صفحه 1:
صفحه 2:
نظام آمارهای مالی دولت
صفحه 3:
۳
صندوق بین المللی پول در 908 م ضوابط لازم الاجرا بودن
شفافیت بودجه ای را بر اساس طبقه بندی نظام آمار های مالی دولت
که با رعایت خصوصیات زیر انجام می كيرد اعلام نمود و به 6729
: کشور عضو صندوق اعلام کرد
Te
صفحه 4:
شفافیت عملکرد شامل داراییها ,بدهیها ودرآمدها »هزینه ها <
عدم تلقی فروش داراییهای سرمایه ای به عنوان در آمد <
ییری از تداخل اعتبارات هزینه با اعتبارات تملک داراییهای <
سرمایه ای و بالعکس
هماهنگی با استانداردهای پذیرفته شده جهانی از سوی صندوق <
بين المللى يول
قابلیت مقایسه بودن بودجه به عملکردهای دولت ها با یکدیگر <
Te
صفحه 5:
دستورالعمل بالا به دلیل اينکه در ضوابط (OOO کلیه دادو سند <
ها به صورت نقدی ثبت میگردید در سال 99 مورد تجدید
نظر قرار گرفت و در نظام تجدید نظر کلیه جریانها بر پایه روش
,تعهدی ثبت می شوند
Te
صفحه 6:
نظام آماری تخصصی اقتصاد gfs دستورالعمل نظام آمارهای دولت <
کلان را تشریح می کند که علیرغم آن ممکن است در برخی موارد با
.نظام پایه حسابداری مالی متفاوت باشد
این دستور العمل به جنبه های علمی گرد آوری آمارها به طور نظام <
. مند می پردازد اما وظیفه راهنمایی در اين زمینه را دارد
Te
صفحه 7:
فراهم میسازد 95 مهمترین فرصت های تحلیلی که دستورالعمل <
: عبارت است از
تهیه چارچوبجامع. برلیت حلیلو ارزیابیسیاستمالن هف لصلی, 1 <
تهیه چارچوبجامع. مفهومیو حسابداریمناسبب رلیت حلیلو ارزیابی
.سياستمالى
تجزيه و تحليلاندازه بخشعمومی: تحلیلگوانمالله عمومی, 2 <
برلیت حلیللندازم بخشعمومیو... به طور سنتیاز لمارهای
,بودجه لولستفادم کردند
~
Te
صفحه 8:
: تحلیلاثر ب خشیزینه ها .3 <
تحلیلگران در بیان اثر بخشی مخارج بر فقر زدایی و...علاقه <
.روز افزونی از خود نشان داده اند
: تجزیه و تحلیلف عالتهاومالی۸ ۶
برای دستیابی به این هدف اغلب به جای استفاده از آمار کل <
,بخش دولت از آمار بخش عمومی استفاده می شود
زبه هنگام سازیو همسازیمعیارهایت حلیل, 5 <
معیارهای شناخته شده بین المللی را به 0]5 دستورالعمل <
منظور گرد آوری آمارهای مورد نیاز برای تجزیه و تحلیل
.مالى به هنكام ميكند
_
Te
صفحه 9:
: اعبار تجزیه و تحلیل.6 ۶
مفاهیم طبقه بندی ها و تعاریف پایه ای مورد استفاده در این <
دستورالعمل صرف نظر از شرایط کاربرد آن به اصول اقتصادی
. بستگی دارد که از نظر جهانی معتبر است
Te
صفحه 10:
کاربرد هاى نظام 015
طراحى نظام آمارهاى مالى دولت به منظور فراهم كردن آمارهايى <
است كه سياست كذاران را قادر ميسازد تا ييشرفت هاى ايجاد شده در
.فعاليت مالى را مطالعه كنند
.مجموع بخشعمومیو بخشدولنی1 ۶
فعا لتهیسطح مشخصیاز دولت 2 ۶
دادو ستد بینسطوح دولنی3 ۶
رحس
صفحه 11:
ساختار و ویژگی های نظام 0۲5
بخشهایت حتپوشش: خشهایعمومیو دولتیرا تحت 1 <
پوششقرار میدهد. ae خشها مه لاه دستگای #واقصادی
ميتولنند دارلييها را تملككنند بدهوليجاد نمايند و به منظور
به دستآوردنحقوقخود با دستگاههایدیگر به فعالتهای
.لقتصادیو دادو ستد بپردازند
شبتف عالتهایاقتصادی: جریانه نشاندهندم تولید و .2 ۶
تبدیلو تغییر با از بینرفتنارزش لقتصادیستند در نظام
آمار هایما لیدولتدو نوع جریاندادو ستد و سایر جریانهانی
لقتصادی3بتمیشود
صفحه 12:
صورت وضعیت عملیات دولتی نتایج کلیه دادو ستد ها یی را <
,ثبت می کند که در طول یک دوره اتفاق می افتد
صورت وضعیت سایر جریان های اقتصادی در داراییها تعهد ها <
و ارزش ویژه را به طور خلاصه ارائه می کند
ارزشگذاری:جریانها «دارلییها و تعهدها و ارزشویژم در ,3 <
به قیمتهایجار وی ازاریارزشگذاریشده 975 دستورا لهمل
لند.لما ثبتارزش لسمیلسناد بدهیدولتبه عنولنیکقلم
.یادداشتی پ بش ی بنیشدم لست
صفحه 13:
ترازنامه : ترازنامه براوب خشک لدولتیا بخش. 4
عمومیشاملتمام ذخایر دارلییهایما ارو غیر ماللی» بدهیه و
ارزشویقه ب خشلستکه ارزترویژه ب خشب زابر با ارزش
.كلهمه دارلييها منهاوارزرك لهمه تعهدتاست
نظام لمارويكيارجه : تبتجامع دادو ستدها و ساير ,5 <
جريانهاواقتصادوباعثادغام کاملجريانها و ذخاثر و از بنین
,رفتنمغایرتهایی ینترازنامه ی لفتتاحبه و لختتامیه میشود
صفحه 14:
طبقه بندوجريانه و ذخاتر : که بسه شیوم هایمتفاوتلنجام .6 ۶
طبقه بندی دادو ستد درآمدی بر اساس آن که مالیات باشد پا انواع دیگر <
در آمد
دادو ستد های هزینه ای بر اساس هدف یا موضوع اقتصادیشان طبقه <
بندی میشود
داراییها بر اساس مالی وغیرمالی بودن آنها طبقه بندی میشود <
تعهدات و داراییهای مالی هم بر حسب نوع سند هزینه مالی و هم بر <
حسب بخش واحدی که داراییها نگه داشته شده توسط دولت را منتشر می
.كند
صفحه 15:
: جارجوبدولتى. 7 *
از انجا كه تحليل كل بخش دولت یا بخش عمومی باید شامل <
طیف وسیعی از ملاحظات باشد و هیچ شاخص مستفلی برای
اقلام تراز جدیدی0]5 همه اهداف کافی نیست لذا در نظام
.معرفی شده اند
تعاریف تجدید نظر شده در آمد و هزینه به تجدید نظر در <
وضعیت دادو ستدها در داراییهای غیر مالی و معرفی اقلام
.جديد تراز منجر شد
0
كليه دادو ستد هايى كه مستلزم تحصيل يا واكذارى داراييهاى
مالی است اکنون به عنوان دادو ستد مالی تلقی می گردد و
خالص وام گرفتن پا وام دادن كميت تراز کننده ای است که به
عنوان خالص تحصیل کلیه دارایی های مالی منهای خالص کلی
. بدهی های ایجاد شده در نتیجه دادو ستد تعريف ميشود
صفحه 16:
تفاوت نظام 5]وبا 502
مهمترینتفاوتایناستکه نظام آمارهایما لیدولتبر دادو .1 ۶
بر تولید و مصرفج5 ستد مالیتمرکز دارد در حالیکه
كالاها و خدماتقاكيد دارد . در نتيجه تلقىاز فعا لبتطى
به طور لساسی با تلقیلینف عالتظ 015 توليدودولتدر نظام
. متفاوتلستج(]5 در
در بسیاریاز موارد تهیه آمارهایما ایدولتاولینگام در ,2 <
.گردآوریآمار هوک لب خشدولتدر حسابهایمالیخولهد بود
لستاما ممکنلسنج5 همانند 9۲5 تعريففاهيم در نظام ,3 ۶
. پوششی کدسته خاصاز دادو ستدها تا حدودیمتفاوتب اشد
صفحه 17:
اجرای نظام 9۲5
در اجرای این نظام چند مساله مشترک احتمالی وجود
؛دارد
با توجه به اینکه جریان های اقتصادی از کشوری به کشور
که 5و دیگر متفاوت است اجرای بخش کوچکی از نظام
معمولا در برخی از کشورها در ابتدای اجرای نظام انجام
می شود برای جمع آوری داده ها که به منظور تعیین
. الویت ها ی عمومی انجام می گردد مناسب نیست
به گذشت زمان و پیشرفت در فضایی 95 اجرای نظام
نیاز خواهد داشت که توسط جریانها و نیازهای متفاوت یک
. کشور تعیین می شود
>
۳
۳
صفحه 18:
احتمال دارد که بسیاری از کشورها به منظور استفاده از اين نظام <
مسیر مشابهی را طی کنند : در اولین گام ممکن است کشورها ساختار
طبقه بندی تجدید نظر شده در صورت وضعیت عملیات دولت یا
صورت وضعیت منابع و مصارف نقدی را بپذیرند و برای آنکه
بتوانند از کارکرد موثر اقلامی مانند مطالبات درامد و هزینه آگاهی
,پیدا کنند در آمارهای نقدی وجود خود تعدیلاتی به عمل آورند
گام بعدی ممکن است جمع آوری اطلاعات ترازنامه در مورد تعهدات
و دارایی های مالی باشد که بتوان به انجام بر آوردهایی از سایر
جریان های اقتصادی نظام دست یافت که به اقلام مالی مربوط می
ع شوند
۲
صفحه 19:
قدم احتمالی مشکل تر جمع آوری مجموعه کاملی از اطلاعات مربوط ۶
به ذخایر دارایی های غیر مالی است که در یک سازمان مشخص
.نگهداری شده و به قیمت های جاری بازاری ارزشگذاری شده اند
در نهایت باید نظام تعهدی کاملا گسترش یاقته ای معرفی کرد که <
.بتوان با آن ترازنامه های کاملی تهیه نمود
صفحه 20:
انجام برخی اصلاحات ضروری است 9۶5 برای رسیدن به اهداف نظام <
: که به دو مرحله زمانی کوتاه مدت و بلند مدت تقسیم میشود
: اهداف کوتاه مدت <
تغییر در ترکیبساختار بودجه .قبلاز سال966 در بودجه, 1 <
متجاوز از 6۳0 تا 000 تبصرم وجود داشتو بعضیاز نها ماهیت
دلئمیدلشتند که در بودجه هر سال(تکرار میشود لما از سال
بیشتر تبصره هاودلئمییا تصویبو 1900) بر لساسنظام
ea SF SLE pe A Dh sl pS alone 2
,لمدم
صفحه 21:
: لصلاح در روشبرآورد در آمدها و هزینه ها .2 <
روش براورد هزینه قبل از سال Ed بسیار ابتدایی بود البته در <
حال حاضر تفاوت زیادی ندارد . اما اگر بودجه ریزی بر اساس نظام
آمار های مالی دولت تهیه و تنظیم شود تحول مثبتی در نظام بودجه
,ریزی صورت خواهد پذیرفت
صفحه 22:
اصلاح روش پیش بینی در امدها و هزینه های بودجه دولت شامل
:موارد زیر است
روش پیش بینی کوتاه مدت و مبان مدت درامدها و هزینه های بودجه
دولت
د شاخص هایی برای تجزیه و تحلیل هزینه و براورد هزینه پایه
در بخشهای مختلف
براورد هزینه ها بر اساس وظایف دستگاه هزینه های پایه و اهداف
کمی و فیزیکی فعالیت های مورد نیاز
>
۳
۳
صفحه 23:
لصلاح در نظام مدیریتلطلاعاتب ودجه لی: لستفادم از لینروش.3 <
موجبشناسايويدهودولتبام لقتصلا ملىةيشود . لینکار کمک
میکند تا دولتبتولن بتبه لصلاح مدیری دج خود لقدلم
ند و خود را به سطوح ب دجه ریزک شور هاودیگر به
,خصوصبه سطح لقتصاد ملیی رساند
سیستم جدید رایانه ای مدیریت اطلاعات بودجه شامل موارد زیر ۶
: است
مدیریت مکانیزه اطلاعات مربوط به درامدها و هزینه های عمومی <
مدیریت مکانیزه اطلاعات مربوط به شرکت های دولتی <
ایجاد ارتباط منطقی میان بخشهای اصلی بودجه <
محاسبات آماری - تهیه نمودارها و جداول کمی برای استفاده کلیه <
دستگاه های تجربیات آنها
~
Te
صفحه 24:
لصلاح نظام طبقه بندیو شفافسازودر آمدها و هینه ه که .4 ۶
: لهدلفویر را در بر دارد
هماهنگ شدن بودجه با استاندارد های جهانی برای قابل مقایسه شدن <
بودجه کل کشور با بودجه سایر کشورها با رعایت قانون
هماهنگ شدن شاخص های مالی دولت با شاخص های حسابهای ملی <
به منظور براورد آثار متقابل متغیر های اقتصاد کلان شفافیت عملکرد
. است0]5 بوده یکی از خصوصیات مهم نظام
صفحه 25:
اهداف بلند مدت
: لصلاح در ساختار حسابداری,.1 *
در سال 900 روش بودجه ریزی دولت از برنامه ای به ۶
عملیاتی با نواقص بسیار زیاد تغییر یافت بدون اينکه در قانون
مربوط به بودجه تغییر کند . در نتیجه سیستم حسابداری مورد
استفاده بر نقدی بود و بر اين اساس تا زمانی که پولی وصول
و یا پرداختی انجام نمیگرفت در دفاتر ثبت نميشد. از اين رو سیستم
حسابداری بر مبنای نقدی در اصل نقطه آغاز است برای حسابداری
.دولتی
: لصلاح روشهاویودجه لی, 2
در ايران سير تحول بودجه ریزی از مرحله سنتی به روش بودجه ۶
ریزی برنامه ای و بودجه ریزی افزایشی محدود گردیده است.. از
و بودجه ریزی بر مبنای 005 بودجه ریزی عملیاتی و سپستم
spe اجرایی مدونی در دست نیست و آنچه که
ته شد بیشتر درباره ادبیات بودجه در ایران بوده است
۲
صفحه 26:
لصلاح نظارتبودجه لین ضرورندارد شفافسازیی ودجه لی.3 ۶
لنجام شود . منظور از شفافسازییودجه لوی عنیحسابهاوی خش
عمومیپیشبینیو بر اوردهاویودجه لوکه در لختیار کلیه
سازمانها و لفراد قرار میگیرد که تهیه و تنظیم و لجرلی
. سیاستهاییودجه لویه نحوویا منافع. ارتباط دارد
,شفاف سازی بودجه ای امکان پاسخگویی دولت را تقویت می کند <
:شفاف سازی بودجه ای بر 6۶ اصل استوار است <
صفحه 27:
اصل اول : شفافیت وظایف و مسئولیتها . یعنی اهمیت دقيق بين
فعالیت های بودجه ای » پولی و موسسات عمومی در درون دولت
از یک طرف و بین بخش عمومی و خصوصی از طرف دیگر
. ارتباط وجود داشته باشد
اصل دوم: دسترسی عموم به اطلاعات این اصل ناظر بر نیاز به
اطلاعات بودجه ای جامعه و ضرورت پایبندی دولت به انتشار
. اطلاعات بودجه ای در زمانی کاملا مشخص است
اصل سوم : تطبیق با استانداردهای بین المللی حسابداری و آماری:
که تاکید می شود گزارش عملکرد دولت باید با استانداردهای بین
. المللی حسابداری و آماری مطابقت داشته باشد
اصل چهارم : تضمین بی طرفی و یکپارچگی اين اصل بر روش
. های سنتی و کمک حسابرسی مستقل و استقلال آماری تاکیید دارد
>
۳
۳
صفحه 28:
: هدف های طبقه بندی بودجه ای به صورت زیر خلاصه می شود ٠
تسهيلبرنامه ريزوو تصميم كيرئ: بايد به نحووياشد.1 ٠
كه تصميم كير ىإسانلنجام شود و تغییرانپ یشنهادودر
بودجه را به وضوح مشخصنماید و از طرفديكور منابع تامين
لحتبار آنها را معینسازد زیرا هر گونه تغيير در هزينه ها بايد
, با تغییر در درلمدها باشد
بهبود مدیریت: کارلییمدیرانرا میتوانبا تحققبرنامه های, 2 <
لعلام شدم و جكونكئنيليبه اهدلفسازمانسنجید ,بودجه
مجموعه برنامه هاوكشور لسدتو با لستفادم از طبقه بندى
. بودجه لى لهدلفو برنامه ها شناسايوموشود
صفحه 29:
تجزیه و تحلیلپ یامد هایلقتصادیحاصلاز لجرلی, 3 <
بودجه :دولتها بخشعمدم لواز هزینه هاوکشور را به خود
لختصاصداده aul | عملیاتدولنتاثیر زیادویر لقتصاد کشور
, دارند
تسهیلک نترلو نظارنبر فعالتهایبولت لصلنظارت.4 ۶
مردم بر وصولدر لمدها و لنجام هزینه ه در کلیه کشورهایی
که حکومتپارلمانیدارند مورد پذیرشقرار گرفته لستطبقه
. بندویودجه لیلجر لیدقیقلینلصل را فرلهم میسازد
تخصیص مطلوب منابع : طبقه بندی بودجه ای حجم عملیات را پیش <
بینی و از طریق فرایند تقسیم کار وظایف میان سازمانها را تعیین و
سپس میزان اعتبارات لازم را برای تحقق اهداف مشخص می سازد
. علاوه بر ایجاد آگاهی نسبت به وظایف از تداخل وظایف و انجام
عد |
~
صفحه 30:
Meh) aby Sie ati
یکی از چالشهای فعلی اقتصاد ایران نظام بودجه ریزی است . بودجه ٠
از یک سو با مسایل کلان چون رشد اقتصادی بیکاری و به طور کلی
با رونق و رکود اقتصادی در ارتباط است و از سوی دیگر با توجه به
منابع و مصارف آن وضعیت کوچکترین اجزای یک اقتصاد مانند
شرکتهای دولتی تا بزرگترین جزء آن یعنی یک وزارتخانه مشخص
.می شود
صفحه 31:
دسته بندی تبصره های بودجه در قالب موضوع های مشخص
هماهنگ شدن طبقه بندی در امدها
همامنگ شدن شاخص های مالی دولت با شاخص های ملی
شفاف شدن درامدها و هزینه ها و مشخص شدن سهم واقعی آنها
تلقی عواید حاصل از صادرات نفت خام به عنوان واگذاری دارایی
تنظیم بودجه دستگاه های اجرایی در چارچوب دستورالعملها
براورد هزینه های بودجه بر مبنای روش بودجه عملیاتی
حذف همه ردیف های اعتباری مربوط به هزینه های متفرقه
اصلاح نظام اعتبارات بودجه
حذف ردیف های اعتباری زیر ردیف دستگاههای اجرایی
3
>
3
>
>
3
3
3
صفحه 32:
انواع طبقه بندی بودجه ای در ایران
منابع و مصارف <
منابع که دریافت های دولت محسوب میشوند , منابع به 0 گروه در <
آمدها »واگذاری داراییهای سرمایه ای و واگذاری داراییهای مالی
مصارف پرداختهای دولت محسوب میشود . که 0 گروهند : <
» اعتبارات هزینه ای که به طبقه بندی هزینه ها هم مشهور است
تملکداراییسرمایه لی2 <
تملکدارلییمالی.3 ۶
—~
Te
صفحه 33:
طبقه بندی عملیات. وظایف دولت مورد شناسایی قرار گرفته و با <
تقسیم به برنامه چگونگی دستیابی به و انجام وظایف مزبور
,مشخص می گردد
طبقه بندی سازمانی از قدیمیترین طبقه بندی بودجه است کلیه <
سازمانهای دولتی که به نحوی از بوددجه لستفاده می کنند بر اساس
.وظایف و اهدافشان در گروه های مشابه قرار میگیرند
طبقه بندی اقتصادی از مهمترین طبقه بندی بودجه است که برای <
تجزیه و تحلیل عملیات دولت و انجام برنامه ریزی های صحیح و
. تصمیم گیری نهایی در سطوح عالی استفاده میشود
Te
صفحه 34:
ol i lil رد اب al | Sal