مدیریت تلفیقی علف های هرز در مزارع برنج

مدیریت تلفیقی علف های هرز در مزارع برنج

اسلاید 1: مدیریت تلفیقی علفهای هرز در مزارع برنج

اسلاید 2:  مقدمه در مزارع برنج علاوه بر آفات و بیماریها ، علفهای هرز نیز خسارت زیادی به این گیاه وارد می کنند. این گیاهان با استفاده از آب و مواد غذایی و اشغال قسمتی از زمین زراعی و سایه اندازی موجب کاهش عملکرد برنج گردیده و ارزش اقتصادی و غذایی آن را پایین می آورند.بنابراین اگر به موقع و به طور دقیق و کامل با آنها مبارزه نشود ، خیلی زود سطح شالیزار را اشغال کرده و برنج را از بین می برند.

اسلاید 3: علفهای هرز: علف هرز گیاهی است که بطور ناخواسته خارج از مکان اصلی روییده است. علف هرز ممکن است یک ساله یا دو ساله ویا دائمی باشد وبصورت خود رو در مزارع رشد کرده و رقیب اصلی گیاهان کشت شده می باشد و از لحاظ قدرت حیاتی مقاومت بیشتری نسبت به نباتات زراعی از خود نشان می دهد. برای مثال رشد قاشق واش در مزرعه برنج، علف هرز محسوب می شودچون قاشق واش به صورت خود رو در جایی رشد ونمو کرده که کشت آن با هدف کشاورز همسو نبوده است.

اسلاید 4: طبقه بندی علفهای هرز مزارع برنج طبقه بندی علفهای هرز براساس فصل رویش، طول رویش و نوع گیاه، شکل ظاهری(مرفولوژی)، نوع محل رویش، بومی و مهاجر بودن، نوع زیانی که به محصول وارد می کنند، فیزیولوژی گیاه هرز صورت می گیرد.

اسلاید 5: الف- علفهای باریک برگ:گیاهان هرزی که دارای برگهایی با رگبرگهای موازی بوده و تعداد اجزای گل در آنها سه یا مضربی از سه می باشد این دسته از علفهای هرز در زمان جوانه زدن یک لپه تولید مکنند. مانند:اویارسلام قیاق، سوروف، تیر کمان ابی

اسلاید 6: علفهای هرز پهن برگ:علفهای هرزی که دارای برگهایی با رگبرگهایی منشعب بوده و تعداد اجزای گل درآنها ۴، ۵ و یا مضربی از آنها است. جوانه زدن در این دسته از علفهای هرزبا دو لپه و یا دو برگ بذری آغاز شده. از این گروه قاشق واش (قاشک یا بارهنگ آبی) و تیر کمان آبی، شبدر آبی،عدسک آبی، علف هرزنی، آزولا،سل واش،جلبکهای ر شته ایی را می توان نام برد

اسلاید 7:

اسلاید 8: علف هرز تیر کمان آبی

اسلاید 9: علف هرز سوروف

اسلاید 10: براساس طول دوره زندگی:الف- علفهای هرز یکساله: این علفها کلیه فرایند زندگی آنها در طی یکسال یا کمتر از آن طی می شود. علفهای هرز یکساله دوره رشد را با بذر آغازودر پایان دوره با تشکیل بذر کامل می شوند مانند: سوروف ب-علفهای هرز دو ساله: علفهای هرزی که دوره زندگی خود را طی دو سال می گذرانند، در سال اول رشد رویشی خود را کامل کرده و با اندوخته غذایی در سال دوم تولید بذر نموده و سپس به ادامه حیات خاتمه می دهند. ج- علفهای هرز چند ساله: این گروه از گیاهان پس از تولید مثل از بین نمی روند بلکه جند ین سال متمادی به زندگی خود ادامه می دهند که برای کنترل این دسته از علف ها احتیاج به هزینه بیشتری است.مثل اویار سلام، مرغ، قیاق یا ذرت خوشه ای، ترشک.

اسلاید 11:

اسلاید 12: اویارسلام

اسلاید 13: براساس نحوه تکثیر:الف- تکثیر جنسی: در این روش باتلاقی گرده گیاه نر ومادگی سبب تولید بذر می گردد و بقای علف هرز را تضمین می کند. ب- تکثیر غیر جنسی: در این روش ازدیاد گیاهان بدون دخالت اندام نر و مادگی، با ریزوم (قیاق) ، غده(اویارسلام) ، پیاز (پیاز وحشی ) و... صورت می گیرد

اسلاید 14: روشهای کنترل علفهای هرز مزارع برنج: الف - پیشگیری: قبل از اینکه علفهای هرز در برنج زار رشد ونمو نماید، بهتر است از ورود بذر آنها به مزارع جلو گیری شود و برای این کار اقدامات زیر لازم می باشد: • بذری که برای کاشت بکار می رود بایستی کاملا پاک و بوجاری شده و فاقد هر گونه بذر علف هرز و بذور غیر تیپ باشد. • در موقع انتقال نشاء به زمین اصلی علف هرز همراه با نشاء به زمین اصلی وارد نشود. • برای آنکه بذر علفهای هرز توسط آب منتقل نگردد، همیشه باید مسیر جویها را از وجود این علفها پاک کرد. • حتی الا مکان باید مانع ورود حیوانات به این محل شد، چون در پاییز فضولات و پاهایشان آلوده به بذر علف هرز است که در بهار سبز خواهند شد.

اسلاید 15: توصیه می شود که کشاورزان از قسمتهای عاری از بیماری و عاری از علف هرز اقدام به بذر گیری کنند تابذری بدون علف هرز و سالم و مرغوب داشته باشند. • از ورود وسایل آلوده به بذر (ماشین آلات های مانند کمباین وخرمن کوب ) به مزرعه جلوگیری بعمل آید. • از باقی گذاشتن علفهای هرز که توسط وجین از زمین خارج شده اند در داخل مزارع خود داری شود. • محل احداث خزانه سال آینده را در موقع وجین از علف هرز کاملا پاک نگهداشته و نباید گذاشت تا علف هرزی باقی مانده و تولید بذر نماید.

اسلاید 16: • در صورت بارندگی ویا هر دلیل دیگری که نتوان محل خزانه سال آینده را آتش زد باید بوته های علف هرزی که باقی مانده اند از زمین کند تا بعد از برداشت محصول این بوته ها بعلت شرایط مساعد پیش آمده رشد نکرده و بذر ندهند و پس از این عملیات باید اطراف محل خزانه سال آینده را مرز کشی نمود تا هرز آب مناطق بالا دست وارد محل خزانه نشود. • بعداز برداشت محصول محل خزانه سال آینده را با کاه و کلش آتش زده تا بذر و بوته های علف هرز کوچک باقی مانده در محل خزانه سال آینده از بین برود.

اسلاید 17: ب- مبارزه زراعی: • عملیات و مراحل مختلف آماده کردن زمین اصلی برنج در صورتی که بموقع و به طور دقیق انجام شوند در کم کردن و یا از بین بردن علفهای هرز تأثیری زیادی خواهند داشت. در صورتی که شخم اول در پاییز انجام شود موجب از بین رفتن بذر سوروف شده و از طرف دیگر،چنانچه شخم عمیق و با فاصله انجام گیرد سبب می گردد که بذر علفهای هرز در عمق زیاد خاک قرار گرفته و جوانه آنها قادر به خروج از خاک نباشد.

اسلاید 18: غرقاب کردن شالیزار نقش مهمی در کنترل علفهای هرز برنج دارد در صورتی که زمین را در اول بهار، قبل از کاشت و بعد از کاشت نشاء به صورت غرقاب آبیاری نمایند، وجودآب زیاد در داخل کرتها موجب کاهش رشد علفهای هرز بخصوص سوروف شده و از این راه کمک زیادی به کم شدن علفهای هرز خواهد شدحتی در فصل غیر زراعی چنانچه تنظیم آب خوب انجام گیرد می تواند در کنترل علفهای هرز دائمی موثر واقع شود.

اسلاید 19: در تنظیم عمق آب باید دقت شود که سطح آب خیلی پایین نباشد. شالیزار صاف و تسطیح شده باشدبطوریکه از بعضی نقاط آن خشکی بیرون نزند. خصوصا ۳ الی ۴ هفته بعداز نشاء کاری شالیزار به تناوب خشک نشود تا علف هرز فرصت جوانه زدن پیدا نکند. با تنظیم آب به عمق 10 سانتیمتر اکثر علفهای هرز از بین می روند. سطح آب بایستی متناسب با رشد گیاه برنج حداکثر تا ۱۰ سانتیمتری بالا بیاید. وحتی برای مصرف علف کشها فقط در صورت تنظیم آب با عمق مناسب می تواند موثر باشند.

اسلاید 20: نشاء کاری برنج شرایطی را فراهم می کند که نشاءها بهتر بتوانند با علف های هرز رقابت کنند.زیرا نشاءها در هنگام کشت حدود ۲۰ تا ۲۵ سانتیمتر طول دارند در حالی که علفهای هرز در ابتدای رویش هستند. بنابراین روش کشت نشایی یک روش مبارزه با علف هرز نیز محسوب می گردد.

اسلاید 21: ج – مبارزه مکانیکی: از بین بردن علفهای هرز مزارع برنج به وسیله کارگر(وجین) رایجترین و متداول ترین روش مبارزه با علفهای هرز می باشد. وجین شالیزار در بیشتر مناطق ایران به وسیله دست انجام شده و بندرت توسط ماشینهای وجین کن دستی صورت می گیرد. وجین عمو ما در دو نوبت، نوبت اول ۱۵ تا ۲۰ روز بعد از نشاء کاری و نوبت دوم حدود ۳۰ تا ۳۵ روز بعد از نشاء کاری است

اسلاید 22: این روش امتیازات زیادی نسبت به روشهای دیگر به ویژه روش شیمیایی دارد. اولا هیچ علفی در برابر این روش مقاومت نشان نمی دهد زیرا هنگام وجین هر نوع علف هرز از یکساله تا دائمی پهن برگ یا نازک برگ توسط دست جمع آوری و یا مدفون می شوند. ثانیا برای محیط زیست و حفظ تعادل طبیعی کاملا بی ضرر است. ثالثا با دست کشیدن در سطح خاک تهویه و خروج گازهای زیان آور امکان پذیر کرده و اکسیژن بیشتری در اختیار ریشه ها قرار می گیرد. از معایب وجین دستی این است که پر زحمت و مستلزم نیروی انسانی زیادی است. بنابراین توصیه می گردد یکبار وجین دستی ۱۵ تا ۲۰ روز بعد از مصرف علف کشها در برنامه کار گنجانده شود تا با تلفیق روش شیمیایی و مکانیکی بتوان شالیزار را عاری از علف هرز نگه داشت.

اسلاید 23: ح – کنترل بیولوژیک : استفاده از دشمنان طبیعی تا سطح قابل قبول اقتصادی که در حال حاضر با وجود روشهای شیمیایی ، زراعی و مکانیکی رونق چندانی ندارد. خصوصیاتی که یک عامل بیولوژیک باید داشته باشد عبارتند از : برای گیاه برنج زیان آور نباشد، قادر به تولید مثل سریع باشد ، بایستی مقاوم بوده وقادر به حفظ موازنه جمیعت خود با علفهای هرزباشد، با شرایط محیطی میزبان سازگار باشد، از گزند دشمنان و عوامل بیماری دور باشد. غاز وحشی و یا اردک علفهای هرز برنج را کنترل می کند.

اسلاید 24: روش شیمیایی: در دو زمان می توان سموم شیمیایی را مصرف کرد: الف- قبل از بذر پاشی ب- بعد از بذر پاشی البته لازم بذکر است که معمولا یک هفته بعد از نشاء کاری بهترین موقع است. علف کشها در کشاورزی امروزی به دودسته کلی تقسیم می شوند: ۱ – علف کشهای عمومی: ترکیبات شیمیایی هستند که برای از بین بردن کلیه گیاهان در مزارع زراعی و باغی و اراضی غیرزراعی مصرف می شوند. مانند گلیفوزیت( رانداپ) ، پاراکوآت( گراماکسون)و... ۲ – علف کشهای انتخابی: ترکیبات شیمیایی هستند که با غلظت معینی جهت از بین بردن نوعی خاص از گیاه در زراعت فرموله شده و در شرایط مطلوب پس از مصرف اثر منفی روی گیاهان زراعی ندارد.مانند تو- فور- دی (D – ۴ – ۲ )، بوتا کلر(ماچتی)

اسلاید 25: طریقه مصرف علف کش: بطور کلی علف کشها در زراعت به دو طریق مصرف می گردند: ۱ - روی شاخ و برگ گیاه ۲ - دیگری در خاک پاشیده می شوند. علف کشهایی که بصورت مایع روی اندامهای هوایی گیاه پاشیده می شوند به دو صورت، یکی به روش تماسی و دیگری به روش سیستمیک( یعنی علف کش مورد نظر زمانی روی شاخ وبرگ پاشیده می شود از طریق اندامهای هوایی جذب و سپس به درون گیاه راه پیدا می کند.پس از وارد شدن به شیره گیاه به تمام قسمتهای حساس گیاه منتقل ) باعث مرگ گیاهان مورد نظر می شوند. علف کشهایی که در خاک جهت کنترل علفهای هرز مصرف می شوند، می توان آنها را قبل از زراعت یا قبل از جوانه زدن علفهای هرز در مزرعه مصرف کرد.  

اسلاید 26: انواع علف کشهای رایج برای مزارع برنج :در خزانه و قبل از بذر پاشی از سموم اوردرام 60 ,ساترن30-35 رونستار25-30و ماچتی 30-35 در 100متر مربع بعد از 3-4 روز اب کرتها را خالی کرده و به مدت 4-5 ساعت کرتها را با اب شیرین شستشو داده و سپس بذر پاشی نمود.12-15 روز بعد از بذر پاشی نیز میتوان از اردرام بصورت قطره پاشی استفاده کرد.60ccدر100متر مربع

اسلاید 27: علف کشهای مصرفی برای علف هرز سوروف در زمین اصلی ۱- رونستار (اگزا دیازون ): پس از آنکه زمین برای نشاء کاری آماده شد یعنی یک تا دو روز قبل از نشاء کاری به مقدار ۳ تا ۴ لیتر در هکتار بکار برده می شود. البته بعد از نشاء کاری تا موقعی که سوروف هنوز دو برگی نشده باشد می توان آنرا بکار برد(معمو لا یک هفته بعد از نشاء کاری بهترین زمان مصرف علف کش است). پس ا زمصرف باید ۳ روز از ورود و خروج آب جلو گیری بعمل آورد. باید توجه داشت که مزرعه نبایستی بیش از حد غرقاب باشد زیرا سبب خفگی و سو زانندگی نشاء می شود. هنگام مصرف علف کش می بایست حداقل حدود یک سوم نشاء ها روی آب باشد.

اسلاید 28: این علف کش به صورت قطره پاش مصرف می شود. روی سر پوش قوطی های این سم سه سوراخ تعبیه شده است که با در دست داشتن قوطی وارد مزرعه شده به فاصله ۲تا ۵ /۲ متر (۷ قدم ) از مرز کناری در خط مستقیم حرکت نموده و هر دو قدم یکبار قوطی را به چپ و راست تکان داده ودر موقع برگشت به فاصله ۴ تا ۵ قدم از مسیر رفت عمل سمپاشی ( قطره پاشی ) را ادامه تا علف کش بصورت یکنواخت همه جا پخش گردد.

اسلاید 29: – بنتیو کارپ (ساترن ) :  اگر چه بهترین موقع مصرف این علف کش هم یک هفته بعد از نشاء کاری است، اما ترجیحا بعد ا ز نشاء کاری تا دو برگه شدن سوروف می باشد. البته می توان قبل از نشاء کاری هم آن را مصرف کرد. مقدار مصرف آن در قبل از نشاء کاری حدود ۷ لیتر و بعد از نشاء کاری ۵ تا ۶ لیتر است. – بو تا کلر (ماچتی ) : زمان مصرف آن مانند ساترن یک هفته بعد از نشاء کاری است. مقدار مصرف آن ۳ تا ۴ لیتر در هکتار است.

اسلاید 30: – پروپانیل: علف کش تماسی بوده و از طریق برگ جذب می شودو بخشهای زیر زمینی را ازبین نمی برد. موقع مصرف این علف کش زمانی است که حداکثر سوروفها سبز شده و به مرحله ۳ تا ۴ برگی رسیده باشند. مصرف این سم بصورت سمپاشی می باشد ونمی توان آنرا بصورت قطره پاش مصرف کرد. یک تا دو روز قبل از سمپاشی می بایست آب مزرعه را خالی نموده تا همه سوروفها از آب خارج شده و در معرض سم قرار گیرند وهم فرصتی باشد تا بذر موجود در خاک سبز کرده و با علف کش تماس یابد.. پس از سمپاشی تا ۲۴ ساعت آب مزرعه همچنان قطع و سپس آبیاری گردد. چنانچه تا ۸ ساعت بعد از سمپاشی بارندگی شود اثر سم از بین میرود. مقدار مصرف ۱۰ تا ۱۵ لیتر در هکتار است. لازم به تذکر است مصرف این علف کش بعداز نشاء کاری چندان توصیه نمی شود زیرا سبب زردی برگها می شود.

اسلاید 31: – مولینیت (اوردرام ): موقع مصرف این سم یک هفته بعد از نشاء کاری و قبل از دو برگه شدن سوروف می باشد. چون این علف کش دارای حلالیت زیاد در آب بوده و به سرعت تبخیر می شود بایستی بلافاصله پس از مصرف مزرعه را غر قاب کرده و ۳ تا ۴ روز از خروج آب جلو گیری نموده و در صورت کاهش آب مجددا مزرعه را غرقاب نماییم. مو لینیت را می توان بصورت قطره پاش و سمپاش مصرف کرد. در صورت مصرف قبل از نشاء کاری باید بلافاصله بطور سطحی با خاک مخلوط شود. مقدار مصرف آن ۶ لیتر در هکتار است.

اسلاید 32: کنترل جگن ها و پهن برگهابازاگران(بنتازون)توسط شاخ وبرگ جذب میشودو توسط ریشه ها هم جذب میشود. همگام مصرف اب کرتها خالی شود. زمان مصرف بستگی به رویش علف هرز دارد .15-20روز بعد از انتقال نشائ به زمین .مقدار مصرف 3لیتر در هکتار

اسلاید 33: علف کشهایی که بر روی هر سه گروه علفهای هرز( پهن برگها، نازک برگها، جگنها) موثر است :  • سان رایس پلاس و مقدار مصرف این سم ۳ لیتر در هکتارو زمان مصرف قبل و بعد از نشاء کاری است. • ریفیت( پر تیلا کلر) و مقدار مصرفی آن 2 تا 2.5 لیتر در هکتار وزمان مصرف آن ۳ تا ۵ روز بعد از نشاء کاری است. • تاپ استار ( اکسادیارژیل) ومقدار مصرفی این سم ۳ تا 3.5 لیتر در هکتار وزمان مصرف آن قبل از نشاءکاری است و بعلت اثر سوزانندگی بالای تاپ استار به هیچ وجه بعد از نشاء کاری توصیه نمی گردد (۴ و ۳).  

اسلاید 34: معایب مصرف علف کشها : - مصرف بی رویه علف کشها سبب آلودگی محیط زیست و خاک و آب می شود. - هر چه مصرف علف کش بیشتر باشد جذب سیلیس در گیاه برنج کاهش یافته و در نتیجه سلولهای برنج اسفنجی شده و ابتلا به بیماری بلاست افزایش می یابد.از آنجائیکه تولیدکنندگان علف کش بالاترین دوز مصرفی را همواره توصیه میکنند حتی الامکان سعی شود کمتر از مقدار توصیه شده مصرف شود تا احتمال ابتلا به بیماری بلاست کاهش یابد. - مصرف علف کش رسیدگی محصول را به مدت ۱۰ روز با تاخیر روبرو می کند.