صفحه 1:
۳
صفحه 2:
E
شماره اسلاید
2۳22
وم 68
(aero
dee «198
23
55
280
ees
Bee)
up elo رات اه
2 a
تاليف: ١ معدنى
۳ عزیزاه بهشتی (منبع
پیشنهادی دانشگاه پیام نور)
۲- دکترمحمود دلاور میباشد.
"" هدف از ارائه اين واحد درسى
بررسى مباحث يايه در شيمى
معدئى است
صفحه 3:
فصل اول
CSL)
صفحه 4:
پر
۳ Mee eer Mee SIs ee med .
eet es cS el ee ea SE MeO Ee en SC) Ie)
کلی را به شکل کم و بیش پیچیده بکار میبرد.
از نظر غير رياضيء تقارن به معني نظم و ترتيب در شكلء تناسب خوش آيند
ا ا ۱
احساس زيبايي ميياشد.
"ا از نظر هندسي تقارن را ميتوان بيشتر بررسي نمود.
و ۱
ملکولی انجام گیرده آن را در همان وضعیت اولیه با هم ارز با وضعیت اولیه آن
صفحه 5:
sre 99 Gy
Ped ose) ا ا
Ue aye sic soe ets 2
در فضا مربوط میگردند و رابطه مر یک از این ملکولها به تنیایی در
یک ساضار بلوری جورنه i)
برای شیمیدانهای مجرب و کارآزموده مزایای زیادی از طریق
مطالعه تقارن فراهم می گردد.
ادل .در ملكول +
یکی از سادهترین
بت اسان
بی و ذر يروياك دم
وس ما
يعوا عنابی برای
بتابراین وقتی که در انا
0 ee
صفحه 6:
عناصر و اعمال تقارن
* عناصر تقارن و اعمال تقارن بطور لاینحل به یکدیگر
مربوط ميگردند
او اين لحاظ ديك
و فهمیدن تفاوت بین آنها بسیار مهم است.
صفحه 7:
۱
A عمل تقارن عبارت از
ee iy eet ae
NO COM eNO Unley at lee yey cic
"" به عبارت ديكر اكر به وضعيت و جه تكيرى جسم قبل و بعد از انجام
را لد رت بر سر سار سن ما
م ا Fear en
ASL
صفحه 8:
تعريف عنصر تقارن
ا 0ن
نقطه ميباشد كه نسبت به آنها ميتوان اعمال تقارني را
انجام داد.
U همچنانکه قبلا اشاره گردید» عناصر تقارن و اعمال تقارني
مكمل يكديكرند» زيرا اعمال تقارن فقط در رابطه با
عناصر تقارن تعريفه ميكردد .
لا
Wee yee) ۱
صفحه 9:
عتصها و عملهای تقارنی
اه
انعکاس نسبت به صفحه
وارونه کردن اتمها نسبت به مرکز
rip eeen eet ا ل ل ا ا
3
ا ا eC
صفيخه عمود بر محور دوران
نان
صفحه تقارن
صفحه 10:
دوران حول یک محور متعارف
۱ ae te Rees al
کردد که قاثل انظیاق به حالت اوه باشد مور را محور eres
تپ
۴ حال اگر زاویهای را که ملکول بایستی به اندازه آن دوران کند تا یک
تصویر قابل انطباق بدست آید 9 بگيریم. در آن صورت گفته
میشود که ملکول یک محور دوران 0/۳7۰ درجه را دارد که آن را به
صورت 2012© نشان مىدهد كه در آنجا 8 درجه محور بوده و برابر
است با 8/5508 مىباشد و © علامت دوران (©7711©) است.
صفحه 11:
0 ا ل ا ل ل ress eet
99-۰
نشان میدهند.
و
nee Road) ۱
مینامنه و با تمادظ آن رانشان ميدهند "رت < 1
صفحه 12:
۳
ار ملکولی تنها دارای یک محور تقارن باشد آن را محور
اصلى ان ملكول در نظر می گیرند. به عنوان مثال مولکول
آب بر اساس شكل 3-١ تنها يك محور تقارن مرتبه "
" ( عير ) دارد كه محور اصلى آن مى باشد.
صفحه 13:
شكل )3-١( : 1120 قبل وبعد از عمل
20
صفحه 14:
۳ Lila : ) ©0( شكل
سطح مثلثي (مانند 3191)
صفحه 15:
* آنیون مسطح مربعی تتراکلرید پلاتین(11) -[۲]۶۳1
مطابق شکل (۶-۱) دارای چهار محور تقارن مرتبه ۲
ER ToC ir Oat ee) ۱
ا ROSS
یک محور تقارن مرتبه ۶ (عمود بیمرکز شکل) میباشد.
* بتابراین محوراصلی این ملکول 0 میباشد
صفحه 16:
شكل 4-١( ) : نمايش محورهاى دوران محض يك كونه مربعى”
(PtCly
صفحه 17:
جنانجه ملكولى داراى جندين محور تقارن هم مرتبه
باشد(درجات محور تقارنى يكسان) و يا از بين محورهاى
تقارنى انها دو يا جندين محور. بالاترين مرتبه يكسان را
داشته باشند. محور اصلى محورى خواهد بود كه از تعداد
۱
به را مثال در ملكول اتيلن مسطح رس تس ۱2۶
دارای سه محور تقارئی با مرتبه ۲ (یک محور نكر و دو
محور نار ) میباشد.
چون محور لک آن از دو اتم مرکزی میگذرد.
بنابراين محور 'ر. محور اصلى ملكول محسوب مى شود
صفحه 18:
صفحه 19:
ل ا ا ل كك
نظرعبور آنها ازاتمها هم یکسان باشند. بطوریکه نتوان
UF IES Spoil op ceo 5 0 US) e928
CT Be CAB ae ne Teme nD)
صفحه 20:
"" به عنوان مثال در ملكول جهار وجهى متان. داراى سه محور
تقارن نکر و چهار محور كت 6 است که هر یک از چهار
محور تقارن 60و آن از یک راس و مرکز وجه روبروی آن
nt Ss CM |
ere ey oi هریک از آنها را به عنوان یک مجور اصلی
در نظر کرفت. یعی کونه هاٍی جهار وجهی محظم دارای
So SA po he
سین ppt) hl Bs Ses) a) AN
اصلى ۰ ای اشند كه از راسهای روبروى آن مى كذرند.
صفحه 21:
TE ز
* اگر در یک ملکول. خط مستقیمی از هریک از اتمهای آن به
SC oe) ا Cel bel OC SPENCE Eins ل ك2
ا دهیم. به اتمهاى مشابهى برخورد مى نماییم.
گفته میشود که re) 00 داراى مركز تقارن است.
و POP
ل 0
صفحه 22:
شکل (۷-۱) : ملکولهای دارای مرکز تقارن
صفحه 23:
۱۳ 200
۴ صفخه تقارن. صفحه ایست که ملکول را به دو قسمت نمود؛ که
oe eee ۱
" يك جنين صفحه آيينداى را در ملكول. صفحه تقارن مى نامند و آن
Cal) ۱
از ال زر تست ب كبر له تب مت انیا لسع تفارن
ات
صفحه 24:
[۱ rn ee ere ee a eee)
ا rer er سه نوع صفحه تقارن در
" الف: صفمه تقارن عمودى ,6
"ا ب: صفمحه تقارن افقى ,6
"ج: صفحه تقارن مورب 6
صفحه 25:
ار ۱۵
صفمه ايست كه دربردارئده مموراصلى ملكول باشد.
CY Wart) WA) ONT OMe at) WAR FRY. im Can)
ایست. که بر مموراصلی ملکول عمود می باشد.
ج:) صفحه تقارنی مورب ,5: اگر ملکولی دارای مهورهای
00 عمود بر مهور اصلى بوده و دازاى صفحههاى تقارن
عمودى باشد. آن صفمات . صفمات تقارئى مورب ي5
۳۹۰
صفحه 26:
رادیکال سیکلوپتا دنیل
صفحه 27:
ee را
"" فرض كنيد كه ملكولى حول محورى دوران كند و جهت
کیری حاصل از این دوران را در صفحه اى عمود بر اين
سر سس تال سس مر رت سرت کر
حاصل قایل انطباق بر ملعول اولبه باشد. کفته می شود که
Orca سس را ات
a bee eee se] ل ل ا
بعلامت ,5 نشان مى دهند.
صفحه 28:
i
4
صفحه 29:
عمل يكسانى
"" عمل يكسانى در واقع يك عمل تقارنى هست و يك حالت
بخصوصى از محور دوران متعارف (,0)) است كه مرتبه آن
يعنى -١ " است.
"" بنابراين عنصر يكسانى همان محور دوران 01) مى باشد كه
Here DEE cle) ل ل
۴ این عمل هر شیء یا مولکولی را بدون تغییر می گذارد و
۱
دارای عمل یکسانی است.
صفحه 30:
ضرب اعمال تقارنى
اگر بخوا هیم دو عمل تقارنی ۸و 8 را به نوبت انجام دهیم در
5 ضرب آنها به صورت ۸۵13 نوشته می شود. یعنی
براى بدست آوردن اين حاصلضرب ابتدا عمل 8 و سيس عمل 4
را انجام داده و جواب حاصلضرب بوسیله یک عمل تقارنی برای
1
باید توجه داشت که ترتیب انجام عمل تقارنی از راست به چپ
است. یعنی همانطوریکه گفته شد در حاصلضرب ۸2 ابتدا عمل
Bere CE een ey PD
در صورتیکه نتیجه حاصلضرب ۸3 با حاصلضرب 9 یکسان
Ce Se eee Roe RE eS) Cae re
صفحه 31:
كروه نقطه ای تقارن
"" مجموعه عمل هاى تقارنى كه درباره يك مولكول مى توان
انجام داد را اصطلاحا" كيوه تقارن آن مولكول مى نامند.
۳ MC oe a aren OE od
ل ل a rea Orcs remo]
LP S| Cre Cir Pear Oe-E pr we Clare Ie -y-1tu |e)
اينكه حداقل يكى از نقاط مولكول در درون آن جابجا نمى
گردد. از اینرو آن مجموعه اعمال تقارنی را گروه نقطه اى آن
مولکول می نامند.
صفحه 32:
ء گروهی که در آن کلیه عمل های ضرب تعویض پذیر باشد.
al 3 نامیده می شود.
.یک ل عنصری از.
آن گریوه به همراه کلیه توان های آن عنصر تشکیل شده باشد.
یعنی از یک عنصر آن بتوان عنصرهای دیگر را به دست آورد.
ویژگی مهم گروه های حلقوی تعویض پذیر بودن آنهاست.
بدین معتی که
وى
بنابراين هر كروه حلقوى يك كروه آبلى است.
صفحه 33:
ee She re Or TI ee)
مجموعه عناصر تقارنی آن مولکول برقرار باشد.
ا ا ا ل ل ا
te MS ae) ۱
Bee ele) ee re SS Su te ee se es
باشد و تَعْتِيرى در آنها ندهد. اين عنصر»: عنصر يكسانى تاميدة:مى شود.
0 ل لل no Bcd
@x=x 6 =X
.در بین عنصرهای گروه» پیروی از قانون شرکت پذیری ضرب حاکم
باشد ی داشته باشیم
000 ل ا ل ل
ا 1 م
0 6-0 20-4 6 < ©
صفحه 34:
a Pa OVE CEES PEA TES Wa POD TTS Te enn wet nw
RO NPs Oe CUS ECR Seen np ney
لا 5
گزوههای کرچکری oer ی رهم PR
باشدء زير كروه آن كروه ناميده و آنرا بصورت ©) نشان مى دهند و همواره
ا ا pec RE Se SSS BE Sw iP
۹
عنصرهای مزدوج گروه
TET Ee ere ا ل ل
اصطلاحا" اين دو عنصر را مزدوج یکدیگر نامیده و 60 را تبدیل مشابهتی 6
می نامند.
صفحه 35:
طبته ها با کلاسهای گروه
۴ هر مجموعه از عنصرهای مزدوج یک گروه را اصطلاحا "
ل ل
های کوچکتری از عنصرهای یک كروه اند.
صفحه 36:
بررسی گروههای نقطه ای
کروههایی که پا ن مرقبة تقارن رادارند(گروههای نقطهای بت
توصیف گروههای تقارن را با گروههایی آغاز ميکنيم که در آنها محور تقارن مرتبة ۰9 ننها
عنصر تقارن است. چنین گروههایی با نشانة 6 مشخص میشوند. این گروههاه صفحة آیینهای: محور
دوران - انعکام, و یا مرکز وارونگ , ندارند.
الف) گروه نقطهای 6
تین LS
است که مولکول متعلق به ينگرو» پس از دوران ۳۶۰ درجهای به دور هر محوری که از آن بگذرده تفییر
1 Br ۳ 0 9 eee
4 که vl, og ~e
تقارن یعنی گروه نقطهای ,:6: تنها داای محور تقارن مرنبه ۱ است. این بدا معنی
a F
صفحه 37:
كروه نقطداى ,©
اين كروه شامل كونههابى است كه تنها داراى يك محور دوارن محض (م©) مىباشند و عملهاى
تقارنی آنها شامل یک با چند عمل دوران محض است.
صفحه 38:
گروه نقطهای ,5
اين گروهها دارای یک محور دوران - اعکاس م8 میباشند (یمنی مرب این محوره همواره زوج
است). سادهترين اين كروههاء كروه نقطداى ,8 است. جون عمل ,5 تركيب عملهاى 12و 1 است از ای
زد كروة تقطعلى ,8 را كووه نقطدلى © نيز مى نامتد كه در واقع؛تنها رای یک مرک wl iy
r
مز - 7
لكلل
يا
iP (NH, ۱ج بک
82
1
{CO(C,H,NO},]*
Se
5 اس
صفحه 39:
گروههای نقطهای بت
در پیش با توصیف گروههای نقطهای منک آشنا شدهاید. چنانچه تتها یک صفحد تقارن اققی (,0) به
ابن كروه بيافزابيم؛ به كروه تقطداى ديكرى كه مرتبة أن بالاتر است و با نماد برت) مشخص میشوده
تبدیل میشوه. عنصرهای تقارن این گروهها شامل :۴ و من دب" است. اگر زوج باشد. مركز واروتكى
نیز خواهند داشت. سادءترین این گروههاء كروه نقطداى ,© است كه معمولاً آن را با نماد یک نشان
صفحه 40:
کروههای نقطهای ,؟
این گروهها دارای یک محرر تقارن مرتبهٌ 8و 8 صفحه تقارن (,7)اند که در برگیرند؛ این محور است.
مرلکولهای ,۵ خمید؛ُ متدارلی مانند 130 ۰13,5 ,۰30 ,۸0 و نیز مولکرلهای ,018101 .
,61 ,ان (سیس) و غیره به گروه نقطهای ,نک : مولکولهای هرمی با قاعدة سه ضلعی مانند پ۳ :
,ال و مولکولهای چهار وجهی امنظم مائند ,1101© 1101© ر مضایه آنها به گروه نقطهای رب
مرلکولهایی که شکل هرمی با قاعد؛ مربع دارنده مانند 1378 له ,۵0۳ و ,10۳ به گروه نقطهای
تعلق ولوك
تعداد عنصرهای oy! OU كروههاى نقطداى نسبتأ زياد و شامل يك محور تقارن © و صفحة
تقارن ,6 است (محور Cy در راستای ارتفاع هرم در كونههاى هرمى شكل قرار دارد).
تاد
صفحه 41:
GS
3 ير
oC
نادادیدتا 9
2 و مد
I
7
9
5
3
5
3
5
شن
صفحه 42:
ثابت کنید که در گروه نقطهای رما دو عمل +6 وب مزدوج یکدیگرند. یعنی داریم :
Ya =
a, Cla, =C,
i
N,,
Hp Hn
0 #8 و
۳
Lo
N.,
HO "H
, Hy
۱ ۱
۳ 1
CG, HOY -H
۳
۲
صفحه 43:
كروههاى نقطداى ,1
در موردگروههای تقطهای که تا نما وضف شاد مولکر لها نها دارای یک محور تقارن aT Lay
صفحههای تقارنی که از این محور میگذرند. میباشند. مولکولهای بسیاری وجود دارند که دارای ۲
محور تقارن مرتية دو عمود بر محور اصلى ,© و يك صفحة تقارن افقیء یعنی صفحهای که بر محور
اصلی عمود است و محورهاى ,© رادر بر مىكيرد. میباشند. لين كرو هها بانماد ,م (] مشخص میشوند
و داراى عنصرعاى تقاون 8و ,© و ,© عمود بر محور اصلی, يك صفحة تفارن ,و 0 صفحة تقارن
نائم ۵ اند. اگر * زوج باشد مرکز وارونگی نیز دارند. 1 2
2 هرن
۱ © سر me
a a
a 0 0
D2h
صفحه 44:
صفحه 45:
صفحه 46:
گروههای نقطهای D,
دارای 1 محور پ افزودن بر محور اصلی پن) میباشند که همگی بر محور ,تا عمودند.
© © | اما دارای صفحههای تقارن نیستند.
[wet eucocncoau), [
[coin cH NA De] (But dy)
صفحه 47:
ae
داردكه بر CRC, spre bee 2th att ps pope, per ثابت کنید که اگر مولکولی دو
ألا سير ايع
دو محور تقارن ,6 عمود بر هم رادر راستای دو محور دکارتی 26و ل در نظر میگیریمه
C0) [% ys 2] = [x -y, -2]
C0) D6 ¥ 2] = [-% ys -2]
وك C0) 0 vs 2 = C69 [x < ما -y, 2) = اه« هه
عم
چرن تأثير توام دو عمل تقارن ((), © و (),© بر مختصات یک نقطه از مولکول» هم ارز
(2),© بر مختصات آن نقطه استء يعنى مىتوان نوشت:
© د (6۵ ۰ ۵
بنابراین محور #نيز محور تقارن ,© اين مولکول است که بر دو محور پز؟ دیگر عمود است.
صفحه 48:
کروههای نقطهای ر,(
اگر به سیستم محورهای گروه نقطهای ,: 0 صفحدٌ تقارن در برگیرندة محور ,زک و لیمساز وی
بین هر دو محور مرتبة ۲ مجاور اضافه کلیم گروههای تقطهای دیگری به دست میآیند که با نماد
مشخص میشوند و دارای عنصرهای تقارن 15 بت ؛ ,96 عمود بر محور اصلی (,نک) و و6 میباشند.
اگر 7 فرد بش مرکزوارونگی نیز دارد.
226 pn
90606
صفحه 49:
صفحه 50:
كروههاى مکعبی (جامدهای افلاطوتی)
این گروهها شامل چهار گرن؛ مکعبی ؛ چهار وجهی: هشت وجهی و بیست وجهی مثلثی است.
كروه نقطهای ,7 (چهار وجهی منتظم)
یک چهار وجهی منتظم بخشی از فضای داخل مکعب است که قطر وجه آن برابر یال آن چهار وجهی است.
اگر رأسهای مکعب را یک در میان به هم وصل کنیده یک چهار وجهی محاط در آن به دست میآید.
هر چهار وجهی. دارای جهار محور م (که از وأسر و مرکز وجه روبروی آن م ىكذرد) . سه محور 5 :
(م© كه از وسط دو يال متتافر آن میگذرد) و شش صفح تقارن پره(که از یالهای آن میگذرند)
میباشذ که جزئی از تقارن مکعب است.
صفحه 51:
موس زوه
۳
hs om
A
AS:
=
‘
بح
10
صفحه 52:
صفحه 53:
هر هشت وجهی دارای مرکز وارونگی» سه محور تقارن پله (که هر یک از هر دو راس روبروی آن
میگذرد) : چهار محور پل (هر یک از مرکز هر دو وجه روبروی آن میگذرد) ؛ شش محور ,"6 (هر یک
از وسط هر دو یال موازی آن میگذرد) سه صفحة تقارن ,0 (که بر محورهای اصلی عمودند و چهار یال
افقی را در بر میگیرند: شش صفحٌ وه (که هر یک از وسط دو یال موازی میگذرند) میباشد.
9 N ۳
6 لثم 6 م 1 ‘i
of 2 م
دسم عن “| 772 P
١
0 هگ F
0 NN ۴
صفحه 54:
تمرين
ابت آن است.
ثابت كنيد كه محور ,© مكعب. محور م5 جهار وجهی محاط در آن
ثابت كني es
صفحه 55:
| تمرین _ ترفیح دید ک اگر:
الف) به گروههای نقطهای ,بت ۰ Cy, Coy و7 مركز وارونكى اضافه شود هر يك به كدام كروه
نقطهای تبدیل میشوند؟
ب) اگر به گروههای نقطهای ,رن یک صفحدٌ تقارن ,رت اضافه شود به کدام گروههای نقطهای تبدیل
میشوند؟
اگر بهگرومهای نقطهای ,> بت يم,© مرکز وارونگی اضافه شود: به ترتیب به گروههای نقطهای
۳,۰2 و ,2و كروه نقطهاى 1 به گروه نقطهای ,0 (مکعبی) تبدییل میشود.
ب) كروههاى Coy با افزودن یک صفحذ ,2 به گروههای تقطهای پر( مربوط (, به 2 وب
به رل و ...) تبدیل میشود.
© - 8 سل
شنم هو
23 7
2
صفحه 56:
ه نقطداى وآ (بيست وجهى مثلثى, دوازده وجهی پنج ضلعی)
گروه نقطهای و[ شامل گونههایی است دارای ساشتار دوازده وجهی پنج ضلعی یا پیست وجهی مثلتیاند.
تقارن مز) ( که از مرکز هر دو
وجهی و با از رأسهای روبروی بیست وجهی میگذرند). ۱۵ محور 6 (که از
وسط یانهای وير میگذرند) ۱۵ صفحُ تقارن (که از وسط یالهای روبرو میگذرد) و مرکز وارونگی-
or Y= ۳ ۲
قو ... داراى تقارن يل اندر ONY eB, Hy, By ale گرنههایی
عنصرهای تقارن آنهاعبارتاند از شش محور
وجههای روبرو در درا
منظره ۲۰ وجهی مثللی منظره ۱۲ وجهی پنچ خلعی
در راستای محور 6 در راستای محور 6
در راستای حور
صفحه 57:
گروههای نقطهای ویوه : بر , بي ©
oy
در مولکولهای خطی. محوری که مولکرل در راستای آن قرار دارد یک محور
ارن.از مرت بینهایت
است. زیرا: زاویههای بیشماری وجوددارد که اگر به اندازهآتها مولکول را دور آن محور بچرخانین
عنصرهای تقارن ابن كروه عبارتاند از یک محور بر ؛ بینهایت محور ,"6 عمود بر آن: یک صفحهٌ
تقارن ,6 و بینهایت صفحد تقارن فائم مرکز وارونگی.
همه مونکونهای دو اتمی ,۸ (مانند ,۰13 ,و ,0 و .) مولکولهای سه اتمی خطی ۸۵8 (مانند:
امع CO, Xe, ,68) و مولکولهای چهار اتمی خطی مانند استیلن په این گروء نقطهای تعلق
دارند.
HH ردم ۳
Co H-C=C-H NEN كن
J O=C=0 cre
معن aan fee
Cl-Be- Cl ١ D, 7 3 ۷
O=N=0
2 F-Xe-F
صفحه 58:
صفحه 59:
| گروههای نقطهای چرخشی
اگر از گروههای نقطهای I, Ty صفحههای تقارن حذف شود؛ به ترتیب به گروههای چرخشی آ و
و آتبدیل میشوند که تنها عملهای تقارن دوران محض به دور محورهای تقارن را شاماند, ۳
۱-9
feos
eet دستهبندی گروههای نقطهای
[- اگروههای یکسان در هر سو (گرومهای ایزوتروپ)؛ مانند گروههای نقهای ,۰0۵ پا رب
2 گروههای دو وجهی شامل 9 محور تقارن عمود پر یکدیگر: مان گروههای نقطهای ,۰0 ag Day
(که در آنها ه سب ۳ ۲ 9 است).
3 گروههای چرخشی با محوری که تنها دارای یک محور تفا تقارن MLE میباشند. مسانند گروههای
تقطهای رگ ور » Ton 8) Cy 1۰ 92 است
4 گروههای محوری مختلط یاگ گروههای متناوب, مانند گروههای نقطهای ,5 (۰۰ ,۱:۲ 9 است)
,5با نشانه ,6 و ,8 با نشانه :6 مشخص میشود.
صفحه 60:
روش تشخیص گروه نقطهای مولکول
ابل بايد معلوم كنيم كه آيا مولكول خطى و داراى محورى از مرتبة بيتهايت است؟ اگر چنین
باشد. مولکول به یکی از دو گروه نقطهای ویوه (بر) با بر 10) تعلق خم امد داشت.
ابید معلومکنم کهآ مولکول از گروههای مکمبی است؟ یعنی درای چندین محور تقارن
از موتبهبالاتر از ۲ است. اگر چنین محورهایی وجود داشته باشت مولکول به یکی از گروههای تفطهای
0,۰ با را تعلق خواهد داشت.
مارم مرلکول دارای محور دوران محض ,م6 (8<۱) نیست. در این صورت به یکی
گروههای نقطهای ,۰6.۰6 .6 تعلق دارد.
190]3[8/]ج مرنکل نها دارای یک محور دوران محض مرتبةٌ 1 ,6) است و باید معلوم کنم که
5 کدام عتصو تقارن بنیادی دیگر را
0 . مرلکرل انزدن بر محور دوران محض GIG, محور تقارت > عمود بر آن است و
1 بايد معلوم كنيم كه افزون بر آن. دارای کدام عنصر تقارن بنیادی ديكر نيز مى باشد.
اگر مولکول هیچ صفحة تقارن نداشته باش
به گروء تقطهای DD, جنانجه يك صفحة تقارن عمود بر محور اصلى تقارن
داشته ياشد به كروه نقطداى ,0 و اكر داراى « صفحة تفارن باشد به كروه
caja Glo Dy, slat
ارد.
صفحه 61:
مرحلههای ]و ا] را به آسانی میتوان وارسی کرد. زیرا؛ مولکول فروسن خطلی نیست. پس
نمىتواند به كروه نقطهاى ريي© و يا كروه تقطهاى .9 تعلق داشته باشد. همچنین این سولکول
نمىتواند به كروههاى مكعبى تعلق داشته باشد. زيرا تنها بيك محور با مرتبة بالاتر از ؟ (ي©) دارد.
مولکول یک محور وت دارده نمی تواند به گروههای نقطهای ,۰6 :5
Gl C, 5 داشته باشد (مرحله 111).
حال يايد محورهاى ,© عمود بر محور © را در آن جستجو کنیم (مرحلههای 1۷و ۷ب
در مولکول فروسن چنین محورهایی و جود دارند که یکی از آنها در شکل تشان داده شده است. ب
نمیتواند به گروههای تقطهای رن ؛ eS), بم© و بيم© تعلق داشته باشد.
3
حال يايد معلوم كنيم كه مولكول به كدام يك ازكروههاى بغ يي ,© تعلق دارد. أز انجاكه ابن
مولكول فاقد صفحة م6است و يك صفحة قاثم ي6رامى توأن بين هر دو محور مرتبة ۷ مرلکول فروسن
رسم کرد: پس این مولکول (در کنفورماسیون تبوشيده) به كروه نقطهاى ,13 تعلق دارد.
سد
صفحه 62:
صفحه 63:
مرتبه گروه نقطهای
مجموعه عملهای نقارتی مستقل (غیرتکراری) هر گروه نقطهای راء اصطلاحاً مرب آن گروه
تقعهای مینامند و با ۷ نشان میدهند. با توجه به جدول کاراکتر هر گروه نقطهای « میتوان گفت که
مرتبة گروه برابر مجموع عملهای تقارن هر طبقه (یا کلاس) آن و یا در واقع مجموع ضرییهای عددی
طبقههای آن گووه است.
مرن
مرتية كروه نقطهاى .© را حساب کنید.
حل میدانید که این گروه دارای عنصرهای تقارن و +6 و ,۳۵ است. با محور م" تنها دو عمل تقارنى
مستقل (6 و !©) و باهر صفحة تقارن میتران یک عمل تقارنی مستقل الجام داد (07 و 2 »هر یک
برابر عمل یکساتی 12و تكرارىاند). بتابراين مى توآن نوشت +
۱ ۱۵ + ۲ (C+ ore) =
صفحه 64:
تمرين
مرتبة گروه نقطهای و1" را حساب کلید ز
عتصرهای تقارن این گروه عبارت اند از ۳ ,۰۴6 پ۳۹ و و۶0. چرن با هر محور ,© دو عمل تقارنى
مستقل با هر محور پ8سه عمل تقارنی مستقل (5» 6 > 5و (5)و با هر صفحة تقارن؛ يك عمل
تقارنی مستقل میتران انجامه پس داریم :
<< ۱8 + ۷۴ )6( + ۳۳ )8( + ۱۸۶)( > ۴
صفحه 65:
wwe
مر تبه كروء نقطهای ,م62 را حساب کنید.
عنصرهای تقارن اين گروه عبارتاند از :. زمه۳ م۶0 بت طرگاپ۲6 ,۳6,6 ظ
عملهای تفارنی مستقلی که با این عنصرها میتوانانجام داده عبارتاند از :
9 یج
م ot Lt ۱ ۳ ی cet
cls? هوک( 5
hx
ايقس هق بيه
x او
S28). 8) =¢,, 87
> نت
b= VE) + 1D + ak) + Vx) + xP (CD + HME) + HV)
+ ۳۰۳ )6( + ۲۰۳ )6( +۸
صفحه 66:
تصل دوم
ad TOSS, ا
صفحه 67:
* مدلهاي اتمی ارائه شده توسط بوهررادرفورد و... به دلايلي
در مورد اتمهاي جند الكتروني با عدم موفقيت روبرو
كرديد از اينرو ارائه نظريه كاملتري در مورد حركت
الكترون به دور هسته و وضعيت انرزي آن توجه دانشمندان
را بخود جلب نمودء كه در اين رابطه با توجه به خصلت
دوگانگي ذره- موج تابش 02 نظريه
مكانيك موجي اریائه گردید.
صفحه 68:
خصلت دوگانگي ذره- موج تابش هاى
pene arr te
Ve Ure Oe Eee Wee We eee
- الکترومغناطيسي و ماده در سا ل 9606توسط لوئي
دو بروی ارائه گریدید . برحسب این نظریه الکترو ن که به
صورت ذره است» مي تواند دارا ی خاصیت موجي نیز
باشد
صفحه 69:
لوئى- دوبروى با استفاده از انرزى هر فوتو ن و
انرژی یک ذره بر حسب رابطه انیشتنی » این
ابر 26 فر 0 ر ايان شرك
صفحه 70:
فرض اساسي دو بروی اين بودکه ذرات از خود خاص موجی با
.طول موجی برابر نشان ميدهند
حال برای اینکه یک الکترون درحالت ایستاده باقی بماده لام
است كه آن را به صورت يك موج ايستاده در اطراف هسته در
نظر گرفت » به عبارت دیگر محیط مدار» با ید مضرب صحیحی
از طول موج باشد.
صفحه 71:
۳ Pee Teme eS i
موضع یک الکترون را مشخص نمود. زیرا براي مشخص
کردن محل الکترون بایستی از تابانیدن فوتون پر انرژی
75 0 ل ا Cerereeyene cm alice]
همچنین ممان آن می گردد.اين موضوع را می توان به
: صورت زير بیان نمود
صفحه 72:
معادله حركت موجى الكترون
2722 ا ا ا Wis
حركت الكترون بااستفاده از معادله انتشار موج در سه بعد
ل لك د ل و
انتشارموج در سه بعد به صورت زير نوشته مي شود:
صفحه 73:
منظور سادگي » سه جمله اين معادله را که فقط به مختصات
C= IDLE peice ا TCE 2
5
اين معادله كه به سه بعد مكاني ويك بعد زماني بستكي دارد.
معادله انتشار موج در فضا مي نامند
صفحه 74:
معادله موج
صفحه 75:
حل معادله شرودینگر در مورد اتم هیدروژن
ا اه
"" راكه يتانسيل جاذبه يى الكترون يا هسته اتم هيدروزن
است قرار می دهیم» معادله شرودینگر برای اتم هیدرژن
بدست می آید.
صفحه 76:
رابطه بين مختصات دكارتي و قطبي به صورت
زيرمي باشد:
ا ل ا ا ا ا
در آنجا تابع موج شامل سه متغير uth ar, 0, v 48
0
بود:
صفحه 77:
نمودار تابع موج ۱110۳
ا ا ا ل ا ل ا ا لت
هيدروزن و يونهاي هيدروزن مانند' بصورت زير
ad ا
صفحه 78:
رمع قعى
6 8 10 12 14
MA
whoa ,
as عج) و3 3.۱
5 8 ۱۵ 12 14
00 2
-01 ak
eho
02 2ع
امه
0 2 4 6 8 10 12 14
th
2s
0-2-0۱
در
2p
i سن تع طبضا 4ن
0.2
0 00
02 o> 4 6 8
۹ oh th
صفحه 79:
نمودار تابع احتمال شعاعيء+ ,2 ۱2۸۹۱6۰
۱
er ل ee ew Weel ۱
تغییرات احتمال يافتي الکترون را در لاه اي كروي
حدفاصل بین (11 + ) و ۲ در نظر گرفته مي شود.
صفحه 80:
نمودار توابع توزيع شعاعي احتمال براي اتم هيدروزن
3s
10 12 14
aK
10 12 14
th
صفحه 81:
نمودار توابع موجي زاویه اي
* اين توابع مستقل از عدد کوانتومي اصلي هستند و بعلاوه
توابع اوربيتالهاي 5 مستقل از زاویه 0 و م بوده و
ا ل ا ا ا رس لت
اوربيتالهاي 5 همواريه كربوي هستند.
ا ل ل 0 2500
به زاويه 0 داريد ولي اوربيتالهاي .,.[ و ,7 به هر دو
زاویه 9 و م) بستگي دارد.
صفحه 82:
ATES OME CIT Bis SOP p er Ce OyEN
RT SY 1 1 Tne re rr
هیدریوژن حل نمود.
RDU ل
هلیوم که فقط دو الکترون دارد» امکان پذیر نمي باشد.
علت اين امر عمدتاً به سبب نيروهاي دافعه بین الکترون
0
5 ا ا ل esl
0غ OOP SCPE revere oe
حرکت مي کنند
صفحه 83:
و
اتم هلیوم» خواهیم داشت:
صفحه 84:
انرژي اوربيتالهاي مختلف در اتمهائیکه بیش از یک الکترون
دارند» از دو جنبه با انرژي اوربيتالهاي اتم هیدروژن تفاوت
ls
BN Tele. VAS ese weno Sete See Ee (i
74 و بقيه آن با بار »-
© اثر بوششي الكترونهاي داخلي تر در مقابل
هسته روي انرزي ترازهاي بعدي
صفحه 85:
رابطه بين انرزي اوربيتالها با نحوه ير شدن آنها
صفحه 86:
" براي تعيين آرايش الكتروني حالت يايه عناصر از اصل آفبا
با توجه به قانون هوند و اصل طرد پاولي استفاده مي کنند
Een DEO eevee Te Ser aC
* اوربیتالها برحسب ترتیب انرژي پر مي شوند» يعني ابتدا
Key ل ا 2 ۱۳
لل ل ۳
صفحه 87:
: نحوه ير شدن اوربيتالها بر اساس انرزي
صفحه 88:
قانون هوند :
۱ ews SUES er kere ld
اين که همه اوربیتالها با یک الکترون اشغال نگریدند»
بهیچوجه الکترون ها در اوربیتالهای دیگر جفت نمي شوند
الكترونهاي منفردى كه اورببيتالهاى هم تراز را اشغال كريده
اند همكي اك اسپین هاى موازى بوده؛ داياى عدد
0
صفحه 89:
اصل طرد پاولي:
در یک اوربیتال به هیچ وجه دو الکترون را با چهار عدد
كوانتايي ,322 , ,330 , 1 , 33 نمي توان يافت.
" يعني هر اوربيتال بطور ماكزيمم مي تواند دو الكترون را
بادو مقدار مختلف ,132 در خود جاى دهد .
صفحه 90:
فصل سوم
لا مره
صفحه 91:
شرح مختصر جدول تناوبي
ا ل ۱
ee
8 المود.
ا ا ا ل ل تمن
در ترکیب با اسیژن» اسیدها رابه وجود
OE Ce ETT SY a eh ee) ۱
ا De ETD ا
برزیلیوس براساس نظریه الكتروشيميايي» عناصررابه دودسته
فلزات و غیرفلزات تقسیم بندي کرد
مندلیف (06عنصر را برحسب افزایش وزن اتمي طبقه بندي
ار ۱9
ES ميكيرند.
صفحه 92:
خواص تناوبي عنصرها با توجه به محل آنها در جدول
تناوبي و بررسي تغييرات كلي اين خواص
" آرايشهاي الكتروني اتمها يك تغيير تناوبي ريا با افزايش
Ru اتمي Ju) سم به نمايش ميكذارند. اين خواصء؛ كه
Se ee Te Ee reer nel
شده است تكررار ميشودء به ترتيب مرتب شدن لايههاي
كوانتايي تغيير ميكنند.
صفحه 93:
3-0
" در جدول تناوبي» آندسته از عناصر كه تعداد لايهدهاي مجاز
الكتروني آنها با هم برابر و عدد كوانتومي اصلي لايه
Wee heat Sy ل ل ۱
تشکیل ميدهند.
در هر دوره تناوبيبا پرشدن لايههاي الكتروني
a
درآمده و به آرایش و ساختمان يك گاز بياثر ختم
>
ميشود.
صفحه 94:
" عناصري كه آرايش الكتروني يكسان در لايه
دا(
تشکیل يك گروه را داده و در زیر هم و در يك
ستون قرار ميكيرند
صفحه 95:
بار مؤثر هسته و نحوه محاسبه آن:
* در اتم هاي چند الكتروني» بار منفي هر الکترون» مقداري
از بار مثبت آن اتم را خنثي كرده و از تاثير تمام بار مثبت
y 20 الكترون هاي باقيمانده» ا اين تاثیر را
اصطلاحا اثر پوششي مينامند
مقداري از بار مثبت هسته که پس از تاثیر اثر پوششي
کر ۱ از بار حقيقي هسته اتم براي
اه( و 102۰۳ بار موثر هسته نامیده
مي شود.
صفحه 96:
در کل» هر چه اثر پوششي بیشتر باشد. بار موثر هسته يعني
باري که واقعا باعث جذب الکترونهاي مدار خارجي مي
شودكمتر خواهد شد.
" رابطه زير ارتباط بين عدد اتمي و بار موثر هسته را نشان
مي دهد و ثابت پوششي الکترونهاي ترازهاي پایینتب 2
لل ا ات
T*=1L-G
صفحه 97:
نحوه محاسبه بار موثر هسته
" الفه) روش اسليتر:
قواعد اسليتر را براي محاسبه اثر بوششي بصورت زير
مي توان مرتب كرد
B16) ا م
صفحه 98:
0- الكترونهاي موجود در لايههاي الكتروني را به صورت زير مرتب
مي کنیم:
تست ریت سا وف ات مت ۱
(- براي تمام الکترونهايي که نسبت به الکترون مورد نظر در
تراز انرزي بالاتري هستندء ثابت يوششي برابر صفر است.
" ه- براي هر يك از الكترونهاي 315 و 107 ثابت بوششي 5 -
" ©0.5 است(اين ثابت براي الكترونهاي موجود در اربيتال 15»
برابر 0/0 است).
" 60 هر يك از الكترونها در ترازهاي (2-1) » داراي ثابت
يوششي برابر 0/©© - ٠ مويباشند.
" 5 هر يك از الكترونها در ترازهاي (2-2) و يا بايين تر داراي
| ا ال peti Ee
صفحه 99:
اكرِ الكترون مورد نظر در تراز 1 و يا م باشدء قواعد ۳9
ee) tIS ۱
" )- براي هر الكترون موجود در تراز 4 ويا »
ل ا ا لكت
© براي الكترونهاي باقيمانده در ترازهاي بايينتر» ثابت
eres) است.
صفحه 100:
ب : روش كلمانتي و ريموندي
" در اين روش ثابت يوششي يكساني براي همه الكترونهاي موجود
در يك تراز اصلي در نظر گرفته نميشوند و تنها براي الکترونهاي
WE Laat Se ee lS) برابر فرض مي شود
دیگر اینکه» الکترونهايي که نسبت به الکترون مورد نظر در فاصله
دورتري نسبت به هسته وجود دارند نیز» در اثر پوششي دخالت داده
ميشوند.
" در اين روش براي هر اربيتال در هر تراز يك رابطه رياضي در
نظر گرفته ميشود :
S3s = 15.505 + 0.0971(N3s) + 0.8433(N3d) + 0.068 (N3f) ®
صفحه 101:
۷ TOP ee Oe To eT
جدول تناوبي
در هر دوره؛ كمترين بار موثر را در فلزات قليايي و بيشترين بار موثر
0 0 web)
" همين روند در مورد عناصر واسطه هر دوره ديده ميشودء اما جندان
ea) 0 ا ل ا الك
درونيتري دارد.
7 نیز
RTE)
در يك گروه از جدول تناوبي, با افزایش عدد اتمي» بار موثر هسته نیز
gs ali
صفحه 102:
تغییر اندازه اتمها برحسب بار موثر هسته
۱ ا eR BE En EES as
الكترونهاي لايه ظرفيت) از سوي بار موثر هسته وارد ميشود» ( "
۳ evo)
۱
باعث ميشود بار موثر هستهاي در طول يك دوره از جدول 4 ۶
تناوبي از جب به راست افزايش يابد و در نتيجه شعاع كاهش بيدا
کند.
در هرگروه نیز از بالا به پایین الکترونهاي لایه والانس یا
re eke eB) 9
اربيتالهاي بزرگتر قرار ميگیرند» در نتیجه شعاع افزایش
mr eee
صفحه 103:
انرژي یونیزاسیون :
" حداقل انرزي لازم براي خارج كردن سستترين الكتريون
از اتم در حالت يايه و تبديل آن به يون مثبت كازي در
همان حالت پایه را « انرژي یونیزیاسیون» ميگویند.(117 )
صفحه 104:
محاسبه انرزي يونيزاسيون
* الف: روش طیف بيني:
انرژي بونیزاسیون عناصر را از روي نتایج طيفي آنها ميتوان به دست آورد
اه 0 1
أورد.
-d/ a? ) ل
در اين فرمول « >» تراز ظرفيت و « -» تراز بي نهايت است. « 8» ثابت
ريدبرك است. و با توج به فرمول زبر انرذي لازم جهت خارج شدن الكترون
ا
hex = ) ل ال ۱
25) ©0066
و يا فقط با دانستن فركائس و يا ملول موج يونش» انرؤي يونش را موتوان
محاسبه کرد.
صفحه 105:
(an) ا لكك
* در این روش با سنجش بونهاي مثبت حاصل از برخورد
Sy ee rere er Peer a Eps.)
واندازهگيري انرژي الکترونها از طرف دیگر انرژي
یونیزاسیون تعبین مي گردد.
0
" اين روش برمبناي قانون هس استوار است
" واز جرخه يا «سيكل بورن هابر» استفاده ميشود.
صفحه 106:
د) روش استفاده از بار موثر هسته
ORE eer eae To we nw
انرژي بونیزاسیون را محاسبه کرد. در اين روش انرژي
یونیزاسیون اختلاف انرژي بین اتم در حالت خنثي و یون
حاصل از آن اتم ميباشد.
" براي خارج كردن الكترون از حيطه جاذبه هسته اتم؛ بايد
نيرويي اعمال شود كه بر نيروي جاذبه بين الكترون وهسته
اتم غلبه کرده و آن را خنثي کند. اين نیرو که همان انرژي
صفحه 107:
انرزي يونيزاسيون از رابطه زير بدست مي آيد.
EL =A (Z*/ n-o)?
ورس - Jigs ga sil S ane (N
ميباشد. عدد کوانتومي اصلي و یا لایه ظرفیت
ميباشد» رابطه(ن - «) را با 0* نمایش ميدهند:
را
۴ 2* عدد کوانتوميلصليموثر مياشد.
" براي مقادير مختلف م عدد کوانتومي اصلي عبارت است
(
صفحه 108:
8 1 2 3 4 5 6:
a | 71 3 3.7 4 438
BoM ee Creer Rae re co rE
n 1 3 4 5 iS
4 0 0 0 0.3 1 ال Sl
" به اين ترتيب:
EI = 13.6 (Z* / n*) 2 ®
صفحه 109:
۳۳ ۳۰۱00 0 De Tee Cree eT RIED)
" در هر دوره از جدول تناوبي» انرزي يونش از جب به
راست افزايش مويابد. در طول هر دوره عدد كوانتومي
اصلي ( «) ثابت است و عاملي که باعث اين افزایش
ميكرددء افزايش عدد اتمي موثر است. انرزي نخستين
يونش با مجذور عدد اتمي موثر رابطه مستقيم دارد:
EI « (A/n?) (Z*)?®
۳ ۱ دوره یكمقدار ثابتماشد
صفحه 110:
روند تغییرات انرژي نخستین بونش اتمها بر حسب عدد اتمي
صفحه 111:
" در هر كروه از جدول تناوبي انرزي نخستين يونشء از بالا
cage ne ل ۱
" در طول هر كروه علي رقم اينكه با افزايش عدد اتمي؛
بارموثر هسته نیز افزایش ميیابد اما در هر گروه با
افزایش عدد اتمي عدد کوانتومي اصلي ( م) نیز. افزایش
ميیاید و با توجه به اين رابطه 2*/8۴(۲) ۸ < ۳1
Senor ree EIT 1 ha in ome (( ۱۱
eee =P Ir eS: fe Cie ۳
(7*) غلبه ميکند.
صفحه 112:
۳۳ اک
ee Meio Yee eke one eS E esis
ESS Tere wap Se tet ae eee EMTS ول
J
تبدیل به يك يون منفى گازی در حالت پایه میشود
۱ eae
اك 5 + )6
صفحه 113:
انرژي الكترونخواهي از. نظر مقداري برابر با آنتالپي
اد ew teat boyy ES BE ۱
a 2 و ار ۱
vip vue ونر
روند تغييرات انرزي الكترونخواهي عناصر جدول تناوبي
صفحه 114:
روند كلي تغییرات الكترونخواهي در جدول تناوبي
لوا هايي در جدول که داراي آرایش پر یا نیمه پر هستند
تمایل كمتري به جذب الکترون دارند در نتیجه انرژي
لكر الك 7
* اتمهايي که با جذب الکترون به آرایش پایدار مي رسند
ل ل لت
صفحه 115:
الكترونكاتيويته
" الكترونكاتيوتيه يز (كاي) عبارت است از تمايل اتم يك
re eee ا 0
يك ملكول است.
a
ROSE tee RCE LOEB Ren CS Soc
erg ero ey مختلف بستگي دارد. ER ۱ ert er)
۱ ys Bb Le renege SEBS Ip an
۱۳ ۳۳ SRE Sewers)
صفحه 116:
محاسبه الكترونكاتيوي:
و
ین روش بر اساس خواص ترموديناميكي است و از طریق
مقايسه انرزيهاي تفكيك بيوند مولكولها صورت ميكيرد
22 )©- an Ady با ۸00 all ۳ الكترونگاتيوي ads!
رابطه مستقيم دارد. ©(
صفحه 117:
اكر مقدار 15 /برحسب كيلوزول بر مول باشدء اختلاف الكترونكاتيوي
بين دو اتم ل و عبارتست از:
۱ ««بر ٠
خولهد بود از:
" ميانكين حسابي
2
۳
*_ در اینجا مقدارثابت برابر واحد در نظر گرفته شده است.
صفحه 118:
ب) روش موليكن
* مولیکن تعریف خود را بر پایه دادههاي طیف اتمي بنا نهاد. وي
نشان دادکه تمایل يك اتم نسبت به اتم دیگر در يك مولکول که به آن
cep) تا ۱ 1۱۳7
متوسط انرژي یونش و انرژي الكترونخواهي متتاسب است.
۱ ey eT On Sh CP PTe TAS)
صفحه 119:
ج) روش آلرد- ركو
" در اين روش الكترونكاتيوي توسط ميدان الكتريكي بر روي سطح
اتم مشخص ميشود. اين ميدان در واقع نيروي جاذبه ايست كه از
ع م 00
اين نيروي جاذبه الكتروستاتيكي از رابطه زير بدست ميآيد:
a
بر طبق تعريف آلرد ركو عناصري باالكترونكاتيويته بالا آنهايي هستند
Bre ee TEE ee ee She rere we)
نزديكي فلوئور هستند
صفحه 120:
OP TOrS OER CSTD key ED)
" درطول هر دوره از عناصر اصليء الكترونكاتيوي از جب به
راست افزايش مويابد. به اين دليل كه در طول هر دوره
7 Or Pers IF Tae wee OW Pw Te Renee hh
RPP et ont nree Kees Pant)
۱۳ eb Peer Tae nee eC ore 6 Pe es Te Ie ae)
نتیجه الكترونگاتيوي کاهش مي یابد. با افزایش عدد اتمي در طول هر گروه بار موثر
هسته افزایش ميیابد که باعث افزایش الكترونگاتيوي ميگردد اما میزان تاثيري که
Oe ee Sees ire IS ere viE toot 6
BOE CE Ess toe on
صفحه 121:
1
و Hore
" در هيبريد شدن اربيتالهاي اتمي هر قدر درصد اربيتالهاي و در
اربيتالهاي هيبريدي بیشتر باشد. الكترونگاتيري بیشتر خواهد شد
زیرا اربيتالهاي و سطح انرژي پايينتري نسبت به اربيتالهاي و
و 0 دارند.
Bee re
co i الود قرم ررك رف يكنا
ما PSS Pore eS COEDS
بررسيهاي دقبقترمشخص شد که مقدار بار الكتريكي جزئي
اتم (دق) در ارتباط مستقیم با مجموع انرژي یونش و انرژي
الكترونخواهي است.
6-6 + 9 0
صفحه 122:
علائم ترمي براي اتمها و يونها:
* در اتمهاي چند الكتروني بواسطه اثرات دافعه
الكتروني»ممکن است كه يك آرایش الكتروني معین داراي
چندین حالت انرژي اتمي باشد .
از اين حالتهاي ريز را بوسيله يك علامت جمله طيفي
ae 8
صفحه 123:
جفت شدن ممانهاي اسپيني و اربيتالي در میدان قوي
* درمیدان قوي» ممان اندازه حرکت زاویه اسپيني هر الکترون با ممان
اندازه حركت زاويداي اربيتالي(1) همان الكترون با يكديكر زوج
(جمع برداري) ميشوند وسبِس ممان برآينة حاصل &(j)
eet) وی طن BED) شدن [ -ز مينامند.
* چگونگي زوج شدن ممانهاي اسپيني و اربيتالي در میدان قوي
صفحه 124:
زنوج شدن ممانهاي اسبيني و اربيتالي در ميدان ضعيفه
* در ميدانهاي ضعیف ممانهاي اندازه حرکت زاویه اسپيني( : )
الكترونها با يكديكر و ممانهاي اندازه حركت زاويداي اربيتالها
(1) الكترونها با يكديكر زوج و سيس ممانهاي برآيند 5 (ممان
اندازه حركت اسبيني كل) و ممانهاي برآيند .1 (ممان اندازه
حركت اربيتالي كل) با يكديكر جفت شده و ممان برآيند اندازه
حركت زاويه اي كل ([3 ) را تشكيل ميدهند.
" اين نوع زوج شدن » زوج شدن 5 - .1 يا زوج شدن راسل -
ساندرز مينامند.
صفحه 125:
vee
۳ Be
نكي زوج شدن 5 - ,]د دان
ر میدان ضعیف
صفحه 126:
تعيين حالتهاي مختلف انرزي اتمي(حاتهاي ريز) برحسب روش راسل
ee
" برطبق اين روش جمله طيفي براي هر حالت انرزي اتمي كه داراي 5٠.1و 3
مشخصي است بصورت
8 ,]2۳*1 نوشته مي شود.
OOD رت eT (COLE Een re i) eee eb a id
(Bee plies agtige ody IS... S PD BOG Scag i
BOS Somat ا ا ل vee ل ل OV Bis ern Ce)
J=L+S , L+S-1, L-S
ار
صفحه 127:
| eee ne neers]
Pee Cee BPO
pS Perey Stee rye Se Dey en
peel SERIE LY. test eee rene we)
طیفی مربوطه را بدست آورد.
۵ 2 را
0,2
Ce
= Na
000 0 6-۷
حرا است بس جمله طيفي مربوطه با استفاده از 1*6 برا بصورت 0/(©
e y=) 0100000
صفحه 128:
ا ee ye wi eee wes
حاصلضرب چندگانگي اسپین ( 29+0) در هم ترازي
ne) 0
@'=(14+0)(Ge+4)
همینطور. تعداد حالت هاي ریز براي هر حالت فرعي »"
برابر 0+ © ميباشد(0+ ل©) - ”م
صفحه 129:
( «آرايشهاي الكتروني با لايه ير (019 ٠ 256ء 52. )
" براي يك لايه برء يعني تمام لايه هاي الكتروني برمانند 52
corr Hore ges ل ۱
- 0 است و 5-0 AY 01 OD
است پس همگي آنها داراي يك L=0 3M,=2m,
ON PE fs eee Ween CCM EEE eB: ren les
بود.
صفحه 130:
۱۳ Co
۱ PS tee elon eee eb re
کل و ,1 عدد کوانتومي ممان زاويهاي کل الکترون و 7 عدد کوانتومیممان
زاويهاي کل به شرح زیر محاسبه ميگرند:
© - دو الكترون در اثر اندر كنش اسبيني داراي دو مقدار © - © و
خواهد بود زيرا 0
Kr ا لد (ec)
© - بطريق مشابه بالا در اثر جفت شدن ممان زاويه اي اربيتال دو الكترون با
ا ا 7 0
0602| .... , م عمجم , يد م د نا|
صفحه 131:
* 9 در اثر جفت شدن ممان زاویه اربيتالي با ممان زاویه
اي اسپيني که به نام جفت شدن راسل - ساندرز ( 1-5 )
معريوف است » ممان زاويهاي كل [ بدست ميآيد
ا ا ا ةا
صفحه 132:
تعيين ترم های اتمی یا حالت های طیفی به شرح ذيل
می باشد:
Sree Koco Co ا ا ل
بنويسيد.
ل 1ك
t8) 5: -(¢) ا » S=M, ,L=M, gig M, ال لم
با استفاده از مقدیر 5 و .1 بدست آمده جملههاي طيفي را باستفاده از ,2*۳2 تعیین نماید.
NIL Bees gas eae ea) و ,]۷ ناشي از ترم بدست
آمده حذف نمایید.
۱
A) Pete Sec B On re ket Dre eer Leo Le SET Cb
و ,1 ادامه دهید.
صفحه 133:
آرایش هاي دو الكتروني ناهمارز
ney EU Sey Peete eSB Ur TOES <i
مختلفي متصل موباشند. بعنوان مثال آرايش الكتروني
و ... ء دراين حالت» اصل طرد 21017 , 2212+ 22'
ا را ار(
امکانپذیر است.
صفحه 134:
آرايشهاي دو الكتروني هم ارز
۴ الكترونهاي هم ار الكترونهايي هستند که به اربيتالهاي
M2 , mp? hs ol sing cattle Glate tL 6.9
البته تعداد كل همترازي حالات ريز يك آرايش الكتروني
معين از رابطه زير بدست ميآيد:
لا
ااا ا ا ل ۱۳
باشد.
صفحه 135:
تعيين ترتيب نسبي حالتهاي انرزي (جملههاي طيفي)
" ) جمله طيفي كه بالاترين جندكانكي اسبيني را دارد درسطح انرزي بايين تر
قرار ميكيرد.
۱
جمله طيفي كه بيشترين مقدار .1 را دارد » داراي سطح انرزي يابين تري
5201-0
" ©- اكر در آرايش الكترونيء اربيتالها كمتر از نيمه بر اشغال شده باشدء جمله
طيفي که کمترین مقدار را دارد درسطح انرژي پایین تر قرار مي گيرد.
و
كه بيشترين مقدار و را داردء در سطح انرذي بايين قرار ميكيرد.
صفحه 136:
فصل شیر
|
صفحه 137:
* برای بررسی پیوندهای شیمیایی در مولکول ها و مطالعه
RE es Eeyore cas ern Walco ل لك
شرح زیر است:
fore و
* روش دافعه زوج الکترونهای لایه والانس )2 (OH
19 er ere
" روش اوربيتال مولكولى (7/1001)
صفحه 138:
ere TS) لد
* . اساس این روش برانگیخته شدن اتم مرکزی و سپس
Oe wee ke By epee eT reer By
مولكول و يا يون به طور عمده با توجه به خصلت جهت
ا 0
صفحه 139:
انواع هیبریداسیون
BeCl, J ۱ ار ره
2811 مولكول 000 ey
Od مولكول (OES) hel awe)
(ee eae
(Ca اا
RO RPAC OC wer SE Sid ad انالك
صفحه 140:
79 WEB!
* انرژي هیبریدشدن» نشان دهنده سطح انرژي اربيتالهاي
هيبريدي مي باشد و برابر با متوسط انرذي اربيتالهاي اتمي
بت
* مي باشد.
صفحه 141:
طول پیوند کووالانسي- شعاع كووالانسي اتمها
فاصله تعادلي بین هستههاي دو اتم تشکیل دهنده هر پیوند
۲(
كووالانسي ساده بین دو اتم از هر عنصر شعاع كووالانسي
آن اتم نامیده ميشود
: نمایش شعاع كووالانسي و شعاع واندروالسي در دو ملکول دو اتمي
صفحه 142:
تأثیر الكترونگاتيوي بر طول پیوند
" تفاوت الكترونكاتيوي دو عنصرء موجب قطبي شدن بيوند اتمهاي
آنها و ظاهر شدن بارهاي الكتريكي روي اتمها ميشود. به علت
Cas fori E veh renee ewes: ۱۳
* بین طول پیوند شعاعهاي كووالانسي دو اتم و تفاوت الكترونگاتيوي
Spe. os) ۳۳۳۰
r, + r, — 0.09 Ay=a®
ey ere ل ا
لت SEBS eR OD ZAM et eee eae)
صفحه 143:
تأثير هيبريد شدن اوربيتالهاي اتم مركزي در
۳
او
BE See er eee eer Rar oo)
BE E-S ل ا (PE-we و
© در الماس (با هيبريد شدن <57) كرافيت (با هيبريد
'"9) و سيانوزن» 27 > ) - ) > [32ء (با هيبريد
رت
آنكستريوم است.
صفحه 144:
تأثیر مرتبه پیوند بین دو اتم در طول پیوند
هر چه مرتبه پیوند بین دو اتم بیشتر باشد تراکم ابر الكتروني بین
دو هسته و در نتیجه جاذبه بین آنها ببشتر ميشود و طول پیوند بین
۱ Ee)
صفحه 145:
رز برد
* مقدار انرثبي لازيم براي تفكيك يك مول از يك بيوند و تبديل
آن 0 كازي تشكيل دهنده آن ريا انرزي آن Bryer
كويند.
8 Nery 0 دعم
vw N=0 cs امدقم
0-۰ ree
ys 0-0 35 00
1 9 3 cen)
3 هده 35 9-9
wy OH vor cd
w عدم ۱ 8 - 6
ys فده 5 عدم
رزى برخى از بيوندهاى كووالانسى يكانه (بر حسب كيلو كالرى بر مول)
صفحه 146:
هر عاملي كه موجب كوتاه شدن طول بيوند شود انرزي آن بيوند
را افزايش ميدهد. زیرا با کوتاهتر شدن طول پیوند» تراکم
الكتروني در فضاي بين دو هسته بيشتر ميشود و سطح انرذي
بايينتر ميرود. نمودار تغيير انرزي بيوند ) - () نسبت به طول
اين بيوند براي نمونه در شكل نشان داده شده است.
نمودار تغییر
omer Wes.
00
دید
طول بيوتد (6)
صفحه 147:
تأثیر. هیبرید شدن اوربیتالها در انرژي پیوند
" هيبريد شدن اوربيتالها همواره با شركت اوربيتال ؟ (كه نفوذ
Urn rr ern] ا BO
الكتروني در راستاي معيني ميشود. هر جه سهم اوربيتال و در
هيبريد شدن بيشتر باشد طول بيوند كوتاهتر و انرزي بيوند بيشتر
5
ميشود.
=a paris rarer eae
ل
۸ رت رادیکال 61
۸ 4 م8 5
1 7
تأثیر هیبرید شدن بر طول و انرژی پیوند 3 - ) در چند هیدر و کربن
صفحه 148:
زاويه ييوندي
ی
1
meen ee rer an ل
يكديكر قرار دارند» بس بين بيوندهايي كه از هميوشاني آنها
تشكيل ميشودء زاويههاي معيني به وجود ميآيد كه زاويه
پيوندي نأمیده ميشود.
LJ براي مثال چون در مولکول در اوربیتال
هيبريدي 90 اتم مركزي در يك راستا قرار دارنده بین دو
پیوند زاویه "0600 وجود دارد.
صفحه 149:
عوامل موثر بر زاویه پيوندي
الف: الكترونهاي ناپيوندي (gS ail
Tess ا ا ور
Det Ren) yee a pean een Sy S| rer cs
SoBe EC ۲
صفحه 150:
۱۳ hens
2 ور
a FO CRT Eee eA Bren
ا ل قد زر شدن
رس سح
" همجنين بيث ۳ hae رت
الكترونهاي اي بو دی بآ و 0000 بيوندي ميشود.
. افزون بر اينء الكترونهاي ناييوند از هسته اتم مركزي دورتر
rv 0 Pee yal eerie) پيوندي کاهش ميباید.
POV De bee Eee rnin ere siete eee
پيوندي بزرگتر ميشود.
صفحه 151:
ج: مرتبه پیوند
افزایش مرتبه پیوند سب افزایش تعداد الكترونهاي پيوندي
و افزایش دافعه الكتروستاتيك میان آنها و در نتیجه» سبب
oT Bye S50 ۱
3
أذ
سه لبه
Cl yyy Cl مور 6
صفحه 152:
د: حجم اتمها و طول پیوند
eS Stee eee er te Bee te eon
زاويههاي ييوندي در مولكولهاي ,7111 , 2119 , 85119 به ترتيب برابر
200 2 ا ل ل ا AON
از 21151 تا 8511 را تا حدي به افزايش تدريجي حجم اتم مركزي و بيشتر شدن
۰ reyes)
* ه : هیبرید شدن اوربيتالهاي اتم مركزي
* هر چه امکان هیبرید شدن اوربيتالهاي اتم مركزي در تركيبي کمتر باشد. اندازه
vents) ۱
ا ل ا ا ا ا
كروه با افزايش عدد اتمي اتم مركزيء جون امكان هيبريد شدن اوربيتالهاي لايه
ظرفيت آن كاهش مويابد» زاويه بيوندي به '(0© نزديكتر ميشود
صفحه 153:
ارتباط میان زاويههاي پيوندي و درصد خصلت 5 , 8
اوربيتالهاي هيبريدي پيوندي
, ۵ به ترتیب درصد خصلت 6 , ۲) اوربيتالهاي
هيبريدي و ,0 زاویه پيوندي را نشان ميدهد
صفحه 154:
قاعده بنت:
is) ا LOPS EOD ا ا ا ا ا ا
ere co.y
OB) kU S) ee nr SY ID TTS Sr pCa Sey ل نا
در آرایش دو هرمي مثلثي) تمها ی گروههايي که الكترونگتيوي بيشتري دارند.تمیلبه تشکیل پیوند با
keke eee eer 0
صفحه 155:
1 ee ey
* ۰ مفهوم رزونانس اين است كه الكترونهاي تشكيل دهنده
ات(
۱
شود و مولکول داراي ساختار رزونانس باشد.
" هيج يك از اين ساختارهاي رزونانسيء به تنهايي تمام
خواص مولکول را توصیف نميکند.
BA eee RCTs er Si
واقعي مولکول باشد که در اصطلاح هیبرید رزونانس نامیده
ميشود
صفحه 156:
F صم
0 ۱
BO امه BO
OS مرب ™
۳ 0 F ۳
RS (1) R-S (2) RH
R-S (1) RS (2)
No Nw
of یسیو Sy => of Xo
RS (1) RS (2) RH
ea ow ow
0ص يالب لزه ماسم
Do a
R-S (2) RS (3)
a a ¢
صفحه 157:
ند قاعده در مورد تعیین ساختارهاي رزونانسي و پايداري نسبي آنها
۱ Ee ae mer TBE Te Bit odes
پيروي ميکند.
-©در بين ساختارهاي رزونانسي ساختاري يايدارتر است كه در آن اتمها
101
ا ASE
منفي به اتم الکترونگاتیوتر تعلق داشته» توزیع الکترونها با آرایش الكتروني
re DS are] 0
-*در نوشتن ساختار رزونانسي وضعیت نسبي تم مركزي و تعداد پیوندها
نباید تغییر کند.
bcs ل رس
برابر باشد.
0 Sod oo PEED EE ie ETE oe
نايايدار است.
صفحه 158:
رزونانس يوني- كووالانسي
ا ۱
ميشود. به علت بيدايش كسري از بار الكتريكي (62) روي دو اتم
"جاذبه بین آنها بیشتر» طول پیوند کوتاهتر و انرژي پیوند بیشتر
lor bon ree 1
الكترونگاتيوي (2۸ر) دو اتم است.
صفحه 159:
0۳ و
* براي مشخص کردن پیوند داتیو در ساختارهاي رزونانسي براي اتم
دهنده علامت (+) و براي اتم پذیرنده علامت (-) را در نظر
و ۱۳
بین دو اتم 9 (دهنده) و ۵ (گیرنده) را به صورت ۸ - +12-
نشان ميدهند.
Ue Se De Ceres ل ا
ا م
صفحه 160:
نظرية اوربیتال مولكولي
CENCE Petey re ret Ss SPE ee he
در یک مو لکول دو اتمي » دو اتم با نمادهای 12 و هدو
UN Wal ipee ears efeB ۱ نشان
داده شوند» براى به دست آوردن دو اوربيتال مولكوليء اين
اوربيتالهاى اتمي را با هم تر كيب مي كنيم :
صفحه 161:
الف) براى هر يك از اتمهاى هيدروزن (ب)
لعا ل اف لف ا كل
020000 Sy | eae D)
صفحه 162:
نرمال كردن
* مکان الکترون را میتوان به وسيلة یک تابع احتمال تعریف کرد. این
EB eee oer veer ty Tere er ern
موج [ يا ] اسد» . جنانجه حجم كوجكي از فضا را بر حسب
فواصل بسیار جزئي در امتداد سه محور »۰ »و 2 به صورت
فد
یافتن الکترون در آن حجم کوچک 08 است..
ل 5
صفحه 163:
01
"" در جنين حالتي كفته مي شود كه تابع موج نرمال شده است.
صفحه 164:
۱ ese ee
" مطابق با مكانيك كوانتومي» شرط لازم براي اين كه دو
تابع موج مولكولي تابعهاي خاص يك سیستم باشند»
متعامد بودن آنهاست. شریط متعامد بودن از نظر رياضي
ار ی ۱
فضا انتگرال گيري شده برابر صفر شود يعني داشته
باشيم:
صفحه 165:
او Fee DS eres Cee
موج را که هم متعامد و هم نرمال شدهاند» توابع
رت
Wb Ya = (PO+OB)(PG — OO) Gralala pla yci
صفحه 166:
Ree 5 5 ۱۳
انواع هميوشاني اوربيتالهاي اتمي و ارتباط آنها با انواع
1
الف: همپوشاني مثبت: هر گاه اوربيتالهاي دو اتم به وسيله ليهاي
همنام خود با یکدیگر همپوشاني را مثبت مينامند. اين نوع ۲
E ا Rewer re Eero eee RE
صفحه 167:
ا ل ا
اوربيتالهاي خود با یکدیگر همپوشاني کنند» اين نوع
همبوشاني ريا منفي مينامند كه به تشكيل اوربيتالهاي
at el dl tal aaa
صفحه 168:
ج: همپوشاني صفر: دو اتم نتوانند به روشي به هم نزديك
شوند که امکان همپوشاني اوربيتالهاي آنها به وجود آید و یا
اينكه ضمن همبوشاني اوربيتالهاي آنها رو همپوشاني
مثبت و منفي به يك اندازه وجود داشته باشد» بين اوربيتالها
همپوشاني صورت نميگيرد. در نتیجه اوربيتالهاي آتمي به
صورت ناپيوندي در مولکول باقي خواهند ماند.
صفحه 169:
شرايط هميوشاني اوربيتالها
0110110 COE Eee Sere
PaO SEW ا hit evry)
(همپوشاني محوري). 0 Ry Pele)
B Scepter Ney P< nee DP eee
هميوشاني كنند كه در يك سطح انرزي قرار داشته و يا
سطوح انرژي آنها به اندازیه كافي به یکدیگر نزديك باشد.
صفحه 170:
نمودار تراز انرژي اوربیتال مولكولي براي يونهاي , ر16
+He,+, H,, H,
صفحه 171:
Oe Ce rete See) a eee SSL
oe
و BE eo
ا ا 000
PCTS Never bye ا ا BES
۱ re Ws COE Wer er UNp pec)
بین اوربيتالهاي اين دو تراز وجود دارد. در نتیجه سطح انرژي
اوربيتالهاي مولكولي .10 , >7 بايينتر از سطح انرذي اوربيتال
Ee ees OE ROE ا ا Tee
حاصل ميشود) ولي نمودار تراز انرزي همواره وضعيت متقارني
۳-۹
صفحه 172:
۱9 hes ee cnn
" در مورد اين عنصرها ترازهاي 5 ر 0 لایه ظرفیت به
0 كافي )5 Ste فاصله دارند و تأثيرهاي متقابل بر
Ye WoL eRe yO ee wee] ۱
0 اك
" در نتيجه اوربيتال مولكولي بيوندي مرى» نسبت به
اوربيتالهاي مولكولي بيوندي م,]3 در سطح انرذي
Series eset 0
صفحه 173:
مولكول 1
مولكول 8622©
(CORSE
در
مولكول ©00)
صفحه 174:
" مولكول ,0
PC Ilys
(eer.
صفحه 175:
شکل ۵-۷! نمودارهای ترازانرژی مولکولهای . رثا و ول
صفحه 176:
صفحه 177:
۱02۷ (۳ 5 sal ceil 53 lel Sl ge 1
" در مورد اين نوع مولكولها (و به طور كلي
مولكولهاي ناجور هسته) به علت تفاوت
الكترونكاتيوي دو عنصرء ترازهاي انرزي دو اتم
تشكيل دهنده بيوند در يك سطح قرار ندارند.
صفحه 178:
۱۶ ۱5395 ۴ ۱۶ ۱۳۳ ۰۳۳۳۰۳ 05 5 il 51 نمودارهاي
صفحه 179:
مولکول 0
= 0۱ 0 ۱6۱ ۰ 6 را را( ره قآ
aa ۱۱
صفحه 180:
ج: مولكولهاي سه اتمي (ر41) خطي بدون ييوند 11
® (o)°(+0y) ۳360۳1, مولکول *
۱۹۳۵ (۳۲۱۳۲ ۰۱۳ ۰۲۳ ۳۱۱۳۳۳۳۲۲۳ 55 lay
صفحه 181:
د: مولکول سه اتمي خمیده (غیر خطي) بدون پیوند 11
صفحه 182:
مدل برداری
دس سم
نمودار تراز انرژ
اوربيتالهاي
ين
2 + بم2 + و2
صفحه 183:
نمودار ترازهاي
انرزي
اوربيتالهاي
مولكولي همراه با
نمودارهاي
کانتور 401
صفحه 184:
نمودار تراز
انرژي
اوربيتالهاي
مولكولي
:0 بدون
در نظر گرفتن
هيبريد شدن
صفحه 185:
ل برلر
صفحه 186:
Per en eee Nee
ترکیبات يوني شامل نمکهاء اکسیدها» هیدروکسیدهاء
سولفيدها و تعداد زيادي از تركيبات معدني ميباشند.
" به طور كلي بيوند يوني بين فلزنات فعالي كه داراي انرزي
يونش بايين (عناصر الكترويوزيتيو) هستند وجود دارد.
صفحه 187:
PREECE CEE COEDS دا«
۱۳۰/۱ اس noel OR PERE Ten ne ORES
دارد
در صورتي كه اختلافء الكترونكاتيوي از اين مقدار بيشتر
باشدء خصلت يوني ييوند بيش از خصلت كووالانسي آن
خواهد بود.
صفحه 188:
RS SE ا ا ls eS ie
ميشود.
" طبق تعريف عدد كوتورديناسيون 4* در شبكه بلوري 836 عبارت
است از تعداد يونهاي 2 كه در فاصلهاي برابر با طول ييوند در
اطراف 4- يون قرار دارند.
9
اطراف يون 2د قرار دارند؛ بيان كننده عدد كوئورديناسيون >
است.
صفحه 189:
Pere 9 Ween wel
" نيروهاي كولني جهت بخصوصي ندارند» يعني در تمام جهات
موثرندبنابراین اندازه شعاع بونهاست که نقش مهم و اساسي را در
ا Te eS سا
meray" Jae Ls ها ها
و دیا تعیین ميشود.
1
صفحه 190:
محاسبه مقادير حد نسبت شعاع 9
۲
" الف: عدد كوئورديناسيون © (مثلثي مسطح):
باتوجه به مثلث متساوىالاضلاع 4413600 میتوان نوشت:
-AB = BC = AC = 2r
*BD=r+r
-BE=r
چون اندازه هر یک از زوایای داحلی مثلث 67 ۸۵13 برابر "6۵00 استه پس زاویه "30 < 121917 خواهد شد. لذا
میتوان نوشت:
بناراین:
صفحه 191:
مان abe و نصا > . براي آرايشهاي (الف و
ae) Ricoto CRT ۱
صفحه 192:
ناسیرن 2 (هشت وجهي)
عدد كوئورديناسيون © (هشت وجهي
" در مثلث قائمالزاويه 1361/؛ جون
45558 45 < 0 است. پس ميتوان نوشت:
صفحه 193:
عدد كوئورديناسيون © (مكعبي):
" در مثلث قائمالزاويه 01(15) با استفاده از رابطه فيثاغورث خواهيم
داشت:
لا
در مثلث قائمالزاويه 15015 جون قطر corr
ا ل ا
صفحه 194:
شعاع 4 براي آرايش مكعبي
صفحه 195:
REYES فشرده 0
ساختمان فشرده. به ساختماني اطلاق ميشود که اتمها با
يونهاي كروي با شعاعهاي یکسان به نحوي کنار یکدیگر
Re RP EEF DCI ۱0
* در این ترکیبات ميتوان فرض کرد كاتيونهاي کوچك»
منافذ موجود در يك آرایش انباشته آنيونهاي كروي بزرگتر
ريا اشغال ميكنند و در فلزات كه آرايش فشرده يونهاي فلز
در يك ابر الكتروني غير مستقر كه آنها را به هم بيوند
ميدهد غوطهور است ديده ميشود.
صفحه 196:
* براي ایجاد ساختمان فشرده يك شبکه در سه بعد» تنها به دو طریق
Wr err ey ole Pe 0 ۱ ا
طوري که در هر يك از اين حالات 26 درصد فضا به وسیله
گويهاي کروي اشغال ميشود و در 06 درصد فضاي باقيمانده
حفرههاي جهاروجهي و هشت وجهي كه از خصوصيات
ccey ا ا ۱
eee We ا TS
* آرایش شش گوشهاي فشرده (00)
ا 5021 0000900
صفحه 197:
" در هر يك از اين دو ساختمان عدد كوئورديناسيون هر كوي برابر
ieee VEE SS ELS ee en eer SEs)
پا eS
BB pete e eee eer emp EO ee ere cert
۳۰
۳ 0
۱ ۱
صورت 3 ۸2۵۲.. نشان داد. در این آرایش لایهها به طور یک در میان با
هم يكسان هستند.
۱ م ا ped
POC روی یکدیگی قررار میگیررند که لایهها ا ا
ترییب ۸0۸196 .. تکرارمیگردند.
صفحه 198:
: ترتيب لايهها در ساختمانهاي (الف) آرايش شش كوشهاي فشرده
(ب) آرایش مکعب فشرده
صفحه 199:
ape تقرندرجاب
۱ CCC rr re gee ne)
۱ Be ERC (OU CORO ME er ren)
صفحه 200:
در ساختمانهاي فشرده دو نوع حفره وجود دارد
۱ ا ل eS Ue
بنابراين عدد كوئورديناسيون اتم يا يوني كه در آن قرار دارد
برابر با جهار است.
رک TSP OEP Can PETC ee Som
بنابراین عدد کوئوردیناسیون اتم یا يوني که در آن قرار دارد
ات
حفرههاي هشت وجهي از حفرههاي جهاروجهي بزركترند
ل 0ت Cre mth ee)
تعداد حفرههاي هشت وجهي برابر با تعداد كردها و تعداد
حفرههاي چهاروجهي دو برابر تعداد کرهها است.
صفحه 201:
۱
صفحه 202:
ا
" الف: جامدات يوني نوع , 722001 , 056001)) تر
:ZnS)
صفحه 203:
(ZnS) Gs ساختمان سولفور -1
۳ b ROK ae ا
Bere ny A heats iol ere eB are
(Zin*?) 58S em Alaany 43 (S-) pie 3 & 9 (S?) Crssil
محاصره ميشودء در نتيجه؛ اين تركيب داراي آرايش 6:6 است.
سولفور روي در دو شبكه مختلف (ورتزيت و بلاندروي) متبلور ميشود.
ساختمان فشرده در هر دو بلور به وسيله يونهاي 5-2 تشكيل ميشود و
يونهاي 233*2 حفردهاي جهار وجهي را اشغال ميكنند.
211011131 01
RG Sree Serer Or و ا ET TIS ee)
شش كوشهاي (12©2) است.
صفحه 204:
(NETO) ee -2ساختمان سديم
ESE Teeter i MONS Eke EE eee eT
mrp yew oO) MME) hee ee ie wee)
" در نتيجه هر يون با شش يون مخالف خود تشكيل آرايش هشت وجهي
ميدهد.
" در شبكه سديم كلريد سلول واحد به شكل مكعب مراكز وجوه بر (©©1)
ميباشد كه به وسيله يونهاي 01)- در يك ساختمان فشرده «[0©© درست
RP BTS See a MEE Ee)
* آرایش يونهاي سدیم در شبکه سدیم کلرید نیز به شکل مکعب مراکز
وجوه پر ميباشد.
صفحه 205:
صفحه 206:
0 06 60 , TiO, , SiO,) ¢55 ax Glade
0 لا ا
۱ ار
و سا See rs Ewen Wepre)
ACE We Recent eee SCOPE Papeete ee)
محاصره ميشود.
BUS Sete BY eh rte ey Sith ve By
ميباشد.
eo اس wi
محاصره ميشود.
آرایش آنيونهاي فلوئور در این شبکه به صورت مکعب ساده است.
صفحه 207:
الف: ساختمان شبکه فلوئوریت ب: شبکه آنتيف
فلوئوريت ب: سلول واحد شبكه آنتيفلوئوريت
صفحه 208:
-ساختمان روتیل (1102)
" در أين شبكه يونهاي مثبت (11*4) حفرههاي هشت وجهي (كج
1110111110
شدهاند اشغال ميکنند» يعني داراي عدد کوئوردیناسیون شش
" چون تعداد يونهاي اکسید دو برابر بونهاي 11*4 است. بونهاي
Sere ye eb ver ie ee ee ee eee eee)
cy er] ۱
* سلول واحد براي بونهاي تبتانیوم در اين شبکه تقریباً به صورت
چم مر
صفحه 209:
4
1
a
2
8
S
صفحه 210:
ساختار سلول واحد در شبكههاي يوني:
0 ا ا es
0 ew meer ع ل
PORT 7 2 Rect
صورت زير محاسبه ميشوند:
-)هر يك از اتمها كه در داخل مكعب قرار داردء معادل يك اتم
محاسبه ميشود.
32120 ل EO soe oe
Rie eer eer governor ke peti pyab Maes)
-9هر يك از اتمها که در یال مکعب قرار دارد» جون بين جهار
at PO rem CORN PEP ۱[
صفحه 211:
" ب: تعداد ات که در ساختن سلول واحد آرایش شش گوشهاي
۳ دارنة؛ يد صورت زير مدمه شون
" 0- هر يك از اتمها كه در داخل سلول واحد قرار داردء معادل يك
e ye 0
" © هر يك از اتمها که در مرکز قاعده سلول واحد قرار دارد» چون
money Wreeteee pene Re Pap ies a) |
لا )©
7 یبیل زج ال
۱
- اتم واقع مر را
خر لا
صفحه 212:
ساختمان بلور اكسيدهاي فلزي مختلط:
۳ Wren Erp acon Rr iL)
ECS Eye Bern ل
شركت دارند. در اينجا به جند نمونه از اين نوع
ا err)
صفحه 213:
-0)ساختمان ایلمنیت (,۳۵0):
oe ال
* این ساختمان به وسیله اكسيدهاي ,۸۲30 وقتي که
اندازههاي دو کاتیون 7A 2 تقریباً یکسان است» Jus!
ميشود.
Rest Sia ا ل رت
باشد. ولي مجموع با آنها باید +0 باشد.
صفحه 214:
-وساختمان يروسكيت (و03'110) :
در اكسيدهاي مختلط (82 , :5 , 02 - 81+2) 211310 كه اندازه 1+2 به
ie Shree) ا ل ل ۱۳
در اين ساختمان يونهاي اکسید و کاتیون بزرگتر (1+2) يك شبکه 600 تشکیل
ميدهند و كاتيون كوجكتر (11+4) حفرههاي هشت وجهي را اشغال ميكنند.
ا لد ا 200
ا ال 00
اين كاتيون (2/1+2) حفرههاي هشت وجهي را اشغال ميكند.
در ساختمان بروسكيت عدد كوئورديناسيون كاتيون بزركتر دوازده و كاتيون
es 1
صفحه 215:
كاتيرن كرجى »©
كانيون بزرك ©
يون اكسيد يا هاليد ©
صفحه 216:
انرژي شبکه:
انرژي آزاد شده براي تشکیل يك مول بلور جامد از يونهاي گازي شکل را
انرزي شبكه (10) مينامند.
ا 11
بلور و پارهاي از خواص پونها محاسبه کرد
Che». Goa keen even Ck Serr Serr ne yer cars)
ce ۲
از محاسبه انتكرال نتيجه ميشود كه:
000 ا ا
0111111110011 ret ee anne 0h
صفحه 217:
0 ا ا Be]
صفحه 218:
به کمك که به معادله بورن - لاند معروف است»
ميتوان انرزي شبكه تركيبات يوني را محاسبه كرد
صفحه 219:
در معادله بورن- لاند نكات مهمي وجود دارد كه در
زير به جند نمونه از آنها اشاره ميشود
-)چون انرژي شبکه با طول پیوند نسبت عکس دارد. بنابراین با
bas Serene) ا Te ات
eee Cys)
eel @ Amy ANE eo و
از اثر ثابت مدلانك بيشتر است.
ل Fae) oP OSS eet
کوچکتر و بار یونها بیشتر باشد» انرژي شبکه ترکیب يوني بیشتر
خواهد شد. در نتیجه نقطه ذوب و سختي آن نیز افزایش ميیابد
صفحه 220:
چرخه بورن- هابر
۱9-۱ 0 a
1 eK ( \(oRe ee ne eee Bere E Tae)
بورن و هایر بر اساس قانون هس ارائه شده است.
* با توجه به قانون هس انرژي يك واکنش شيميايي تنها به انرژي
PES eerie cn Peer ee er reer)
yew ye ry er ener one prone ۳7
ا ا ا
" به همين دليل تركيب يوني از هر راهي كه توليد شودء آنتالبي
rae ا ا ا Be eee re eye aren
جند مرحله صورت كيرد.
صفحه 221:
رابطه بين اثر قطبيكنندكّي كاتيون و ميزان خصلت
0
* در ترکیبات مختلف سه نو پیوند تشکیل ميشود:
" الف: بيوند يوني مثل 1126011
ب: بيوند كووالانسي نظير 53 - 11
" ج: بيوند قطبي مانند 6117 - 131 كه داراي درصدي
خصلت يوني و درصدي خصلت کووالانسي است.
صفحه 222:
براي بيدا كردن عوا لي که خصلت قطبي بودن پی ند را تعيين ميكنذ
از قواعد تجربي فاجانس (<©02©0©6 ميلادي) استفاده ميشود
whe wel |
قطبي آن بیشتر خواهد شد و با قدرت بيشتري بار منفي آنیون را به
طرف خود کشیده در نتیجه خصلت کووالانسي پیوند را افزایش ميدهد.
و م
اصطلاحاً پتانسیل يوني ميگویند.] بالا رود خصلت قطبي كتندگي کاتیون
نیز بیشتر خواهد شد.
ل ل ا را
not @ rir ris <lbyo. fee ie afr Biro Pee 00
پذيري آنيونهاي 1 , "11 , ۷-3 زیاد ميباشد.
-تآرايش الكتروني كاتيون در قطبي كردن بيوند نقش اساسي دارد.
صفحه 223:
اثر قطبيتيذيري در خواص تركيبات يوني:
Ore eee Le eee a Seon hen we il
ميشوند» در صورتي که ترکیبات كووالانسي در آب غیر محلول هستند.
بنابراین با افزایش خصلت کووالانسي پیوند. حلالیت ترکیب در آب کاهش *
مييابد.
نقطه ذوب و جوش در ترکیبات يوني به دلیل وجود نيروهاي جاذبه 2
۱ er Cm Dir Ts try eens]
بیشتر شود» چون خصلت كووالانسي پیوند افزایش ميیابده پس نقطه ذوب ترکیب
0 aS]
Pe SOS ee ee ST err tot en ang
۱ toot Soke OlOn
Freee ا ا
مى تواند زوج الكترونهاى نابيوندى اكسيزن را به طرف خود
Pepe Tmt ل ا ا ل ا errs
كربنات شود.
صفحه 224:
انواع نقصهاي بلوري:
* الف: نقص
نقص foc Or یی بودن جای کاتیون و آنیون در شبکههای کاملا
1 ۱
ele Be ee ely
نظير KBr NaCl, CsCl, KCl , . در صورت وجود نقص اسكاتكى
در بلور 413 به ازاى هر 4+ حذف شده. يكك حفره خالى براى 183 وجود
دارد و یا در ,۸3 به ازای هر ۸*2 حذف شده دو حفره خالی برای دو
آنيون (13) 0 2
>-O-O-O-
ورس
صفحه 225:
ب: نقص فرنكل:
نقص فرنکل در بلورهايي متداول است که اندازه کاتیون در آنها به مرأتب
دب On
AgBr , AgCl, AgI , ZnS .
در نقص فرنكل تنها يك حفره وجود دارد كه در اثر جابهجايي كاتيون از محل
wee ل ا ا 0
صفحه 226:
Sew OSS eerie كه
این نقص بیشتر در ترکیبات فلزات واسطه به خصوص اکسیدها مانند ۳760
که در آن يونهاي اکسید داراي آرایش 00۳ ميباشند.
are ل OMe eee eee Te ess)
SE ie te See toe eae ا ree cS
pete oe eet Dine) | Baer
به طور كلي به ازاي خالي بودن يك حفره هشت وجهيء دو حفره جهار وجهي
به وسيله دو يون 1+3 اشغال ميشوند.
سفرههای خالی هفت وبمی ۳7
پرتهای *۲۳ در سنرههای چیاروجیی 9
tome و وه و
صفحه 227:
ه : نقص استوكيومتري آنيوني:
و سر ۱
We OB Sot AB) ۱
ل ا لا ا ا Cee
کاتیون در شبکه را اشغال ميکند.
* در صورتي که الکترون آزاد شده از بونش سدیم» حفره خالي يك يون كلر را
اشغال ميکند.
صفحه 228:
فده ۱ ده
ا 0
صفحه 229:
ا و
eee ا هر
ا ا ل Be
بازها حالت صابونى داشتند»امروزه بالاترين توليد ماده
شيميايى مربوط به اسيد سولفوريك است وبازهاى
آمونياك وآهك در جايكاه ينجم و ششم ازلحاظ توليد هستند.
صفحه 230:
تعاریف متفاوت از اسیدها و بازها
" )- تعريف برونشتد - لورى:
y Perec od Seer] ل ا ا ان
يك اسيد برونشتد است كه مى تواند يك بروتون به مولكول ديكر مانند
Beet) OPS CCIE mse i xe)
WP(q) + WO) ————1,O0%(eq) + (eq)
و ج00 مى تواند به عنوان باز برونشتد درنظر كرفت كه درواكنش زير
كت
0000
[۳ + OF,
صفحه 231:
ا
* اسیدها ترکیباتی هستند که درمحیط ا لت
Wor ere ence rn Weer SRE we) 9
* می کنند .
* این تعریف در محیط غیر آبی؛ گازیی و جامد کارآیی
ندارند
صفحه 232:
9تعریف لاکس - فلود
۴ این نظریه مخصوص سیستم هاي دی اکسیدی است.
Par Oe Ch peer ROCs Cerrar iran ie Oma
aa) @ ا eves Es @ DAT RU rere Cueere| Wey MCT
صفحه 233:
ا
و
یل ۱
است که به عنوان دهندة زوج الکترون آزاد عمل می کند.
ا ا eS رس
توت سل
صفحه 234:
نمونه هايى از اسيد لوييس به قرار زير تعريف مى
شوند:
|( یک کاتیون فلزی که در یک ترکیب کئوردیناسیون می تواند به یک زوج
۱۳ Ws Eos
1۱ ا reeea)
CeCe rene
0سمولکول یا یونی با اکتت کامل می تواند الکترونهای والانس خود را باز
آرايى كند تا زوج الكترون اضافى را دريافت كند.
۱ Sh TES LYE Torre
الکترون دریافت کند.
این نوع اسیدیته لوییس برای هالیدهای عناصر سنگین تر مانند ۳65 و
63 و 51364 کاملا متداول است .
6 مولکولی با قشر بسته می تواند یکی ازاوربیتال های ملکولی ضد پیوندی
خود را جهت ورود زوج الكترون استفاده كند.
صفحه 235:
ترکیب آمفی پروتیک
te ee ee We ee Si لك
برونشتد وهم نقش باز برونشتد را ایفا کنند آب نمونه ای از
اين تركيبات است كه مى تواند به عنوان اسيد وباز برونشتد
عمل كند.
صفحه 236:
اسيدهاى جند يروتونى (يلى يروتيكى )
و م ا ۱3
ا OCW ار
ثابت اسیدی (ربک) هميشه کوچکتر از. اولین ثابت اسیدی
ea) ا 2 Bb She er es
اف
صفحه 237:
اثر همترازکنندگی حلال
۱
نظر آيند و بنابراين غيرممكن است كه آنها را بر حسب قدرت اسيديشان مرتب
MS EB ا ا ا ۱
00 By
۱
Oe Sy EC MS SES Soe eS Lewes ae) ee ey
. پروتونه می شوند
eS ا ل kor Steer)
۱ EE re ras Oden Pes eleir een re nyr ry
ایفا می کند.
صفحه 238:
تمایز در حلال های غير آبی
" دامنه اى كه در آن قدرتهاى اسيدى و بازى در يى حلال
msec gor crores) ل ا ار
(اتوپروتولیز) حلال بستگی دارد. برای آب < 11۲۷
4 ودامنة تشخيص به اندازة “06 واحد است.
صفحه 239:
قواعد پاولینگ
" )- فرمول كلى براى محاسبة ,281 و مقايسة قدرت
اسیدی بصورت زیر است :
۶ , < تعداد گروه های اکسو PK, = 8-5n
Tee ene Tee oe dee toa
(آنهايى ب11 < ])) » به اندازة © واحد براى انتقال هر
بريوتون افزايش مى يابد يعنى : 5 + 21 - يلاط
صفحه 240:
PG Cn Te Te ene ا ا E Te'
۴ - اگر 19 < ج باشد 7 < ,۳16 » اسید بسیار ضعیف
خواهد بود مانند ,13,180 با 9.24 = PK,,
« م اگر 1 - و < ج باشد2 به ,,>1 ۰ اسید ضعیف خواهد
بود مانند ,13,20 با 2.12 = PK,,
۱ ل ا ل ع ا ل oi
112,500 خواهد بود مانند
" 3 < ۳11 و 1.9 2 اط
ا ۱
خواهد بود مانند HCIO,,
صفحه 241:
تعريف كلى براى اسيد - باز
* قدرت اسیدی به خصلت مثبت یک گونة شیمیایی است که
بر اثر واکتش با یک باز کاهش می یاید و به طریق مشابه
[ ا 0 لت
كه بر اثر واكنش با يك اسيد كاهش بيدا مى كند.
صفحه 242:
SS Te DE SC ل ese
۳ eC
BCR er re cee Ton Pek ner
شیمی آلی می باشد.
eno) كدة
پوش:
Pes Is CPC 11 ۱9
دانسیته الکترونی بر روی اتم نیتروژن و افزایش خصلت منفی آن و در
نتيجه افزايش قدرت بازى مى شود. در فاز محلول؛ اين روند درست
معكوس مى شودء
صفحه 243:
" ترتيب انرى حلال بوشان براى آمين هاى استخلافى به
صورت زیر است:
*NH* > RNH* > R,NH?+ > R,NH ®
تأثير حلال روى قدرت هاى نسبى اسيدى آب و الكل هاى استخلافى مى
باشد. در فاز كازى قدرت اسيدى به ترتيب :
OW ل ل LO > RD
صفحه 244:
ERC Err ل
Re) ree a por d es hyVs) Rec eS EROS ne Te)
Bye Sree reece erence tr ae 4 ize
ل ار اين ارتباطات Teen كميلكس
۱ Peete eer nnd
۱ Nera See Lior ee ele BY
ظرفيتى فلزى به قرار مى باشد:
۱ ل ل ل Mg?* < Mn** < Fe*+ < Co?+ < Ni?+
+< Cu? < Zn?
perf ا 2. STP C EE we)
نمود . اين دو كروه همان اسيدها وبازهاى نرم وسخت هستند.
صفحه 245:
* تفاوت بین سخت ونرم بودن به قطبش پذیریی» میزان
سهولت انحراف مولکول یا یون در اثر برهمکنش با
مولکول دیگر بستگی دارد .
-اسیدها وبازهای سخت نسبتاً کوچک» متراکم و قطبش ناپذیراند برعکس اسیدها و
بازهای نرم» بزرگتر و قطبش پذیری بیشتری دارند.
-اسیدهای نرم ترکیباتی هستند که الکترونها یا اوربیتال های آنها برای تشکیل
ل ا د
-هر کاتیونی با بار مثبت بزرگ ( *0 ا بزرگتر) هر کاتیونی که الکترونها یا
Ue RCE NENTS Ce oT ere me sey ۱۳
۳
صفحه 246:
I ار ل لس های دی پل - دی
پل یا یونی قایل تفسیر است,
ا ا اا ا ا ا
وخصلت کووالان بیشتری از خود نشان می دهند.
a
صفحه 247:
قدرت اسيد - باز و سختى ونرمى
" مفهوم سختى ونرمى اشاره به يايدارى ويزه برهمكنش هاى نرم - نرم وسخت
- سخت دارد و باید از قدرت اسید یا بازی ذاتی تشخیص داده شود.
* یک اسید یا باز می تواند سخت يا نرم و از طرفی قوی یا ضعیف باشد. قدرت
ete PS ere et Owe STS ke eee ih |
cE) <I Teese er oe Bon aes)
* اگر دو باز نرم برای یک اسید در رقابت باشند» بازی که قدرت بازی ذاتی آن
Byes ese een Toe onsen ne nr
جشمكيرى تفاوت داشته باشد.
صفحه 248:
STR Ee ere
۳ Perera
Peat re pera er WBS Vee Ser CePp ye Ee yeren]
. مناسب تراست که یون ها در نظر گرفته شوند
لا
or en ال ال ال
آلکترونگاتیوی نسبتاً زیادی دارد و بنابراین به عنوان سخت طبقه
بندى مى شود.
لا
۱
انرزى يونش و الكترونكاتيوى كمى دارند ورفتارنرم از خود بروز
مى دهند.
صفحه 249:
جمع بندى كلى در مورد اسيدها و بازهاى سخت و نرم
Bye terse Cpr Peet Wer em P eper err
۳
سا اه ۱
سخت را دارد یک اسید ضعیف است.
a
" عنوان باز سخت به بازى اطلاق مى شود كه الكترونكاتيوى بالاء
CODE ا ا ا IR ret
eee Oe PS eer ce ree erates)
اکسایش بالا دارد» یک باز قوی است.
صفحه 250:
TE ev ل
eS roc ee ro ie
* بهترین برهمکنش را دارند که
" هر دو نرم يا هر دو سخت باشند.
صفحه 251:
پارامترهای ترمودینامیکی اسیدیته
" براى ارزيابى برهمكنش هاى اسيد - بازء از بارامترهايى
که به طور تجربی تعیین می شوند می توان استفاده کرید.
براى مثال آنتالبى واكنش زير»
A-B(g) a
AH? (A-B)
Bete We ye Ree Eien rise bt Ye) Si
۱ CH BoE Nes)
متعلق به اسیدها و بازها ارتباط داده می شوند.
A(g) + Bg)
صفحه 252:
معادلة دراگو
1 a ESS Pere eS ey Or Cr
۳1 إرد:
Kom 1 1۳
" 88 " بارامتر كووالانسى و "0 " بارامترالكتروستاتيكى اسيد و باز مى
باشند.
ا ا ل ا ل ل دك ۱۳0
Se.) ا ل ا ۳
م
صفحه 253:
E+«C sHSAB مقايسه
* سیستم دراگو بر دو عامل موثر در قدرت اسید - باز
* ( الکتروستاتیکی و کووالانسی ) در دو جملة معادلقخود برای
* آنتالپی واکنش تأکید می کند. در حالیکه پیرسون تأکید آشکارتری
* روی عامل " کووالانسی " دارد.
15 LogK = S,S, + 645, بيرسون معادلة "
* پیشنهاد می کند که درآن قدرت ذاتی" 5 " با عامل نرمی "8 ۲
ل
۰
صفحه 254:
سوير اسيدها
" به هر محلولى كه خصلت اسيدى آن بيش ازاسيد سولفوريك
غليظ باشدء اصطلاحاً سوير اسيد كويند.
م ا
باشد ا باشند و
oe od = MOE 9
رف
صفحه 255:
و سل ی اراس
au) مها ۳۳0۰۲:۱۱۱۱
گیری می گریدد.
+
00 0 can
©
صفحه 256:
رترب لاد ELD)
صفحه 257:
شيمي توصيفي عناصر
۴ در این فصل برخی از مهمترین داده های فیزیکی و
شیمیایی مربوط به عناصر گروه های اصی ارائه می شود.
صفحه 258:
70 9 U8
57575775 77
دا | ۲۱۴۰۲ ۳
ميوت | ۱ ۱
اندازه حر کت: ۳ | ۵/۲۸فر* ۱۸۸
ف رکانس تشدید مفناطیسی هسته ۱ youre ۴۸
tesla/MH2) 5» 2.35(
حساسیت نسبی ۷143( درمیدان اب تقو
اندازه حر کت جهار قطبى هستهاى ۰ mw
(17m? 3)
پایداری راد یوا کتیوی پایدار بايدار سال قار لخر او 8
صفحه 259:
خواص
دمای ذوب (16)
دماى جوش (K)
(kL.mol™) a5 6h SF
).001 گرمای تبخیر
)16( دمای بحرانی
فشار بحرائى (8150)
گرمای تفکیک
(۲رمو "امن
انرژی نقعطه صفر ("001.[)
فاصله بین هستهای (DM)
صفحه 260:
خواص شیمیایی هیدروژن :
" 0) هيدروزن مى تواند با كريفتن يى الكترون و تشكيل يون
هیدرید
© اتم هيدروزن مى تواند با ازدست دادن يى الكترون به
پروتون ل 2
۱
الكترون به اشتراك كذاريد ويك بيوند كووالانسى تشكيل
دهد.
صفحه 261:
گروه اول ( ۲ ) فلز هایی قلیایی
تعداد ايزوتويهاى
leis
آرایش الکترونی اتم
انروی یونش ( 60.017
(kJ.mol", M,) AHais
شعاع فلزی (pm)
شعاع یونی (۰]0 در تر کی
کو ورد یناسینوسی)
مب 0 ع(ونت)
won
Fry
yor
۷
اكرات
صفحه 262:
گروه دوم (11 ) فلزات قلیایی خاکی
اترژی پونش الکترون خواهى دمای ذوب دمای جرش الکترونگاتبری M426 SM
ما “امسلل 60 و (پولینگ) الف ww)
صفحه 263:
JZ خانواده IITA)) سوم eS
ى يونش الكترون خواهى ser
( امه ۱ مت (°c)
صفحه 264:
5
ا ل ا كت كن SOLS Se al
0 erp re eer acer er rep
PELE ESE Once nee) Sere Ese re: mare
۳
epost cere re
بيوند كووالانسى شباهت زيادى به كربن و سيلسيم دارد تا به
آلومینیوم و دیگرعناصراین گروه ؛ بنابراین مانند کربن
هیدریدهای زیادی تشکیل می دهد و مانند سیلسیم و کانیهای
اكسيزن دار با ساختار كميلكس ايجاد مى كند.
صفحه 265:
" بورانها داراى فرمول كلى ري 183,11 هستند مانند
الك كن 5 )6+ B,Ha مانند تترا بوران
ور1يظ . دى بوران را مى توان از واكنش ,"131 با
هيدريد ليتيم تهيه كرد.
در ترکیبات بورهیدریدی که بورانها نامیده می شوند»
هیدروژن اغلب به عنوان پل بین اتم های بورعمل می کند
صفحه 266:
برهمکنش ممکن بین اوربیتال های هیبریدی و هیدروژن های پلساز
صفحه 267:
گروه چهارم (/1۷ )۰ خانواد؛ کربن
صفحه 268:
م ۱
tn stil الكترون خواهى دماى ذوب دمای جوش . الکترونگاتیوی
(C) Ce mol) tk mol”) 0
صفحه 269:
0 كروه اكسيزن
| رو ا or Bi
پارامغناطیس بودن 0 در نتیجه TN Re فصل
۱۳ Pe (ap ree ey eee
اسبينهاي موازي ميباشد.
براي كوكرد بيش از هر عنصر ديكري آلوتروب شناخته
ا ل 0
BPS Fyre WB CEC oe SBE BY)
آرایش حلقوي جمع شده ميباشد.
صفحه 270:
گروه 2 (711۸): هالوژنها
* شيمي هالوژنها به مقدار زيادي تحت تأثیر تمایل آنها براي
گرفتن يك الکترون و رسیدن به آرایش گاز بياثر. است. در
نتیجه. هالوژنها عوامل اکسنده بسیار خوبي هستند
صفحه 271:
گروه 4 (۷]11/۸) گازهاي نجیب
Brn ere Laren A NIK (ores eer
ناميده شدهاند ولي ديكر اين نامگذاري در موردشان مصداق
۱ ا
ار( AUB)
" براي مثال هليم دومين عنصر از نظر فراواني در جهان
است و در هواي خشك آركون سومين عنصر از نظر
فراواني استء تقريبا فراواني حجمي آن (0© برابر كربن
ديوكسيد است.