عملیات حرارتی

صفحه 1:


صفحه 2:
ماده و حالتهای سه گانه آن در طبیعت : به شی با چیزی که دارای جرم بوده: فضایی را اشغال نمایده ماده؛ كويند. مواد در طبیعت به سه گونه یافت می شود: ۱-جامد ۲-مایع ۳-گاز خواص مواد: ایی که رفتار جسم را دز شرایط و محیط مشخص ‎oe‏ * خواص مواد» گویند. خواص مواد به طور کلی به سه گروه عمد تقسيم می شوند : ۱-خواص فیزیکی ۲ -خواص مکانیکی ۳- خواص شیمیایی 

صفحه 3:
ماده از اتم تشکیل شده است. اتم از الکترون و هسته تشکیل شده است. هسته از نوترون و پروتن تشکیل شده است. الکترون بار منفی - پروتون بار مثبت - نوترون خنثی می باشد. در صورتی که الکترون از لابه آخر عنصری کنده شود در اين حالت اتم باردار شده را یون و این فرآیند را یونیزاسیون می گویند. oe ‏رمم‎ 0 (2 NEUTRON = PROTON + ELECTRON: 

صفحه 4:
ترکیب فلزات در حالت مذاب را آلیاژ» گویند. این عمل باعث بدست آوردن خواص جدید همچون استحکام» سختی ۰ پایین آمدن نقطه ذوب» قابلیت هدایت الکتریکی و رنگ پذیری می گردد . مثال : آلیاژهایی همچون برنج ۰ برنز؛ . تیروی چسبتدگی : خاصيتى كه مولكولهاى سطحى مواد كوتاكون در جذب یکدیگر از خود نشان مى دهتد . تبروی جذپ مولکولی : مولکولهای تشکیل دهنده هر جسم ۰ یکدیگر را جذب و نیرویی که اين عمل را انجام می دهد » نیروی جذب مولکولی گویند . این نیرو در جامدات ؛ خيلى زياد در مایعات »کم و در گازها» وجود تداشته . بلکه یکدیگر را حفع و موجب اتباظ حجمی می شود. کرین( 6) : عنصر اصلی اکشر موادسوختنی مشل چوپ » زخال : نقت و الاس می باشد کرین در فولادباعث افزايش سختی ؛ فابلیت آیکاری ». استخکام: کلم مود زنگ‌زدگی. کاهش نقطه وب »سمجی. اتبساط و جوشکاوی می گردد . میل ترکسی آن‌با اکسیژن زیادبوده » بدین جهت در احیاء یبعضی از اکسید های فلزی: مورد استفاده قرار می گیرد . 

صفحه 5:
شکلهای مختلف کربن در طبیعت : کربن در طبیعت یه سه شکل يافت می شود: ۱-به صورت کریستالهای حالص( الاس) ۲-کرین به شکل فلس مامی (گگراضیست) ۳ -کرین‌بسی شک ل( آصورف) ۲ کسه در دوده ی انست مسی شسود . در پلاستیک‌سازی: مرکب چاپ و رنگ سازی کاریرد دارد . گرافیت ماده ای نررم و مقاوم در مقابل حرارت بوده که دارای نقطه ذوب ۳۳۵۰۳6 مى باشد و جهت کم کردن اصطکاک به کار می رود. هبچتین هدایت الکتریکی خوبی نیز دارد . ترکیبات ساده کرین : دی اکسید کرین(:60) : از سوختن کامل کرین با ترکیبات کرین دار به دست می آید . از هواسنگین تر است و باعث خاموش شدن شعله و غیر ممکن ساختن تنفس می گردد: سمی غی‌باشد و در نوشابه سازی نیز به کار می رود. -متو اکسید کرین(60) : گازی است که سمی» بی‌رنگ؛ بی بو احیاء‌کننده و قابل اشتمال در هنگام احتراق( اکسید شدن) است که با شعله آبی می سوزد. در ضمن تولید حرازت: تبدیل به گاز دی اکسید کربن شده از سوختن ناقص کرین یا ترکیبات آن به وجود عى يد 

صفحه 6:
کاربیدها : از ترکیب پاره ای از عناصر فلزی و غیر فلزی با کرین» كاربيد به دست مى آید . مثال : کاربید آهن(۳6:6): کاربید ولفرام(196)» کازنید کلسیم(و6:6): کاربید سیلیسیم(:5[6) که ترکیبات سختی بوده؛ در تهیه سنگ سنباده و فلزات سخت از آن استفاده می شود. اکسید اسبون چیست؟ تركيب عناصر با اکسیژن را «اکسیداسبون؟ و حاصل را «اکسید» كويند؛ در این عمل؛ حرارت تولید می شود. احياء : گرفتن اکسیژن از ترکیبات شیمیایی را « احياء؛ گویند. در این عمل؛ باید حرارت به کار رود. احتراق: اکسیداسیون سریع همراه با شعله را «احتراق» گویند. سوختن آرام : فرایند زنگ زدن فلزات را #سوختن آرام» گویند. 

صفحه 7:
خواصی فیزیکی مواد: ویژگیهایی که به حالت ظاهری یا دگ ر گوئیهای ظاهری یا موقتی جسیم مربوط مى شود مثل : الف) وزن مخصوص. جرم مخصرص»؛ جكالى ‎OS‏ تفواضل تخرارتی فواد. ج) خواص الکتریکی مواد پدیده فیزیکی : به تفییر حالت ماده؛ در صورتیکه جنس جسم تغيير نكند؛ «پدیده فیزیکی+ كويند. مثال: بخار شدن آبء ميعان( تبديل كاز به مايع)؛ ذوب شدن آهن. وزن مخصوص يا وزن حجمى: برای قیاس سنگینی مواد نسیت به یکدیگر سی باشد . وزن مخصوص در تقاط مختلف بخاطر تغییر شتاب ثقل زمين » متفاوث می باشد . ‎re‏ یش » وزن سخصوصس جرم مخصوص يا جرم حجمى جرم واحد حجم ازهر مادهرا جرم حجمى جرم سخصوصن) آن ماده گویند. واحد جرم مخضوص در سيستم 51: ْظ مى باشده ولی واحدهای دیگری ‎as «Heo‏ نیز وجد رد 

صفحه 8:
جرم مخصوص نسبی يا چکالی : نسبت جرم سخصوص یک جسم به جرم مخصو ص آب مقطر ۴ درجه سانتیگراد. MNS = Sete PCA ‏جرم مخصوص‎ جرم مخصوص برخی از مواد نرلاد ۷,۸۵ تمعلع م prem ۱ ‏آبح۳‎ خواص حرارتی مواد: وقتی به جسم جامدی حرارت داده شود» سه موضوع مطرح می باشد : ۱-ماده جامد» خود گرما را جذب می نماید . ۲-ماده جامد؛ گرما راعبور می دهد. تایه مجطای کرو 

صفحه 9:
خواص حرارتی مواد» به ساختمان حالت جامد آنها بستگی دارد و مشخصات خواص حرارتی مواد عبارتند از : الف) گرمای ویژه ب) هدایت گرمایی ج) انبساط گرمایی گرمای ویژه: مقدار انرژی ای است که برای به ارتعاش در آوردن مها لازم می باشد . هدایت گرمایی: حاملهای انرژی حرارتی در فلزات؛ الکترونهاو در جامدات دیگر» فوتوتها (بسته های انرژی) می باشند. چون در فلزات الکترونها به عنوان حامل عمل م ىكنند؛ می توان گفت که هدایت الکتریکی خوب در فلز بیانگر هدایت حرارتی خوب نیز می باشد . انبساط گرمایی : وجود گرما باعث تحرک ها شده انبساط را پدید می آورد. 

صفحه 10:
خواص الکتریکی مواد: رفتار مواددر میدانهای الکتریکی رانشان می دهد و بدین متظور دانستن برخی نکات در این خصوص حایز اهمیت است که عبارتند از : هدایت الکتریکی: مقاوست الکتریکی: خواص مغناطیسی مواد و سواد مغناطیسی. هدایت الکتریکی : انتقال بار الکتریکی از نقطه ای به نقطه دبگر را * هدایت الکتریکی» گویند نقره؛ مس؛ آلومینیوم. موادا نظر قابلیت هدایت الکتریکی به چهار دسته تقسیم می شوند: ۱ فوق هادیهاا ابر رساناها ۲-هادیها ۳-نیمه هادیها ۴-عایقها 

صفحه 11:
خواص مکانیکی مواد: خواصی که در خصوص تأثیر نیرو و واکنش ماده در برابر آن نیرو از خودنشان می دهد را« خواص مکانیکی» گویند. این خواص توسط آزمایشهای مکانیکی صورت می پذیرد. برخی از خواص مکانیکی مواد عبارتند از : استحکام» سختی» کشسان( الاستبسیته) و غیره که اين آزمایش ها تحت شرایط بارگذاری گوناگون انهام مى كيردء که ۳ نوع می باشد . ۱- استاتیکی ‎Sots -۲‏ ۳- تکرار یا خستگی استحکام : مقاوستی راکنه اجسام در مقابل نیروی خارجی از خود نشان می‌دهند: #استحکام» گویند و مقدار آن به نحوه تأثیر ثیروی خارجی و جاذبه بین مولکولی آنها بستگی دارد. 

صفحه 12:
سختی( چقرمگی ؛ تافنس): مقاومتی را که اجسام در مقابل نفوذ جسم خارجى از خود نشان مى دهندء #سبختی؟ كويئد . کشسان( الاستیسینه) : شکل دراثر نیرو و با گشت به حالت اولیه جسم دراثر حذف نیرو را «کشسان» گویند. مثل: فترو لاستیک خواص تکنولوزیکی مواد: قابلیت چکش خواری؛ ریخته گری» جوشکاری؛ براده برداری و در کل ۰ فرایندعملیاتی که روی مواد کار انجام می گیرد را « خواص تکنولوژیکی مواد» گویند. قابلیت چکش خواری : قابلیت تغییر شکل مواد به کمک نیروی فشار و ضریه را « قابلیت چکش خواری» گویند. مثال : فولاد مس و برنج که‌می توان به وسیله نورد کاری؛ خمکباری و کوره کاری آنها را بهتر از دیگر فلزات تغییر شکل داد . 

صفحه 13:
ابلیت ربخته ككرى : خاصیت شکل پذیری اجسام در حالت مذاب را «قابلیت ريخته گری» گویند. قابلیت براده برداری : عملیات براده برداری باسرعت الاو نیروی کم وایجادسطحی صاف و پرداخت شده روی مواد کار را * قابلیت براده برداری* گویند. قابلیت جوشکاری : اتصال موادبه وسیله حرارت یا حرارت هسراه با فشار به صورت ماب به یکدیگر را ! قابلیت جوشکاری» گویند. خواص شیمیابی مواد: خواصی که از أثیر مواد خارجی روی آنها که شامل ساختمان ‎A‏ تركيب مواد بایکدیگر: مقاوست دربرابر اکسیدشدن؛ خوردگی و همچنین سمی‌بودن آنهاست» گفتگو می نماید را «خواص شیمیایی مواد» گویند . 

صفحه 14:
فلزات آهنی : ‎(Fe) aT‏ ينج درصد قشر جامد كرء زمين را فلز آهن تشکیل می دهد و به صورت اکسید در معادن بوده. گاهی نیز به صورت کربتات؛ سیلیکات و سولفید آهن هم یاقت می‌شود. آهن فلزی نرم است که جهت تهیه فولاد و چدن بافلزات و عناصر غیر فلزی دیگری همچون کرین؛ نیکل» کرم» وانادیم» مولیبدن» گوگرد» فسفر و سیلیسیم آلیاژ می شود . سنگ معدن آهن : سنگ معدن آهن از قسمتهای اصلی سنگ( اکسید های آهن) و مواد زايد و اخالصی های گوناگونی مثل اکسید سیلیسیم» مخلوط گل رس و گاهی کربنات کلسیم؛ گوگرد؛ منگنز» ترکیبات فسفر و غیره تشکیل شده است . 

صفحه 15:
محصول کوره بلند : محصول کوره باندبا توجه به مقدار سیلیسیم و منگنز به دو نوع تقسیم می‌شودد ۱- آهن خام خاکستری ۲ آهن خام سفید» که آهن خام دارای ۳ تا ۴ درصد کرین بوده؛ به علت شکنندگی و ناخالصی های زیاد در صنعت کاربردی نداشته» بدین خاطر عملیات دیگری بر روی آنها به عمل می آید . آهن خام سفید : آهن خام سفید دارای ۳/۵ تا ۴ درصد کرین؛ ۰/۱ ۰/۲۱7 درصد سیلیسیم؛ ۱ تا۴ درصد منگنزه ۰/۳ درصد فسفرو ۰/۰۴ درصد گوگردبوده که منگنز موجود باعث می شود آهن با کرین به صورت کاریید آهن(۳6۱0) و بامقطعی سفید و درخشان ظاهر شود. 

صفحه 16:
آهن خام خاکستری : این محصول دارای ۳/۵ تا ۴ درصد کرین: ۱/۵ تا۳ درصد سیلیسیم؛ یک درصدمنگنز: ۲۱۰/۳ درصد فسفرو ۰/۰۶ درصد گوگردمی‌باشد. وجود سیلیسیم زیاد؛ باعث می شود که در هتگام سرد شدن؛ کربن از کاربید ‎(Fey) cal‏ جداو به صورت گرافیت لایه لایه در مسحصول ظاهر شود . سطح مقطع شکسته این محصول خاکستری رنگ بوده» به علت قابلیت ريخته گری خوب پس از ذوب در حوضچه های ماسه که به صورت شمهابی با مقطع ذوذنقه ای شکل به‌ نام «ماسل» می باشند» ريخته می شود . آهن اسفنجی با دمیدن گاز طبیعی- که دارای گازهای 0 و و3 می باشد- به درون کوره بلند مخصوص و جذب اکسیژن آهن توسط این دو گاز که احیاء کننده قوی می باشند: محصولی ‎Poly‏ آهن اسفنجى» كه متخلخل می باشد به دست می آید . 

صفحه 17:
فولاد و چدن:ٍ فولادهاو چدنهبا» آلیاژهایی از کرین و آهن بوده که به همراه دیگر عناصر می‌باشند» اگر کرین از ۲/۰۶ درصد کمتر باشد؛ محصول را فولادو از ۲/۰۶تا ۷ درصد را چدن گویند. در ضمن فولادهای آلیاژی تا ۲/۲ درصد کرین دارند. 

صفحه 18:
تاتیر عناصو 7 لیاّی بر روی قو ادها معام كام جو حاقيت ريه حوكم عر حرا تصاى بالا عبرم برد کی 

صفحه 19:
فولادهایی که به صورث ريخته گری بدست می آیند؛ فولادهای ریخته گویند و علامت آنیا(05 ) می باشد. فولادهای نیمه ساخته : به فولادهايى که با روشهای نورد کاری: پرسکاری؛ کشیدن و آهنگری شکل داده می شوند ! فولادهای نیمة ساخته» گویند . مشل: پروفیلها؛ ورقها؛ ميلههاء نبشی ها و شمش ما تقسیم بندی فولادها: فولادها رابه گروههای مختلفی تقسیم می ایند که عمدتامیتوان به دو گروه مستقل هم تقسیم نمود که بدین قرار می باشند . الف -فولادهای ساختمانی ب-فولادهای ابزار سازی 

صفحه 20:
الف_فولادهای ساختماتی( 50) فولادهایی هستند که مواد اولیه آنها برای ساختمان‌ها ( اسکلتهای فلزی و اسکلتهای پلها) و همچنین برای ساختن قطعات وسايط نقليه؛ دستگاهها و ماشین آلات( محورها میل لنگ» دسته پیستونها) استفاده می شوند که خود به گروههای زیر تقسیم می گردند. ۱-قولادهای ساختمانی معمولی - ۳-فولادهای اتوماتیک . ۳-فولادهای قابل آیکاری سطحی . ۴-فولادهای قابل بهسازی . ه فولادهاى قابل ازته كردن . ع فولادهاى فثر. ۷-فولادهای مخصوص : الف - فولادهای نسوز و مقاوم در مقابل حرارت و گداختگی ب-قولادهای ضد زنگ ج-فولادهای ضد مفتاطیس ۸-فولادهای ورق 

صفحه 21:
فولادهای ساختمانی معمولی(51) : این فولادها جزء فولادهای غیر آلیاژی بوده: طبق استحکام کششی تقسیم بندی می‌شوند» که استحکام کششی متناسب با درصد کرین موجود در آنها اذ می‌یابد» یا به عبارتی ازدیاد کربن؛ باعث ا ایش ايش شکنندگی فولاد و کاهش تغییر فرم و قابلیت جوشکاری و بزادهبرداری می شود. فولادهای ساختمانی دارای ۰/۱۲ تا ۰/۶ درصد کرین و به ۳ درجه مرغوبیت یک دو سه تولید و به بازار عرضه می‌گردند. مثال : 5133-2 جهت مصارف عمومی؛ حضار کشی و ساختن توزها به کار مىرود 2و 506-1 جهت چرخ دنده‌هاء كوه هاء بين ها به كار مى رود . 5170-2 جهت تهيه قطعاتى كه تحت تنش هاى زيادى قرارمى كيرند؛ به كار مى رود. 

صفحه 22:
قولادهای اتوماتیک(8) : اين فولادها يه نام #فولاد خرش تراش" نيز معروف بو ذارای ۰/۰۷ تا ۰/۶۵ درصد کرین ۰/۶ ۱/۵۱ درصد متگنز» ۰۴۱۰/۰۵ درصد سیلیسیم و در صورتی که شکنندگی بیشتر برا نظر باشد ۱۰/۱۵ ۰/۳ درصد سرببه آن می افزایند وجود گوگردبه میزان ۰/۱۸ تا ۰/۴ درصد باعث می شود که در حالت گرم ؛ براده ها کوتاه و شکننده شوند و جهت جلوگیری از مشکللات پیچیدن بر اده به دور افزار کار و ساییدگی و کم شدن دوامابزار» از فولاه‌های اتوماتیک استشاده درمقابل ضربه» قابلیت می‌شود. وجود گوگردزیاد باعث کاهش اسنحکام. جوشکاری و تغییز فرم سرد قولاد می شود . مثال : پوورر | فولاد اتوساتیک با قابلیت آبکاری سطحی و بهسازی 0 [فولاد اتوماتيك سريع موارد استفاده قطعاتى كه تحت تأثير تنشهای کمی قرار می گيرند مشل محورها؛ انگشتی ها: بوشها واشرصاو چرخ‌دنده‌ها. ده ترکیبات بسجز گو گرد اده و سطح مرغویتری مورد 

صفحه 23:
فولادهای قابل آبکاری سطحی( کربوریزه) : از این فولادها برای ساختن قطعاتی که باید دارای سطحی سخت و مغزی نرم داشته باشند» استفاده‌سی گردد. سطح خارجی آنهارایا روشهای مختلفی : کرین‌دهی و سپس آبکاری سخت می تمایند . جهت ترم‌باقی ماندن مغز آنها بهتر است درصد کرین آنها از ۰/۲ درصد کمتر باشد . مثال : قولادهای قایل آیکاری سطحی : -10 قابل جوشکاری و کوره کاری بوده» جهت اهرمها» توپی ها؛ مفصل ها استظاده می شون -610) با فسفر و گوگرد کم جهت محورها» انگشتی‌هاء اهرمها به کار می‌روند» که جزء فولادهای تجیب نیز می باشتد . -915با بافت گوگردی تضمین شده جهت محورهاء انگشتی‌ها» اهرمهابه کار می روتد. - 3۷1105 170 قولادهای آلیاژی با شبکه کریستالی کامللاً یکنواخت و قابلیت ایجاد کی فیت سطح وب که‌دارای گوگردو فسق رک می است. جهت چرخدنده‌ها» محورها و چرخ دنده های بشقابی به کار میرود . 

صفحه 24:
فولادهای قابل بهسازی : این فولادها دارای ۰/۲ ۰/۶ درصد کربن و جزء فولاده ای ساختمانی می‌باشند که استحکام کششی و مقاومتشان رایه وسیله بهسازی( مسخت کردن و برگشت دادن تا درجه حرارت بین ۵۰۰ تا 6 ۷۰۰) افزایش می دهند . در قطعاتی که در معرض ضربه و بررخورد قرار دارند. مثل : میل لنگها» محور لنگ پرسهای ضربه آی و محور وسایل نقلیه و غیره استفاده می شوند . -04560 قابلیت کوره کاری خوب؛ نرم تابانده شده( در موق تولید فولاد)» جهت پیچ و مهره‌ها. انگشتی ها. محورما و شافتها و میل لنگها به کار می روند . -»/40 قابل کوره کاری جهت قطعات منتقل کننده قدرت مثل پلوسهاو میل‌لنگها به کار می روند . 40400 3فابل جوشكارى» نرمال تابانده شده؛ جهت تهیه قطعات ماشین آلات مثل؛ دسته پیستونها و شافتها به کار می روند . - 3200001010817 مقاوم در مقابل تنش هاء بهساخته در موقع تهیه نولاد جهت بروانه كشتى هاء ملخ هوابيما ؤ ميل كاردان به كار مى روند. 

صفحه 25:
فولادهای قابل ازته کردن( نیتروژه) : این فولادها قابلیت جذب ازت رادارند؛ بدین من ظور سطح آنها را پس از بهسازی به وسیله جذب سطجی ازت» سخت می نمایند . جزء فولادبای آلیاژی می‌باشند و امکان دارد فلزاتی همچون کرم؛ مولیبدن و آلومینیوم و نیکل داشته باشند. وجود فلزاتی همچون کرم؛ مولیبدن و آلومینیوم ؛ جذب ازت در فولادرا افزایش می دهد . قطعات ساخته شده از این فولادها نباید هنگام عملیات حرارتی پیچیدگی بيدا نمايند. -31034012 قطعات تحت سايش تا ضخامت ‎١08١‏ ميليمتر مثل سوياب اتومبیل . ۱ - 3۷:7 ۸۱ 346 برای قطعات مخصوص بزرگ؛ شاتون‌ها و مجورها . -600۷9 3۱ قطعات تحت سایش» مقاوم به حرارت تا ضخاست ۱۰۰ 

صفحه 26:
فولادهای فتر : این فولادها باید دارای خحواص استحکام کششی زیاد» کشسان خوب و مقاوم در برابر ارتعاشات باشند . علاوه بر درصد عناصر» به عملیات حرارتی و تغییر فرم در حالت سرد نیز بستگی دارند. ان فولادها به دو گروه : ‎SHA EN SIN‏ تقسیم می شوند. -38516 قولاد غیر آلیاژی با ۱/۵ درصد سیلیسیم» جهت واشرهای فنری و فنرهای بشقابی به کار می روند . -17-7 261260101 فولادهای ضدزنگ که جهت فنرهای ضد زنگ با استحکام زیادبه کار می روند . 

صفحه 27:
فولادهای مخصوص : این گروه خود به ۳ دسته اصلی تقسیم می شوند که عبارتند از : الف فولادهاى نسوز( مقاوم در مقابل حرارت و گداختگی) ب-فولادهای ضد زنگ ج-فولادهای ضد مغناطیس . الف - فولادهای نسوز( مقاوم در مقابل حرارت و گداختگی) :. استحکام این فولادتاحلود0 :۶۰ حرارت تضمیین وتان ۸۰۰ نیز نمی‌سوزند. در خصوص آنها دو مطلب مهم مورد نظر می باشند : -مقاومت در مقابل تأثیر گازهایی چون اکسیژن اکسیدهای کرین؛ بخار آب و گازهای گوگرددار در درجه حرارت های بالا. 

صفحه 28:
-حفظ خواص مکانیکی در درجه حرارتهای بالا که به دلیل وجود کرم در فولاد می‌باشد و جهت تهیه ورق و لوله‌های تأسیسات. دبگهای‌بخار؛ پره‌های توربین‌های گاز و بخاری و سوپاپ دود موتورهای احتراقی به کار می روند . مثال: 14071۷004 قابلیت جوشکاری خوب و در لوله های بخار داغ به كار مى روند . -161500:115125-20 مقاوم درس فابل سوختن تا ۱۲۰۰۳6 . درقطمات کوره‌های صنعتی جعبه های بهسازی کاربرد دارد . -19-10 6456151 مقاوم در مقابسل سایش و خوردگی که در سوپاپهای موتورهای احتراقی به کار می روند . ‎X2CrNIMOI8- 14-4.‏ فولادهای آستنیتی» قابلیت خوب تغییر شکل سرد جوشکاری خوب و براده برداری بد. صنایع شیمیایی و تغذیه . ‎265 60:18 10- 

صفحه 29:
ب -فولادهای ضد زنگ : این قولاد دارای کرم و نیکل بوده که کرم آنها نباید کمتر از ۱۳ درصدباشد . اين فولادها در مقابل خوردگی و رطوبت هواو اغلب اسیدها و بازها مقاوم بوده: جهت تهیه ظروف شیمیایی ؛ شیرینی پزی و صنایع غذایی به کار می روند . در صنایم غذایی جهت جلوگیری از بوی بد فولاد به اندازه ۰/۲ تا ۰/۴ درصد مس رابا آن آلیاژ می نمایند. فولادهای ضد زنگ با روش براده برداری و بدون براده برداری تغییر فرم داده می‌شوند و به خوبی قابل جوشکاری و پولیش کاری می باشند . مثال : - 16613 فولادهای فریتی» قابل تغییر شکل سرد؛ براده بردازی بد» قابلیت جوشکاری مشروط اجزای مانع و محافظ پوشش. 

صفحه 30:
ج-فولادهای ضد مغناطیس : این فولادها دارای منگنز زیادی هستند. مشال : 1050100718 فولاد ضد مغناطیسی را می توان در حالت سرد به خوبی تغییر فرم داد و جهت تغیبر فرم بیشتر آنها باید عملیات تاباندن روی آنها به عمل آورد که این عمل تادمای ۱۰۰۰6 صورت می پذیرد. پس از عملیات تاباندن فولاد در آب خنک شده که این عمل باعث نرمی و سماجت فولادمی گردد. فولادهای بدست آمده پس از تاباندن به سختی قابل براده برداری می باشند ‏ فولادهای ورق : این فولادها در گروههای خیلی ظریف سفید. متوسط. خشن که در دیگ‌سازی به کار می روتد. کاربرددارند. ورقهای خیلی ظریف و سفید رااز فولادهای غیرلیاژی نرم با ضخامت کمتر از ۰/۵ میلیمتر تولید می کتند. ورقهای ظریف جهت کشش عمیق یا نقش برجسته استفاده می شوند» سطح خارجی آنها به خوبی 

صفحه 31:
گالوانیزه یارنگ می شوند. درجه خوبی این ورقها بر حسب اعداداز ۱۰ تا ۱۴ فرم‌بندی شده اند . مثال: -51۱0 ورق ظریف با درجه خوبی معمولی . -50۱2 برای ورقهای ظریف با قابلیت کشش خوب . - و5۱ ورقهایی که قابلیت کشش عمیق دارند. -مقدار کربن ورقهای ظریف ۰/۱ تا ۱/۵ درصد می باشد و پس از نورد کاری با علایم ۰۱ تا ۰۵ مشخص می شوند. مثال: -25]7-2-03 فولاد آرام با حداقل استحکام کششی ۰۱۷/۷ ۴۶ با درجه خوبی ۲ و بدون پوسته(03) 

صفحه 32:
تقسیم بندی فولادهای ابزار سازی : به سه گروه عمده تقسیم می شوتد . ۱-قولادهای ابزار صازی غیر آلیاژی . ۲- فولادهای ابزار سازی کم آلیاژ . ۳- فولادهای ابزار سازی پر آلیاژ . فولادهای ابزار سازی غیر آلیاژی : این فولاد دارای ۰/۵ تا ۱/۵ درصد کربن و درجه حرارت و آبکاری از ۷۶۰ تا 6 بوده؛ پسس از مسرد کسردن در آب در دسای ۲۰۰ تا" ۳۰۰ برگشت داده می‌شوند در دمای بیش از 6* ۲۰۰ سختی خود را از دست می دهند . - 15 قابلیت آبککاری خوب: خیلی سخت جهت ساخت سوهانهای مخصوص: تیز کردن دندانه های اره و سوهانهای گردنده به کار می روند . و750۷ در مقابنل گزم شدن» سختی خود را زود از دست می دهد سرعت برش کم ۰ جهت ساخت قلم های دستی» چکش تیغه فیچی» تبر به کار می‌روند . 

صفحه 33:
فولادهای ابزار سازی کم آلیاژ: این فولادها دارای عناصرآلیاژی کمتر از ۵ درصد و قابلیت برشی خودراتا 6 حفظ نموده؛ در دمای ۹۰۰ ۱۱۰۰2 کوره کاری و در ۸۵۰۲6۱۷۸۰ آبکاری می شوند که حتماً به سفارش کارخانه سازنده باید توجه نمود. برای افزایش دوام برشی و استحکام در حالت گرم بودن با عناصری چون کرم» ولفرام؛ نیکل؛ منگنز» مولیبدن و وانادیم آلیاژ می‌شوند. مثال: - ۱05۱۷2۸/64 دوام برشی خوب؛ مقاوم در مقابل سایش» قابلیت آبکاری خوب جهت استفاده برای مته ها» برقو هاء حديده و قلاويز ها مى باشد. 14518۷13 قابلیت آبکاری خوب جهت ابزارهای گردنده ظریف . 901/0518 قابلیت پولیش کاری خوب. تخیر اندازه پیچیدگی کم در موقع آبکاری مورد استفاده در قالبهای فشاری و تزریق مواد مصنوعی . 

صفحه 34:
فولادهای ابزار سازی پر آلیاژ: اين فولاد ها به سه كروه تقسیم می شوند . ١-فولادهاى‏ سردكار ۲-فولادهای گرم کار ۳-فولادهای تندبر این فولادها دارای کربنی در حدود ۲/۲ درصد و سایر عناصر آلیاژی بیش از ۵ درصد و شامل کرم؛ ولفرام» مولیبدن و وانادیم می باشند که با سرعت برشی تا ۴۵ متر بر دقیقه می توان بخویی از آنها استفاده نمود. در دمای ‎٩۲۰‏ تا۵* ۱۳۲۰ بر حسب کاربرد و عناصر شان آبکاری و در روغن یا هواسرد شده در دمای ۱۰۰۰ تا 6 بر گشت داده می شوند که باید به سفارش کارخانه سازنده توجه نمود . 

صفحه 35:
مثال: -60018-5 60018 برای سرعت برشهای زیاد با سطح مقطع براده بزرگ جهت ابزارهای براده برداری به کار می روند . 161700711012 دارای استحکام فشاری خیلی زیاد؛ سماجت خوب در قالبهای تزریقی مواد مصنوعی سعبه های ضرب زدن به کار می روند . 00۷9-2: 163018 فولاد گرمکار جهت ماتریسهایی که تحت تنش زیاد قرار مى كيرند» به کار می روند. 

صفحه 36:
نرم بندی فولاد ها طبق استاندارد اروپا : فولادها به سه گروه۱-فولادهای پایه۲-فولادهای کیفی۳-فولادهای نجیب: تقسیم می شوند . فولادهای پایه : فولادهایی که خواص و کاربرد مخصوصی از آنها انتظار نمی رود و حداکثر مقدار کربن مجاز در آنها ۰/۱ درصد و عملیات حرارتی روی آنها مشخص نبوده: حداقل استحکام کششی ‎FA N/mm? YT‏ می باشد . - فولادهای کیفی : این گروه از فولادها با توجه به کیفیت سطحی زمینه و غیر حساس بودن در مقابل شکنندگی و دقت بالا در هنگام تولید به این نام معروفند . فولادهای نجیب : فولادهایی که روی آنها با دفت زیاد کار شده است و هنگام عملیات حرارتی؛ در ام تقاط آنها خواص یکسانی به وجود آمده: مشل : فولادهای غیر آلباژی: جهت بهسازی یا سختکاری سطحی؛ فولادهای ابزار و تمام فولادهایی که جزء فولادهای آلیاژی نیستند. 

صفحه 37:
نرم بندی فولاد ها بر حسب خواص مکانیکی : در این روش علایم اختصاری با حروف قرار دادی شروع و سپس عدد مربوط به استحکام کششی یا تتش تسلیم بر حسب نیوتن برمیلیمتر مربع قرار می گیرد . در بايان علامت» يك عدد؛ درجه کیفیت آن را معرفی می نماید . مثال : درجه کیفیت» استحکام کششی بر حسب ۷/0۱2( ۰ فولاد «- 360-1 ۴۳۵- درجه کیفیت» حداقل تنش تسلیم بر حسب۱۷/1307: فولادمخصوص جوشكارى ه 8355-2 ۳6- عنصر آلباژی سرب » استحکام کششی برحسب ۷/02( فولاد ج ‎-Fe-410 Pb‏ 

صفحه 38:
نرم بندی فولادها بر اساس اهداف کاربردی : در این حالت؛ پس از علامت نوع فولاد؛ حروفی قرار می گیرند که معرف ویژگیهای فولاد هستند. مثال : . ‏خواص مغناطیسی ویژه ای برای ورق با دانه بندی مخصوص‎ M- -۴ مخصوص کشش عمیق . ‎DW‏ مخصوص شکل دادن سرد. ‏( درجه مرغوبیت؛ مخصوص شکل دادن سرد؛ فولاد - 00۱ع۳) ‏مخصوص تولید لوله های جوشکاری يا پروفیلهای سرد کار . 

صفحه 39:
نرم بندی فولادها بر اساس کیفیتهای مخصوص : ۱-بر اساس نوع دی اکسیداسیون ۲-بر اساس خواص و کاربرد ویژه بر اساس نوع سطح ۴-بر اساس نوع تغيير شكل ۵بر اساس نوع عملیات حرارتی -نرم بندی فولاد بر اساس کیفیت از نوع دی اکسیداسیون : مثال : ‎oY 3 Fu -‏ نأآرام. ‏- ۳ فولاد آرام . فولاه آرام 420-21501 ۳۵ "[آفولاد آرام مخصوص . 

صفحه 40:
-ترم بندی فولاد بر اساس کیفیت از نوع خواص و کازبرد ویژه : مثال: -1۲ مخصوص شکل دادن سرد . ‎ages Sus KZ‏ ‎Fe360-1KW. 9‏ 1607 مخصوص کار در دماهای بالا . من ‎iene‏ مخصوص کار در دمای بالا -ترم بندی فولاد بر اساس کیقیت از نوع سطح قطعه : FePO3MB RR . ‏عمااً بدون عیب‎ MBE ‏مات . سطح عملاً بدون عيب‎ ۷1- Fe PO3 RL Glo ak ‏باخاضاف.‎ - . ‏براق‎ 1۳۱ - -ترم یندی قولاد بر اساس کیقیت از توع عملیات حرارتی : - 14 آنيل تنش زدايى - - 78 آثيل ترم - -۲6 آتیل شده . -71 انیل نرمال - آنیل ترمال 350-31 ‎Fe‏ ood 6 3l.¢ TF 

صفحه 41:
- نرم بندى فو لاد بر اساس كيفيت از نوع تغيير شکل : - 8116 تغيير شكل سرد . - ۲3۱۷ تخیر شکل گرم . ترم بندی قولادها یر اساس ت رکیپ شیمیایی : به سه گروه عمده تقسیم می شوند . ۱-قولادهای غیر آلیاژی ۲-قولادهای کم آلیاژی( مجموع عتاصر آلیاژی آن کمتر از ۵ درصد» ۳-قولادهای پر آلیاژا مجموع عتاصر آلیاژی آن بیش از ۵ درصد) ‏ تغيير شكل سرد ‎Fe 500-2HK‏ نرم بندی فولادها بر اساس ترکیب شیمیایی : به سه گروه عمده تقسیم می شوند . ۱-فولادهای غیر آلیاژی ۲ فولادهای کم آلیاژی( مجموع عناصر آلباژی آن کمتر از ۵ درصد) ۳ فولادهای پر آلیاژ( مجموع عناصر آلیاژی آن بیش از ۵ درصد) . 

صفحه 42:
روش خواندن درصد عتاصر آلیاژی قولادهای کم آلیاژ( مجموع عتاصر آلیاژی آن کمتر از ۵ درصد) و غیر آلیاژی : -درصد کربن ۳۵ < بل « ۳۵ - فولاد غیر آلیاژی؛ درجه مرغوبیت «-1635 -حرصد کرین 1۰/۲ سل ۲ ۲۰ ۰ فولاد غیر آلیاژی برای تولید قطعات ریختگی در قالبهای قولادی - 6620 -درصد منگنز 1۱/۳۵ « سل * ۰۵ درجه مر غوب فولاد «- ۸208/5 -درصد کرم ۴ > چ- < ۱۶ و درصد کرین 1/۱۸ - = « ‎I8CrNil6— VA‏ ‎Ni 86 70 TARR EES (SAAS‏ 28 am ib ‏درصد کرین‎ ۰/۳۸ JSS مرك ‏مولييدن‎ Veen VO JS tee روش خواندن درصد عناصر آلیاژی فولادهای پر آلیاژ( مجموع عناصر آلیاژی بیش از ۵ حرصد) : - ۸ نیکل» 4۱۸ کرم» ۱۲ كربنء فولاد پر آلیاژ > 18-8 261207۳ -درصد کبالت درصد وانادیم» درصد مولیبدن» درصد ولفرام» قولاد تندیر > 518-1-2-5 -نیکل ‎XSCrNIMOL8 12 95 2 V5 62+ / Oo S eS LNA OLA‏ -حرصد کبالت» درصد وانادیم» درصد مولیبدن» درصد ولفرام» فولاد تتدبر > $10-4-3-10 

صفحه 43:
حروفی که در شناسایی فولادها به کار می روند: © فولاد غبر آلیاژی محنوای| 4 فولاد سخت شده سطحی؛ مناسب فولاد جیب با ‎i‏ عملیات پرچکاری و چکش کاری سرد ‎aD‏ مخصوص .]۲ فولاد سختکاری شده با ‏۷ فولاد ابزار ‎eee STE‏ اخشمانى دانه | غ7 فولاد پر آلیاژ ريز مخصوص ‏0 فولاد نورد و سيم ‎ere‏ 7 فولاد مجیب با محتوای معمولی ۴ درصد ‏ان اسر روا مه - 1001۷1 یعنی فولاد غیر آلیاژی ۱۰۰ درصد کربن از نوع ابزار و درجه یک . - 851۷5 یعنی فولاد غیر آلیاژی ۸۵ درصد کربن فولاد ابزار: مخصوص . ‏- 1035©يعنى فولاد غير آليازى با كوكرد كم و ۳۵ درصد کرین . ‏- 0653 فولاد غیرآلیاژی سخت شده با شعله القایی ۵۳ درصد كربن ‏-5013 فولاد ورق مناسب برای کشش عمیق . ‏- 28] فولاد سیم و نورد با ۰/۰۸ درصد کرین . ‎ ‎ 

صفحه 44:
علایم مشخصه ویژگبهای تضمین شده فولادهای ریختگی و فولاد های ساختمانی که با یک نقطه و سپس عددی از یک نا نه در کنار آنها مشخص می شوند : ازسایسش | سماجت در مفاوست در 7 ا سفنل تازدن با | مقابل ضربه حالت گرم مثال: خصوصيات -حد روأنی نضمین شده 7 pe - ازمایش تا زدن یا جا زدن 07- 6- ‎GS‏ ‏0 17 7 -سماجت در مقابل ضربه حدافل استحکام کششی فولاد ریختگ ۶۰۰ 

صفحه 45:
ساختار داخلی فلزات, مجموعه عملیات حرارتی و کوره های مربوطه: شبکه بلوری فلزات: فلزات همانند تام مواد از قها تشکیل شده اند که این قها بر حسب نحوه قرار گرفتن اجسامی را که دارای خواص مکانیکی گوناگوتی هستند بوجود می‌آورند . هرگاه فلز مذاب به مقدار کافی سرد شود آتمهای آن در يك نقش يا ظرح معينى كه به «شبکه فضایی» موسوم است» گرد هم آمده» یک جسم منجمد بلوری را تشکیل جياه لحم اح ‎RS‏ ی و ‎SS SOS‏ 2 ‎MP.‏ CLL IC SL نظم اعها در اجسام بلوری 

صفحه 46:
آهورف در ساختمان داخلی موادء موادغیر فلزی مشل شیشه» سریاره» گدازه آتش فشان و برخی مواددیگر در حالت‌جاس ده دارای‌نظم وترتیب مشخص كريستالى نمى باشتد» اين كونه 2 مواد را «آمورف» يا #بى شكل» گویند . نظم اتم ها در اجسام آمورف 8.0.6 ‏شبكه مكعبى مركز دار‎ -١ FCC ‏شبكه مكعبى با سطوح مركز دار‎ ١ 11.0.۳ ‏۳-شبکه منشوری با قاعده شش ضلعی( هگزاگونال متراکم)‎ 

صفحه 47:
۳-۴- ساختار کریستالی فلزات: ۱-۴-۴- ساختار کریستالی مکمب ساده ‎(SC)‏ اگر چه این ساختار در فلزات مهندسى وجود ندارد اما به علت سادگی ابتدا به بحث در مورد این نوع شبکه پرداخته می‌شود. شکل* ساختار کریستالی مکعبی ساده را نشان می‌دهد. به فاصلدى مركز نا مركز اتمهاى روى ضلع مكعب در ساختارهاى مكعبى. بارامتر شبکه (,8) گفته می‌شود. Jo JJ ‏در گشه‌های یک مکمب‎ agi - موقعیت اتم‌هاء (0,0,0) شکل ۲- شبکه‌ی مکعبی ساده 

صفحه 48:
مشخصاهاى مهم شبكهكريستالى 750 الف - تعداد تم به ازای واحد ‎KS‏ A ‏تذکر: سهم هر انم گوشه در يك سلول واحد مكعبى ج است‎ مهو وتو تمداد نزدیک‌ترین انم‌های حسسایه با فاصله‌ی یکسان تا هر انم در شبکه را عدد ۳ ب -ارتباط ین پارمترشبکه (. 2) و شعاع اتمی (2) براى بيدا كردن ارتباط .8 و 5 فرض می‌شود اتم‌ها در متراکم‌ترین جهت برهم مماس‌اند. در شبکه 56 متراکم‌ترین جهت, جهت ضلع ‎soci ahs‏ 

صفحه 49:
ات فاکنور تراکم اتمی: ۸۴ درصدی از فضای شبکه کریستالی است که توسط انم اشفال شده است و از تقسیم حجم انم‌های سلول واحد بر حجم سلول واحد به دست می‌آید. حجم انم‌های سلول واحد ‎APF.‏ ‏حجم سلول واحد کل ‎Mat «100‏ عويب ‎RE EE‏ زو حجم سلول واحد حجم سلول واحد ور راكم اتمى براى شيكهى مكعبى ساده به ضورت زیر است: 3 bar boar 

صفحه 50:
۲-۳-۳ -سماختار مکعبی مرکز پر ‎(BCC)‏ ‏شکل ۳ ساختار 32606 را نشان می‌دهد. - 8 اتم در گوشه‌های مکمب و 1 اتم در مرکز مکعب (3-3-4) +. (OO0) lsat Sate این نوع شبکه عموماً در آهن زیر دمای 6" ‎٩۱۱‏ و همچنین به طور کلی در عناصر زیر مشاهده می شوند . ‎Li, Na, K, Ba, B-Ti, V, Nb, Tar, o-Cr, MO, a-W, a-Fe ,‏ 

صفحه 51:
- برخی فلزات دارای ساختار 306 آهن در دمای اناق. 11 و 0 و ۷۷ و 62 و 1 در دمای بالا مشخصه‌های مهم شبکه‌ی 3866 Neots 1 الف 3 آب- 63۲-8 ‎Ge, Bee‏ فرض می‌شود نها در چهت قطر اصلی مکعب برهم ‎pla‏ (BCC) (APF) yee“ 0.68 ‏ت‎ درو 

صفحه 52:
۲-۳-۳ سباختار مکمپی وجوه مرکزدار ۴6 شکل4 ساختار ۳06 را نشان می‌دهد. شکل ۴- شبکه‌ی مکعبی وجوه م ركزدار © 8 ان هن “زج ههاى تكسي او 6 تم خر وجوه مكتتتب ‎fa 2 5‏ 1 1 1 -موقعیت اتم‌ها )0,0.0( « )5-4-9(- )3 0 6 :}3 5 ‎{o.4‏ - برخی فلزات دارای ساختار ۳66 ۸1 . 6 ۰ تدش . ۸ . :2۷ . ۳9 

صفحه 53:
برخی مشخهصه‌های ساختار ۴6 ‎a ۳‏ 1 الف - 4 8+62 ممع 2 1 ف 1 تذکره سهم هر نم اقع بر وجوهمکمب در یک سول واحد با استء ب ‎(CN)ce=l2‏ ‏ب-ارتياط ره و عد فرض می‌شود امه در جهت قطرفرعی مکمب برهم ماسند. a= (APF) gcc 20.742 Bay لد . ‏این نوع شبکه در آهن دمای بالای۱۱۳٩ و در عناصر زیر مشاهده می‌شوند‎ Cu, Ag, Ca, Sr, Al, Pb, + Fe, B-CO, B-Ni, Rh, Pd, Ir, Pt, .. 

صفحه 54:
۴-۳-۳- ساختار هگزاگونال فشرده ‎(HCP)‏ ‏شکل ۵ سلول واحد. 130 رانشان می‌دهد. شکل‌۵- شبکه‌ی منشوری هگزاگونال فشرده - 12 اتم در گوشه‌های 6 ضلعی. 2 اتم در مرکز قاعده‌ی بالا وپائین و هر اتم در وسط شبکه 241( (35 Zn yCo Cd Be Mg watt ‏چند فلز دارای ساختار 336۳ 13 در دمای‎ - - موقعیت انم‌ها: ۰ (0.0.0) و 

صفحه 55:
چند مشخصه‌ی مهم ‎HCP joe‏ 0 ب - 12 مر ((6) ب ارتباط بين بارامترهاى شبكه و ,5 ۱ برای به‌دست أوردن ارتباط بين .2 و * فرض مىشود اتمها در جهت ضلع شش وجهى برهم مماسند يس ‎Sloat HCP StS ot‏ ارتباط © و .8 به صورت زير استه 1.63 تذکره در قلزات 136 واقعى نسبت ی از مقدار ايده آل انحراف مثبت يا منفی دارد. تِ 04پ( ۸۳) sa ‏در ساختارهای کریستالیفلزات مستقل از نوع اتم م باشد.‎ ۸-۱ at tg je CON ath pty APF agp aio CN ‏؟- فلزات تمايل به افزايش‎ ۳- کوچک‌ترین جزه ساختاری قابل کنترل خواص. ساختار کریستالی است. ؟- یکی از راههای کنترل ساختار کریستالی.کنترل عناصر آلیاژی است. بدین منظوربرای مثال از عناصرپایدارکننده‌ی ۲06 که خود ساختار ۳06 دارند و با عناصر پایدارکننده‌ی 1306 که خود ساختار 806 دارند استفاده می‌شود. 

صفحه 56:
اتجماد درفولاد پی (جندساختاری) حالتی که دربعضی عناصراز جمله آهن وجود دارد در سال ۱۸۶۶ دانشمند روسی (چرنیف ) با آزمایشاتی روی آهن - متوجه شددر اثر گرم شدن یا سرد شدن قولاد.در درجه حرارتهای معین ساختار کریستالی تغییرمی کند ‏ این درجه حرارتهای معین را تقاط بحراتی تامید. «ن و تغییرات ساختاری آهن خالص را در درجه بباسرد کردن مذاب اولین جوائه های جامد : یعنی جواته هاى ‎ts at‏ )6( باساختار کریستالیی 0/6 در دمای ۱۵۳۹ می آیند پا ادامه سرد کردن ساختار آهن تغییر کرده و آهن گاما (۷) باساختار رسای 6 در دمای ۱۴۰۰ پوجود می آید سپس در ادامه سرد کردن در دمای ‎٩۱۰‏ ‏1 ساختاری یعنی تیدیل شبکه کریستالی ‎oo BOC Kt FCC‏ ن الفا ‎dal ge Cowl (OD‏ آمد »در صورت ادامه سرد كردن تا دماى محیط تغییرات ساختاری دیگر رخ نمی دهدولی در دمای ۷۶۹ اترژی داخلی قابلیت حدایت الکتریکی آهن 0 تغيير كرده ودر آن خاصیت مغناطیسی پوجود_ آید. لازم بذكر است که دماهای فوق ال کر در مورد آهن خالص بوده ودر حضور تاس ‎seid Olas gpl! ce SUNT‏ ظفل نموه 

صفحه 57:
آلوترویی( چند شکلی) فلرات : وجودیک فاز در دو یا چند ساختمان پایدار کریستالی که بستگی به شرایط دما و قشار داردرا« آلوترویی» گویند» یحنی؛ تبدیل آقهای یک جامد کریستالی به کریستال دیگر که شبکه جدیدی صورت پذیرد . اشکال پایدار در دماهای پایین تر به وسیله حروف یونانی آلفاله) و دماهای بالاتر یا بتا(0) و دساهای باز هم بالاتر پایداری با حرف گاما(۷) مشخص می شوند. . مثال : آهن در دو شکل آلوتروپی وجود دارد: آهن آلفا(0) که دارای شیکه محیتی مرکزدار بوده» در دماهای پایین تر از >" ‎٩۱۱‏ ویالاتر از ۱۴۰۱۳ پایدار است و آهن گاما() با شبکه مکعبی با صسطوح مرکزدار که در دماهایی از ‎٩۱۱‏ ۱۴۰۱۳۵۱7 وجود دارد . هرز دانه بندی قلزات در حین انجماد : بس از سرد شدن فلز مذاب؛ نیروی جانبه بین آقهای تشکیل دهنده فلز افزایش یافته. آمهابه یکدیگر نزدیک شده حرکت ارتعاشی آنهانیز کاهش می يابد. در ادامه سرد شدنٍ مذابء إولين نطفه کریستالهای جامد در داخجل آن تشکیل شده و در, امتدادهای معینی رشد می نمایند» تا اینکه تمام سطح فاز راتسخیر نمایند و منجمد شوند. رشد کریستالها تا بداجاادامه مى يابد كه به يكديكر برخورد كرده» متوقف مى شوند. 

صفحه 58:
این مرز را 9مرز دانه بشدی» گویند. این دانه بندی رامی توان زیر میکروسکوپ؛ پس از پرداختکاری مقطع فلز نمونه مشاهده‌مود. هرچه سرعت سرد شنن مذاب بیشتر شود دانه‌بندی ریزتر و قلز» استحکام بیشتری خواهد داشت. که لین سوقسعیت در خواص مکانیکی فلز تأثیر به سزایی دارد. البته باید توجه شود که با افزایش مرز دانه‌یندی» مقاومت به سایش و استحکام قطعه کم می شود. alent das دپاگر ام انجما دیك فلز خا اس 

صفحه 59:
26020۷ 0 271907 )1493"©( 1400 1200 1 اف یی ۱ سوه سية ‎١ ١‏ مكايا ديه سيد ‎١‏ 1 1333°F (723°C) 1 1000 سمااقیت + پرلیت +لدیوریت استحاله یافته ‎Feac‏ ‎A 2‏ 32 667% 6 5 4 3 ۷ 1 ‎del | castiron 1‏ ۱ چدهایمنیدیر رگید 0 فوق اوتكنوتيد ‎١‏ زيراوتكتوتيد ‎ ‎ 

صفحه 60:
وا کنشهای دیاکرام تعادلی آهن -کربن. معادله عمومي واکنش جامد + مذاب 2<< مذاب 1 جامد ۲ + جامداً <<< مذاب جامد 3 + جامد 2 <2< جامد1 جامد 2 <2< جامدا + مابع جامد 3 <2< جامد2 + جامدلً 

صفحه 61:
تمودار تعادلی آهن - کربن( ۲۰-۳ ) و اصطلاحات آی: توسط لین تحودار ی توان حالتهای گوتاگوت قولادو چنن‌را در درجه حرارتهای مخت لف و روشهای گوناگون عملیات حرارتی را. مورد یررسی و مطالعه قرار داد . برخی از اصطلاحات رایج در غودار تعادلی آهن - کرین(-۳۵) : ١-لوتكتوييد‏ يرليت اه اوستنيت ‎stylet 45-0‏ ع لدبوريت *مارتتزیت 4 آهن دلتا(8) هم آهن ‎٠ (Be‏ محلولهاى جامد . متطقه اوتکتویید در نمودار تعادلی آهن - کربن(-۳6): فولادهایی که زیر ۲/۰۶ درصد کربن داشته باشند را قولاد های « اوتکتوییدی»* گویند. این فولادها خود یه دو گروه: ۱-زیر اوتکتویید که تا ۰/۸ درصد کرین دارند ۲-فوق اوتکتویید که بین ۰/۸ تا ۲/۰۶ رصد کرین دارند. 

صفحه 62:
همانطرر که مشاهده میگردد؛ آیبازهای متدرعی در اثر نغیبر درصد گرین برجود می‌آبند که میتوان آنها ربا توجه به درصد کربن به سه دسته اصلی؛ فرلادهای کم کرین: فولادهای کرینی و جدنها تفسیم نمود. همانطرریکه ماهده میگردده آغاز انجماد آلباز زمانی اسن که دمایش به درجه حرارت خط لیکوئیدوس ‎PM‏ ‏خط ‎۸٩010‏ رسیده و بایان انجماد آلیاژ زمانی خواهد برد که دمایش به درجه حرارت خط سوليدوس يعنى خط 41115801 رسيده باشد, 

صفحه 63:
خطوط اصلی ‎pl St‏ آهن -کرین مثل 5 ‎PSK SE‏ و تامهای دیگری مانند و۸ (65 ۸6 (55) و ب۸ (۳5) نیز دارند که برحسب ایتکه گرم کردن یا سرد کردن آلیاژ: غیرتعادلی باشد اندیس دیگری نیز میگیرند. اگر در اثر گرم کردن آلیاژ به اين خطوط برسیم: آنها ,| با یاه و اگر در اثر سرد كردن آلياز به اين خطوط برسيم آنها رايا ب3 نشان میدهیم. ابن حروف برطبق قرارداد از وی کلمات فراتسوی 347010155806 ۸۲۲6۱ (سرد کردن) و ۵]۲20۱ه) ۸۳۲۰4 (گرم کردن) گرفته شده‌اند. برای مثال خط 5 را با ولك نمايش ميدهيم: كه در هنكام سرد کردن غیرتعادلی آلیاژه آنرا با :۸ و در هنگام گرم کردن آلیاژ آنرا با ۸6 نمایش میدهیم. فاز دتا ۵ در طول خط 4 فاز آستنیت در محدوده خط 8 و سمنتیت در اتداد خط (22) از مقاب رسوب می‌کنند. خط 11[1 ببانگر متطقه حرارتی میباشد که در آن تحول متالورژیکی مهمی رخ میدهد. در نقطه با 0.1866 کرین واکنش ۵۰ + م1 که یک واکنش پریتکتیکی میباشد انجام می‌گیرد. 

صفحه 64:
طبق فانرن اهرم؛ در تقطه في مذاب حاوى 0.596 کرین و فاز حاوی 0.195 کرین ميباشد. بآ تغيبر درصد كرين از ‎DAB‏ میزان فازهای ۵و با مذاب تبز نفیبر خواهد کرد. بعتی در فاصله [11 فاز #بهمراه فاز ۵و در فاصله 9[ فاز #همراه با مذاب خواهد بود. واکنش پریتکتیک با درجه آزادی صفرء همانند فرآیند ذرب قلز خالص در یک دمای ثابت رخ میدهد و تتیجه آن تشکیل محلول جامد کرین در آهن /زمپباشد. از این دما به پالین وارد منطقه آستنیتی شده و با افت بيشتر دما به منطقه تحول بعذی بعنی متحول شدن آستنیت میرسیم, برای روشن شدن هرچه يشتر مطلب. از شکل ۲-۵ که منطقه استحاله آستنیت را نشان میدهد. استفاده شده است. خط 05 ییانگر منطقه‌ای است که در این منطقه با کاهش دما نا نقطه 5 (0856 کرین و 7237) حلالیت کربن در آسننیت افزایش می‌پابد. در نقطه 5 و بطررکلی خط يرل (۶51) یکی دیگر از تحولات مهم متالورژیکی؛ یعنی تحول پونکنوئیدی رخ میدهد و حاصل آن بوجود آمدن لایه‌های متناوب فریت و سمنتیت 

صفحه 65:
ميباشد كه به این مجموعه پرلیت گفته ميشود. نقطه 5 با 0087۴ گرین یکی از تقاط مهم موجرد در دیاگرام‌های آهن -کرین میباشد و بعنوان معیاری برای تقسیم‌بندی فولادها بکار میرود. فسولادهالیکه درصد کربن آنها کمتر از 0/858 میباشد را فولادهای هیپو بوتکتولید (لهان۵اا15 11070) و فولادهالیکه درصد کربن آنها بیشتر از 0,856 میباشد را فرلادهای هیبر بو تکتو نید (130:0014 11۷۲۳۲) می‌نامند. وقتی فولاد هیپوبونکتونید را سرد ميکنیم: فربت در مرز دانه‌های آستنیت رسوب کرده و این عمل برروی کلیه تقاط واقع بر خط (655) ۸۸ صدق مپکند, برای مثال یک فولاد یا 0456 کرین را در نقطه ۵ از شکل ۲-۵ در نظر بگیرید, وقتی اين فولاد را از منطقه اه آهستگی سرد کنیم اولین استحاله فازی را در نقطه 8 خواهیم داشت, در اینحالت همانطور که از روی شکل نیز مشطعی است محلول جامد قریت بصورت دانه‌هایی از مرز دانه‌های آستنیت جواته زده و آلیاژ از دو میدان فازی ‎SST‏ میگردد. 

صفحه 66:
دماهای بحرانی! دماهای بحرانی که در نمردار تعادلی آهن - کرین وجود دارند و از نظر عملیات حرارتی دا راک اهمیت‌اند عبارت‌اند از: ,۰۸۸ مرز ناحیه دوفازی فر - سمنتيت و يكى أز نواحى ت وايا سمنتیت - آستنيت! بد فصل مشترك ناحيه دوفازى فريت - ت و ناحية تكفازى آستنيت؛ و ,مله كه فصل مشترك بين ناحيه درفازى سمئتيت - أستنيث و ناحية تكفازى آستنيت است,. دماهاى ياد شده تبديل يك فاز به فاز ديكر را در شرایط تعادلى يعنى تحت شرايط كرمايش و سرمايش بسيار أهسته مشخص مىكنئد. به همين خاطر گاهی به جای حروف رب و قدو ,لبه ترتيب از مم 6ه و ۸۵۵و ,۸۵ استفاده می‌شود. حرف © از اول كلم تعادلى گرفته شده است. 

صفحه 67:
TAC © 3 5 1148°C f 1211 1 ۱ 1 ۱ ۱ ۱ ۸ eC FesC yLd ۸ FesC + FesQy 0 Ld ۸ 10.77 FPP PHF eC ۱ ۱۳۵ ۱ ۱ 1 0 1 1 0 ۱ ۱ ۱ ۱ ۱ ۱ 1 1 ۱ ۱ ١ 5 1 1 1 1 1 02 08 14 2.0 3.0 Time 

صفحه 68:
سا Proeutectoid a. ‎a + Fe,C+a,‏ ج ‎apy‏ جار ‎ 

صفحه 69:
ا و۲ + ين ند و 

صفحه 70:
‎¥+Fe,C—> a+ Fe,C+FesC‏ جد رن ‎u‏ 1100 ‎ ‎ ‎eit ‎a ‎Proeutectoid Wikio ۰ Fe, —_Entectoid Fe,C ‎ 

صفحه 71:
مذاب با ترکیب ۳ ۸4 اولیه 

صفحه 72:
فریت : آمن خالص از درجه حرارت محیط تا ‎٩۱۱۹6‏ دارای شبکه بلوری:66 13 می‌باشد که به آهن «آلفا! (0) یا « فریت» معروف است. این آهن می تواند مقداری کرین رادر خودحلکنده به محلول جاسد رین در آهن» «فریت» گویند. بیشترین حلالیت کرین در آهن0 در درجه حسرارت ۷۲۳ و مسعادل ۰/۰۲۶ درصد کرین می باشد. فربت جسمی است نرم و باسختی ۵۰ تا ۱۰۰ برینل و استحکام کششی ۳۳۰۱۷۳ ‎ye‏ ‏درزیر میکروسکوپ دارای مقطعی به رنگ سفید و دانه های چند ضلعی نامنظم از نوع شبکه مکعب مرکز دار می باشد . ۸ “ 

صفحه 73:
پرلیت : پرلیت» اونکتویید فربت و سمانتیت است که در ترکیب؛ دارای ۰/۸۳ درصد کرین می باشد و د رآن صفحات فربت و سمنتیت به صورت ‎BES PVN‏ یکدیگر قرار گرفته اند. پرلیست زیر سیکروسکوپ نارای مقطعى جون صدف و مرواريد داردو سختی پرلیست تا ۳۵۰۱۷۳۳۶ و می‌باشد . 

صفحه 74:
سمانتیت(۲۵6) : تركيب فلزى بين آهن و كربن به فرمول(©76:0) كه كربن در اين تركيب بيش از ۸ وسرصد می باشد. ساختمان درونی فولاد در این ترکیب را پرلیت و کربن اضاقی به شکل سفیدی: دانه های پرلیت را لحاطه می نماید . سمانتیت (©وع1) بسيار سخت و شكننده بوده كه سختی آن ۶۰۰ برنیل و استحکام کششی 2 ۳۵۰ می باشد. سمائتیت دارای خاصيت مغناطيسى ونقطه ذوبى در حدود)*۱۵۵۰ می باشد. 

صفحه 75:
آستنيث: آهن خالص از ‎٩۱۱۳0‏ ۱۴۰۱۳۵۱ دارای ساختمان بلوری :۳.6.6 می باشد که آن آهن گاما(1) می گویند. ابن آهن مى تواند مقداری کربن را در خود حل تمایند که بیشترین حلالیت آن در ۱۱۳۰۳6 بوذه؛ مقدار آن ۲/۰۳ درصد می باشد. به محلول جامد کرین در آهن گاما(() «آستنیت* گویند . 

صفحه 76:
لدبوربت : لدبوریت؛ اتکتیک آهن و کرین است که شامل دانه های پرلیت در زمینه ای از سمتیت می باشد. لدبوریت دارای ۴/۳ درصد کرین و نقطه ذوب ۱۱۵۰۹6 و به علت داشتن سمانتیت زیاد؛ سخت و شکننده می باشد . مارتنزیت : در صورتی که آستنیت زیر دمای۴۲۰۹۵ به طور سریم سردشود» محصول دیگری حاصل شود که تعادلی نداشته امکان نفوذ لازم برای تشکیل پرلیت لابه ای در آن وجودندارد. هدف فلز همان هدف قبلی؛ یعنی تغیبر ساختار از آستنیت به فریت همراه کرین اضافی در شکل سماتیت است. در این صورت» نمی توان کربن مورد نیاز برای تشکیل فریت را کسب نمود. در اين حين واكنش فلزء خخارج شدن از حالت غير تعادل با تغيير لحظه اى در ساختار 

صفحه 77:
بلورین بدون کمک پدیده نفوذ می باشد . کرین به دام افتادی ساختار فلز رابه فریت "تغیبر داده میزان تفیبر شکل بدست آمده متناسب بامقاارکرین به دام افتاده می‌باشدکه‌ساختاربدست‌آسله‌را «مارتنزیت» گویند. مارتنزیت» لایه‌های سمانتیت سوزنی شکلی است که در زمینه فریت پراکنده می باشد . میکروسکوپی از مارتتزیت Ore 

صفحه 78:
کاربید آمن (سمنتیت) این فاز ترکیبی با نسیت ثابت و مشخص یک اتم کربن و سه اتم آهن است که دارای ۶۱۶۷ درصد کرین بوده و به صورت ۳6۳6 نشان داده می‌شرد. ساختار بلوری سمنتیت بسیار پیچیده است هم چنانکهازاین شکل مشسخص است؛ سحتيت داراق داراى شسبكة بلورى مكعب مستطيل است. واحد شبكة سمنتیت دارای ۱۲ اتم آهن و ۴ اتم کربن است. 

صفحه 79:
ماو تژ یت و بیتیت دكركونى برليتى كه مستلزم نفوذ است در دماهايى نسبعاً بالا انجام می‌شود دكركونى مارتنزيتى ' كه در دماهابى به مرائب باييئتر از دماى تشكبل برليت انجام مى شود و بنابراين نفوذ در آن نقشى ندارد با ترجه به أبن نكتد كه دكركرنى مارتنزيتى بدون نفوذ يا جابهجابى إنفرادى انمها بوده و بنابراين نياز به فعالیت حوارتی ندارده كفته مى شود كه اين دكركونى از نر برشى' است و به كمك جابه جابى كروهى انمها انجام مى شرد. 

صفحه 80:
مارتنزیت و دکرگونی مارتنزیتی واژء مارتتزیت که برای مدتها نقط به ساختار سخت حاصل از سریع سرد کردن ‎PS SLY‏ اطلاق می‌شد برای قدردانی از دانشمند معروف متالورژ آلمانی به نام مارتئز " است. در يه كار بردن واذه مارنتزيت» اخيرأ به جاى محصو لات حاصلء تأكيد بيشتر بر روى طبيعت دكركرنى گذاشنه شده است. دگرگونی مارتنزیتی» همچنین در سیستمهای آلباژی فلزات غیرآهنی نظیر ۰6۵ ۵۱-۰6 و در اکسیدها نظیر 5307 و 2760 وجود دارد. بنابراين؛ مارتئزيت فازی است که توسط یک دگرگونی مارتنزیتی یا جابه‌جایی گروهی انمها حاصل می شود گرچه ممکن است فاز یاد شد؛ توکیب شیمیایی: ساختار بلوزی و خواص کاملا متفاوتی از مارتئزیت در فولادها داشته باشد. 

صفحه 81:
در آلباژهای آهن -کرین و فولادهاه مارتنزیت از سرد کردن سربع آستئیت به وجود می‌آید. از آنجایی که دگرگونی آستنیت به مارتنزیت بدون نفوذ انجام می‌شود بستگی به ترکیب شیمیایی آلیال تا ۲ درصد كربن؛ مارتنزيت دقيفاً همان ترکیب شیمیایی آسنئیت اولیبه را دارد در اینجا برخلاف.تشکبل پرلبت: اتمهای کربن نخواهند شد بلكه در فضاهاى هشت وجهى شبكة نه محبوس شده و فاز جدید مارتنزیت را بین دو فاز ریت و سمنتیت نوزیع به وجود می‌آورند. 

صفحه 82:
با تشکیل مارتنزیت کربن محلول در شبکة :3 به مفدار زیبادی افزایش مى يابد. با افزایش درصد کربن محلول بر شبکه, جاهای خالی بیشتری از شبکه توسط کرین اشفال می‌شود در نتیجه شبکة بلوری از 0 به سمت 961" میل می‌کند که در آنپارامتر ۵ شبکة بزرگتر از دو پاامتر دیگر #است (شکل ۱-۲). نسبت که به تراگونلیته " شبکه موسوم است با افزایش درصد کرین الیاژ افزایش می‌یابد (شکل ۲-۳). 

صفحه 83:
از آنجایی که در نشکیل مارتنزیت نفرذ نقشی نداره مارتتزیت فازی ناپایدار است. اگر مارتئزيت تا دمایی حرارت داده شرد که اتمهای کرین قدرت تحرک کانی جهت نفوذ پیداکنند: از فضاهای خالی مشث‌وجهی خارج شده و تشکبل سمثئیت می‌دهند. در لتیجه شبکه بلوری مأرتتزیت از حالت مکعب مستطیلی خارج شده و ازهای تعادلی موجود در نمردارتعادلی آهن ‎So‏ بعنی سمنتیت و ریت به وجود می‌آیند.تجزیه مارنفزیت به ساختارهای دیگر در اثر حرارت دادن که به بازپخت موسوم است در فصل هشتم بررسی خواهد شد. مارننزیت توسط یگ مكائيزم برشي به وجود می‌ابد. در این مکائیزم: جهت انجام دگرگرنی انمهای زیادی با ممدیگر و به طرر همزمان جابه‌جا می‌شوند. اين جابه‌جایی گروم انمها كاملاً متفارت از جابه‌جابی انفادی آنها (نفرذ) و حركت در فصل مشترك» از فاز قديم به فاز جدید است. 

صفحه 84:
*تعريف قارحا ‎١‏ آستنیت, آهنی دا که دادای شبکا ‎PCC‏ باشد آهن گاما می‌گوینده به‌آهن کاما یا محلول چامدکربن دد آهن کاما آستلیت نیزمی گویند. آستینت از ام و. ر. آستن که مطا لمات و کشفیات زیادی دداین ذمینه کرده گر فته شده است. ‏۲ سما نتيت» نركييات آهن و كر ين دا كه بوكر بود آهن موسوم است سما نتیت مىكويتد» فرمول شيميا بي آن 86+0 إست وجود سما نتيث دليل ستعت بودن فولاد أسث و حون دد فديم سخ تكردن فولاد راكه صرفا په‌خاطس زیاد شدن ۳۵6 حی‌باشد سمانعد كردن مىكفتئد نام سمانعيت به‌اين دلیل انتخاب شده است. ‏۳ فریت» آهن با شبكةٌ بلوری 8.0.6 داآهن1 لقا و محلرل جامد كربن ورآعن آلفا را فريتكوينده فريت اذ نام لائين آع نكر فته شد. است. ‏۴ پرلیت؛ ساختاد فلزی نرم وشکل‌پذیر آهن و کرین دا که از سردکسردن آهستة آستیت بهوست مي آید پر لیت میکوینده دیزساختاد پرلیت به‌سورت خط‌چینهای سیاء وسفید برد که چون شباحتی ,همقطع مررادید دادد آن دا یرلیت نامیده اند, ‏۵ لدبودیت: مخلوطاو تکتیکی آهن و کر بن دا که شامل دا تههای پر لیت ددزمیته‌ای ‏اذ سما نتیت است لدبودیت می‌کویند» لدبودیت بدواسطة داشعن مقدار زيادى سمانتيت ‏بسیاد سخت وشكتعده أست و درجدن 1 بديده مشاهد. مىشود. 

صفحه 85:
آهن بتل(8) : آهن خالص در ۷۶۸۹0 خاصیت مغناطیسی خود را از دست می دهد ولی‌تا ‎VC‏ ساختمان بلوری آن 9.0.6 می باشد. آهنی که دارای ساختمان 8.06 ولی فاقد خاصیت آمنربایی باشد را آهن بتا( 8)* گویند.( آهن 8 در واتع همان آهن » بدون خاصیت مغناطیسی می باشد) . آهن دلتا(8): آهن خالص از ۱۴۰۱۹ تانقطه ذوب 10 ۱۵۳۶ دارای ساختمان کریستالی 6 می باشد که به آن « آهن دلتا» (8) یا محلول جامد كربن در آهن» نيز گویند. 

صفحه 86:
دامتة دمای پایداری بلورهای مختاف آهن حالص درموقع گرم کر دن درموقع سرد کردت شبکة پا یداد دامتة دما 6* ‎Se‏ پا یداد ‎tuts‏ دما 6* آهن 7 لنابائيکة مکمب | تا ‎٩۱۰‏ آهن‌دلتا یا شيكة مکب | ۱۵۳۹-۱۳۹۰ ع ركزيرة م ركز يو آهن گاما باشیکةو جوه كينا آهن گاما باشبکاةو جوه ۱۳۹۰-۹۸ مر كز هر" مر کز پر ۸۹ ‏پایینتر اذ‎ | Ke ‏واب ها آهنآلفا‎ | SKUs GT L ‏م ركو ير مر کر پر‎ توچه: الف اختلاف بین دمای تبدیل درموقی گرم وسردکردن را پسما ند حر اد تی می‌تامند. اب ‎ce OME.‏ ساختارهای آهن آلقا و آهن دلتا فقط مر بوط به‌فاصلةٌ بین اتمهای آ تهاست والا وضميت قرادكر فتن اتمها ودهردوساخعار مز يود يكسان است. 1 شبكة مكمب مر كزهر + غوعى ساختار بلودىكه اتمها دد دوس و مركزمكبب قراد داد ند؛ هدين تر تيب دد هر يلور ‎٩‏ اعم قرار ترفعه است. قلزاتی ماتدد آهن ‎WT‏ کروم۲ قفا ‎ally‏ مو لیبدن و تنکستن داد ای ‎Ss‏ پلوری 18.0.62 ستند. سم. شبكةٌ وجوه مر كزيرء نوعی ساختاد پلوریکه اتمها دد دئوس و دد ماکز سطوح يك مکمب قراد دارتده دراين حالت درهیبلود ۱۴ اتم وچود دادد. قلزاتی ماتند مس تقره» اطلاء 1 لومينيم» سرب, آهن کاما کروم بتا کیا لت بعاء تیکل بعا و پلاتین دادای شبكة پلودی 8.0.6 حستند. سم 

صفحه 87:
- بررسی تموته تعادلی آهن - سمانتیت: در سرعت سرد شدن زیاد در حین انجماد. سمانتیت به‌وجود ‎ale‏ و ساختار تهایی جدن مجموعه‌ای شامل فریت و سمانتیت است. به علت وجود فاز سفیدرنگ سمانتیت در مقطع شکست. به آن‌ها چدن سفید گفته می‌شود. جدن‌های سفید بسیار ترد و شکننده بوده و قابلیت ماشین کاری تدارند. اما مقاومت به سایش عالی دارند. - انجماد آلیاژهای یوتکتیک: اتجماد آلیاژهای یوتکتیک در دمای ۱۱۴۷۳ و از مذاب با ترکیب ۴/۳ درصد کرین فرایند تبدیل مذاب سمائتیت + آستنیت صورت می گیرد. ساختمان میکزوسکریی حاصل لفبوریت نامینه می‌صو: که بد شکل میله‌ای است. 

صفحه 88:
انجماد آلیاژهای هیپویوتکتیک با جدا شدن فاز اولیه آستتیت به صورت دتدرینی آغاز می‌شود. با کاهش دما تا دمای یوتکتیک. مذاب باقی مانده در تحول یوتکتیکی منجمد می‌شود. در آلیاژهای هایپریوتکتیک. سمانتیت اولیه به صورت فاز درشت با گوشه‌های تیز از مذاب جدا می‌شود و در ۲ مذاب باقی مانده در اثر فرایند یوتکتیکی به لدبوریت تبدیل می‌شود. پس از انجماد حدن سفید. در ادامه سرد شدن در آامعیت موجود دو ساعتانا در انز تحول بوتکنوتزدف به پرلیت تبدیل می‌شود. در نتیجه ساختار میکروسکویی نهایی شامل پرلیت و سمانتیت است. 

صفحه 89:
نمودار شيكدى تعادلى أهن ‏ سماتتيت و نماي نساتيك جكونكى اتجماد, سرد شدن و ساختارهاى ميكرو سكوبى حاصل مربوط به جدزهاى بوتكتيك, هيبويرتكنيك ر «ايبربوتكتيك 

صفحه 90:
محلولهای جامد در فلزات : در صورتی که فلز اصلی را حلال» و عنصر اضانه شده را 9حل شونده» بنامیم» دو نوع محلول جامد ممکن است ایجاد شود : . ‏محلول جامد جانشينى 1 محلول جامد بين نشينى‎ ١ 

صفحه 91:
-محلول جامد جانشینی : دراین حالت ۰ های فاز حل شده» بجای فلز حلال در ساختمان بلوری قرار مى كيرد كه ممکن است منظم یا نامنظم - محلول جامد بین نشین : در این حالت. اتم عنصر حل شنونده حر قضای خالی بین آقهای حلال قرار می گیرند. پس قطر اتم عنصر حل شونده بايد بسيار كوجك باشد . 

صفحه 92:
تأثير عمليات عرارنى بر روى فلزات و مجموعه عمليات حرارنى مورد نظر در اين خصوص: عملیات حرارنی جهت بهتر شدن خواص مکانیکی فلزات به کار می‌روند. بدين دليل؛ نظم انمها نغيبر بافته؛ شبكه بلررى خاصى را نمابان مى کنند. ۱-ناباندن( ‎(Sebi‏ ‏آءسخت کردن ۳-برگشت دادن و کهنه کردن 1 بهسازى 4 سخت كردن سطحی کربوریزه كردن( سمانته كردن) ۷-نینروژه کردن( ازت دادن). 

صفحه 93:
تاباندن( آنیلینگ) در عملیات حرارتی : گرم کردن آهسته فولاد تا دمای معین و نگهداشتن در همان دما تا زمان معین و خنک کردن آهسته تا دمای محیط که معمولاً این عمل در کوره در بسته صورت مى يذيرد را ‎١‏ تاباندن» گویند. ba °C — رمان تمودار عمليات حرارنى تابائدن إهداف تاباندن در عمليات حرارتى : ۱-رهایی از تتش های داخلی ۲- یکنواخت و همگن نمودن دانه بندی ۳-نرم كردن فولاد ؟-نرماليزه كردن 

صفحه 94:
رهایی از تتش های داخلی در تاباندن( باز پخت) : در اثر عملیاتی همچون ريخته گری؛ نوردکاری» آهنگری» جوشکاری یا در تخییر فرم توسط براده برداری زیاد: تنش هایی در داخل قطعه به وجودآمله. خاصیت کشسان و استحکام آن را پایین می آورد. برای رهایی از اين تتش ها قطعه کار را از ۵۵۰ تا ۶۵۰۳ (به سفارش کارخانه سازنده) گرم نموده؛ به مدت یک تا دو ساعت دراین دما نگهداشته» سپس به آرامی خنک می کنند . یکنواخت و همگن نودن دانه بندی در تاباندن( بازپخت) : در مواردی که قطعه کار در حالت سرد تغییر فرم پیدا می کند یا فرم دانه بندی آن تغییر می یابد قطعه کار برای تغییر فرم بعدی آمادگی نداشته؛ لازم است که دانه‌بندی آن به فرم اولیه خود باز گردد. برای این منظور: فولادرا از ۶۵۰۳17۵۵۰ گرم نموده؛ در حدود یک ساعت در اين دما نگهداشته: سپس به آهستگی قطعه را خنک می نمایند . 

صفحه 95:
نرم كردن فولاد در اباندن (باز پخت) : دراین حالت: فولادببشترین نرمی ممکن رابه دست‌آورده: عملیانی چون خمکاری؛ چکش کاری و براه برداری راحت نر روی قطعه انبام می گیرد, بدین‌جهت» فولاد رابسنه به مقدار کرین آن از ۷۵۰۳6۶۸۰ گرم نموده پس از نگهداری در این دما؛ آن را به آهستگی خنک می کنند. نرمالیزه کردن در ناباندن (باز پخت) : در صورتی که ساخشمان دانه بسدی فولاد در اثر نوردکاری؛ کوره کاری: ریخته گری با در اثر گداختن؛ درشت دانه شده» یا دانه‌های نامساوی پیدانماینده با ایسن‌روش؛ ب هحالت ولي هباز مىكردانشد. بدين منظورء فولادرانا دمای کمی بالاتر از خط 0518 (در نشودار تعادلی آهن-کرین) حرارت نی دهد , زمان گداختن بابد کوتاء و فقط نا گرم شدن کامل نطعه کار: ادامه‌یابد.البته سفارشات کارخانهسازندهدراین موارد خیلی مهم میباشد. 

صفحه 96:
قولاد فوق اوتکتویید فولاد ذیر اوتکتویید. تمودار تعادلی آهن - کرین 

صفحه 97:
اشتباهاتی که در تاباندن (آنیلینگ) پیش می آید : ۱-تاباندن در دمای پایین ما رابه اهداف دانه بندی مطلوب نمی رساند . ۲-تاباندن در دمای بالا» دانه بندی درشتی را به دست می دهد . بدین سبب؛ خاصیت مکانیکی نامناسبی رابه وجود آورده» بدین خاطر می توان با نرمالیزه كردن» این نقص را برطرف نود. ۳-در گرم کردن زیاد و طولانی اکسیژن هوابه داخل ماده کار نفوذ کرده» کربن آن را می سوزاند و آن را به فولاد سوخته تبدیل می نغاید . سخت کردن در عملبات حرارتی : گرم کردن فولاد تا دسای تعیین شده( دمای ارایه شده از طرف کار خانه سازنده) و نگهداشتن آن تا زمان مشخص در دمای سختکاری و سرد کردن سریع و ناگهانی آن را سخت کردن" گویند, باید توجه نمود فولادهایی قابلیت سختکاری می باشند: که مقدار کربن آنها بیش از ۰/۲ درصد باشد , 

صفحه 98:
منظور از گرم کردن فولادها و مراحل آن: گرم کردن فولادها جهت سختکاری و در دو مرحله انجام می گیرد . ۱-فولادرابه آرامی تا حدود ۷۰۰۳6 گرم می نمایند: تا بدین وسبله در قطعه تنش به وجود نيايد و در موقع سرد کردن ناگهانی؛ ترکهای ریزی در آن بدیدار نشود. ۲-فولادرابه طور مسریع تادمای سختکاری گرمو از فرار کرین سطحی و تشکیل دانه بندی درشت؛ پیش گیری می شود. دردمای‌بالای درجه بحرانی نمودار آهن ‏ كربن(6516) برليت به اوستئبت تبديل مى شود . تغييرات انه بندى در اثر كرمابدبن ترتيب انجام مى كيرد كه شبكه مكعبى مرکزدار فریت تبدیل به شبکه مکعبی با سطوح مرکزدار اوستنیت مى گردد. برای آنکه نمام مقطع قطعه کار به شبکه اوستنیتی تبدیل شود لازم است قطعه کار به مدت معینی در دمای سختکاری نگهداری شود. 

صفحه 99:
‎O8 12 16 20‏ 04 حهل 7مقدار كرين 

صفحه 100:
تأثیر عتاصر آلیاژی در قولادها : با افزودن عناصر آلیاژی به فولاد» تحولات شب که ای در موقع ساخت كردت ب شدت بیشتری ایام می گیرد» که این عناصر عبارتند از کرم» واتادیم» تیکل و منگد که سرعت ختک کاری را یرای تشکیل مارتتزیت( شبکه سوزتی) کاهش می دهند در ححنک کاری آهسته هم سکن است شبکه سخت تشکنیل گردد. یس بهتر < قولادهای آلیاژی را در روغن ختک و سخت مود . چگونگی مواد ختک کاری قولادها : قولاحهای غیر آلیاژی را در آب؛ قولاحهای کم آلیاژ راحر روغن و فولاحهای پٍ آلیاژ راحر هواحتک می کتتد. میزان دمای آب خنک کاری قولادها جهت سختکاری و تأثیر اقزودن مک در آب اثر روغن و اسید در سختکازی : تمای آب معمولا در حدودت" ۲۰ می باشد و ک افزوده یاعت بالا بردن تأثیر ختک کاری شده: از چسپیدن حبابهای بخار به فولاد و در تعیجه ؛ ازيديد آمدد تقاط ترم‌می کاهد. اضافه کردن اسیدها و روغن‌ ها تأثیر سختکاری را ک اهر می‌دهد . اتتخاب مواد خنک کاری په شکل و اندازه قطعه مورد تظر بستگی دارد . 

صفحه 101:
نکات قابل توجه در موقع سختکاری : ۱-سطح قطعات باید عاری از زنگ زدگی» روغن» چربی کشافت و رنگ باشند . ۲-قطعات کوچک را پس از گرم کردن بهتر است در سبد گذاشته و در حوضچه خنک کاری» شناور ساخت . ۳ قطعات تازک و دراز ماتند مته ها و محورها را باید به طور قایم حرارت داد و به صورت عمودی نیز در حوضچه ها شناور نغوده تا از کج شدن آنها جلوگیری شود . ۴-جهت ماس مایم خنک کاری با قطعه کار: بايد هنكام سردكارى» قطعه را بطور صحیح در مایم به حرکت درآورد. ۵ قطمات بزرگ را توسطاتبر یا گیره های مناسب از کوره خارج نموده؛ هنگام شناور تمودن و سرد كردن در مايع بايد جاى تماس ابزار تغییر داده شود تا تمامی سطح قطعهء آبكارى شود . ع قطعات بايد از مقطع بزركشان در مايع خنک کاری؛ شناور شوند و قطعاتی كه داراى سوراخ بن بيست هستدد» لازم است باكف در مايع تحنك كارى؛ شناور شده تا هوا و بخارها بتوانند از سوراخ آنها خارج شوند. 

صفحه 102:


صفحه 103:
بر گشت دادن و کهنه کردن در عملیات حرارتی : یک فولاد سخت شده؛ علاوء بر سختی؛ به علت وجود شبکه مار تنزیتی(شبکه سوزنی) و تتش های محبوس شده» خیلی شکننده می باشد» جهت جل وگیری از شکنندگی در هنگام بار گذاری توسط عمل برگشت و کهنه کردن» فولاد را از این طریق به شرایط خواسته شده می رسانند . پر گشت دادن قولاد در عملیات حرارتی : حرارت دادن مجدد قولاد سخت شده تا دمای بررگشت و نگهداشتن آن در همان دما به مدت معين و سرد كردن سریع یا تدریجی فولاد را بركشت دادن» كويند . در این عمل؛ هر چند سختی فولاد کم می شود ولى تنش هاى محيوس شده و شکندگی آن از بین رفته: فولاد سمج می گردد . دسای ب رگشت دادن فولادهای ابزار سازی غیر آلیاژی دمای ۲۰۰ تا ۳۵۰۳6 می باشد که پس از نگهداری؛ به مدت معینی در همان دما» آنها رابا هوایا آاب خنک می نمایند . بررگشت دادن فولادهای آلیاژی نیز ۶۰۰۳6 می باشد . 

صفحه 104:
کهنه کردن در عملیات حرارنی : شکنندگی قطعات سخت شده و تنش های محبوس درون قطعات رامی توان با روش کهنه کردن؛ کاهش داد. در این حالت» بدون اينکه سختی فولاد کاهش پابد؛ تنش‌های داخلی فولاد گرفته می شرد. کهنه کردن طبو‌می؛ در یک زمان طولانی در دمای محبط انجام می كيرد . دركهنه كردن مصشرعى؛ عمل تنش زدایی در زمان کوناهتری مثلاً ۲۰۰ ساعت توسط گرم کردن در دمای ۱۰۰ تا ۱۵۰۲6 انجام می گیرد. به عنوان مثال می توان راپورتر( نکه های اندازه گیری) رانا برد. آنهارا پس از سخت کردن و انار مودن به مدت ۱۲ ماه و سنگ زنی ظريف به اندزه نهایی در می‌آورند. 

صفحه 105:
بهسازی در عملبات حرارنی : سخت کردن فولادهمراءبابرگشت در سای‌بالا راابهسازی» گویند. بلینوسیل» سماجت و استحکامفولادبالامیرود؛فولادرادرهسای ۸۲۰تا - 6 سخت نوده؛ در دمای ۶۷۰۳6۱۵۳۰ برگشت می دفند. در اثر بهسازی؛ أستحکام کششی فولادی غیرآلباژی رانا ۱۰۰۰۱۷ و فولادهای آلباژی راتا 8 ۱۴۰۰ می‌رسانند. قطعاتی چون» محورها ‏ میل للگها؛ دسته پیستونها كه نحت تأثبر تنش هاى زید قراردارند؛ بهسازی می شوند . 

صفحه 106:
سخت کردن سطحی و انواع اصلی آن در عملیات حرارنی: سخت كردن سطحى نوعی عمایات حرارتی است که در آن؛ فشر سطحی فلز تاعمق معينى سخت شده» در حالى كه مغز آن نسبتأ نرم باقى مى ماند؛ دين شيوه؛ سطح قطعه رانا دای سختکاری گرم نموده؛ سپس آن رابه سرعت سرد می نمایند. در این عملیات؛ قطعه سماجت زیاد؛ سختی منوسط و مقاوست سایشی رضایت بخشی به دست می آورد: انواع اصلی سخت کردن سطحی عبارنند از : ۱-سخت کردن به وسیله حرارث دادن الفایی با فرکانس ‎VU‏ ۲-سخت کردن به وسیله حرارت دادن در مجاورت مقاومت الکتریکی , ۳-سخت کردن به وسیله حرارت دادن الکترولینی. ۴-سخت کردن با شعله کارییدی, 

صفحه 107:
سخت کردن سطحی شعله ای : در اين روش» عمل گرم کردن سطح قطعه کار به کمک شمله گاز شهری یا شعله گاز حاصل از احتراق استیلن و اکسیژن تأمین می شود. طاکیزدب معير كلز مشعل برش ييشروى معبر آب خنك ‎“prt‏ ‏مقن كيه S ‏گر کرد‎ / ‏گرم کردت‎ احیه خط مرزی گدانگی . مر قشر صخت شده سخت کردن سطحی شمله ای قطمات گرد 

صفحه 108:
سخت کردن سطحی القایی با ف رکانس بالا: در این زوش: گرما توسط جریان برق با فرکانس زیاد از طریق ‎LAN‏ کننده ای (اندوکنور) به سطح فطعه کار می رسد. خاصیت فرکانس بالا» ایجاد حرارت بیشتر در سطح قطعه و نفوذ کمتر در عمق می باشد . در این شيوه؛ قطعه کار در داخل میدان مغناطیسی القاء کننده قرار گرفته؛ گرم می شود. سپس آب روی قطعه پاشیده شده؛ یابه وسیله حمام‌روغن» فطعه خنک می شود . جهت یکنواختی در گرم کردن؛ بهتر است قطعه کار حرکت دورنی داش تهب اشد. درفط مات استوانه‌ای‌بلند» علاوه برحرکت دورانی؛ قطعه باید حرکت طولی‌ هم داشته‌باشد, محورها؛ چرخ دنده‌ها: بادامکها؛ راهنماهای ماشینهای ابزار و توردها؛ سختکاری سطحی القایی می‌شوند. 

صفحه 109:
3 wren ‏سخ كردت العو نه‎ 

صفحه 110:
سخت کردن به وسیله حرارت دادن الکترولیتی : دراین روش محلول الکترولیت ۵ تا ۱۰ درصد سودیا پتاس و جریان برق مستتیم ۲۵۰ تا ۳۰۰ ولت رااز الکترولیت عبور داده» ابری از بخار هیدروژت تشکیل شده» کاند( قطعه کار) را احاطه می نماید. به علت بالا بودن مقاومت الکترولیت» ابر هیدروژنی به سرعت تا دمای‌بالایی حدودت*۲۰۰۰ گرم شده» قسمت قابل ملاحظه ای از حرارتش به قطعه کار در قسمت کاند منتقل مى شود . ‎el‏ روش مصرف انرژی زیاد و مشکلاتی در مکانیزه کردن فرایند می‌باشد و حرارت دیدگی زیاد سطح قطعه به طور اجتناب ناپذیر می باشد . ‎ ‏مولد جربان 26 223 ‎3 

صفحه 111:
سخت کردن سطحی به وسیله حرارت دادن در مجاورت مقاومت الکتریکی : در اين روش » جریان برق متناوبی با فرکانس ۵۰ هرتز و ولتاژ کم ۲ تا ۶ ولت از الکترودهایی به شکل غلطک به قطعه کار می رسد . انرژی لازم توسط یک مبدل یکسو کننده تأمین می‌شود. چگالی جریان از ۴۰۰ ۷۰۰7 آمپر بر هر میلیمتر از عرض غلطک است. فولاد در نقطه ماس با غلطک به‌شدت گرم‌می‌شود. قطعه: حالت چرخشی داشته» غلطک به تدریج تام طول آن راسخت گردانی پیچی می کند. خنک کردن بوسیله انتقال گرسابه قلزیاباسرد کردن به طریق معمولی انجام می گیرد. سرعت حرکتی غلطک ۲ تا ۵ میلیمتر بر ثانیه می باشد که به عمق قشر سخت شده مورد نظر» بستگی دارد. 

صفحه 112:
عیب این روش۰ سخت کردن مارپیچی با سختی کم است یعنی» عمق سختی از ۵ میلیمتر می باشد. ۱-غلطک ۲-مبدل ۳ قطعه کار 

صفحه 113:
عملیات حرارتی» شیمیایی فولادها : عملیاتی است که سطح خارجی قطعات فولادی توسط عناصر یا ترکیبات شیمیایی مشخصی در دمای‌بالا » اشباع می‌شود. بلپن وسیله ساختمان شبکه‌بندی قولاد در سطح خارجی تغییر یافته: به قطعه؛ خواص مخصوصی داده و آن را برای کاربردهای گوناگون مناسب می سازد. انواع عملیات حرارتی شیمیایی فولادها : ۱ کربوریزه كردن( سمانته کردن) ۲-نیتروژه کرد ۳ کربونیتروژه کردن. کربوریزه کردن( سمانته کردن) و انواع روشهای آن : اشباع کردن سطح خارجی قطعه فولادی با کربن توسط یک ماده کربن را که مواد کرین زاصی تواند به صورت جامدء مايع» و یا گاز باشد را کرسوریزه کردن؟ گویند. که به سه شکل ضورت می پلیرد. ۱ کربوریزه کردن جامد. ۲ کربوریزه کردن گازی. + كربوريزه كردن مايع . 

صفحه 114:
روش كريوريزه كردن جامد : در اين روش ء مواد كربن زارا كه مخلوطى از يودر زغال كربتات باريم و كرينات كلسيم مى باشدء داخل جعيه هابى لز جنس فولاد نسوز ريخته» قطعات فولادى را در داخل آنها قرار مى دهند . جهت جل وكيرى از نفوذ هوا و كازهاى ديكرء بادرون جعبهء آن را توسط كل يا خمير نسوز مسدود می ایند . بسته به عمق نفوذ كرين» قطعه درون جعيه را تازمان مشخص و در دمای ‎٩۳۰۳6۱2۸۸۰‏ حرارت می دهند . مشاتم: در مدت یک‌تاده ساعت مقدار کرین نفوذی بین ۰/۱۵ تا ۱/۸ میلیمتر می باشد . باید توجه مود قسمتهایی را که نیاز به مسخت شدن نداشته باشتند» توسط خمیر یا آب مس پوشش داده می شوند. پس از گرم کردن» قطعه در آب یا روغن سخت می شود و در دمای ۰ ۲۰۰۳6۱ برگشت می دهند . Hot Fata saat Bi om HU gee ey 

صفحه 115:
روش کربوریزه کردن گازی : در اين روش قطعات فولادی را در داخل کوره الکتریکی غیر قابل نفوذ هوا قرار داده؛ سپس گاز کربن زا( گاز شهری یا منو اکسید کرین) را از داخل کوره عبور می‌دهند. دمای لازم بین ‎٩۰۰*۱۸۵۰‏ بوده» قطعات را از ۶ تا ۱۰ ساعت در این دما نگهداری می کنند. در این دماء کرین موجود در گازها آزاد شده؛ با آهن ترکیب و تولید سمانتیت می نماید . روش کربوریزه کردن مایع قطعات فولادی : در این روش ۰ قطعات فولادی را در حمامنغکهای مذاب كه دماى آن بين ‎48٠‏ تا 6 می باشد؛ به مدت ۴۰ تا ۵۰ دقيقه در مابع مورد نظر شناور می کند . در اين مدتء کرین تاعمق ۰/۵ میلیمتر در سطح فولاد نفوذمی نماید. مزیت این روش کوتاهی زمان و یکنواختی حرارت دیدن قطعه و درشت دانه نبودن و عدم کرین سوزی می باشد . ترکیبات کرین زا نمكها عبارتند از : کربنات سدیم: کلرید سدیم و کاربید سیلیسیم می باشند . 

صفحه 116:
روش نیتروژه کردن( ازت دادن) قطعات فولادی: روش نیتروژه کردن عبارت است از اشباع سطح فولاد با نیتروژن(ازت) . که اين عمل در آقسفر با گاز آمونیم و در دمای‌بین ۴۸۰ تا*۶۵۰ انجام مى شود . در این روش ازت در سطح قطعه فولادی نفوذ کرده؛ در صورتى كه فولاد عناصر آلباژی دیگری هنمچون کرم؛ آلومینیوم و مولیبدن داشته باشد. یک ترکیب ظریف به نام «نیتریت آهین؟ را بدست می دهد که بسیار سخت می باشد . عمق نفوذ ازت در این حالت معمولا ۰/۲ تا ۰/۴ میلیمتر می باشد . لازم به ذکر است که پس از عمل ازت دادن آبدهی لازم نیست و شختی به دست آمده تا دسای بالاتر از ۰*6 ۵۰ محفوظ می ساند. در قطعاتی که در سای زیاد کار کرده: مقاوست در مقابل سایش و خوردگی از آنهاانتظار می روند. مثل: بوش سيلندرهاء جرخ دنده يمبهاء بادامكها و پاره ای از قالبها . روشهای نیتروژن دهی به دو صورت انجام می پذیرد. ۱- یتروژه کردن مایع . ۲ نیتروژه کردن گازی. 

صفحه 117:
روش نیتروژه کردن مایع بر روی قطعات فولاد چگونه می باشد : در این روش قطعات فولادی را در حمام نک سیانور در دمای ۵۰۰ ۵۵۰۳6 به‌مدت ‎۱۰۱۹٩‏ دقیقه حرارت داده؛ پس از حرارت ده ی آن را در هواخشک می‌نمایند و جهت جلوگیری از خطرات ناشی از سم سیانور» قطعه رابا آب شستشو می دهند . روش نیتروژه کردن گازی قطعات قولادی : قطعات را در یک کوره که در مقابل خروج گاز آب بندی شده است؛ در دمای 2۰ و دراقسفر گاز آمونیاک» به‌مدت ۱۲ تا ‎٩۶‏ ساعت حرارت می‌دهند. البته باید توجه نمود که سیانور و آمونیاک خطرناک و سمی می باشند . نيئروزه كردن كازى 

صفحه 118:
کربونیتروژه کردن فولاد در عملیات سختکاری | روشی است که در آن؛ کربن و ازت با همم به سطح فولاد نفوذ داده می شود. این روش» به نام* سیانور دادن» نیز معروف بوده؛ در قطعات با اندازه های کوچک و متوسط همچون چرخ دنده‌ها» پیستونها: محورهای کوچک؛ پین ها؛ خارها و پیچ و سهره‌هاانجام می گیرد. به دو روش ۱- کرسونیتروژه کردن سایع ۲- کربونیتروژه کردن گازی» صورت می پذیرد. روش کربونیتروژه کردن مایع در عملیات سختکاری قولادها : در این روش از حمام غک سیانور استفاده شده؛ برای سرعت عمل بيشتر به داخل حمام هوا دمیده می شود. دمای حمام بین ۰۳62۵۵۰ ۸۵ می باشد . زمان نگهداری در حمام؛ بین ‎٩۰‏ تا ۱۸۰ دقیقه بوده: عمق کرین و ازت بستگی به زمان نگهداری و همچنین ترکیب فولاد دارد. به هر حال» عمق سختکاری کمتر از دوش كربونيتروزه كردن مى باشد . 

صفحه 119:
روش کربونیتروژه کردن گازی قطعات فولادی: در این روش مخلوطی از گازهای منو اکسید کرین( 60 و آمونیاک( وا )را در یک کوره آب بندی شده به کار می برند و دیگر نیازی به آبکاری نداشته؛ در دمای لازم بین ‎٩۰۰۹612۸۵۰‏ گرما داده‌می شود و قطعات حدود ۶۰ تا ۱۰ ساعت در این دما نگهداری مى شوند . 

صفحه 120:
محیط‌های ختک کتنده در عملیات حرارتی جهت سرد کردن با سرعت کنترل‌تده, قطعات را در محیط‌های ختک کنتده مختلف قرار می‌دهند. مهی‌تزین این محیط‌ها یم خزتیب شعت عتک کی حبارتلاته از ء سد مد آب فا یمو زوین مخیطا وی کقانقم هت بیشترین قدرت سردکتندگی آب در درجه حرارت بین ۲۰ تا می‌یاشد. يا اضاقه کردن ۱۰ درصد کلرید سدیم (تمک‌طعام) و یا بی کربنات دو سود (جوتی‌تیرین) به آب قدرت سرد کنندگی آن یه تحو قایل ملاحظه‌ای افزایشی می‌یاید. مهم‌ترین تکته‌ی منقی در رایطه يا آب سرعت یا قدرت سرد کتندگی زیاد آن در محدوده‌ی حرارتی تشکیل ساختارهای غیرتمادلی می‌باشد. 

صفحه 121:
روغن: روغن در مقايسه يا آب محيط سرد کنتده‌ی بسیار ملایم‌تری می‌باتد. یه همین دلیل استقاده از آن به‌عتوان فیط عست كعد وى ف و الادخاى كم آلياة خا آقياق متو سط ود يه قطعات با مقطع کو چک می‌شود. البته با ایجاد تلاطم یا گرم کردن از ۰ ۴ درجه الی ۸-۳ قدرت سرد کتندگی روخن اقزایشی می یاید - - محلول آب و روغن: با مخلوط كردن آب و روغن (محلول در آب) يه تسيتهاى مختلق. امكان تهيدى محیط های سرد کنتده با قدرت‌های سرد کنتد گی مختلف وجود ‎Jags‏ آب یا اضاقات مخصوص: با اضافه کردن بعضی مواد یه آب امکان تهیه‌ی محیط کوتنج کتتده يا خواص مطلوب وجود دارد. به عنوان متال از موادی‌باتام تجارتی ‎woz ek ole Aquaquench-A‏ 

صفحه 122:
هواء مقاطع تازک از فولادهای کم‌آلیاژ و هم جتین مقاطع تسیا ضخیم از قولادهای پرآلیاژ راء یا استقاده از هوای فشرده و یا هوای آرام. به نحو موققیت‌آمیزی می‌توان سخت کرد. از مزایای این روتی قایل اغماض بودن تقییرتکل و تاب پرداتتن احتمالی قطعه می‌تود و ازجمله مایب عمده‌ی این روتی احتمال اکسیده تدن سطوح قطعه می‌باتد. - حمام‌های تمک: محمو ل ترین حمام شک که عتوان محیط سرد کنتده از آن استقاده می‌تود تامل تقریا سیت‌های مساوی از تیتریت سدیم(1۵6) و تیترات پتاسیم (+) است. درجچه حرارت کار یرای این حمام بین ۱۶۰ تا*- ۵۰ می‌یاتد. این توح حمام‌ها ممولاً محیط‌های عرو كتقدى متلبي براق صمقت كزدى قو تدحا سحتى اهو عرو كو وو ارك او كح تمر ماح كوي ريق شل سك otal 

صفحه 123:
مشخصات محيط هاى خنتككتتده: تتايج حاصل از سرد کردن قولادها در یک محیط خنک کننده‌ی مشخص یستگی به درجه حرارت و میزان تلاطم محیط دارد. کتترل درجه حرارت: بهترین درجه حرارت برای آب ۰ الی :»۳۰۳ و رون ۵۰ الی »۸۰۳ می‌باشد. درجه حرارت حمام باید مرا کسرل عنده و منضی صود که تحتماً درمحنوده‌های حرارتی قوق نگه داعته شود 

صفحه 124:
یه هم زدن محیط - ایجاد تلاطم درمحیط: برای سخت کردن قطعات حجیم. ایجاد تلاطم در محیط سردکننده به کمک حرکت دادن قطعات در آن مسمو ۷ امکان‌پقیر یست. برای ایجاد تلاطم در مخازن آب و رون محمولاً از پرواته‌ای مطایق شکل ۷ و یا پمپ استقاده می‌کنتد. در موردی که هدف سخت کردن سطوح داخل حقره‌ها و یا سوراخ‌های تعبيه شده در داخل ایزارها يا قطعات قولادی می‌یاشد از سیستمی مثبابه بی‌توان استفاده کرد. ۳ روموتور گیربکسی 

صفحه 125:
به عنوان مثال برای سخت کردن قولادهای ساده‌ی کرینی 5 ِ ۷ عملا هميشه از اب استفاده مى شود . هرجه فولاد اليازىتر ياشد به محيط خنک کنتده‌ی ملایم‌تری تیاژ دارد. همحنین هرجه محیط ملایم ترباشد احتمال تاب برداشتن و يا تقییر شکل قطعه و در ضمن سرد شدن کمتر خواهد بود. روش‌های صحیح رارد کردن قطعات در محیط‌های ختک‌کتتده: به‌طور کلی هتگام وارد کردن قطعات يا ابزارهای گرم در یک مایم سردکننده اصول زیر یاید رعایت شود. - قطعات تشکیل ده از مقاطع خیم و تازک. یاید ایتدا از طرف مقطع ضخیم وارد حمام کو تنج کنتده توند. قطعات طویل و تازک تظیر. سر مته‌ها» قلاویز‌ها. سر برقوها و قترها یاید متحصرا یه طور عمودی وارد محیط سرد کننده عو‌تد. 

صفحه 126:
قطعات نازك و تخت نظير دیسک‌ها و تیغه‌های دیسکی يايد همواره از طرف لبه. وارد مخزن کو تنج کننده شوند. قطعات استواته‌ای کل نازک باید به نحوی وارد محیط سردکننده شوتد که محور طولی آن‌ها عمود بر سطح مایع باشد. - قطعاتی که دارای سطح مقعر باشند. نباید از طرف مقعر وارد حمام سرد کننده شوند والا لایه‌ای از بخار در تأحیه‌ی قوق تشکیل شده و از سخت شدن آن جلوگیری می‌کند. 

صفحه 127:
سرهت سرد کردن فولادها دد محبطهای سرد کنندة مختلف sonal paw Sip cep محیلهای سرد کندم ۶۵۰-۵۵76 ۳۰۵۷۱۵ آب دد دماى 1 درجة سائثى كراد ‎Foo‏ ۳۷۰ آپ دد دای ۲۶ ‎Ye ee ASL teas‏ آب در ‎les‏ هن درجة سانتى گراد ‎Ve leo‏ آب در دمای ۷۷ درجا سانتی گراد ‎too‏ ‏محلول ۱2 درصد مدیم هپدرات در ‎VAT‏ درجة سانتى كرا ‎oa‏ ‏مطرل ۱۵ درمد فيك طمام ور آپ ۱۸ درچة سانتی گراد ‎ree‏ ‏حلول ۱۵ ودصد سودا (جوش شهرین) دد آب م١‏ درجة سائتى كراد ‎Ye‏ مجلول ۱0 درصد اسید سو لفرديك دد آب ۱۸ ددج؛ سانتیگراد 

صفحه 128:
انواع کوره های عملیات حرارتی : کوره‌های عملیات حرارتی با توجه به گسترگی کار و مواردمصرفی؛ جهت راه‌اندازی آنها دارای گونه‌ها و ساختمانهای مختلفی می باشند . ولی به طور کلی می‌توان آنها را در دو دسته تقسیم بندی نمود : الف) از نظر ساختمانی . ب) از نظر مواد سوختنی . انواع کوره های به کار رفته در عملبات حرارنی از نظر ساختمانی ؛ . ۱- کوره‌های اطاقق ۳- کوره‌های چاهی ۳- کوره‌های حمام دار . 

صفحه 129:
کوره های اطاقی : إن كور هابراى حرارت دهى فولا دا و فالزات غیر آهشی سنگین به کار می‌روند. از آنها برای گرم كردن » مسختکاری؛ برگشت دادن و همچنین کربوزیزه کردن استفاده می شود. انرژی مصرفی آنها عموماًاز گاز؛ سوخت مایع نا انرزی الکتریکی می باشد . فضای برخی ازآنها رامی تران جهت جلوگیری از نفوذ هوا؛ آب بندی و از گازهای خنشی استفاده نمود. نوع پیشرفته و قابل برنامه ریزی چند منظوره حافظه الکترونیکی نیز وجود دارند که کاربرد فراوانی یافته اند. کوره‌های الکتریکی اين نوع دارای مزیتهایی چون تمیزی: قابل تنظیم بودن دماه مراقبت کستر و راندمان بهتری نسبت به دیگر انواع دارند. 

صفحه 130:
کوره اطاقی سختکاری زیر گاز محافظ 

صفحه 131:
کوره های چاهی: اين کوره ها به فرم استوانه ای بوده: جنهت دمینده شدن هوا از فتیلاتور استفاد» می‌شود. در این کوره‌ها؛ بعلت جریان داشتن‌هوای گرم» قطعات کار سریعتر و اصولی تر از کوره‌های اطاقی گرم‌می شوند. ازاین کوره‌هاه جهت عملیات گرم کردن: تابانسدن؛ ببرگشت دادن تطعات آلومینیومی آلیاژی» منیزیم و قطعات فولادی دراز همچون محورها استفاده مى شود و در ضمن توسط ورود ‎age‏ ‏گازبه درون آنهامی تواندبه عنوان کوره * های کربوریزه گازی و نیتروژن گازی مورد استفاده قرار گیرند. کوره چاهی سید مكار حلته‌هایگرم کننده 

صفحه 132:
کوره های حمام دار : این کوره ها دارای حمام نک مذاب گرم کننده می باشند . با توجه به نقطه ذوب نغکهاتا۹۵۰*0 ( نغکهای مذاب عبارتند از : سدیم» پتاسیم؛ باریم يا مخلوطی از آنها) قادرند قطعه های کار راتادمای ۱۳۵۰۳6 گرم نمایند. اين کوره ها معمولا به اتاقک پیش گرما مجهزند» که به قطعات کار : پیش گرما داده شده و سپس به حمام مذاب وارد می شوند. اين کوره ها برای گرم کردن تام فولادها و فلزات غی رآهنی سنگین به كار مى رزند . در صورتی که حمام از سواد کرینی یا ازت دار انتخاب شوند» به عنوان حمام کربوریزه یا حمام نیتروژه نیز مورد استفاده قرار می گیرند. مزیت این کوره؛ گرم نمودن سریع و گداختن یکنواخت قطعات می باشد . باید توجه نود که نمکهای آبکاری سمی‌بوده: در ضمن قطعات بایدبدون رطوبت باشند؛ چون بر اثر تولید گاز» انفجاری درون کوره صورت می پذیرد. 

صفحه 133: