صفحه 1:
صفحه 2:
صفحه 3:
سم
فرایند viz sh
عاری سازی
Vy
72
صفحه 4:
جذب گازها و دفع آنها
جذب گازها , فرایندی است که در آن , یک مخلوط گازی برای جداسازی ؛ در تمس باایک
مایع يا حلال قرار می‌گیرد تا یک یا تعداد بیشتری از سازنده‌های J> ale Ws] شده و از
محلول گازی جدا شود. به‌عنوان مثال , گازهای حاصل از کُک‌سازی را ابتدا با آن می‌شنویند تا
گاز آمونیاک آن جدا شود و سپس بخارات آن را با روغن شستشو می‌دهند تا ۰۰ و تولوئن
آن جدا گردد.برای جدا کردن گاز هیدروژین سولفوره (,5۷ ) از محلولهای قلیایی استفاده
می‌شود. اگر عمل انتقال جرم در جهت عکس صورت گیرد , یعنی اينکه بعد از عمل جذب که
در ان , انتقال جرم از گاز به مایع است. اين بار انتقال جرم از مایع به گا کل
را عاری‌سازی یا دفع گویند (0۵50۲۳۸:۵0).از مثال اين نوع پروسس , می‌توان به خارج
کردن بنزن و تولوئن جذب شده در روغن در اثر تماس با بخار لب اشاره کرد که روغن
(حلال) دوباره برای جذب بکار می‌رود. نظر به اینکه اصول فرایند جذب و دفع یکسان
می‌باشد لذأ هر ذو تكول را مئتهان باظه مطالعه کرد محمولا از این عملیات فقط wl
صفحه 5:
حلالیت در سیستم‌های دوتایی
- اگر یک گاز خالص و یک مایع غیر فرار را در دما و فشار ثابت به حالت تعادل با
یکدیگر در آوریم, غلظت گاز حل شده در مایع را حلالیت ن گاز ۱
در دمای ثابت , حلالیت گاز با ازدیاد فشار افزایش می‌یابد و هر نع کازا درک کل
معین , حلالیت مختص خود را نشان می‌دهد و در نتیجه , منحنی حلالیت گازهای
مختلف فرق می‌کند. این منحنی‌ها معمولا به طریق تجربی بدست می‌آیند. اگر فشار
تعادلی یک گاز در یک غلظت معین در مایع زیاد باشد Noe art
تقریب ]و نامحلول ۱
بر اساس قانون وانت هوف در مورد گازها در تعادل پویا . اگر دمای یک سبستم در
حال تعادل افزایش یابد, تغییر در جهتی صورت می‌گیرد که همراه با جذب حرازت
باشد. با توجه به اینکه , ولی ثه ذر تمام موارد , انحلال گازها با آزاد شدن ارت
let! oc Me. che ۲ وت ۳
ace oe fal) = د ام
صفحه 6:
صفحه 7:
سیستم‌های چند جزئی
اگر مخلوط گاز در تماس با یک مایع قرار گیرد: دز تجت شرایط ZIM uals
سازنده مستقل از حلالیت سازتدههاى ديكر خواهد يوذء به. شرطى كه ]د كل !| 724
فشارهاى جزئى سازندههاى مخلوط بيان شود. اين رفتار ء فقط در محلولهای کامل
مشاهده می‌شود. مثلا گازهای پرویان و بوتان موجود ذر يى. مخلوط , در بارافكيكا ف هدر
فرار بطور مستقل از يكديكر حل مىشوند, زیرا محلول حاصل , کامل است.
محلولهای کامل دارای چند مشخصه مهم هستند که به هم وابسته است:
میانگین نیروهای جاذبه و دافعه بین مولکولی در این محلولها در اثر آمیختن و یا جدا شدن
سازنده‌ها تغییر نمی‌کند.
در اثر آمیختن سازنده‌ها با هم , گرمایی تولید و یا جذب نمی‌شود.
فشار بعار کل محلول باچزکیب بسبی ساریده‌ها که بر حسب؛ اجزای(دولی بیان مگ
دارای یک رابظه خطی است.
صفحه 8:
- در حقیقت محلول کامل وجود ندارد و رفتار محلولهای حقیقی تنها در حد »
به حالت کامل نزدیک می‌شوند. اگر مخلوط گازی که BL, Solero
محلول مایع کامل است: از قانون گازهای ابده‌لل پیروی کند, Alas
جزئی ۲۴ هر گاز حل شونده ای نظیر ۸ برابر با حاصلضرب فشار بخار
خالص تن کار : ۲ در دمای مجلول) در جزء مولی آن در مجلول : ۷
خواهد شد. اين خاصيت به قانون رائول سوم اس
PX=P.X
- علامت ساره به معهوم حالت تعاذل است. برای محلولهای مایعغیر کامل
7 معانله فوق : قايل استغفاده تبوده و نتايج درست نم ىدهد. در آين صورت
در.بى محدوده خاص از غلظب : می‌توان از قانون هنزی استفاده کرد:
P=mX
1 = 5 دز ۱ i 3 eel
صفحه 9:
صفحه 10:
اگر هدف اصلی از فرایند جذب , تهیه یک محلول مشخص باشد, مانند تولید اسی هیک از
حلال مناسب با توجه به طبیعت محصول انتخاب می‌شود. اگر هدف اصلی , حذف برخی از
سازنده‌های مخلوط باشد, انتخابهای مختلفی امکان‌پذیر است. اما حلال باید خواص مهم زیر را
داشته باشد.
۷ حلالیت گاز:حلالیت گاز باید بالا باشد تا شدت جذب گاز , زیاد و مقدار حلال مورد نظر کم ود
معمولا حلالی که از نظر طبیعت شیمیایی مشابه با ماده حل شونده باشد. امکانات زیاذی‌یرَا
جهت انحلال حل‌شونده فراهم می‌سازد. مثلا برای جداسازی بنزن از گازهای کوره کک , از
روغن هیدروکرین استفاده می‌شود و آب که یک ماده شدیدا قطبی است, بکار تمی‌رود.
۷ فراریت:فشار بخار حلال باید کم باشد, زیرا گاز خروجی از فرایند جذب از بخار حلال اشباعٌ
می‌باشد و لذا اتلاف حلال در صورت زیاد بودن فشار بخار آن , بیشتر خواهد بود.
۷ خوردگی+حلال نباید اثر خورنده روی مواد داشته باشد و موادی که در ساختمان دستگاهها یکار
می‌روند, نباید غیر معمول و گران باشند.
صفحه 11:
- بهای حلال:حلال بکار رفته نباید گران قیمت باشد تا اتلاف آن هزینه زیادی
را ایجاب کند.
- ویسکوزیته:همواره کم بودن ویسکوزیته حلال بدلیل تسریع سرعت جذب ,
افت فشار کم در تلمبه‌ها و خواص خوب در انتقال حرارت ترجیح داده
می‌شود.
خواص متفرقه:در صورت امکان , حلال نباید سمی و آتشگیر باشد. باید از
نظر شیمیایی پایدار بوده , نقطه انجماد آن هم , پایین باشد.
صفحه 12:
صفحه 13:
نگاه کلی
روشهای مختلفی برای جداسازی مواد اجزای سازنده یک ما
وجود دارد که یکی از این روشها فرایند تقطیرمی‌باشد در روش
تقطیر جداکردن اجزاء یک مغلوط : از روی اعتلاف نقطه جوش و
انجام می‌گیرد. تقطیر در عمل به دو روش زیر انجام می‌گیرد. روش
اول شامل تولید بعار از طریی جوشاندن یک محلوظ مایع"
میعان بخار , بدون اينكه هيج مایعی مجددا به محل و
در نتيجه هيج مایع برگشتی وجود ندارد. در روش دوم قسمتی از بخار
مایع شده به دستگاه تقطیر باز می‌گردد و به صورتی که این مایع
برگشتی در مجاورت بخاری که به طرف مبرد می‌رود قرار می‌گیرد.
هر کدام از اين روشها می‌توانند پیوسته يا ناپیوسته باشند.
صفحه 14:
صفحه 15:
>
۳