صفحه 1:
ولهنماوسللنیهما هنک شوروبسیشگیری تسنخیعرسهنگام و دیمان
ار سور هد سس سب
دبیر خانه جوانی جمعیت
تیر ماه 1۴۰۴
صفحه 2:
:مقدمه
* دربند ۱۶ ابلاغ سیاستهای کلی جمعیت که سال ۱۳۹۳ توسط رهبرابلاغ شده است به افزایش
نرخ باروری وموالید به حداقل ۲.۵ طی ۵سال تاکید شده است.
** ای ۱۵ درصد زوجین سنین باروری در جهان مشکل ناباروری دارند.
*** میزان شیوع ناباروری در ابران:اولیه 7.۱۱.۹ انویه ۱۵.۳
*** علل بروز ناباروری در زنان: اندومتریوز-تخمدان پلی کیستیک-میوم-پیماری خود
ایمنی-نارسایی زودرس تخمدان-اختلال عملکردلوله ای و ناباروری
** علل مستعد کننده ناباروری:تاخبر درازدواج و تولد اولین فرزنه-سبک زندگی ناسالم-
آلودگی های زیست محیطی - مواجهات شغلی
صفحه 3:
الزامات فانونی سیاست های جمعیتی
بندیک:
*** تاكيد بر ارتقاءبويابى, بالندكى و جوانى جمعيت و افزايش نرخ بارورى كلى به بیش از سطح
خالستی
دو:
*** تا کید برتحقق رویکردسلامت همه جانبه و انسان سالم در همه قوانین» سیاست های اجرایی و
مقررات با رعایت اولویت پیشگیری بر درمان
“8 بند سوم
تاکید بر پوشش بیمه ای مناسب براى زنان و مردان فابارور
چهارم:
بند چهارم:تاکید برتوسعه و تقویت خدمات بهداشتی و درمانی و مراقبت های پزشکی در جهت
سلامت باروری و فرزند آوری
صفحه 4:
iF) cole
تاکید بر تجهیزو یا راه اندازی حداقل یک مرکز تخصصی ناباروری
سطح ۲ در دانشگاه علوم پزشکی و سطح ۳با ازای هر استان اعم
از دولتی و عمومی و غیر دولتی و افزلیش ظرفیت پذیرش فلوشیپ
ناباروری و استقرارمتخصص طب ایرانی در مرکز سطح دو
ماده ۴۲:
ابلاغ دستورالعمل و راهنمای بالینی پیشگیری, بیماریلبی و تشخیص
بهنگام و درمان ناباروری مطابق با سطح بندی خدمات
صفحه 5:
کلیاتی از ناباروری
تعریف اباروری:عدم بارداری در زنان با سن زیر ۳۵سال بمدت ۱۳
ماه و بیشتر که فاقد روش پیشگیری بوده و هفته ای ۲تا۳بار تماس
جنسی منظم داشته باشند.( در سن بالای ۳۵سال این مدت ماه
است.)
انواع ناباروری:
اولیهنزوجین تجربه بارداری را نداشته است.
انویهنزوجین تجربه حداقل یک بارداری را دارند| صرف نظر از
نتیجه بارداری که چه بوده است)
صفحه 6:
شیوع ناباروری
*شیوع جهانی ۱۵
۸میلیون زوج و ۱۸میلیون نفر در جهان نابارور ند
*شیوع ناباروری در سال ۲۰۰۷:
کشورهای توسعه یافته از ۳.۵/ژبه 1/۱5۰۷
کشورهای در حال توسعه از از٩.1// به 1٩.۲
*شیوع عمری ناباروری: اولیه 1۱۱.۹ انویه ۱۵.۳
در ایران از تعداد ۱1میلیون زن همسردار ۱۵تا٩>سال » تعداد
۰ وج ناباروروجود دارد که سالانه ۸۸هزار به آن اضافه
سود
صفحه 7:
علل ( اتیولوژی) ناباروری
از 7/۸0 زوجین ناباروری یک علت قلبل شناسایی ناباروری تشخیص داده
میشود که برای درمان اقدام کنند.
۷ مابقی زوجین نابارور علت نامشخصی برای ناباروری دارند
| بسترین علت ناباروریناختلال در تخمک گذاری( شایعترین), تابارور ۰ ۳
علت مودانه» بیماری لوله های رحمی
زنان ote ds Mino تخمک گذاری به سندرم تخمدان پلی ک ۳
صفحه 8:
اختلالات دستگاه تناسلی زنان منجر به ناباروری
* اختلالات لوله ای(مسدود شدن)
* اختلالات رحمی(اندومتریوز-سپتوم رحمی-فیبروم)
* اختلالات تخمدان(سندرم تخمدان پلی کیستیک - نارسایی تخمدان)
*اختلالات سیستم غدد درون ریز( کم یا پر کاری تیروید- کم کاری هیپوفیز-هیپرپرو
لاکتینمی)
صفحه 9:
اختلالات دستگاه تناسلی مردان منجر به ناباروری
انسداد دستگاه تناسلی(مجاری انزالی و سمینال وزیکل)
7اختلال هورمونی(هیپوفیز: هیپوتالاموس, بیضه ها)
*نارساییدستگاه تناسلی مردانه در تولید اسپرم_ درمان پزشکی مانند شیمی درمانی
*عملكرد و كيفيت غير طبیعی اسپرم شرلیط یا موقیت های که باعث شکل غیر طبیعی (مور
فولوژی)و حرکت(موتیلیتی) اسپرم
صفحه 10:
سطح بندی خدمات ناباروری
خدمات ناباروری در سه سطح دك - د:- :+ ارائه ميشود.
سطح اول شامل:
* کلیه مراکز بهداشتی درمانی اعم از خانه بهداشت , پایگاه سلامت»
مرکزخدمات جامع سلامت . درمانگاه ها و مطب های متخصص زنان.مطب
اورولوژی؛ پزشکان عمومی و ماما
#سطح دو شامل:
مراکز درمان ناباروری سطح دودر درمانگاه وبیمارستانها ی دولتی
*#سطح سه:
"مراکز تخصصی درمان ناباروری در مرکز تخصصی بیمارستانی یا مستقل
دولتی يا خصوصى يا خيريه يا موقوفی با داخل بیمارستان دولتی
صفحه 11:
خدمات ارائه شده در سطوح ناباروری
لا وان خدمت: پزشک عمومیناما- مراقب سلامتسناما مراقب بجور
خدمات قابل ارائه در سطح یک :
آموزش و مشاوره
ال مار یابی فال, اخذ شرح حال. معايته و ارزيابى اوليه
ماموگافی- پستان
درخواست آزمایش و سونوگرافی رحم و تخمدان
نجام پاپ اسمیرصرفاتوسط پزشک زنماا
پررسی و درمان اختلالات تیرویید و عفونت تناسلی
ثبت اطلاعات با اصول محرمانگی در سامانه های سطح یک و سامانه ی باروری سالم پس از راه
آندازی بخش ناباروری سامانه طبق ماده ۵۴
6 شناسیی افراد واجد شرايط و نششاندار كردن زوجين تابارور
ارجا به سلح بالاتروپیگیری alge ارجاعی
v
صفحه 12:
خدمات ارائه شده در سطوح ناباروری
ارائه دهندگان خدمت: فلوشیبنابروری متخصص زنان دوه دیه سطح دو فلوشيب أندرولوزى. متخصص اورلوژی پزشک غمومى دوره دينه يا دكترا
بيولورزى توليد مثل كارشناس ارشد كا رشناس أزمايشكاه قارغ التحصيل در رشته علوم آزمیشگاه اعومزیستی
پذیرش افراد ارجاع شده از سطح يك و افراد مراجعه كننده به دليل نابارورى- سقط مكرر- اندومتريوز- سندرم تخمدان بلى كيستيك
بأخذ شرح حال و معايته و ارزيابى زوج نابارور و تشخيص علت نابارورى
درخواست انجام آزمیش زوجین جهت بررسى علت نابارورى - درخواست ماموكرافى - سونوكرافى يستان
٠ انجام سونوكرافى ترانس وازينال تشخيصى رحم و تخمدان ها
انجام تست آنلیز اسپرم در آزمایشگاه
لام تست ياب اسمير.
. مشاوره : ( مششاوره بارورى-اصلاح سبك زندكى-مشاوره طب ايرانى -روانشناسى - (api
3 با رعایت اصول محرمانگی در سامانه سطح خو وسه و ثبت در سامانه ملی باروری سالم پس از راهانازی بخش تابلرور ی و 9 Clee
۵۴ ماده
تشاتدار كردن زروجين تابارور
obs
و شرايط به to phe
ارسال پسخورادبه سطح قبلی
Annee
صفحه 13:
خدمات ارائه شده در سطوح ناباروری
سطح سه:
ارائه دهندگان خدمت.فلوشیبپ ناباروری ۰ فلوشیپ آندرولوژی ۰ متخصص اورولوژی » دکترا بیولوژی تولید
ط 1 خصص بیبوشی دونفر دکتری: کارشناسی أرشد.
خدمات قابل ارائه
٠ پذیرش افرادارجاع شده از سطح یک و دو یا افرادی که مراجعه مستقیم دارند
.أخذ شرح حال و معاينه و ارزيابى زوجين جهت نابارورى و تشخيص علت
درخواست آزمیشات زوجین جهت برسی علت ابروری« درخواست ماموگرافی و سونوكرافى يستان
انجام سونوگرافی ترانس واژیال رحم و تخمدان
نام تست پاپ اسمیر
ات آنالیز اسپرم در آزمایشگاه آندرولوژی
یره
یت امللاعات با رعایت اصول محرمانگی در سامانه سطع دو وسه و ثبت در سامانه ملیباروری سالم پس از راه اندازی بخش تاباروری
سامانه طبق ماده ۵۴
.نشاندار كردن زروجين نابارور
مان
بارسال پسخوراندبه مطوح قبلى
صفحه 14:
نشاندار کردن زوجین نابارور
خاطبق ... باید افراد صاحب صلاحیت ذیل نسبت به نشان دار کردن زوجین تابارور در هر سه
سطح اقدام کنند.
#7 سطلح یک:صرفا توسط پزشک عمومی شاغل در مراکز بهداشتی درمانی دولتی
سح دونصرفاتوسط فلوشیپ ناباروری یا متخصص زنان دوره دیده سطح دو با
متخصص اورولوژی شاغل در مراکز ناباروری سطح دو دولتی
شیپ آندولورژی یا
سطح سه :صرفا توسط فلوشیپ تاباروری یا متخصص زنان دوره دیده یا فلوشیپ آندولورژی یا
متخصص اورولوژی شاغل در مراکزناباروری سطح سه دولتی دولتی یا جهاددانشگاهی پس از ارجاع از
سطح یک و دو
صفحه 15:
درصورت مراجعه بیمار از فرایند نظام ارجاع و نشاندار شدن » مشمول بیمه ناباروری
با پوشش ۹۰درصدی می شوند در غیر لین صورت بیمه تعهدی در قبال پرداخت
«هزینه درمان ندارد
۳ ۱ مار پس از نشاندار گزدن از سطلح دوبه سه حدلقل ۲هفته می بأشد و و[ ٩
زمان امکان نشاندار شدن در سطح سه وجود ندارد.
نشاندار کردن در هر سطحی لزوما برای ارلئه خدمات ناباروری همان سطح می باشد و خدمات
سطوح بالاتر را شامل نمیشود.
صفحه 16:
معبارو هدف ارائه خدمت ناباروری در سطح اول - بهورزو مراقب سلامت شامل:ٍ
حفظ فرصت فرزندآوری و شناسایی بهنگام افرادی که بنا به دلایلی در معرض ناباروری بوده
گروه هدف برنامه ناباروری شامل:
۱.کلیه دختران مجرد ۱۰تا۴سال
۲. کلیه زنان متاهل همسردار ۱۰تا۴هسال
۳کلیه مردان متاهل همسردار ۱۰تا۴هسال
لین سه گروه درزمانهای مختلفی به مراقب سلامت . بهورزء مراقب ماماء ماما و پزشک از جمله موقع
شرکت در کلاسهای مرکز مشاوره ازدواج»
صفحه 17:
مواردی که باید بررسی شودتا بتوان براساس آن ارزیابی و شناسایی بهنگام انجام شود شامل :
اس
۲.توده بدنی
۳سن منارک
۴وجود دردهای قاعدگی
۵. تخمدان پلی کیستیک
۶ اندومتریوز
۷ زمان ازدواج
۸ مدت زمان اقدام به بارداری
٩ سقط مکرر
صفحه 18:
بعد از ارزیابی باروری ؛چه افرادی بایداز نظر ناباروری ارزیابی شوند؟
مگروه از وحم متاهل هس دار ۱۰تا۵۴سال ( زن و مرد/و یک گروه از
موارد ذیل می باشند باید ارزیابی شوند:
.خانم متاهل با سن کمتر از ۲۵سال که یکسال و کمتر اق
د ۱۰نا۴دسال که شامل
ده ولی باردارنشده( نازا است)
خانم متاهل با سن ۳۵سال و بیشت رکه حداقل عماه اقدام کرده و باردارنشده( نازاست)
«خانم متامل با سن ۳۷سال و بیشتر بدون فرزند یا دارای فرزنداست_ولی خواهان فرزند هستند.
.خانم متاهل با سن کمتر از ؟سال بدون سابقه بارداری که حداقل ۱سال از ازدواج فعلی گذشته است صرف
نظر از اینکه اقدام به بارداری کرده با نکر ده ب
. خانم متاهل با سن ۳۵سال و بیشتر بدو
نظر از ايتكه اقدام به ارداری کرده یا نکرد
سابقه باردارى كه حداقل عماه از ازدواج فعلى كذشته است صرف
اشد.
انم متاهلی که سابقه تخمدان يلى كيستيك. اندومتريوز. سقط مكررل!بارسقط خودبخود حتی اگر متوالی
ی و یا اقدا
خانم مجردیی که ۲سال و ب
از شروع منار ک( سیکل قاعدگی ) وی مى كذرد.
صفحه 19:
چصسران حقطع متوصطه جا خوزجع چهفلت و کتاجچه
cla آهوزنی در هداردس هورد آهوزش قرار
خواهند کرفت.
صفحه 20:
بهورز و مراقب سلامت باید از ۷گروه ذکر شده (۶گروه متاهل و یک گروه مجرد)
سوالات زیر را پپرسد و جواب را در اکسل ممتدناباروری که توسط گروه جوانی جمعیت
طراحی شده و قرار است به سامانه اضافه شود وارد نماید سپس براساس جداول ارزیابی »
طبقه بندی و اقدام ویژه مجرد. و یژه زنان متاهل. اقدامات لازم را انجام دهد.
سوالاتی که باید پرسیده شود:
گرفتن شرح حال.۱(ازمتاهل ها باید:سن زن و شوهر-شغل زن و شوهر-مدت ازدواج-
ازدواج فعلی و فبلی-سن آخرین فرزند-سن خانم در زمان بارداری-تاریخچه
a
بارداری در این ازدواجسمدت زمان اقدام به بارداری-مدت زمان طول کشیده برای
پارداری
صفحه 21:
-سابقه استفاده از روشهای پیشگیری-دفعات نزدیکی در هفته -نظم پریودیترشح
خودبخود از پستان-مواجهات شغلی مخاطره آمیزدر زن و شوهر-سابقه استفاده از سیگار +
قليان» الكل؛ مواد دخانی» داروهای بدنسازی در زن و شوهر-سابقه یائسگی قبل از ۴۰سال
در خانواده - سابقه ناباروری در خود یا خانواده-سابقه استفاده از روشهای کمک باروری
و اقدامات ناباروری- سابقه بیماری سابقه جراحی -مصرف دارو- مشکلات زنانشویی -
سابقه عفونتهای مکرر زنانه سوال شود
از مجردها بایدنسن -زمان شروع اولین خونریزی قاعد گی -اختلالات خونریزی قاعد گی
و دیسمنوره پیشرونده - دفع ادار یا مدفوع همراه با درد با خون سوال شود.)
صفحه 22:
۲.معاینه فیزیکی(بلید از زن و مرد متاهل و دختر مجردی که ۲سا از
سن منارکش میگذرد معاینه فیزیکی که شامل نملیه توده بدنی » نسبت
دور کمر به دور باسن و رشد موهای til; آکنه» طاسی مردلنه است
سوال و بررسی شود)
۳.ثبت اطلاعات با رعلیت محرمانگی در سامانه سطح یک و در سامانه
ملی باروری سالم
صفحه 23:
als جدول شماره ۷- ارزبایی : طقه بلدی و اقدام توسط هورو ام اقب سللامت ارزنای» طبقه زند:
طبقه بندی شامل "مورد :
زنان متاهل
١.ارجاع مستقيم به سطح 7
۲.مشکوک به اباروری
۳نیازمندبررسی از نظر سندرم تخمدان پلی کیستیک
۴.نیازمند بررسی ازنظر اندومتریوز
شدارای عامل مستعدکننده اباروری
۶بدون مشکل
طبقه بندی شامل کمورد :
دختران مجرد
۲نیازمندبررسی از نظر سندرم تخمدان پلی کیستیک
۴.نیازمند پررسی ازنظر اندومتریوز
els اررق
عیدون مشکل
صفحه 24:
ارجاع مستقیم به سطح سه (زنان متاهل)
:خواهان فرزند و دارای یک یا چند عامل از عوامل زیر
نان با سن بلای ۳۹ سال
با سابقه هیسترکتومی/ سابقه توبکتومی/ سابقه وازکتومی همسر
سابقه ابروری بیش از ۴ سال
اقدام
“#ارايه آموزش هاى لازم در صورت وجود عوامل مستعد کننده
aay ۲ ۳ جهت نتبان دار كزدن و ارجاع به سطح سه
١ یگیری یک ماه بعد
صفحه 25:
مشکوک به ناباروی(زنان متاهل)
دارای یک یا چند عامل از عوامل زد
سن زیر ۳۵ سال و عدم باداری پس از یکسال اقدام به باردارى
۷
37
سن ۳۵ سال یا بالاتر و عدم بارداری پس از ۶ ماه اقدام به بارداری
سن ۳۷ سال یا بالاتربدون فرزند یا خواهان فرزند
اد استفاده از روش های کمک باروری/ اقدامات درمانی ناباروری
8 سقط مكرر
calla la 1 | زوحرس Sud eldest قبل از سن +5 سالكى
اقدام
!]رش لاك لازم در صورت وجود عوامل مستعد کننده
ela به پزشک یا ماما مراقب با توصيه بد مراجعه زوج
sae یک ماه بعد
صفحه 26:
نیازمند بررسی ازنظر سندرم تخمدان پلی کیستیک(زنان متاهل و دختران مجرد)
وجود دو علامت از علایم و نشانه ها :
بی نظمی قاعدگی یا فاصله بین قاعدگی ۳۵ روز و بیشتر یا کمتر از ۲۱ روز
عدم قاعدگی بیش از شش ماه
۲۵ توده بدنی مساوی یا بیش از als
v
7
علانم هیپرندوژنسم (رشد موضلى زايد در بدن أكنه, طاسى مردانة)
اقدام
“#آموزش در خصوص تاثير سندرم تخمدان بلى كيستيك بر بارورى واصلاح سبك زندكى (با در نظر
داشتن آموزه های طب ایرانی)
رایهبستهآموزشی (در صورت نياز)
(ارجاع به پزشک یا ماما مراقب و توصیهبه مرجمه زوج
teas eel
صفحه 27:
نیازمند بررسی ازنظر اندومتریوز (زنان متاهل و دختران مجرد)
وجود دو علامت از علائم و نشانه ها :
م2
8
دیسمنوره شدید و پیشرونده
دفع ادراه مدفوع دردناک یا همراه با خون
درد هنگام نزدیکی
که نی یا خونیژی بین قاعدگی
حجم زياد خونریزی با دفع لخته
اقدام
“2 آموزش در خصوص تاثير اندومتريوز بر بارورى و اصلاح سبك زندكى (يا در تظرداشتن آموزه های
طب ايرانى)
“ارايه بسته آموزشى (در صورت نياز)
<ارجاع به يزشك يا ماما مراقب و توصيه به مراجعه زوج
بيكيرى ole duo بعد
صفحه 28:
نیازمند بررسی ازنظر سندرم تخمدان پلی کیستیک(زنان متاهل و دختران مجرد)
وجود دو علامت از علایم و نشانه ها :
بی نظمی قاعدگی یا فاصله بین قاعدگی ۳۵ روز و بیشتر یا کمتر از ۲۱ روز
عدم قاعدگی بیش از شش ماه
۲۵ توده بدنی مساوی یا بیش از als
v
7
علانم هیپرندوژنسم (رشد موضلى زايد در بدن أكنه, طاسى مردانة)
اقدام
“#آموزش در خصوص تاثير سندرم تخمدان بلى كيستيك بر بارورى واصلاح سبك زندكى (با در نظر
داشتن آموزه های طب ایرانی)
رایهبستهآموزشی (در صورت نياز)
(ارجاع به پزشک یا ماما مراقب و توصیهبه مرجمه زوج
teas eel
صفحه 29:
دارای عامل مستعد کننده ناباروری(زنان متاهل و دختران مجرد)
دارای یک با چند عامل از عوامل زیر:
عدم فرزندآوری پس از گذشت حداقل یکسال از
v
مصرف سیگار/ لیان/ الکل/مواد مخدر/ دروهای بدنسازی/ هورمون تستوسترون در خود یا
همسر[متاهل)
ازدواج(متاهل)
1 اکتا بر باروری در خود یا هسبر(متاهل)
ماه ده پدنی کمتر از ۱۹یا مساوی یا بیش از۲۵
اقدام
آموزش در زمينه تاثير عامل مستعد کننده بر باروری و راه های کاهش آن
“2 آموزش فرد در مورد فوائد بارذارى و فرزندأورى (متاهل)
ار بسته آموزشی (در صورت نیا
dim ole ری شش 9
صفحه 30:
بدونه مشکل (زن متاهل و دختر مجرد)
:طبیعی بودن همه موارد
آموزش سیک زندگی و تغذيه در بارورى (با در نظر داشتن آموزه هاى طب ايرانى)
2آموزش عوارض روش های جلوگیری از بردری و سقط عمدی جنین, عواقب تاخير در فرزدآوری و
افزایش فاصله بین موالید (زنان متاهل)
پیگیری یکسال بعد
صفحه 31:
طبق جدول شماره ۲و۲ زنان و دخترانی که نیاز است توسط بهورزو
مراقب سلامت به پزشک یا ماما ارجاع شود شامل چهار گروه هستند:
۱.زنان متاهل مشکوک به ناباروری
۲.زنان متاهل و دختران مجردنیازمند بررسی از نظر سندرم تخمدان پلی کیستیک
زنان متاهل و دختران مجردنیازمند بررسی ازنظراندومتریوز
۴زنان خواهان فرزندی که سن بالای ٩۳سال دارندیا سابقه هیسترکتومی- لوله
بندی-واز کتومی همسریا سابقه نازایی بیش از ۴سال دارند .
صفحه 32:
يك دست به شکرانه و دستى به تمنا
وقتى دستاتت وا براى دعا بالا مييرق يك دستت براق
تشكر بالا باشد و دست ديكرت براى تمنا. تشكر از خدا
و واضى بودن به مقدرات الهى شرط اساسى يرالى
استجابت دعاست. بعد از تشكر صميعانه از نعمات
خدا درخاستهات :۱ اعَاز کن.
بان
oy ۲