از انقلاب اسلامي ۰ دولت موجب بوجود آمدن سازمانهاي سهامي زراعي و تعاونيهاي توليد كشاورزي شد . در فرانسه بعد از جنگ جهلنی دوم دولت موسسه سافر را تشکیل داد 0000 

صفحه 156:
تشکیل تعاوني هاي تولید كشاورزي ۶ براي يكپارچگي اراضي جهت اقتصادي کردن زراعت 2 شیوه وجود دارد : - معاوضه و مبادله یا خرید زمینها به جهت گسترش اراضي - تشکیل تعاونيهاي تولید : تعاونیها یابه صورت مشارکت دهقانان در ‎yl‏ فروش و بازار يلبي محصولات است پا به صورت مشارکت درتولید ‎eS‏ زراعي که 2 گونه است : - مشارکت در کشت و تهیه و تدارك نهاده هاي زراعي است که بهره داري, وبرداشت خصوصي است زارع مستقل است -به صورت يك کاسه کردن امر کاشت داشت وبرداشت است که در لین نوع استقلال بهره برداري که در مورد اول وجود دا ‎Z‏ حذف شده زارع بر مبناي سهم زمین ونيروي کار قسمتي از درآمد را به خود اختصاص مى > ies 9 

صفحه 157:
تعاونيهاي تولید مشاع ۶ اصلاحات ارضي در ایران برخلاف عملکرد جهلني ن که منجر به یکپارچه شدن اراضی می شده موجب قطعه قطعه شدن اراضی گردید اقداماتی همانند تشکیل شركتهاي سهامي زراعي که قبل از انقلاب در حال اجرا بود با پيروزي انقلاب متوقف شد و تعدادي از آنها نیز مختل شد . دولت انقلابي به3 نكته توجه داشته » اول بهره برداري از اراضي بایر . دوم ایجاد اشتغال بخصوص در بخش کشاورزي سوم بهره بردار در اراضي ی ‎ool‏ ‏راستا تعاونيهاي توليدي مشاع در ایران بعد از انقلاب اسلامي بوجود آمد اهداف و شیوه آجرايي آن به شرح زیر مي باشد: مشاع : يك اصطلاح حقوقي در مقلبل مغروز است به معناي مالکیت توام و تفكيك نشده به کار می رود لین اصطلاح حقوقی از فقه شیعه وارد قانون مدني شده است. شرکت تعاوني مشاع عبارت است از واحد بهره برداري که حداقل بین5 نفر افرادي که از طریق هيئتهاي 7 نفره زمین معادل عرف محل دريافت كرده لند تشكيل مي شود هيج يك از اعضا حق واگذاري و تعويض زمين را ندارند . 0000 Ber Coleco 

صفحه 158:
هدف از تشکیل تعاونيهاي مشاع 1- جلوگيري از قطعه قطعه شدن اراضي مزروعي و اتلاف منابع آب و خاك کشور . 2- سهولت در امکان خدمات رساني به مشاعها براي دولت و نهادهاي مربوط به آن . 2 3- استفاده بهتر و اقتصادي از ابزار آلات كشاورزي . 4- ساده تر شدن امر سرمايه كذاري براي توليد كشاورزي . 0000 Ber Coleco 

صفحه 159:
سرمایه وامکانات تعاوني توليدي مشاع 7 یک تعاونی کامل دارای امکانات زیر است: زمین در یک يا دوقطعه مینران آن متشکل از جمع زمینی است که رای تک تک افراد در نظگررفته شده است بررای هر فرد 4 تا ۱۵ هکتار آبی . منبع تامین آب اگس مربوط به تنها یک مشاع آنبی باشد بایستی هزینه های احداث وتعمیر و نگهداری آن را تمام اعضای تعاونی متحمل گرردند . ماشین آلات وادوات کشاورزی (تراکتور»؛ کمبایسن و ساير ادوات کشاورزی )تمامی ابنرار فوق در اختیار تعاونی مشاع است . 0000 

صفحه 160:
نحوه کار ومدیریت در تعاونيهاي توليدي مشاع ۳ کار : در تعاوني توليدي مشاع کار دو قسم است : 1- عمومي 2- فردي كارهاي عمهمي : براي کلیه اعضاي تعاوني به طور یکسان بدون تفاوت و تمايزي انجام میگیرد فرضا ‎os Seep eae eb‏ كارهاي فردي : از كارهاي عمومي متملیز مي شود و شخص خود به انجام آن مي پردازدیا در انجام آن از نيروي خانواده و استفاده میکند مثل آبياري < مدیریت یا نحوه اداره تعاونی توليدي مشاع که به شيوهاي کاملاً مردمي صورت میگیرد و پس كيل ی تفر از اعضابه عنوان شوراي تعاوني كة داراي وظلیف متعددي است عمده ترین آنها: هماهنگي و همفكري لازم با اعضاي تعاوني و هیئت واگذاري تهیه و نگهداري وسایل مربوط به تعاوني . ۶ نظارت بر امور مللي مشترك تعاوني : اتحادیه تعاونيهاي توليدي مشاع نیز واحدي هستند از مجموع تعاونيهاي يك منطقه که با جمع آوري تعاونيهاي موجود در حوزه عمل خود هل سرمانه چداربهای مشترك آنها نتم داردد که تيارهاى أنها رار خر نوع وسائل مانتد ماشیی آلات و ربرطرف ‎DSRS‏ 

صفحه 161:
شرکتهاي تعاوني روستايي و عملکرد آنها تعاون در جامعه روستايي ايران تاريخي ديرينه دارد كه آمیخته با خلقيات مردم بوده است . نظام تعاون جديد در دهه هاى اخير مبتني بر فرهنك جديد و معيار و الكوي مغرب زمين در روستاهاي ايران يديدار شده يس از اصلاحات ارضى نيز سريع كسترش يافته است . تعاونيها در فضاي روستايي كشور با مسائل و مشكلات اجرايي كوناكون روبرو مي باشند . 0000 Ber Coleco 

صفحه 162:
انگیزه پیدایش شركتهاي تعاوني روستايي ‎(a>‏ پرکردن خلایی که با کوتاه شدن دست مالك در روستاها ا م > ب) كوتاه كردن دست سلف خران و ييشه وران در روستاها | 

صفحه 163:
پرکردن خلايي که با کوتاه شدن دست مالك بوجود آمد ۶ حذف مالك دگرگني در روستاهاي ایران پدید آورده بود بسياري از روستایمان آن سطح فکر وتوانليي را نداشتندکه در زندگي خود تحول ایجاد کنند کشاورزان ايرلني تحت تاثیر حکومتها ومالکان بزرگ طي سالیان دراز هیچ رشد فكري و روحي نداشته و اساسا مقلد و رار زندكي كردم و باعث سلب قوه ابتکار کشاورز روستايي شده است . روستايي معمولاً محتاج به دريافت دستورو راهنمليي و دريافت كمكهاي مالي مالك بوده است . *مالك شهري بوده با موسسات و سازمانهاي دولتي و مراجع اداري ارتباط داشته به پیچ و خم رولبط اداري و حقوقي آشنا بوده است زارع ی شویدی به مالك داشته در امن شرائط حدف مالك ‎Sel‏ خلایی در زندگی رعایا می شده است . Arcsin Bere Coleco 

صفحه 164:
کوتاه کردن دست سلف خران و پیشه وران در روستاها ‎cae Sore eo ee >}‏ يكي از بزرگترین مشکلات کشاورزان ايراني نداشتن قدرت مالي حا تاد ورن یر سوام وس یر بیع زندگي بوده است و به ناچار به رباخواران وپيشه وران روي آوردند . ‏#سلف خردر زمان احتیاج شدید کشاورز به پول » محصول را به نصف قيمت اصلي بيش خريد مي كرد كه اين مسائل باعث مي ‎cheery) las ct‏ هک اف رای ماه لین مراب شرکتهاي تعاوني تولید شد . ‎ ‎0000 

صفحه 165:
تعریف شركتهاي تعاوني “ديد مر حب أماك تاو فاد رای تاه سوت 43 13 شرکتی است که برای مدت نامجد ود که متظور رفع احتیاجات مشترك اعضا و بهبود وضع مللي و اجتماعي آنها تشکیل مي شود سرمایه این شرکتها بصورت سهام است . 0000 

صفحه 166:
اصول تعاون مورد عمل در تعاونيهاي روستايي ایران *اولين مساله مبتلا به شركتهاي تعاوني قانونگذاري است . وجه تمايز شركتهاي تعاوني و مؤسسات غير تعاوني اصولي ‎eer)‏ لش اا ی هی با شرايط مذكور مي بايد رعايت كردد ‏ اصول اين شركتها اولين بار توسط ” پیشروان راچه یل" تهیه گردیده است . 0000 

صفحه 167:
نحوه تشکیل شرکتهاي تعاوني 3 ول ‎bs‏ ات ار حورم راي تصکیان خلس ی ‎seler‏ میت آساده واه کون فاد خواهان عضویت در شرکت . براي اطلاع وحضور اعضا شرکت در جلسه مجمع همگاني آگهي دعوت حداقل براي 8 روز بعد منتشر میشود. مسن ترین عضو حاضر در جلسه به عنوان رییس سني جلسه را افتتاح مي نملید و براي انتخاب رییس و منشي راي گيري بعمل می آید . پرونده ثبتي شرکت که حاوي مدارك ثبت شرکت مي باشد را هیتت مدیره طي نامه اي به سازمان تعاون روستايي شهرستان مي ف 0000 

صفحه 168:
ارکان اداري شرکتهاي تعاوني روستايي ‎ee‏ زر عمومي : ‏7 مجمع عمومي در راس ارکان تصمیم گيري قرار دارد . ‏7 هیتت مدیره : اداره شركتهاي تعاوني را بر عهده دارد . ‏< مدیر علمل : توسط هیئت مدیره با حدود اختیارات معین انتخاب مي شود. ‏2 بازرسان : اختیار نظارت در اعمال هیثت مدیره و حق هر گونه اظهار نظر در امور جاري و مالي شرکت را دارد . ‏و 

صفحه 169:
اهداف و سیر فعالیت شرکتهاي تعاوني ,> 1- قبول پس انداز به نمايندگي بانك كشاورزي ایران . 7 - خرید وتهیه مواد مورد احتیاج مصرف شخصي و خانوادگي یا حرفه ای اعضا . 3- انجام عملیات جمع آوري . نگهداري و فروش مازاد تولیدات كشاورزي و غیر زراعي اعضا . > انجام خدمات به منظور بهبود امور حرفه اي یا زندگي اعضا . ۱ 5- بهره برداري جمعي و مشترك از اراضي ملكي یا استيجاري . <- تامین اعتبارات و وامهاوغعورههیارهافضا . 

صفحه 170:
عملکرد شركتهاي تعاوني روستايي در اوضاع اقتصادي و اجتماعي روستاها 7فلسفه وجودي لین شرکتها جانشيني نظام تعاوني به جاي نظام پیله ‎TSE‏ با توجه به بررسيهاي انجام شده بوسیله سازمان برنامه و بودجه ملاحظه مي گرددکه نه تنها در جهت اهداف این شرکتها پيشرفتي حاصل نشده حتي طرح با شکست بینابین مواجه بوده است . ۱ 

صفحه 171:
۶ اصلاحات ارضي مجموعه عمليلتي است که هدفش تغییر ساختار اراضي كشاورزي اش سابقه اصلاحات ارضي در ايران به نهضت ميرزا كوجك خان میرسد : اولین قدم در امر اصلاحات ارضي در سیستان وبه دنبال ن املاك سلطنتي برداشته شد. .در سال 1341 اصلاحات ارضي در ایران در سه مرحله انجام شد. مهمترین ويژگي مراحل سه گانه اقدام خزنده در اجراي لین قانون به حساب مي آید . عملاً اصلاحات در سال 1351 خاتمه يافته اعلام شد حدود %58 خانوارهاي روستايي در زمره خرده مالکین قرار گرفتند. اهم اهداف اصلاحات ارضي عبارت بودند از اهداف سياسي ۰ اقتصادي و اجتماعي که از بو با اراضي هي باشد كه براي رهايي از اين معضل شركتهاي سهامي زراعي 0000 

صفحه 172:
جمعیت روستايي ایران ۱ 

صفحه 173:
مقدمه <روستا يكي از سكونتگاههاي اولیه انسانهاست که جایگاه مهمي در جفرافیا داشته است . زندگي ابتدايي و سيستمهاي اجتماعي « اقتصادي .فرهنگي وا رتباطي بسیار ساده باعث چهره متفاوت روستا و تمایز آن از شهر شده است . *با اين حال تاثيرپذيري روستاییان از امکانات شهري در دهه هاي اخیر موجب مهاجرت شدید به شهرها و تبدیل برخي روستاها به شهر شده که باعث ایجاد آشفتگی در سیمای یی «کضور شلله است : 0000 

صفحه 174:
تحولات تاريخي جمعیت روستايي ایران 7 هنگام ورود آریاییان به ايران تنها جاي کشور که داراي تمدن درخشان بود دامنه جنوب غربي زاگرس و خوزستان شمالي بود که قلمرو عیلامیها بود. اکثریت مردم در آبادیها پراکنده بودند و فقط معدودي شهر کوچك وجود داشت, < در دوره مادها . هخامنشیان» اشکانیان و ساسانیان شهرها ومراکز بزرگی بوجود آمد. ¥ 7 آرتورکریستین سن" در کتاب "یران در زمان ساسانیان" مي نویسد که دوره ساساني پر رونق ترین زمان تمدن ايراني بود. تنها در اين زمان جمعیت شهري ایران فزوني شديدي گرفت واوج دوران شهر نشيني بود. 2 در زمان اردشیر بابکان طبق يك سرشماري تعداد شهرها به 554 و روستا به 0 بالغ گردید. هروه اغراب ‎es‏ ايران دو پنامه داشت اول انتکه ون اسلام دینی بود که از شهر برخاسته بود توجه زيادي‌به شهرهاشه دوم اینکه شهرها با وجود این ‎as Cal‏ ال بو اد ‎SNS ace‏ كو ‎Ss‏ اب متها ارات 

صفحه 175:
7 در قرون دهم تا دوازدهم سیر شهرنشيني شدت گرفت نقاط عظيمي چون ري و نیشابور بوجود آمدند . حمله مغولان و ترکان به ایران در قرن سیزدهم تا پانزدهم اسفبارترین ضایعه ملي به شمار مي رود ولي درتوسعه روستاها نقش عمدهاي داشت . اوج مجدد شهر نشيني در دوره صفوي با حمله افاغنه وتركتازي نادر پایان یافت . با روي کار آمدن قاجارها . کاهش قلمرو ایران و بروز جنگهاي خونین از جمعیت ایران به شدت کاسته شد . 2 انقلاب مشروطیت باعث قیام ملي گردید بدنبال آن قدرت خانها مجدداً وس تلفت قروا حك روستابي بصورت يك هرزمين مج إداره مى شين باوجود مشکلات ی براي زارعين اما اوج رشدكشاورزي و شكوفايي تناها در ای رها ریداقم 

صفحه 176:
اطلاعات جمعيتي روستاهاي ایران "7 س‌شماری عمومی به طور علمی در سال ‎۱۷٩‏ در سوئد انحام شد . در مشرق زمین از دیس باز به دلایل متعدد از جمله اخذ مالیات و جمع آوری سپاه » آما ركيرريها حتى بيش از میلاد مسیح صورت می گرفته است. در اران كهن در ربع دوم قرن سوم ميلادى در دوره ساسانى (اردشيس بابکان) طی یک سر‌شماری جمعیت کشور حدود ۸۰ میلیون نفر بر‌آورد گردیده است اما از حدود جمعیت روستایی اطلاعی در دست نیست. 2 شاید بر‌ای اولین بار در اییران سال ۱۲۵۲ شمسی بر‌آوردی از حدود جمعیست روستایی بوسیله صنیع الدوله به عمل مى آيد ب اين اساس جمعيت ايران 5/11 ميليون نفر بوده که 5/43 آن در روستا زندگی می کرده اند . 7 ژذرال شیندلر در تاریخ ۱۲۱۳ جمعیت ایران را حدود 6/7 میلیون نف که حدود ۰ ساکن روستا؛ ۸۲۵ عشایر و 0۲۵ شهر‌نشین دک کرده است از این تاريخ تا سال ۱۳۳۵ متاسفانه اطلاعات«قیق,دو,هسته‌نیست . 

صفحه 177:
ملاك تشخیص روستا از دیدگاه جمعيتي مرکز آمار ايران 2 بر طبق قوانین كشوري نقاط بالاي جمعیت 5 هزار نفر شهر قلمداد مي شوند طي مصوبه جدید این رقم به 10 هزار نفر افزايش یافته است در سال 1365 ۰ 4 شهر(69/16) جمعیت کمتر از 5هزار نفر و 194 روستا جمعیت بیش از 5 هزار نفر داشته اند. ۶ ملاك اعطای لقب شهر در ایران ملاحظات سیاسی . اداری یا اقتصادی در يك تاحیه است. 7 7 2 طبق نشریات مرکز آمار ۰ روستا ها نیز ملاكهايي در دسته بنديهاي آماري دارند. 1- ده :به آن دسته از آبادیها که : للف) از مجموعه اماکن مسكوني و کارگاهها ۰ زمينهاي زراعي و باغها تشکیل شده باشند : ب) مخدوده تبتى يا عرفى مستقل داشتة باشتد مایت ‎go Soe EF‏ يك محدوده ثبتي قرار كرفته باشند ولي هر يك يك محدوده عرفي مستقل داشته باشند هر يك از آنها يك ده مستفل هستند . < 

صفحه 178:
> ۲و۳- مزرعه مستقل ومزرعه تابع : آبادیهایی که ده نبوده و خارج از محدوده ثبتی یا عرفی آبادیهای ديك قرار گرفته و محل انجام فعالیتهای کشاورزی باشند اگس از لحاظ نظامات اداری تابع دهی نبوده مزرعه مستقفل ودر غیس اینصورت مررعه تابع به حساب می آیند . 2 4و5 - مکان مستقل و مکان تلبع : آبا ديهليي که ده نبوده و خارج از ‎ars‏ رت ار رف غيركشاورزي باشند (معدن ایستگاه راه آهن و..) اگر از لحاظ نظامات اداري تابع دهي نباشند مکان مستفل در غیر این صورت مکان تلبع به ‎es.‏ مه > خللي از سکنه : نقاطي که در سر شماري قبلي داراي جمعیت بوده ولي در سرشماري کنوني خالي از ‎re‏ و ملاك تشخیص شهر از روستا اطلاعات آماري سال 1365 سازمان کر ی باشد روا نا ات که دارای جمعيت كمدر از 3000 تفر باشد .. | 

صفحه 179:
ا . 5 شتا تعداد و توزيع جمعيت روستايي Arcsin Bere Coleco 

صفحه 180:
تعداد و تحول جمعیت روستايي پر اساس آمار جمعیت روستايي کی و هاي گذشته نسبت به ‎i‏ تیک 15 رشد كمتري برخوردار ‎Soca‏ نتيجه روستانشيني سیر نزولي داشته است طوري کار 9۵ سس کی درشال 41835 5)2 در ‎Ale‏ 5 رسیده است . ‏رشد جمعیت شهری ایران در سالهای ۰55-45 45 35 و 23-05 به ترتیب ۰2/2 5/4 و 1/2 نسبت به جمعیت روستایی افزلیش داشته است رشد طبیعی کشور بین 7/2 تا 5/3 بوده که این مشخص کننده ‏مهاجرپذیر بودن شهرها مي باشد روند مهاجرتي در دهه 45-55 پس از اصلاحات ارضی شدت گرفت. ‎ ‎ ‏البح تبدیل روستاهاي پرجمعیت به شهر تأثیر زيادي در کاهش رشد ‎| ‏حت سانا داهته‎ Ace eran Oke 

صفحه 181:
دهه 55-65 افزلیش رشد جمعیت روستا مي باشد که بخشي از آن مربوط به مهاجرت افاغنه به روستاهاي شرقي و قسمت زيادي نیز مربوط به شهركهاي بزرگي بوده که در اطراف شهرها شکل گرفته رتاه اف ان ”هم جنين جنك ايران و عراق به عنوان عامل منفي در تخليه روستاهاي غربي ايران بايد مورد توجه قرار كيرد. 0000 Ber Coleco 

صفحه 182:
7 جدول 1 - جمعیت شهري و روستايي کشور در دهه هاي سرشماري 1335 | 1345 | 1355 | 1365 درصد | جمعیت | درصد | جمعیت | درصد | جمعیت | درصد | جمعیت شرح به هزار به هزار به هزار به هزار exert | S097 | 6/31 | 9765 | 9/37] 1585] 47 | 2695 | 2/54 5 3 روستايي و عشايري 8/45 | 2281 | 53 | 1785 ]1/62 | 1602 | 4/68 | 1295 | کل کشور ۶ جدول 2 رشد جمعیف روبلتايي و شهرع4ايرا 8 1388764510 1100 | 108453358 || 4578 + 1866 55 و 5 و 5 52 171 /1 73 2 اسه سلهه 1/3 

صفحه 183:
تغیرا ت جمعیت شهري وروستايي طي 9 دوره سرشماري طبر اساس سرشماری 1365 حدود 9016/54 جمعیت شهر نشین و6845 جمعیت ساکن روستا بوده اند در ایران طی صدها سال جمعیت روستايي بر جمعیت شهري فزوني داشته ولي روند تغییرات جمعیت شهري و روستايي در سي سال اخیر بتدریج لین نظم را بر هم زده است طي سالهاي 59-58 جمعيت , بر شهري فزيني گرفته ‎Cal‏ اين تغييرات در جدول شماره 3 نمابان < براي بدست آوردن جمعيت در آينده از فرمول آينده نكري به شرح زير استفاده مي شود : 2)- سال بيش بيني شده ‎Cz pe leak JL=PO‏ *- رشد جمعيت به درصد 2- دوره يا سالها مبدا ‎PHPO(+ +) 1‏ Arccien Bere Coleco 

صفحه 184:
2 جمعیت شهرری وروستانی در سال ‎0٩‏ برایس شده است ولی در سال ۷۰ جمعیت شهرری بر روستایی فنرونی گرفته است علت عمده این فنرونی ۲ عامل عمده می باشد : ۱- تبدیل تعداد زیادی از روستاها به شه‌ها ۳- مهاجرت روستاییان به شهر‌ها 0000 

صفحه 185:
7 جدول 3- جمعیت مناطق شهري و روستايي طي دوره هاي 100 1/54 سرشماري 1365 4976487 4 2695289 4 2281198 0 درصد 100 47 53 سال سرشماري 1355 درصد 1345 3370874 | 100 | 2578877 4 2 1585468 | 38 | 9794246 0 1785406 | 62 | 1599447 4 6 Arccien Ber Coleco 00 531 5/68 1335 1895470 4 5935563 1300111 4 روستابي 

صفحه 186:
توزیع جمعیت در روستاهاي ایران ما ار ال دص ی و وق ل ‎ae fee‏ دای رف ات رن ات نع معیشت ۰ فرهنگي ۰۰ : در پراکندگی آن موثر است . 7 روستا هاي غرب ایران پر جمعیت تراز روستاهاي شرقي مي باشند . هم چنین هر چه از شمال به جنوب حرکت کنیم از تعداد جمعیت روستاها کاسته مي شود و هر چه از مناطق معتدل و مرطوب به مناطق گرم و خشك و بيابلني برویم فاصله آبادیها بیشتر و میزان جمعیت آنها کاهش می یابد. 7 میانگین جمعیت روستا هاي ایران در سال 35 بیش از 260 نفر بوده بدلیل عواقب اصلاحات ارضي رنه سال 45په 230 نفر کاهش یافته است در سال 1370 به حدود 390 نفر بالغ گردیده است . ‘ 

صفحه 187:
2 سیر تحولات اندازه جمعيتی روستاها ؛ گرایش روستاهای کوچک به سوی قبدیل شدن به روستاهای پر جمعیت و شهرک ها را در بر داشته است بتدریج توازن به نفع روستاهای بررگ گرایش می یابد ‎eda‏ ‏ايتكه اين امس در راستای بررنامه های دولت بوده وامکان اعطای تسهیلات رفاهی به روستاها را افزايش می بخشد . طی هس دهه تعداد زیادی روستاها در کشور متر وک شده در عوض تعدادی مناطق روستایی و شهرک های حدید بوجود آمده است ؛وقوع جنگ موجب تخلیه تعداد زیادی روستا گر‌دیده است . 0000 

صفحه 188:
< نمودار 1- ات جمعیت شهري و روستايي طي دوره هاي سر we wis 5 ws ‏سمة‎ eran Coker 

صفحه 189:
۵ در ۷۰ ۳ ۷ 1 ‎oy‏ 2 بسا ۶ نمودار2 - طبقات مختلف روستایی ایران 

صفحه 190:
سح ۱۳۵ ۳3 ۱۳۵۵ ۱۳۶۵ ‎ste! dee] oon] a] on‏ أدرصد |چمبت |درسد. امترمط إتمياد ‏هزار جسبت ‎ ‏از او ام ۳ ‎ ‎tal ure] on] ‏ماه ام‎ ‎wy] ret] rout ves] rena] vrs] wry] ror] ‏عه‎ ‎ ‎yao] ۵۱| ۱۷۵ ۸ ‎aman} | ‏اه‎ ۵ ‎ ‎ ‎vert] ant] voor] vir] vey ‎ ‎eS ‏مب‎ ee ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎rrr] vee} verte} tee] sorta] ‎Arcsin Bere Coleco ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ 

صفحه 191:
توزیع جمعیت شهري و روستايي در استانهاي کشور ۶ در میان استانهای کشور» بیشترین جمعیت شهرری به استان تهرران و کمترین جمعیت شهرری به استان کهکیلویه و بوي احمد تعلق دارد بعد از تهران بيشتربن جمعيتهاى شهرى به ترتيب در استانهاى خراسان » اصفهان » آذ ربايجان شرقى و فارس قار دا رند شهس ته ران مهمترين نقش جمعيتى در بين شهرهاى كشور دارد . :#استان تهمران از حداكش, جمعيت بى خوردار نيست جون جمعيت زياد تهران بدلیل شهر تیان می باشد. 7 بیشترین جمعیت روستایی در استان خراسان و کمترین جمعیت روستايى در استان ايلام قرار دارند. 0000 Ber Coleco 

صفحه 192:
2 استانهای خراسان ,آذربایجان شرقی ء مازندران و تهران مقامهای اول تا چهارم را در جمعیست روستایی دارند واستانهای چهار محال بختیاری » کهکیلویه و بویرآحمد؛ بوشه و اپلام در مقامهای ۲۱ الی ۲۶ قرار دارند. > جمعيت غيم ساکن کشور عموما در استانهای جنوبی به ترتیب » فارس » ‎gly S‏ سیستان و بلوچستان وخوزستان قرار دارند . 0000 

صفحه 193:
نسبت شهر نشيني و روستا نشيني در ایران بر حسب استانهاي کشور 2 از کل جمعیت ایرران 45/99 جمعیت ساکن و ۸5/0 جمعیت غیم ساکن می باشند بیشترین مییران شهررنشینی 4/86 متعلق به استان تهرران و کمترین مییزان روستانشینی متعلق به استان تهران است. استان کهکیلویه وبویس احمد بیشتررین مییزان روستانشینی 5/71 وكمترين ميرزان شهس نشینی را دارد ‏ ‎cin >‏ استان کشور اکذریت جمعیت خود را در مناطق شهرری و هفده استان اکشریت جمعیت خود را در مناطق روستایی جای داده اند . ‏7 بیشترین درصد جمعيت غيس ساكن در استانهاى ايلا سیستان وبلوچستان؛ كرمان وفارس قرار دارند . ‎0000 Bere Coleco 

صفحه 194:
ميزان رؤستانشيني در میزان شهرنشيتي در استان(درص) استان(درسد) 3 0 

صفحه 195:
ترکیب جمعیت روستايي ساختمان جمعیت روستايي از مباحث مهم جغرافيايي روستايي اشت 4 براي بررسي دقیق ترکیب جمعیت روستايي آن را در دو بخش مطالعه می اف 1- ترکیب جنسي 2 7 ترکیب سني 0000 

صفحه 196:
ترکیب جنسي 3 در ایران بر خلاف ممللك اروپليي و كشورهاي سوسياليستي . مرد و ن از لحاظ اقتصادي ارزش يكساني ندارند اين امر بدلیل ارج ‎ee‏ مقام زن در جامعه اسلامي جهت تربیت فرزندان صالح و ‎alas!‏ محط ما کانمن وروی اس ترطف ات سای ات درد ماه هایس ‏بين زن و مرد در ايران و تعيين لن در شهر و روستا براي بي بردن به ميزان فعاليت اقتصادى است . ‎0000 Ber Coleco 

صفحه 197:
حلرول قت تکیت جنتی متولدی ثبت شده(طلبت پسرها در هر شد دحش), روستايي شهري كل كشور شرح 6112 4/104 2/107 1359 9/107 7/103 4/105 1360 7/105 7/103 5/104 1361 3/104 02 3/103 1362 6/102 3/102 4/102 1363 5 نمودار4 - تال میانگین 

صفحه 198:
<< جدول 5 - درصد مردان و نسبت جنسي (مرد به هر زن) در ایران مناطق روستايي نسبت درصد جنسي | مردان 3/102 6150 4/106 5/51 2/103 8/50 8/103 9/50 مناطق شهري نسبت درصد جنسي | مردان 451 6/105 52 108 3/52 109 3/51 4/105 کل کشور نسبت درصد نسي مردان 6/103 9/50 3/107 8/51 2/106 5/51 7/104 15/51 مها یه موی to 1335 1345 1355 1365 

صفحه 199:
7 جدول 6 - نسبت جنسي گروههاي سني در شهر و روستا(مرد به هر صد زن) روستايي 8/103 5/103 71104 1/107 8/103 2/103 9/97 792 5/85 291 3/100 3115 1365 شهري 4/105 3/103 21104 4/107 3/106 1/99 104 2/109 8/105 5/109 6/112 15 کل کشور 7/103 4/103 4/104 2/107 105 1/101 8/100 2/100 6196 5189 106 1355 روستايي شهري 2/103 65/109 6/110 4/105 9/108 9/105 3/108 113 89 3/115 7/7 5/106 2174 4/103 8186 8/108 2196 6/110 52 9 2/136 1/5 9۳۳رد کل کشور 2106 5108 6107 5/110 1/102 4192 oa 14-10 19-15 24-20 29-25 34-30 39-35 44-40 49-45 54-50 

صفحه 200:
تركيب سني 2 ساختمان سنی از جهت تجريه وتحليل اقتصادى ؛ آينده نكرى جمعيت و استفاده در برنامه ريزيهاى دراز مدت اهميت دارد . به طور كلى براى دريافت چگونگی جمعیت روستایی می توان جمعیت را در سه گروه ۰-16 ساله و ‎-0٩‏ ‏۵ ساله و 1۰ به بالا مطالعه گرد . ۶ روستاها کودکان وسالخوردگان بیشتری نسبت به شهر‌ها دارند و میانسالان ۶ درصد زیاد کودکان در روستاها بدلیل تعداد زیاد موالید روستایی است . درصد زیاد جوانان شهمری بدلیل مهاجرت شدید جوانان از روستا به شه‌هاست. در بز رگسالان تفاوت چندانی بین روستا وشهر دیده نمی شود . مهاجرت عامل اصلی شکل دهنده شاخصهای ستی در مناطق روستایی است که پیامدهای آن از لحاظ فرهنگی » اقتصادی و اجتماعی حائز اهمیت است تک نیرروی جوان و فعال در شهر‌ها و باقی ماندن کودکان»ءسالخوردگان و زنان غیس فعال در روستاها می تواند باعثهوهکود(قتصاهووستا شود . 

صفحه 201:
< نمودار 5 - دیاگرام سه گوش شهر و روستا 1355 روستايي من مس اي 

صفحه 202:
3 د روستايي she ‏ميزانهاي‎ " " مهاجرت 0000 

صفحه 203:
الف) ولادت ميزانهاي ب) مرگ ومیر 26 باروري 0000 Ber Coleco 

صفحه 204:
ميزانهاي حياتي ۶رشد جمعیت به طور طبيعي نتیجه حرکات زايشي ‎es ee‏ ن همانند سایر مسایل متأثر از سيماي جهان سومي و توسعه نیافتگی آن می باشد . 0000 

صفحه 205:
ولادت میزان ولادت در ایران در فاصله سالهای 45 - 35 حدود 44 در هزار برآورد شده است در سال 52 به 9/42 کاهش پیدا نمود . سال 65 مجددابه 44 در هزار رسید . میزان زاد وولد در شهر و روستا با هم کاملا متفاوت بوده زیرا روستاها از باروري بالاتري برخوردار هستند . 0000 

صفحه 206:
مرگ ومیر 2 مییران متوفیات سالانه در ایرران در سال ۰۳۵ 1/20 در هیزار بود این رقم بدلیل بهبود بهداشت و افنرایش طول عم وسایر عوامل اقتصادی و اجتماعی در دهه های بعد کاهش یافت البته آمار ثبت واقعه فوت در ایران شاید از دقت مناسبی بر‌خوردار نباشد مینران مرگ ومیس در نواحی روستایی بین 1 تا ؟ برا جوامع شهرى است كه به اط فقس بهداشت وعدم تخذيه مناسب و مرگ بالای کودکان در روستاها است . 2 مرگ ومیم کودکان در روستاها به خاطر شرایط نابهنجار اقتصادی و اجتماعی ء سوء تغذیه » بیماریهای وا گیر‌دار عدم رعایت بهداشت و. - . در سطح بالایی است و در میان دحترران بیش از پسران است 3 :* بنابراين تفاوت ذاحش شه وروستا در این فاکتور بیش از هم عاملی نمایان است . 0000 

صفحه 207:
باروري < مینران باروری زنان در ایرران طبق بر‌آورد های مختلف بین ۱۷۸ تا ۱۹۰ در هزار گزارش شده است که نرخ باروری کلی 7 تا 3/6 فرزند برای هم زن ایرانی را ارایه می دهد در حالیکه این رقم در ممالک اروپایی تنها ۲ فرزند بای هس زن است جالب اینجاست که در شهر‌ها باروری به ؛ فرزند و در روستاها تا ۸ فرزند می رسد. > مناطق روستایی از باروری و رشد طبیعی بالاتری نسبت به شهر‌ها برخورداررند با اين حال آما ركيرريها حاكى از افزایش سریع جمعیت شهرى و كم رشدى ذاحش روستاها مى باشد كه عامل اين روند جيزى نبود جز مهاجرت . 0000 

صفحه 208:
> جدول 8 - شاخص هاي حیاتی جمعیت ایران » اوایل دهه 50 طرح اندازه گيري رشد جمعیت طرح ميزانهاي حياتي روستايي شهري روستايي شهري استا ۰ کل ستا ۵ کل ‎91a 2138 1/48 4۱ 5/32 8148‏ ولادت 61232 139 9/189 21237 4145 8/177 باروري عمومي 57 4/4 316 18 64 6 باروري كلي ‎sit 3/8 9113‏ کارو 8 2 مرى و مير 130 76 112 8/119 6161 105 مرك و مير نوزادان 49/3 42/2 03/3 2/3 7212 99/2 رشد طبيعي (درصد) ۳ = 7150 7160 1/55 طول عمر مت رم ملع مردان 

صفحه 209:
مهاجرت ۶ هنگامي که شخص یا گروهي از موطن اصلي خود به طور موقت یا دلیم به منطقه ديگري سفر کند با پدیده مهاجرت روبرو مي گردد. < تقسیم بندي مهاجرت از نظر انگیزه : 1- اعتقادي : مانند حج 2- سياسي : مانند تبعید و پناهندگي 3- اقتصادي : مانند يافتن كار © 4- استعماري : براي تسلط بر نواحي دیگر 5- تحميلي : مانند مهاجرتهاي ناشي از جنگ سیل ‏ زلزله و... > از لحاظ مكلني مهاجرت داخلي ( درون مرزهاي سياسي کشور)ویا خارجي به مقصد خارج از کشور مي باشد. 2 موضوع مورد بحث در اینجا مهاجرت داخلي مي باشد. 000 

صفحه 210:
‎Cal‏ از روستابه شهر : بیشتر توسط جوانان جهت یافتن کار یا توسط خانوارهاي مرفه روستايي براي اسکان دلیم در شهر انجام مي شود . ‏ب) از روستالبه روستا: در نقاطي که روستا هاي بزرك .جمعيت اضافي آباديهاي اطراف را جذب مي کند . ‎a: 2 : ih ‏7 22 ج) از شهربه شهر : توسط جوانان شهر هاي كوجك براي كاريابي ‏مهاجرت | تا تحصیل به مقصد شهرهاي بزرگ یا توسط خانوارهاي شهري به خاطر تغییرات شغلي صورت مي پذیرد . ‏د) از شهربه روستا : در سنین بالاي از کار افتادگي . مهاجرت ‏ماموريتي کارگزاران دولت به روستاها مانند اعزام معلمین و . ‏شامل تبعید مجرمین سياسي و جنايي به روستاها نیز مي ‎ ‎=o ‎Aronian Barat; Colertio 2 

صفحه 211:
< آنچه در بحث مهاجرت روستايي مساله ساز است مهاجرت از روستا به شهر و رکود جمعيتي روستاها است این نوع تغییر مکان دو نوع است : - قطعي : به قصد سکونت دایمی در شهر - فصلي : جهت انجام کار در شهروپس انداز پول براي تامین خانواده در روستا در مواقع خاصي از سال 0000 

صفحه 212:
"7 جدول 9 - درصد متولدین کشور در زادگاه خود یا خارج از آن استانهاي دیگر 1345 | 1355 | 1365 9/7 6/9 5/8 7/16 | 4/17 718 3/2 72 38 ساير شهرستانهاي همان استان 1365 | 1355 | 1345 ۵۸ 13 | 9/4 1/20 | 7/24 | 2/9 5/2 | 6/2 | 2/2 Arccien Bary Coleco شهرستان محل اقامت 1365 8/77 7169 5/87 1355 7176 9/56 5/94 1345 9/86 6/73 4/95 

صفحه 213:
الف) قبل از اصلاحات ارضي ب) پس از اصلاحات ارضي تا اواخر دهه 40 7مهاجرت در دوره هاي < ج) اوایل دهه 50 تا انقلاب اسلامي مختلف تاريخي انان © پس از انقلاب اسلامی تا آتش بش جنک تجمیلی 6 بش از خاتمه جنگ 0000 

صفحه 214:
قبل از اصلاحات ارضي مهاجرت به كندي انجام مي شد ء اين نوع مهاجرت در جوامع فئودللي و يا جوامع داراي اقتصاد كشاورزي سنتي به چشم مي خورد نظام فيوداليته مانع مهاجرت روستاییان مي شد . 0000 

صفحه 215:
پس از اصلاحات ارضي تا اواخر دهه 600 انجام اصلاحات دگرگونيهاي شديدي در نظام سنتي روستاییان روي داد . اربابان و مالکین بزرگ در شهرها سرمایه گذاري نمودند روستاییان خرده مللك که امکان بهره گیری کامل از زمین خود را نداشته با ترك كشاورزي همراه با خوش هجوم بردند جايي که با استقرار و توسعه ای و ترویج خدمات کاذب آماده برای جذب کارگران بود . 0000 

صفحه 216:
اوایل دهه 00 تا انقلاب اسلامي این دوره انگیزه مهاجرت بدلیل شكوفايي اقتصاد شهري و رکود كشاورزي بو 2 مهاجرت از نوع روستا به شهر مي باشد . ۱ 

صفحه 217:
پس از انقلاب اسلامي تا آتش بس جنگ تحميلي <با دوروند مهاجرتي روبرو هستیم يكي مهاجرت شدید روستاییان به شهر بوییه در سالهاي 58-62 به دلیل اقدامات دولت در اعطاي زمین و مسکن و . 7 بزرگترین محور مهاجرتي کشور در این زمان شهرکهاي اقماري کرج و ري بود دومين نوع مهاجرت کوچ ساکنین نواحي مرزي غرب بدلیل جنگ تحميلي از 9 بود به مقصد شهرهاي بزرگ. در این روند بيش از دو ميليون نفر آواره به نواحي ديكر روي آوردند. “از طرف ديكر وقوع نزاع در افغانستان همزمان با پيروزي انقلاب باعث مهاجرت بیش از دو میلیون افغلني که اکثر شامل مردان جوان بودند گردید که محور اصلي مهاجرت آنآن خراسان و بلوچستان بود . 0000 

صفحه 218:
‎ow‏ از خاتمه جنگ ‎ee‏ بایان ناف ی رهفت سالم مان عراف ات دورد آرامش نسبي در کشور برقرار شده است . ‎۱ 

صفحه 219:
ويژگيهاي كلي مهاجرتهاي روستايي درایران 2 مهاجرت روستايي ناشي از علل اقتصادي و بيكاري بوده است . "7 مهاجرین فصلي و موقت به مراتب بیش از مهاجرین دايمي هستند کوتاه بودن فصل کشت و کار در ایران » مشوق اصلي ین امر + Cand . ‏مهاجرت دايمي به صورت خانوادگي صورت مي پذیرد‎ <اکثریت مهاجرین روستايي را افراد جوان و تحصیل کرده روستايي تشکیل مي دهند . 0000 

صفحه 220:
الف) عوامل طبيعي : سيل . قحطي ‎٠‏ زلزله ب) عوامل اجتماعي : غير قابل تحمل بودن نظام سنتي اجتماعي روستا بویژه براي جوانان 9 ج) عوامل جمعيتي : رشد سریع جمعیت روستايي غیر متناسب عوامل ‎Gey clic, dest Ee)‏ مهاجرت د) عولمل فرهنكي : ارتباط خويشاوندي ساكنين شهر و روستا و جاذبه هاي فرهنكي و فكري در شهر ه) عولمل ارتباطي : جاذبه رسانه هاي كروهي . سيستم حمل ونقل و مراكز فرهنكي شهري و) عوامل سياسي : برنامه هاي دولتي ‎٠‏ جنك و . . 1 a 

صفحه 221:
اثرات نامطلوب مهاجرتهاي روستايي 2 به هم ريختگي نظام اجتماعي شهرها < کمبود مسکن وشکل گيري حاشیه نشيني و زاغه نشيني و رشد جرایم ناشي از آن 2 کمبود کار در شهرها وایجاد مشاغل کاذب خدماتي 7 غربت در فضاي شهري و سهولت جذب به سوي ناهنجاريهاي اجتماعي ار ارات ی أ ار ” ركود توليدات كشاورزي در روستاها وكمبود نيروي كار در اين بخش لات ان به شهرها بوده است 5/2 مهاجرین در سن 15 تا 34 سال قرار ‎ail i‏ کمترین تعداد مهاجرین مربوط به کودکان مي باشد که نشانگر پایین تر بودن نسبت مهاجرتهاي خانوادگي است بیشترین میزان متاخرت در إيران هر بوط يه سال 5و9 وده ات ‎000 Beri Coleco ‎ 

صفحه 222:
درصد مهاجرت در گروه هاي 1355 6/14 8/17 2129 8/30 3/26 5/23 8/23 2/22 2 جدول 10 - مهاجرت در گروه هاي سني در ایران 1335 درصد مهاجرین در گروه هاي 1355 1345 1335 4/10 4/5 716 5/22 4/16 1/16 5/24 2/22 8/21 515 9/20 3/21 411 9/15 2/14 38 219 ورو 4 7/5 26 2 4/3 3/4 8/3 گروه هاي سني 

صفحه 223:
خلاصه فصل ششم طراولین برآوردی که از جمعیت ابران به عمل مده درسال 1292 شمست بود که جمعیت ايران معادل 5/11 میلیون نفر برآورد گردیده است که 3 آن در روستاها ساکن بوده لند برآورد دیگر جمعیت ایران در سال 2 جمعیت روستایی را 050 عنوان کرده است. 2 در طول تاریخ ایران پیوسته جمعیت روستايي بر شهري فزوني داشته تا اینکه بدلیل توسعه شهرنشيني که در لثر مسایل اقتصادي و اجتماعي بوده در سال 1359 جمعیت شهري و روستايي معادل مي شود و از سال 60 جمعیت شهري بر روستا فزونی می یابد. از دلایل عمده افزایش جمعیت شهري ۰ مهاجرت روستاییان به شهرها و تبدیل مناطق روستايي به شهر ™ جولني جمعیت در ایران بخصوص در مناطق روستايي از نکات عمده بحث جمعیت روستايي است زیرا که درجه و میزان موالید در روستاها بالاتر از شهرها مي باشد ولي در سنین 33 -15 كن ‎oe I‏ و از از روستايي است 1 

صفحه 224:
فصل هفتم فعاليتهاي اقتصادي روستاهاي ايران Arcsin Bere Coleco 

صفحه 225:
اقتصاد روستايي يكي از شاخه هاي عمده جغرافيايي اقتصادي محسوب مي گردد . جغرافياي اقتصادي به مان در علم جغرافیا و اقتصاد متكي است در نتيجه توليد » توزیع و مصرف را در محیط جغرافيايي توجیه مي نماید . 2 اقتصاه روستايي از يك سو به روستا تکیه داشته » از سويي دیگ مسایل اقصاهی حادت بر محتط روا را شامل مس گردد. 0000 

صفحه 226:
تعریف اقتصاد روستايي * يك سلسله فعاليتهاي اقتصادي است که در محیط ده انجام مي شود. چون اغلب روستاها از دیر باز محل تولید محصولات كشاورزي بوده اند درصد بالايي از معیشت روستاییان در رابطه با بهره كشي از زمين است بدليل وجوه اشتراك اقتصاد روستايي و اقتصاد كشاورزي گاهي این دو واه به جاي هم به کار برده مي شود در حالي که دو مفهوم متمایز هستند. اقتصاد كشاورزي صرفاً شامل کلیه فعاليتهاي اقتصادي وابسته به بخش كشاورزي در سطح ملي است . اقتصاد روستايي کلیه فعاليتهايي ی که در محیط روستا اعم از کشاورزی پا غیر كشاورزي جهت تامین معاش روستاييان مورت في كيرد . <اصطلاح خانوار روستايي به کلیه ساکنان ده اطلاق مي شود نه خانوارهايي که فعالیت كشاورزي دارند . 9 

صفحه 227:
شالوده های افتصاد روستابی ۶ اقتصاد روستایی جنبه های مادی ساکنان روستا را دربرمیگیرد شامل کلیه فعالیتهای اقتصادی است که نیازهای مادی روستاییان را بر طرف می کند . فعالیتهای اقتصادی در کلیه روستاها یکسان نمی باشد واغلب از روستایی به روستای دیگ‌تفاوت دارد. به طور کلی فعالیتهای اقتصادی روستاها در سه محوراصلی کشاورزی؛ صنعت و خدمأت دارد. اغداری بهرره برداری ازجنگل و علفزار 4-1- دامداری 0-1-صید و شکار 0000 

صفحه 228:
زراعت رات بخش مهمي از فعالیتهای اقتصادی کشاورزی را به خود اختصاص مي دهد .کلیه فعاليتهاييي است که به منظوربهره برداري از کاشت گیاهان یکساله انجام مي شود.درایران اصطلاح زراعت مترادف با غله کاری است . < کشت غلات در ایران عموماً به زمین لب وشیوه آبياري » نيروي انساني »نيروي حيواني يا ماشین بذر واحتمالاً علم زراعت نیاز دارد بكة لين عوامل دررسة مرجله كاش داست وی داست فلت نموده ۲ محصول مورد نظر تولید شود . 0000 

صفحه 229:
زمین زمین فضای:ارسطم روستاست که پوششن .تسبتا نازکی به نام خاک که سيف کره واتمسفرقرار دارد تن را نوشاندف است که این اغلب توان حاصلخيزي دارد.شاید ازشرایط عمده پیدایش تمدن مادي روي کره زمین خاک بوده است . ‎oe >‏ برخي صاحب نظران حدود 9000سال پیش دركوههاي زاگرس وخوزستان وقسمتي ازعراق امروزي بین رودخانه دجله وفرات وکارون کشاوردی صورت گرفته: درواقع اولین انقلاب کشاورزی از ابران آغازشده است.آخرین تعریف خاک توسط اداره خاكشناسي آمریکا درسال 1960ارایه شده «خاک مجموعه اي از ذرات و اجسام طبيعي است که پوسته خارجي زمین راپوشانده که گياهاني یا درآن وجود دارند پا قادرند درآن برویند.» زمينهاي روستايي درایران درگذشته محدود به قلمروثبتي یا محدوده سياسي بوده است بعد ازاصلاحات ارضي وملي شدن اراضي تقریباً ارزش این ‎ee‏ ا مدت يعسو سمس ‎ ‎ 

صفحه 230:
- اراضي ساخته شده - اراضي زیر کشت محصولات یکساله ۶ اشکال اراضي روستايي > ارات رکشت محصولات نا راصي ریر ‎Sa‏ يمي از ر نظر كاربرى ركين ce اراضي غیر قابل بهره برداري 0000 

صفحه 231:
ار اضي ساخته شده ‎ol”‏ گروه از زمينهليي هستند که در آنها انسان بنايي ایجاد کرده و احتمالاً دخل تصرفي کرده است که موجب تغییر شکل در ماهیت اراضي گردیده . مهمترین اشکال ‎act be cl‏ از مساکن روستايي ؛ اماکن عمومي و میادین راههاي ارتباطي و حریم آنها . انهار و ‎apie ego) eas‏ ‎Arccien Ber Coleco 

صفحه 232:
اراضي زیرکشت محصولات یکساله کلیه زمينهليي که چه به صورت آیش چه زیر کشت بودن در تصرف زراعت باشد . یش قطعه زميني است که براي کسب توان و افزایش قدرت حاصلخیزی خاک بدون کشت رها شده در صورت 5 کشت مي رود . در بسياري مناطق روستايي اراضی به سه قسمت تقسيم مي شود يك قسمت زیم کشت ؛ اذى فسفت أماده کشت که دربهار به منظور استفاده در ياييز شخم مي شود . قسمت سوم آيش که این نوع آیشکاری را دو سال به خواب می نامند یعنی هر قطعه زمین دو سال استراحت مي نماید . ‎g‏ 2 0000 

صفحه 233:
اراضي زیر کشت محصولات دايمي ماين نوع بمخصولات رارياجا فى ایشه فلس كياهان: نك ساله ارا شامل مي شود در روستاهاي ایران تحت عنوان باغات میوه . نخلستانها و بيشه زارها و ۰۰. مي باشد سطح زیر کشت محصولات دايمي در تمام استانهاي کشور 63700 هکتار است . 0000 

صفحه 234:
۳ مراتع مناطقي از فضاي روستاهاست به عللي امکان كشاورزي در آنها وجود ندارد پا مقرون به صرفه نیست از پوشش گياهي مناسبي براي چراي دامهاي روستا برخوردار است . <سطح مراتع کشور حدود 90 میلیون هکتار برآورد مي گردد که ‎oe‏ مکتار آن مرتع خوب و متوسط و بقیه فقير مي باشند Arccien Ber Coleco 

صفحه 235:
اراضي غیرقابل بهره برداري <فضايي از قلمرو روستا که به علل مختلف قابلیت بهره برداري ندارد مثل كويرها . تيه هاي ماسه اي . بیابانها . باتلاقها و زمينهاي گسسته و .. ۱ 

صفحه 236:
گر بر اساس اطلاعات نقشه اي بزرگ مقیاس که نشانگر مشخصات اراضی وموقعیت آنها درمحیط روستاست تهیه مي نماییم در اينصورت_ نتشه وص ۳۷ تعیین شده است .اصطلاح لندیوز گاهی به معناي بسیار وسیع به کار مي رود که ازآن معنای طرح ريزي كالبدي مستفاد مي كردد . نقشه هاي لندیوز اغلب به همراه نقشه هاي ارزيابي خاك و نقشه هاي خاكشناسي گاهي به همراه ‎ASB‏ ‏هاي بت املاکی ۱ رایه می گردند این ‎Sas Sal atten Slee‏ روستاها مي توانند مبناي مطالعه و بررسي به منظور توسعه روستا قرار مي گیرند . در افران متاسفانه تهیه اين"نفعه ها متداول تضده ‏ وسعت اراضی روستاهاي کشور متاسفانه مشخص نیست و 

صفحه 237:
ee سطح زیر کشت ‎Si 5‏ 3/5 1/3 1 90 3 25/1 3/5 25/5 0000 Ber Coleco 114 165 تاكالم خوب بد و نامناسب 

صفحه 238:
آبياري اضافه نمودن لب به اراضي زیر کشت به منظور ایجاد رطوبت لازم در منطقه ريشه گياهي براي رشد گیاه تحت عنوان کی رات ی نود ین لب ممکن است از منابع مت از بل بان ای موجود در جوبه غیر از باران و آبهاي زيرزميني و یا آبياري باشد . 0000 

صفحه 239:
2 توزیع سطح زیر کشت محصولات سالیانه به تفکيك آبي و دیم در سال 1361 به هزار هکتار ديم آبي سطح زیر | نام گروه محصولات كرس اركل. | سشاحك | عرصم راع ال ع | كحضت هكتار 1/87 3159 664 207 5487 غلات ‎on 915‏ 9 22 4 93 علوفه 513 17 19 62 5 261 حبويات 7/1 13 17 101 24 محصولات جاليزي 52 50 2 5 196 19 سبزیجات 22 90 45 24 135 181 محصولات صيفي 2 0 5 163 163 جغندر قند و نيشكر 7/1 72 1 10 140 140 محصولات 1 1 28 8/0 50 8 دانه هاي روغني ‎rail Berta, CAL tem 7 10 30‏ ود محصولات داروبي ‎Be 21‏ ی 12 0 

صفحه 240:
< اگرباران بتواند نيازلبي گیاه راتأمین نماید مطلقاً نيازي به آبياري نیست . دربسياري ازمناطق که میزان باران جهت رشد كياه كلفي نمي باشد اگر بارانهاي اندک با تناوب مناسب در دوره رشد گیاه ریزش نماید نیاز به آپیاری را کاهش, درافزایش محصول موثرمي باشد . ‎ap, dai”‏ باران مقدارباران سالیانه وتغييرپذيري سالیانه پاران در منطقه مورد مطالعه عوامل ب بسپارمهمي هستند که مي توان توسط آنها نیا زآیی محصولات كشاورزي درمنطقه را مشخص نمود . ‏> کشاورزی موفق بدون آبیاری حداقل به 240میلیمترباران سالیانه نبازمتد است آلبته تغیی‌پذیری سالیانه باران از 3796 کمترباشد : ‏7 کشاورزی دیم بخصوص غلات به باران 200 تا 300 میلیمتردرسال نياز دارد. ‎0000 Ber Coleco 

صفحه 241:
آبهاي جوي به غیر از باران 2 شرلیط اتمسفري که معمولاً عامل بوجود آمدن لین منلبع لبي مي گردند عبارتند ازشبنم قابل ملاحظه .مد ورطونت زیاد ات که باعث نیاز کمتر گیاء به لب مي شود چون دراین شرایط فشار تعرق برگیاه کاهش مي یابد. اقلیم ‎Gay;‏ يکي ازمهمترین موارد دربحث آبیاری وجفرافياي ‎Peel es‏ یکی از ی و پراكندگي استنباط مي گردد تغییر‌پذیری باران از سالي به سال ديگرمي باشد . درمناطق خشک تغیب باران ازسالی به سال دیگربیشترا زمناطق مرطوب ويا باران زياد مي باشد كه باعث بروزمشکل درامربرنامه ريزي می شود. 0000 

صفحه 242:
آبهاي زیرزميني حرکت عمودي آبهاي زيرزميني دراثرعمل لوله هاي موبین ازسفره هاي زيرزميني به منطقه ريشه گیاه در مناطثي که سفره زيرزميني نزديك است مي توان يکي از منابع آب براي رشد گیاه باشد . 0000 

صفحه 243:
شیوه متداول آبياري درایران 7 روشهای علمی آبیاری با توجه به توپو گرافی منطقه» وی گیهای خاک + تكنيك » نوع محصول ء ميرزان آ-ب موجود ويا تهیه شده وسنت و رسوم از ناحيه اى به ذاحيه ديك فرق مى كند. به طو ركلى سه روش آ-بيارى » سطحی زیرزمینی و بارانی روشهای اساسی آبیاری هستند . در مناطق خشک ایران عموماً آبیاری سطحی متداول است که به علت تداوم اين روش در فلات ايران به مدت طولانی یک روش سنتی تلقی می شود. 0000 

صفحه 244:
= آبياري كرتي <مهمترین روشهاي 5 نی نش آبياري ‎Sate‏ سحي 7 آبياري حوضچه اي 0000 

صفحه 245:
آبياري كرتي ™ درسطح وسیعی مورد استفاده قرا رميكيرد دراين روش زمين با مزهاى موازى شبكه مانند تقسيم مى شود وقطعه زمين محصوربين جهار م زرا کرت می گویند .عرض كرتها ؟تا " متروطول آنها ازه تا ‎٠١‏ مترتجاوز نمی نماید طول ممرزها می بایست مسطح وضببتا کم شیب باشد. شیب کررتها از ۲-؛ درهزارتجاوزنمسی نماید. ارتقاع مم‌زها نیز حدود ۲۰-۳۰ سانتیمتر می باشد.قدا رآبی که داخل یک کرت می رود بانوع خاک» بان كرد و قوع طبع حصو در جد ايت 0000 Ber Coleco 

صفحه 246:
آبیاری حوضچه اي ”اين روش جهت آبیاری درختان میوه (انار)وانجيروبرخي محصولات بهاره استذاده ميطوء دراي روش مزرعه با ‎olay‏ امس مدرم نود تقريبابه صورت حوضجه درمي ايند مساحت حوضجه دررابطه با ميزان و شدت لب موجود تعيين مى شود شكل حوضجه مربع يا مربع مستطيل ا ی ی ای د فلت بای ان رت كن حوضچه ها موثراست طول وعرض حوضچه از 10*5 تجاوز نمي کند . لين سیستم آبیاری درصورت وجود لب ‎wt OF)‏ تولند براي آبیاری مفید ا 2 0000 Ber Coleco 

صفحه 247:
آبياري نشتي یا شياري معمولً براي گياهاني که حساسند ولب نبلید ساقه آنها را بپوشاند استفاده مى شود . رطوبت ازداخل شیار وارد منطقه ريشه گیاه‌می گرردد . در این سیستم لب معمولاً 2/1 تا 3/1 ازسطح خاک را مي پوشاند 3/1 تا 4/3 بقيه خشک باقي مي ماند بدین جهت این روش را کوژوپشته نیزمي نامند ‎eles.‏ ست ‎em Sin‏ ل دا ارهاي 1 و يا 0 مانند به آرامي جریان ‏ مي يلبد كه اين شیار را بانه مي گویند.عمق شيارها به نوع محصول بستگي دارد براي ره وخربزه و هندوانه 30-50 سانتیمتر براي مو100-80 سانتیمتر است ,چند شیارمجاور به یک جوي متصل مي باشند جوي هم به نهر اصلي لَب اتصال مي يابد اين مجموعه را ‎aes‏ 1 1 ‎ae‏ دیگر آبیاری نشستي سیستم غلام گردشی است . دراین روش انتهاي هرشیار ‎Pe‏ ار ل ‎ 

صفحه 248:
بارندگي موثر <مقدار آبي كه براي تامين نياز لبي محصولات كشاورزي لازمست عبارتست از بارندگي موثر در زميني که لبياري مي شود و مقدار آبی که بوسیله آبیاری اضافه می گردد . 0000 

صفحه 249:
اتلاف آب كشاورزي 2 لب به اشکال مختلف در روستاهاي كشورتلف مى شود اشكللي كه آب در روستاها مصرف يا احيانا هدر مي رود به شرح زير است : 1- مصرف شهري (خانكي) 2مصرف دامداري 3-نفوذ نهرها و جويهاي آبرساني و استخرها 4-تبخیر در مسير انتقال آب از منبع به مزرعه يا استخرهاي محل ذخیره آب 5- هدر رفتن آب به طور تصادفي 7 لب در روستاها به منظور مصارف شهري (خانگی وروستايي)و آبیاری تهیه مي گردیده است بهترین دلیل لّن احداث مساکن روستايی = اطراف مظهر قنوات یا در مسیر آنها مي باشد مصارف خانگی ناچیز در روستاها از لب قنات بدلیل نزديكي به محل زندگي و گواراتربودن بیش از آب چاهها استفاده مي نمایند براحتي مي توان بوسیله ساختن کانالهاي سيماني و سرپوشیده کردن مسيرهاي آبرساني از هدررفتن آب جلوگيري به عمل ‎tromovim Oran Soh‏ 

صفحه 250:
موقع آبياري ومیزان آب 7 موقع آبیاری محصول در روستاها که از آب قناتها و چاههاي همگاني استفاده مي نمایند به مدار گردش لب و وجود آب کافي براي كشاورزي بستكي دارد مثلاً در شرق کاشان تعداد دفعاتي که پونجه شود 14 مرتبه علات 7 مرتبه پنبه و درختانْ 0 مونبه و 4 میزان آبي که جهت آبیاری به مزارع مي رسد كلا به مصرف رشد گیاه نمي رسد زیرا موارد زيادي ديده مي شود كه ب هدر مي رود به همین منظور لازم مي آید که آب بيشتري به زراعت داده شود . با در کتابلصولو کایبرد آبیاربی‌تایید نمودم که در آبیارری ‎SU‏ زو درس هط كتوة 3046 ار شرل را ی محصول‌مفید ولقع می‌شود. ‎0000 

صفحه 251:
باغداري ۶ کشت درختان میوه و بهره برداري از مرآنها يكي دیگر ازارکان اقتصا ووستاها را سکیا فم ده ی اران راهان وحن دارند که کل ‎Es elie slates, coments‏ ميوه متكي است درمقلیل روستاهايي وجود دارند كه حتي یک درخت به منظوراستفاده از سایه ن وجود ندارد در میان اين دوگروه روستاهايي هستند که بخشي از اقتصاد روستا.به باغ بستگي دارد . باغداری بر خلاف زراعت نشانه اي ازتملک زارعین بوده وحق ريشه در لین زمینه به کار رفته است . دشتها کمتر و مناطق ياي كوهي بيشتر زمينه ساز باغ هستند وجود لب و اقلیم مناسب » خاك مناسب وتخصص وتجربه زارعين از عوامل عمده بوجود آورنده باغات مي باشند در سالهاي اخير بعد از اصلاحات ارضي و بعد از انقلاب علت محرر شدن مالکیت روتییان در آکرمباملی کشور با رشد سریع جمیعت ایجاد بازارهاي نسبتا خوب براي فروش احداث باغات رواج بيشتري بافتوراستنسم 

صفحه 252:
مازاد محصولات باغات بصورت ازه و یا خشکبار روانه بازارهاي داخلي یا خارجي مي شود . در سالهاي اخیر احداث باغات مکانیزه اغلب درخارج از فضاي روستاها رونق فراوان گرفته است مي توان باغات مرکبات شمال . باغات انار نواحي مركزي » باغات با ارزش پسته استان کرمان و باغات انگور و سیب آ بربایجان غربي و ۰۰۰ را نام برد. 0000 

صفحه 253:
بهره برداري از جنگل ازکل مساحت کشور حدود 5/796 به عبارت دیگر 5/12 میلیون هکتار اراضی زیر پوشش 0 جنگل قرار دارد . جنگلهاي ایران متاسفانه بدلیل تنك بودن مکان استقرار انسانها گردیده موجب پیدایش روستاهايي شده که در ‎Sir Jot‏ شکل گرفته اند که معب مبتنی بر بهره برداری از جنگل دارند . ساکنان لین روستاهابه صورت قانوني یا غیر قانوني از درختان 2 ‎ss ol Se‏ 1 2 جنگلهاي ایران از نظر امکان بهرء برداری شامل جنگل هاي تجارتي و جنگلهاي غيرتجارتي مي گردند . در ایران تنها از جنگلهاي ی شمال استفاده تجارتي مي گردد که مساحت آن حدود 38/1میلیون هکتا می باشد. 0000 

صفحه 254:
7 مساحت و کیفیت بهره برداري از جنگلهاي کشور هکتار 155/385/1 580/005/11 735/390/12 سایر مناطق 000/550/10 000/550/10 شمال کشور 155/385/1 580/454 735/839/1 Arccien Ber Coleco 

صفحه 255:
دامداري ‎claim‏ 5 وأ ركان ‎eal flees aliens cee‏ برع قاط شور هد رصان امد روستاییان ار دارم تام ی شود مامداری در اکثر منلطق روستايي ولو بسیارکم و اندک وجود دارد و دو اصطلاح دامپروري و دامداری در مطالعات روستايي گاهي به جاي یکدیگر به کاربرده می شوند . دامداری نگهداري تعداد مشخصي دام است براي یک مدت طولاني که هرساله از محصولات دامي آنها اعم از شیر. پشم وموءكوشت و. . . استفاده می شود ولي دامپرروری نگهداری و پرورش دام براي مدتي کوتاه به منظور افزایش گوشت دام مي باشد که در اصطلاح پرواربندي گفته مي شد نوع دامهاي متداول در روستاها ‎eee jf ac be‏ کاوملسن > شتر: اسب : الاغ »قاط گوسفن ‎Gy‏ ‎ ‎0000 

صفحه 256:
> انواع دامداري سنتي x 7 روش چکانه اي دامداری دهقانی: 7" دامدار ي جو پاني دامداري خودگراني پرواربندي چوبداري شترداري 0000 

صفحه 257:
دامداري دهقاني در این روش دامداری معیشت روستايي تماما به دام بستكي ندارد روستايي ضمن داشتن زراعت و باغداري و احتمالا صنایع دستي و . تعدادي دام نیز دارد ۰ دامها بقاياي گیاهان و غلات را در مزارع دهقانان مي جوند در مواقعي هم به چرا در مراتع مي پردازند در فصول سرد در آغل یا طویله تعلیف مي شوند .تعداد و نوع دامها به اوضاع طبيعي و اجتماعي روستا بستگي دارد. 7 در شیوه دامداری دهقاني به منظور نگهداري و چرانیدن دامها دو روش متداول است . 0000 

صفحه 258:
روش چکانه اي ۶ در این روش تعداد دامهاي روستانشینان زیاد نیست چنانکه خودش بخواهد در تمام سال چرا دادن تعداد محدودي دام را به عهده داشته باشد . در اینصورت براي دهقان اقتصادي نخواهد بود بنابریین هرکس تعدادي دام را در یک گله شرکت مي دهد بر اساس تسهیم به نسبت چرانیدن دامها بر عهده صاحبان دام در یک مجمع همكاري دامداری تقسیم مي شود مثلاً اگر قرار بر ین است که به ازا هر ده راس دام یک روزصاحبان دام عهده دار مسئولیت چوپلني دامها را تقبل نمایند کسی که صد راس دام دارد ده روز مسئولیت چوپانی دارد بدیهی است که در این روش دستمزدي پرداخت نمي شود . 0000 

صفحه 259:
دامداري چوپاني ۶ دامدا ارها با توافق یکدیگر كسي رابه عنوان چوپلني براي یکسال یا بیشتر استخدام مي نمایند به ازا هر راس دام مبلغ مشخصي بابت چرا دادن دام به چوپان پرداخت مي شود . 0000 

صفحه 260:
دامداري خودگرداني ۶ زوستایی تعداد زيادي دام در اختیار دارد لین دامها به تنهايي مي توانند يك گله را تشکیل دهند . دامدار خود يا فرد ديگري كه دامدار به استخدام درمي آورد مسئوليت جرانيدن دامها را عهده دار مي شود.که این ال در اصطلاح جويان خوانده مى شود.كليه دستمزد و ساير هزينه هاي جويان به عهده دامدار مي باشد که در اینصورت چوپان اختصاصى ناميده مى شود . 0000 Ber Coleco 

صفحه 261:
پرواربندي مدای در رتمام طول رسال دام تداری ای قبیل دامیروران را پرواربند مي نامند . پرواربندان دامهاي ضعیف ولاغر را با قيمتهاي مناسب از روستا خریداری می نمایند پس ازچند ماه حداکثر 4 تا 5 ماه مراقبت و تعلیف زیاد با علوفه هاي مفزي ۰ جو كاودانة »كنجللة. و. ‎slog sa‏ شدن دامقا مه بازار مطرف گوشت ارایه می دهند در بعضی روستاها پرواربندی شغل عده به خصوصي از افراد است در پاره اي از روستاها . روستاییان صاحب نسق درفصول پاییز و زمستان پس ازفراغت ازکارکشت و زرع اقدام به دامیروری می ‎WES‏ 0000 

صفحه 262:
چوبداري "7 نوعي اشتغال به امور دام است ۰ چوبدارها در کار خرید و فروش دام هستند به ندرت اقدام به نگهداری دام براي مدت طولانی یا يرواربندي مي كيد 0000 Ber Coleco 

صفحه 263:
شترداري شتم از لحاظ شكل ظاهري فيزيولوژي . قابليتهاي حمل بار .تولید : اي براي تحمل سختيها دارد از دیگر در است درمسافتهاي طولانی(حدود80 کیلو متر در روز) به منظورچرا طي کند تا علوفه مورد نیاز خود را تامین نماید . تربار سایر دامها درمراتع نیست . ‎as >‏ شتم در پرواربندي تواناییهای قابل ملاحظه اي دارد اگر یک شت- تغذیه شود تا حدود 5/1 کیلوگرم مي تولند روزلنه افزلیش وزن زن داشته ‏باشد . ان ره مس ‎fag‏ ار ی ی 

صفحه 264:
‎(Gill‏ شترداری قديمي یا چارواداري :به منظور حمل بار در گذشته که در شرايط كنوني منسوخ شده است . ب)شتردارى مخلوط .با ساير دامها :در ميان دامداران عشايرفارس و مغان و نواحي مركزي ايران ديده مي شود . ج)نگهداري گله هاي مادي : بیشتر در روستاهاي حاشیه كويري بخصوص استان سمنان در استان یزد و جنوب خراسان رواج دارد . ‏شت‌هاي كشتاري و فروشي را جدا مي نمایند و جوانها را داغ ‎0000 

صفحه 265:
دامداري صنعتي *لين شيوه با سرمايه كذاريهاي نسبتاً كلان د رمحیط هاي مستعد که عموماً خارج از محيط و فضاي روستا مي باشند صورت مي كيرد سرمايه كذاريها متعلق به دولت يا بخش خصوصي بوده مثل زياران»مغان و . . . در اين شيوه نزادهاي اصلاح شده دامي را در شرایط مطلوب اعم از تغذيه . بهداشت و زمينه هاي توليد نكهداري مي نمایند . قطعاً بازده اقتصادي سرانه دامداريهاي صنعتی به مراتب بالاتر از دامداريهاي سنتي است. سر‌مایه گذاری و هزینه سرانه در دامداری صنعتی نیز زیاد است . 0000 

صفحه 266:
صید و شکار ۶ استحصال آبزیان به عنوان يکي از ارکان اساسي فعاليتهاي كشاورزي مي باشد که اگر در محیط روستا صورت گیرد عولید آن جز اقتصاد روستايي محسوب مي گردد . صید فعالیت ویثه اي است که تنها هزینه هاي مرحله برداشت ن در بعد سر‌مایه گذاری مطرح است سایر هزینه ها را طبیعت مي پردازد . اقتصادي ترین شیوه تولید پروتیین است ایران بدلیل دسترسي به درياي خزر ۰ درياي عمان ,خلیج فارس و تعدادي از دریاچه ها و رودهاي داخلي امکان صيد ماهي زيادي را در اختیار دارد . جزیره آشورا در شمال کشور معيشت مبتني بر صيد دارد كه به علت آبكرفتكي كارآيي سابق خود را از ‎Mia‏ در سواحل حلیج فارس و دریا ی عمان روستاهايي مثل يسابندرءبريس و. . . يا در سيستان روستاهايي در سواحل ها موتها معيشت مبتني برصيد و شكاف جاونلوس.ه سس 

صفحه 267:
صنایع روستايي <صنایع در مجموع زمینه ساز توسعه اقتصادي هر کشور است به هر شكلي که باشد . این تاثیر زملني زیاد مي شود که صنعت مراحل تعللي را پیموده به تولید برسد . صنایع روستايي به دوگروه صنایع کوچك و صنایع دستي تقسیم مي شود . 0000 

صفحه 268:
صنایع کوچك روستايي از جمله صنايعي هستند که شکل کارگاهي داشته در محیط هاي روستايي استقرار یافته اند . قسمتي ازکار تولید توسط ماشین و قسمتهاي دیگر توسط نيروي انساني انجام مي شود صنایع روستايي به منظور تبدیل مواد اولیه تولید شده در روستاها شکل مي گیرد که اگر بدین منظور بوجود آیند نقش موثري در توسعه روستا دارند . 0000 

صفحه 269:
صنایع دستي متكي برتکنيكهاي بومي وسنتي است هم در محیط روستا شکل مي گیرد قسمت اعظم مواد اولیه آن از محیط روستایا فضاهاي جنبي روستا تولید مي شده مصرف ی ‎us‏ و كلي از صنایع دستي شناخته شده در روستاهاي ایران مي توان قالي بافي .گلیم بافي . زيلوبافي .گیوه بافي . حصيربافي ,پوستین دوزي . چبة بافي نمد مللي ۰ سفالكاري ۰ سنگتراشي و. ۰ . را نام برد . درگذشته جنبه خود مصرفي داشتند ولي اکنون ضمن تامین نيازهاي روستاییان به بازار فروش ارایه مي شوند . 7 گروه دیگر از صنایع دستی روستا در رابطه با نيازهاي غذليي روستاییان قرار مي كيرد مازاد اين نيازها به بازار فروش ارایه مي گردد مانند : تولیدات لبتي » روفن كشي ؛ برنجكوبي » چاي خشک کني و. و ی ی امس ی ات۱ 2 صایع دستی قطعاً قسمتي از اقتطاد تیال را تشکیل مي دهد. 

صفحه 270:
خدمات (درآمدهاي متفرقه) ذا الياف اخر مه عليت تيه حرنات در روتتاهاء ام عتمت درآمدي در روستاها و نواحي روستايي بوجود آمده که روستاییان از اين درآمدها برخوردارمي گردند . منابعي كه روستاييان ن از آنها بهره مند مي شوند و بخشي از اقتصاد روستا به لن وابسته است درگروه حدمات » و بهره برداري ازمعادن مي توانند قراركيرند.خوش نشینان گروه اصلي برخوردار از از درآمد خدمات» و بهره برداری از معادن می باشند صاحب نسقان هم سهمي از این درآمدها دارند . 0000 

صفحه 271:
میزان درآمد و هزینه روستاییان 2 مسایل اقتصادي درمرجامعه در رابطه با زمان و سياستهاي كلي جهاني وجامعه درحال تغییر و تحول مي باشد اقتصاد روستايي نیز نمي تواند از اين دكركونيها بر كنار بماند . تنگناهاي اقتصادي در روستاها عامل اصلي مهاجرت روستاییان به شهرها مي باشد با تشدید لین مهاجرتها شکاف بین درآمد روستاییان وشهرنشینان عمیق ترمي شود مهاجرت موجب کاهش نسبت اشتغال در بخش کشاورزي مي شود جمعیت فعال در بخش كشاورزى از 5/6396 در سال 1355 به 7/5696 در سال 65 كاهش يافته 2 متوسط درآمد سالانه خانوارهاي روستایی و سهم مشاغل آزاد و کشاورزی از کل درآمد اعضا شاغل خانوار نشان دهنده عدم هماهنكي بين هزينه ها و درآمدهاي خانوار روستایی و بیانگرسهم اندک درآمد کشاورزی درکل درآمد مي باشد . هزینه ‎eee‏ به طور متوسط در10 , ‎omit ay‏ اد قاری او ها ‎ 

صفحه 272:
7 بالابودن میزان هزينهاي خانوارهاي شهري به روستايي نشان دهنده برخورداري بیشتر و بالا بودن سطح زندگي و دستيابي به رفاه بیشتر در محیط شهري مي باشد . درآمد یک خانوارشهری در سال 65 نزدیک به دو برابر درآمد یک خانوار زوستايی می باشد . درآمدکشاوززی حدود 4250 از درآمد روستاییان را شامل مي شود 5856 درآمد خللص روستاییان از سار درآمدها می باشد . 0000 

صفحه 273:
7 میزان هزینه ها و نسبت هزینه هاي خانوارهاي شهري و روستايي در سال 1 نسبت شهري به خانوار شهري خانوار روستايي شرح روستايي ( درصد ) (ریال ) (ریال ) 128 546696 ,426505 هزینه هاي خوراكي و دخاني 229 767910 ,345088 هزينه هاي غير خوراكي 172 1314576 761593 کل هزینه ها 7 میزان درآمد و نسبتهاي مشاغل خانوارهاي روستايي و خانوار شهري در سال تسبت درد شهري به روستايي | خانوار شهري | خانوار روستايي انواع درآمدها 447 312381 69843 مزد حقوق بگیران دولتي 152 138738 91062 مزد حقوق بگیران خصوصي 74 35315 238889 مشاغل آزاد کشاورزي 416 269545 64749 مشاغل آزاد غیر كشاورزي 13 سید 388838 مرأمدهاي متفرقه 

صفحه 274:
خلاصه فصل هفتم ۶ کلیه فعاليتهاي اقتصادي که در محیط روستا بوسیله روستاییان صورت مي گیرد اقتصاد روستایی نامیده مي شود اقتصاد روستایی بر سه رکن اصلي کشاورزی . صنایع روستایی و خدمات استوار است . * کشاورزی که شامل کلیه فعاليتهاي اقتصادي ميتني بر بهره برداري بيولوزيكي از زمين مي باشد . فعالیتهای عمده روستاییان کشور را شامل مي كردت « زراعت ‎٠‏ باغداري ‎٠‏ دامداري ‎٠‏ بهره بردارى از جنكل . صيد وصيادي بخشهاي مختلفي از كشاورزى مي باشد . زراعت كشت محصولات يكساله است . شناخت ويزكيهاي زمين و روشهاي آبياري از عمده مباحث در امر زراعت است . باغداري به عنوان رکنی غالب در اقتصاد روستایی برخي از روستاهاي کشور است . دامداري در روستاهاي ایران از جایگاه ویژه _اي,در معیشت روستاییان برخوردار ات 

صفحه 275:
فصل هشتم شکل گيري نهادهاي انقلابي بعد از پيروزي انقلاب اسلامی در روستاها ۱ 

صفحه 276:
شکل گيري نهادهاي انقلابي بعد از پيروزي انقلاب اسلامي در روستاها ۶ بعد از پيروزي انقلاب اهداف انقلابی ایجاب مي کرد نهادهايي انقلابي برای سامان بخشیدن به وضعیت آشفته روستاها بوجود آید . ۱ 

صفحه 277:
1 شوراي عالي كشاورزي 2 جهاد سازندگی 3. مراکز خدمات كشاورزي ۰ روستايي نهادهای انقلابی يس از وعجابر يبروزى انقلاب 4. هيئتهاي هفت نفري واكذاري زمين اسلامى در روستاها ‏ | 5 واحدهاي تولید گروهي- تعاونيهاي توليد مشاع 6. شوراي اسلامي ده 0000 Bary Coke 

صفحه 278:
شوراي عالي كشاورزي *اولين نهادي که پس از پيروزي انقلاب جهت سياستگذاري يا برنامه ريزي و هماهنگي در امور روستاها ۱ 

صفحه 279:
> جهاد سازندگي چس از پيروزي انقلاب برآورد نيازهاي قشر محروم روستا مورد توجه دولتمردان قرار گرفت . بدین منظور سال 1358 جهادسازندگي فعاليتهاي عمراني و اقتصادي خود را در روستاها شروع نمود در سال 1362 با تصويب مجلس به وزارت جهاد تبدیل شد . هدف از تشکیل وزارت جهاد در ماده واحد و سه تبصره به شرح زیر است : 0000 

صفحه 280:
ماد 1- وزارت جهاد سازندكي با اهداف ذيل تشکیل مي گردد : للف) حرکت به سوي استقلال و خودكفايي کشور و تلاش در جهت بهبود وضع اقتصادي و اجتماعي روستاها و مناطق عشايري با همكاري دستگاههاي اجرايي مربوطه و مردم . ب) ایجاد زمینه جهت رشد شخصیت انساني روستاییان . ج) بسیج اقشار مردم جهت سازندگي روستاها . 0000 

صفحه 281:
مراکز, خدمات كشاورزي » روستايي و عشایر “در تاريخ 14/3/59 از طریق وزارت کشاورزي لین طرح پیشنهاد شد » در تیرماه 60 در ماده واحد و 6 تبصره به تصویب شورای انقلاب ور هدف اصلي طرح,پیاده کردن يك الگوي همگن در اموركشاورزي ۰ روستايي و عشايري بوده است که با ويژگيهاي اجتماعي . فرهنگي . ‎oS «doles‏ زوستاها تعشایر معط باس + براي نیل به اهداف مراکز مذکور بر اساس تبصره 5 قانون در جلسه مورخه 3/4/1360 هیکت وزیران آیین نامه اجرلیی این مراکز را در 1 فصل و 88 ماده و 37 تبصره تصویب کرد که بر اساس این مصوبه مراکز خدمات مي بايد در محدوده دهستان به ارایه خدمات انك 

صفحه 282:
ال با ماو ‎peta‏ له مایت شرع وير اسك در سطح شهرستان : مدیریت و هماهنگي اجرايي و تداركاتي براي مراکز خدمات دهستانهای تابعه . در سطح استان : نقش هماهنگي در برنامه ريزي منطقه اي منطبق بر برنامه هاي پيشنهادي با نيازهاي مالي و پيگيري براي تامین و تخصیص بودجه و اعتبارات لازم . در سطح مرکز- وزارت : سياستگذاري . تهیه برنامه ها و هماهنگي و نظارت بر اجراي طرحهاي بین استانها . 2 طرح و اجراي برنامه هاي ارزشيابي . ارایه آموزشهاي تخصصي . ایجاد هماهنگي هاي لازم براي تغییر ضوابط و مقررات و توجیه برنامه هاي عمراني و بودجه ,و اعتبارا ات لازم . 

صفحه 283:
وظایف و مسئوليتهاي مراکز خدمات > کمك به شوراهاي اسلامي دهستان شتاخت منابع و امکانات و تطبیق آن با نیازها ۶ بررسي نیازها و احتیاجات ارایه شده و گزارش به شهرستان ~ همكاري مستمر با مراکز تحقیقات 7تهیه و تنظیم برنامه كشاورزيروسناييعشايري بر اساس نیازها و اولویتها ۶ ارایه خدمات فني عمومي.آموزشي:«تحقيقي ترويجي برفاهياعتباري و ارایه خدمات و تسهیلات بازرگاني 7 تهیه آمار و اطلاعات مورد نیاز تنظیم شناسنامة تك تك روستاهاً 7 تهیه و نظارت بر خدماتي ‎SRE Tye‏ سيار عرضه مي شود 

صفحه 284:
<مطالعه وضع مالکیت و نظامهاي بهره برداري از اراضي . منلبع آب » روشهاي دامداري وسایل اراضي کمك به حفظ و بهره برداري صحیح از منابع 0000 

صفحه 285:
هينتهاي هفت نفري واگذاري زمین +پس از پيروزي انقلاب اسلامي . شوراي انقلاب در تاریخ 9 لايجه قانوني واگذاري و احیا اراضي را تصویب نمود بر اساس آن ت تشكيلاتي تحت عنوان ستاد مركزي هيئتهاي هفت نفري واگذاري زمین ایجاد شد . ۱ 

صفحه 286:
3 الف ) اعضا ستاد مرکزی تشکیلات و ‎Lael‏ ب) اعضا هیثت هفت نفره ج) ترکیب اعضاي گروه تحقیق 0000 

صفحه 287:
oP WN ‏هم‎ اعضا ستاد مركزي نماینده تام الاختیار حاکم شرع و ولي امر نماینده تام الاختیار جهادسازندگي نماینده تام الاختیار وزارت كشاورزي نماینده تام الاختیار وزارت کشور نماینده تام الاختیار وزارت دادگستري سامت سند ما 

صفحه 288:
ok WN ‏مد‎ اعضا هیئت هفت نفره دو نفر نماینده وزارت کشور يك نفر نماینده وزارت کشاورزي يك نفر نماینده وزارت جهاد سازندگي يك نفر نماینده حاکم شرع و ولي امر دو نفر عضو كه نمايندكان مورد اعتماد اهللي محل باشند و با نظارت نماينده وزارت كشور و استانداري محل از طريق مردم انتخاب بعد از تاييد نماينده حاكم شرع معرفي كردد . 0000 Ber Coleco 

صفحه 289:
ترکیب اعضاي گروه تحقیق از اعضای ستاه مرکزی و هفت نفر عضوهای هیتت های هفت نفره تشکیل و افراد بومي به منظور کادر تحقیق در این ترکیب مي باشند . ۱ 

صفحه 290:
وظایف ستاد مركزي الف ) تشکیل هيئت های هفت نفره ب ) مشخص نمودن حوزه فعالیت براي هر استان ج ) تهیه و ابلاغ مقررات و دستورالعملهاي مقرر در قانون د ) نظارت دقیق بر کارهاي هیثت هاي هفت نفره در سراسر کشور ه ) انحلال هيئت هاي استان و شهرستان و عزل و نصب اعضا و ) رسيدگي به شکایات و اعزام ماموريني بدین منظور ز) سياستگذاري و تهيه برنامه ها و جماهنكي د 

صفحه 291:
وظایف هيتتهاي هفت نفره 7 الف ) واگذاري زمین با توجه به موارد لايحه * ب ) تعيين عرف محل و اولويتها < ج) تشخيص صلاحيت و ميزان استحقاق وام كيرندكان و امكانات كشاورزي در طول اجرايي در قانون ‎elec May ee) cos: CS‏ کت اراضت واگذار شده ‎Jo (0‏ و فصل قضاياي مورد نزاع مربوطه به اجراي این قانون و) تهیه نقشه هايي از حوزه فعالیت خود ) تهیه" لیست اسامی متقاضیان همراه با مشخضات کامل آنها.بررسي 2 و درجه بندي افراد متقاضي 7 ج ) انجام تسهیلات لازم درباره اراضي مورد واگذاري ‎Berzey Coleco‏ مما ‎vv ‎Vv ‎۳ 

صفحه 292:
حم دخ دن لحن من به ويزكيهاي هيئت هاي هفت نفره مدیریت شورايي مشارکت مردم عدم عضویت زمینداران بزرگ استفاده از افراد بومی انعطاف پذیر بودن تشکیلات هیئتها غیرمتمرکز بودن و استقلال داشتن هیئتها ۱ 

صفحه 293:
واحدهاي تولید گروهي - تعاونيهاي توليدي مشاع ™ تشکیل این واحدها به عهده هيتتهاي هفت نفره می باشد . <تعاونيهاي توليدي مشاع عبارتدد از : جمعي بین 5 - 15 نفر که روي قطعه زميني از دولت عملیات عمومي آن توسط امکانات موجود تعاوني بصورت مشاع انجام مي گیرد . ۱ 

صفحه 294:
شوراي اسلامي ده هيتتهاي هفت نفره تا دیماه 1359 در 8/153 روستا شوراهاي اسلامی تشکیل دامند در تاریخ 28/2/60 با مسئولیت جهاد مرکز هماهنگي شوراي اسلامي روستا شکل گرفت که نمايندگلني از جهاد و هيئتهاي هفت نفره و وزارت کشور حضور داشتتد تا بایان تال دم از نمداد 99134 روستای کار كشور حدود 33443 روستا داراي شورا شدند در مدت 7 سال 7661 از نعمت مدیریت برخوردار شدند . 0000 

صفحه 295:
ستاد روستا! “ل نمودار تشكيلاتي ستاد كم ted ‏مركزي‎ [سازمان كشاورزي روستايي ee شوراي اسلامي خدمات فديريت مراكز خدمات شهرستان يا مجمع ‎fe‏ لد كشاورزي روستايي ۳ عشايري شهرستان bea Cae er a ۱۱/۱ ‎esi ill ee LS‏ روتسا ‎ ‎ ‎ ‎2 ‏ساد ما‎ Creve ‏روستا‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ 

صفحه 296:
۶ نمودار تشكيلاتي هیئت هاي هفت نفره ستاد مركزي هيئت هاي هفت نفره ۳ هيئت هاي هفت نفره ا سرگروه هاي مشا ‎ae‏ كشت موقت را ۳ تعاونيهاي مشاع مسامن سسه سسد | گروه هاي کشت موقت 

صفحه 297:
وظایف شوراها 7 الف) نظارت و همكاري با مسئولین اجرايي و نهادهاي انقلابي ب) مراقبت در اجراي مقررات بهداشتی ج) کوشش در جهت احیا و لايروبي قنوات و نهرهاي دایر و متروکه د) همكاري و هماهنگي در امور مربوط به جلوگيري از فرسایش خاك و عمران مزارع » باغها » جنگلها . ‎see‏ ” » تشویق اهالي به نگهداري اماکن عمومي < ز) کمك به امر آموزش روستاییان *ح) نظارت و پيگيري در جهت اجراي پروژه هاي اختصاصي مساجد ‎(b >‏ همكاري 3 هماهنگي با وزارت كشاورزي Vv > va Arccien Ber Coleco 

صفحه 298:
طرح شهید رجايي *به دلیل عدم حضور سازمانهايي نظیر تامین اجتماعي . بیمه . سازمان بازنشستگي و ۰.۰۰. سالمندان روستايي فاقد تمکن مللي با مشکلات عدیده مرو مش سیب سس ‎Oe‏ ‏سالمندان روستايي تهیدست از سال 1360 طرحي به اجرا گذاشته شد که به موجب آن روستايياني که به سن 60 سالگي رسیده و درآمد کافی ندارند مساعدتهای مالی دریافت می دارند . 0000 

صفحه 299:
لایحه قانوني واگذاري و احیا اراضي در حکومت جمهوري اسلامي ایران در آبان 1360 توسط وزارت كشاورزي و عمران روستايي تدوین ‎scales‏ ‏ماده 1 - اراضی مورد نظر این قانون چهار قسم اند : الف) اراضي موات و مراتع ب) اراضی دایر و بايري که به طور نامشروع تصرف شده دادگاهاي صالح حکم به استرداد آنها داده است ( اراضي باير دم( اراضی Arcsin Bere Coleco 

صفحه 300:
مالکیت در روستاهاي ایران بعد از انقلاب اسلامي ل مرحله بريايي مسالة ‎١‏ اراضي در ماههاي نخست پيروزي العادت ‎eo‏ مصادره اراضي بزرگ آغاز شد که این مصادره از ‎Veo Sl le oo‏ اول : مصادره ا راضي وابستگان رژیم سابق بود که با پيروزي انقلاب اسلامي اموال خود را رها کرده و گریخته بودند . دوم : حركتهاي مردمي در نقاط مختلف کشور با حمایت انقلابیون مسلمان و در بعضی نقاط نیروهای چپ که با اقدامات مسلحانه و تبلیغی خود به این حرکت شتاب بخشیدند . در لین راستا جهت نیل به اهداف مورد نظر لولیح و بندها و تبصره هایی تصویب شدند . 0000 

صفحه 301:
خلاصه فصل هشتم #بعد از پيروزي انقلاب به منظور رسيدگي به امور روستاها و ایجاد توسعه و عمران » نهادهاي انقلابي در روستاها بوجود آمد .هدف از تشكيل آنها سرسامان دادن به اوضاع اجتماعى و اقتصادى روستا بود. 7 تشكيل شوراي عللي كشاورزي اولين قدم در اين راستا برداشته شد و متعاقب آن جهادسازندگيمرکز خدمات كشاورزيروستايي و عشايري .هيئتهاي هفت نفره . تعاونيهاي توليدي مشاع .شوراي اسلامي ده و طرح شهید رجايي تشکیل شد . از مشکلات ارضي در برخي مناطق کشور با تصویب لايحه قانوني واگذاري و احیا اراضتيذر "۱360 حل گردید . 

صفحه 302:
0000