فرآیند جهانی شدن و موقعیت ایران

فرآیند جهانی شدن و موقعیت ایران

اسلاید 1: فرآیند جهانی شدن و موقعیت ایران

اسلاید 2: تاریخچه جهانی شدنراجع به تاريخچه ﭘيدايش جهانى شدن ﭼند روايت وجود دارد :روايت دين ﭘژوهانروايت جامعه شناسان و اقتصاد دان هاو روایت سوم22

اسلاید 3: روایت دین پژوهاندين پژوهان يعنى كسانى كه در عرصه دين تحقيق و تفحص مى كنند، معتقدند كه اديان بزرگ مثل مسيحيت و اسلام از ابتداى شكل گيرى شان سوداي جهانشمولى داشتند يعنى هدف آنها اين بود که همه مردم جهان را به دين خودشان دعوت کنندمثلا در اسلام مفهوم «امت اسلامي» را داريم که مرز نمي شناسد . این هم نوعی جهانی شدن است .33

اسلاید 4: روایت جامعه شناسانجامعه شناساني مانند گيدنز و پاره اي از انديشمندان چپ گراي نو معتقدند که از قرن شانزدهم که نطفه هاي پيدايش سرمايه داري شکل گرفت اين نظام اقتصادي، سوداي جهاني شدن را داشت44

اسلاید 5: روایت سومعده اي معتقدند جهاني شدن ريشه در نظام سرمايه داري ندارد بلکه انقلابي که در فناوري هاي اطلاعاتي و ارتباطي رخ داده باعث جهاني شدن شده وهيچ ربطي به نظام سرمايه داري ندارد.55

اسلاید 6: تعریف جهانی شدنجهاني شدن يعني فشرده شدن زمان و مكان، افزايش ﭘيوستگى و همبستگى اجتماعى در سطح جامعه جهانى، ادغام اقتصادهاى ملى در اقتصاد جهانى، افزايش اهميت و نقش شركت هاى فراملى و كاهش اهميت مرزهاى سياسى / جغرافيايىمي توان گفت که جهانى شدن يعنى پيوستگي و در هم تنيدگي فزاينده اجتماعى، فرهنگى، اقتصادى وسياسى در سطح جهان.66

اسلاید 7: تعریف جهانی شدنتعريفي كه به پديده جهاني شدن از منظري صرفاً جامعه شناختي نظر مي‌نمايد: جهاني شدن جرياني است كه در نتيجه تلاش كنشگران جهاني براي شكستن مرزها (اعم از اقتصادي، فرهنگي، سياسي و جغرافيايي( و توسعه نفوذ خود در سطح جهان، ايجاد شده است. اين جريان در طول تاريخ كما بيش وجود داشته و امروز به علت وجود وسايل و امكانات بيشتر، تشديد شده است.77

اسلاید 8: جهانی شدنجهانی شدن نشان دهنده یك واقعیت اجتماعی جدید است كه دارای چهار مشخصه اصلی می باشد: مناسبات اجتماعی گسترش یافته تشدید جریان ها و شبكه های كنش و درهم تنیدگیافزایش نفوذ پذیری متقابل زیرساخت های جهانی كنش (فن آوری های اطلاعاتی و ارتباطاتی) 8

اسلاید 9: جهانی شدن (گیدنز)جهانی شدن را می توان “تشدید مناسبات اجتماعی در گستره جهانی” دانست كه موجب “پیوند مكان های دور از هم شده به شكلی كه وقایع محلی تحت تاثیر حوادثی كه كیلومترها آن طرف تر اتفاق می افتند، قرار دارند“ . برای نمونه شغل یك كارگر ایرانی می تواند افزون بر مدیریت اقتصاد داخلی و تصمیمات دولت ایران، تحت تاثیر حوادثی باشد كه مثلا در اروپا اتفاق می افتد. 9

اسلاید 10: جهانی شدنمجموعه فرآیندهای پیچیده ای است که به موجب آن دولت های ملی به نحو فزاینده ای به یکدیگر وابسته می شوند و این وابستگی مشکلاتی برای مفهوم حاکمیت ملی به معنای قدیم ایجاد می کند تاثیر بالقوه و بالفعل آن بر خودمختاری و استقلال عمل دولت های ملی در عرصه های مختلف اقتصاد , فرهنگ , ارتباطات و سیاستگذاری در امور اجتماعی است 1010

اسلاید 11: حوزه های مطالعه فرآیند جهانی شدنفنیاقتصادیسیاسیفرهنگی1111

اسلاید 12: حوزه فنیدر نتیجه تحولات تکنولوژی اطلاعات , فاصله مکانی و جغرافیایی معنای خود را از دست می دهد و حوزه عمومی مشترکی در سطح جهان پدیدار می شود .ویژگی های اصلی عصر جهانی شدن : ظهور دهکده الکترونیک جهانی , انقلاب اطلاعاتی , فشردگی زمان و جهان , گسترش جهان-آگاهی و پایان جغرافیا 1212

اسلاید 13: حوزه اقتصادیمنتفی ساختن امکان اجرای سیاست های دخالت اقتصادی به مفهوم قدیمیکاهش کنترل دولت ها بر اقتصاد ملیجهانی شدن عناصر اصلی سیاست های مالی و اقتصادی در سطح ملیافزایش قدرت شرکت های چندملیتی یا جهانیشکل گیری تقسیم کار بین المللی1313

اسلاید 14: جهانی شدن اقتصاداین شكل جهانی شدن نتیجه تحولات اخیر در تكنولوژی، اطلاعات، تجارت، سرمایه گذاری خارجی، و دیگر انواع فعالیت های اقتصادی بین المللی است. در این شكل جهانی شدن، افزون بر دولتها و سازمان های بین المللی بازیگران دیگری نیز چون بنگاه های اقتصادی، سرمایه گذاران، بانكها، انواع بخش های خصوصی حضور دارند. مهم ترین جزء جهانی شد14جریان سریع و آزاد سرمایه در جهانتاکید بر نیروی کارآغاز عصر اطلاعاتمهم ترین پیامد منفی این شكل جهانی شدن عبارت از گسترش نابرابری های بین المللی است

اسلاید 15: حوزه سیاسیمحدود نمودن توانایی دولت های ملی برای کنترل و اداره امور داخلیتحول در حوزه قدرت و حاکمیت دولت های ملی با ظهور و گسترش اختیارات نهادهای جهانی : سازمان ملل متحد , بانک جهانی , صندوق بین المللی پول و سازمان تجارت جهانیایجاد محدودیت هایی برای آزادی عمل سنتی دولت ها در عرصه روابط بین المللی با توسعه حقوق بین الملل1515

اسلاید 16: حوزه فرهنگیپیدایش جامعه مدنی جهانیپیدایش روابط فراملی در مقابل مفهوم قدیمی روابط بین المللیجامعه مدنی بین المللی به عنوان شبکه ای از سازمان هایی که اهداف و آرمان هایشان مرز ملی نمی شناسد , از مظاهر اصلی روابط فراملی جدید هستنداهمیت سازمان های غیر حکومتی در ترویج و پیشبرد دموکراسی , نظارت بر انتخابات , رعایت حقوق بشر , رفع تبعیض از گروه های مختلف و حفظ محیط زیست1616

اسلاید 17: ”جهانی شدن جامع ترین مفهومی است که مهم ترین و حیاتی ترین تحولات جهانی در حوزه تکنولوژی , اقتصاد , سیاست و ارتباطات و فرهنگ را در بر می گیرد ”1717

اسلاید 18: آیا جهانی شدن معادل غربی شدن است ؟آماريتا، اقتصاددان مشهور هندي بينش بدبينانه، نسبت به جهاني‌شدن را، نقد مي‌كند. او جهاني‌شدن را فرآيندي مدرن و غربي نمي‌داند؛ بلكه معتقد است جهاني‌شدن روند غالب در تاريخ تبادلات و ارتباطات ملل و فرهنگ‌هاست. “هزاران سال است كه جهاني‌شدن از طريق حمل و نقل، تجارت، مهاجرت، گسترش، تأثيرات فرهنگ و توسعه دانش (علم و تكنولوژي) در فرايند پيشرفت جهاني نقش ايفا مي‌كند. 1818

اسلاید 19: تاثیر فرآیندهای جهانی شدن در خاورمیانهصنعتی شدنشهری شدنتوسعه ارتباطات و تقاضاهای فزاینده برای مشارکت1919

اسلاید 20: تشکیل مجالس مشورتیدر واکنش به شماری از شورش های شهری و تظاهرات سیاسی در دهه 1980 و 1990 اقداماتی برای آزادسازی فضای سیاسی صورت گرفت و در بسیاری از کشورهای خاورمیانه از جمله کویت , اردن , لبنان , مصر و مراکش فعالیت احزاب سیاسی رسما مجاز شناخته شد2020

اسلاید 21: موقعیت ایراندولتهایی چون ایران برای این كه بتوانند بقاء خویش را تضمین نمایند و منافع ملی كشور را محقق سازند، باید به جامعه روی آورند و مشروعیت سیاسی خویش را تقویت نمایند . شدت چالش های جهانی شدن و نابودی تمایز داخلی-خارجی موجب می شود كه دولتها به مساعدت جوامع خویش نیازمند باشند .2121

اسلاید 22: پیامدهای جهانی شدن و ایران مهم ترین پیامد جهانی شدن را باید در عرصه دولت جستجو كرد. پرسش اصلی این است كه جهانی شدن چه تاثیری بر ظرفیت و توانایی های دولتها دارد . هر چند جهانی شدن می تواند دارای برخی پیامدهای مثبت نیز باشد، اما مهم ترین تاثیر آن بر كشورهای جهان سوم تضعیف دولتهای این كشورهاست 22

اسلاید 23: رفتار خارجی دولت هامحیط ادراكی : به عوامل ذهنی تاثیر گذار بر تصمیم گیری مانند شخصیت رهبران (منظور تصمیم گیرندگان در هر كشور است)، و باورها و هنجارهای آنان، اشاره می كند محیط عملیاتی : به محیط بین المللی ای كه یك كشور در آن قرار گرفته به ویژه شرایط نظام بین الملل، اشاره می نماید ساختار نظام بین الملل مهم ترین عامل تاثیرگذار بر تغییر رفتار خارجی ایران در سال های گذشته بوده است 23

اسلاید 24: جهانی شدن و الزامات آن برای ایران24تبیین و تعیین منافع ملی کشور:تعریف مشخص از منافع ملی كشور موجب می شود كه مسیر كشور در دنیای جهانی شده مشخص شود درك صحیح از موقعیت ایران : درك صحیح از موقعیت ایران نیز موجب اتخاذ راه كارهایی برای نیل به منافع ملی كشور از طریق سازگاری با محیط می گردد. دنیای جهانی شده چالش هایی را به وجود آورده كه داشتن استراتژی ملی مشخص (به معنای داشتن هدف یا اهداف و انتخاب ابزارهای مناسب و هماهنگ برای نیل به آنها) برای ایران را ضروری می سازد

اسلاید 25: چالش های داخلی و خارجی پس از انقلابچالش های داخلی و خارجی پس از انقلاب (بی ثباتی داخلی همراه با آغاز جنگ تحمیلی) موجب شد تا جمهوری اسلامی ایران به جای این كه بتواند به درون خود پرداخته و با طراحی استراتژی ملی مشخص بتواند اهداف خویش را محقق سازد، مجبور به پاسخگویی به این چالش ها برای حفظ بقای خود گردد. 25

اسلاید 26: اهداف اصلی گروه کارگزارانارتباط با نظام اقتصاد جهانیگسترش صادرات و وارداتکوچک کردن حجم فعالیت های دولتیگسترش سرمایه داری صنعتی با اتکاء به سرمایه و تکنولوژی خارجیهمکاری با نهادهای اقتصادی بین المللیموارد بالا اهداف اصلی گروه کارگزاران و دولت هاشمی رفسنجانی بود که با فرآیندهای جهانی شدن هماهنگی کامل داشت , اما اجرای این اهداف و سیاست ها , با موانع و مخالفت های مختلف مواجه شده است.26

اسلاید 27: احساس هویت فرهنگیفرآیند جهانی شدن در عین حال که موجب کاهش و تغییر در حاکمیت و خودمختاری دولت های مرکزی می گردد , به تقویت احساس هویت فرهنگی و قومی اقوام و اقلیت های فرهنگی می گردد و این موضوع در مورد ایران با توجه به سلطه شیعیان و فارسی زبانان می تواند یکی از چالش های توسعه در آینده را تشکیل دهد . 27

اسلاید 28: شکل گیری جمعیت ها و انجمن هادر سایه فرآیند جهانی شدن مسائل مورد علاقه در سطح جهانی با حساسیت بیشتری مورد توجه قرار گرفته و جمعیت ها و انجمن هایی در این خصوص تشکیل گردیده اند :جمعیت حقوقدانان ایرانی مدافع حقوق بشرپجمعیت سبزها و محیط زیستکانون نویسندگاناتحادیه صنفی روزنامه نگاران پو ...28

اسلاید 29: سیاست خردمندانهسیاست خردمندانه باید مبتنی بر تلاش برای تغییر خود و كارآمد ساختن جمهوری اسلامی ایران، نه تغییر دادن محیط بیرونی باشد. به عبارت دیگر، به جای آن كه تمام توجه خود را به غیر خود جلب كرده تا آنها را در راستای آرمان های خود تغییر دهیم، مشی خردمندانه آن است كه ابتدا خود را تغییر دهیم و خود را كارآمد سازیم تا از جایگاه شایسته و والا در عرصه بین المللی برخوردار گردیم. در صورت دستیابی به چنین جایگاهی در نظام بین الملل می توان انتظار داشت كه به صورت الگوی دیگران درآییم. 29