صفحه 1:
منبع : مقاله دكتر حساس یگانه و رافیک باغومیان از مجله حسابدار رسمی
مدرس: دکتر کردستانی
دانشجو : حجت صادقی
2|
صفحه 2:
هینتمدیره و کمیته حساپرسی1
Sees Saale
مديريقه
ج)نقش نهادهاى روبروبر حاكميت شركتى
1-هيئت مديره و كميته حسابرسى
2حسابرسان
3-حسابرسان داخلی
" د)پیشنهادهایی برای پژوهش های آتی
پژوهش‌هایتی‌در زمینه ویژگی‌های‌هیئتمد یرد و کمیته حسابرسی 12
پ ژوهش‌هایلتیدر زمینه مدیریت 3-بزوهش
هائكتئدر مینه حسابرسان‌سستقل 4-بزوهثرهاءآد
در زمینه حسابرسارجاخلی
صفحه 3:
چکیده مقاله
یکی از مهم ترین وظایفی که حاکمیت شرکتی می تواند بر عهده گیرد .اطمینان دهی نسبت به کیفیت
.فرآیند گزارشگری مالی است
در سالهای اخیر که پژوهش های زیادی در رابطه با فرو پاشی شرکتهای بزرگی چون انرون ,ورلد کام
و..براثر تقلب های موجود در
گزارشگری مالی و...بوده است .بحث حاکمیت شرکتی مورد توجه این پژوهش ها قرار گرفته واز این
گذشته .مطالعات علمی نشان
داده است که میان حاکمیت شرکتی ضعیف و کیفیت نازل گزارشگری مالی .تحریف سود بوجود تقلب
٠ در صورت های مالی و ضعف کنترلهای داخلی رابطه وجود دارد
با توجه به اتفاقات مزبور می بایست اقداماتی از قبیل انجام اصلاحاتی به منظور افزایش اثر بخشی
کمیته حسابرسی.ار تقای سطح پاسخگویی هیثت مدیره و مدیران شرکت به منظور اطمینان از ارائه
صادقانه گزارش های مالی و گسترش پژوهش های انجام شده در زمینه حاکمیت شرکتی .تاکید بیشتری
.در زمینه بهبود آثار حاکمیت شرکتی برفر آیند گزارشگری مالی صورت گیرد
صفحه 4:
صفحه 5:
: معرفی سافتار دا کمیت شركتى
درشکل بالا ساختار حاکمیت شرکتی وتاثیر آن بر کیفیت گزارشگری مالی ارائه شده است
در گذشته تاکید بر مدیره وکمیته حسابرسی بوده که چنین دیدگاه های تنگ نظرانه ای
جایگاه حاکمیت شرکتی را در حد نظارت بر فعالیت ها محدود کرده بود و نقش بالقوه آن را کم
اهمیت جلوه داده بود
این در حالی است که چها چوب جامع تری نیاز است تا کلیه ذی نفعان درون سازمانی و برون
سازمانی را در بر گیرد
از سوی دیگر این شکل نشان دهنده روابط متقابل اشخاص و سازوکارهای گوناگون موثر بر
ساختار حاکمیت شرکتی نیز هست.مصاحبه با حسابرسان با تجربه نشان می دهد که به اعتقاد
اعتقاد آنان مدیریت نفوذ قابل ملاحظه ای بر عوامل موثر بر حاکمیت شرکتی دارد (کوهن و
همکاران۲۰۰۰).برخی از حسابرسان در مصاحبه مذکور اظهار داشته اند که اگر مدیریت مایل به
پذیرش (حاکمیت شرکتی )نباشند. کاری از دست آنها بر نخواهد آمد
اس ور eee و رز نا
روابط متقابل افرادی می باشند که مسئول مستقیم اعمال حاکمیت شرکتی در شرکت به حساب
.می آیند
پس به طور خلاصه شکل فوق نشان دهنده عوامل موثر بر حاکمیت شرکتی و روابط متقابل
آنهاست و ببانگر این نکته است که حاکمیت شرکتی .بر کیفیت گزارشگری مالی ودر نهایت
مواردی مانند تحریف سود و وجود تقلب در گزارش ها موثر است
صفحه 6:
: کیفیت گزارشگری مالی
گر چه ممکن است انتظار بر این باشد که حاکمیت شرکتی بوچ بهبود گزارشگری مالی
می شودولی واقعیت چیز دیگری است و اجماع عمومی درباره (کیفیت گزارشگری مالی )
باید شامل چه مواردی باشد .وجود ندارد
پژوهش های قبلی به جای تعریف (کیفیت گزارشگری مالی)).بر عوامل بازدارنده ای
مانند: مدیریت سود .تجدید ارائه صورنهای مالی و وجود تقلب تاکید داشته اند و مشاهده عوامل مزبور
را دال بر عدم موفقیت فرآیند گزارشگری مالی تلقی کرده اند
از سوی دیگر در مطالعات قبلی به بررسی نقش بازیگران مختلف صحنه حاکمیت شرکتی (مانند
هیئت مدیره ,کمیته حسابرسی ,حساپرسان مستقل و حسابرسان داخلی )و دامنه ای که در [
مذکور به صورت انفرادی با جمعی قادر به تحت تاپیر قراردادن فرآیند ارائه صادقانه و منصفانه
گزارش های مالی هستند ,پرداخته شده است
بدین ترتیب در ادامه بحث به بررسی نقش عوامل مذکور .روابط متقابل آنها وتاثیر جمعى شان در بالا
بردن کیفیت گزارشگری مالی ,خواهیم پرداخت
اشخاص
صفحه 7:
: هیئت مدیره و کمیته حسابرسی
ویژگی های گوناگون هیئت مدیره و کمیته حسابرسی .ممکن است اثر بخشی آن دو را به عنوان
ساز
ار
وکار های حاکمیت شرکتی .تحت تاثیر قرار دهد.در این بخثی به بررسی پژوهش های انجام شده
فر
صفحه 8:
تر کیب اعضاء
تنها پژوهشی که در آن به طور مستقیم به بررسی ترکیب اعضای کمیته حسابرسی از منظر
یستگی و استقلال آنان پرداخته شده است. اثر وافیس (۲۰۰۱) است. یافته های وی نشان می
دهد که اعضای کمیته حسابرسی. الزاما مناسبترین گزینه های ممکن برای انجام وظایف مربوط
برای پاسخ به اين پرسش که کمیته های حسابرسی واقعاً چه کاری انجام می دهند. کارسلو و
همکاران (۲۰۰۲) شرح وظایف مندرج در احکام و وکالت نامه های اعضای کمیته های مذکور را مورد
مطالعه قرار داده اند. پژوهشگران مذکور چنین نتيجه گیری کرده اند که میان آنچه اعضای کمیته
حسابرسی ادعای انجام آن را دارند و آنچه در احکام آنان به عنوان شرح وظایف آنها تعیین شده
است. اختلاف وجود دارد؛ اختلافی که ممکن است دلایل گوناگونی داشته باشد. از سوی دیگر. یکی
از محدودیتهای مهم تحقیق صاحب نظران مذ کور؛ نپرداختن به دلایل ایجاد چنین اختلافی است.
در مجموع. از دو پژوهش فوق استنباط می شود که پیش از تصویب قانون سربنیز- آکسلی
(۲۰۰۲), به دلیل عدم شایستگی اعضای کمیته های حسابرسی و و جود پرسی هایی در زمینه
انطباق کامل عملکرد کمیته های مذکور با وظایف مقرر؛ از توان بالقوه آنها استفاده کامل به عمل
نیامده است. البته, با توجه به این که داده های پژوهش های مورد بحث؛ قبل از تصویب قانون
سربنیز - آکسلی (۲۰۰۲) گرد آوری شده است. نمی توان مطمئن بود که کاستی های مورد اشاره
هنوز هم وجود دارد.
صفحه 9:
در اصلاحات اخیر قانون سربنیز- آکسلی (۲۰۰۲) که به منظور تقویت کمیته حسابرسی مورد تصویب قرار
گرفته. صراحتاً فرض شده است که استقلال ؛ موجب بهبود اثربخشی کمیته حسابرسی می شود.
ولنایزر (1۹۹۵) با استفاده از روش استدلال قیاسی. به ارزیابی این ادعا پرداخته است که آبا استقلال کمیته
حسابرسی. موجب بهبود چشمگیر کیفیت گزارشگری مالی می شود یا خیر؟ به اعتقاد وی. با توجه به اينكه
رویه های جاری حسابداری به مدیران این اجازه را می دهد تا در انتخاب روشهای حسابداری و انجام
بر آوردهای مربوط سلیقه ای عمل کنند؛ وقوع چنین امری بعید به نظر می رسد.
پژوهش دیگری که در ارتباط با اهمیت استقلال کمیته حسابرسی انجام شده است. مربوط به
سالتری (۲۰۰۱) است. آنان با بررسی قضاوت های اعضای کمیته حسابرسی, به مطالعه چگونگی تأثیر استقلال
و دانش حسابرسی اعضای مذکور بر تمایلشان در حمایت از مواضع حسابرس به هنگام اختلاف نظر آنها با
مدیریت. پرداخته اند. یافته های پژوهشگران مذکور نشان می دهد که میان استقلال و دانش حسابرسی
اعضای کمیته حسابرسی و جانبداری از حسابرس به هنگام اختلاف نظر وی با مدیریت. رابطه مستقیمی وجود
دارد.
یافته های سانگ و ویندرم(۲۰۰۴) نشان می دهد که استقلال اعضای هیأت مدیره. دانش مالی مدیران و «
فعال » بودن کمیته حسابرسی؛ موجب بهبود اثربخشی کمیته مزبور در زمینه گزارشگری مالی و مالکیت سهام
شرکت توسط اعضای هیأت مدیره و تعدد عضویت آنان در هیأت مدیره سایر شرکت ها . باعث کاهش
اثربخشى مذكور مى شود. 5 0
در مجموع . برُوهش هاى فوق نشان مى دهد كه استقلال كميته هاى حسابرسى. عموماً تحت تأثير استقلال
هيأت مديره قرار دارد.
صفحه 10:
: دانش و شایستگی
با توجه به الزامقانون سربنیز- آکسلی (۲۰۰۲) به اینکه کلیه اعضای کمیته حسابرسی باید دارای دانش مالی و حداقل یک عضو آن.
دارای تخصص lle باشد؛ درک رابطه دانش مالی و شایستگی اعضای کمیته حسابرسی با اثربخشی آن, امر مهمی به شمار می آید.
یافته های دیزورت (1۹۹۸) نشان می دهد که آن گروه از اعضای کمیته حسابرسی که تجربه مناسب و مرتبطی با حوزه کاری خود
دارند. حداقل دارای درک بهتری از دیدگاه های حسابرس به هنگام اختلاف نظر وی با مدیریت هستند و حتی ممکن است در چالش
های احتمالی حساپرس با مدیریت شرکت؛ از او جانبداری کنند. 0
موضوع چگونگی تأثیر شایستگی و دانش مالی اعضای کمیته حسابرسی بر کیفیت فرآیند گزارشگری مالی. توسط مک دانيل و
همکاران (۲۰۰۲) مورد پژوهش قرار گرفته است. آنان با مقایسه دانش مالی و تخصص مالی اعضای کمیته حسابرسی .چنین نتیجه
گیری کرده اند که ارزیابی دو گروه مذکور از اینکه چه اقلامی در تعیین کیفیت گزارشگری مالی اهمیت دارد. متفاوت است. محققان
مزبور همچنین دريافته اند که تفاوت دیدگاه های دو گروه مورد آشاره در جلسات کمیته حسابرسی. موجب بهبود کیفیت گزارشگری
مالی می شود.
دی زورت و سالریو (۲۰۰۱) با بررسی تأثیر دانش حسابداری و حسابرسی اعضای کمیته حسابرسی بر پشتیبانی آنان از حسایرس به
هنكام اختلاف نظر وى با مدیریت. به اين نتيجه رسيده اند كه دانش حسابرسى اعضای کمیته. با میزان حمایت آنان از حسابرس؛
داراى همبستكى مثبت است و بر خلاف انتظار. دانش حسابدارى هيجكونه رابطه اى با حمايت مذكور ندارد.
سرانجام. بدارد و همکاران (۳۰۰۴) با مطالعه الزامات مقرر در قانون سربنیز- آکسلی (۳۰۰۳). در تحقيق خود نشان داده اند كه ميان
وجود حداقل یک عضو با تخصص مالی در کمیته حسابرس و کاهش احتمال مدیریت متهورانه سود.رابطه وجود دارد.
در مجموع از پژوهش های فوق چنین بر مي آید که دانش بالای اعضای کمیته حسابرسی, می تواند زمینه ساز همکاری های
بیشتری میان حسابرس مستقل و اعضای کمیته حسابرسی صاحبکار به شمار آید. البته. طبق یافته های دیزورت و سالریو (۲۰-۱).
داتش مذکور زمانی اهمیت بیشتری می یابد که در ارتباط با موردی پیچیده و مربوط به صنعتی خاص باشد.
صفحه 11:
اثر بفكشى
کالبر و فوگارتی (1۹۹۳). ابعاد گوناگون اقتدار و اثربخشی کمیته حسابرسی را در
( یعنی . گزارشگری dle نظارت بر حسابرسان مستقل و نظارت بر کنترل های داخلی )؛ مورد بررسی قرار داده
اند. یافته های GUT نشان می دهد که اقتدار سازمانی, تحت تأثیر اقتدار فردی قرار دارد؛ به ویژه آن که وجود
کمیته های حسابرسی اثربخش. مستلزم وجود شرح وظایف سازمانی مشخص, انی سازمانی و تفویض اختیار
ات
به منظور مطالعه تأثير فعاليت هاى نمادين ( از قبيل تناوب و كيفيت جلسات كميته حسابرسى و جكونكى مطرح شدن مسائل در
آن ) بر الربخشى مورد انتظار كميته حسابرسى و تعيين عوامل مؤثر بر آن از منظر اجتماعى
( يعنى مشروعيت يافتن آن از ديدكاه جامعه)؛ گدرونو بدارد(۲۰۰۴) مصاحبه هایی را با بازیگران ( درون سازمانی و برون سازمانی )
صحنه حاکمیت شرکتی ترتیب داده اند. يافته های GUT نشان می دهد که برگزاری جلسات کمیته حسابرسی . صرفاً یک فعالب
نمادین تلقی نمی شود و عملكرد اعضاى كميته مذكور ؛ نقش مهمى در اثر بخشى آن از منظر اجتماعى ايفاء مى كند.
نتايج مطالعات کارامانووافیس (۲۰۰۵) در زمينه بررسى رابطه ميان هيأت مديره و كميته حسابرسى و افشاى داوطلبانه اطلاعات
مالى نيز نشان مى دهد در شركت هایی که هیأت مدیره و کمیته حسابرسی آنها ثربخش تر است؛ مديران بيش بينى هاى سود
دقيق ترى را ارائه مى كنند و بازار نيز واكنش مطلوب ترى نسبت به آن نشان مى دهد. يافته هاى مذكور حاكى از آن است كه
میان حاکمیت شرکتی اتربخش و كيفيت بالاتر افشاى اطلاعات مالى: رابطه وجود دارد.
در مجموع.نتایج پژوهش های پیش گفته نشان می دهد که به منظورتعیین اثربخشی فعالیت های کمیته حسابرسی . بررسی
رویدادها و تعملات صورت گرفته در جلسات كميته مزبور؛ از اهميت ويزه اى برخوردار است. براى مثال . فوكارتى و کلبرز 019۹۸0
و گدرون و بدارد (۲۰۰۴) نشان داده اند که توجه به ماهيت فعاليت هاى كميته حسابرسى . مى تواند براى تعيين اثربخش بودن آن
مق اه و ند سوق اروب انها مسي أيه وا یل دی و هب سورع وم و مقر" سورد
صفحه 12:
اقتدار
تنها مطالعاتی که صریحاً به بحث اهمیت اقتدار کمیته حسابرسی پرداخته اند. به
کالبرز و فوگارتی (۱۹۹۳) و فوگارتی و کالبرز(۱۹۹۸) تعلق دارند. همانگونه که
پیش از این نیز توضیح داده شد . آنان در پژوهش Sal خود به بررسی رابطه
میان جنبه های گوناگون اقتدار و اثربخشی کمیته حسابرسی و در پژوهش دوم.
به مطالعه تأثیر عوامل تئوری نمایندگی و تئوری سازمان بر اثربخشی کمیته
حسابرسی پرداخته اند. نتایج پژوهش های مذکور. در بخش قبل از نظر گذشت.
جمع بندی یافته های پژوهشگران یاد شده نشان می دهد که اندازه گیری
میزان اقتدار کمیته حسابرسی . امر دشواری است و به نظر می رسد که برای
روشن شدن موضوع. باید از روش تحقیقی مشابه با مصاحبه های گدرون و بدارد
(۲۰۰۴) استفاده کرد تا بدین ترتیب. بتوان به شناسایی آن گروه از ویژگی های
کمیته حسابرسی پرداخت که در زمینه ایجاد اقتدار آن در امر نظارت اثربخش
بر فعالیت های مدیربت؛ نقش تعیین کننده ای را ایفاء می کنند. روش 7
مزبور را حتی در مواردی که کمیته حسابرسی فاقد قدرت و اقتدار واقعی است و
با تنها یک ساز و کار نمادین به منظور رعایت قوانین و مقررات به حساب می
آید؛ می توان مورد استفاده قرار داد.
صفحه 13:
وظايف و مسئو ليت ها
دو بزوهشى كه تأكيد آنها بر وظايف و مسؤوليت هاى كميته حسابرسى است. توسط ولنايزر (1995)
و دى زورت (1997) انجام شده است. ولنايزر (1995) در يك بررسى تفصيلى: بر اساس مطالعه
استانداردهاى حرفه اى و متون علمى مربوط؛ 17 وظيفه را براى كميته حسابرسى مورد شناسايى
قرار داده است. وظايف مذكور را مى توان در سه كروه. شامل :
1-وظايف مربوط به حوزه كزارشكرى مالى ( شامل كنترل ها )
2-حسابرسى 3-ساير
موارد حاكميت شركتى (از قبيل تسهيل ايجاد روابط ميان هيأت مديره و حسابرسان مستقل ):
بقه بندی کرد.
دی زورت ( 41997 نیز با گردآوری داده های تجربی. تلاش کرده است تا فهرست وظایف پیش گفته
را با استفاده از پرسشنامه و انتخاب نمونه از میان اعضای کمیته های حسابرسی؛ مورد تأٌیید قرار
وظیفه کمیته حسابرسی,
ارزیابی کنترل های داخلی است و مواردی مانند بررسی صورت های مالی. بررسی اثربخشی
حسابرسی های مستقل و داخلی. بررسی نامه مدیربت حسابرس مستقل و ارزیابی استقلال
حسابرس؛ در اولويت هاى بعدى قرار مى كيرند. 5
در مجموع. نتایج پژوهش های فوق گویای آن است که به نظر نمی آید آنچه در زمینه فعالیت های
کمیته حسابرسی به اطلاع عموم می رسد. کاملاً منطبق با اقداماتی باشد که واقعاً دارد توسط
مذکور صورت می گیرد.
دهد. يافته های وی نشان می دهد که به اعتقاد پاسخ دهندگان مهم ت
صفحه 14:
تحریفه سود و وجود تقلب
نیقاتی که در ذیل ارائه می شود. عموماً با یکدیگر سازگار است و نشان می دهد که میان ویژگی های
.هیأت مدیره و یا کسیته حسابرسی و وجود مواردی مبنی بر تحریف سود یا وجود تقلب؛ رابطه وجود دارد
یافته های مک مولن (1996)نشان می دهد که وجود کمیته حسایرسی, موجب کاهش دعاوی سهامداران در
خصوص اتیهام وجود تقلب. تجدیدنظر در ارقام سودهای فصلی اعلام شده. دستورالعمل های صادره از سوی
کمیسیون بورس و اوراق بهادار. اعمال غیرقانونی و جایگزینی حسابرس به دلیل اختلاف نظر وی با مدیربت
در امر گزارشگری؛ شده است.
یافته های بیسلی(1996) بیانگر آن است که احتمال وجود تقلب. بر اثر عواملی مانند بالا بودن نسبت تعداد مدیران
غیرموظف و با تجربه بودن اعضای هیأت مدیره؛ کاهش و در صورت وجود عواملی از قبیل بالا بودن درصد مالکیت
مدیران غیرموظف در سهام شرکت و بالابودن تعداد مدیران غیرموظفی که در هیأت مدیره سایر شرکتها عضویت
.دارند؛ افزایش می یابد
ابوت و همکاران (2001) در پژوهش خود دریافته اند که میان وجود تحریف یا تقلب در صورت های مالی شرکت ها و
استقلال و میزبان فعالیت کمیته حسابرسی آنها. همبستگی منفی وجود دارد
سرانجام. نتایج مطالعات شارما (2004) نیز بیانگر آن است که بالا بودن نسبت تعداد اعضای مستقل هیأت مدیره.
موجب کاهش احتمال وجود تقلب و بالابودن نسبت مالکیت نهادی سهام شرکت؛ باعث افزایش احتمال مذکور می
شود.
در مجموع. چنین بر می آيد كه ميان استقلال کمیته حسابرسی و وجود تقلب. صدور دستورالعمل های صادره
کمیسیون بورس و اوراق بهادار و فعالیت های مربوط به رفتار مدیریت سودهمبستگی وجود دارد., همبستگی
وجود دارد
صفحه 15:
جمع بندی پژوهش های انجام شده در ز مدیره و کمیته مسابرسی
جمع بندی مطالعات صورت گرفته درباره هیأت مدیره و کمیته حسابرسی شرکت ها نشان می
دهد که کمیته های حسابرسی. معمولاً از اعضای کم تجربه تر هیأت مدیره تشکیل شده اند.
این امر موجب می شود تا اثربخشی کمیته های مذکور. نه تنها به دانش و شایستگی اعضای آن
در گزارشگری مالی؛ بلکه به میزان حمایت هیأت مدیره از کمیته حسابرسی که عامل اصلی
توانایی آن در رویارویی با مدیریت و همکاری موْثر آن با حسابرسان مستقل به شمار می آید.
بستگی زیادی به تمایل هیأت مدیره در اعطای استقلال به کمیته مزبور دارد. نتایج پژوهش
های قبلی نشان می دهند که کمیته حسابرسی, نقش حساسی را در حل و فصل اختلافات مهم
میان حسابرس و مدیریت در زمینه گزارشگری مالی, ایفاء می کند و این امر؛ یکی از جنبه های
با اهمیت بحث حمایت از استقلال حسابرس و بهبود آن محسوب می شود. سرانجام. به نظر می
رسد که میان ویژگی های هیأت مدیره و با کمیته حسابرسی و موارد تحریف سود و وجود
تقلب؛ رابطه وجود دارد. یافته ها حاکی از آن است که ایفای نقش گسترده تری از سوی کمیته
حسابرسی در فرآیند گزارشگری مالی و نظارت موثر بر فعالیت های مدیریت. منوط به تقویت
آن از طریق افزایش تعداد اعضاء. اعطای قدرت واقعی و همچنین. کفایت شایستگی علمی و
حرفه ای اعضای آن است. از سوی دیگر. کمیته حسابرسی را باید به عنوان یکی از متحدین
حسابرسان مستقل در راه نیل به اهدافی چون افزايش سطح کیفیت فرآیند گزارشگری مالی و
پیشگیری از وقوع تقلب؛ به شمار آورد.
صفحه 16:
: مسابرسان مستقل
حسابرسان مستقل که حتی در بازار های در حال توسعه نیز از جایگاه ویژهای برخوردار اند نقش
حساسی را در ارتقای کیفیت گزارشگری مالی ایفا می کنند.بر اساس قانون ساربینز -اکسلی
(2002).حسابرسان نه تنها باید درباره قابل قبول بودنیلکه در مورد کیفیت صورت های مالی ارلثه شده
نیز باید آماده مذاکره با کمیته حسابرسی باشند
بسریسی ی ژوهش‌هایانجام شده در مینه مطلانه رولبط میان‌عولملموثر بسر حاکمیتشرکتیو,
حسابرسان سستقل‌نسشان‌سیدهد کسه تسحفیقاتم ذ کور «حول‌سه محور عمده زیر
* صورت گرفته است
صفحه 17:
لنتخابسابرسو پذیرش‌کاراز جانبوی»1
ابوت و پارکر (2000) در پژوهش خود نشان داده اند که کمیته های حسابرسی مستقل و فعال. خواهان حسابرسی
.های با کیفیت بالاتر و در پی استفاده از خدمات حسابرسان متخصص در یک صنعت خاص هستند
یافته های بیسلی وپترونی (2000)نشان میدهد که با افزایش نسبت اعضای غیرموظف هیات مدیره . تقاضا برای
استفاده از خدمات حسابرسانی که از سطح GAS بالاتری برخوردارند. به منظور نظارت اثربخش تر بر مدیریت
شرکت؛ بیشتر می شود. از بررسی دو تحقیق اخیر و با فرض اینکه شاخص سنجش کیفیت حسابرس. تخصص وی در
یک صنعت خاص است؛ می توان نتیجه كرفت كه ميان استقلال و فعال تر بودن ساختار حاکمیت شرکتی و استفاده
از خدمات حسابرسانی که دارای سطح کیفی بالاتری هستند؛ رابطه وجود دارد.
از دیدگاه حسابرس مستقل, عوامل موٍثر پر حاکمیت شرکتی و کمیته حسابرسی. نقش مهمی را در تصمیم گیری های
مربوط به پذیرش کار حسابرسی ایثاء می کنند. عوامل مذکور. می توانند موجب تحت تأثیر قرار گرفتن کیفیت فرآیند
گزارشگری مالی شوند. در واقع .پس از فروپاشی انرون؛ موْسسات حسابرسی تمایلی به همکاری با صاحبکارانی که
.مدیریت آنها در زمینه گزارشگری مالی مشکوک عمل می کند. ندارند
در مجموع . از بررسی مطالعات انجام شده در زمینه انتخاب حسابرس چنین بر مى آید که میان استحکام ساختار
حاکمیت شرکتی و انتخاب حسابرسانی که دارای سطح کیفی بالاتری هستند. رابطه وجود دارد.
صفحه 18:
۲ یفیته سابرسیو مق ازممه مسابرسی-2
تعریف عملیاتی « کیفیت حسابرسی »؛ عبارت است از (1) کشف یک تحریفی با اهمیت و (2)گزارش تحریف مزبور
در اظهارنظر حسابرسی (دی آنجلو. 1981). یافته های کنپ(1991) نشان می دهد اعضای کمیته حسابرسی بر این
باورند که بزرگ تر بودن اندازه موسسه حسابرسی, موجب بهبود کیفیت گزارشگری مالی خواهد شد؛ زیرا احتمال
اینکه مْسسات بزرگ اقدام به گزارش تحریف های کشف شده کنند. بیش
کارسلو و نگی (2004) نیز با مطالعه رابطه میان طول مدت همکاری حسابرس و وجود تقلب در گزارشگری
مالی. دریافته اند که میان همکاری کوتاه مدت حسابرس با صاحبکار و احتمال وجود تغلب در گزارشگری
مالی. همبستگی قوی وجود دارد
نتایچ پژوهش کارسلو و همکاران(2002) نشان می دهد که با فرض تلقی حق الزحمه حسابرسی به عنوان نشانه
مناسبی از کیفیت حسابرسی. هیات مدیره های قوی تر در پی استفاده از خدمات حسابرسان با کفایت تری هستند تا
از اين طریق؛ نسبت به نظارت موّثرتر بر فعالیتهای مدیریت و ارائه مناسب صورت های مالی و افشای اطلاعات مربوط.
اطمینان حاصل کنند.
در مجموع. چنین بر می آید که کمیته های حسابرسی مستقل تر . خواهان خدمات حسابرسی با کیفیت بالاتر و در
پرداخت حق الزحمه های بیشتری چنین. به نظر می رسد که تمایل کمیته های مذکور به استفاده
از خدماتی که ممکن است استقلال ظاهری و واقعی حسابرسان را به مخاطره اندازد؛ کمتر است. تاکنون. هیچ کدام
از مطالعات انجام شده موفق به مستندسازی روابط علی همبستگی های فوق نشده است.
صفحه 19:
لظمار نظر مسایرسرو ف رکیندمسابرسی.3
عوامل مؤثر بر حاكميت شركتىء ee ee eee
.فرآيند حسابرسى. شامل نوع اظهارنظر وى؛ ايفاء كنند
همچنین. یافته های پژوهش نگ و تن(2003) نشان می دهد که در صورت وجود رهنمودهای معتبر.
اثربخشی کمیته حسابرسی بر انتظارات حسابرس از نتایج مذاکراتش با صاحبکار؛ بیشتر از
زمانی است که رهنمودهای معتبری وجود نداشته باشد. بدین ترتیب, به نظر می رسد که وجود
رهنمودهای معتبر و کمیته های حسابرسی اثربخش ؛ موجب بهبود تونایی مذاکره حسابرسان با
صاحبکار و در افزلیش اثربخشی حسابرسی و گزارشگری مالی می شود.
در مجموع از بررسی پژوهش های انجام شده در زمینه اظهارنظر حسایرس و فرآیند حسایرسی. می
توان چنین برداشت کرد که میان عوامل موثر بر حاکمیت شرکتی و توانایی حسابرس در حل و فصل
اختلافاتش با مدیریت صاحبکار برابطه وجود دارد. از این گذشته. به نظر می رسد که کمیته
حسابرسی .به ویژه هنگامی که اعضای آن از شایستگی و تخصص حرفه ای لازم برخوردارند؛ از
.متحدان حسابرس به شمار می آید
صفحه 20:
جمع بندی پژوهش های انجام شده در زمینه مسابرس مستقل
جمع بندی مطالعات صورت گرفته درباره حسابرس مستقل
حاكى از آن است كه ميان هيات مديره و يا كميته هاى
حسابرسى قدرتمند و تقاضا براى استفاده از خدمات حسابرسى
با كيفيت بالاتر؛ رابطه وجود دارد. علاوه بر اينء جمع بندى
مذكور نشان مى دهد كه ميان ساختارهاى قوى حاكميت
شركتى و حق الزحمه هاى بالاتر حسابرسى نيز نوعى
همبستكى مشاهده مى شود.
صفحه 21:
صفحه 22:
رلبطه میانه سابرسان‌دلفلیو ک میته مسابرسی-1
وجود رابطه تنگاتنگی میان حسابرسان داخلی و کمیته حسابرسی. موجب بهبود ویژگی های حاکمیت
.شركتى هر دو طرف مى شود
از سوى ديكر. اثربخشى كميته حسابرسى نيز به واسطه استفاده از خدمات حسابرسان داخلى كه به
منظور كسب اطلاعات از مسائل نكران كننده درون سازمانى (از قبيل استحكام كنترل هاى داخلى و
کیفیت خط مشی های حسابداری) صورت می گیرد؛ بهبود می یابد.
گودوین و بئو (2001) در پژوهش خود به این نتیجه رسیده اند که در صورت استقلال کامل اعضای
کمیته حسابرسی, تعداد جلسات کمیته مذکور و تعداد جلسات مشترک آن با حسابرسان داخلی؛
بیشتر است
در مجموع .پژوهشی. های فوق نشان میدهند که حسابرسان داخلی می توانند از
طربق تعامل با کمیته حسابرسی, در امر نظارت اثربخش بر مدیریت و بهبود
کیفیت گزارشگری مالی؛ نقش بسزایی را ایفا کنند.
صفحه 23:
سایر پ ژومش‌مای‌لنجام شدم در زمینه مسابرسان<لفلى 2
يافته ها نشان می دهد که احتمال گزارش تقلب و نه جلوگیری از وقوع آن. در شرکتی که حسابرسی
داخلی آن به صورت درون سازمانی انجام می شود و گزارش دهی نتایج به طور مستقیم به هیات مدیره
صورت می گیرد؛ بیشتر است. در این رابطه. احتمال جلوگیری از تقلب با سپردن کار حسابرسی داخلی
به حساپرسان برون سازمانی و گزارش نتایج به کمیته حسابرسی؛ افزايش می بابد. نتیجه گیری های
ان میدهد در حالی که انجام حسابرسی داخلی به صورت برون سازمانی مناسب تر و بی طرفانه
می رسد. آگاهی حسابرسان داخلی درون سازمانی از جزئیات اطلاعات مربوط به شرکت؛
بیشتر است.
نتایج پژوهش فلیکس و همکاران (2005) در زمینه بررسی تاثیر ارائه خدمات غیر حسابرسی و فشار
های صاحبکار بر حسابرسان مستقل در خصوص اتکاء بر کار حسابرسان داخلی؛ نشان می دهد که با
افزایش میزان ارائه خدمات غیر حسابرسی و فشارهای صاحبکار بر حسابرسان مستقل به منظور
استفاده از کار حسابرسان داخلی. حساسیت حسابرسان مستقل نسبت به کیفیت کار حسابرسان
داخلی و میزان هماهنگی کار آنان با کار خودشان, به هنگام تصمیم گیری در مورد اتکاء بر کار
حسابرسان داخلی؛ کاهش می‌یابد.
در مجموع. بررسی پژوهش های فوق نشان میدهد که حسابرسان داخلی در
هر دو جنبه راهبردی و سنتی تر ( وظیفه نظارتی) حاکمیت شرکتی
مشارکت می کنند. این در حالی است که ایفای هر دو نقش مذکور در
نیهایت منجر به بهبود کیفیت گزارشگری مالی می شود.
صفحه 24:
جمع ب ندیچ ژوهش‌مای‌لنجام شده در زمینم مسابرسان‌دلفلی. 3
در جمع بندی مطالعات انجام شده در خصوص حسابرسان داخلی. می توان اظهار
داشت که میان استقلال و شایستگی کمیته حسابرسی و اثربخشی وظیفه
حسابرسی داخلی. همبستگی مثبتی وجود دارد. در اصلاحات اخیر صورت گرفته
در زمینه حاکمیت شرکتی (مانند تصویب قانون سربنیز- آکسلی ؛ 2002) بر اهمیت
حسابرسی داخلی به عنوان یکی از ارکان مهم ساختار حاکمیت شرکتی؛ تاکید شده
است. برای مثال. شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار نیوبورک مکلف
به داشتن نظام حسابرسی داخلی هستند و کمیته های حسابرسی شرکت های
مزبور ملزم شده اند تا بدون حضور مدیریت؛ جلسات مشترکی را با حسابرسان
داخلی شرت برگزار نمایند. از سوی دیگر. این دیدگاه که حسابرسان داخلی و
حسابرسان مستقل. شرکایی هستند که به منظور دستیابی به بالاترین سطح
كيفيت كزارشكرى مالى بايد با يكديكر همكارى د هيات مديره و کمیته
حسابرسی شرکت هاء به طور روز افزون در حال كسترش است.
صفحه 25:
پ ژومش‌هایتتیدر زمینه ویز گیهای‌میئتعدیره و ؟ میته مسابرسی-1
در ارتباط با ویژگی های هیات مدیره و کمیته حسابرسی و تاثیر آن بر حاکمیت شرکتی. پیشنهادهایی
برای پژوهش های آتی وجود دارد. تاکید بیشتر مطالعاتی که تاکنون انجام شده اند . عمدتاً بر کمیته
حسابرسی قرار داشته است و در آنها روابط متقابل کمیته مذكور با هيات مديره. در نظر كرفته نشده
است (برای مثال. كالبرز و فوكارتى. 1993 + پیسلی و سالتری, 42001 با توجه به اإينكه انتخاب اعضاى
مديره. كميته حسابرسى قادر به ايفاى اثربخش رن oe
رابطه تنگاتنگ میان کمیته حسابرسی و هیات مدیره؛ موضوعی است که باید در پژو
مدنظر قرار گیرد.
از سوی دیگر. شناسایی و اندازه گیری دقیق تر ویژگی های اصلی اعضای یک
کمیته حسابرسی آثربخش؛ از موضوعاتی است که نیازمند پژوهش های بیشتری
است. برای مثال . مهمترین انواع دانشی که اعضای کمیته حسابرسی به هنگام
مواجه شدن با مواردی از قبیل مسائل تخصصی حسابدارییا ارزیابی استقلال
حسابرسان به آن نیازمندند؛ چیست؟ از این گذشته. مقایسه بحث حاکمیت
شرکتی در صنایع تحت نظارت ( مانند بانک ها و خدمات عمومی ) و صنایع آزاد
( فاقد نظارت ).از ديكر زمينه هایی است که مطالعات بیشتر ی را می طلبد.
پژوهش در مورد بحث اخیر. اطلاعات سودمندی را برای قانونگذاران اين حوزه
فراهم می آورد.
صفحه 26:
پ زومشماوتی‌در زمینه مدیرینه 2
مدیریت. مسوّول اصلی اطمینان دهی به ذی نفعان در زمینه کیفیت گزارشهای مالی است که توسط
نظام گزارشگری مالی شرکت ( شامل محیط عمومی کنترل) به آنان ارائه می شود. بنابراین, بررسی
روایط متقابل مدیریت با دیگر ارکان ساختار حاکمیت شرکتی و تاثبر آن بر کیفیت گزارشگری مالی؛
نيازمند مطالعات بيشترى است. اين در حالی است که تاکنون. در هیچ پژوهشی به طور مستقیم به
موضوع چگونگی تاثیر مدیریت بر ساختار حاکمیت شرکتی؛ پرداخته نشده است. نتایج تحة
قبلی انجام شده در زمینه هیات مدیره و کمیته های حسابرسی ( برای مثال. بیسلی, 11996 بیسلی و
همکاران. 2000؛ ابوت و همکاران. 2000) نشان می دهد که قوی تر بودن نهادهای مذکور. می تواند
موجب جلوگیری از تحریف سود و یا ارتکاب تقلب توسط مدیریت و حتی باعث کاهش مبادرت به
مدیریت سود توسط آنان شود( كلاين. 2002 الف و 2002ب ). مطالعات قبلی نشان می دهد که
تعریف پذیرفته شده ای در زمینه گزارشگری مالی با کیفیت وجود ندارد. نکته اخیر. از جمله موردی
است که ارزش مطالعات بیشتری را دارد.
یکی دیگر از حوزه های قابل مطالعه. بررسی این مطلب است که آیا نوع
مسائل حسابداری بر رابطه میان ساز و کارهای حاکمیت شرکتی و
توانايى مديريت در تحت گزارشگری مالی:
دارد يا خير: براى فثالء استانداردهای حسابدارى غدردفيق سكن اسك
منجر به تشويق كزارشكرى مالى متهورانه از سوى مديريت شود
( نلسون و همكاران. 2002).
صفحه 27:
پ ژوهش‌مایتتیدر زمینه مسابرسان‌مستقل -3
حوزه های پژوهشی متعددی در زمینه رابطه عوامل موثر بر حاکمیت شرکتی و حسابرسان مستقل
وجود دارد. نخست آن که موارد مربوط به انتخاب حسابرس باید به صورت گسترده تر و عمیق تری
مورد مطالعه قرار گیرد. در اين راستاء می توان پرسش عمومی ذیل را در پژوهش های احتمالی
مطرح ساخت: آبا عوامل موثر بر حاکمیت شرکتی. بر انتخاب و ادامه همکاری با حسابرس مستقل؛
تاثیر دارند؟ اگر چنین است. چگونه ؟
بررسی تاثیر هیات مدیره و کمیته حسابرسی بر قضاوت حسابرسان در امر برنامه ریزی کار
حسابرسی, از حوزه های مقید دیگر برای انجام پژوهش های آتی است. اگر حسابرسان تنها با تعرکز
بر وظایف نظارتی, نقشی بالقوه هیات مدیره را در تصمیم گیری های راهبردی صاحبکارنادیده بگیرند
.به احتمال زیاد کارایی و اثر بخشی آنان کاهش خواهد یافت .
علاوه بر این .در مطالعات بعدی باید نقش سهامداران .به ویژه سهامداران نهادی عمده (مانند
صندوق بازنشستگی).در تصمیم گیری های مربوط به انتخاب و ادامه همکاری با حسابرسان
مستقلب مورد بررسی قرار گیرد.
صفحه 28:
پ زومش‌ماوتتی‌در زمینه مسابرساز‌دلخلی -4
با توجه به اين که عوامل موثر بر حاکمیت شرکتی .کارحسابرسان داخلی را تحت تاثیر قرار می
دهند(برای مثال راقوناندان و همکاران 2001).بررسی نقش عوامل مذکور در ارزیابی حسابرسان
سس از ار خرن ای و اتکای آنها بر کار آنان از حوزه های پژوهشی سود مند برای
تحقیقات آتی محسوب می شود
اجه به تاکید قانون سربینز +کسلی (2002)بر کنترل های داخلی شرکت ها بررسی اينکه آیا
نقش حسابرسان داخلی در ساختار حاکمیت شرکتی پر رنگ تر شده است با خیر .موضوع جالب
توجهی خواهد بود(گایگرو تیلور2003).در پژوهش های آتی می توان به اين موضوع پرداخت که آیا
افزایش مسئولیت
.در قبال کنترل های داخلی شرکت عنجر به بهبود جایگاه و اثر بخشی حسابرسی شده است یا خیر
مواردی دیگری که در آینده می توانند مورد مطالعه قرار گیرند ,عبار تند از بررسی رابطه نوع و میزان
: استحکام ساختار حاکمیت شرکتی با
ارزیلبی‌حسابر سانسستق ان سبتبسه بسی‌طرفی شلیستگیو عملکود حسابر سانجا خلیل1)
میزلناتکای‌حسابر سان‌سستقلسر کار حسابرسا نجل خلی‌شاململیلآنانوسه لستفامه از خدمان2)
Gal
به عنوان همکاران خود
ارزبلبی‌کلی‌حسابرسان‌سستقاز پیسکصاحبکار و قضاوتهای‌آناندر زمینه بسرنامه ویزیکار(3)
حسابرسیبا تسوچه بسه ن قاط (ضعفاان‌ظام حسابرسیچلخلی‌صاحبکار
صفحه 29:
بایان