وسايل اطفاء و اعلام حريق

صفحه 1:
موضوع مورد بحث: وسایل اطفاء و اعلام حریق 

صفحه 2:
مقدمه : آتش سوزي يكي از خطرناك ترین پدیده هايي است که خسارت جاني و مالي زيادي بوجود مي آورد . در بررسي آمار و علل آتش سوزيهاي كشورهاي مختلف صنعتي » چنین نتيجه گرفته شده است که قریب 9" تا(60 درصد آتش سوزیها قابل پیش بيني و پيشگيري مي باشند . در اغلب اوقات هر حريقي با يك شعله یا جرقه کوچك آغاز مي شود که اگر فوراً کشف شود حتي میتوان با يك خاموش کننده دستي ۰ آن را مهار کرد. 

صفحه 3:
احتراق: احتراق» واکنش پیوسته اي است که در آن سوخت با عناصر معيني ‎AS‏ ‏در بين آنها اكسيزن جه به صورت آزاد و چه به صورت ترکیب وجود کرد (به تعوان مهمترین ناه اکمید کنند) تر کین مي شوک بر اي وین بار در آمريكا سه عنصر لازم براي برقراري آتش » يعني اكسيزن زقوا)؛ مرو حا و كرما را بصورت متلت متماری الاضلاع نمایش دادن و آن را مثلث آتش نامیدند. این طرز نمایش ساده از نظر آموزشي سودمند است ولي امروره؛ مثلث آتش كلاسيك را بايد به گونه اي نمایش داد که جنبه ديناميك احتراق را نشان دهد؛ زيرا سوختن يك عمل استاتيك نيست بلكه واكنش ديناميك و بيوسته اي است. 

صفحه 4:
Fire Triangle 

صفحه 5:
:منابع ايجاد حريق «جراغهاي روشنايي »حرارت ناشي از هر منبع مانند لوله هاي آب داغ ‎٠‏ جريان هواي ديكهاي بخار »ماشين آلات برقي و غير برقي «آتش سيكار» كبريت و فندك و... *تجمع الکتریسته ساکن در وسایل » مواد و »ينكه سيستم هاي تهویه که ممکن است بدلیل گرماي ناشي از اصطکاك پروانه‌هايي که خراب سوار شده اند يا به خوبي سرویس و نگهداري نمي شوند و نیز ناشي از جرقه هاي الكتريكي موتور پروانه و یا کلیدها ایجاد مي شوند. 

صفحه 6:
y [ wy. } OPPO ‏طبقه بندي آتش سوزي ها بر مبناي استاندارد‎ NFPA’ ‏حریق گروه ظ) (جامدات):‎ ‏به حريقهايي گفته مي شود که بعد از سوختن از خود خاکستر باقي مي گذارند‎ ‏و باكب نیز واکنش شیمیایی خطر نا ندارند.‎ ‏بهترین روش جهت اطفاء حریق اين طبقه از آتش سوزي ها روش خنك‎ ‏كردن مي باشد.‎ ‏حريقهاي گروه 9 (مایعات):‎ © ‏این گروه شامل حريقهاي ناشي از مایعات و یا جامدات قابل تبدیل به مایع مي‎ ‏باشد. مایعات از نظر محلول بودن در آب و نیز محلول بودن به دو دسته‎ ‏لع میک‎ ‏مايعاتمحلولد رآبمثلمتانولو لسيدلتيك‎ : 0 ‏قابلمحلولدر لبمثلنفتو بنزين‎ petal BC ‏طريقه مناسب براي اطفاء آتش سوزي گروه () خفه کردن مي باشد.‎ 

صفحه 7:
© حريقهاي گروه () (الکتریسیته) . این گروه شامل حريقهايي است که در آن برق و الکتریسته به نحوي دخالت دارد. بهترین روش جهت خاموش کردن آتش سوزيهاي برقي؛ طریقه قطع كردن اكسيزن يا خفه كردن است. <- حريقهاي گروه () (فلزات قابل اشتعال) : این گروه شامل حريقهاي ناشي از فلزاتي نظیر منگنزء آلومینیوم و ... است براي اطفاء اين حريقها بايد با توجه به نوع فلزء از كيسولهاي مخصوص استفاده كرد. 

صفحه 8:
© نا د Ordinary Flammable Electrical Combustibles Liquids Equipment ها ارق 

صفحه 9:
59 8< 

صفحه 10:
وسایل و لوازم مبارزه با آتش سوزیها (وسایل اطفاء حریق دستي): وسایل و لوازم آتش نشاني از ابتدايي ترین و ساده ترین وسایل تأ مدرن ترین ‎ett!‏ شد اسك ابتدايي ترين وسيله آتش نشاني سطل آب است. سطل آتش نشاني حدود 46 ‎ul‏ داشته و نشته اي در زیر آن تب فده انب پاشیدم با هب سهولت و فشار صورت گیرد. غالباً این سطلها به رنگ قرمز مي باشند. - سطلهاي شن و ماسه : اين سطلها نيز به رنگ قرمز بوده جهت سهولت استفاده و حمل و نقل داراي 

صفحه 11:
- خاموش کننده ها (کپسولها) الف - خاموش کننده آبي سود اسید » آب و گاز » آب و هوا ب - خاموش کننده پودر شيميايي پودر و گاز » پودر و هوا ج - خاموش كننده هاي نوع كفي کف شيميايي » کف مكانيكي د خاموش كننده كاز كربنيك ذ ‏ خاموش كننده هاي هيدروكربورهاي هالوزنه خاموش كننده هاي فوق الذكر در انواع و اقسام كوناكون دستي و جرخدار با ظرفيتهاي مختلف ساخته مي شوند. HalGuard 

صفحه 12:
انواع خاموش کننده هاي مذکور. داراي يك کد رنگي مي باشند که میتوان با توجه به آن : نوع کپسول را مشخص کرد در زیر به این کدها آشاره شده کد رنگی __|ماده خاموش کننده قرمز أب سیاه كربن دي اكسيد آبي پودر شيميايي خشك ‎ed‏ مایم تخیر شونده ‎ ‎ ‎ 

صفحه 13:
Type of Fire Extinguishers Their uses and their colour coding according to BS EN 3 : 1996 The contents of an extinguisher is indicated by a colour zone on the body of the extinguisher 1 1 CARBON WATER POWDER FOAM acacia! For wood,paper.textile For liquid and For use on For liquid and and solid material fire electric fires liquid Fires electrical fires ‎DO NOT USE on‏ ل ‎ee | DO NOT‏ مه ع5نا 9/017 0م ‎liquid, electrical or pier ‏یه‎ Benes ‏دعم ادا‎ ‎ ‎ ‎ 

صفحه 14:
خاموش کننده ها : به منظور شناسايي خاموش کننده ها در محیط کار طبق استاندارد 8 از حروف و اعداد براي خاموش کننده هاي نوع () وظ) استفاده مي شود . در حريق نوع 8) درجه بندي از 06800 صورت گرفته که اين اعداد بیانگر قدرت فيزيكي خاموش کنندگي مي باشند؛ مثلا خاموش کننده با نشان 00 () خاموش کننده اي است که مي تواند حريقي از گروه 8) را به مساحت (400 فوت مربع؛ خاموش نماید . در حريق نوع 8) » درجه بندي از (0©)0 -1) صورت كرفته است و ساير خاموش کننده ها تنها با حروف ( 0) , () ) مشخص مي شوند. 

صفحه 15:
بقهاي كلاسهاي ظ) كپسولهاي اطفاء حریق و سطح قابل پوشش براي حريقهاي اي نمق ‎(BeQ‏ 

صفحه 16:
چگونگي استفاده از خاموش کننده‌ها در اطفاء حریق شامل چهار مرحله زیر است: ۳.۵.۵.8 کشیدن پین روي دستي کپسول قرار دادن (هدف گرفتن) سر نازل درپایه حریق فشار دادن دستي یا هندل کپسول انجام حرکت جارويي شلنگ کپسول جهت اطفاء 

صفحه 17:
تهیه ونگهداري خاموش کننده هاي قابل حمل : خاموش کننده هاي قابل حمل در صورتي مفید خواهند بود که نوع صحیح آن و به تعداد كافي در محل مناسبي در دسترس بوده و بطور صحیح نگهداري شده و آموزش هاي لازم نیز به افراد استفاده کننده از آنها » داده شود. خاموش کننده مي بایست در محلهاي آشكاري با علائم استاندارد» نزديك دربها» در راهروها در محل هاي نشستن و جاهاي مشابه در طبقات مختلف باشد. آنها بايد براي استفاده آني در كليه شرايط به آساني در دسترس باشند لذا نباید يشت درب هاء قفسه ها يا در وسط محيط كار قرار كيرند؛ همجنين مي بايست لااقل در فاصله (0© متري از آتش در دسترس باشند . 

صفحه 18:
ارتفاع نصب خاموش کننده دستي براساس اصول 6۵ 0: |( خاموش کننده هايي با وزن کمتر از ©0) کیلوگرم» باید به گونه اي نصب شوند که سر خاموش کننده در ارتفاع بالاتراز حدود 4.0 متر از کف قرار نگیرد. 0. خاموش کننده هايي با وزن بیش از ©0 کیلوگرم؛ باید به گونه اي نصب شوند که سر خاموش کننده در ارتفاع بالاتراز حدود 4.9 متر از کف قرار نگیرد. .در هیچ موردي نباید فاصله بین ته خاموش کننده و زمین کمتر از 40 سانتي متر باشد. 

صفحه 19:
تعیین تعداد کپسولهاي اطفاء حریق با استفاده از روش 06206): کلیه کپسولها بر حسب عامل یا ماده ضد حریق» روش عملکرد» ظرة » جريان پرتابي در خط افقي بر حسب فوت. زمان تخليه؛ دماي نگهداري و كلاسهاي حریق طبقه بندي میگردند. لذا با داشتن اطلاعات فوق الذکر و تعبین محل از نظر کیفیت خطر و درجه بندي خاموش کننده؛ به تناسب میزان خطر محلء حداکثر مساحتي که خاموش کننده. حفاظت مي کند را میتوان بدست آورد. حال با توجه به مساحت تحت پوشش کپسول میتوان تعداد کپسول مورد نیاز براي هر کارگاه را طبق رابطه زیر محاسبه نمود. مساحت کارگاه تعداد كيسول - - سطح تحت پوشش کپسول 

صفحه 20:
با توجه به تعداد کپسول مورد نیاز» نحوه چیدمان کپسولها باید بگونه اي باشد که تمام سطح کارگاه تحت پوشش قرار گیرد. سطح تحت پوشش کپسول عبارت است از مساحت مربع محاطي به دایره اي به شعاع تحت پوشش کپسول. این شعاع را میتوان با استفاده از جدول 6۳69<() بدست آورد. سطح تحت يوشثر 

صفحه 21:
جعبه آتش نشاني ‎(Prepon)‏ شامل لوله هاي آب. شلنگهاي انتقال آب که در سر آنها نازلهاي پاشش آب وجود دارد» که شامل قرقره‌هايي که شلنگ به دور آنها مي پیچید و کپسول آتش نشاني که در صورت بروز حریق بتوان از این کپسولها استفاده کرد. لوله ها به مخزن آب يا ‎eee COC‏ استء در صورتي که در این لوله ها آب جریان داشته باشد اين نکته حانز اهمیت است که لوله كشي آب اطفاء حریق از لوله كشي آب مصرفي باید جدا باشد تا در صورت بروز حریق؛ کاهش فشار آب ایجاد نشود. همچنین باید قطر لوله ها طوري تخمین زده شود که کاهش فشار آب پیش نیاید. شلنگها معمولاً از جنس کتان با لاستيك مي باشند که بدور قرقره پیچیده شده اند و حتماً بعد از هر بار استفاده جهت جلوگيري از پوسيدگي شلنگ هاء آب داخل آنها را باید کاملاً خالي نمود و نيز در فصل سرماء مي بايست آنها را به کمك عایق پوشاند تا از پارگي بر اثر سرما جلوگيري شود. 

صفحه 22:


صفحه 23:
سیستم اعلام حریق : بهترین کاشف جهت حریق انسان مي باشد که با كمك حواس پنجگانه خود میتواند حریق را دریافت کرده و نسبت به اطفاء آن اقدام نماید. اما از آنجا که خطاي انسان زیاد است (به علت امکان عدم حضور و یا خستگي) بنابراین کاشف هايي طراحي و ساخته شده اند که در صورت وقوع حریق بطور اتوماتيك عمل كرده و وقوع حریق را اعلام مي کنند. این کاشفها بر اساس دریافت يكي از محصولات حریق يعني حرارت» گاز» دود یا شعله عمل مي ‎ey Guide rl ans‏ دیع )- كاشف هاي حرارتي ©- کاشف شعله‌اي © کاشف گازي ‏“6- كاشف دودي نوع يونيزه © - كاشف نوري ‏©- كاشف نوري با عملكرد بالا 

صفحه 24:
انواع آتش سوزي تجهیزات الكتريكي چوبب»کاغذ و پلاستيك با شعله زياد شعله و حرارت زياد حلالهاي با نقطه‌ي اشتعال بالا کاشف هاي مورد نیاز براي محيطهاي مختلف يلي كثيف ودودي حرارتي ‎9D‏ حرارتي 90 شعله‌اي شعله‌اي» حرارتي شعله‌اي ثیف و دودي نوري نوري نوري يوني نوري يوني نوري يوني شعلداي» نوري يوني حرارتي؛ شعله‌اي تقریبا تمیز نوري يوني نوري يوني نوري يوني نوري يوني حرارتي» نوري» دودي نوري 

صفحه 25:
وسایل اعلام حریق: وسایل اعلام کننده شامل آژیر» زنگ چراغهاي چشمك‌زن و....مي باشند. که داي متتفر شده از بر کننده های شبن بادابطرر ‎(ste SUS‏ در سراسر محل مورد نظر پخش شود. در بسياري از موارد يك دستگاه اعلام حریق و يك دستگاه آژیر در کنار هم قرار مي گیرند. سیستم سیم كشي در اعلام خطر حريق يك ساختمان بايد مستقل از ساير سيم كشي هاي الكتريكي ساختمان باشد و از نيروي برق مطمئني براي اين منظور استفاده ‎oe‏ 

صفحه 26:


صفحه 27:
سیستم هاي اطفاء حریق : بطور كلي انواع وسایل اطفاء حریق به دو گروه دستي و خودکار تقسیم مي گردند. الف) سیستم هاي اطفاء حریق خودکار شامل : *سیستم آبفشان تر (اسپرینکلر) سیستم آبنشان خشك شمر 

صفحه 28:
۸ سیستم آبفشان تر : در ساختمانهايي که دماي محیط آنها در بالاي صفر نگه داري مي شوند و احتمال خطر يخ زدن سیستم لوله كشي همواره پر از آب بوده و گرماي ناشي از ایجاد حریق باعث مي شود که تا نزدیکترین سرهاي آبفشان در حدودهاي عملکرد خود باز شوند . © سیستم آبفشان خشك : در محلهايي که احتمال یخ زدن لوله هاي آب وجود دارد مورد استفاده قرار مي گیرند که از هواي فشرده در داخل لوله ها استفاده مي کنند و به محض باز شدن يكي از سرهاي آبفشان اين هوا به سرعت تخلیه شده و آب را با فشار مي مکد و خارج میکند . 

صفحه 29:
© سيستم سيلاني : 1 1 در اين سيستم لوله كشي تحت فشار نبوده و تمام آبفشانكهاي تخليه آب باز هستند و در مكانهايي به كار ميرود كه در صورت احتمال خطر آتش سوزي يوشش آبي كلي يا بخشي ضرورت دارد. 

صفحه 30:
سیستم اطفاء حریق دستي: سیستم هاي اطفاء حریق دستي نیز به چند عامل در ارتباطند : )- خاموش کننده ها باید متناسب با نوع حریق باشند. © خاموش كننده بايد بطور مناسب جيده شود و همواره در شرايط كاري خوبي باشد. 0 آتش باید وقتي که هنوز گسترش نیافته کشف کرد تا استفاده از خاموش کننده دستي موثر باشد. <. حریق باید توسط شخص مشخصي کشف گردد که آماده » مطلع و قادر باشد از خاموش کننده استفاده کند. ‎-G‏ خاموش کننده ها اولین خط دفاعي در برابر حریق هستند و بايد بدون توجه به دیگر وسایل اطفاء حریق در محیط کار نصب شوند و براي شناسايي وسایل خاموش کننده ها در محیط کار طبق استاندارد 66<68() از تصاویر و رنگ ع عون الفا لو 

صفحه 31: