صفحه 1:
طوفان فکری» ساختاردهی و
ی
مد
4
5۳۵9 مس :
valuation & Choice
صفحه 2:
فهرست مطالب
* ضرورت استفاده از طوفان فكرى و قواعد بياده سازى آن
* شيوه هاى ارزيابى ايده ها و كيفيت اطلاعات حاصل از هر روش
© راى كيرى
© درجه بندى
5 ترجيح نسبى
ساختاردهى ايده ها با توجه به اهداف تصميم كيرى و ويزكى ايده ها
* نقش روش فرايند تحليل سلسله مراتبى تحلیل (۵۳۱۳)
صفحه 3:
يك ايده يا ايده هاى متعدد؟
مواجهه با مشكل اغلب براى انسان ناخوشايند است و براى رهايى از
آن بدنبال اولین راه حل ممکن می گردد. اما
داشتن فقط یک ایده یا راهکار مخاطره آمیز محسوب میشود چراکه
انعطاف پذیری. شرط بقا در دنیای امروز را کاهش می دهد.
با داشتن فقط یک ایده, امکان مقایسه میزان کارایی ایده. وجود ندارد.
بهترین راه برای به دست آوردن یک ایده خوب داشتن ایدههای
مختلف است.
* فیلسوف فرانسوی, Emile Chartier می گوید: « هیچ امری
خطرناک تر از آن نیست که فرد فقط یک ایده داشته باشد.»
* روش طوفان فکری, یک تکنیک رایج برای تولید ایده است. برای
شناسایی راهکارهای مختلف یک مسئله | مشکل قابل استفاده است
3
صفحه 4:
ايده اصلى:
* در یک جلسه طوفان فکری. افراد مختلف صاحب نظر درباره یک
موضوع خاص دور هم جمع شده و نظراتی را که به ذهنشان میرسد.
بدون هیچ گونه محدودیتی بیان میکن
صفحه 5:
جكونه انجام مى شود؟
*"تمامی :اراد BUT این موعلة سهّیمهسنتتقاه فر یک انا كرتا
می آیند.
* ابتدا خلاصهای از مشکل مطرح می شود.
قواعد برگزاری جلسه و هدف جلسه به همه افراد گفته می شود.
کاغذ و قلم در اختیار افراد گذاشته می شود.
افراد ایدههای خود را به صورت شفاهی و کتبی بیان می کنند.
صفحه 6:
بهترین چیدمان برای اتاق.لا شکل است. این بدان معنی است که
صندلیها به صورت نیم دایره در اتاق چیده شوند و در وسط کاغذ
یادداشت ایده های مختلف به گونهای قرار گیرد که کلیمی حاضران به
راحتی بتوانند آن را بسینند
صفحه 7:
زمان حلسه:
* مدت زمان پیشنهاد شده برای خلق ایده در جلسه ۳۰ تا ۴۰ دقیقه است.
* نشست طوفان فکری عملاً در هر ساعتی از روز به جز بعد از صرف ناهار
امکان پذیر است. زیرا بعد از ناهار فعالیت مفز کاهش مییابد.بهتر است که
نقستها در ساعت ۱۰ الي ۱۱ صبح برگزار گردنده چرا که در این زمان
سطح فعالیت مفز بالاست و جلسات عصر نیز بازدهی بالا دارند.
۴ اناق بایه آزام باشده تهویه ساب داققه باقدوو از زوشنایی کافی
برخوردار باشد. وجود رنگهای مختلف به فعالیت مغز کمک میکند.
صفحه 8:
مراحل طوفان فکری
* خلق ایده: هدف از لین مرحله. تولید یک گروه بزرگ و انبوه از ایده
هاست.
© در طى اين مرحله. مهمترین چیز. پرهیز از انتقاد از ايده هاست. ارزيلبى ايده ها
باید تا زملنی که اعضای تیم قبول كنند كه ايده ديكرى به نظر آنها نمى رسد به
تعویق بیفتد.
* کوتاه نمودن لیست ایده ها: عواملی مانند امکان ناپذیری ناموجه
بودن و هزینه برای حذف ایده های نامناسب استفاده می شوند.
* دسته بندی و ترکیب ایده gle باقیمانده: هدف از این مرحله.
انتخاب تعدادى از ايده ها برای ارزیابی است.
صفحه 9:
خلاقیت (CREATIVITY) — قواعد و تكنيكها
* همه می توانند (باید) در آن شرکت کنند.
اجازه خیال پردازی در تولید ایده وجود دارد. در اين گام. کمیت و نه
کیفیت ایده ها موزد توجه اسست:
چیزی بنام ایده بد وجود ندارد. پس هیچ گونه قضاوتی درباره
پیشنهاد و یا نظر افراد. انجام ندهید.
به شرايط ايده كل فكر كنيد. مسائل حدى را در نظر بكيريد. شرايط
غيرمحتمل را مانند شرليط محتمل در نظر بكيريد. از تركيب ايده ها
براى توليد ايده جديد كمك بكيريد.
صفحه 10:
خلاقيت (CREATIVITY) — محر ک ها
* فراهم آوردن محرک lo عامل کلیدی در افزایش
خلاقیت است.
* در اغلب طوفان فکری ها. تولید ایده ابتدا از سطح
بیرونی مغز شروع می شود و سپس با عمیق تر
شدن در لایه های مغز ادامه می یابد.
اگر محرک ها به اندازه کافی باشد. افراد از
مفزشان فقط برای بیرون کشیدن ایده ها استفاده .
نمی کنند بلکه از آن برای تولید ایده با ترکیب
ایده های دیگر نیز استفاده می کنند.
10
صفحه 11:
خلاقيت (CREATIVITY) — محر ک ها
محرک می تواند هر چیزی باشد که افراد را از
قالب معمول فکر کردن به منظور ساختن
پیوندهای جدید خارج کند.
محرك ge alle a چیزی باشد که شها می
شنوید. مزه, لمسء يا بومى كنيد يا مى بينيد.
* دريك تحقيق در دانشكاه اكلاهما با شركت كروه
های ۴ نفره دانشجویی مشاهده شد كه متوسط
تعداد ایده ها در مورد غذای سبک SMACK)
60 با استفاده از نمونه محصولات» تصویرا
مجلات. و تغییر یکباره شرایط محیطی مثلا با
موسیقی بلند و غذای خوب. از ۲۹/۷ به ۳۱۰/۸
افزايش يافت.
11
صفحه 12:
مجدود تردن تعداد آیده ها ) NARROWING
(Down
* با در نظر گرفتن عملی بودن. موجه بودن. هزینه و ... تعداد کم یا
زبادی از ایده ها حذف می شوند.
گرچه در مرحله اول. انتقاد از ایده های دیگران ممنوع است. اما پس از آن. ایده های نامتاسب
حذف مبی شوند.
* ایده های باقی مانده با فرایند هلیی که در یک طیف از ساده تا تخصصی مثلا از رلأی گیری تا
فرایند سلسله مراتبی ge gj! (AHP) Jules شوند.
چنانچه تعداد زیادی از ایده ها حذف شوندو فقط ایده هایی که
بسیار مناسب تر بنظر می رسند باقی بمانند مرحله ارزیلبی آسان تر
خواهد بود. لمّا امکان حذف ایده هلپی که در بررسی تفصیلی مناسب
تر باشند نیز افزایش می یابد.
2
صفحه 13:
محدود تردن نعداد آیده ها ( ۱۱۵۸۸۴۸۵۷۷۱۸۵
(Down
* قبل از رد کردن یک ایده. امکان یکی شدن آن با بقیه نظریات باید
بررسی و رسیدگی شود. نظر نهایی را تا زمانی که ایده ای ارزیابی
نشده است. ارائه ندهید.
هميشه اين نكته را به ياد داشته باشید که احتمال ارزیابی در
جزئيات در مرحله ى بعد فرايند وجود خواهد داشت .
13
صفحه 14:
wd yp) 9 (CATEGORIZING ) (Seed dew
(comBiniNG)
بعد از حذف ايده هاى غير عملىء دسته
بندى و تركيب كردن ايده هاى باقى مانده.
براى يافتن بهترين ايده مفيد است.
برخی ایده ها فقط به جنبه ای خاص از
مشکل پرداخته و از ترکیب آن با ایده
های دیگر می توان راه حلی كل نكر و
جامع ایجاد کرد.
3
برخى ايده ها براى حل مشكلاتى غير از
مسئله تحت بررسى مناسب هستند. آنها
را برای استفاده در آینده نگهداری نمایید.
(بانک (ous)
4
صفحه 15:
دسته بیدی (0۸۲6060۳۱2۱۱16) و ثر تیب
(comBininc)
* بطور مثالء یک راه حل فقط به محصول و دیگری به بازار می پردازد. از
ترکیب آنها یک گزینه جدید می تولند ترکیبی از ایده های محصول.
بخش بندی بازار و فروش باشد.
* میزان وسواس خود در مورد کیفیت راهکارها | گزینه ها را با سطح
اهمیت مسئله متناسب سازید.
* پس از این مرحله, نوبت به ارزیابی گزینه ها ميرسد.
8
ice
15
صفحه 16:
* رأی گیری روشی پرطرفدار و ساده برای ارزیابی ایده ها است.
* رأی گیری به سه شکل انجام می شید
001 ao
i fey درجه يندى *
صفحه 17:
* فرض کنید با هدف جایگزینی ساعت کار معمول شرکتی که در آن
کار می کنید ٩( صبح تا ۵ بعدازظهر) جلسه تشکیل شده و در انتها
با روش چند گزینه ای از شرکت کنندگان در جلسه نسبت به گزیته
برتر آنها نظرخواهی می شود (مثلا با کمک بسته نرم افزاری
«Team Expert Choice
* حاصل ارزیابی ؟
17
صفحه 18:
What is your preferred work schedule arrangement
کت
kin
PCT
07.1%
25.0%
17.9%
25.0%
43%
07.1%
03.6%
00.0%
أده أت
أت أت أه إدم
Sl
TTEM
Status Quo (9-5)
Four day work week (10]
hour days)
Work from home
First forty
Flextime
Nine/Eighty (every other|
Friday off)
Nine to wo
Job Sharing (Twenty
hour work week times 2)
صفحه 19:
* در این دو شیوه. کارشناسان شرکتکننده فقط اجازه دارند به یکی از
گزینهها رأی دهند.
* کیفیت اطلاعات حاصل از انتخاب گزینه ها توسط کارشناسان با این
روش حداقل و پائین است.
* افراد قادر نیستند توضیح دهند که نسبت به شدت برتری گزینه ای
که انتخاب کرده اند در مقایسه با سایرین چه احساسی دارند.
19
صفحه 20:
برای افزايش کیفیت اطلاعات حاصل از پاسخ دهی کارشناسان, هرفرد
اجازه مى يابد هر يك از ايده ها را در محدوده مشخص شده مثلا بین
١ تا ٠١ امتيازدهى كند.
سيس از درجه هاى اختصاص يافته به هر ايده ميانكين كرفته مى شود.
بزاى معتاذاز تین این متوسطه درجه بتدی یه صورت قاعطله:اى«صورث.
پذیرد (مثلا بین ٩ و )٩/۵ مشروط بر آنکه به کارشناسان تذکر داده
شود که فاصله های یکسان به یک اندازه بزرگ هستند. مثلاً فاصله ۱ تا
۲ با فاصله ۳ تا ۴ و فاصله ۸ تا ٩ به یک اندازه اند.
مقایسه ایده ها در روش درجه بندی واقعی تر و ملموس تر است.
و
صفحه 21:
ratio judgment *
چنانچه برای ما مهم باشد که بطور متوسط یک گزینه نسبت به
دیگری چند برابر ترجیح داده شده است باید به کارشناسان
بگوییم که در مرحله امتیازدهی دقت کنند که تخصیص ۸ به
یک گزینه و ۴ به گزینه دیگر بدین معناست که گزینه اول در
نگاه او ۲ برابر گزینه دوم ترجیح دارد.
21
صفحه 22:
به نموداری که ارزیابی گزینه ها براساس درجه بندی (اسلاید بعد) را نشان
میدهد توجه کنید.
در روش رای گیری (نمودار قبل) 16961706 با حدود یک دوم رای
گزینه های اول و دوم رتبه چهارم را به خود اختصاص داد. حال آنکه با دادن
اجازه درجه بندی گزینه ها به کارشناسان توانست بطور متوسط بیشترین امتیاز
را بدست آورد.
اما تفاوت کوچکی بین این گزینه و تعداد دیگری از گزینه ها وجود دارد و
نمی توان ادعا کرد که اين گزینه به روشنی نسبت به سایرین ترجیح دارد.
برای پرداختن به مسائل مهم و حیاتی رأیگیری و درجهبندی کافی
ند چرا ؟
22
صفحه 23:
ادن وا
23
صفحه 24:
در اين مثال با تغيير روش از رای گیری به درجه بندی میزان اطلاعات بدست
آمده از ارزیابی افزایش یافت اما ارتباط هر ایده (گزینه) با اهداف و جنبه های
مثبت و منفی آنها را در ارزیابی در نظر نگرفته ایم. !!
بايد به سوالاتى از اين قبيل ياسخ داده شود :
# چرا یک از گزینه ها بر دیگری ترجیح دارد؟
چه اهدافی با حل این مسئله تصمیمگیری تعقیب می شوند؟
هر يك از اهداف جه قدر اهمیت دارد؟
هر يك از كزينه ها جقدر به هر هدف مى توائد كمك كند؟
* با استفاده از روش ۳۱۳ می توان اهمیت نسبى اهداف و ترجيحات تسبى كزين
ها برای هر هدف را معین نمود.
24
صفحه 25:
ساختاردهی به ایده ها (316ا8 ناك06ا578)
ایجاد یک ساختار نردبانی و درخت تصمیم برای مسئله تحت بررسی
مدنظر قرار دارد که به دو روش بالا-به- پائین و پائین-به الا قابل
اتجام است:
* روش بالابه- پائین (00-00۷/۳) یا راهبردی (Strategic)
٩ تاکید بر اینست که ابتدا به شناسایی اهداف پرداخته شود.
tactical) s2st | (bottom-up) Yar sk U9,
تاکید بر اینست که لبتدا به شناسایی نقاط مثبت و منفی ایده ها (گزینه ها) ٩
پرداخته شود
در عمل, روش ترکیبی استفاده می شود و بین دو روش به دفعات
رفت و برگشت صورت می گیرد.
25
صفحه 26:
ساختاردهی بالا-به-پائین
* فرض: تصمیم گیرنده اطلاعات و فهم بیشتری نسبت به اهداف دارد.
پس ابتدا به شناسایی اهداف اصلی و جزئی مرتبط با هر هدف اصلی و
خوشه بندی آنها می پردازد تا در ادامه با کمک آنها نقاط مثبت و منفی
ایده ها نسبت به هریک از اهداف را استخراج نماید.
در مثال "تفییرساعت کار" پس از حذف ایده های با درجه پائین» ۶ ایده
برتر را در کنار ایده "حفظ وضع موجود" به مرحله ساختاردهی می
رسانیم. سپس اهداف را شناسایی می نماییم:
* پس از شناسایی اهداف به روش پائینجه الا سوئیج می کنیم
26
صفحه 27:
ساختاردهی پائین-به-بالا
* با شناسایی نقاط قوت و ضعف هر یک از گزینه ها آغاز می کند. لازم
نیست فهرست کاملی تهیه شود چون هدف نهایی شناسایی اهداف
است. البته مستند نمودن فهرست کامل به دفاع در مقابل نقدها کمک
می نماید.
* در مثال "تغییرساعت کار" برای هریک از ایده ها با استفاده از بسته نرم
افزاری Team Expert Choice برای هر ایده اقدام شد. مثلا:
27
صفحه 28:
ز ویژگی گزینه ها تا اهداف
* با استفاده از فهرست کامل نقاط مثبت و منفی استخراج شده و
فهرست اهداف در یک چارچوب ممکن است بتوان با تفسیر برخی
نکات اهداف جدیدی استخراج نمود.
Cee
a end
Flenibaity for omplayos to achodule outside appointmonte
Oifice Coverage
Rlecuce commate time
Less pay
Coverage
Ovothoad cost per parson
Lore walhic
Productivity
3_[orrice c office coverage
4 ۴ attract better people
صفحه 29:
ارزیابی گزینه ها و انتخاب
* نمایش خوشه ای و درختی اهداف
صفحه 30:
ارزیابی و انتخاب- ۸۵۲٩۴
Whar is most preferred work schedule?
صفحه 31:
جمع بندی
* اهمیت خلق ایده های جدید
* نکات کاربردی مهم در طراحی فضای فیزیکی و روانی جلسه
مجاز نبودن انتقاد در كام اول
عجله نكردن در حذف ايده ها در كام دوم
اشكالات استفاده از روشهاى راى كيرى و امتيازدهى براى انتخاب
روشهاى بالا-به -يايين و يايين-به-بالا برای
"" شفاف سازى ارتباط اهداف با كزينه ها
#* شناسایی اهداف جزئی و تکمیل فهرست اهداف
31
صفحه 32:
با سپاس از توجه شما