دانلود پاورپوینت متن کامل نامه حضرت علی (ع) به مالک اشتر نخعی(عهدنامه مالک)

صفحه 1:
بسم الله الرحمن ن الرحيم 

صفحه 2:


صفحه 3:
eel ‏پم آللّه لرخمن الرحیم هذا ما آمر به عبد له علی آمبر‎ « j Bite ‏حين ولأ معتر:‎ ll ‏مالكك بن الحارث الأشتر فى حَهْدم‎ خراجهاء و جهَاد عَدُوَمَاء و انتصلاح أَمْلِهاء وَعمَارَة بلآدها» . ان هی ات ‎Ay lane‏ نين لسن عادمث معان ددا ۰ لمر ‎we Pen Ly‏ 0 او امرخ ووه ‎abd Sol AE‏ تراج اع رالرواورى «باو کن ۱ 0و1 و صلح عال ‎ily Nese‏ و شرا ینمیا ‎wl ATL‏ a ov ‏ناس‎ 

صفحه 4:
لین فرمان را امام علیه السلام برای‌«اشتر نخعی» به هنگامی که او را فرماندار مصر قرار دادو نوشته است.و لین زملنی بود که وضع زمامدار مصر«محمد بن ابوبکر»در هم ريخته و متزلزل شده بود/لین فرمان از طولانی‌ترین و جامع ترین فرمان های امام علیه السلام می‌باشد. 

صفحه 5:
بسم الله الرحمن الرحيم لین دستوری است که بنده خدا علی علیه السلام به مللك بن خارث اشتر ذر فرملنش به اورصادر فرموده است.و لین فرمان را هنگامی نوشت که وی را زمامدار و وللی کشور مصر قرار داد تا مالي های آن سرزمین را جمع آوری کندبا دشمنان آن کشور بجنگد. باصلاح اهل آن همت گمارد.و به عمران و آبادی شهرها قصبات و روستاها و قریههای آن بپردازد. 

صفحه 6:
لا تحت او را بتقوا و ترس از خدامند.ایثار و فداکاری در راه اطاعتش و متابعت از آنچه در ‎Lad GES‏ قرآن به آن امر شده است فرمان می‌دهد: ۲ نا اوادری که در کتاب الّه آمده فراتض و واجبات و سنت هاءهماندستوراتی که هی جزبا متابعت آنها روی سعادت نمی‌بیند و جز با انکار و ضایع ساختن آنها در شقاوت و بدب" واقع نمی‌شود باو فرمان می دهد که(آئین)خدا را با قلب دست و زبان یاری کند چرا که خداوند ا ی 5 او را باری نماید و عزت کسی که او را عزیز دارد: 

صفحه 7:
و نیز او فرمان می‌دهد که خواستههای نابجای خود را درهم بشکنسوبه هنگام وسوسههای ‎B‏ ‎Cee lye eee‏ کیرد ودرا که نفس اماره همواره انسان راابه بدی وادار می‌کنده مگر آنکه كنت الى شامل حال اوشود. 

صفحه 8:
ای مللک! بدان من تو را بسوی کشوری فرستادم که پیش از تو دولت های عادل و ستمگری بر آن حکومت داشتندو مردم بکارهای تو همانگونه نظر می‌کنند که تو در امور زمامداران پیش از خودو همان را درباره تو خواهندگفت که تو درباره آنها می‌گفتی ? بدان! افراد شايسته را با آنجه خداوند بر زبان بندگانش جاری می‌سازد می‌توان شناختبنبرای) بايد محبوبترين ذخيره در بيش تو عمل صالح باشدءزمام هوا و هوس را در دست كير و آنجه ‎ee‏ 022 ره كل روا د ارءريرا بخل نسبت به خويشتن اين استكه راه انصاف را در آنچه محبوب و مکروه تو است پیشگیری 

صفحه 9:
به ملت خود مملوء از رحمت و محبت و لطف کنو همچون حیوان درندهای نسبت به آنان مباش که خوردن آنان را غنیمتشماری! زیرا آنها دوگروه بیش : یا برادران دینی تواند,و يا انسان هائی همچون توءگاه از آنها لفزش و خطا سر می‌زند؛ن هائی بآنان عارض میگردد بدست آنان عمداً یا بطور اشتباه کارهاشی انجام می‌شود(در موارد)از عفو و گذشت خود آن مقدار بآنها عطا کن. که دوست داری خداوند از عفوش به " عنایت کند.زیرا تو مافوق آنهااو پیشوایت ما فوق تو و خداوند مافوق کسی استکه ترا زمامدار 5 1 ۱ ۲ ۱ واگذار کردصو پوسیله آنها تو را آزمایش نموده است.هرگز خود را در فتاه د ردنا حذا قرار مدها احتی 

صفحه 10:
چرا که ت او را نداری‌مو از عفو و ر بی‌نیاز نیستی,هرگز ازعفو و بخششی که نمودهای پث مباش. و هیچگاه از کیفری که نمودهای به خود مبال. و نیز هرگز نسبت بکاری که پیش می‌آید و رله چاره دارد سرعتبخرج منهمگو من مامورم(و بر اوضاع مسلطم)امر می‌کنم و باید اطاعت شود که لین موجب دخول فساد در ‎ee ree‏ و تن رو تحولار قدرت است.انگاه که در اثر موقعیت و قدرتی که درا داری:کبر وعجب و خودپسندی در تو پدید آیسبه عظمت قدرت و ملک خداوند که مافوق تو است.نظر افکناکه ترا از ْن سر کشی پائین می‌آورد ون شدت و تندی را از تو باز می‌دارد و آنچه از دستت رفته استیعنی نیروی عقل و انديشهانکه تحت تاثیر این خودپسندی واقع شده‌بتو باز می‌گردد.از همتائی در علو و بزرگی با خداوند بر حذر باش‌و از تشبه باو در جبروتش خود را بر کنر دا 

صفحه 11:
چرا که خداوند هر جباری را ذلیل و هر فرد خود پسند و متکبری را خوار خواهدساخت. بت بخداوند و نسبت بمردم از جلنب خود.و از جلنب افراد خاصخاندانت.و از جلنب راب به آنها علاقمندی,انصاف بخرج ده‌اکه اگر چنین نکنی ستم نمودهای‌او کسی که به بندگان/< ستم کند,خداوند پیشاز بندگلتش دشمن او خواهد بودو کسی که خداند دشمن او باشد دليلش) راباطل می‌سازد وبا او بجنگ می‌پردازد تا دست از ظلم بردارد یا توبه کند.(و بدان!)هیچ جیزی در تفییر نعمت های خدا و تعجیل انتقام و کیفرش.از اصرار بر ستم سریعتر و زودره مطاوعان رامی‌شنود و در کمین ستمگران است. - راک اوق دعا وحوا 

صفحه 12:
باید محبوبترین کارها نزد تو اموری باشند.که و حق با عدالت موافقتر وبا رضایت توده مردم ۹ را :4 عم نوده مردم» شنودی‌خواص را بی‌اشر می‌سازداما ناخشننودی خاصان با رضایت عموم,جبران ‎Sy‏ را نيز بدان كه)احدى از رعليا از نذ در حللث صلحو آسایش,بر ‎telly‏ و بهنگام بروز مشکلات در اعانت اجرای انصاف ناراحتتر,و بهنگام در خواست و سوال پر اصرارترو يس از پاسترو بهنگام منع خواستهها دیر عذرپذیرترو درساعات رویارود اس تقامتترا از«كروه خواص»نخواهند بودولى بايه دين و جمعيت مسلمانان و ذخيره دفاع از دشمنان تنها«توده ملت»هستندابتابر این باید گوشت به آنها و میلت ب 

صفحه 13:
باید آنها که نسبتبرعیت عیبجوترند از تو دورتر باشند زیرامردم عیوبی‌دارند که وللی در ستر و پوشاندن آن عیوب از همه سزاوارتر است.در صدد مباشکه عیب پنهلنی آنها را بدست آوریبلکه وظیفه تو آن است که آنچه برایتظاهر گشته اصلاح کنی.و آنچه از تو مخفی ستخدا درباره لن حکم می‌کندبتابر این تا آنجا که توانائی داری عیوب مردم را پنهان سازاتا خداوند عیوبی راکه دوست داری برای مردم فاش نشود.مستور دارد.(با برخورد خوب) عقدهآنها را که کینه دارند بگشا و اسباب دشمنی و عداوت را فطع کن‌او از آنچهبرایت روشن نیست تفافل نماابتصدیق سخن چینان تعجیل مکن‌ازیرا آنان گر چه در لباس ناصحینجلوهگر شوند خیانت می‌کنند. 

صفحه 14:
ار تور و دعالت مده‌زیرا که ترا از احسان متصرف»و از تهی دستی و فة می‌ترساند,و نیز با افراد ترسو مشورت مکنازیرا درکارها روحیهات را تضعیف می‌نمایند. ‎eee‏ + حرص را باستم گری در نظرت زینت می‌دهد( آنچه درباره اینافراد گفتم)بخاطر این است که بخل و ترس و حرص و غرائز و تمایلات متعددی‌هستند که جامع آنها سوء ظن بخدای بزرگ است. 

صفحه 15:
بدترین وزراء کسانی هستند که وزیر زمامداران بد و اشرار پیش ازتو بودهانده کسی که با آن گناهکاران در کارها شرکت داشته نباید جز وصاحبان سر تو باشد آنها همکاران گناهکاران و برادران ستمکارانند.درحالیکه تو بهترین جانشین را از ميان مردم بجاى آنها خواهى يافكتزاز كسانىكه از نظر فكر و نفوذ اجتماعى كمتر از آنها نيستند.و در مقلبل:بار كناهان آنها ‎ys hy‏ کار ۱ هن ند که با ستمکران در ستمشان همکاری نکرده و در گناه شریک آنان نبودهاند.لین افراد هزینهشان بر تو سبکتر‌همکاریشان با تو بهتر.محبتشان با تو بيشتر و لنس و الفتشان با بیگانگان کمتر است. 

صفحه 16:
بنابر این آنها را از خواص و دوستان خود و راز داران خویش فرار ده!!! 1-7 ال اب افرادی را که در گفتن حق از همه صریحتر و در مساعدت و همراهی نسبت بآنجه 4 خداوند براى اوليايش دوست نمىدارد.به تو كمتر كمك مىكند.مقدم دارءخواه مولفق نه.باهل ورع وصدق و راستى بييوند.و آنان را طورى تربيت كن كه ستايش بى حد از ا ‎deme! glass pla) ea‏ ننماید‌زیرا مدحو ستايش بيشن از ميآورد و انسان را بكبر و غرورنزديك مىسازد. هد یوعد ی 

صفحه 17:
هرگز نباید افراد نیکوکار و بدکار در نظرت مساوی باشند زیرا اینکار سبب می‌شود که افراد نيكوكار در نیکیهایشان بی رغبتشوند.و بدکاران در عملبدشان تشویق گردندههر کدام از ايتها را مطابق کارش پاداش ده‌ابدان کههیج وسیلهای برای جلب اعتماد والی.بوفاداری رعیت. بهتر ار احسان بانهاو تخفیف هزینهها بر آنان,و عدم اجبارشان بکاری که وظیفه ندارند نیست. در این راه آنقدر بکوش تا بوفاداری آنان خوشبین شوی(و بر آنان اعتماد کنی‌که)این خوشبینی بار رنج فراوانی را از دوشت برمی‌دارد 

صفحه 18:
0200007 2 بشتر مورد احسان تو قرار گرفتهلند خوشبین تر باشی و بعکس آنها که مورد بدرفتاری تو واقع شدهاندبدبینتر. هرگز سنت پسندیدهای را که پیشوایان این امتبلن عمل کردهاندو ملتالام بلن انس و الذ گرفته و امور رعیتبوسیله آن اصلاح می‌گرد.نقضمکن‌او نیز سنت و روشی که به سنتها 7 ۲ 2 منماکه اجربرای کسی خواهد بود که تن سنتها را بر قرار کرده‌و گناهش بر تو کهآنها را نقض نمودهای.«با دانشمندان زیاد بگفتگو بنشین»و با حکماء واندیشمندان نیز بسیار ببحتبپرداز این گفتگوها و بحتها باید در باره اموری‌باشد که بوسیله آن وضع کشورت را اصلاح می‌کند و آنچه موجب قوام کار مردم پیش از تو بوده. 

صفحه 19:
(ای مللک)بدان‌امردم از گروههای مختلف تشکیل یافتهلند کههر کدام جز به وسیله دیگری اصلاح و تکمیل نمی‌شوند.و هیچکدام از دیگری‌بی‌نیاز نیستند.(این گروهها عبارتند)از: « لشکریان خدا».«نویسندگان عمومی و خ صی»»«قضات عالیو داد »»«عاملان 3 صنعتگران»و بالاخره«قشر پائین»یعنی نیازمندان و مستمندان,برای هر کدام از اینگروهها خدایند سهمی ‎VY‏ ‏مقرر داشته و در كتاب خداءيا سنت ييامبر صلى الله عليه و آله و سلمکه بصورت عهد در نزد ما محفوظ 1 راش حت و هن ساختهاست, 

صفحه 20:
اما«سپاهیان» با اذن پروردگار حافظان و پناهگاه رعیت.زینتزمامداران.عزت و شوکت دين و راههای امنیتندقوام رعیت جزبوسیله ینان ممکن نیست از طرفی برقراری سپاه جز بوسیله خراج(مالیاتاسلامی)امکانپذیر نمی‌باشد,زیرا با خراج برای جهاد با دشمنتقویت می‌شوند. و اصلاح خود بآمن تکیه می‌نمایندسو با آمن رفعنیازمندیهای خویش را می‌کنند.سپس این 66 گروه(سپاهیان و مالیاتدهندگان)جز با گروه سوم قوام و پایداری نمی‌پذیرند و آنها عبارتند از: 

صفحه 21:
«قضات» و «کارگزاران دولت» و منشی‌ها زیرا آنها قرار دادها و معاملاترا استحکام می‌بخشندو مالیاتها را جمع آوری می‌کنند.سو در ضبط امورخصوصی و عمومی مورد اعتماد و اطمّینان هستند.و این گروه ها بدون«تجار»و«پیشهوران»و«صنعتگران»قوامی ندارندزیرا آنها و زندگی را جمع آوری می‌کنندسو در بازارها عرضه می‌نمایند.و وسائل و ابزاری را بادستخود می‌سازند که در امکان دیگران نیست. 

صفحه 22:
سپس «قشر پائین»نیازمندان و از کار افتادگان هستند که باید بآنهامساعدت و کمک نمود.و برای هر کدام بخاطر خدا سهمی مقرر داشت‌.و نیزهر یک از نیازمندان بمقدار اصلاح کارشان بر حق دارندو هرگز وللی ازادای آنچه خداوند او را ملزم بان ساخته خارج نخواهد شد. جزبا اهت وکوشش و استعانت از خداوند,و مهیا ساختن خود بر ملازمتحق و شکیبائیو استقامت در برابر آن.خواه بر او سبک باشد یا سنگین. 

صفحه 23:
فرمانده سپاهت را کسی قرار ده که در پیش تو نسبتبخدا و پیامبر و امام تو خیرخواهتر از همه و پاک دلتر و عاقلتر باشد از کسانی که دیر خشم می‌گیرند و عذر پذیرترندهنسبتبه ضعفابرئوفو ا ا اسان ‎ee‏ رت کسانیکه مشکلات آنها را از جای بدر نمي‌بر ضعف همراهان آنهارا بزانو در نمی‌آورد سپس روابط خودرا با افراد با شخصیت و اصیل و خاندانهای صالح و خوش سابقه بر قرر سازا 

صفحه 24:
و پس از لن با مردمان شجاع و سخاوتمند و افراد بزرگواروچرا که آنها کانونکرم و مراکز نیکی ۴ ارو مادر ارفرزندشان تفقد و دلجونی می‌کنندو چیزی را که بوسیله آن آنها رانیرو می‌بخشی در نظر تو بزرگ آیدو نیز نباید لطد محبتی که با بررسی وضعآنها می‌نمائی هر چند اندک باشد.خرد و حقیر بشماریزیرا لطف ومحبتهای کم آنان را وادار به خر خواهی و حسن ظن نسبتبتو می‌کند. هر-گزار بررسی جزئیات امور آنها بخاطر انجام کارهای بزرک ایشان,چشممپوش ازیرا همین الطاف و محبتهای جزئی جائی برای خود دارد که از آنبهرهبرداری می‌کنند و کارهای بزرک نیز موقعیتی دارد که خود را از آن بی‌نیازنمی‌دانن. و 

صفحه 25:
فرماندهان لشکر تو باید کسانی باشتد که در کمک به سپاهیان بیش از همهمواسات کنند.و از امکانات خود بیشتر بآنان کمک نمایندبحدی که همنفرات سربازا نو هم کسانیکه مت نکقل ‎CG‏ ‏۱ و که همه آنها تنها بیک چیز پیندیشند و آن جهادبا دشمن است مهربلنی تونسبتبه آنان قلبهای توجه می‌سازد(بدان)برترین چیزی که موجبروشنا زمامداران مىشود.بر قرارى عدالت در همه بلاد و آشکا 1 مودت و محبث آنان جز با ياكىدلهايشان نسبتبه واليان آشكار نم ىكردذ. 

صفحه 26:
و خیر خواهی آنها در صورتی مفیداست که با میل خود گرداگرد زمامداران را بگیرند,و حکومت آنه برایشانسنگینی نکند و طولانی شدن مدت زمامداریشان برای این رعایا ناگوار نباشد.ميداناميد سران سپاهت را توسعه بخش و پی‌درپی آنها را تشویق کن‌او کارهای مهمی انجام دادهان د بر شمار,زیرا پادآوری کارهای نیک آنها شجاعانشان را بحرکست بیشتر وادار می‌کند.و آنان که در کار کندی می‌ورزند بکار تشویقمی‌شوند انشاء ال 

صفحه 27:
سپس باید زحمات هر کدام از آنها را بدقت بدانیمو هرگز زحمتو تلاش کسی از آنان را بدیگری نسبت ندهی-و ارزش خدمت او را کمتر از آنچههستبحساب نیاوری,و از سوی دیگر شرافت و لبروی کسی موجب این نشود که کار کوچکش را بزرک بشماری‌سو همچنین حقارت و کوچ کسی موجبنگردد که خدمت پر ارجش را کوچک بحساب آوری.مشکلاتی که در احکامبرایت پیش می‌آید.و اموری که بر تو مشتبه می‌شود بخدا و پیامبرش ارجاع ده چرا که خداوند بزرگ بگروهی که علاقه داشته ارشادشان کند فرموده: 

صفحه 28:
ای کسانیکه ایمان آوردهاید اطاعتخداوند کنید و اطاعت پیامبرشو اطاعت اولی الامری شما هستند.و اگر در چیزی نزاع کردیدآنرا بخدا و رسولش باز گردانید»(سورهنساء(۴).آیه۵۹. 

صفحه 29:
باز گرداندن چیزی بخداوند متمسک شدن بقرلن کریم و یافتن دستور ازآیات محکم آن است و ا 00901009000 ‎ce Ss Glee gla‏ قطمی و مودافق ل حفرت است. سپس از میان مردم‌برترین فرد در نزد خود را برای قضاوت برگزین از کسانیکه مراجعه فراوان ‎ene‏ ورد محالفان با یکدیگر اورا بخشم و کجخلشی وا ندارد. در اشتباهاتش پافشاری نکند. و باز گشت بحق,هنگامی که برای آنها روشن شد.بر آنها سخت نباشد. 

صفحه 30:
طمع را از دل بیرون کرده‌و در فهم مطللب بهاندک تحقیقکتفا نکندازکسالی که در شبهات از همه محتاطتر و در یافتن و تمسک بحجت و دلیل از همهمصرتر باشندبا مراجعه مکرر شکایت 00 22 ۱ بر کف آمور شکیباتر بهتگام آشکار شدن > در فصل خصومت ازهمه قاطعتر باشند.از کسانیکه ستایش فراوان آنها را فریب ندهد,و تمجیدهایء آنابر[ متمایل بانب مذح کننده نسازد‌ولی البته این افراد بسیار کمند. قضاوت های قاضی خویش را بررسی کن و در بذل و بخشش + 3 از بین برود و حاجت و نیازی به مردم پیدا وار نظر منیلت و مقام آنقدر مقامش را نزد خودت بالابیر که هیچکدام از یاران نزدیکت به نفوذ در او طمع نکندو از توطثه لین گنه افراد در نزد تو در امان باشسو بدلند که موقعیتش از اوبالاتر نیست که بخواهد از او شکایتی بکند. 

صفحه 31:
در آنچه گفتم با قتبنگراچرا کهاین دین اسیر دست اشراردو وسیله هوسرانی و دنیا طلبی گروهی بوده است. سپس در کارهای کارمندانتبنگراو آنها را با آزمایش و امتحان بکارواداراو از روی میل و است آنها را بكارى و اندارءزيرا استبداد و تسلیمتمایل شدن.کانونی از شعبههای جور و خیانت است.و) از میان آنها افرادی‌که با تجربهتر و پاکتر و پیشگامتر در اسلامند برگزین,زیرا اخلاق آنها بهتر وخانواده آنها پاکترو همچنین کم طمعتر و در سنجش عواقب کارها بیناترند. 

صفحه 32:
سپس حقوق کافی بانها بده زیرا این کار آنها را در اصلاح خويش تقويتمىكند.و از خيانت در اموالی که زیر دست آنها است.بی‌نیاز می سا به علاوه این حجتی در برابر آنها است اگر از دستورت سر پیچی کنند یا درامانتخیانت ورزند, سپس با فرستادن ماموران مخفی راستگو و با وفاء کارهای آنان را زیر نظر بگیرازیرا بازرسی پنهانی‌سبب می‌شود که آنهابامانت داری و مداراکردن بزیردستان ترغیب شوند!اعوان و ان خویش راسخت زیر نظر بگیر اگر یکی از آنها دست بخیلنت زد و ماموران سری تو متفقاً چنین گزارشی را دادند.,بهمین مقدار از شهادت قناعت کنو اورا زیر تازیانه کیفر بگیرا و بمقدار خیانتی كه انجام داده او را کیفر نمااسپس وی‌را در مقام خواری و مذا نشانه خیلنت را بر او بنه! و گردن بندننکو تهمت را بگردنش بیفکن! (و او را بجامعه چنان معرفی کن که عبرت دیگران گردد)«خراج»و«مالیات»را دقيقا زیر نظر بگیرابگونهای که صلاح مالیاتدهندگان با 

صفحه 33:
زیرا در بهبودی وضع مالیات و بهبودی حال مالیاتدهندگان.بهبودی حال دیگران نز نهفته اسث و هركز دیگران بسلاع و دج اینکه خراج دهندگان در صلاح و بهبودی بسر ‎eee‏ ۳ 6 ون خور ‎Cle‏ و خراج گذاران هستند باید کوشش تو در آبادی‌زمین بیش از کوشش در جمع آوری خراج باشد زیرا که خراج جز با آبادانی‌بدست نمیآیدو آن کس که بخواهد مالیات را بدون عمران و آبادانی مطالبهکند شهرها ‎el Ip‏ ی خدا را نود می‌ساردو حکومتش بیش ازمدت کمی دوام نخواهد داشت» اگر رعایا از سنگینی مالیات.و یا رسیدنآفات.یا خ۵ ‎oy‏ لب جشمههاءو يا کمی با دگرگونی زمین درلثر آب گرفتن و فساد بذرهامو یا تشنگی بسیار برای زراعت و فا شکایت آورند.مالیات را بمقداری که حال آنها بهبود یابد تخفیف دهو هرگز این تخفیف بر 2 0 01م ء #سحسهاى است كهانها بالاخره آثرا در عمران و آيادئ كشورت ‎We‏ ینتحکومت و ریاست تو خواهد بود و از تو بخوبی تایشمی‌کنند و در گسترش عدالت از ناحیه قو با خرسندی سخن می‌گویند. و تو نیز خوددر اين مین مسرور و شادمان خواهی بود. 

صفحه 34:
بعلاوه تو می‌توانی با تقویت آنها از طریق ذخیرهای که بر ایشان نهادهای اعتماد کنیبو نیز ۰ كيانها را بعدللت و مهربانی عادت دادهای‌نبه آنان مطمعن باشی,چرا گاهی برای تو گرفتاری هائی بیش می‌آید که باید بر آنها تکیه کنی-و در این حال آنهابا طیب خاطر,پذیرا خواهند شد و عمران و آبادی تحمل همه اینها را دارد و اما ویرلنی زمین تنهابه لین علت است که کشاورزان و صاحبان زمین فقیر می‌شوند. 

صفحه 35:
و بیچارگی و فقر آنها بخاطر آن است که زمامداران به جمع اموال می پردازند و نسبت به بقای حکومتشان بدگمانند.و از تاریخ زمامداران گذشته عبرت نمی گیرند. پس در وضع منشیان و کارمندانت دقت کن و کارهایت را به بهترین آنها بسپارو نامههای سری و نقشهها و طرحهای مخفی خود را در اختیار کسی بگذارکه دارای اساسی‌ترین اصول اخلافی باشدااز کسانی که موقعیت و مقام آنهارا و مفرور نسازد که در حضور بزرگانَ سران مردم:نسبتبتو مخالفتو گستاخی کنند و در لثر غفلت در رساندن نامههای کارمندلنت به تو و گرفتن جواب های صحیحش از تو کوتاهی ننمایند‌خواه در اموری باشد که از طرف تودریافت یدارند و یا از سوی تو میبخشند.باید قراردادهلئی که برای تو تنظیم می کن: ت و آسیب پذیر نباشد,و هر گاه قرار دادی به ن راه حلعاجز نماننسو نسبت به ارزش و منزلت خویش ناآگاه و بی اطلاع نباشند که شخص ناآگاه از منزلت خویش از ارزش و مقام دیگری نا آگاهتر خواهد بود. تو باشد از 

صفحه 36:
در انتخاب این منشیان هرگز به فراست و خوشبینی و خوش گملنی خود تکیه مکن چرا که مردان زرنگ,طریقه جلب نظر و خوشبینی زمامداران را با ظاهرسازی و تظاهر به خوش خدمتی خوب می‌دانند.در حللی که در ماوراء این ظاهر جللب هیچگونه امانتداری و خیرخواهی وجود ندارد.بلکه آنهارا از طریق پست هائی که برای حکومت های صالح پیش از تو داشتهان بیازمای,بنابرلین بر کسانی اعتماد کن که در میان مردم خوش سابقهتر و در امانتداریمعروفند/ این خود دلیل آنست که تو برای خدا و کسانی که وللی بر آنان هستی‌خیر خواه می‌باشی:باید برای هر نوعی از کارها یک رئیس انتخاب کنی‌ارئیسی‌که کارهای مهم وی را مغلوب و درمانده نسازد,و کثرت کارها او را پریشانو خسته نکند.و به خوبی باید بدانی هر عیبی در منشیان تو یافتشود که تو از آنبیخبر باشی شخصا مسول آن خواهی بود. 

صفحه 37:
به تجار و صاحبان صنایع توصیه کن و آنها رابه خیر و نیکی سفارش نما(و در لین توصیه بین) ۳ ۱ ا 3 زر دارلی مرکز ثلبت وتحارت خانهاند)و آنها که سیار و در كردشندءو نيز صنعتكرانى كه با تيزوى جسماتى خويش بكار صنعت میپردازند تفاوت مگذار! چرا که آنها منابع اصلی‌منافع و اسباب آسایش جامعه به شمار میروند.آنها هستند که از سرزمي های‌دور دست.از پرتگاه ها و کوهستان ها و دریاهابو سرزمین های هموار و ناهموارمواد مورد نی را گرد می آورندهاز مناطقی که عموم مردم با لن سر و کاری‌ندارند و جرئت رفتن به ن سامان را نمیکنند (توجه داشته باش)بازرگانان وپیشهوران و صنعتگران مردمی سالمند و از نیرنگ و شور ای نها سلم دوست و آرامش طلبنداما باید از وضع آنان چه آنها که درمرکز فرمانداری تو زندگی می کنند و چه آنها که در گوشه و کنار هستند. جستجو و بازرسی 

صفحه 38:
بدان با همه آنچه گفتم در میان آنها گروهی تنگ نظر و بخیل آنهم به صورت قبیح و زشت ‎eas = eens 000000‏ ا کار مواد موردنیاز مردم و تسساط یافنن بر تمام معاملات هستنداو این موجب زیان توده مردمو عيب و ننك بر زمامداران استاز احتكار به/ جلوگیری کن که رسولخدا صلی اه علیه و آله و سلم از آن منع فرمود.باید معاملات با شرا آسان صورت گیرد‌با موازین عدل و نرخهائی که نه به فروشنده زیان رساند و نه به خریداراو هرگاه کسی پس از نهی تو از احتکار به چنین کاری دستبزندهاو را کیفر کن‌!ودر مجازات او بکوش ولی این مجازات نباید بیش از حد باشد. 

صفحه 39:
‎ol as (Ql ee ee‏ جاره ندارند یعسی مستمندان و تهیدستان و از کار افتادگان. ‏ازمندان و ‎ ‏در این طبقه هم کسانی هستندکه دست سال دارند و هم افرادی که باید بآنها پرسش,بخشش شودبنابراین به آنچه خداوند در مورد آنان بتو دستور داده عمل نما! قسمتی از بیت المال و قسمتی از غلات خالصهجات اسلامی را در هر محل بآنها اختصاص ده‌و بدان آنها که دورند به مقدار کسانی که نزدیکند سهم دارند و باید حق همه آنها را مراعات کنی,بنابراین هرگز نباید سرمستی زمامداری تو را بخود مشغول سازد(و به آنها رسیدگی نکنی)چرا که هرگز بخاطر کارهای فراوان و مهمی که انجام می‌دهی از انجام نشدن کارهای کوچکمعذور نیستی‌انباید دل از آنها برگیری و چهره بروی آنان درهم کشی! 

صفحه 40:
در مور آنها که بتو دسترسی ندارند و مردم بدیده تحقیر به آنها می‌نگرند بررسی‌کن.و برای لین کار فرد مورد اطمینانی را که خدا ترس و متواضع باشد برگزین تا وضع آنان را بتو گزارش دهد.سپس با آن گروه بطوری رفتار کن که به هنگام ملاقات پروردگار عذرت پذیرفته باشد,چرا كه از ميان رعايا اينكروه از همه به احقاق حق محتاج ترندو بايد در اداى حق تمام افراكردر بيشكاه خداوند عذر و دليل داشته باشى»درباره يتيمان و پیران از کار فتاده که هیچ راه چارها ندارند و نمی‌توانند د. از خود را بسوی مردم دراز کنندبررسی کنالبته این کار بر رمانداران سنگس استاولی حق همهاش سنگین است. و گاهی خداوند آن را بر اقوامی سبک می‌سازد.اقوامی که طالب عاقبت نیکند.و خویش را به استقامت و بردباری عادت داده و براستی وعدههای‌خداوند اطمینان دارند. 

صفحه 41:
17 0 2 و ‎te‏ کن که بنیاز نها شخصا رسیدگی کنی. مجلس عمومی و همگانی برای آنها تشکیل ده و درهای آنرا بروی هیچکس نبند و بخاطر خداوندی که ترا آفریده تواضع کن و لشکریان و محافظان و پاسبانانرا از این مجلس دور سازا تا هر کس با صراحت و بدون ترس و لکنتسخنانخود رابا تو بگوید,زیرا من بارها از رسولخدا ‎ail‏ عليه و آله و سلم این سخن را شنیدم«ملتی که حق ضعیفان را از زورمندان با صراحت گر درگ ‎elle‏ باکزه تمی‌شود و روی سعادت نمی‌بیند#سپس خشونت و کندی آنها رادر سخن تحمل کن,در مورد آنها هیچگونه محدودیت و استکبار روا مدار که خداوند بواسطه این کاربرحمت واسعش را بر تو گسترش خواهد دادو موجب ثواب اطاعت او برای تو خواهد شد. ‎ 

صفحه 42:
آنچه می بخشی بگونهای ببخشکه گوارا باشدلیی منت وبی خشونتو خود داری از بخشش را ا 0 سس و در نان قسمتی ار کارها است که شخصا باید آنها رانجام دهی و نباید بدیگران واگذار کنی از جمل »باسح دادن به کارگزاران دولت می باشدهدر آنجا که منشیان و دفترداران از پا عاجزند. و دیگری برآوردن نیازهای مردم است در همان روز که احتیاجات گزارش می شود.و پاسخ آنها برای همکارانت مشکل و دردسر می آفریند(بهوش باش!)کار هر روز را در همان روز انجام ده زیرا هر روز کاری مخصوص بخود دارد. باید بهترین اوقات و بهترین ساعات عمرت را برای خلوت با خدا قرار دهی! هر چند اگر نیت ال ناه ی و اور رعانا روبراه شود همه کارهایت عبادت و برای خدا است. 

صفحه 43:
۵ ۱ ۲ با اخلاص الجام دهى اقامه فرائض استكه ويقِه ذات ياك )و است.بنابراين از بدنت شب و روز در اختيار فرمان خدا بكذار! و آنجه موجب تقرب تو به خداوند مى شود بطور كامل و بدون نقص به انجامرسان! اكر جه خستكى جسمى و ناراحتى بيدا كنيو ا ا ا 20 ارستى بليد نمارت نه نفرتآور وخه تضييعكنيده باشد. آنقدرآئرا طول بده كه موجب تنفر مامومين شود وخه آنقدر سريع كه نماز را ضايع كنى)جرا كه 2300207 3 ]و هار ايد تادهاند»هم بيمار وجود داردءو هم افرادی‌که کارهای فوتی دارند.من از رسول خدا(ص) به هنكامى كه مرا بسوی‌«یمن» فرستاد پرسیدم:چگونه با آنان نماز بخولنم؟در پاسخم فرمود:«نمازی بخوان همچون نمازی که ناتوانترین آنها مى خواند و نسبت به مومنان رحیم و مهربان باش. 

صفحه 44:
هیچگاه خود را در زملنی طولانی از رعیت پنهان مدار! چرا که دور بودن زمامداران از چشم رعلیا خود موجب نوعی محدودیت وبی اطلاعی نسبت به امور مملکت است و اين چهره پنهان داشتن زمامداران»آگاهی آنها را ازمسائل نهانی قطع می کند. ادر نتيجه بزرگ در نزد آنان کوچک و کوچک بزرک.کار نیک زشت و کار بد نیکو و حق با باطل ‎eae‏ و جرا که رمامدار به هر حال بشر است و اموری که از او پنهان است,نمیداند. 

صفحه 45:
از طرفی حق هميشه علامت مشخصی ندارد تا بشود راست را از دروغ تشخیص داد از لین گذشته تو از دو حال خارج نیستی یا مردی هستی که خود را آماده جانبازی در راه حقساختهای؟ بنابرلین نسبت بحق واجبی که بلید بپردازی‌میا کار نیکی که باید انجام دهی,چرا خود را در اختفا نگه میداری؟! یا مردی هستی بخیل و تنگنظر,در این صورت مردم چون تو را ببینند مایوس می شهز ‎es eee eee‏ ار ی کنند معااوه بیشتر حواقج مراجعان برای ثو چندان زحمتی نداریاز ‎emiiseme Imes‏ | رادت انصاف در داد و ستدى.سيس بدان براى زمامدارء خاصان و صاحب اسرارى است كه خود خواه و دست درازند. 

صفحه 46:
و در داد و ستد با مردم عدللت و انصاف را رعلیت ستم آنان را با قطع وسائل از بيخ بر کن‌او به هیچ یک از اطرافیان و بستگان خود زمینی‌از اراضی مسلمانان وامگذار و باید ‎ee‏ 5 5 200 سس انها منعق سازى كه مايه ضرر ساير مردم باشدءخواه در آب ويا عمل مشترك ديكرء به طورى كه هزينههاى آنرا بر ديكران تحميل كنندءكه در اين صورت سودش برای‌آنها است و عیب و ننگش برای تو در دنیا و آخرت. 

صفحه 47:
حق را درباره آنها که خواهان حقند چه خویشایند و چه بیگلنه رعایتکن و در لین باره صابر باش و بسه حساب خدا بگذارلو داش این کار را ازاو بخوامم هر جند اينكار.موجب فشار بر ياران نزديكتشودءو سنكينى لين راه را بخاطر سرانجام ستوده آن تحمل كن و هركاه رعليا AF Ly |S] ‏ان و عذر خویش را در مورد آنچه موجب بدبینی شده‎ id ‏در میان گذاربو با صراحتبدبینی آنها را از خود بر طرف ساز,چه اینکهاینگونه صراحت.موجب‎ ‏تربست اخلاقی تووو ارفاق و ملاطفتبرای رعیتاست و این بیان عذره تو را به مقصودت در وادار‎ ‏ساختن آنها بحق می رساند.‎ 

صفحه 48:
مرگ عحی را که از جانب دشمن در و شای در آن است رد مک که در صلح برای سپاهت آسایش و تجدید / رامش از هم و غم ها و برای امنیت است.اما زنهارازنهاراسختاز دشمنت پس از بستن پیمان صلح بر حذر باش‌اچرا که دشمن/ گاهی نزدیک میشودکه غافلگیر سازدبنابر این دور اندیشی را بکار گیربو در این موارد روح خوش-بینی را کنر بگذار 

صفحه 49:
تو و دشمنت بسته شد و یا تعهد پناه دادن را به او دادی.جامه وفاء را بر عهد خو ان و تعهدات خود را محترم بشمارا و جان خود را سپر تعهدات خويش قرارده! زيرا هیچ یک از فراتض الهی نیست که همچون وفای بعهد و پیمان, مردم جهان با تمام اخ که دارندنسبتبه ن این چنین اتفاق نظر داشته باشند حنی مشرکان زمان جاهلیت.علاوه ‎١‏ اد در ند جرا که عواقب پیمان شکنی را آزمودهبودندبنابراین هرگز پیمان شکنی مکن و در عهد خود خیلنت روا مدار و دشمنت را مفریب,زیرا غیر از شخص جاهل و شقی.کسی گستاخی بر خداوند را روا نمیدارد. ,شا 

صفحه 50:
خداوند عهد و پیملنی را که با نام او منعقد می شود با رحمت خود مایه آسایش بندگان و حریم امنی برایشان قرار داده تا بلن پناه برندسو برای انجام کارهای خود بجوار او متمسک می شوند. بنابراین فسادهخیلنت و فریب در عهد و پیمان راه نداردههرگز پیمانی را مبند که در تعبیرات ‎CT‏ ‏جای گفتگو باقی بملند و بعد از تأکید و عبارات محکم.عبارات سست و قلبل توجیه یکار مبر اثر آثرا خنثى مى كند»هركز نبايد قرار گرفتن در تنگنابخاطر الزام هاى الهى بيمان هاءتو ر) وادار سازد که براى فسخ أن از راه ناحق اقدام كنىءزيرا شكيبائى تو در تنكناى ييمان ها كه اميد كشليش و يبروزى در عاقبت آن داری,بهتر است از پیمان شکنی و خیانتی که از مجازات آن می ترسی,همان پیمان شکنی که موجب مسولیتی از ناحیه خداوند می گردد كه خه در دنيا ونه در آخرت نتوانی پاسخ گوی آن باشی. 

صفحه 51:
زنهارا از ریختن خون بناحق بپرهیز,زیرا هیچ چیز در نزدیک ساختن کیفر انتقام‌بزرک ساختن مجازات.سرعت زوال نعمت و پایان بخشیدن بهزمامداری همچون ریختن خون ناحق نیست.و خداوند سبحان در دادگاه قیامت قبل از هر چیز در میان بندگان خود در مورد خون هاثی که ريخته شده دادرسی خواهد کرد.بنابراین زمامداریت را با ریختن خون حرام تقویت مکنیرا که آنرا تضعیف و سست می کند.بلکه بنیاد آن را می کندو آن را به دیگران منتقل می نمایه هیچگونه عذری نزد خدا و نزد من در قتل عمد پذیرفتهنیست.چرا که کیفر آن قصاص است.و اكر به قتل خطا مبتلا گشتی و شمشیر و تازیلنه و دستت بناروا کسی را کیفر کرد چون ممکن است با یک مشت و بیشتر قتلی واقع گردد.مبادا غرور زمامداری مانع از لن شود که حق اولیاء مقتول را بپردازی و رضایت آنها را جلب کنی. 

صفحه 52:
خویشتن را از خودپسندی بر کنار دار و نسبت به نقاط قوت خویش خودبین مباش.مبادا تملق رادوستبداری زیرا که آن مطمنترین فرصتبرای شیطان است‌تا نیکوکاری نیکان را محو و نابود سازد.از منت بر رعیت بهنگام احسان,بپرهیز و بیش از آنچه انجام دادهای کار خود را بزرگ مشمار و از اینکه به آنها وعده دهی و سپس تخلفکنی برحذر باش.زیرا منت.احسان را باطل می/ سازد.و بزرک شمردن خدمت نور حق را می برد و خلف وعده موجب خشم خدا و خلق است,خداوند می فرملید«لین موجب خشم بزرک نزد خدا است که بگوئید و انجام ندهید»(سوره صف آیه۲) 

صفحه 53:
از عجله در مورد کارهائی که وقتشان نرسیده‌یا سستی در کارهائی که امکان عمل لَنذ ۲ 7 وم است با سستی درکارها هنگامی که واضح و روشن ۱ حذر باش! و هر امری را در جای خویش و هر کاری را به موقع خود انجام ده. 

صفحه 54:
از امتیاز خواهی برای خود در آنچه مردم در آن مساوی هستند بپرهیز,و از تفافل از آنچه مربوط ۳ ۳ ار در باش,چرا که به هر حال نسیت به لن در برابر مردم مسئولی و بزودی پرده از روی کارهایت بر کنار می رود.و انتقام مظلوم از تو گرفته می شوی‌باد دمافت را فرو بنشان حدت و شدت و قدرت دست و تیزی زبانت را در اختیار خود گیر. و برای جلوگیری از اینکار مخصوصاً توجه به زبانت داشته باش که(سخنی بدون فکر نگوی) و نیزدر بکار بستن قدرت تأخیر انداز قا فرو نشین و مللک خویشتن گردی.هرگز حاکم بر خویشتن نخواهی بود جز اینکه فراوان به ‎ob‏ قيامت و باز گشت بسوی پروردگار باشی 

صفحه 55:
بر تو واجب است که همواره به یاد حکومت های عادلانه پیش از خود باشی.همچنین توجه خود را بر روش های خوب یا اثرى كه از ييامبر صلى الله عليه و آله و سلم رسیده و یا فری در کتاب خداوند آمده معطوف داربه خطوطی از حکومت که در روش من مشاهده کرد اقتداء کن و برای پیروی از این عهد 

صفحه 56:


صفحه 57:
پایان