صفحه 1:
واژه های رایج در اپیدمیولوژی
واژه های رایج در اپیدمیولوژی:
(دانستن آن لازمه زبان علمی اپیدمیولوژی است)
000
صفحه 2:
(Health) co.”
براساس تعريف 17.11.0/آ سلامت يا تندرستى عبارتس از حالتى كامل
از آسایش جسمی- روانی و اجتماعی نه فقط در بيمارى و ناتوانى
(Disease) «jk. *
اختلال در فعالیت های جسمی و روانی و اجتماعی
(Disability) 31,56 *
کاهش موقت يا درازمدت قدرت فعالیت یک فرد را گویند
معلولیت (۲۱2901020)
كلف قایاست نام کت aa bg احتماعی در تک فرد درنشکه نقص
عضو یا آموزش ناکافی برای انجام,وظیفه ای معین یا شرایط دیگر.
صفحه 3:
ناخوشی (665 1110
خالة اذه Gale ces toes sme, Ocal خر ناه
*#*مراقبت (Health care) (vilag
آن دسته از خدماتی است که بوسیله فرد. اجتماعات و یا موسسات
خدماتى به منظور حفظء ارتقاء يليش و بازسازی سلامت ارلئه می شود
و مراقبت هاى بهداشتى بسيار فراكير بوده و خدمات درمانى را نيز
شامل مى شود.
(Health Index) **شاخص سلامت
يك بيان رياضى از حللت تندرستی اجتماع بوده و از فرمولهای خاص
بدست می آید مثل انواع میزانها.
000
صفحه 4:
*** بررسی بهداشتی (Health survey)
نوعی بررسی که به منظور جمع آوری اطلاعات در مورد وضعیت سلامتی یک
جمعیت انجام می شود.
(morbidity)! *
هر انحرافی (عینی یا ذهنی) از آسایش جسمی- رولنی و اجتماعی را گویند که در
این مفهوم گاهی کسالت و ناخوشی مترادف بکار میروند.
بررسی ابتلا 50۳۷6 وان تطادمصه)
روشی برای تخمین شیوع و بروز بیماری در یک جمعیت است. یک بررسی ابتلا
معمولا برای دستیابی به واقعیت های موجود در انتشار یک بیماری طراحی
ميشود نه آزمون یک فرضیه.
(Incidence Rate) 35» 5;
سرعت وقوع وقایع جدید در یک جمعیت است و با کسر نشان داده میشود
تعداد وقایع جدید در یک دوره مشخص
و
تعداد افراد مواجهه یافته یا خطر در طی دوره مشخص زمان
صفحه 5:
dnfestation) .50;*
رشد و تکثیر عوامل بیماریزا در سطح بدن مثل شپش تن
Ancubation period) 4505 099°
فاصله زمانی بین هجوم یک عامل بیماریزای عفونی تا ظهور اولین علایم
و نشانه های بیماری گویند.
*#بیماریزا (۳۵0060)
یک عامل بیماریزای عفونی که قادر به ایجاد بیماری باشد.
**دوران استقرار (2631:1001 122011011032)
يعنى فاصله زمانى بين شروع تأثير عليتى يك عامل تا ايجاد اولين نشانه
هاى بيمارى.
(Disease preclinical) Jt jin 6b?
بیماری بدون علایم و نشانه ها بیریرری
صفحه 6:
(prevalence Rate) ¢5-5 میزان #*
مهو افرادی oe Aarau Ise ws بت خاصاا سماری را دازاناشند.
جمعیت که در این زمان ن یا دوره در معرض خطر ابتلا به خاصه یا بیماری هستند.
* بیماری بومی (Endemic Disease)
خطور دایمی یک بتماری یا عافل عففنی در یک محدوده جفوافنلنی یا
جمعيت معين را كويند.
*# تک گیر(60072010)
وقوع غیرمنظم- تصادفی و نادر یک بیماری در یک منطقه و در
زمانهای مختلف را می گویند.
(Epidemic) ¢¢ 5 402°
وقوع يك ببقارى ديا ats یا رفتار بهذاشت حاص دربي طقف يا
pose LT Gite pe lela” Mase ees alae باشد.
بنابراين همه كيرى حالتى است نسبين
صفحه 7:
(pandemic) ,.<Jk*
حالتی از همه گیری است که در یک سطح بسیار وسبع اتفاق می افتد
و نسبت بزرگی از جمعیت را در برمی گیرد.
(Communicable Disease) 51, 4).
بیماربهلیی که درفتیجه عوافل عفونی تا ترشحات منم آنها ایجاه شده
د كتولئد أن فرت ها حدران الوذه (محرن): بضورت: تفي عا عدر ستقت +
آراراة زان حول واسط فاقل ها محتط نان مرا جدين
شود.
#*عفونت (۶601101ص)
ورود. گسترش و تکثیر یک عامل عفونی در بدن انسان یا حیوان را
و می گویند.
**عفينى بودن anfeCiousness) متحصه ای از دک ايف
عفونی در زمینه سهولت انتقال نسبی آن به میزبانهای دیگر كويند.
000
صفحه 8:
*عفهنت پذیری (11086011۳011117): مشخصه ای از میزبان که
او را برای عفونت پیداکردن آماده می کند.
* عفمنت زليى ol uric (Infectivity) از عامل بیماریزا
مبنی بر قابلیتش در ورود. بقاء و تکثیر در میزبان.
* حدّت(6 ۲01۵606
درجه قابلیت بیماریزایی یا قدرت تولید بیماری توسط یک
میکروارگانیسم در یک میزبان خاص گویند . بشكل عددى-
تعداد موارد بيمارشده در اثر يك عا اص
تعداد كل عفونت يافتكان يا مواجه يافتكان به آن عامل
000
صفحه 9:
(isease subclinical) Jb cos **بيمارى
وضعیتی از بیماری که با استفاده از آزمایشهای خاص قابل تشخیص
است و هنوز علایم بالینی مشخص نشده است.
(Communicable period) «515 0)30"
دوره ای که طی آن عامل عفونی می تواند به صورت مستقیم یا
غیرمستفیم از فرد عفونت دار به فردی دیگر یا از حیوان عفونی به
انسان منتقل شود.
000
صفحه 10:
**“مخزن (Reservoir of Infection) cigic
شخص, حیوان» گیاه. خاک پا مجموعه ای از اینها که عامل بیماریزای
عفونی به طورطبیعی در لن زندگی و تولید مثل کند و برای بقايش
به لن وابسته باشد. و در لن به نحوی تولید مثل کند که بتولند به
یک میزبان حساس منتقل شود
بعبارتی زیستگاه طبیعی عامل بیماریزای عفونی را مخزن گویند
(Source of Infection) cigic aio”
انسان. حیوان. شیئی یا مواد که از آنمیک علمل عفونیبه یک
میزبان منتقل می شود.
به تعریف مخزن عفونت مراجعه شود
000
صفحه 11:
pollution) آلودگی *
هرنوع تغییرات نامطلوب در هو آب یا غذا را گویند.
میزبان (1305)
یک انسان پا حیوان زنده دیگری از جمله پرنده پا بندپا که بتواند در
شرایط طبیعی عامل عفونی را مسکن داده و نگهداری کند.
(Carier) Jo”
انسان یا حیوانی که یک عامل عفونی خاص را بدون داشتن علایم
دهد و به صورت منبع بالقوه عمل نمايد که cle بالینی درخود
می تواند حامل دوران کمون و حامل دوران نقاهت باشد.
000
صفحه 12:
*#ناقل (Vector)
به حشره یا هر حامل زنده ای که عامل بیماریزای عفونی را از
فرد تیا محیظ آلهده ند فرد حشاس محیط اظراف و بااغذای
او انتقال دهد.
ys
pee 7
به فردی از یک جمعیت پا گروه اطلاق می شود که بیماری»
اختلال سلامتی و با شرلیط خاص تحت بررسی را دارا باشد.
000
صفحه 13:
(primary Case) *#*مورداولیه
فردی که بیمازیدرا در خانواده شا گروه تخت مطالعه وازد مش كلد
* جداسازی (190121108)
جداساختن افراد یا حیوانات عفونت دار از سایرین در طی دوران
واگیری در شرایطی که انتقال مستقیم یا غیرمستقیم عامل بیماریزای
عفونی را به حساسها قطع یا محدود کند.
*#مراقبت (112866سی)
رسیدگی دائمی با روشهایی که به علت عملی بودن؛ یکنواخت بودن و
سرعتشان انتخاب شده لند نه به علت صحت زیادشان و هدف یافتن
تغییرلتی که در روند یا توزیع بیماری به وجود می آید تا بتوان براساس
آن پژوهش يا مبارزه را بنا نهاد.
000
صفحه 14:
پدیده 055 (iceberg phenomenon),
در اپیدمیولوژی فراولنی واقعی یک بيمارى در جامعه به كوه يخ تشبيه
مى شود. موارد شناخته شده بيمارى كه در معرض ديد بوده و كمتر
است به رلس كوه يخ و قسمت بيشتر موارد كه ينهان و ناشناخته است
به بخش بزركتر توده يخ كه زير اب است تشبيه ميكردد..
(follow up) 6s.”
زیرنظر قراردادن درازمدت یک فرد یا گروه یا جمعیت خاص که بعضی
3 مشخصات مورد توجه در آنها ارزیابی شده است.
**مواجهه- مواجهه يافته (601 15200056 (Exposure
افراد يا كروههايى كه با عمل خطر بيمارى تماس داشته اند.
(outcome) wi **بى
تمام نتایج محتمل به علت مواجهه با یک عامل علیتی گویند» گاهی
این تغییرات در حالت سلامت و به علت رفع يك مشکل بهداشتی
بوجود می آید
000
صفحه 15:
Estimate) 01,6 gw?
بیان کمیتی یک مقدار یا ارزش گویند. که تقریبی مي باشد.
*“فرضيه (Hypothesis)
انگاشتی که درنتیجه مشاهده و تفکر بدست می آیسو به پیش بینی
های قابل ابطال منجر می شود.
**“توزيع (111012اط0015]3)
خلاصه شده افرادى كه در دسته هايى از جمعيت اندازه كيرى شده
است.
(Effectiveness) ¢ 165 SU **كارسازىء
SUS cel از مک مداغله با حدمت el نتایج elit aos
جمعیت در مقایسه با نتایج مورد انتظار گویند.
000
صفحه 16:
(Evaluation) ..4.43,!*
فرایندی با بالاترین عینیت و نظم ممکن برای تعیین تناسب و
تاثیرگقاری فعالیت ها در رابطه با اهداف آنها.
خطرقابل قبول (1516 ع1طهاوعععه)
کمترین خطری که در هر برنامه مد نظر قرار می گیرد.
اپیدمیولوژیست (5ذ 0091010 1حظ)
محف ركه وقوع لجارى شا ENE خاضص لوط دنه سارت را در
ریمعت مطاعه س كني امه کات #میار م با شمازی بت وظایف
او بحساب آورده اند.
000
صفحه 17:
(Clinical Epidemiology) اپیدمیولوژی بالینی
کاربردی از اپیدمیولوئی که در شرایط بالینی و مراقبت های مرتبط با
آن انجام می شود
(Chemoprophylaxis),..5,!o #*پیشگیری
تجویز یک ماده شیمیایی یا دارو جهت جلوگیری از ایجاد عفونت یا
ایجاد بیماری واضح.
(Public Health) (ogee cutlugs®
فعالیتی سازمان یافته و اجتماعی است که به متظور حفاظت؛ ارتقاء و
بارش اسلامت اذ إن اجام من اک نکه ال وی نامه (P Ay gle
بر پیشگیری از بیماریها و تامین نیازهای بهداشتی جامعه است.
000
صفحه 18:
*#* سالهای زندگی با نا توانی تعدیل شده (۸5)
Disability Adjusted Life Years
نوعی شاخص فاصله سلامتی است که سالهای از دست رفته زندگی» جه از
بین رفته به علت مرگ زودرس و چه به هدر رفته در نتیجه نا ae
ناشی از بیماریهای غیرکشنده را محاسبه می کند,
(DALY=YLL+YLD*
(LL)*
سالهای از دست رفته زندگی به علت مرگ زودرس
(YLD)*
سالهای سلامتی از دست رفته به علت ناتوانی ناشی از پی آمدهای غیر
کشنده بیماریها و آسیب ها
000