صفحه 1:
صفحه 2:
صفحه 3:
طالیجه
طلیمه رب"
© بحث بر سر مباني نظري نظام سياسي
اسلام است نه مصادیق و نزاعهاي
سياسي.
٩ در اینجا با دو گروه مواجه هستیم:
٠ افراد داراي شبهعة علمي؛ منتقدان
نظریهپرداز» که خود دو گروهند: Jal
منطق» اعم سات 5 ناگاهان و تجوج.
" افراد داراي شهوت عملي: فتنهگران
تا که اگر فعالیتشان به
مرحلة حلة فتنه برسد» نوبت برخورد عملي
صفحه 4:
اهمیت و ضرورت بعث فظام سیاسی اسلام
52° طول تاریخ» همواره اقلیت دنیاپرست
سلطهجو و زورگو منشاً اغلب فتنهها
بودهاند.
*با پیچیدهتر شدن دنیاء فتنهانگيزيها نیز
عمليتر و پیچیدهتر شد.
در مقابل, انبیاء و مصلحان مقاومت
کردهاند؛ جنگ حق و باطل.
© تقسیم دنیا به دو قطب قدرت تیه مدای
غرب و كمونيستي شرق, پس از
دوم و موا از عدم به وجود wale قدرتی
صفحه 5:
اهمیت و ضرورت بحث نظام سیاسی اسلام
:ار سود در تا كردن کاسا و سس ار كك
میاست, يعني مذ قدرت. دین در اروپا و عدم تصور
رقيبي جدي از ناحية دين براي خود.
* انقلاب اسلامي و غافلگیر کردن آنان؛ انقلابي به نام
5 و ۳
تصور اولیه: همچون حرکتهاي جزئي دیگر
اسلامخواهي» ميتوان أن را خنثي و سركوب كرد. اما
هر جه كذشت اين نهال تنومندتر و بردردسرتر شد.
*.تهدید» تطمیع» مبارزه مستقيم (جنگ)؛ توطئه
۳ تحزیم, کمک بمه گروهکها» لیبرالهاء
منافقین, روشنفکران و ... هیچکدام موفقیتآمیز نبود.
صفحه 6:
اهعیت و ضرورت بحث (ظام سپاسی اسلام
پرسش: چرا مردم در مقابل انواع سختيها: جنگ,
تكريم: كمدوده oe بمباران؛ موشکباران و -.
مقاومت مي
* باسة: دين و اعتقادات.
» يس بايد segues به ویژه نسل جوان را هدف
نگ فرهنگي, جنگ نرم).
- زژیم شاه و ظلمها و فسادهایش را ندیده» مبارزه
و انقلاب فا کارت هازه جنک را ندیده.
eee وهای دود گاهي با محوریت
يم pe
00 ۳ حفائق اسلام وادين.
صفحه 7:
أهعيت و ضرورت بحث نظام سياسى اسلام
جنگ فرهنگی
* ایجاد شک در باورها
ترویج جدايي دين از سياست.
a) re aed sel ©
مبتني بر ولایت فقیه).
صفحه 8:
اهمیت و ضرورت بحث نظام سیاسی اسلام
البنه 5
۰ جالشهاي عمليء اشكال را به مباني و ناكارآمدي
ميکشاند!
ناشی از:
" تجربة جدید حکومت ديني کارشناسان دین
" تجربه جدید مردم در مواجهه با چنین نظام سياسي
- عد ۹۹ "هنک سناسی جامعه بااساختار سياسي
٠ دای تا ای ای جنگ تحريمهاء جریان نفاق
بنيصدر» منافقین» Glas جديدء پشيمانشهههاي از
الا روشتفکران بيدین و .
gen - رياد هشواهيها واتحصارطلبييها
صفحه 9:
صفحه 10:
00
جيستى انديشة سياس
مجموعة باورهاي فلسفيء كه به طور مستقيم به
ادارة امور جامعه و حيات جمعي مرتبط است.
ویزگیها
انديشة سياسي عام و كلي است؛ هرگونه تأمل
ده ان مات
" بهطور مستقیم با ادارة جامعه و مردم مرتبط
تفت
" از خصلت. ايدئولوژيكي برخوردار است.
در پي حل بحراني از جامعة انساني است.
صفحه 11:
اندیشا سیاسی
نديشة سياسى در اسلام
* فارابي (تولد 258 ق), كتاب السياسة المدنية
* ابوعلي مسکویه. کتاب الهوامل و الشوامل
* اخوانالصفاء (ق 4), اسماعيلي مسلک. دورة
انحطاط سياسي جامعه و فساد و تباهي حکومت و
دستگاه خلافت و دوية اعتلاي عقلي جهان اسلام.
همچون دوان امام باقر (ع) و صادق (ع).
کثاب رسائل اخوان الصفا )52 رساله), داثرة
11 ا شر آر علوم و شنونء طبیعیات. وياضيات
دد دق هنرسه ستباستهء رواتشانسي و.
a
صفحه 12:
جيستى انديشة سیاسی
* خواجه نصير طوسي (672-597 ق).ء در دوران
كملة مَغَوله 5 شركونى خلافت عباسى 35
دولت اممشحكم اسماعیلیان : و از بين بردن آثار
علمي غطیم جهان اسلام و
* خواجه نظام الملک طوسي, سیاستنامه
؟ شیخ طوسي, المبسوط
* علامة حلي, تذکرة الففهاء
* علامه نرافي» عوائد PLY!
* مرحوم محقق نائيني» تنییه الامة و تنزیه الملة.
* امام خميني, ولایت فقیه و کتاب البیع و ..
صفحه 13:
صفحه 14:
© تعريف حاتودته سیاست و دين
رابطة دين و سياست
© حتودتة رهبري دسح ب اكه در ابيط كلان جامعه
0 و اعمال قدرت مي كند.
د حکومت 3 قانون مورد پذیرش همگان است.
5 با انارشیسم ميشود. دیرینهشناسان:
حتي جوامع آبتدايي نيز از قوانيني بيروي
ميکردهاند. حتي خوارج» در ادامه با عبدالله بن
وهب راسبي بيعت كردند.
when روش اداره 3 هدایت جامعه 3 این
كکشورداري است. يا مدیریت» تدبیر و تصمیم
درا کتتانل 5 رویدادهای کلان جامعه است..
هاا See oe از alae اخلاق قوانین و
اي دارة ice فردي و
ter ی انسانها تحن سعادت دنیا و آخرت
ل 2
صفحه 15:
رابطة دين و سياست
* در ادامه, هدف قانون و حكومتء علاوه بر تأمين و حفظ
امنيت, عدالت نيز دانسته شد. (آغاز بحث عميق رابطة قانون,
عدالت و آزادي» بهخصوص میان جامعهشناسان سياسي).
* به ظور خلاصه, هدف حکومتهاي سکولار» امنیت, رفاه» نظم
و آزادي و در ادامه, قدرت و شهرت است (ارزشهاي انساني
aig آسماني) (خداوندان انديشة سياسي, مایکل فاستر, 1/ 521).
(نفش حداقلي دولت, يا دولت حداقل؛ تأمین سعادت, اخلاق و
معنویت در حيطة وظایف دولت نیست؛ حيطة خصوصي مردم
است) (رویکرد لیبرالیسم).
صفحه 16:
رابطة دين و سياست
هر Jun piled از تشكيل عكومته علاوه بر تأمين عدالتء امنيت و
نيازهاي مادي» تامين نيازهاي معنوي و روحاني» نظير
سعادت, اخلاق و معنویت نیز است.
* به بان دكرء هدف از تشکیل حکومت» در مرحلة tJgl
sl Soles Gob eis Le glued انسانهاه بعی نقرت
آنان به دای متعال است:
ole all 5s jal> الْمُوْمنسن لد : شولاً من آنفیهم
تتلی agile آنایه فترفبهم یا و ی
(العمران: 164) بر 1
ب ك4 كر الطُلماب ای الاعر باذیه فتقدیهة الي صراطٍ
ششتقیم» (مائده: 16)
* إإيامد اين مياستة دست كشيدن انسانها git ناهنجاريها و ایجاد
د رطان و عَدَالت (جامعة آرماني و مدينة فاضلة
اسلام).
صفحه 17:
رابطة دین و سیاست
در اسلام» حکومت کردن اصل نیست؛ حکومت ابزاري در
دست دین» براي تحقق آرمانهاي الهي و بشري است.
حکومت يكي از راههاي مهم دستيابي به اهداف
ترسیم شدة دین و امانت الهي در دست انسانهاي
شایسته و کارآمد است.
حضرت امیر (ع) 13 سال دیگر حکومت را رها ميکند و
آذ 0 ]| تمیبذبرد» تا هنگامي که بتواند
با حکومت. آرمانهاي اسلام را پیاده کند. به همین دلیل
1[ ب كه حدى بسار بذيرش أن هم مي فرمايد:
۳ . .]از کهش بارهای هم نزد من بياررشتر
cada elles sole een را به با دارم یا باطلي رآ
دفع کنم»؛
صفحه 18:
بف als فقال La ot
فقال (ع) و اللم لهي nl] sl 2
و أَدَفعَ باطلا» (نهعالبلاغه, خ 33).
sail قیالع
و tl
abs .olé
۷ و Lael wu آخزها iid
(Gc من عَفطه عَنرٍ» (همان,
“andl
۰ بت در pS gle و تحصیل مال واعنال
eh تم مان هی بارد:
seit إتك US pall o& al ail ales 22 متّا مُتاقسة في شلطان و
فصوا و ey, ی المعالم Se
میت و قشاع مس لد مان لْمَظَلُومُونَ مِنْ عِبَادِك
م المُعَطلهُ مِنْ نْ خذودك» (همان» خ 0
صفحه 19:
رابطة دین و سپاست
دشمنسازی یا سا
* اسلام خشك و غیر قابل انعطاف است و با مقتضیات
زمان يعني با سیاست جور در نميآید.
همان ايراد بر سياست امير المؤمنين (ع): علي همه
چیزش خوب استء oe يك عيب بزرك دارد؛
سياست مدار نيست, < انعطاف ندارد؛ مصالح
Wis 5, د. بايد با همه ساخت,
سختگیر نبود» وعده داد و عمل نکرد» دروغ گفت و ..
- الا exe که» با این نوع سياستمداريها مبارزه
کت لام باشدار انتسانیت است. اگر اسلام gal
مقدار انعطاف داشته باشد که دیگر اسلام نیست؛
صفحه 20:
* اسلام پاسدار درستي» حقبقت و عدالت است (فلسفة
اسلام). صلابت و استحکام در این جهات, لازمة اسلام
است. افتخار اسلام جلوگيري از این آنطباقها است.
* علي (ع) به گونهاي رفتار کرد که قرنها بر دل مردم
مک کت
به صورت آیمان در میان افراد وجود دارد (پيروزي در
* جسین بن علي (ع)» امروز بر دلها حکومت ميکند.
Sig Ls زمان به خود نگرفت؛ در زمان حکومت
پیغمبر» رنگ پیغمبر» مت معاویه, رنگ معاویه و
حکومت ae رنگ او a
(استاد مطهري, فقه و حقوق (مجموعه آثار)» ج 21: ص: 60(
صفحه 21:
رابطة دين و سياست
oe a
بحث از رابطة دین و سیاسته ما را به قلمرو دین *
ميکشاند؛ اینکه اساسا قلمرو دین و در آدامه قلمرو اسلام
تا کجاست.
اي امور خاص (نظیر اخلاق» معنویت و عبادت).
۷ در فزهننگ کرت iio rel دین جامم تیست و فقط بانگر
ee be pe el, و ترسیمکننده رابطد شحصي Tae Lb
استة با دين برابر با اخلاق است (کانت).
۰ دین مسیحیت نیز براي اجتماع و سیاست برنامه و طرحي
ندارد.
2ه عرصدهاى زتركي انسان» اس ان معنویت ری
Hig ata lala اناد aay gibi
* اسلام شامل همة مسائل كردت اجتماعقة سياسي,»
لاد الم 5ه درميت, صديريت و :
صفحه 22:
مت دینی
حعومتی ۶ه مجموعة قدرت سياسي جامعه به دست متدینان باشد
(حکومت دینداران و متدینان (تعبيري مسامحي)). بسياري از
صاحبمنصبان دولتهاي سکولار» دیندار فردي هستند.
ping * عه اقتدار شياسي جامعه به دست. طبقة خاصي به نام
«رجال دین» باشد (حکومت اولياي کلیسا در قرون وسطي)
حعوتی عه در آن احكام ديفي رعایت ميشود (بدل اضطراري
فقدان حکومت ديني مقبول):
حتوتی عه تمام اركان od بر اسا دین شکل گرفته
cowl (تنظيم كلية روابط عي عام اقتصادي سياسي و
نظامي بر اساس دین].
~ طبق این تعریف» دین مرجع همهجانبه در عرصة سیاست و
آذارة حامعه است. در اینجا احکام ديني نیز مراعات ميشود
و دیتداران نیز متولي حکومت هستند (خکومت اسلامي, احمد
واعظي, 32-29).
صفحه 23:
صفحه 24:
سکولاریزم
تعريف سكولاريزم
° سكولاريسم بركرفته از وازة لاتيني 566011121315 مشتق از
Lio line a. seculum يا کيتي است, يعني چيزي که به
این جهان تعلق دارد و به همان اندازه از خدا دور است؛
عرفيگرايي, اين جهاني.
* نظامي اجتماعي که اجازة نميدهد دین در حکومت تأثیر
بگذارد یا نظامي که معتقد است دین نباید بر حکومت
تأثیر بنهد (Longman Dictionary)
* تفکیک دین از سیاست, تفوق دولت بر کلیسا و در
نهایت, کنار نهادن آگاهانة دین از صحنة معیشت و
تستاست و طرد آن؛ دین نه مبناي مشروعیت است, نه
مبناي عمل.
صفحه 25:
سکولاریزم
* به نظر تیلر در کتاب دوران سکولار دو شيوة
عمده براي تعریف سکولاریزم وجود دارد:
*الف) تعریف نهادي و حقوقي: اینکه دولت,
دانشگاه و ... غيرديني هستند؛ يعني محيطهاي
اجتفاعی» مستقل و تهی از دين هستند.
* ب) تعریف شخصي: اینکه فعل و باور مذهبي
قابل پذیرش نیست؛ دین انتخابي شخصي است
(Charles Taylor, A Secular Age, p. 1)
صفحه 26:
سکولاریزم
مراحل تطور سکولاریزم
ely * «سکولار» نخست در درون تشکیلات کلیسا به
شاني اطلاق ميشد که در خدمت عموم مردم
بودند (کشیشان عرفي), در مقابل کشیشان
كليسايي و ديني. سپس به ترخیص و معاف کردن
کشیشان از قید عهد و پیمان کلیسا به کار رفت.
* تعيى gp Np 5 >93 سلطه و مرجعیت کلیسا بر شئون
م جتي متافیزیکی). مذارس سکولار: تعلیم
و علوم تجربي و نه ديني, توسط غير
4 اخلاق و حقوق سکولار.
تنيت دين از سیاست. با پیشرفت. علوم تجربي و عقلي و
ر نهضت رفورم.
صفحه 27:
سکولاریزم
* حذف مرجعيت دین در حیات هاهی و اجتماهی (عقلانیت سکولار؛
استقلال عقل و دانش از دین).
فى دولت بر تلیسا. منادیان سکولار تنها راضي به
حاشیهرآندن رین و کلیسااوا تفکیک حکومت و
دین نبودنده بلکه خواهان اه و سيطرة
حكومت بر اباي کلیسا و روحانیان مسيحي
بودند (ویل دورانت, تاريخ تمدن, 10/ 95).
حذف و كنار ذهادن دين و آموزههای فراطبیعی
در اينجاء دين حتي نه منحصر به اعتقاد و
ل
شد.
یک احساس و ذوق و سليقة شخصي
صفحه 28:
سکولاریزم
" در ادایهه دین را زاييدة ترس و جهل بشر دانستند. گوهر
دمن راء كه ماوزاء ما تحت باشد انکار آکردند |۱3
es Oat eres
guy اکنوننه نها جکومب و سیاست ا رين کار
تاو بلکت عایل تس رد
جدایی دین از سیاسته آتشپس یکطرفه:
" اگز بتوانند دین را نابود و الا استحاله ميکنند.
" حکومت پهلوي و چاپ قران و به آتش کشیدن مسجد
کرمان با قرانهایش!
" معاویه و شهید کردن مالک اشتر در راه مصر و دعا در
مسجد براي دفع شر او!
سپس: ما مستجاب الدعوه هستیم!
صفحه 29:
سکولاریزم
wildy: سکولاریزم در جهان قرب
ق 14 داراي اقتدار معنوي و مادي بود
( نفوذ | و قدرت و ثروت).
امروزه مسيحيت اين جدايي را به صورت رسمي
يذيرفته است (محدود شدن كليسا به موعظه و نصيحت
براي جمعي اندک).
الف) نت خوه عضرت عیسی (مطابق بیان اناجیل)
«پادشاهي من از آن این جهان نیست ...» slings) 19: 36)
«مال قیصر را به قیصر رد کنید و مال خدا را به خدا» (متي,
22: 22(
۲ هنكام دستكيري: «ث خود را علای کن_پبرا هرک
م سئي هلك ی 52
صفحه 30:
سکولاریزم
ب) رسولان؛
٩ «هر شخص مطیع قدرتهاي برتر بشود. زیرا
که قدرتي جز از خدا نیست و انهايي که هست
از جانب خدا مرتب شده است» (رومیان. 13: 1)
«هر منصب بشري را به خاطر خدا اطاعت
کنید» خواه پادشاه را aS فوق همه است و
خواه حکام را ...» (اول بطرس, 2: 14).
۰3
) اليد دانان:
آگوستین: «شهر خداء شهر زمين». ما از آن
شهر خداييم (آگوستین» شهر خداء ترجمه حسين توفيقي).
؟ مطابق آراء بولس و لوترء هیچ كس نمي تواند
به مخالفت با فرمانروايان خودء خوب يا بد,
برخیزد بلكه بايد به هر كونه بيدادي تن داذ.
هر کس مخالفت کند Za خواهد شد. Sig jl)
تاریخ اندیشه اجتماعي» 282)
مه
صفحه 31:
60
مكولاريزم
* البته از منظر اسلام عیسی (ع) فرصت یافت و
امانات برایش مهیا نبود و الا به سمت مقابله با
حاکمان فاسد هم ميرفت:
«وَلَقَدْ JS 9 Liles ام شولاً آن- اغْنذوا الم وَاجْتیبواً
الطّاعُوت» (نحل:36)
* شواهدي هم بر انقلابي بودن حضرت عيسي وجود
داود. برخي بر اين باورند كه شخصيت حضرت تحريف
شده است. (ر. ى: فراملكيء: سکولاربزم در مسیحیت و اسلام, 43-41(
د) الاهیات جزم ترا BITS
گناه نخستین
: مسألة قدیه
aig cults +
صفحه 32:
سكولاريزم
2 عماکره کلیس
© فروش آمرزشنامه؛ حراج بهشت
- خود رایگانه مرجع علبي ديني و دانسن
به عنوان نمونه» در سال 1616 شوراي مقدس کليساي
دوم تئوري حرکت زمین به دور خورشید را محکوم
کرد و آن را خلاف کتاب مقدس دانست.
* دينانگاري فسلفة یونان (ارسطو)
" تفتیش عقاید و تحجر و تکفیر
۰ مت له کومت امیراتوران
سا تاکقان را مزیر و خادم غدا,خوانده.
خواستار اطاعت مردم از آنان بودند. آکویناس: «لازم
4 سس مطعم اوامر فرمانروایان دنيوي
خود باشند» (.
(تثوري فوق. کلیسا را همساز حکومت و شریک ظلم
آنان نشان ميداد).
صفحه 33:
ازف) فساد مالي کلیسا
برخلاف توصيههاي اناجیل و عيسي و روش عيسي (ع)
و اد بت ار كلشكاات فلس متورل
جامعه تبدیل شدند.
ب) فساد اخلاقي
فط در کلساها. صومعهها: فمار, عياشي بادهخواري
و حتي زنا. (ویلدورانت» تاريخ تمدن: 6/ 62-23)
ان سکولاربرم به دست مخالفان دین. و
افتاد.
صفحه 34:
or
سکولاریزم
4 طمپرستی (۰)56150615۳0 (حسگرايي و پوزیتویسم)
پیشرفت سریع و چشمگیر علوم طبيعي, ‘palo ale نجوم,
فیزیک از زمان گالیله و کپلر و نیوتن و ... (ق 17).
آنان خود به ماوراء طبیعت باور داشتند. ولي در ادامه کار از
دستشان خارج شد و اوضاع دگرگون شد. تا جايي که
عدهایط 9 ۱۳۲ aa عنوان بیامآور علم تا مرر ستايش
ستودند (ابان باربور» علم و دین» 71).
به تذريج = dic پییر لاپلاس )1749-1827( pMel Laplace کرد:
oles oP و بيتشخص و بي.هدف و
ila ا امس واد
خدادهاي دي و دارد و وراء
eee کات اعتقاد به ماوراء توهمي از سر
بشر بوده است (Brendan Sweetman, Religion and Science)
صفحه 35:
سکولاریزم
تفاوت ماهوی انسان جدید با انسان
؟ ار زعان ps Gane به این سوء هدف علم, تصرف
در طبیعت, شد (برتراند راسل, تاریخ فلسفة غرب. 749).
* انسان جدید نه تفسیرگر عالم, که متصرف آن است.
" در نظر او هیچ چیز قطعي وجود ندارد.
٠ متعرض و منتقد است نه مطیع.
* به فکر زندگي as cal مرگ.
" طالب حق است نه تکلیف.
٠ غافل از بندگي است و اهل لذت.
سرضهای علمي در ساخت تلویزیون. کامپیوتر؛
ماهواره. هواپیماء انرژي هستهاي و کشف قوانین
cel فان ار مه این سمت کشاند که پس اخلاق:
سیاست و ابدئولوژي را هم باید خود بسازد.
صفحه 36:
سکولاریزم
> هل گرایی
* عقلگرايي الهیات طبيعي, مکتب دئیسم. حتي خدا را
با عقل ميتوان یافت, نيازي به وحي و کلیسا نیست.
° عقلگرايي افراطي (ص«عنامدهناه). از اواخر ق 18
(امور ماورائي با عقل ناسازگار است)
انسابج رت ار شرفت علمي؛ تصور کرد که از
ديش بيتیاز است و با عقل خود ميتواند همة
۳0 ان ول کند و دین دستوپاگیر و
مانع پیشرفت است. خرافه و افسانه است.
ق 18 را «عصر عقل» نامیدند.
بهتدریج به شکگرايي و طرد دین انجامید.
صفحه 37:
(Humanism) gymbsl 4
بنتر مغرور از شرفت علم و عقل. احساس يباری و
استقلال کرد. انسان شد همهکارة عالم و معیار همه چیز.
ارزشها و بایدها را خود بايد بسازد, نه از عالم بالا و از
Sow ديگري بیاید. يعني تسلط بتپرستي تمامعیار» در شکل
«انسانگرايي» در همة زمينههاي فكري (وبلدورانت, تاریخ تمدن,
6 320) و سقوط به پستترین درجات وجود بشري (رنه گنون.
بحران دنياي متجدد؛ 19).
بان اپن فکو.3ر سخن پروتاگوراس, فیلسوف يوناني: «انسان
معیار همه چیز است» و نیز سخن ماکیاول (1469-1527) در
کتاب شهریار است: «صداي مردم صداي خداست»!
نرتتام اومانيستهاي افراطي در 1933 طي بيانيهاي (و
بازبيني در 1973), وجود خداء زندگي سرمدي و امور
فراطبيعي را انکار کردند و ایمان به انسان و استعدادهاي او
را جایگزین ساختند.
صفحه 38:
اديه دم با دسا یر سر تسار و روره گس نک
ميخواستم بر شما حکومت کنم».
علامه طباطبايي: «معاویه با اين سخن اشاره کرده که سیاست
را از دیانت جدا خواهد کرد و همة نيروي خود را صرف احیاء
)21 خود ميسازد». (شیعه در اسلام» cro,
امام خميني (ره): طرح a ae جدا بودن سیاست از روحانیت
چیز تازهاي نیست؛ این مسأله در زمان بنيامیه طرح شد و در
زمان بني عباس Sous (صحيفة نور. 16/ 248)
۰ تبدیلخلافت به سلطنت: حضوریابندگان نزد معاویه؛ وي را
«پادشاه» خطاب ميکردند: «السلام علیک ایها الملک»! aul)
یعونی. 2/217). حقي خود در برخي از مجالس سخن از
پادشاهي خود را مطرح مي کرد (همان/ 277), هرچند در ظاهر
خود را «خلیفه» مينامید.
امپراتوري دیکتاتوري عربي استبدادي یزید و عبدالملک
9 -- (طرد حافظان و حاملان دین از صحنة سیاست و ادارة
جامعه).
صفحه 39:
سکولاریزم
جدایی دین از سیاست در دوران اخیر
الف) استپداه داخلی
#ترفند حاکمان مسنبد براي توجیه و ادامة ديكتاتوري خود.
آنان كه دكن راهانم دشستباس به منافم و مطامع خور
ميدانند:
کاصرالدیت شاه در فرماني: توعلت و کلف مهس و
علماي ديتي این است که موعظه نمایند؛ تماز بخوانند درس
بعوينريق ا كل 2 تاد مزاففة شرعيه تمايند. سبب ربظ
خلق با خدا باشند, نه اينکه مداخله در کار حکومتي نمایند و حکم
Suna آهتد خکمشان را اجراء کنند» (فریدون آدمیت, لفکا
eee) د لجخم شان ایدم دوره قاجا 65 -
رئيس سازمان امنبت شاه بس از دوران زندان امام:
+01 2 است, این را شما گذارید براي
1لا نايت نه ابن معنا كه شما ميكوبيدء مال 5
ا(صحيفة نور 7/ 127).
صفحه 40:
eo
سکولاریزم
ب) استعمار خارجی
"آگاهي استعمارگران از پتانسیل جهان اسلام:
قرآن؛ کتاب زندهء نفت, منابع غني و اقتصاد دين
1 سررطة د اخا. HSU
گلادستون» نخستوزیر اسبق انگلیس در مجلس عوام»
قران را محکم بر روي میز کوبید و گفت: «تا این کتاب
در مبلق 11 ان اشدت راك نفود و استيلاي هل بر آنان
بست خواهد بود» (ايدئولوزي و فرهنك اسلام از ديدكاه زول لابوم»
١ الت از آتاتورک در ترکیه؛ تغییر قانون اساسي
اسلام به سکولاریزم, انحلال سازمانهاي اسلامي و .
#حمایت از رضاشاه و محمدرضا در ایران.
صفحه 41:
آخوندزاده به میرزا حسینخان نوشت: «همة كارهاي
قانوني را زير نفوذ و ادارة مستقیم وزارت عدلیه درآورند و
عالمان را بگذارید تا به كارهايي مانتد نماز و روزه بیردازند.»
(حامد الكار: دين و دولت در ايران: 263)
میرزا ملکمخانْ: «دشمنترین اشخاص براق نظطم مملکت و
بيت ملت و آزادی آنهاء طايفة علما و اکابر فنانیکند (متعصب)»
.)174 مجموعة آثار میر زاملکمخان, tal Buby
جمیل معروف؛ روشنفکر لبناني: «تکية شرقيها بر دین در *
مسائل(جهاتي» کار بينتیجهاي است که آنان را از مسیر ترقي
۲ دور ميکند. من معتقدم که بلاي شرق تماما از دين است... جد
کردن دین از دنبا براي پیشرفت شرق واجب است».
د) برخی از عالمان و متدینان
٠ تنو ۱ ۰ طظر اسلام در باب سیاشت و
کجفهمي از دین.
" ترس و وازدگي و کنارهگيري از سیاست و عدم تحمل
۷۲ ۱ ]ره (بهانیت: انجمن حجتیه» محمد عبده و كنار
نهادن سیاست و جدا شدن از سید جمال).
0
صفحه 42:
سکولاریزم
الكيزهها و دلايل سكولارها
یی ال اس و راو و ال را ای در
ار اوه کی رتاو رک 2
ه تین ار شخ و سلیفه اراد ات و لته احراد
ای بر 3
دین در برهههايي از زمان امتحان پس داده و ناموفق
بودم نات قزر من وسطی و دوران تیاه و
بني عباس و ...).
م ی لا د عد و امر مقذس:را:نباید با
١ وا لت انانشیهاي "سیاست آلوده کرد.
امر قدسي در خدمت امور دنيوي قرار ميگیرد
(استبداد ديني).
حاکمان و سپاستمداران معمولاً فساد و دغلكاري
مي کنند (سوء استفاده از حکومت).
صفحه 43:
سکولاریزم
ی سرخوردگي از حکومت مستبدانة خلفا و پادشاهان و ...
(تجربة ٠ حكوفي النافية وى عباش)1؟
علي عبدالرزاق: 1# :2 خلفاي راشدین و یکی دو
خليقة ديكرء خلافت هميشة ade ارعاب
بر و و زور و ار 3
سخ اسنوا وتو و عل عق فلكي علد سناست 2 تغلاه
سياسي بوده است... خلافت جز جنگ و خونريزي و زيانهاي
اجتماعي نشنا , شبجة ديكرى تراد مسلسانان نه نار نباوردة
است؛ نظیر ماچراي عاشورا و قیام حره» #لاسلام و اصول الحکم.
ی دی ات بای است و حکومتداري اهري متغیر و
ماله به مان (مشکل تطییق شریعت با زمان).
7 دين فاقد بعد سياسي است. اسلام صرفاً براي هدایت
معنوي و اخلاقي بشر و راه و رسم عبوديت است و به
sa كل حکومت ترغيب نكرده است.
صفحه 44:
ee
سکولاریزم
> بمامیر تنها هر مدهي ور له سای اد ولا سا
نداشت.
حکومت یام نیز ضرفاً رخدادی تارنحن بوده af از تعوي
خدا. خواست مردم و تفویض آنان بود.
فا یک مبلخ و پیامرسان ميداند, نه حاکم:
دک آشت يِمُصَيْطِرِ» (غاشيه: 22-21)
حهیظاً agile cul Les يوَكِيلٍ» (انعام: 107)
toaile) «ZS 99(
ale > الرَّسُولِ إلا
د مخالقت با روية افراطي مشروعيت بخشي به حکومت خلفا و
حاکمان ظالم و فاسق از سوي عالمان جهان تسنن عموما
در ثظر غالب فقها و متکلمان اهل سنت, خيلفة مسلمین به
ذا ل ظلم یا فسق صلاحیت زمامدراي را از دست نميدهد
و glee, عليه او خروج و شورش کرد. (ابوبعلي, الاحکام
السلطانية؛ 20]
ابوهريره: 5 الامر» در آیه شریفه. فرمانروایان مسلمان
هستند (سيوطيء الدر المنثور: 2/176).
صفحه 45:
eo
سكولاريزم
باسخ به سكولارها
Guo ai کاملاً ثابت است و نه سیاست و حکومت کاملاً
متغیر؛ اسلام هم ابتات دارد. هم متغیرات (اصول
(نابت), ساختار و شکل (متغیر): اجتهاد, حکم
حگومتيی و حگومت و سیاست بر اصول ip coli
ule patie
2 درست است كه دين مقدس و مربوط به امور ارزشي
استء اما جنين نيست كه هر سياستي الوده و فاسد
باشد. سياست معاويهاي و استعماري الوده است نه
سیاست علوي.
:, اول باید ثابت کرد که دین امري باطل و يا شخصي و
2 له فرد با خدا است. این مغالطه است
لل لقوق متتتحيت رأ به نام دين ترويج
ميكنند و سيس براي دين نسخه ميييجند!
صفحه 46:
سکولاریزم
4 مغالطة معرفي دین به عنوان عامل بدبختي» انحطاط و
عقبماندگي جهان اسلام و کنار نهادن دین به عنوان عامل
پیشرفت غرب.
غرب ديني را كنار نهاد كه ما هم آن را دين نميدانيم؛ دين
مزاحم و دستوپاگیر علم و مخالف عقل و منطق و
دانشمند. حال آنکه اسلام مشوق علم, آزادانديشي و حامي
دانش و دانشمند است.
emia, عرب تتجة استعمار و چاپیدن ملتها و دزدیدن
آثار و مغزهاست, که در اسلام روا نیست.
نیز» نتيجة نظم, انظباط سختكوشي و وجدان کاري است.
" نیز نتيجة قناعت» ریاضت, تحمل و بردباري است.
پیشرفت غرب مرتبط با مباني نگرش آن است؛ پس از
ار اث طت رجا رق بايد ساخت و الا ميشضود
جهنم.
صفحه 47:
سکولاریزم
ک پاسح به تجارب تلخ تاريخي
در تاریخ گونههاي متنوعي از حکومت ديني وجود داشته است:
موفق و ناموفق. حکومت موفق پیامبر اکرم (ص) و امام علي (ع)؛
مت بر اساس عدل و رت وصاد کی و فصيلمة
حکومت ديني درجات و مراتب دارد؛ ایدهل» متوسط و ضعیف.
برخي از مصادیق حکومت ديني, بهرغم فاصلة با نوع ایدهآل» برتر
از دیگر انواع حکومتهاي زمان خود بوده است (حکومتهاي
اسلامي سدههاي نخستین اسلام).
مغالطة يكي دانستن اسلام و مسیحیت تحریف شده و تجربة
ناکارآمد کلیسا.
* بسياري از حقایق متعالي و مفاهیم ارزشمند, ظرفیت سوء
استفاده را دارند (دین» نیوت, مهدویت, آزادي» حقوق بشر عدالت
و ۱۰۰۰
" استثمار و استعمار کردن كشورهاي ضعيف به اسم آباداني.
" جنات به اسم دموكراسيء حقوق بشر و آزادي (فلسطین, عراق؛
افغانستان» سوریه و ...)
se . نام دین, به کام خودشان حکومت ميکنند (سوء استفاده
از دین).
صفحه 48:
9
سکولاریزم
6 مغالطة prc تفکیک تمدن غرب از فرهنگ غرب
"آنان و روشنفکران به مردم القا ميکردند و ميکنند که
براي رفع عقبماندگي هم باید علوم و فنون و توسعة
غرب را بگیرید, هم فرهنگ و ايدئولوژي و مباني حقوقي
و سياسي Dol
سکولاریزم, عقل خودبنیاد» نسبيگرايي و اومانیسم.
"تعمیم از علوم و فنون به ابعاد نظري و فكري (دو
مقولة جدا).
"این را نوگرايي و تجدد ميدانستند؛ از سر تا پا غربي
شدن!
7 برخلاف اهل سنت در تأیید دربست خلیفه و حاکم,
شيعه قائل به خروج و شورش عليه حاكم ا y)
طاعة لمخلوق في معصية الخالق) (نهج البلاغه. حكمت 165).
صفحه 49:
سکولاریزم
8 آیات مربوط به امر به اطاعت در مقابل آیات انذار و
spall teil b> آمَنُوأ أَطِيعوأ ال و آطیغواً Jose gl و أؤلي الأفر
«Sie (نساء:59)
«ما pi امین و لا مومت ]15 od Lal alg tus 5 alll p05
ن لَهُمْ الخبرة من آمرهم» (احزاب: 36)*
.)6 أؤلي بِالْمُؤْمِنِينَ مِنْ أنفسِهمْ» (احزاب: oa
" آیات دستة اول براي wie است که هنوز ایمان
نیاوردهاند. پیامبر حرص و حسرت ميخورد که چرا
ایمان نميآورند: asl lal» @ تفكَك الا بكونوا مُؤْمِنِين»
(شعراء: 3). خداوند دلداري و هد که ایمان با اختیار
است, نميتوان كسي را مجبور کرد. وظيفة تو ابلاغ
است نه اجبار؛ که انجام دادهاي.
| آیات دستة دوم براي مومنین است.
صفحه 50:
هه
سكولاريزم
استدلال بر رابطه دين و سياست در اسلام
1 جاسيت املام مقتضي دخالت آن در سیاست است.
احكام اسلام صرفاً عبادي و اخلاقي نيستء بلكه شامل ابعاد
سياسي, اجتماعي» قضايي» اقتصادی chs wis; tones)
جزیه), جزايي (دیأت, حدود, قصاص) است.
دين به هيج بك از مسائل ae eee مرتبط با کمال
انسانها بيتفاوت نيست.
2 اجرای زسیاری از اعتام اسلام منوط به وجود حکومت است.
اسلام هرگز به بیان صرف آرمانها بسنده نميکند, بلکه
هموارة خواهان تحقق آنهاست و قدرت وسیلة تحقق است.
د د افك و نهر از منكرء جهادء قضاءء قوانين
اقتصادي و مالي.
لد سکومت ا اط يان ددن و سياسمةاز هم
مب گساد. » زيرا ا توت 52 رأ ملزم به اجراي احكام
ديني نميداند.
صفحه 51:
ف سیاست
بخالت دین در ابماه
* در باب ساختار قدرت سياسي و نوع حکومت
شرائط سیاس هداران. به وین ترایط رهیر ود
زمامداران
* حقوق و وظایف متقابل مردم و حکومت
* ترسیم ارزشها و اهداف صاحبان اقتدار سياسي
: ایجاد حکومت
٠" فراخوان قرآن به مبارزه در راه خدا علیه کافران و
ت۱۱ حدانظط و اصولي مشخص در مورد
حاکمیت, اهداف, «asks قانون. شرایط زمامداران:
طحظایف کارگزاران و حاکمان و نیز وظایف عمومي
01 22 اس از سنوی قرآن 9 aes
+ ایمان قرآني عقيدهاي ذهني نیست ایمان هرگز از
حرکت سياسي ترسیم شدة پیامبر و امامان جدا نیست.
صفحه 52:
سکولاریزم
4 شواهد ثاریخی دال بر تشکیل حتتومت از سوی پیامبر (ص)
البته حکومتي ساده به اقتضاي زمان و نه حکومت پيچيدة
آمروزي (ر. ک: عبدالرزاق احمد سنهوري, فقه الخلافة و تطورهاء 82).
اجراي احکام, حدود و دیات.
جنگ و جهاد. ۳
a acl سران كشورهاء لذن در مدینه» نه مكه و
فرستادن والياني به مناطق د (علي احمدي, مکاتیب
الرسول؛ تاریخ طبري, 3/ 318) و عهدنامة مالک اشتر (نهج
البلاغه: نامة 38).
ابنابيالحدید: حق است که چنین فرماني در گنجينههاي
پادشاهان نگهداري شود (شرح نهج البلاغه: 6/ 073
5. الثر شين به سياست خوه را فی کرده است.
زيرا نه تنها ضمانت اجراء ندارد» بلكه مانع اجراء نيز داردء
(طاغوتيان مخالف آزادي» عدالت و ... هستند, که دین
مطرح ميکند.)
صفحه 53:
* امامت و رهبری: (ابراهیم و امامت: بقره/124» «اني جاعلک
للناس اماما)ء (آنبیاء/73» قصص/5)
- شورا و مشورت: شوري/38, آلعمران/159
* مسئولیت همگاني امر به معروف و نهي از منکر: تویه/71»
آل عمران/110 «المؤمنون والمومنات بعضهم من بعض بأمرون
بالمعروف و.
* بربایی ۵ ec عدالت: حديد/25 «لقد ارسلنا رسلنا...»,
شوري/15, نساء/58
۰ مبارژه مداوم حق و باطل و پيروزي حق: انبیاء/81» اسراء/81
«و قاتلوهم حتي لاتکون فتنه», بقره/193
': استضعافزدايي: «و نرید ان نمن...» قصص/5, نساء/5 7
': باند و تشکیلات استکبار؛ ملاً و مترفین: مومنون/46, یونس/83
* خکومت و زمامداري: یوسف/40 67, نساء/105 انعام/57
صفحه 54:
oe
۰ اجراي حدود: نور/2 «الزاني و الزانیه...
۰ جهاد و تربیت کافران: توبه/29 «قاتلوا الذین...
pol © به معروف و نوي از منكر تشكيلاتي: JI عمران/104, هو
سكولاريزم
* تشکیلات سياسي و نظامي: (حزب الله) مجادله/22: مائده/56:
صافات/173
مبارزه با دشمتان حدا و عدم دوستي و رابط ولایی؛
جداسازی خطوط سیانسي: مائده/57. ممتحنه/1 «لایتخذ الموّمنون
الکافرین اولیاء». انفال/60
* دشمنشناسي: بقره/105» 130 آلعمران/69
نفي سلطهة بیگانه و استبداد: «لن یجعل الله للکافرین...»
تساء/141
آرمان نهايي اسلام: فتح/28, بقره/193 «قاتلوهم حتي لاتکون
فتنه»
, مانده/38 «السارق
asta 5 مت
دیص هراد با تعهدز یوسف/55, «فال اجعلني علي
خزائن الارض» «يا ابت 8 ان خير من..
لكر مك آمة بدعون الي الخیر..
صفحه 55:
سکولاریزم
* بنابراین» اسلام در باب حکومت, اصول و شپوههاي
كاربردي سياسي و اجتماعي» نقش ابتكاري و تأسيسي
دارد و صرفاً نظرات عقلاء را امضاء نکرده است؛
٠ «حكومت غیرمستبدانه» مردميء بدون قتل و غارت؛
ويرانگري, دروغ, حیله, فریب و .
؟ البته باید توجه داشت که اینها «نظام سياسي» و
«نظام اقتصادي» و «نظام حقوقي» و «نظام
مديريتي» و .... نیست.
* پیوسته حاکمان ظلم و جور و خلفا و پادشاهان اجازة
نظامسازي به متولیان دین ندادهاند. به همین دلیل
امام خميني (ره) در دوران تبعید در نجف» درس خارج
را به بحث «ولایت فقیه» اختصاص داد و نظام سياسي
قشع در عضر غیبت را پروراند.
صفحه 56:
صفحه 57:
مشروعیت
ی
"توجیه عقلي و اخلاقي جهت اعمال سلطه بر مردم (حقانیت)
"این که حا حاکمیت و١ داشته باشد ۳
ا ا ا
اطاعت).
“جامعه نيازمند حكومت است و حكومت به معناي تدبير امور
اجتماعي است و لازمهاش امر و نهي و مكلف بودن مردم در
اطاعت است.
“جه كيل و داحله و تصرف در شنون افراد» نظیر مال و
جان و ...را دارد؟
"انشانها آزاد و مسلط بر امور خويش هستند. آزادي و برابري
PE eo .22 طبيعي, در عقیده و بیان امور
يگري برتري ندارد. یم اص
01 ناس قاستان الط بشناوون فلس الحفوق بينممة
(مستدرک الوسائل, 9/ 149 ی 68
صفحه 58:
مشر وفيت
ملاکهای مشووعیت
(Power) 4 9 395-1
هر که قويتر, حاکم است. «الحق لمن غلب». (مدافعان:
فتطانان ,سای( سار اش یل 5
2 حق طبیعی
برخي sl» bls حکوصت و فرمانروايي آفریده شدهاند و
این مس ای ان گرا تخارج است. (مدافع: ارسطاو)
(Tradition) coo 3
سنتها و مقرراتي که سدهها و سالها رایج است, خود به
حذا 0000 21ت ركوردار الست: حاكميفت ae
بذ آذ 51-0 (قريتش)» اشرافء اريستوكراسي و.
(مدافع: ماکس وبر)-
صفحه 59:
4 قرارداه اجتداحی
اگر عردم تواس تن دا رای بودند. عشری اس و الا
نامشروع. 0
کیت نله روندا اقا a) 22 2222225 امن امك
بل فاد ود
(مدافعان: زان ژاک روسو و بیشتر فیلسوفان سياسي اخیر).
ده اگر اقلیت نخواستند» تکلیف آنها چیست. جرا بايد از
حکومت نامشروع اطاعت کنند؟
(Charisma) Joy, 5
انسانهاي نابغه و استثنايي, مانند ناپلئون و ... >29 به خود
حق حاکمیت دارند. پادشاهان خود را پسر خداء شاهخداء ساية
خدا و ... دانسته, با این نظریه. حکومت خود را توجیه
ميکردند.
صفحه 60:
هه
مسروعيت
6. مشروعيت الوهى
اذون بودن حکومت بر مردم از جانب خداوند.
* خداوند بهواسطة بيكرانگي در هستي, علم, قدرت:
رحمت, ربوبیت و خالقیت, بر عالم و آنسانها ولایت
سهگانة تكويني» تشريعي و سياسي دارد.
- خدا به نصب عام يا خاص, كساني را براي ولایت تعیین
ميکند:
0 اللّمَ وَأَطِيعُوأ الرَسُولَ وَأؤلي 4301 مِنَكُمِْ» (نساء:
BUEN وَالَّذِينَ آمئوأ الَّذِينَ بُقِيمُونَ Aleta ss alll aes |
وَيؤْنُونَ الْرَكَاةَ وَهُمْ زاکشون» (مائده: 55).
" احکومت رسول الله (ص) به اتفاق شیعه و سني به
ysl خدا و به نص خاص است.
© حکومت ائمه (نصب خاص) و عالمان (نصب عام) نیز
5 تم بت آذن الله است.
صفحه 61:
تقلی و جایگاه مردم
i جامعة اسلامي عینیتبخش به حکومت و
به آن هستند (مقبولیت). مردم حقدارند
حکوت حاعم آلهی را مدرد با مرف
) دربارة نقش مردم در حکومت ميفرماید؛
~Plis 5 pelall joing V 3) a5 cu eG se
صر و ما )33 te AU العْلَمَاءٍ ألا يُقَارُوا ole
م- لألْقیّث خنلها علي غاربها و
بکأس آَوَلهّا» نهج البلاغه, خطبه 3).
مرلدم در احایات -برگان: کارشتاسان ديني را برميگزینند
تا سخن آنان حجت شرعي داشته باشد. خبرگان, رهبري را
کشف و به مردم معرفي میکند؛ به او عتوان «حاکم
و er لكشم صفات مورد
تم این جامطا
اه دست يافته است.
ea
صفحه 62:
صفحه 63:
دم وکراسی
* «دموکراسي» کلمهاي يوناني» مرکب از ۲6۳0 (مردم) و Cracy
(حکومت)» به معناي حکومت مردم يا مردمسالاري است.
* کلمة «دموکراسي» واژهاي انعطافپذیر و قابل تفسيرهاي
متنوع است و مضموني مورد توافق همان ندارد. شاهد آن,
مدعیان سوسیالیست, لیبرال محافظهکار و حتي فاشیست
دموكراسي آست.
دو نگرش اصلی در یاپ دموکراسی:
* 8اه ارزشي: انتخاب. اکثریت» روش تشخیص حق از باطل و همواره
راه حلي isk asl: uli زیستن اجتماعي و باعث سعادت
ns كار كان ساح نطران جابكلهي ندارد؛ به
دلیل جنایات نازیسم المان, فاشیسم ایتالیا و کمونیسم روسیه, که
ناشتي از رأي اکثریت بودند.
ص ررشی: دموكراسي صرفاً راه و روشي براي جل منازعات
02 0 ا ترات برای توريع قدرت سمي asd ees
as اد له كس كه حاف نرورء کودنا و جنگ» دموکراسي
اه کدی یزاوم جاکمان است. در اینجا كاري a حق و
باطل بودن رأي أكثريت نيست.
صفحه 64:
ae
il Spd
اصول دموکراسی
* به رسمیت شناخته شدن ارزش هر انسان. صرفنظر
از صفاتش
پذیرش ضرورت قانون براي انتظام جامعه
* برابري همة شهروندان در برابر قانون. صرف نظر از
نژاد, قوم و طبقه
؟ توجيهپذيري تصمیمات دولت بر مبناي رضایت عمومي
* مشارکت مردم در توزیع قدرت سياسي (انتخابات)
دخالت مردم در فرایند تصميمگيري سياسي و ادارة
جامعه از طریق نمایندگان
* نظارت و کنترل قدرت سياسي به وسيلة مطبوعات و
نهادهاي پيشبيني شده در قانون
Lisl © جایزالخطا بودن انسان و امکان بیراهه رفتن او
۰
صفحه 65:
دموگراسی
سیر تطور حفموم دموگراسی
pales obo مردم آتن یونان در امور حکومتي (ق 5 ق. م). تجمع
همه مردم؛ جز بردگان و اقزاد زیر 20 سال در میدان عمومي
شهر و ارنظر دربارة مسائل حکومت و جامعه (داثرة المعارف
(700 /2 37s
* این روش منقرض شد. زیرا هم حکومت عوام و بيخردان نام
فت و هم در شهرهاي مر قابل اجراء نیست.
* انتغاب نمایندگان از سوي مردم (پس از رنسانس)
* حعوشی که در آن دین نا ؛ نه در قانونگذاري» نه در اجراء
۳ استعمار گرا و روشنفکران بيدین).
' در اینجا مردم هم بخواهند نباید دین وارد عرصة حکومت شود!
' مقابلة با پیر حزب اسلامگراي الجزایر و کودتا و انحلال
انتخابات و يري اسلامگرایان و ....
صفحه 66:
دموکراسی
رابطا اسلام و دموتراسی
* اگر جصوه از دموكراسي این باشد که هر چه رأي اکثریت مردم
(1+50) بدان تعلق گرفت, قانون معتبر و رسمي و واجب
الاطاعة است, هر چند بر خلاف نص قرلن و دین باشد,
اسلام چنین دموكراسي در قانونگذاري را نميپذیرد.
* اگر شود» دموكراسي در بعد اجراء باشد؛ تعیین مجریان و
قانونگذاران از سوي مردم؛ اینجا «منطقة الفراغ» (شهید
صدر, اقتصادناء 721) است» اسلام حکمي ندارد پا حکم مصرح و
جرک gals تابع شرایط و اقتضائات زمان است. مانند
مدل «تفکیک قوا» و وضع قوانین راهنمايي و رانندگي و
بیمه و
ديزا 11 ارعات موازین اسلامي» مردم نقش ایفا ميکنند
و نمایندگان مردم قوانین مطابق اسلام را وضع يا کشف
مي كنند.
صفحه 67:
دموگراسی
* اگر سوه از دموكراسي, نظام حكومتي مخالف ديکتاتوري باشد,
اسلام با دموكراسي سازگار است؛ بلکه براي همان آمده
است؛ تصمیمات باید مبتني بر شریعت باشد, نه هوي و هوس
حاکمان.
۱۰
اگر قعود از دموكراسي,
* مشارکت مردم در توزیع قدرت سياسي, در قالب انتخابات
آزاد و
* دخالنا مردم در فرایند تصميمگيري سياسي و ادارة جامعه.
از طریق نمایندگان و
٠ نظا | كد[ كدرب ساسي, از طریق مطبوعات: و
نهاذهای پيشبتتي شده باشد» حکومت اسلامي نظامي
ووکرانیک است.
* بهعلاوه که» اسلام اصول بسياري دارد که با دموکراسي
سازگار است: مساوات؛ عدالت, رعایت حقوق اقلیتهاء
آزادی اجتماعي, عقیده و بیان و....
صفحه 68:
دموگراسی
" الیتهر اسلام: همجون همد مکاتب و حگومتهار خملوط
قرمز داردء خودي و غيرخودي» مسلمان و غیرمسلمان:
مرتد و ملحد و ...
* نيزء اسلام اصول ثابت و متغیر دارد. نظامهاي دموکراتیک
نیز اصول ثابت (قانون اساسي, قابل تغییر با همهپرسي)
و متغیر (قوانین عادي) دارند.
" مردمسالاري ديني: مراعات حقوق و خواستههايي از
مردم جنبة ني و ديني دارد, نه رعایت همة
خواستهها و امیال نفساني (نوعي مردمداري غيرمنطقي
و مردمفريبي).
ادعا یا درخواست برابري مطلق, hale اسنتر
(تبعيضهاي فراوان حکومتهاي دموکراتیک علیه, منلاً
متدینان پا برخي نژادها).
صفحه 69:
ه
دموگراسی
* در اسلام آنچه مهم است, قانون الهي است, اما در
دموكراسي غربي»؛ ملاى» رضایت مردم است. هرچند
لازمة دموكراسي معاف بودن از گرایش به یک مکتب و
ايدئولوژي و تعهد به آن نیست.
بنابراین» جمع اسلام و دموكراسي به این است که
مردم اسلام را به عنوان مکتب و ايدئولوژي حکومت
خود بپذیرند (محتواي دموكراسي, دین است).
در حکومت ديني» دین پذیرفته شده حکومت ميکند و در
حکومتهاي دموکراتیک» مکتب پذیرفته شده.
چس» هموکراسی دینی (مردمسالاری دینی» پذیرش حق اقتدار و مرجعیت
دين در شئون عي و سياسي جامعة ديني و روابط
و مناسبات اقتصادي, فرهنگي و سياسي جامعه, با
رضایت مردم و نیز, پذیرش حق دكالت مردم در فرایند
تصميم يري كلان سياسي اجتماعي و توزیع قدرت
اسعته.
صفحه 70:
دموکراسی
تاسازكارى جمهوريت و اس
* «جمهوري»» يعني حكومت
شرط و «اسلامي», بعني خکومت اسلام [دارای
مرز).
teh
مطظهری: جمهوري, شکل حکومت و اسلامي, محتوای 90
آن اسف مردم خود آزادانه نوع خکومت [اشلامي) را تعیین
کردهاند (۰/.98) (مجموعه آنار, 24/ 330). رأي خود مردم است.
تأکند مجدد در انتخابهاء راهپيماييها, لبیک گفتن به
فراخوان رهبر در موقعيتهاي مختلف, نظیر 18 تير 78 و
.88 دي 9
ا ل با نداشتن مسلک ورایدئولوژي و عدم
التزام به يكسري اصول عقيدتي و فكري و عملي در باب
زندگي نیست (مردم چین و کمونیسم).
صفحه 71:
0
دموگراسی
مشا این شبهه
Bele ees ۰ منحصر در مسائل مادي است, نه حق داشتن
مکتب و عقیده و وابستگي به ایمان. دولت نباید به هیچ
مکتب» ارزش و ايدئولوژي وابسته و متعهد باشد!
tae
* این تصویر از دموكراسي بسیار ذهني و آرماني است. آنچه
در خایج رخ ميدهد, به هر حال وابسته به یک فکر و مکتب
و ارزش و ایدئولوژي است. چنین چيزي نه قابل دفاع
است نه عملي. دموكراسي در چارچوب نظامهاي ارزشيء.
نظيط 1 الم سوستالتسم و ۰ تتظیم ميشود.
٠ ی که ساختار حکومت باديکتاتوري باشد (به
دلخواه حاکم و عمدتا با ارعاب و زور و قدرت نظامي) یا
5ك آثر اناس خواشت و ارادة مردمء أن هم بدون
هويت ديني).
صفحه 72:
دموگراسی
ند هموکراسی
ترديدهاي جدي نسبت به میزان موفقیت دموكراسي:
- در خوامع يجيدة, که هر رهز نباز به دهها حمیم کلان
احتماعي و قانونگذاري است, مردمسالاري به معناي دقیق
کلمه امکانپذیر نیست (بنابراین عملاً حکومت نمایندگان
است).
* شعار خرد جمعي و مشارکت و انتخابات آزاده حرفي بیش
نیست؛ (بنگاههاي عظیم اقتضادي و غولهاي رسانهاي
حكومف 595 كه امكان فريب عوام و توددها بسيار زياد
است) (همان نظام نخبمكرايي! «تطفصفتلههنن).
* دا له هی ونان (مهد دموکراسي) فقط مردان آزاد
کت مشارکت در تصحیم بر تاش را داشتند وازنان و
۵ 3 ودند حتي در دموكراسي صدرنء سیاهان تا
سال 1870 و زنان تا سال 1920 در ۱ . 1946 در
فرانسه و 1971 در سوئیس فاقد حق ولي بودند (دائرة
المعارف دموگراسي, 13 1282).
صفحه 73:
صفحه 74:
ولایت
رهبری و امامت در اسلام
ره دی حکویت اسلا و ye
هستة مركزي و نگاهدارنده و نظم دهنده و کنترل کنندة
چرنهای جامعذ و بازدارتده ازاتحراف اس
ot 8 م تفر
يَجْتَمِعْ بخدافیره أبدا» (نهح البلاغه, خ 146)؛ «جایگاه سرپرست یک
نظام؛ همانند رشتهاي است که مهرهها را نظام ميبخشد اگر
آن رشته بگسلده مهرهها پراکنده ميشوند و چه بسا که دیگر
هرگز فراهم guile 55
Jas Lele alas Ol Aled ai] 5» - الفطی. من الرّحَي» (نهم
البلاعهء خ 3).
* حاکم اسلامي صرفاً مسئول سیاست و حکومت نیست,
بلکه مسئول دین و فرهنگ نیز است (نگاهبان دین و آمت).
صفحه 75:
7 یه دون محبقته» ارد تدر رست واولویت تصرف
۰ یه كسي که با استفاده از روش خاص اجتهادي, از طریق
مراجعه به کتاب», سنت و عقل, نوان کشف رأي شارع رآ
دارد.
یه ریاست و زمامداري فراگیر فقیه عادل و با کفایت
در حوزه امور ديني و دنيوي بر امت اسلامي.
asad Guo از سنخ تصدي, اداره, اجرا و مدیریت است.
پیشین ولایت ذقی
از آغاز تاریخ اجتهاد, باور به ولایت شخص فقیه در
آموري خاص مطرح بوده است (از مسلمات فقه شیعه
است)؛ اختلاف در قلمرو ولایت شخص فقیه است.
صفحه 76:
* شيخ مفيد (م 413 9( سید مرتضي و شيخ طوسي
(ق 5) از اصل ولایت فقیه دفاع کردهاند. شيخ مفيد:
اقامة حدود yl jl ائمة هدي و كساني است که آن
حضرات نصب کردهاند (فقهاء شیعتهم) (المفنعه,
10).
- برخي از فقهاء نظیر محقق كركي (ق 10) بر نيابت
عامة فقیه جامعالشرایط از معصوم ادعاي اجماع
کردهاند و فقدان آن را باعث معطل ماندن آمور
شیعیان دانستهاند (رسائل المحقق الكركي, 1/ 142).
* مرحوم شیخ حسن کاشفالغطاء» يسر شيخ جعفرء د
انوار الفقاهة به ولایت عامة فقیه تصریح ميکند.
صفحه 77:
ولابت فقیه
' ملا احمد نراقي (م 1245 ق) در عوائد الايام به
صورت مستقل صفحاتي را به بحث از ولايت فقيه
و ادلة آن اختصاص داده است. وي نظريه ولايت
ple فقیهان را که پیش از اين به اشاره مطرح
شده بود, به نظریه منقح علمي تبدیل کرد. پس از
اه نیزهیرزای تانتي دافم این دیدگاه نود (اسی»
تنبيه الأمّة و تنزية الملة؛ 76 و 113):
ee, 0 ی سعي (صاحب جواهر انکلام)
نشكا 0 او اد عم مناصب امام را از
5 ۳ عالمان تیعه ميداند و انکار ولایت
۳ تعطيلي بسباري از امور
شیعیان و ترديد در ولايت عامة فقيه را ناشي از
نچشیدن فقه و نفهمیدن کلام معصوم ميداند
(جواهر انتلام. 32 396(
صفحه 78:
0
با توجه به تعریف ولایت» يعني اولویت تصرف و
تصدي بر شئون غیر» دو گونه «ولایت» در فقه
اسلامي مطرح است:
الف) تصدی امور حسبه (
* تصؤة peel کت تا که شارع راضي به زمین
ملي تست تظیر آمور کسا ares os سیب
۹ ۳۳۵ تون نا عحز عملی و با عدم
حضوره 2 وا حى خود را ایفا کنند. همچون
سفیهء دیوانه» ی i
<قإن كَانَ الذي عَلَيْمِ ال صَعِيفاً أو لآ يَسْتَطِيعُ
et ai 36 ادلی rap « fiat, ity : 282)
صفحه 79:
add ey
ب) سریرستی و nd cain al Bho
"اولویت تصرف و تصدي بر شئون jo0l aon) jt اجتماعي و
[its ون ای بخ بت ال الا ری ایرن ااطا
است. فقیه بر همة عرصههاي ولایت سياسي معصوم,
جز اختصاصات نبي و آمام ولایت دارد.
«إِنّمَا وَلِيُكُمْ اللُّ و رَسُولْهُ و Spall igisl ousll بُفْیمُون الضّلآة و
يُؤْنُونَ الرَّكَاهَ و هُمْ رَاكِعُونَ» (مائده: 55) _
ار منظر امام ميتي (زه). حنطله ولایت ففه تا آن حداست که
کت براي مقلحت نظاء اسلامي و جامعة مسلمين مى توائد به
طور موقت واجبي الهي (نظير حج) را تعطيل كند. شرع دست
او را بانج 17 ٠-1 لانت ان محدود و مقيد نيست. همة
احكام الهي براي نظام اسلامي و ولايت الهي أست (صحيقة نور
ps" لد ولا فعبه است نه اصل ولایت فقیه
(تفاوت در سعه و ضیق متعلقهاء نه تباين قهوی زان دو).
pani’ «ولایت مطلقة فقبه» اولین بار توسط آیتالله عبدالحسین
ایا ۲۱ 1 وه مطیح شد و در ادامه. مرجوم نراقي
آن را طرح کرد.
صفحه 80:
ولايت فنيه
ولايت انتصابى يا اتتضابى
* ولایت فقیه. همچون امامت موضوعي كلامي و عقيدتي
است؛ زیرا در امتداد ولایت معصوم است و مردم
نمي توانند به كسي ولایت بدهند (انتخابي).
* به نظر مشهور فقهاي شیعه, فقیه از جانب معصوم به
ولایت بر امت منصوب شده است (نایب عام امام زمان
(عج) و منصوب آن حضرت).
* امام خميني (ره) در احکام خود به اين امر تصریح داشت:
دربارة آقاي بازركان: «... ددر ابد بك توي وكريج هم بدهم و و
ابقل غ2 مر كه ابشان 1ك شر ادمى عستم عه
3 واسطه ولايتي که از طرف شارع مقدس دارم, ایشان را
6 ان اک من فزاز دادم واجت الالباع است. ملت
ae اناك كد ايك حكومت عادي نيست, يك
eee ۲ او اثباء كنقد. مخالفت با اين حكومت
۴ أل هام بر عليه شترع ایست» (سجیفه نور: 6/
59-8).
صفحه 81:
60
ولايت
ولايت سياسى فقيه و علت عدم طرح OF
٠ «ولايت سياسي» فقيه منوط به اثبات «ولايت عامة»
فقيه است: مرجعیت ديني» قضاوت و ... . ولايت
اسب معصوم کات ردار است اما ولانت معود”
علم و عصمت, خیر.
هلت «طرح نبودن فقه سیاسی
= کنار emis ٩ص معصومین پس از lel سین (ع)
از قیام و نهضت در دوران خفقان. تقیه کردن» بعرغم
حمایت ضمني از قیامهاي علویان.
٠ عذد عم ام خود اععه(ع): تجربة اواخر حکومت امام
علي (ع), تجربة حکومت ful حسن (ع)؛ نهضت خونین
81 2 وافتةحزه, آتشباران کسه توسط پزید
212 عدائلة زیر شکست قیام توابین.
1 (جلععای از روحیات مردمء وضعیت جامعة اسلامي و
اصحاب ائمم).
صفحه 82:
ولايت فيه
" به تدريج شیعه به یک سیک زندگي متخلق شد: لقيه
opamp ۱ عزلتكزينيء كنارهكيري از دستكاه
امام صادق (ع): «انّ اللَفبَةَ ديني و دین آبَائِي و لا دِينَ لِمَنْ لا
aba له» (بحار الانوآر» 2/ 72(
امام صادق (ع): «التّقِبََْ ترس الْمُؤْمِنِ و التَقِبَُ جز الْمُؤْمن»
ts) “ 1 2212
dod * هم و BS شيعه شد حفظ و بقاي اصل شيعه و مبارزة
منفي.
* بلي 1 فکر 2 وجود آمد که. خود انمه (ع): که
کت اراان آنان است, قیام تميکننده
سه
- ۱ ها نهضتها و درگيريهاي سياسي از مقولد
"fy pal ee ea
۸ ۲ و بداخله در آمور سباسي حرام و ممنوع
است.
صفحه 83:
' يس بايد صبر كرد و دعا نمود تا فرج و دولت آل محمد
(ص) فرا رسد: «افضل اعمال امتي انتظار الفرج».
٠ پر رنگ شدن ساية موعودگرايي.
5 برخي حتي گفتند سهم امام از خمس را باید دفن کرد
تا خود حضرت بيايد و مصرف
" بنابراين» اين بخش از فقه (فقه سياسي) بكر و
دستنخورده باقي ماند.
۰ بذ ههین خاطرء فقها به مداخلة حداقلي اکتفا کردند:
ieee ۶ ۲مالتي: ایتام. مجانین؛
ee مسائل كلان مريوط به الور
۳ اد حجان ه مال هو ناموس مردم,
جهاد و قيام و نهضت و ... طفره رفتند و نهايت
ری را به خرج دادند.
صفحه 84:
or
* سیر تدریجی دخالت فتها در سیاست
1 طرح مشروعیت دادن به حکومت پادشاه» از طریق
نیایت دادن فقیه به پادشاه (دوران صفویه).
" مثلاً نیابت شاه طهماسب از سوي مرحوم محقق کر
(رسشول جعفرنان» صقوبه در عرص دی استناست و فرهنگ ,0121/37
* و بر تظّت نشاندن سلطان سلیمان صفوي توسط
آفاحسین خوانساري
' و سلطان حسین صفوي توسط علامه محمدباقر
مجلسي (محمدعلي كشميري, نجوم السماء» 111)
" يانوشتة ميرزاي نائيني در باب مشروعيتِ مشروطة
بلطتتي.
صفحه 85:
ولایت فقیه
- این دیدگاه رایج را حتي جهانگردان نيز نوشتهاند
(شار دن تفرم 3 1145: كمقر بسر 12
" بر همين اساس»,
شاه طهماسی: حطاب به مجفی کرکي گفبت: ie
شاه سلطنت هستی؛ ریرا نو نایبت
امام (ع) ميباشي و من از کارگزاران تو هستم و
به امر و نهي تو عمل ميکنم».
او در فرماني در سال 936 همه مردم را به متابعت
از Gans oS كركي ملزم ساخت و سرپيچي
كا از این فرمان را به مواخذه شدید تهدید
كرد (محمدباقر خوانساري؛ روضات الجنات؛ 4, 361).
صفحه 86:
ولایت فلیه
2 ورود فقها به رتق و فتق امور اجتماعي مردم:
(نوشتههاي میرزا حسن نجفي (جواهر الکلام)ء شيخ
انصاري (مکاسب)» ملا احمد نراقي (عوائد الایام))-
3 ورود فقها به صحنة عملي سباست:
فتواي ميرزاي شيرازي در تحریم تنباکو و قرارداد
لن» ورود علما به قضية مشرو ملي
(مدرس)؛ مليشدن صنعت نفت (كاشاني) و ..
+ در نهایت, طرح ولایت و امامت شخص فقیه:
اب إلا 2 شخص فقيه مطلق است و تمام
عرصههاي حاکمیت معصوم را رن (همة
شئون نیابتبردار معصوم).
صفحه 87:
ولابت فنيه
Bot ولا
۴تایراین این تکته واشی ش کم کنارهگ ری ار سا
متعلق به دوران تقیه و فقدان زمینه بوده است؛ اگر
وه حصوراماس تا هفته در ات تاش توت
کای بعکارشاسان وگاهانان دی اس
ادا اثبات وا
wis ja
استدلال فلسفي و عقلي. کلي. دائمي» ضرور: ۰
ات و اختصاص به ریبک شخص وا 5 Le
ات هاش هم کلي: دائمي و ضروري nD.
است.
" اقامه دلیل عقلي بر ولایت فقیه به ملا احمد نراقي
برمي
(ate
یل تاد
روایات
صفحه 88:
1. ضرورت اجراى احکام اسلام
* اسلام براي حفظ نظام اجتماع, احكامي را تشريع كرده
و اجراي آنها را بر عهدة حاکم مسلمین قرار داده است.
: اجراي احکام اسلام, ضروري است. ۲
* در زمان معصوم. توسط معصوم (ایدهگل) محقق
مي شود.
* تدبير امور جامعه و نياز جامعه به احكام و مجري الهي,
اختصاص. به زمان ييامبر و امام ندارد.
. اگر lea! وجود نداشتء نميتوان از اصل آن دست
جنين كحت وجود ندارد كه حضرات معصومين لع(
نسبت به امور شیعیان در عصر غیبت بيتفاوت ب,
يا راضي باشند که آنان تحت ولایت طاغوت قرار
صفحه 89:
پس نزدیکترین شخص به معصوم - آگاهترین فرد به
geile الهي و نیز لایقترین شخص باید آن را
cies
2 دلیل اولويت
۰ اسلام براي امور غير مهمي نظير «امور حسبه»
برنامه دارد و شخصيتي همجون فقيه را متوا
اين امور قرار داده است.
امور كلان سياسي و اجتماعي جامعة اسلامي به
مراتب از امور حسبه مهمتر هستند.
وا ار اسلام این آمور را واننهاده است, به
طریق اولي اجراي حدود آلهي, اقامة دین و
8 ام اسلامی را واننهادهاست.
صفحه 90:
هه
ام زمان (عع4
= توفع: دست تقل پزرگان وپادشاهان بر فرمان با نامدای
- از معتبرترین ادلة اثبات ولایته فقیه است.
ls بن. عقوت قال سَألْت مُحَمَّد تن رم
إلى کتابا سَألث فیه عَن قورد
مَوَلاتا ضاجب الزعان (ع) آمّا دك
ما re الواقعم _قازجغوا فیقا و ژواة
و أنا حُجَّهُ الله» [شبخ طوسي, الغيبة, ص
٠" «حوادث واقعه»: مسائل و پيشامدهاي اجتماعي و عمومي.
' «راوي حدیث»: صاحبنظر در دین» نه صرف بیان کنندة
م
۱ «حجت حضرت بر مردم»: رفتار و اعمال آنان نجاتبخش و
عتدراست.
صفحه 91:
60
ولايت فنيه
ادلة ولایت فقبه (دلیل نتلی)
2 حقبولة هحربن حنظله
صفحه 92:
ولا
مقدمات «لالت روایتد
3 ل ل 0 1
يرسش از رجوع به سلطان و قاضي aul بي
مداعله ساطان و وال راامن لد [امور اجتعاعي و ۳
امام هر دو قسم دادخواهي؛ رجوع به والی و قاضي را از
باب رجوع به طاغوت و بنابراین ممنوع ميدا
ا 0
ea دق رز 4, oa
است.
3 روايات هام
1 (ع): «َبُها الاسن نَّ أَحَقّ النّاس بِهَدَا الْأَد أَفْوَاهُمْ عَلَيْهِ
ech | 0 فِيو» ی .173( oa
پیامبر اكرم 0 Sp: الْعْلمَاء 4555 نَهُ الآنبتاء» (كافي, 1/ 34).
ون علي (ع): : «الْعلَمَاءُ خکام wile التّاس» (الحياةء 2/ 0555
ل 2/ 37(
صفحه 93:
ول
مخالفت با ولايت فقيه
* مخالفت نظري جايز است و موافقت نظري واجب نيست؛
واجب نيست همه همرأي و همنظر فقيه باشند.
: ای اس تا
است.
© مخالفت عملي جایز نیست.
ذامرو تبعیت از ولی فقیه
- ایرط elk) ay oases spel ولایی و حکومتي است:
۰ اكر در موردت, ولي فقیه حکم نداشته باشد و نظرش
فآ پیشنها
د باشد, اطاعت واجب نیست.
۱ ام كوشن ولي فقبهابر همكان: جتي
مجتهدان صاحب فتوا واجب است و مختص مقلدان
صفحه 94:
هه
ولاپت
حكم حكودنى
- کم اسب که كم شع اناس شال حلام
اسلاعی ضار Bs
e ار حرطم ری روطات رای رسیم
وا اس هو ان تشر
حکم حكومتي نیاز به عناوین «اضطرار»» «ضرر».
«ol Sl» «عسر و حرج» و «اخلال نظام» ندارد.
حکم ثانوي نیاز به عناوین فوق دارد.
- اخکام حکومتي مانند تعطيلي حکمي از احکام شرعي
به صورت موقت, نظير حح» قطع رآبطه با برخي
كشورهاء پذیرش صلح و . و
RS - خی (ره)حفظا+نظام
ee وتات و مقدم بر سایر اسکام اولي
اسلام است.
صفحه 95:
1. «حجور بردن مردم (هدم رشد و پلوغ میاسی)
مردم محجور و قاصر و سفیه هستند کم نياز به فيّم و ول
دا اش بای اراد OLE اسر
باس
* تفاوت ننهادن میان دو ولایت!
مگر مردم زمان صدر اسلام سفیه و مجنون بودند که پیامبر
مردم رشید خود بهترین را انتخاب ميکنند.
ذا 1 نش عمعنای ولایت بر سفیم و مجتون و .-.
15 | .تناك سرپرشتي و ماية انسجام و قوام
a جامعه
صفحه 96:
2 ولیظیه؛ فوق
قدرت ولي فقیه از خداست نه مردم» پس هر چه خواست انجام
ميدهد, pales لفو احکام و ... (استبداد)! نیز ولایت مطلقه
است.
لعن
*قانون در حکومت اسلامي, قانون خداست فراتر |
Z اعضای جامعه استٌ
آن نیست. او در برابر قانون. همچون سایر
(صحيفة نور, 9/ ۰)42
-ولایت مطلقهء در حيطة اجراي احکام اسلام و حفظ نظام
اسلامي است. آن هم توسط راهكارهاي خود شرع, نه تغییر آنها:
معه است
تصميمهاي مهم و مصلحتي نيز جزئي از وظایف قانوني رهبر
برخلاف برخي از نظامها که ریس جمهور از مصونیت قضايي
برخوردار Meee ای زوستها. مطابق اصل 107
الال شير در برایر قوانین با سایر افراد کشور
اوي است»:
صفحه 97:
ول
در اینجا شخصیت فقیه (فقاهت, عدالت» مدیر و مدبر
بودن) حکومت ميکنده نه شخص فقیه (استاد جوادي آملي,
ولایت فقیه, 257).
امام خميني (ره)
«آنچه در اسلام حکومت ميکند, فقاهت و عدالت است ... حاکم
و ولي مردم در اسلام, قانون الهي است نه شخص خاص,
زیرا شخص فقیه یک تافتة جدا بافتة از مردم نیست بلكه أو
Sop APS Ae OES a Ea
است» (کناب الیبع» 2/ 462).
«در ma آن چيزي که حکومت ميکند قانون الهي است.
پیغمیر اکرم (ص) هم هم به همان عمل ميکرده است. قانون
معد في تابع قانون هستند و قانون هم قانون
خداست» (صحيفة نور 9/ 42).
مهار دروني (تقوي و عدالت) بهترين ابزار كنترل است.
صفحه 98:
a
دور در انتخاب رهبری
رهبري توسط خيركان انتخاب مي شود و خبركان رهبري
توسط شوراي نگهبان منتخب رهبر تأیید مي شوند!
to
اگر دور منطقي باشد, اصلاً تحقق نمييابد (محال عقلي).
۰ خبرگان كسي را براي رهبري نصب نميکند, بلکه شخص
داراي این ويژگي را کشف و به مردم معرفي ميکند.
* به علاوه» امام خميني منتخب مردم بود و آیتالله
خامنهاي منتخب خبرگان دوران امام.
وال خلاف دکترین خالص دموكراسي است.
- با ولا مادامالعمر نیست. نا برفراري. شرایط
است. در صورت فقدان شرایط, منعزل است (اصل 111
قانون اساسی).
ا تع سه دلیل بات شرایط (علم و عصمت):
مادامالعمري است.
A مادامالعمر بوهن رهبری
ياسع
صفحه 99:
ولابت فيه
5. تقدس و جنية كاريزهابى رهبرى
اين رهبري عمدتاً متكي بر نفوذ معنوي و نوعي تسخير
روحي استء نه رهبري علمي و مديريتي (ركود جامعه).
ey
"مبتني بر نظریه ماکس وبر: فرضية تعارض «عقلانیت و
قانونمداري» و «نفوذ معنوي و قدسي» در ادارة
sano
"اين ويژگيها و صفات الهي و انساني است که موجب
جذب دلهاست نه قدرت کاریزمايي. Gall Sfp أمثوا
| السَالخات سَيَجْعَلُ لَهْم )5225 ود» (مریم:96)
rere ibs ele 5 5٠
مديرترء شجاعتر و باتقويتر را به رهبري برمي
"این نفوذ معنوي نه تنها مانع پیشرفت نیست, که
پشتوانة بزرگ براي بسیج تودهها در جهت رشد جامعه و
كل ا وان و رهجمههاست.
صفحه 100:
مقدس و بيعیب و نقدناپذیر
يرا شرعا اطاعتش بر همان واجب
ت نقد نمييابد و يا به نقدها اعتنايي
* نتاشي از مقايسة ولي فقیه با حاکمان و روساي
حکومت ها و بادشاهان مستید است:
در اسلام يكي از موارد امر به معروف و نهی از منکر»
انتقاد از حاکم, تحت عنوان «النصيحة لائمة المسلمین»
cowl (کافي, 1/ 403).
۰ الا علن (۵) به صراحت از مردم ميخواهد اورا نقد
کنند (نهجالبلاغه, خ 34).
* در نظام جمهوري اسلامي نیز نقدهاي صریح به رهبري
ميشود نظیر نقد دانشجویان در دیدارها و نامههاي
سرگشاده به رهبري.
oo
صفحه 101:
aoa
Sealy
€,
7 حکومت ولایی (Guardianship)
حكومت ولایت فقیه همان حکومت د«ولايي و نخبهگرايي»
است.
* تعريف: جداي از قرائتهاي مختلف: «نظامي سياسي که
ولت ‘Live: حاكيان ساءيست و اقليت یت بر تور دار از
تان واتؤانايدةا عاض ٠ تذون اننكات درم آذاره موشووهة
Mla: ی ان كم تس بات لال 1 ا
جديترين رقيب دموكراسي بوده و داراي ريشة بسيار
اكت (رادرت دال: مدافع Cowl Sons
"عرسريل. . الله كنفوسيوسء افلاطون (1 ف بس از او),
mas
ارا ار » اسکینرء ن» یوزف شومپیرء
حرط ۱ 13 مور مارتین لییست: گانتانو
مود |« ag دوپارتو روبرت ao و ۰.۰ (داثرة المعارف
دموكراسي, 2/ 711-710).
"مدل افلاطون: حکیمان شايستة حکومتند (فیلسوفشاهي).
"مدل لنین: رهبران کمونیست شايستة حکومتند
صفحه 102:
oe
ض این نظریدد
تودههاي مردم, به دلیل ضعف دانش لازم و فقدان
انگيزة كافي, به علت اشتغالات شخصي, صلاحیت لازم
براي ادارة شتئون کلان سياسي و اجتماعي را ندارند.
ay
"اگر تأکید بر ولایت شخص فقیه عادل و مدبر در رأس
قدرت سیياسي را در نظر بگيريم, نظام ولایت فقیه
نظامي ولايي است.
"اما حکومت ولایت فقیه. همان مدل حکومت ولايي
نيستء زيرا اين نظام مبتني بر فقدان صلاحیت
مزدم در ادارة شئون جامعه نيست. مردم حتي در انتخاب
عارك تدهم تيد
4 مداد از وحي و شبريعت, از
foe جامعه عاجزند.
صفحه 103:
۴ نقدها به شخص رهبر
۶ ديكتاتوري و استبداد
* جمع ثروت و قدرت
© مديريت ناكارآمد
صفحه 104:
صفحه 105:
os
افتلاب اسلامی
کا رآمدی انقلاب اسلامی
* تعریك کارآمدی
شايستگي و انجام کارها به خوبي و کارداني در تأمین اهداف
است.
میت
کارداني در تأمین اهداف است؛
از اینکه از متابع بهطور بهینه استفاده شود یا
در مصرف منابع و بهرهبرداري بهینه از آن
از اینکه هدف تأمین شود يا نه.
۰ «کارآمدي» وارد سیاست شده و در کنار «مشروعیت» مورد
بحث قرار ميگیرد؛ حکومت باید داراي دو رکن مشروعیت
و كارآمدي باشد.
صفحه 106:
09
اثتلاب اسلامی
* فرض حکومت مشروع ناکارآمد, فرص فایل قبولي است؛
ولي بهتدریج مشروعیت حکومت را متزلزل ميسازد.
۰ حکومت مشروع ديني اگر نتواند اهداف دین» نظیر
عدالت» فضیلت» معنویت و ... را محقق سازد, بهتدریج
دچار بحران مشروعیت ميشود.
٠ اگرمشروعیت ناظر به صلاحیت و شايستگي حکومت
كردن باشدء قطعا کارامدي و توانايي تحقق اهداف, از
عناصر ضروري مشروعیت است.
پس, فرض حکومت نامشروع» ولي کارآمد در جايي صحیح
اسّت که جارچوب ارزيابي مشروعیت و ارزيابي کارآمدي
متفاوت باشد.
صفحه 107:
aor
انتلاب اسلامی
مثلاً حکومت معاویه؛
" اگر آن یا در برابر حکومت. حضرت امير (ع)
نامشروع» ولي کارآمد دانستیم» مشروعیت آن را در
مشر نا اسر کار ۲-۰۱۱۳
نگرش مادي و دنيوي اوزيابي كردهايم؛
9 اآلاء حکضمی معاییه دز بارتوب نام ینش با
اسلام, هم نامشروع است. هم ناکایامد؛ زيرا دو
تحقق اهداف اولية اسلام اعتلاي کلمة توحید نیز
ناتوان است.
به هر ووي
" إدر كارآمدي هر نظامء شخصیت مدیر و رهبر بسیاو
قابل توجه است و چيزي جایگزین آن نميشود.
کارا و حکومت با کارآمدي شخص بهیر گره
خویده است.
صفحه 108:
09
انتلاب اسلامی
نظریهه با ملاکهای کارآمدی
* تتوری توفيق (در حكومت)
آمري بستار سیال است؛ قایل اندارهگیري نیست.
برخي از کارها در مدت طولاني به ثمر مي نشيند.
* رضايت مردم
cube, ns ۰ همه يا قشري خاص؟ نخبكان و خواص يا
تودهها؟
" شاخص رضایت چیست؟
* نات حکومت بياطلاعند.
00 دتضاد است؛ ملاکها و عوامل رصایت
٩ تلف گوناگون و گاه متضاد است:
صفحه 109:
09
انتلاب اسلامی
* انجام تیف (التزام به تکلیف و تحقق آن در عمل)
- مياني سیاسي اسلام موید این نظریه است
۰ در اسلاب اصل در حکومت گردن, انجام تکلیف و
1
امام al ssl» : He) ale علي الْعْلَمَاءِ أَلَّا يُقَارُوا عَلَي abs
ظالم و سکب مطلوم» (نهح البلاغد, خ 3).
«و اغلوا آّي ان نکش رکنت. wll gol gig alls ak
قول الْقایل el العایب» (نهحالبلاغه. خ 92
" در این فضاء کاهش پا عدم توا ظاهري» يا عدم
culo, گروههاي خاصي از جامعه, مقتضاي تکلیف.
باشده با كارآمدي منافاتي تدارد.
۰ البته لازمة ۷۲ 10 سم به حلبرضایت: مردم.
یا عدم دستيابي به اهداف نیست؛ آن هم يكي از
تکالیف نظام سياسي است.
صفحه 110:
1
الاب اسالعی
دستاوردهای انقلاب اسلامی
1. أحياه كفتمان توانابى ادارة حكومت توسط دين و متدينان
جيزي كه غربه 5 قرن أن را كنار نهاده بود و سعي
داشت آن وا عصر تاريكي نشان دهد.
انقلاب اسلامي انقلاب به معناي حقيقي كلمه بود؛
تحول انسانهاء دكركون كردن اساس و بنياد
حكومت و جامعه و ايدئولوزي حاكم.
2 ننی نظامهای غربسهور
٠ شا اش کسدن استرانژي غربه دو بزرگترین
eee alee aes در متفه
ار ة الگو و تمدني
نام شدارو تمدنها؛ نفي
ae ?2 رم (
صفحه 111:
برت در نظام بینالملل
اکنون تقسیمبندي و قدرتنمايي بر اساس عوامل
ceo socal ces Us ساس ile بو
انقلاب اسلامي مدل «قدرت ایمان» و «قدرت
quan) cleanse: نودهها) را نع حهانیان عرحه کرد؛
عقاو مت رار اتقلاب و 5 8 ساله 5 مقاومت
rales
Glo
4 پازکرداندن عزت و اقندار اسلام و مسلمانان
احیاء اسلام اصیل و باورهاي معنوي. مطرح شدن
جهان اسلام به مثابة قدرت مطرح در نظام جهاني.
بت روحیك جهاهی مبارزان ستمدیده جهان و جمان اسلام
6 احیاه گنتمان وحدت جهان اسلام
aaa
صفحه 112:
ae
انقلاب اسلامی
7 احیاهجایگاهرفیع احبیت (ع)
و علوم آلالبیت که توسط ببنيامیه و بنيعباس از
جامعه حذف شده بودند.
2. حفظ هزت و استتلال کشور و نام اسلامی
و ایجاه ز سیاسی و در هين حال
10 احياد املام سياس
انفلا بج اك باعت طرح اسلام سياسي به عنوان
ايدئولوژي رقیب در خاورميانه شد. باعث شد
ا ای ار صرف نظريهبرداري و تقية
سياسي پرهیز کنند و جان تازه بگیرند.
vie LI * دیرهنگام جهان اسلام به انقلاب اسلامي, به
دليل مركزيت انقلاب در كشوري شيعي و غير عرب
است. آنان صدور انقلاب را براي خود تهدید ميدانند.
صفحه 113:
انقلاب اسلامی
1 دستاوردهای تکنیکی و ژئوبلتیکی
* قدرت بازدارندگی
* توس فناوری
" انرژي هستهاي
" صنایع دفاعي و موشكي
۰ هواپيماي جنگي
۳ اره
صفحه 114:
سازشتاری و غفلت از دشمن
ترس از دشمن و خوشبيني نسبت به توطئههاي دشمنان
* نمونههاي تاريخي: شاه سلطان حسین صفوي و نابود
کردن امپراطوري صفوي)
* تشها و اختلافات داخلي
خالی کرفن صعنه (بيتفاوتي)
بدم اطاعت از رهبر الهی
را وهانديشي
۲( سالاری به جات مدیزیتسالاری)
ane 5 (مسابقه رفاهطلبي و زر اندوزي)
مستت آوردن 2 نووتهای ریادبا زیربا
گذاشتن قوانينٍ ۱ عاوری نروت و استفاده از پول و
امکانات عمومي؛ رانت)
age
صفحه 115:
as
انتلاب اسلامی
* جنگ نرم و تماجم فرهنگی ۳
راي اسيركردن يك ملت به يان قات فره ی آن
ملت هجوم ميبرند.
؛ بليفسي» فرهائسى واغلاقسى به كشورء اوج تهاجم
"” تهاجسم خسبرو
فرهنكي
۰ ایجاه بدیل برای الاب لاد
اسلام سياسي مدل طالبان (انقلابي» مبارز سياسي
و خشن)
اسلام سياسي مدل ترکیه (سازشکار و سکولار)
اسلام سياسي مدل مالزي (ماهاتیر محمد و انور
محمد)
اسلام سيا مدل عربستان (پادشاهي» پولپاشي
al. کت کودن مردم)
صفحه 116:
انقلاب اسالامی
* اهداف تهاجم فرهنگی:
5 پوساندن انقلاب از درون و ريشهكن كردن
فرهنگ ملي
© بي اعتقاد كردن نسل نو به دين واصول
انقلابي
ely - ی دشمن درونی
۳ شکس تن مقاومت ستنگر ایمان» انگیزه و
ate
ae
صفحه 117:
صفحه 118:
ae
منايع
ری ری ری رس ور ار
2 اسلام و كاهاة اسان در سید لس سره
سهروردي
و اصول اسپالمت و کومت. اعد تهانبررکي. آندیند
is
6 پش یاس در اسلام سار مید عنای» حواررمی
eel 5 ستفكزان uel Me 3) nell al
مهاجرنیاء پژوهشگاه فرهنگ و انديشة اسلامي
6 اقا برداند ایراهامیان»
7 و اقلا استلامي, منوچهر محمدي
eee 8 و ارساری نظم جهاني: شاموتل
هانتینگتون» دفتر نشر پژوهشهاي فرهنگي
9 پدر و پسر, (ناگفتهها از زندگي و روزگار پهلويها),
محمود طلوعي» نشر علم
صفحه 119:
ae
-10
11
12
13
14
15
17
پرسشها و باسخها» استاد مصباح يزدي» مؤسسة امام
خميني
تأثیر انقلاب اسلامي بر کشورهاي pee محمدباقر
حشمتزاده, پژوهشگاه فرهنگ و آنديشة [
تاريخ تحولات سياسي ایران» موسي نجفيء: موسي فقیه
اني
تارب دی ول دورانت
. تاريخ سياسي معاصر ايوان (2 ج): جلال الدين مدني
تاریخ علم» دامپي» عبدالحسین آذرنگ:
16
ارلا هرن سيد حمية روحاني
تحول 068 در احمد واعظي مؤسسه فرهنكي اتديشه
18
19
اهر
ج 8 فقه سياسي, عباسعلي عمید زنجاني, امیرکبیر
۹ ۱ 9 مذهبی - سباسي اییان: رسول
جعفریان
صفحه 120:
«eo
en
0 جنيشهاي اسلامي در جهان عرب» هرایر دکمجیان
1 حکومت ديني از منظر استاد مطهري» محمدحسن
قدران قراملکي» موسسة فرهنگي دانش و انديشه
معاصر
2 داستان انقلاب» محمود طلوعي» نشر علم
3 دائرهالمعارفها: سیاست, حکومت. سکولاریزم,
دموكراسيء مردمسالاري و .. 5
4 درسهايي از تاریخ سياسي ایران» شهید حسن ايت
5 دین و دولت در اندیشه اسلامي» محمد سروش»
دفتر تبلیغات حوزه علمیه قم
6 رابطة دین و سیاست, ایرج میر, نشر ني
7. روزشمار تاريخ ايران: باقر عاقلي
8 سکولاریزم در مسیحیت و اسلام. محمدحسن
قدردان قرا
صفحه 121:
060
gta
9 شهریار» ماکیاول, (حکومت باید بر دین سلطه)
0 شئون و اختیارات ولایت فقیه, (ترجمة کناب البیع)؛
aa خميني (ره)؛ وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي
. دائرة المعارف دموكراسي» سدور re ایس
کامران فاني و .... وزارت امور خارجه
2. فقه سياسي شیعه, سید کاظم سيدباقري» پژوهشگاه
فرهنگ و آنديشة اسلامي
3. کارآمدي در نام سياسي اسلام, بهرام اخوان کاظمي
4 کارنامة نام جمهوري اسلامي, (6 ج), نشر معارف
5 ,ملوياتان: هابزء (ق 17) (دین باید تحت سبطرة حکومت)
6 ی دنه سباسی اسلام عباسعلي عمید زنجاني,
9 كاك هنک و اندیننه اسلامی سم
صفحه 122:
eta
7. مباني حکومت اسلامي, آیت الله جعفر سبحاني توحید
8 مسائل اساسي علم سیاست؛» محمدباقر حشمتزاده,
انديشة معاصر
9 مقدمه, ابنخلدون» ترجمه گنابادي» انتشارات علمي و
فرهنگي
0 منزلت عقل در هندسة معرفت ديني» استاد جوادي
آملي» اسراء
1 نامهاي در باب تساهل, جان لای, (ق 17) (کلیسا کار
خود را بکند. حکومت کار خود را)
2, نسبت دین و دنیاء استاد جوادي آملي, اسراء
3 نظریة سياسي اسلام, استاد مصباح يزدي» (ج 1
مشکات)» مؤسسة امام خميني
4. ولایت فقیه در انديشة فقیهان, يعقوبعلي برجي,
دانشگاه امام صادق (ع)
صفحه 123:
منايع
45 ولایت فغیه, استاد مصیاح بردي, موسسد امام
خميني
6. ولایت فقیه؛ ولایت فقاهت و عدالت» استاد
جوادي آملي» اسراء
7 فرهنگ ولژههاء عبدالرسول بیات؛ موسسه
انديشه و فرهنگ ديني
8 خلا دنه سناسي, مایکل ب. فاسترء
ت۱9 + لاسلاعی و دیگران» امیرکییر
9 اسلامي, احمد تاسطون ان
0 صفویه در عرصة دینء سیاست؛ رسول
ی ای tes Site
:1 پایگاه اطلاعرساني دستاوردهاي انقلاب اسلامي: