صفحه 1:
صفحه 2:
م ب لتر
ويا نارق مایعات وگازها
استادمربوطه: سرکار خانم عابدیان
محققین:
¢ « ا of, 5
. مس رجا ى ) سيره Sides lide x
oe 4 00 4
J
صفحه 3:
*ستایش خداوند راسزاست که حمدرابهای
نعمتها وپناهگاه ازبلاها, ووسیله رسیدن به
نعمتها وبهشت جاویدان وموجب افزایش
احسان وکرمش قرار داد . ازاستاد محترم
سرکارخانم عابدیان که راهنمایی فرمودند
اطلاعات ارزنده ای را دراختیاراینجانبان
گدایته تقویر ون کر مب کرد
صفحه 4:
سسا 1 010
دسته بندى انواع حريق
#براى سهولت در ييشكيرى و كنترل آتش
به دسته هاى مختلفى تقسيم مى كنند . در
امريكا و زابن توسط مراجع رسمى حريق در
جهار دسته
( ۸ 5 ,6 ,() در اروپا و استرالیا به پنج دسته
(٩ 0,۳,۸ ,۳,۲ ) تقسیم بندی شده است
صفحه 5:
#. دسته ۸ در همه تقسیم بندی ها مواد جامدی است که
خاکستر بجا می گذارد . دسته ظ مواد نفتی و مایعات قابل
اشتعال . دسته (1 شامل فلزات قابل اشتعال می باشد . در
تقسیم بندی امریکایی دسته 0 آتش
*دسته 10 شامل حریق های الکتریکی منظور شده است . اما
در تقسیم بندی اروپایی این دسته شامل گاز های آتش گیر می
باشد و دنت ۲ضامل حریق الکتریکن اشت... اخیزا دسته
جدیدی تحت عنوان adlolF LK شده است که بعلت وسعت
slo Gaye خود را باز نموده است . این دسته مربوط به
حریق آشپز خانه و روغن های آشپزی است.
*از آنجایی که تقسیم بندی مورد تایید کشور ما تقسیم بندی
اروپایی است که مورد تایید 150 نيز مى باشد , ما در اینجا به
توضیح در خصوص این تقسیم بندی می پردازیم .
صفحه 6:
آتشد سته A
#اين نوع آتش سوزی از سوختن مواد معمولي
قابل احتراق , عموما جامد و داراى تركيبات الى
طبيعى يا مصنوعى حاصل مى شود . اين منايع
کاغذ , پارچه , چوب , يلاستيك و امثال آن است
كه بس انر سوكتن از كود كاكستر به جا مى
گذارند . خاموش كننده هايى كه براى كنترل آن
بكار مى روند علامتی مثلث شکل و سبز رنگ با
نشان ۸ دارند . مبنای اطفاء آنها بر خنك کردن
صفحه 7:
#اين آتش در اثر سوختن مایعات قابل
اشتعال یا جامداتی که به راحتی قابلیت
مایع شدن دارند ( عموما مواد نفتی و
روغنها ی نباتی ) پدید می آید . خاموش
كنتده ظابى: كة. براق اين تستة :منانتسب
هستند داراى برجسب مربع قرمز رنك با
علامت 8 هستند . اطفاء اين حريق عموما
صفحه 8:
oie گس سوزی ناشی از گازها یا مایعات یا
مخلوطی از آنهاست که براحتی قابلیت تبدیل به گاز را دارند
مانند گاز مایع و گاز شهری , این گروه نزدیکترین نوع حریق به
دسته 3 کننده های مربوطه با علامت 0 در مربع آبی رنگ
مشخص می شوند . راه اطفاء این حریق خفه کردن و سد
كردن مسير نشت مى باشد .
© مى باشد و خاموش كننده هاى مربوطه با علامت © در مريع
wl رنگ مشخص می شوند . راه اطفاء این حریق خفه کردن و
سد كردن مسير نشت می باشد .
#حریق های اين دسته ناشی از فلزات سریعا اکسید شونده
مانند منیزیم, سدیم ,پتاسیم و امثال آن می باشد و خاموش
کننده های مناسب sly اطفاء آنها با علامت ستاره زرد رنگ با
نشان 1 مشخص می شوند .
صفحه 9:
تعش See امل حریقهای الکتریکی می باشد
که عموما در وسایل الکتریکی و الکترونیکی
اتفاق می افتد مانند سوختن کابلهای تابلوبرق یا
وسایل برقی و حتی سیستم ها ی کامپیوتری ؛
نامگذاری اين دسته نه بخاطر طر متفاوت بودن نوع
ماده سوختنی بلکه بخاطر مشخصات وقوع ,
اهمیت و نوع دستگاه است که حریق در آنها رخ
می دهد . راه اطفاء این دسته قطع جریان برق و
خفه كردن حريق با كاز 002 یا هالن و هالوکرین
می باشد . خاموش کننده هایی که قابلیت کنترل
آن را دارند با حرف 3 نشان داده می شوند.
صفحه 10:
روشهای عمومی اطفاء Hy
گاصولا آگر بتوان یکی از اضلاع هرم حریق ( حرارت »
اکسیژن , مواد سوختنی یا واکنش های زنجیره ای) را
کنترل و محدود نموده یا قطع کرد . حریق مهار می
شود.روشهای عمومی بر اساس ماهیت حریق به
اشکال زیر می باشد :
©الف- سرد كردن
©ب- خفه كردن
©ج- سد كردن يا حذف ماده سوختنى
©د- كنترل واكنش هاى زنجيره اى
صفحه 11:
سرد کردن
*يك روش قدیمی و متداول و موثر برای
كنترل حريق سرد كردن است . اين
عمل عمدتا با أب انجام مى كيرد . يكى
ازخواص كاز دى اكسيد كربن نيز سرد
کردن آتش می باشد . میزان و روش بكار
گیری آب در اطفاء حریق اهمیت دارد .
اين روش sly حریق های دسته
صفحه 12:
#موادی که بعنوان خاموش کننده آتش به کار می روند در 4 دسته
قرار می گیرند . بدلیل لزوم سرعت عمل و افزایش پوشش
خاموش کننده ها , می توان از دو یا چند عنصر خاموش کننده بطور
همزمان استفاده نمود . طبعا هر کدام از مواد یاد شده در اطفاء
انواع حریقها دارای مزایا و معایبی می باشند . اين گروه شامل
گروههای زیر است : . _
#الف - مواد سرد کننده (آب ,602 )
#ب_ مواد خفه کننده (کف - 602 - خاك - ماسه )
#ج - مواد رقيق كننده هوا ( 602- 312 )
©د- مواد محدود كننده واكنش هاى زنجيره اى شيميايى ( هالن و يودر
هاى مخصوص )
صفحه 13:
خفه کردن
#خفه کردن, پوشاندن روی آتش با موادی است که رسیدن
اکسیژن به محوطه آتش گردد. اين روش اگرچه در همه حریق
ها موثر نیست ولی روش مطلوبی برای اکثر حریق ها می
باشد . مورد استثناء موادی است که در حین سوختن اکسیژن
تولید می کنند , مانند : نیترات و زنجیره های آلی اکسیژن دار
io پراکسیدهای آلی ٩-0-0-1 يا 1-000۴
R-NO39® همچنین موادی که سرعت آتش گیری در آنها زیاد
است ماننددینامیت , سدیم , پتاسیم که از اين قاعده مستثنی
هستند . موادی که برای خفه کردن بکار می روند بایستی
نسنگین تر از هوا بوده و يا خالت پوشتفنی ذاشته بانشند ..خأك..
شن . ماسه . پتوی خیس نیز این کار را می توانند انجام دهند.
صفحه 14:
#اين روش در ابتدای بروز حریق امکان پذیر بوده و با قطع جریان ,
جایچا کردن مواد . جدا کردن منابعی که تاکنون حریق به آنها ترسیده .
کشیدن دیوارهای حائل و یا خاکریز و همچنین رقیق کردن ماده
سوختنی مایع را شامل می گردد.
کنترل واکنش های زنجیره ای
#برای کنترل واکنش های زنجیره ای استفاده از برخی ترکیبات
هالن مانند 05701۳2 , CBrF3(1301)
(62۳2872)2402, (1211) و جایگزینهای آن و برخی ترکیبات جامد
cher als شیزین (003 12 ] موتر.هی باشد ,این عمل:برای کنیرل
حریق مشکل تر و گرانتر از سایر روشهاست ولی می تواند بصورت
مکمل برای مواد پر ارزش بکار رود.
صفحه 15:
اپ .
# استفاده از آب برای کنترل حریق یکی از ساده ترین و در عين حال موثر ترین
روشی است که تمام افراد با آن آشنا می باشند. همان اندازه که استفاده از آب
مى تواند در خاموش کردن آتش مفید با شد به همان اندازه هم می تواند در
استفاده نابجا ایجاد مخاطره و گسترش حریق یا خسارات نماید .
مزایای آب
*- فراوان و ارزان است , خصوصا که برای این منظور تصفیه کامل آن لازم
نیست .
©2- ویسکوزیته پایین و قابلیت انتقال آسان داشته و در مجاری فلزی , لاستیکی و
برزنتی براحتی جاری می شود . 1
© 3- داراى ظرفيت گرمایی ویژه بالایی بوده که آن را بصورت يك سرد کننده مطلوب
مطرح می کند . ظرفیت گرمایی آب 5 برابر آلومینیوم و 10 برابر روی و مس می
باشد . مهمتر از آن اينکه گرمای نهان تبخیر آب بسیار بالا بوده و گرمای زیادی
هنگام تبخیر جذب می کند .
49 غیر قابل تجزیه بر اثر حرارت است , حتی در دمای بالا نیز تجزیه نمی شود .
بطوری که در 2000 درجه سانتیگراد تنها يك دهم مولکولهایش تجزیه می شوند.
- توان سرد کنندگی بالایی دارد بطوری که در حجم مساوی , 5/6 برابر سرد کننده
تر از 002 است . هر لیتر آپ می تواند هنگام تبخیر حدود 550 کبلو کالری گرما
جذب نماید و هر متر مکعب آب نیز برای افزایش دمایی به اندازه 10 درجه گرمایی
حدود 10000 کیلو کالری گرما جذب می کند.
صفحه 16:
معایب آب
© 1- سنگین وزن است لذا حمل ونقل آن در اطفاء متحرك مشکل است .
© 2- هادی الکتریسیته است , در محل هایی که جریان برق وجود دارد , خطر برق گرفتگی
را افزايش می دهد .
آب دارای خطر تخریب است , زمانی که آب تحت فشار پاشیده شود قدرت تخریب
باليى دارد که گاهی کمتر از خود حریق تیست .
6 هنگام اطفاء حریق مواد و محصولات در اثر ترکیب با آب دچار خسارت می گردند .
مانند داروها , اثاثیه , کارتنهای بسته بندی , رنگها و محصولات تولیدی .
به خاطر افزايش حجم آب هنگام تبخیر در هنگام پاشیدن به روی مایعات قابل اشتعال
مثل نفت یا روغن باعث پرتاب شدن مایعات , انفجار و پاشش آن شده و گسترش Se
را باعث می شود .
بدلیل کشش سطحی آب نفوذ آن به داخل تل مواد ( تل ذغال سنگ , خاك اره و
مانند آن ) محدود است.
کف آتش تشانی
# کف بصورت محلول تهیه می گردد . كف در هنكام پاشیده شدن توسط سر لوله کف ساز
با هوا و آب مخلوط شده و حباب سازی می گردد . کف در هنگام استفاده : با گسترش
فراوانی که دارد می تولند روی حریق را پوشانده و مانع رسیدن اکسیژن و صعود گازهای
ناشی از حریق می گردد . تکته مهم دراستفاده از کف , توسعه خوب Ul و پخش شدن
روی سطح ماده احتراقی مخصوصا مایعات قابل اشتعال بدلیل سبکی آن می پاشد .
صفحه 17:
222152 <<
يودر sb خاموش کننده
© استفاده از برخى از مواد شيميايى كه معمولا داراى بنیان کربنات ,
سولفات يا فسفات مى باشند يكى از راه هاى متداول و ساده براى
خاموش كردن آتش از طريق خفه كردن آن است . اين تركيبات براحتى
برایاطفاء انواع حریق 0,1,۸ بکار می روند . به همين دليل در استفاده
های عمومی معمولا این ترکیب خاموش کننده توصیه می شود . به اين
ترکیبات پودر شیمیایی گفته می شود . پودر شیمیایی اگر چه برای حریق
دسته ۸ کاربرد دارد ولی بدلایل اقتصادی توصیه نمی گردد مگر اينکه
مواد در حال اشتعال پر بها باشند یا استفاده از آب ماهیت آنها را تغییر
دهد .
*پودر شیمیایی روی حریق پاشیده شده و باعث پوشاندن آتش و جلو گیری
از رسیدن اکسیژن می گردد . پودر ها در حرارت بالای 60 درجه
سانتیگراد پایداری خوبی ندارند و امکان چسبندگی آنها در کپسول زیاد
می گردد . قطر دانه های پودر بسته به نوع مواد و شرکت سازنده حدود
10-5 میکرون می باشد . هرچه قطر ذرات ریزتر باشد پودر موثرتر
است .پودر شیمیایی تحت فشار ازت يا 002 در سطح قاعده حریق به
صورت جارويي پاشیده شده و در صورتی که افراد آموزش کافی دیده
باشد براحتی آتش را خاموش می نمایند .
صفحه 18:
بودر خشك
#اين پودر برای خاموش کردن حریق فلزات قابل اشتعال مثل
سدیم , پتاسیم , منیزیم و مانند آن بکار می رود .
*گاز 002
#دی اکسید کربن گازی است غیر قابل احتراق , بی بو , غیر سمی و
سنكين تر از هوا که دارای چگالی5/1 بوده و هادی الکتریسیته
نیست . مکانیسم عمل آن هنگام حریق به سه صورت است : اول
خفه کردن آتش با تشکیل يك لایه سنگین مقاوم در مقابل عبور
هوا , دوم رقیق کردن اکسیژن هوادر اطراف محوطه حریق و سوم
سرد کردن آتش .
#یکی از خصوصیات مهم گاز 002 این است که باعث خسارت به
مواد موجود در محیط حریق نمی شود لذا در مواردی که مواد با
ارزش دچار حریق می شوند مناسب تر از اب است 602 برای
حریق های الکتریکی و الکترنیکی بسیار مناسب است زیرا بدلیل
cular prs برق و عدم وجود مواد باقیمانده باعث اتصال يا خرابی
در حساس نمی گردد .
صفحه 19:
#مواد ها از مشتقات4 ]۳ يا 2۳16 می باشند که بجای يك يا چند
عنصر هالوژنه (شامل ۳ ,01, 3۳ ,1) جایگزین شده است . هالن در هنگام
اطفاء بدون بجای گذاشتن اثرات تخریبی و باقیمانده بر روی مواد و دستگاه
ها می تواند بطور بسیار موثری ایفای نقش نماید . مکانیسم اثر هالن تا
حدودی مشابه 02 بوده و چون سنگین تر از هوا هستند می توانند بسرعت
روی حریق را پوشانده و مانع رسیدن اکسیژن گردند . بعلاوه پاشش این
مواد بر روی حریق می تواند باعث رقیق شدن اکسیژن هوا در اطراف حریق
شده و آن را مهار تماید . این مواد با نسبت اقزاینش حجم حدود برابر هنگام
تغییر فاز از حالت مایع به بخار بیش از برابر افزایش حجم بیشتری نسبت به
دی اکسید کرین دارند . به همین دلیل در وزن مساوی قدرت خاموش کنندگی
آنها 2-3 برابر 002 می باشد . هالن می تواند در هنگام مجاورت با آتش از
سرعت واکنش های زنجیره ای بکاهد و بصورت موثر تری آتش را مهار نماید
به همین دلیل در شرایط یکسان برای خاموش کردن آتش میزان مورد نیاز
هالن کمتر از يك چهارم میزان 602 مورد نیاز برای اطفاء است .
خاموش کننده هالن برای محدوده های کوچك ولی مهم تجهیزات یا مواد قابل
اشتعال مانند ماشینهای الکترونیکی و الکتریکی , حریق های مواد جامد پر
ارزش , سایتهای دیسپاچینگ , مراکز مخابراتی و مانند آن کاربرد دارد.
صفحه 20:
طبقهبندي حریق بر ندارد
National Fire Protection Association
_ (NFPA)
#حریق گروه ۸: عمدتاً از سوختن مواد جامد به وجود آمده و اغلب بس از
سوختن خود خاکستر به جاي ميگذارند.
حریق گروه 8: از ناحيد مایعات و گازهاي قابل اشتعال به وجود مي آیند.
#حریق گروه 0: از ناحیه دستگاههاي الكتريکي و سیستم هاي الكتريكي ناقص
بوجود مي آیند.
#حریق گروه (: از ناحیه فلزات قابل اشتعال نظیر سدیم, پتاسیم. منیزیوم و
| آلومینیوم و ... بوجود مي آیند.
“روش هاي slab حریق 228 ۸ بهترین روش حذف ضلع حرارت توسط
ماده اطفائي آب است. اگر در فشار عادي آب تبخیر شود افزایش حجمي
جدود 1700 برابز پیدا مي کند ودز این حالت قدرت خقه Sans اش 7 بزابز
كف و 5/6 برابر و00 ني شود.
* روش هاي اطفاء حریق گروه 8: بهترين روش حذف ضلع اکسیژن یا
خفه کردن مي باشد که توسط مواد شيميائي مختلف نظیر کف پودر و گازء
صفحه 21:
“روش هاي اطفاء حريق كروه 0: بهترين روش
حذف ضلع اكسيزن مي باشد نكته قابل توجه اين است
كه در اطفاء اينكونه حريقها بايد از موادي استفاده شود
كه:
©الف) عايق الكتريسته باشد.
#ب) به دستگاه الكتريكي آسیب وارد نكند.
#معمولاً ر00 و پودر خشك چند منظوره جهت اطفاء اين
Lise ایتتفاده نمی نتنود.
روش هاي اطفاء حریق گروه : جهت اطفاء اين
حریق ها از پودر خشك ( 0170617 1177 ) مخصوص براي
هر فلز استفاده مي شود.
صفحه 22:
جدول 1 : انواع حریق و روش كلي
NFPA اطقاء بر اساس طبقه بندي
79S sleiy> sly کف شیمیا
بسیار خوب بسیار خوب بسیار خوب sly حريقهاي کوجك [ پلژو
بسيار خوب خوب پسیار خوب خوب
بسيار خوب بسيار خوب بسيار خوب بسيار خوب
صفحه 23:
:درجه بندي خاموش کننده ها
#خاموش کننده هاي دستي قابل حمل را از لحاظ فيزيکي خاموش
کننده به دو دسته ۸ و تقسیم بندي مينمایند. گروه ۸ را از ۸-1 تا
0 - ۸ تقسیم بندي مي نمایند.
#خاموش کننده هايي که بر روي آنها 1 - ۸ درج شده مي تواند حريقي
به فتاخته1 187 ار گروه ۸ را جاموش نماید و بهاهمین ریب جرای
0 - ۸ تعمیم داده مي شود.
*گروه ظ را از 1 - 8 تا 160 - 3 درجه بندي مي نمایند. به عنوان
مثال خاموش کننده اي که بر روي آن 1 - 3 درج شده مي تواند
حريقي به مساحت 1872 از نوع 8 را به عمق 4/1 اينج يا كمتر خاموش
كند. درجه بندي در كروه © صورت نكرفته و علت آن اين است كه بين
حريقها يسراز كذشت زماني كوتاه بسته به مواد بيرامون خود به
حریق هاي گروه BL A تبدیل مي شود.
صفحه 24:
: سس — ae
جدول 2 : اندازه خاموش کننده و استقرار
کلاس۸براساس۱(۳۳۸۵ آن براي حريقهاي
صفحه 25:
استقرار وج
0 فوت
0 فوت
0 فوت
50 فوت
0 فوت
0 فوت
NFPA
,8 يقهاي كلاس
حر
220101018
000
حد اقل درجه بندي
a يلك
صفحه 26:
#سازمان ۱.5۸ مکان ها را از نظر پتانسیل خطر آتش سوزي و استانداردهاي
خاموش کننده ها به سه دسته کم خطر (10۷7), با خطر متوسط (010067216)
و يرخطر(11101) به شرح ذيل تقسیم نموده است:
:Low pS plas )1©
مکان با خطر کم, مكاني است که تنها مقدار كمي مواد قابل احتراق
در محل وجود دارد و در نتیجه آتش سوزي کوچکي پیش بيني خواهد شد. مکان
هاي اداري, اتاق هاي درس مدارس, کلیساهاء سالن مونتاژ و نظاير آن در گروه
مكانهاي کم خطر قرار دارد.
© 2)خطر متوسط يا معمولي 1/100617286:
© مكان با خطر متوسط مكاني است كه ميزان مواد قابل احتراق در محل بطور
متوسط باشد و در نتيجه آنش سوزي در حد متوسط قابل بيش بيني است.
پارکینگ, محل هاي نمایش, انبارهاي تجاري و نمایشگاه اتومبیل و نظایر آن در
گروه مکان هاي خطر متوسط قرار دارند.
6 خطر زیاد یا مکان پرخطرط10 :
#در اين مکان ها میزان مواد قابل احتراق موجود در آن نسبتاً زیاد است و در
نتیجه آتش سوزي قابل توجهي پیش بيني مي شود. مکان هاي پرخطر از جهت
استانداردهاي مربوط به خاموش کننده هاي بیشتر شامل: مكانهايي است که با
مواد سلولزي و چوب سروکار دارند.
صفحه 27:
#همچنین مكانهاي ارائه سرویس به هواپیما, انبارها با تلي از مواد قابل احتراق در
اين گروه قرار دارند. در عمليات ايمني حريق معمولاً برنامههاي اجرابي در چهار
مرحله زیر انجام مي
#الف) شتاسايي Risk Recognition lau)
9ب) آنالیز ريسك Risk Analysis
#ج) آشکار سازي Risk Detection
‘Prevention #د)پيشگيري
در مرحله اول يعني شناسايي ريسك به اين شکل عمل ميشود که ريسك
أضلي خريق مربوط به ماذة:سوختي انتت و خطرناكتزین مواد: مواد:قابل
اشتعال مي باشند. بنابراين اولين اقدامي كه در زمينه ايمني حريق بايستي
ی طول رت كيردء ليست كردن كليه مواد قابل اشتعال يك محيط مي باشد.
در مرحله on , ریسكهاي شناخته شده در مرحله اول؛ hid gill oye.
مي ناليز ريسك شيودهاي مختلفي وجود دارد. يكي از اين بوشها.
Sunol ار قد جد ول 81144 ا تخليل مقلامالى dlc peo
اساس شدت بروز خطر و از طریق ماتریکس بررسي خطر که yi از
احتفال خطر و شدت خط من تیصو ی کیرد بر جهایت نا وم
میزان و معیار ریسك. الویت بندي جهت انجام اقدامات در رابطه با آيمني حریق
انجام ميشود
صفحه 28:
شناخت انواع خاموش کنندهها از روي كد
استاندارد8.5: رنگيط,
6 براي al قرمز
6 براي پودر, آبي
6 براي کف (فوم), زرد
٠© براي كاز ي00, مشكي
صفحه 29:
ارتفاع نصب خاموش کننده دستي با توجه
NFPA. last! Gull به وزن انها
©1 خاموش کنندههايي که وزن آنها بیشتر از
0 پوند باشد باید به گونهاي نصب شوند که
سر خاموش کننده در ارتفاع بالاتر از 1/5 pio
از کف قرار گیرد.
6 خاموش کنندههايي که وزن کمتر از 40
يوند مي باشد بايد بگونهاي نصب گردند که در
ارتفاع يك متر از كف قرار كيرند.
39 خاموش كنندههايي كه به صورت سيار
(چرخدار) ميباشتد بايد حداقل به میزان 10
صفحه 30:
one تعداد کیسول هاي اطفاء حریق با استفاده
لوده طول لأ نْ حسب عامل يا ماده ضد حریق, روش عملکرد,
St sea بر حسب ale د ريق زمان تخلیه,
دماي نگهداري و كلاسهاي حریق طبقه بندي مي گردند. لذا با
داشتن اطلاعات فوق الذکر و تعیین محل از نظر کیفیت خطر و
درجه بندي خاموش کننده, به تناسب میزان خطر محل, حداکثر
مساحتي که خاموش کننده, حفاظت مي کند را مي توان بدست
آورد.
#در طراحی اطفاء حریق باید ملاحظاتی را مد نظر قرار داد که
تعدادی از آنها در زیر آمده است:
© . تعداد تعیین شده خاموش کننده ها حداقل تعداد است.
خاموش کننده ها برای حریق های کوچک می باشد.
. زمان تخلیه خاموش کننده 8 تا 10 ثانیه است.
صفحه 31:
حال با توجه به مساحت تحت پوشش کپسول میتوان
تعداد کپسول مورد نیاز ب اد, هه کارگاه را طبق
را es > تعداد کپسول .
# با توجه به تعداد کپسول مورد نیاز, نحوه چیدمان کپسول ها باید
بگونه اي باشد که تمام سطح کارگاه تحت پوشش قرار گیرد.
سطاح تحت يوشتض كبسول عتارت انست از مساحت مريع محاظي
به دايره اي به شعاع تحت يوشش
#بهتر است از کپسول های 12 كيلويي استفاده شود تا برای خانم
ها نیز قابل حمل باشد و در ارتفاع 1 تا 1/5 متری نصب گردد و
همچنین برای پوشش فضاهای غیر مسقف توصیه می شود 9۵2 به
تعداد کپسول ها اضافه گردد. با توجه به اي که در گروه خاموش
کننده هاي نوع 8 مساحت تحت پوشش هر کپسول ارائه نشده
است و همانطور که مي دانیم, براي تعیین تعداد كيسولهاي مورد
صفحه 32:
اصول پخش و نصب صحیح
کيسولهاي دستي اطفاءحریق
یعراز فجاسبه:مداد گپسولهاي هوزه بیان با روش استانذازد بای آنها
زاءيه#طور ضتجیم jh agen. Malas gy کارگاه: نضب کرد. خاموش.
کنندهها باید بر روي ستونها یا ديوارهاي انبار يا مکان مورد نظر به
نحوي قرار گیرند که همواره فاصله دسترسي با توجه به نوع کپسول
رعایت گردد. اين فاصله براي خاموش کنندههاي گروه 75 ۸۸ فوت با
کمتر و نسبت به خاموش کنندههاي گروه 3 کمتر از 30 فوت باشد.
استاندازد ۱1۳۸ روش :ریسم دایزهای زا بزای-جیدهانتخاموش
كنندههاي دستي پیشنهاد ميکند.
#در نصب خاموش کنندهها باید موارد زیر مدنظر باشند.
©“ توزیع یکنواخت خاموش کنندهها.
©: راحتي دسترسي و نبود موانع موقت
6 نزديكي به وروديها و خروجيها . _
©« محفوظ بودن کپسول از زنگ زدن و آسیب و صدمه دیدن
صفحه 33:
کشف و اعلام
#در کنترل و اطفاي حریق, زمان نقش تعیین سر اي دارد. در صورتیکه
مامورین یا سیستم اطفاء حریق به موقع از بروز حریق آگاه نشوند به علت
ترش تصاعدي حریق مهار آن دشوار مي گردد. کشف و اعلام حریق در
لحظات اولیه نقش مهمي در کنترل خسارات دارد.
#کشف و اعلام به موقع مي تواند از وارد آمدن صدمات به انسانها و از بین
رفتن سرمایه جلوگيري نماید. روشها و وسایل اعلام خطر متنوع مي باشند
انند؛
1°- روش دستي اعلام حریق: در این روش کشف و اعلام حریق توسط
افراد شاغل یا ساکن انجام مي گیرد. مزیت این روش ارزاني و سادگي آن مي
باشد. سيستمهاي خروجي دستي مبتني بر امکانات موجود در محل بوده و
شامل موارد زیر مي باشد:
#الف) اعلام دستي از طریق آژیر دستي
#ب) اعلام توسط سیستم الكتريکي
#) اعلام توسط بلندگو
#د) استفاده از تلفن
#خداكثر فاصلة دسترسي افراد در محدوده با کليدهاي اعلام کننده باید 30 متر و
ارتفاع آنها از سطح زمین حداقل 110و حداکثر 140 سانتیمتر باشد
صفحه 34:
2°- سيستمهاي اتوماتيك کشف حریق: سیستم اتوماتيك شامل کاشف هاي
حریق (دتکتورها), كابلهاي رابط و منبع تغذیه است. این سیستم به دلیل حساسیت
بالا مي تواند در مراحل اولیه آتش را شناسايي و به مرکز کنترل و اعلام حریق
گزازش نماید.
*۶- انواع كاشفهاي اتوماتيك حریق
1°- کاشفهاي حراوتي: اين نوع کاشفها با توجه به مکانیزم و ساختمان خود به
صورت اپتيكي و حرارني حریق راشناسايي مي کنند و در دو نوع ساخته شده اند:
© کاشف حرارتي ثابت
©« کاشف حرارتي متفیر
© 2 - كاشفهاي دودي: اين نوع از کاشفهابراي تشخیص انواع ذرات حاصل از
آنتش سوزي مناسب و بر دو نوع يونيزه و فتوالكتريك مي باشند.
© - كاشيفهاى شستعلة افى: اين كاشهها به يور مرتن له که دازآی ta, Ug
380-0 نانومتر هستند حساس هستند و جزء كاشفهاي سریع و مطمئن به حساب
مي آیند. این گرود شبية به توغ فتوالكتريك .ولي .يا حساست بالا مي بانند,
6 كاشفهاي گازیاب: اين کاشفها براي تشخیص گازهاي قابل انفجار یا گازهاي
ناشي | زحریق به کار مي روند. اين وسایل در واقع نوعي از وسایل اندازه گيري
گازها مي باشند که کاربرد ویژه داشته و در تراکم خاصي از يك گاز یا بخار معین
اعلام خطر مي کنند.
صفحه 35:
1°- در صورتیکه محل کار ماهیتاً داراي شعله, دود, ذرات یا حرارت
است نمي توان از کاشفهاي حساس به ماهیت کار استفاده نمود.
©2- نوع و حساسیت کاشف با توجه به ريسك Bur و ارزش کالاهاي
محدوده انتخاب مي شود.
©3- كاشفها معمولا در سقف يا در شرایط ویژه روي دیوارها در
ارتفاع بالا نصب مي شوند.
©4- براي افزایش ضریب اطمینان کارايي سیستم بهتر است در هر
محدوده از دو نوع کاشف استفاده شود که يكي از آنها حرارتي خواهد
بود.
©5- اكر كاشف در سقف نصب شود بايد فاصله اي بين يك تا 4 اينج از
سقف داشته باشد.
صفحه 36:
جدول فواصل چیدمان دتکتورها
اسقف هاي بلند (تا40 اسقف عادي (حداکنر 25
دتكتور,
(oie) ات
2 متر
0 متر
15
0 متر
0 متر
3 متر
9 متر
7 متر
6 متر
5/10
6 متر
gis 25
تكتورهاي دوديم
ادتکتورهاي حرارتي
أدتكتورهاي حرارتي با درجة
ابالا
تكتور دودي بيم
Optical beam )
PGC trace
صفحه 37:
a ——
:#مرکز کنترل و اعلام حریة
*به سیستم سخت افزاري و نرم افزاري اطلاق مي شود که اعلام
حریق ابتدا به آن مرکز ارسال و مرکز مربوطه توانايي تصمیم
گيزي و اجزا بزاي اعلام و هدایت عظليات اطقاء حريق atbla ly
باشد.
#نشانگرهاي نوري پانل مرکز کنترل و اعلام حریق:
در مرکز اتوماتيك اعلام حریق لازم است که کلية ناحیه هاي حریق
بر روي تابلوهاي مربوطه داراي نشانگر بوده و به هنگام رسیدن
پیام الكتريكي از کاشفهاي هر ناحیه در صورت لزوم آژبر صوتي
نيز به صدا درآید. به هنگام عادي بودن وضعیت چراغ هر محدوده
با رنگ سبز و در هنگام حریق چراغ با رنگ قرمز و در هنگام نقص
سیستم چراغ زرد مربوط به هر ناحیه روشن مي شود.
صفحه 38:
jas! اي خبرکنندة وشن
#پيامهاي اعلام حریق مي تواند براي ساکنین, شاغلین یا گروههاي
عملياتي باشد که براي هر يك متفاوت خواهد بود. پیامها مي تواند
به صورت صوتي, نوري, يا تركيبي از اين دو باشد.
©اجزاء سيستم اعلام حريق اتوماتيكي
16 مركز كنترل
©2- دتکتور
3°- شستي
48 آژیر
59 چراغ چشمك زن
6°- كابلها و سيمها (با قطر 5/1-2 ميليمتر)
7 تکرار کننده
صفحه 39:
:اطفاء حریق دستي بر مبناي آب
# براي خاموش کنندة آب بايستي با توجه به محدويتهاي منبع, تغذیه دائم آب که نیاز 60
دقيقهاي آب را براي اطفاء حريق تأمين نمايد. بيبش بيني كرد. براي اطفاء دستي توسط
افراد بايد از تجهيزات موسوم به جعبة اتش نشاني (:80 1158) استفاده كرد. حداقل
فشار آب در شاخه انتهايي منتهي به شير برداشت نبايد از 5150 كمتر باشد. بدين
منظور سیستم لولهكشي آب جهت اطفاء حريق به طور جداگانه نیاز است: در جعبه
آتش نشاني يك شیر پرداشت با قطر 5/1 اینج به صورت فلكهاي يا آهرمي و
شیلنگهاي برداشت آب از جنس لاستيك یا كتاني داراي قطر 1 تا 5/1 اینج و طول
70 متر که بر روي يك قرقره نصب شدهاند قرار دارد. سر لوله مورد استفاده
ميتواند آب را به صورت جت یا اسپري بپاشد. فاصلة هر دو جعبه حداکثر 30 متر در
نظر گرفته ميشود. در صورتیکه مساحت نواحي کوچك باشد یا براي طبقات مختلف:
بايد حداقل يك جعبه آتشنشاني در نظر گرفته شود. براي مواقعي که ممکن است
كترل حريق از عهده افراد حاضر در محل خارج باشدء لازم أست از طريق كليد اعلام
خطر يا خط تلفن تیم عملياتي نیز با خبر گردد
F rally dil. =18 ده
جریانآبمورد نیاز بر حسبگا لیر دقیقه (95)
©: سطح زير ينا بر حسيفوتمريع
Oe تیم روط ببه وبا بر مس افا وماد لد الإوس سه رلسحيطفاة
خیلیکم خطر برایر با 0/6, محیط کم خطر برابر 0/8, برایمحیط با خطر
متوسط 1 و محيطهایی ر خطر برابر 1/5 مویاشد).
صفحه 40:
#براي بالابردن ضریب ايمني ميتوان به مقدار بدست آمده از
فرمول بالا با توجه به نوع خطر 25/0 اضافه یا کم نمود. بهرحال
حداقل جریان آب مورد نیاز نباید از 071500 کمتر باشد همچنین
اگر ساختمان داراي طبقات ميباشد لازم است تعداد طبقات در
سطح زیر بنا ضرب شود یا مساحت طبقات با هم جمع شود و در
فرمول قرار گیرد
#لازم به ذکر است که فایرباکس باید قادر باشد حداقل 4/0 لیتر بر
ثانیه آب را تا فاصلة 6 متر پرتاب کند. فشار خروجي باید حداقل
0 کیلو پاسکال باشد. هر واحد سسیستم فایرباکس حداکثر
ميتواند 418 متر مریع با 4500 فوت مریع را تحت پوشش
داشته باشد. همچنین در ساختمانهايي تا ارتفاع 15 متر قطر
آبرساني 12 اینج و بیشتر از آن 5/2 اینج در نظر گرفته
ميشود. فایرباکسها را معمولاً 1 تا 4 فوت بالاتر از کف زمین
صفحه 41:
: محاسبات اطفاءحریق دستي ( بر مبناي پودر و گاز)
® براي خاموش کردن آتش مواد شيميايي مي توان از پودر گاز استفاده کرد مواد شيميايي خطرزا
در شرکت سپنتا که طراحي سیستم اطفاء حریق براي آن باید انجام گیرد ء بیشتر در انبار این
شرکت می باشند و این مواد بیشتر شامل : مواد پلاستیکی ,پارچه ای و کاغذی و فلزی به مقدار
جزئی و کم می باشند.
* براي خاموش کننده پودرگاز, چون روش خاموش کردن به روش خفه کردن
سطحي است لذا سطح حریق مهم بوده و لازم است با توجه به جدول محاسباتي
وزن مورد نیاز پودر تعیین شود .
© 1 محاسبه سطح کارگاه: در اين مرحله مساحت کل کارگاه یا ناحیه احتمالي بروز حریق, بر
حسب 20 تعیین ميگردد.
2 تعیین دانستیه مواد سوختي: با توجه به قرارگيري مواد در سطح کارگاه دانستیه آن در هر متر
مریع تعیین ميگردد. در مورد خطر کم 60 , خطر متوسط 70 و خطر زیاد 90 (کیلوگرم بر متر
مریع) در نظرگرفته ميشود.
3 تعبین میزان خطرکارگاه: در محاسبه اطفاء حریق دستي پودر و گاز سه سطح خطر (1و2و3)
براي کارگاه در نظر گرفته ميشود. اين عامل بهمراه فاکتور خاموش کنندگي در تعیین میزان
پودر مورد نیاز کاربرد دارد . میزان خطر براي این کارگاه 1 در نظر گرفته ميشود.
© 4 تخمین حداکثر سطح احتمالي حربق: چون در اين روش از خفه کردن سطحي استفاده
ميگردد باید حداکثر سطحي از مادة سوختي که ممکن است در هنگام کشف حریق دچار
آتشسوزي شود با داشتن بار حریق و سرعت احتمالي گسترش آتش توسط کارشناس طراح
تخمین زده شود. بديهي است این سطح نميتواند زیاد باشد زیرا در آن صورت به روش دستي
قابل اطفاء نخواهد بود.
صفحه 42:
© 5 فاکتور خاموش کنندگي: این فاکتور با توجه به a ween
مرغوبیت, میزان خطر حریق از نظر بار حریق و سرعت
دستكاءها و کالاهاق در معرص تعن د ميرات مهارت افزان عمل کده Ging
0 کیلوگرم براي هر متر مریع تعیین ميگردد. اگر خطر حریق کم باشد 2-4
خطر متوسط باشد 6-8 و در صورتیکه خطر زیاد باشد 10 انتخاب ميگردد.
© 6 محاسبه وزن کلي پودر مورد نیاز: در اين مرحله وزن پودر حاصل ضرب سطح
احتمالي حریق در فاکتور خاموش کنندگي خواهد بود.
©7 تعیین تعداد و نوع دستگاههاي خاموش کننده: در اين مرحله با توجه به وسعت
کارگاه و دسترسي افراد براي رسیدن به خاموش کننده و حداکثر فاصله دسترسي
که نباید از 10 متر بیشتر باشد. تعداد و نوع خاموش کنندهها تعیین ميگردد. وزن
كپسولهاي پودري بازار 6 , 9 , 12 , 25 , 45 و 50 کيلويي ميباشد.
8° در خاتمه باید پلان کارگاه و محل مناسب نصب خاموش کنندهها دستي بر روی
آن مشخص گردد.
صفحه 43:
2ل
اصول يخش و نصب صحيح كيسولهاي دستي
: اطفاءحریق
*بعد از محاسبة تعداد کپسولهاي مورد نیاز با روش
استاندارد بايد انها را به طور صحیح در نقاط مورد نظر
کارگاه نصب کرد. خاموش کنندهها باید بر روي
ستونها یا ديوارهاي انبار یا مکان مورد نظر به نحوي
قرار گیرند که همواره فاصله دسترسي با توجه به نوع
كيسول رغايت كردد. إين افاضله براي خاعوش
كنندههاي گروه 75 ,۸ فوت يا کمتر و نسبت به
خاموش کنندههاي گروه ۴ کمتر از 30 فوت باشد.
استاندارد روش رسم دايرهاي ۳ براي چیدمان
خاموش کنندههاي دستي پیشنهاد ميکند.
صفحه 44:
THE
END