صفحه 1:
مروری بر مفهوم رقابت و مزیت رقابتی
صفحه 2:
مسئله اساسی فراروي مدیران ارشد
در شرایط محیط رقابتی چه عامل یا عواملی
موجب ار تقاء سطح عملکرد بنگاه میشود؟
صفحه 3:
دو نوع نگرش به مفهوم رقابت
O نگرش ایستا به مفهوم رقابت:
نگرش نئوکلاسیک به رقابت
_ رقابت یک وضعیت واجد شرایط خاص تعریف میشود
نگرش پویا به مفهوم رقابت:
1 نكوش هايك به رقابت
رقابت يك فرايند اكتشافى است و منجر به ارتقاء کارآمدی نظام اقتصادی از طریق
معرفی روشهای برتر پاسخگویی به نیازها میگردد
صفحه 4:
تعریف مزیت رقابتی
مجموعه عوامل یا توانمندیهایی که همواره شرکت
نسبت رقبا از خود نشان دهد (بامبوگر 1۹۸۹)
لآ عامل یا ترکیبی از عواملی که در یک محیط رقابتی بنگاه را بسیار موفقتو از سایر
بنگاهها مینمایلند و رقبا نمیتوانند به راحتی از ook تقلید نمایند (فیورر و چهارباغی,
۹5۰
ل] مزيت رقابتی تملیز یک شوکت در یک یا چند عامل میباشد که به آن شرکت اجازه
خدمت بهتر و ایجاد ارزش بیشتر برای مشتری و در نتیجه دستیابی به عملکود بهتر
نسبت به رقبا را میدهد (هانوما؛ ۱۹۹۹)
را قادر میسازد عملکرد بهتری
مزیت رقابتی بطور اصولی از طریق توانایی یک بنگاه در خلق ارزش بیای مشتریان
حاصل میشود (پورترء 1۹۸0)
لآ _ مزیت رقابتی نشان دهنده وضعیتی است که یک بنگاه را قادر میسازد در مقایسه با رقبا
ارزش اقتصادی بیشتری برای مشتریان خلق نماید (بارنی و هسترلی» ۲۰۰۲)
صفحه 5:
تعر یف مزیت ر قایتی (داس
O جمع بندی تعاریف اراه شده:
تمرکز اصلی سازه مزیت رقابتی بر:
کسب برتری نسبت به رقبا در یک یا چند عامل
مورد نظر مشترى
صفحه 6:
مفهوم رقابت و مزیت رقابتی در تئوربهای اقتصادی
مفهوم رقابت در نگرش کلاسیک اقتصاد
مفیهوم رقابت در نگرش نئوکلاسیک اقتصاد
رقابت و مزیت رقابتی از منظر اقتصاد سازمان صنعتی
رقابت و مزیت رقابتی از منظر اقتصاد سازمان صنعتی جدید و تئوری
بازیها
رقابت و مزیت رقابتی از منظر اقتصاد اتریشی و نگرش شومیتری
ea Ee |
o
صفحه 7:
مفهوم رقابت در نگرش کلاسیک اقتصاد
لا عمدتا مربوط به دوره قبل از قرن نوزدهم
Oo دیدگاههای اصلی:
*31 نكرش سوداكرى (مركانتيليسم)
تثورى مزيت مطلق (آدام اسميت)
تنورى مزيت نسبى (ريكاردو)
تئورى موهبت عوامل (هکچر و اوهلین)
پارادوکس لئونتیف
نظریه سیکل عمر محصول (ریموند ورنن)
نظريه شباهت كشورها (استيفن ليندر)
نظريه صرفه به مقياس
صفحه 8:
مفهوم ر قابت در نگرش کلاسیک اقتصاد (stat)
لا نگرش اقتصادی که اوج حاکمیت آن به قرن هیجدهم ميلادى
بر مى كردد
لآ نكرش سوداكرى (مركانتيلسيم): دخالت دولت براى كسب تراز
تجارى مثبت از طريق تشويق صادرات و جلوكيرى از واردات و
صرف درآمد اضافى حاصله براى خريد طلا و نقره (افزايشس
ثروت ملی براساس نگرش به مبادلات تجاری بعنوان بازی با
جمع صفر)
صفحه 9:
مفهوم ر قابت در نگرش کلاسیک اقتصاد (stat)
(Absolute Advantage) Cyow! als! تئوری مزیت مطلق oO
نقد جدی نگاه مرکانتیلسیم در خصوص نگرش به تجارت بعنوان بازی با جمع صفر _
دخالت دولت در نظام اقتصادی موجب کاهش رشد اقتصادی میشود. دست نامرئی "*
بازار و تجارت آزاد بهترین قانون است. لذا دولت نقش حداقلی و مسئولیت رفع
انحصار و گسترش رقابت را دارد
_ تاکید بو مزیت ناشی از تقسیم کار بینالمللی و تخصصی ششدن فعالیت اقتصادی در
سطوح منطقهای و ملی. رقابت برای برتری در یک فعالیت تخصصی که نسبت به
دیگران در آن مزیت مطلق وجود دارد
1 تاكيد بر آزادى سياسىء استقلال اقتصادی و تعریف جایگاه ویژه برای فعالان
كسب و كار در نظام اقتصادی
صفحه 10:
مفهوم ر قابت در نگرش کلاسیک اقتصاد (stat)
لا تنوری مزیت نسبی ریکاردو :(Comparative Advantage)
1 حتى اكر كشور يا منطقهاى مزيت مطلق نداشته باشد مى تواند با تكيه بر مزيت
تسن هود از تهارت بين الملل منقعت كسب لمايد ودر تمه حر ممموع ثروت
بيشترى در فرايند تجارت بينالمللى GE مى كردد (توجه همزمان به كارابى بيشتر
و عدم کارایی کمتر)
1# نقاط ضعف:
لآ نگاه ساده به تولید تک کالایی و تخصصی شدن حداکثری در یک بعد. كه با توجه به
نظریه بازده به مقیاس نزولی و موانع فراروی جایگزینی تولید دلایل عدم تحقق عملی
این نظریه روشن میگردد
عدم تبیین دلایل تفاوت در کارایی نیروی کار (بعنوان تنها عامل تولید در اين نظریه)
در سطوح منطقهای و ملی در رابطه با تولید کالای خاص
صفحه 11:
مفهوم ر قابت در نگرش کلاسیک اقتصاد (stat)
لا نظریه موهبت يا استعداد عوامل (۴۵۷۵۲ 0۶ ۱60۲۷
(Endowments
مدل هکچر و اوهلین (۴00): تفاوت در کارایی که موجب مزیت نسبی می گردد
بخاطر موهبت يا استعداد عوامل تولید (کار و سومایه) در دسترس است.
تفاوت بین کشورها بواسطه نوع عوامل تولید در دسترس آنها است و تفاوت در
بین محصولات نیز بخاطر نوع عواملی است که برای تولید آنها مورد نیاز است
کشورها در تولید محصولاتی دارای مزیت نسبی هستند که عامل تولید اصلی مورد
نیاز برای آن را با کیفیت مطلوب در اختیار داشته باشند. زیرا دسترسی بهتر به
عامل تولید موجب کاهش هزینه تولید میگردد. لذا روش تولید کشورها که اساس
ترکیب عوامل است. بواسطه تفاوت در قیمت عوامل در بين کشورهاء متفاوت
خواهد بود
صفحه 12:
مفهوم ر قابت در نگرش کلاسیک اقتصاد (stat)
(theory of Factor Endowments) Jolgs slaxiw! b Curge 4 bi oO
الگوی تولید و تجارت کشورها توسط موهبت عوامل یا قیمت عوامل قابل تبیین است
تجارت آزاد موجب تغیبر در قیمت عوامل تولید به سمت تعادل میشود (افزایش قیمت
عوامل وفور و کاهش قیمت عوامل کمیاب)
تجارت آزاد به نفع عوامل وفور و به ضرر عوامل کمیاب عمل مینماید و در کل به نفع
کشورها میباشد
با افزایش میزان عامل تولید وفور (عامل موهبتی) میزان تولید کالاهایی که وابستگی
بيشترى به اين عامل دارند با نسبت بیشتری افزايش مییابد. زیرا موجب جابجایی
عوامل تولید میگیدد. یک کشور میتواند از طریق تغيير در سیاست سیمایه گذاری خود
در ترکیب عوامل وفور نسبی خود نیز بمرور تغییر ایجاد نماید
صفحه 13:
مفهوم ر قابت در نگرش کلاسیک اقتصاد (stat)
0 پارادوکس لئونتیف:
1 بررسى تجربى مدل 110 توسط لئونتيف نشان داد على رغم انتظارى كه
براساس نظريه موهبت عوامل مىرود كه صادرات آمريكا كالاهاى سرمايهبر
و واردات آن کالاهای کاربر باشد نتایج بررسی ترکیب صادرات و واردات
این کشور با اين انتظار تطابق نداشت. که بعنوان پارادوکس لتونتیف
معروف گردید
توضيح لئونتیف برای این پارادوکس: کارگران آمریکا سه برابر کارگران غیر
آمریکایی بهرهوری دارند. دیگران این اختلاف را مبالغهآمیز دانسته و
حداکثر ۲۰ تا ۳۰ درصد در عمل میدانند و لذا نمیتواند این پارادوکس را
۱ = = ia) us
صفحه 14:
مفهوم ر قابت در نگرش کلاسیک اقتصاد (stat)
پارادوکس لئونتیف:
"! بررسی تاثیر منابع طبیعی: بخشی از کالاهای وارداتی سرمایهبر مبتنی
بر منابع طبیعی است که آمریکا در خصوص آنها دچار کمبود است
# تفاوت در شدت تاثیر عامل در تولید کالا: محصولات نساجی آمریکایی
نسبت به محصولات نساجی مکزیکی سرمایهبرتر هستند. محصولات
کشاورزی آمریکا سرمایهبر و محصولات کشاورزی بسیاری از دیگر
کشورها کاربر است
"1 علیرغم این تلاشها این پارادوکس هنوز باقی مانده است و لذا
تئوریهای جدیدی بجای مدل ۲۹0 ارائه گردید
صفحه 15:
مفهوم ر قابت در نگرش کلاسیک اقتصاد (stat)
تا نظریه سیکل عمر محصول (ریموند ورنن):
در طی مراحل مختلف عمر یک محصول مزیت نسبی تولید محصول از یک کشور به
کشورهای دیگر منتقل میشود. در مرحله اولیه هم عامل نوآوری و هم زمینه مناسب
برای تولید موجب ظهور یک محصول جدید میگردد. پیشتازی آمریکا در اختراع و
تولید محصولات جدیدی همچون تلویزیون و کامپیوتر نمونهای برای این نظریه
است.
رسیدن به مرحله بلوغ موجب استانداردسازی محصول میشود نقش عوامل غیر
قیمتی در تصمیم خوید کم میشود و نقش عوامل قیمتی افزایش یابد. لذا مکان
تولید به کشورهای جدید دارای مزیت هزینه انتقال مییابد. لذا پارادوکس لثونتیف
توسط این نظریه حل میشود. صادرات آمریکا در مراحل اوه عمر سر ححصول است
صفحه 16:
مفهوم ر قابت در نگرش کلاسیک اقتصاد (stat)
Oo جح
نظریه سیکل عمر محصول (ریموند ورنن):
"" این نظریه در ۳ دهه پس از جنگ جهانی دوم بدلیل شکاف
ere ae eee
فاصله تکنولوژیک بین کشورها و شبکه تولید جهانی توان توضیحی
این نظریه کاهش یافته است
* اما در هر حال برای شبکههای تولید جهانی که نوآوری در بازار
خانگی صورت میگیرد و در مرحله تولید از شبکه جهانی استفاده
میشود و همچنین برای کشورهای کمتر توسعه یافته که بدنبال
صفحه 17:
مفهوم ر قابت در نگرش کلاسیک اقتصاد (stat)
ws ل]
باهت کشور (استفن
ليندر):
" برعكس تتوريهاى قبلى كه بو بعد عرضه تمركز داشتند اين نظريه بر بعد تقاضا تاكيد
دارد.
_ این نظریه بدنبال تبیین تجارت بینالمللی بین کشورهایی است که دارای ویژگیهای
مشابه هستند. دو فرض اصلی این نظوبه عبارتند از:
0
یک کشور محصولاتی را صادر میکند که قبلا بازار داخلی عمدهای برای آنها داشته است.
تولید کننده به علت آشنایی با بازار داخلی محصول جدیدی را معرفی و تولید میکند که
مورد تقاضای این بازار باشد. در صورتی که بازاربه اندازه کافی بزرگ باشد تولید کننده به
تولید اقتصادی و قابل رقابت در بازارهای خارجی دست خواهد یافت
یک کشور محصولات خود را به کشورهایی صادر میکند که خریداران آن علاثق و سطح
درامد مشابهی با خریداران داخلی داشته باشد
صفحه 18:
“oe 4 ۰ a x
مفهوم رقابت در نکرش کلاسیک اقتصاد دام
نظریه شباهت کشور (استفن ليند, 1
در رابطه با فرض اول مى توان كفت اكرجه تاحدودی با نظریه سیکل عمر *
جهانی کنونی توان توضيحى اين نظريه قابل توجه نيست زيرا شواهد معارض زیادی برای
فرضيه اول مشاهده میشود
فرض دوم نمیتواند توضیحی درباره اینکه چرا یک کشور از ب
مشابه منشاء اولیه تولید میشود ارائه نماید.
- اما بطور کلی این نظریه بخشی از الگوهای تجارت بینالمللی را مى تواند تبيين نمايد. اكثر
تجارت بینالمللی محصولات صنعتی بین کشورهای با درلمد بالا و در قالب مبادله محصولات
مشابه صورت میگیرد
:840 نظريه بامدل glow *
1 در اين مدل كشورهاى با شرايط مشابه درآمدى و علائق طرفين مبادله هستند ولى در نظريه اج او
کشورهای با تفاوت در موهيت عوامل اقدام به مبادله مى نمايقد.
ابه دارد اما در بازار
كشورهاى داراى ويؤكيهاى
در این نظرج جورد سبادله قرار میگیرند ولی در جدل اج او تواردانی و
صادراتی متفاوت خواهند بود بدلیل تفاوت در موهبت عامل
صفحه 19:
مفهوم رقابت در نگرش کلاسیک اقتصاد «دام)
لآ نظریه صرفه به مقیاس:
_لیندر ابتدا بحث صرفه به مقیاس را مطرح نمود.
در مدل اج او فرض میشود بازده به مقیاس ثابت است. اما در اینجا
تاکید بر بازده به مقیاس فزاینده است
مستلزم کسب تخصص و ایجاد ظرفیت قابل توجه برای تولید یک یا
چند محصول خاص با حجم اقتصادی است نه تولید همزمان محصولات
متعدد در حجم کوچک و غیر اقتصادی
صفحه 20:
مفهوم رقابت در نگرش کلاسیک اقتصاد «دام)
لا نظریه صرفه به
=
دو نوع تجارت صورت میگیرد:
O تجارت بین صنایع: براساس مفهوم مزیت نسبی صورت میگیرد. تجارت بین کشورها با
ویژگی تفاوت در موهبت عوامل عمدتا ماهیت بین صنایع دارد
آ" تجارت درون صنایع: تجارت بین کشورها با تشابه در موهبت عوامل براساس مفهوم
صرفه به مقیاس صورت میگیرد
8 مشکلات این
[] مطالعات تجربی تجارت درون صنایع به علت تجمیع اطلاعات مشکل است و موجب
تخمین بیش از اندازه میشود
۲ _ این مدل نمیتواند توضیح دهد چه کشوری کدام نوع محصول را تولید خواهد کرد لذا
الگوی تجارت درون صنایع قابل پیش بینی نیست
له نطو می رسای نظریهبرای توضیح تجارت درون سنایع نیا زمند نظریه موهبت
عوامل میباشد
صفحه 21:
مفهوم رقابت از منظر نگرش نو کلاسیک اقتصاد
2222-١ رح
*_براساس این نگرش بنگاه بعنوان یک کار کرد تولیدی وظیفه تبدیل
دروندادها به بروندادها را با هدف کسب حداکثر سود برعهده دارد
اساس تحلیلهای این نگرش به در نظر گرفتن فرض تعادل
(Equilibrium) بر میگردد
alo بازار و ماهیت رقابت
لا رقابت کامل
لا انحصار کامل
لا رقابت انحصاری
تا انحصار چندجانبه
صفحه 22:
مفهوم رقابت از منظر نکرش نئو کلاسیک اقتصاد «داس)
۲ رقابت کامل
* _ شرایط بازار رقابت کامل
* . حضور تعداد نسبتا زیاد خریدار و فروشنده بنحوی که هیچ یک از خریداران و
ار نداشته باشند رفتار آنها بر قیمت مبادله تثیر گذار باشد
فروشندگان
آزادی ورود به بازار برای خریداران و فروشندگان و فقدان ماتع بر سر راه جابجایی
منابع يا تغييرات قيمت
* أكاهى كامل تمامى فعالان بازار نسبت به شرايط عوامل مرتبط با مبادله
0 حداكثر سود در وضعيت برابرى درآمد نهايى با هزينه نهابى (تعادل عرضه و تقاضا) بدست
میآید. در شرایط پایداری بلندمدت به علت برابری قیمت با هزینه نههایی سود اقتصادی
واحد صفر خواهد بود
استراتژی بنگاه در چنین بازاری نقش حداقلی در خلق مزیت رقابتی دارد
این مدل قدرت نیروهای رقابتی در تخریب سود و نارکارآمدی بنگاه در شرایط عدم امکان
تمایز و فقدان موانع ورود را نشان مى دهد
صفحه 23:
مفهوم رقابت از منظر نکرش نئو کلاسیک اقتصاد «داس)
لا انحصار کامل یا بنگاه مسلط بر بازار
* فقط یک بنگاه
نوان عرضه کننده در بازار حضور دارد که از شرایط منحنی تقاضا
بالقوه حاضر به پرداخت حداکثر چه مبلغی برای تصاحب
آگاه است (مشتر:
محصول میباشند)
قیمت محصول توسط بنگاه انحصارگر بنحوی تعبین میشود که حداکثر سود را
كسب تمايد
1 در مدل اولیه انحصار کامل موانع ورود جدی بر سر راه ورود دیگر بنگاههای
عرضه کننده به بازار وجود دارده لذا انحصارگر یک دوره طولانی می تواند به سود
اضافی دسترسی داشته باشد
* _ مدلهای همارز مرتبط با انحصار کامل:
* . مدل قیمتگذاری محدود: قیمتگذاری با فرض امکان ورود رقبای جدید به بازار
* مدل بازارهای مورد منازعه
صفحه 24:
مفهوم رقابت از منظر نکرش نئو کلاسیک اقتصاد «داس)
لا رقابت انحصاری
مدل رقابت انحصاری که توسط چمبرلین معرفی گردید بعنوان نقطه
مقابل مدل رقابت کامل, بر امکانپذییی متمایزسازی توسط بنگاه تاکید
دارد
در اين مدل هم حداكثر سود ناشی از برابری درآمد نهایی با هزینه نهايى
خواهد بود. که متمایزسازی محصول موجب افزایش سود و تعادل
بلندمدت میشود
این مدل نقش عمدهای برای استراتژی بنگاه در نظر میگیرد. حقامتیاز»
علامتهای تجاری» خدمات مشتری» شهرت. و دیگر ویژگیهای مشابه
میتوانند بعنوان منبع ایجاد تمایز موجب خلق مزیت رقابتی گردند
صفحه 25:
مفهوم رقابت از منظر نکرش نئو کلاسیک اقتصاد «داس)
ل] انحصار چندجانبه
تعداد محدودى بنكاد در فضاى بازار حضور دارند بطور عمدداى تحت تاثير يكديكر قرار دارند و از رفتار يكديكر مطلع
این مدلهابرخلاف مدلهایرقابت کامل و اتحصار کامل دای مفروضات و پیامدهای متفاوتی هستند. در برخی از
مواقع به اين مدلهاء مدلهاى حدسى متغير كويند زيرا فرض مى شود هريك از بنكاهيهاى حاضر در بازار مفروضات يا
حدس هابى براى خود درخصوص gy هاى متغير واكنش رقبا به رفتارهاى بنكاه دارند
مدلهای تنوری اتحصار چندجانبه که دارای گونههای متعدد پیچیدای است راهکارهای قابل توجهی برای استراتژی
بنكاه ارانه مى نمايد. بعنوان مثال مى توان در تعین استراتزی قیمت گذاری و روندد از آنها ببهره كرفت
مدرهاى شتاخته شذه ابن مجموعهة
1 مدل اوليه كورنت (1474) كه بر انحصار دوجانبه با حضور دو بتكا در بازار تمركز دارد. در اين مدل فرض مى شنود
مقدار توليد عرضه شده براى رقابت مشخص است و در نتيجه قيمت فروشس بالاتر از هزينه توليد در نظر كرفته
میشود که موجب سود قتصادی مثبتمیشود
مدل اوليه برتراند (1445) مشابه مدل كورنت است با اين تفاوت که هریک از بنكاهها فرض مى كند قيمت فروش
بتكاه ديكر از قبل تعيين شده ست
8
پیرو در بازار وجود دارد
صفحه 26:
o
o
0
اقتصاد سازمان صنعتى (10) بر مطالعه بخش عرضه اقتصاد. بویژه در بازارهایی که
بنگاههای تجاری در آن نقش فروشنده را ایفاء مینماینده تمركز دارد.
ی نظر جرج استیگلر اقتصاددان برنده جایزه نوبل اقتصاد سازمان صنعتی در خصوص
مباحثی همچون ساختار و اندازه بنگاهها (یک یا تعداد زیادی, و متمركز بر فعالیت خاص
يا فاقد تمرکز/ دلایل ایجاد این ساختار, اثرات تمرکز بر رقابت؛ اثیات رقابت بر قیمت.
سرمايه گذاری, نوآوری و غیره میباشد.
چارچوب 5-6-۳: براساس این چارچوب که اوایل دهه ۱۹۳۰ توسط «ادوارد مزون»
ارائه شد. ساختار یک صنعت بر رفتار بنگاههای موجود در آن صنعت تاثیر میگذارد و
رفتار بنگاههها نیز عملکرد صنعت را تعیین مینمایند. لازم بذ گر است که این چارچوب
عمدتا بر صنعت تمرکز دارد نه بنگاههای منفرد.
صفحه 27:
Performance
S-C-P Jao
Conduct
بنگاههای فعال]
در صنعت
Structure
ساختار صنعت
صفحه 28:
رقابت و مزیت رقابتی از منظر اقتصاد سازمان صنعتی (ادامه)
0
ساختار صنعت اشاره دارد به تعداد فروشندكان يا تعداد بنكاههاى فعال در آن صنعت.
چتنچه مفهوم اندازه را در قالب یک پیوستار رنه کنم در یک طرق ييوستار ساختاربازان زر انحماری
قرار دارد که فقط یک بنگاه در آن حضور دارد. در طرف دیگر پیوستار بازار رقابت کامل قرار دارد که در آن
تعداد زیادی بنگاه کوچک حضور دارد
رفتار اشاره دارد به شدت رقابت بين بنكاههاى رقیب فعال در یک صنعت. اين رفتار شامل
تمامى كزينههاى انتخابى استراتزيك و تاكتيكى بنكاههاء رفتار قيمت كذارىء استراتژی و بازاریابی
محصولء تحقيق و نوآورى» سرمایهگذاری در تجهیزات کارگاه. و تاکتیکهای قانونی میباشد.
عملکرد نیز به تجمیع سودآوری بنگاههای منفرد اشاره دارد که در سطح صنعت
اندازهگیری میشود. در این چارچوب عملکردبطور خاص تمركز دارد بر كارابى توليد و تتخصيص»
شاخصهای فرایند عملیات, حقوق صاحبان سهام. اشتغال کامل و نرخ نوآوری
صفحه 29:
رقابت و مزیت رقابتی از منظر اقتصاد سازمان صنعتی (ادامه)
لا براساس مدل 5-6-۳ در وجه ساده میتوان بیان نمود که یک
بازار با درجه بالای تمرکز تحت تسلط تعداد کمی بنگاه با اندازه
بزرگ قرار خواهد داشت که در نتیجه این ساختار رقابت کمی بین
فعالان صنعت صورت خواهد گرفت و در نتیجه قیمت بالای محصول
و سودآوری قابل توجه از پیامدهای این ساختار میباشد.
لا در مقابل ساختار بازار مشتمل بر تعداد زیاد بنگاههای کوچک موجب
درجه بالای رقابت و درنتیجه قیمت و سودآوری پایین خواهد ند
صفحه 30:
رقابت و مزیت رقابتی از منظر اقتصاد سازمان صنعتی (ادامه)
8
دومين نقش عمده در فرايند توسعه مفهوم اقتصاد سازمان صنعتى كه موجب شد زمينه براى
بكاركيرى آن در حوزه استراتؤى بنكاههاى تجارى فراهم تر شود, به آقاى "جو بين“ برمى كردد
"بین" با تاکی بر عناصوی از ساختار صنعت ورای موضوع درجه تمركز: نسبت به توسعه بارادايم
ساختار- رفتار- عملكرد اهتمام ورزید. این عناصر شامل تمرکز خریدار و تمین کننده. جایگزینهاء
درجه تمایز محصول, توزیع اندازه بنگاههاه شدت موانع ورود. ساختار هزینههاء ادغام عمودی و
تنوع. درجه تاثیر قوانين دولتى؛ و دیگر موارد مشابه میباشد
“بين“ يارادايم ساختار- رفتار- عملكرد را از طريق انجام مطالعات تجربی در خصوص ارات
ساختار بر عملکرد آزمایش نمود. آثار تجربی بعدی در حوزه مدل 10 عمدتا تحت تاثیر کار "بین
بر موضوع روابط بین ساختار و عملکرد متمرکز گردید. ولی متفیر رفتار بصورت مستقیم
اندازهگیری نشد بلکه بصورت استنباطی با آن برخورد شد. در اين مطالعات عملکرد صنعت بعنوان
متغیر وابسته و متفیرهای ساختاری صنعت همچون درجه تمرکز و موانع ورود بعنوان متغیرهای
مستقل مورد توجه و بررسی قرار گرفت
صفحه 31:
رقابت و مزیت رقابتی از منظر اقتصاد سازمان صنعتی (ادامه)
1 مدل 5-6-8 بر عوامل تقويت کننده شدت رقابت تمرکز دار و لذا این رویکرد
میتواند در درک رقابت و استراتزی رقابتی بسیارمفید باشد
در مطالعات اخبر تمرکز محققان اقتصاد سازمان صنعتی عمدتا از تجزیه و تحلیل
سطح صنعت به سطح گروه استراتژیک و بنگاه تغییریافته است
آ۳ - براساس نگرش ساختار-رفتا- عملکرد. عملکرد بنگاهها در یک گروه استراتزیک
خاص عمدتا تحت تاثیر عوامل ساختاری همچون تعداد رقبا مباشد
0
اخيرا مطالعات متعددى انجام شده است كه در آن بنكاه بعنوان واحد تجزيه و
تحليل مورد توجه قرار كرفته است. در اين مطالعات ويزكيها و استراتؤيهاى بنكاه
همچون اندازه. هزينه تبليغات و هزينه تحقيق و توسعه به Ol pod متغيرهاى
ساختارى صنعت بعنوان عوامل تعيين كننده عملكرد بنكاه مورد توجه میباشد
صفحه 32:
رقابت و مزیت رقابتی از منظر اقتصاد سازمان صنعتی (ادامه)
دیدگاههای حاصل از اقتصاد سازمان صنعتی نقش بسیار مهمی در توسعه مدلهای
مدیریت استراتژیک درخصوص نحوه دستیابی به مزب
چشمانداز سازمان صنعتی و تحقیقات مربوطه دیدگاههای روشنی درخصوص اینکه
چگونه بنگاهها میتوانند از طریق موقعیتیابی در زمینه ساختار صنعت و پیگیری
استراتژیهای مناسب آن ساختار به مزیت رقابتی دست یابند» ارائه نموده است
اما به هر حال ادبیات نظوی سازمان صنعتی در تولید یک نظریه جامع مزیت رقابتی با
محدودیتهایی مواجه است. شرایط متدولوژیکی این رویکرد مستلزم آن است که
نظریه بصورت یک مدل ریاضی با یک راه Jo تعادلی تعریف شود که این خود یک
محدودیت مهم است. علاوه بر اين ادبیات نظری مدل سازمانهای صنعتی توجه کمی به
عوامل درون سازمانی داشته است و همچنین در اندازهگیری مستقیم رفتار در مطالعات
تجربی با شکست مواجه شده است
صفحه 33:
رقابت و مزیت رقابتی از منظر اقتصاد سازمان صنعتی (ادامه)
0
0
"میشل پورتر" پیشقدم بکارگیری مفاهیم اقتصاد سازمان صنعتی برای مدوین استرامری. میباشد.
مشخصا وی پادایم ساختا- رفتر- عملکرد را نان یک مدل سیستماتیک براى ارزيابى رقايت و
ای بیشینهسازی سود به مدیران معرقی میکند.
تدوین استرا
پورتر و دیگر نویسندگان استراتژی مقصود اصلی مدل سازمان صنعتی در کاهش قدرت اتحصار در
بازار را معکوس نموده و بدنبال معرفی استراتژیهایی برای بشینهسازی قدرت انحصاری بنگاه هستند.
دیدگاه اصلی پورتر آن است که تعیین کنندههای اصلی رقابت و عملکرد به سیاستگذاران بخش
عمومی و مدیران کسب و کار مربوط است اگرچه این گروه اهداف متفاوت و واگرایی نسبت به هم
دارند
در واقع بسیاری از محققان و فعالان حوزه مدیریت استراتژیک از طریق کتاب استراتژی رقابت
(۱۹۸۰) آقای پورتر بویژه مدل مشهور پنج نیرو با اقتصاد سازمان صنعتی آشنا شدهاند. پورتر از طریق.
آین متل بخس عمدهآی ار تایج تحقیقات سارمان صحی را به حیطه مدیریت آستراتزیک وارد تموده
امك زور ماكر ححت كير كهره على عروت رارك كر تظر كرام قد امت
صفحه 34:
مدل پنج نیروی رقابتی پورتر
تهدید تازه واردین
تهدید کالاها و خدمات جانشین
صفحه 35:
رقابت و مزیت رقابتی از منظر اقتصاد سازمان صنعتی (ادامه)
لا رویکرد
زمان صنعتی دارای محدودیتهای جدی نیز میباشد:
یکی از مباحث جدی آن است که پویایی فزاینده محیط کسب و کار به معنی آن است که
عوامل ساختار صنعت و مرزهای صنعت سریعا تغییر میيابند. استفاده از ساختار صنعت در
قالب مدل پورتر برای تجزیه و تحلیل نیروهای رقابتی فعلی و ایجاد تعهدات بلندمدت
براساس نتایج این تحلیلها ممکن است موجب ایجاد یک موقعیت ضعیف برای بنگاه در
فردا شود زیرا در برخی از صنایع تغییرات به سرعت روی میدهد.
یکی از مسائل جدی مدل پورتر و اقتصاد سازمان صنعتی بطور کلی آن است که براساس
این نگاه صنایع در وضعیت تعادل احساس میشود و فرض میشود که مزیت رقابتی پایدار
است. اما در واقع در دنیای سریعالتغییر امروزی تکیه صرف بر اقدامات دیروزی؛ حتی اگر
نتایج موفقی داشته باشد. موجب شکست در فردا خواهد شد
در واقع تغيير و نولورى عامل ايج
صنعتی در توجه به پویاییهای تعاملات رقابتی دردسر ساز است و باید با احتیاط جدی
تجویزهای صورت گرفته توسط اقتصاد سازمان صنعتی را مورد بررسی قرار داد
اد وضعیت عدم تعادل هستند لذا ضعف نگرش سازمان
صفحه 36:
از منظر اقتصاد سازمان صنعتی جدید و تئوری بازیها 01۱0
در اواخر دهه ۱۹۷۰ نتایج تجزیهو تحلیلهای آماری گسترده نشان داد استفاده از چارچوب
5-6-۳ نه تنها موجب افزایش بازده نشده بلکه در مواردی نتیجه عکس نیز داده است. به
بیان دیگر شواهد قوی آماری برای تبیین رابطه بین ساختار و عملکرد مشاهده نشد
با توجه به ناکارآمدی فزاینده مدل 5-6-8 و علاقه فزاینده محققان اقتصاد به استفاده از
نظريه بازيهاء مفهوم «تلوری سازمان صنعتی جدید» براساس بکارگیری تئوری بازیها در
تحلیلهای اقتصادی سازمان صنعتی ظهور و بسط یافت
لآ ویژگیهای متمایز ٩۷10 عبارتند ازن
a
lea ابید
* _ تمرکز بر توسعه مدلهایی برای تحلیل رفتار بنگاه
تکیه بر تحقیقات تجربی مبتنی بر مدلهای تعریف شده از رفتاربنگاه
توانایی ۷10 در توصیف نظری رفتار بنگاه عمدتا تحت تاثیر توسعه نظریه بازیبهای غیر
همکارانه (6۵186 ۷6 000۳۵۵/) در دهه ۱۹۷۰ میباشه<
صفحه 37:
رقابت و مزیت رقابتی از منظر اقتصاد سازمان صنعتی جدید و تئوری بازیها ودامه)
O 5,3 تحقیفات سازمان صنعتی جدید عمدتا بر مطالعات نظری (در مقابل مطالعات تجربی
سازمان صنعتی) بوده است
لآ مفهوم وضعیت نظريه بازى يا وابستكى بازده: براساس نكرش تثورى بازها وابستكى بازده در
تعاملات طرفین مشاده میشود بدین مفهوم بازده یا سود حاصل از عمل يك طرف مبادله تحت تاثير
انتخاب طرف دیگر میباشد
1 تنوری بازیها در شرایط تصمیمگیری که نوعی تعارض يا تقابل منافع احساس میشود
راهنمای مناسبی برای تصمیم گیری است. بنابراین تحلیل رفتار رقابتی یکی از حوزههای
اصلى کاربرد نظریه بازیها در اقتصاد و مدیریت میباشد. لذا نقش عمدهای در رفع نقطع
ضعف تتوری سازمان صنعتی در تحلیل رفتار بنگاهها خواهد داست
صفحه 38:
از منظر اقتصاد سازمان صنعتی جدید و تئوری باز بها (دامه)
بازیگران: حداقل ۲ بازیگر
قواعد بازی: زمانبندی تحرکات طرفین» اقدامات ممکن برای طرفین؛ اطلاعات در دسترس هر یک از
بازیگران در هر حرکت
1 برونداد: نتیجه حرکات هر یک از بازیگران
بازده: ترجیحات بازیگران در خصوص برونداد بازى
ل انواع بازیها:
= بازی ایستا: هر بازیگر یک حرکت میتواند انجام دهد و در زمان بازی اطلاعی از عمل رقیب ندارد
بازی پویا:بزیگر بصورت مرحلهای بازی میکند و حداقل از حركات قبلى رقيب اطلاعاتى دارد
1 طبقهبندى انواع بازيها بياساس دو عامل زمانبندى حركات و عدم اطمينان در رابطه با
بازده رقبا:
* بازى ايستا با اطلاعات كامل: بازى بويا با اطلاعات کامل, بازی ایستا با اطلاعات ناقص, بازى يويا با
اطلاعات ناقص
صفحه 39:
رقابت و مزیت رقا
از منظر اقتصاد سازمان صنعتی جدید و تئوری بازبها (دامه)
لا از مفهوم تعادل برای شسناسایی ترکیب
استراتژی يا استراتزیهایی كه احتمالا بازيكران
انتخاب مینمایند استفاده میشود
لا ساختارهای رقابتی در بازار براساس نظریه بازیها:
رقابت نش: تحلیل رفتار رقابتی در ساختار بازاری که محصولات مشایه در آن عرضه میشود و
برونداد بازى براساس تعادل قیمتی ناشی از عرضه و تقاضا تعیین میشود
رقابت مارشال: تحلیل رفتار رقابتی در ساختار بازار ناقص و حاوی ورود درونزای بنگاهها به
عرصه رقابت
استکلیرگ: تحلیل رفتار رقابتی برای بازار مشایه با ساختار نوع اول با این تفاوت که یکی
ان نقش رهبر را در بازار دارد
رقابت استکلبرگ با ورود درونوا: در اين مدل فرض امکان ورود رقبای جدید به مدل رقایت
استكاير ك أضاقة مى تود
صفحه 40:
رقابت و مزیت رقابتی از منظر اقتصاد سازمان صنعتی جدید و تئوری باز بها (ادامه)
سا د
ط قوت نظریه سازمان صنعتی جدید:
تمرکز بر تحلیل رفتار رقابتی و بسط چارچوب 5-6-۳
"ذا توجه به ضرورت اعمال پویاییهای فرایند رقابت در تحلیلها
لا نقاط ضعف نظریه سازمان صنعتی جدید:
1# عدم توجه موثر به عوامل درونی بنگاه همچون نظریه سازمان صنعتی
"3 عکیه بیش از حد بر توانمندیهای ریاضیات تحلیلی در تبیین رفتار رقابتی
"1 نگرش به رقابت و رفتار رقابتی بعنوان یک پدیده عینی و قابل
اندازهگیری کمی
صفحه 41:
رقابت و مزیت رقابتی از منظر اقتصاد اتریشی و نگرش شومپتری
لآ طی سالهای اخیو نگرنی شومبتری تاثیر فزایندهای بر تحقیقات استراتوی داشته است
لا _ نگوش شومبتری تا حدود زیادی ريشه در مکتب اتریشی اقتصاد دارد که از اواخر قرن
نوزدهم ظهور و بسط یافته است. اگرچه بصورت رسمی در آثار تحقیقاتی استراتژی
کمتر به این مکتب فکری استناد شده اما در واقع تاثیرات آن بسیار بیشتر از نمود
پییونی است که احساس میشود
لآ اين مكتب ريشه در نگرش ذهنیتگرای آلمانی به اقتصاد دارد که بیای مفهوم ارزش
اقتصادی ماهیتی وضعیتی و وابسته به ادراک افراد قانل است
لا اعمال مفهوم پویایی در تحلیل اقتصادی بعنوان یک عنصر جدی مورد نظر این مکتب
فکری است که بعنوان نقد نگرش ایستای ناشی از دیدگاه نئوکلاسیک حاکم بر اقتصاد
مطرح شده است
صفحه 42:
رقابت و مزیت رقابتی از منظر اقتصاد اتریشی و نگرش شومپتری (دامه)
ل] عناصر اصلى نگرش اتریشی به رقابت و استراتژی:
_ سود بعنوان مشوق اکتشاف کارآفرینانه و نوآوری. زیرا توسعه اقتصادی نتیجه تلاش
بنگاهها برای ارائه محصول جدید و ایجاد فرایندهای تولید و بکارگیری روشهای نوین
سازمانی است
تاکید بر ماهیت نامتعادل اقتصاد. وجود پراکندگی اطلاعات
هایک موجب استمرار وضعیت عدم تعادل خواهد بود و لذا رقابت یک فرایند پویا و در
حال تکامل دارد. کارآفرین نقش اساسی در مواجهه با این شرایط عدم تعادلی دارد
1 مدلسازى عوامل تعيين کننده موفقیت در کسب و کار براساس درک موقعیتی از شرایط
با توجه به ماهیت ناهمگن بنگاهها,تاثیر عوامل تاریخی؛ و عدم امکان اثبات
تکرارپذیری وقایع
_ ماهیت غیر قابل مشاهده و غیر قابل اندازهگیری عوامل موثر بر کسب و کار. لذا
مطالعات كمى كمراه كننده و غير واقعى خواهد بود
براساس دیدگاه
صفحه 43:
رقابت و مزیت رقابتی از منظر اقتصاد اتریشی و نگرش شو
Ij اساس یک نگرش جدید به استراتژی را بنا می
نهد که منطق آن بر درک و کسب فرصتهای موجود در بازار متلاطم استوار است
کسب تجربه و انعطافپذیری از عناصر اصلی این نوع نگرش به فرایند رقابت میباشد
آ" . توجه همزمان به مفهوم اکتشاف و نادیدهگرفتن هوشمندانه وقایع یکی از عناصر جدی
رفتاررقابتی است. که مستلزم حضور فعال در بازارمیباشد
مدیران دو نقش اساسی را برعهده دارند:
"1 نقش اساسی در فرایند کشف و نادیدهگرفتن
۰
ی (ادامه)
تصمیم گیری درخصوص ترکیب منابع و بکارگیری آن در فرایند رقابت
عدم تعادل در بازار براساس این نگرش ناشی از اعمال درونزای مدیران و تغیییات
برونزای موجود در محیط همچون تغییرات در فناوری» علائق مشتری, اقدامات دولت و ..
صفحه 44:
رقابت و مزیت رقابتی از منظر اقتصاداتریشی و نگرش شو
ی (ادامه)
O خطوط اصلی راهنمای رفتار رقابتی براساس نگیش اتریشی به اقتصاد:
تاكيد بر نقش و جایگاه منطق فرصتشناسی در استمرار موفقیت
تاكيد بر ضرورت بکارگیری قواعد ساده و منعطف در سازماندهی فعالیتهای رقابتی
توجه به موقعیت زمانی و گذرا بودن فرصتها
اهمیت یادگیری فعال بنگاه در محیط بازار و در شرایط واقعی
ضرورت استفاده از الگوهای سازمانی مدولار برای انطباق با شرایط پویای محیطی
تاکید بر رویکرد فرایندی به استراتژی و سازمان در تعامل با محیط متلاطم
صفحه 45:
رقابت و مزیت رقابتی از منظر اقتصاد اتریشی و نگرش شومیتری (ادامه)
لآ عناصر كليدى نكرش شوميتر در ارتباط با مفهوم رقابت و مزب
نقش اساسی سیکل تجاری در تحلیل رویکرد تکاملی سرمایهداری
تاثیر عوامل درونزا و برونزا بر تغییرات در سیکل تجاری. که بجز عامل نوآوری سایر
عوامل درونی و بیرونی قابل کنترل هستند و تغییرات کیفی ایجاد نمیکنند
تغیبرات کیفی در سیکل تجاری تحت تاثیر عوامل ناپیوسته و ساختار شکن است که
اساس آن نوآوری است
اهمین نواوری در جامعه سرمایهداری:
O ایجاد تحول در سیکل تجاری که موجب تغییر در بازده میشود
1 جايكزينى روشيها
نقش نوآور و عامل
ارهای سنتی با روشهای جدید برای استمرار حیات اقتصادی
بودن کارآفرین بعنوان موتور محرک پویایی سیکل تجاری
پایداری نظام سرمایهداری تاش از ماهیت متحول و توزآینده آن آست که مقهوم
«تخریب خلاق» را ضروری میسازد