صفحه 1:
Seo)
3 5 1 ری ae
٩٩ 6 6
ae,
5 ۵
صفحه 2:
فصل 200
روش هاى مشاوره و مراحل ان
صفحه 3:
* روشهای مشاوره
8 قلب راهنمایی و یکی از مهم ترین و تخصصی ترین خدمات آن
به شمار می رود.از لین طریق به روشهای مختلف صورت می پذیرد
زیرا شناخت مراجع و مشکلاتش و سعی در کمک به او در جهت رفع
مشکل بدون تماس مستقیم مشاور و مراجعه امکان پذیر نیست. از
جمله دلایل تخصصی بودن مشاوره دشواری و پیچیدگی جریان آن است .
دشواری را پرز,خصوصیات متغیر مشاور و مراجع ذکر می
صفحه 4:
00 شاد دارد که مشاور و مراجع از جهات زیربا یکدیگر تفاوت دارند؟
000 کت در جلسه مشاوره ممکن است انگیژه مشاور انبام 0751
و انگیزه مراجعه رفع مشکل خود باشد.
* هر یک نسبت به زندگی دید و برداشت متفاوتی دارد .
های دفاعی متفاوتی دارند , یعنی در برابر موقعیت واحد ممکن
| واکنش های متفاوتی از خود بروز دهند.
شخصی با دیگر روشهای مختلفی استفاده می کنند.
صفحه 5:
8 طران مشاوره را به سه نوع مستقيمءغيرمستقيم و تا
تقسيم كرده اند .
* مشاور در مورد جریان مشاوره برای کمک به مراجعه معمولا یکی از
سه ووش را مورد استفاده قرار می دهد.
* متخصصان عوامل زیادی رادر انتخاب دوش مشاوره دخیل میدانند,
ان به شخصیت مشاورء طرز تلقی و نگرش نسبت به انسان و
لع مشكلى ee oe Oe
ات مراجعه اشاره کرد.
صفحه 6:
* روش مشاوره مستقیم
* امروزه این روش به شیوه های بالینی و منظم صورتمیگیرد .پیشرو این روش
اون استاد دانشگاه مبنه سوتا است و اعتقاد داشت که مشاوره مستفیم
8 تشآوره بالینی است که در آن مشاور اژ روش علمی و منطقی
استفاده کرده ومانند یک پزشک درپی تشخیص و کشف علل بیماری و درمان آن
است.از روش مستقیم برای راهنمایی تحصیلی و شغلی می توان روش
برای مشاوران آموزشگاه در مورد مسائل تحصیلی نام برد.
بم به روش مشاور محوری نیز موسوم است زیرا در آن رهبری
عهده مشاور است.
صفحه 7:
*مراحل و مشخصات روش مستقیم
* ایجاد رابطه حسنه با مراجع بیان و مشکل از طرف
مراجع
* پیشبینی و مشخص کردن اطلاعاتی که به تشخیص و حل مشکل
5 اطلاعات جدید و تحلیل اطلاعات تشخیص مشکل
صفحه 8:
* ویژگیهای مشاوره مستقیم
* در تمام مراحل مشاوره نقش رهبری بر عهده مشاور است.
aie en تشخیص مشکل با مضاور است.
2 فشاوره با ارزیابی خصایص مراجع نظرات خود را درباره حل
ارائه مىدهد.
ناوره از فنون مختلف براى شناخت و كمك به مراجع استفاده
صفحه 9:
* روش مشاوره غیر مستقیم
۱ . وله کارل راجرز به صورت منظم و منسجم ارائه شد. آز ای ۱
روش راضی یا روش مراجع محوری موسوم است .به اعتقاد راجرز به هر _
8 و نوانایی آن را ذارد که مسئولیت امور مربوط به خود را شخصاً به
عهده بگیرد گرچه در بعضی مواقع برخی عوامل شرایط نامساعد ممکن است مانع
این نیرو گردد .در روش غیر مستقیم مشاور با ایجاد محیطی دیگر و عاری از
نه تهدید و ارزشگذاری به مراجع امکان میدهد تا با صحبت کردن در خصوص
تی ها تسکین یابد و آرامش را تجربه کند .نتیجه اين فرایند گام برداشتن به
تکامل هماهنگ و متعادل در تمامی جنبههای شخصیت خواهد بود.
صفحه 10:
هدف از این روش آن است که مراجعه بتوانند تجربیات درونی خویش را به
خوبی بشناسد. از ویژگی این روش میتوان به آماده کردن مراجعه برای
مواجه با تجارب واقعی, اعتماد به خود» يذيرش خويش و تلاش در جهت
تحفق خود اشاره کرد. در روش غیر مستقیم مشاوره معمولاً از ابزار و
0[ اشتفاده نمىكند اما از فنون و روش هاى بهره ميكيرد كه در
رش نكرش هاى عاطفى مراجع را ممكن مىسازد. به بيان ديكر محور
در اين روش مراجع ورساندن اوبه مرحله تشخيص و حل مشكل
ر ونه تاثير و نفوذ شخص دیگری به عنوان مشاور مى باشد.
صفحه 11:
* روش مشاوره انتخابی
از طرفداران یک روش میتوان از مک دانیل و تایلر نام برد. به
00 ان دیگر از مراجعان به سیب نوع مشکل خود Pole
8 1 آراد و پذیراء تاراحتی sla خود را بیان نمایند .در خالی که
برخی دیگر به جمع آوری تجزیه و تحلیل و استفاده از اطلاعات و کمک
رى مشاور نیازمند است .بنابراین هیچ یک از روشهای مشاوران
در تمامی موارد برای همه مشکلات مراجع مفید و مناسب
صفحه 12:
مراحل روش انتخابی:
| ار نحستین رابطه حسته تشکیل رابطه می ۳۲
»بیان مشکل اتخاذ روش انديشه منظم درباره مشکل
» جمع آوری اطلاعات تعبیر و تفسیر اطلاعات
به فعالیت های عملی ممکن طرحریزی خلاصه کردن
ای مشاوره
ی مشاوره های دیگر.
پیگیری
صفحه 13:
6 نز هأی مشاوره موارد زیر مورد توجه کامل است :
* انسان و قابل تغییر پذیری او لزوم برقراری رابطه حسنه
* نیاز اساسی به مصاحبه و تاکید بر مصاحبه مشاورهای مهارت
اور در امر مشاوره
علاقمندی به مراجع. کوشش در جهت نفوذ در مراجع
آساسی مراجع به کمک توجهاساسی ۲۳۰
صفحه 14:
ار اساسى انجام مشاور
200 اولبه -اولین مرحله ایجاد رابطه مشاوره و ایجاد تفاهم و اعتماز
00 ار تراجعان علیرغم پرداخت هزینه در اولین لبه ]00 0
همکاری مناسب نشان نمیدهند و از اینکه مسائل خود را با فردی بیگانه در
میان بگذارند احساس خطرمی کردند .این موضوع سبب به هم خوردن تمرکز
8 از با به مقاومت آتان در بیانه مشکل میانجامد .عدم تمرکز مراجعه
طرح موضوعات نامحدود از سوی وی می شود اگر چه ممکن است
نا مربوط به نظر برسند و مشاور باید اجازه دهد تا با مراجعه به سبک
الب را مطرح کند .
صفحه 15:
* بسیاری از مراجعان برداشت های نادرست از مشاور دارند و وی
را فردی همه کار توان میدانند! این نگرش ها و برداشت های
غیر واقعی در اولین جلسه مورد بررسی قرار گیرد.
* معمولاآغاز جلسه با صحبت درباره علت آمدن مراجعه به نظر
مشاور و توقعات وی از جلسات مشاوره شروع شده و با گوش
دادن مشاور ادامه می wir. ub ممکن است مشاور از خود
جعه بیسد که حدود ۴۵ دقیقه وقت مشاوره صرف صحبت
شود ا واعتمادى به مشاوره و فشارهاى وى براى
صفحه 16:
*ابعاد اساسی مشاورهای عبارتند از :
۰)پذیرش بدون قید و شرط
۴ خلوص يا اصالت مشاور
۳۰) درک همدلانه
صفحه 17:
* پذیرش بدون قید و شرط
* مشاور در ایجاد رابطه مشاوره ترغیب مراجع به بیان مشکلاتش
نقش ویژهای دارد و منظور از پذیرش بدون قید و شرط پذیرش
ات تراحع است و نه عفاید او . ممکن است مراجم با ۵
مراجع مخالف باشد اما نشان دادن حالت خشم ,گیا ادای کلمات
۲ 0 این كفتان و كردار مراجعه مانند :(جدا از ۳
صفحه 18:
* خلوص يا اصالت مشاور ,مهمترین عنصر در ایجاد رابطه مشاوره
خلوص مشاورمی باشد معنی خلوص این است که مشاوردر
برخورد با مراجعه صادق باشد مشاورانی که صحبت ها
احساساتشان همنواست از جانب مراجع بیشتر مورد قبول قرار
میگیرند.
1 لته منظور درک همدلانه دریافت احساسات و
7 ىك مراجعه است. حاات مشاور به نحوی است که گویی آن
کنات دود به هستدد درست شلف ۳
صفحه 19:
مرحله میانی
* در مرحله میانی, نخستین گام مشخص کردن مشکلات مواجه است و معمولاً با نیازهای
اه مراجعه مركنند.يكى از فعاليتهاى مهم مشاوره ايل انك 26
نیازهای مراجع را مشخص نماید و برای مورد حاد نسبت به مزمن تفاوت ويزهاق قائل
68 ای ارتباطی مشابه در اين زمینه اهمیت ویژه ای دارند. مشاور مدرب
به جاى استفاده از کلمات فنی سعی در درک سطح فهم مراجع دارد و به شیوهای
68 ۱ میکند. همچنین در حین ضحبتهای مراجع خود ,۱ ۰ ۱۰
نمی سازد و تمام گوش می شود .با گوش دادن فعال مشاوران
خود را باز میکند این نوع گوش دادن برای مراجعه احساس امنیت
به وجود میآورد.
صفحه 20:
۶ گوش دادن فعال می تواند به دو صورت تکرار جملات مراجعه و انعکاس احساسات
او صورت گیرد. تکرار گفتار مراجع یعنی تکرار تمام یا بخشی از گفته های او
مانند» مراجع:( بیماری پدرم را رنج می دهد.) مشاور:(بیماری پدرتان شما را رنج
می دهد!)
* انعکاس احساسات یعنی بیان گفتاری مراجعه در شکل جدید مانند. مراجع :(از
4 ن خبر قبولی در کنکور بسیار خوشحال شدم.) مشاور:( برای شما خیلی
آور بوده و حتماً از آن خوشحالید.) مشاور با اين کار نشان می دهد که گفته
را به خوبی دریافته است .استمرور گفتههای مراجع یعنی گره زدن به هم
مسائل گسیخته وی درک گفته های او را آسان تر می کند.
صفحه 21:
۰ و , مشاور موفق با سکوت مراجع برخورد مناسبی دارد ممکن است مراجع فرصت نیاز
۲ اند نا در مورد افکار و احساسات خود گونه عمیق تر بيانديشد.
* سازماندهی , آگاهی از شیوه های سازمانی به جلسات مشاوره نیزسبب توفیق بیشتر مشاور
خواهد بود .منظور از سازمان تعبین خط مشی و نحوه اداره جلسه است .گروهی از صاحب
نظران معتقدند که ایجاد سازمان سبب ایجاد محدودیت شده و به رابطه حسنه خدشه وارد می
کند و برعکس گروه دیگر نیز وجود دارند که معتقدند فقدان سازمان سبب سردرگمی مراجعه و
مشاور میشود.سازماندهی شامل تعیین زمان و طول جلسه مشاوره مشخص نمودن اهدافی
مشاوره و صحبت درباره نقش های مشاور و مراجع است .طول جلسات مشاوره به
بستگی دارد برای مراجعان خرد سال( ۵ تا ۷ سال)تقریباً ۲۰ دقیقه کودکان
ie ال )حدود نیم ساعت و بیشتر از ۱۱ سال تقریباً یک ساعت مناسب است.
صفحه 22:
6 حلسه مشاوره میتواند به اشکال مستقیم غیرمستقیم و انتخایی رهیری
8 تست مراجح ءنوع مشکل و نگرش مشاور نسبت به ماهیت آدمی در
تعیین و نوع رهبری موثر است.
* مقاومت, مقاومت مراجعه به هر دلیلی که باشد» سد راه درمان تلقی میگردد
6 . ات بکی از دلابل مقاومت است که میتوان آن رآ با گوش دادن فا
کاهش داد .عوض كردن زمينه ى صحبت روش نسبتا موثر است .در صورتی که
ونان ادامه داشته باشد مینوان با خوداو در مورد این موه و
00 1 است که ارجاغ مراجعه به معنای عدم شایت ۹ ۳۳
مراجعه به شخص مناسب نیازمند به شایستگی زیادی است .
صفحه 23:
؟ ارجاع می تواند به دلایل زیر صورت گیرد:
٠ خارج شدن حل مشکل از توان مشاور
* وجود تفاوت های شخصيتى زياد بين مشاور و مراجع
* خویشاوندی مشاور و مراجع
بودن ارتباط مشاورهای بعد از جلسات متعدد
صفحه 24:
* مرحله پایانی
* سرانجام هر مشاوره ختم آن است.اختتام ممکن است به صورت
موقتی تاشروع جلسه بعد و پا زمانی باشد که کاور به خودرهبری
رسیده باشد.هرگاه دلیل اختتام چیزی به جز این باشد مشاور
باید دلیل را جویا شود. از سویدیگر بیم آن می رود که مراجع با
دادن به جلسات قبل از برطرف شدن بی اعتمادی به
ر رجوع به مشاور دیگر نیز دلسرد شود.
صفحه 25:
* خاتمه دادن به هر جلسه مشاوره مستلزم این است که:
8 ای از مدت زمان جلسه آگاه باشند» (۲) در اواخر وفت.
۳ رت بافیمانده اشاره کندءزیرا ممکن است مرا ۰ 1
درگیری با بیان مشکلات خود, از زمان غافل باشد. اشاره به زمان
ا ۳ کردد تا مراجع مساله جدیدی را مطرع
اع در دیدرس مشاور و مراجع به رعایت ۰ ۳۲۰
و خلاصه موضوعات مهم مورد بحث در آن جلسه توسط
صفحه 26:
* روشن است که خلاصه کردن توسط مشاور, به دلیل مشخص کردن رئوس
کامل مطالب و هدفهایی که در فواصل جلسات مراجع باید در رابطه با آتها
8 ات خاص .را دارد. لازم است که خلاصه ای از مصاحبه» در
6 ورام ثبت شود اما اين به هیچ وجه نباید در حضور وی صورتٌ
گیرد. جهت اطمینان از یادگیری مراجع و کاربرد عملی آموخته های وی
8 ارانه و مراجع به انجام آن ترغیب می شود. بدیهی اس BS
باید با توانایی مراجع هماهنگ و در رابطه با موضوعات مورد بحث
مشاوره باشد. سر انجام وقت خداحافظی فرا می رسد و
ی یابد.
صفحه 27:
* ختم نهایی رابطه مشاوره ای نیز امری طبیعی است. زمانی که مراجع نشان دهد که می
تواند اهداف خودش را مشخص نموده و در جهت پیشیرد آنها اقدام نماید, به مشاوره خاتمه
داده می شود. در واقع ختم رابطه مشاوره ای زمانی صورت می گیرد که مشاور بداند
تغییرات لازم در رفتار مراجع صورت پذیرفته و وی قادر است به نحو شایسته ای از عهده
آمور زندگی روزمره برآید. وجود نظامهای حمایتی چون خانواده یا دوستان, در این مرحله
از اهمیت خاصی برخوردار است. خاتمه رابطه باید به دقت برنامه ریزی شده باشد. بهتر
68 2199[ جلسات پایانی طولانیتر شود تا احساس وابستگی مراجع به آرامی از بین
ود. البته لازم است که رابطه مراجع با مشاور همچنان حفظ شود تا مشاور بتواند از
مطلع گردد. این امر خود نشان دهنده توجه مشاور به مراجع است. مراجع
2 که هر گاه لازم باشد می تواند دوباره به ملاقات مشاور بیاید.
صفحه 28: