صفحه 1:
صفحه 2:
صفحه 3:
فهرست مطالب
فصل اول : كليات و مفاهیم حمل و نقل دریایی
فصل دوم : مروری بر وضعیت موجود حمل و نقل دریایی کشور
فصل سوم : تحلیل و ارزیابی وضعیت موجود و تبیین چالش ها و مشکلات پیش رو
فصل چهارم : بررسی سیر تحولات حمل و نقل دریایی در دنیا
فصل پنجم : مروری بر اسناد بالادستی راهبردی حمل و نقل کشور با محوریت حمل و نقل دریایی
فصل ششم : تدوین چشم انداز. اهداف کلان و راهبردهای حمل و نقل دریایی کشور
صفحه 4:
کلیات و مفاهیم حمل و نقل دریایی
صفحه 5:
سيستم حمل و نقل دربايي
*تسهیلات خشکی (اسکله. انبار روباز و سربسته. جرثقیلها و محوطههای بندری)
*تسهيلات دريايى (علائم دريابى (بويدهاء بيكنهاء ريكنها و جراغها)» موج شکنها و...)
*كريدورهاى دريايى (بندر ب ولىء دور
تجهيزات متحرك
انواع شناورها
*تجاری (مسافربری فلهبرهاء کالای عمومی و کانتینری, تانکرها و نفت کشها)
*خدماتى (لايروبهاء یدکشها و نقشهبردارها)
poe
سیستمهای کنترلی
*سیستمهای کمک ناوبری (سیستمهای رادیویی؛ ماهوارهای و رادارها)
*سیستمهای راهنمایی کشتیها (فردی و سیستمهای ORG
صفحه 6:
نقش و جایگاه حمل و نقل دريايي در اقتصاد
بللغ بر ٩۰ درصد تجارت جهانی حمل و نقل از طریق دریا صورت میپذیرد. میزان
تجارت دريايى جهان طى "١ سال آغیز (5 ۲۳۱۰) بستن ان ۲ برابر شده است.
a a
هزیهحمل بر واحد
ویژگیهای خاص صنعت حمل و نقل دریایی: =<
-١ حمل و نقل دریایی از بازار آزاد برخوردار است.
۲- حمل و نقل دریایی بواسطه هزینه پایین و بهرهمندی از اقتصاد مقیاس رقابتی است.
۳- صنعت کشتیرانی نظام مند بوده و از ساختار مناسبی برخوردار است.
صفحه 7:
نقش و جایگاه حمل و نقل دريايي در مصرف انرژي
فاوكان حمل وتقل_مصرق اذوئى | قصرف سو ار |
تسیر
ay ۲/۵ ae
ae ۲ ۳۲
‘i si ۳۳۱
جاده (تریلی) an Ys
جاده (كاميون ٠١ تن ) ۴۰ ۱۳۶۴
oe 3 ۷۳۶۶
صفحه 8:
بررسي و تحلیل جایگاه انرژي در حمل و JB دربايي کشور
بر اساس آمارهای سال ۱۳۸۸ کتاب حمل ونقل و انرٍی. بیش از ۸۵ درصد مصرف انرژی
بخش حمل و نقل کشور مربوط به زیربخش جادهای بوده است. بخش دریایی حدود ۱۰
درصد انرژٍی مورد نیاز بخش حمل و نقل کشور را مصروف نموده و حال آنکه بخش هوایی
حدود ۳ درصد و بخش ریلی کمتر از یک درصد انرژی مصرف نموده است
رشد مصرف انریٍی در بخش دریایی نیز جای بسی تامل دارد. حمل و نقل دریلیی طی ۱۰
سال اخیر سالیانه ۱۸.۲ درصد رشد داشته و اوج رشد مربوط به بازه زملنی سالهای ۱۳۸۵
تا ۱۳۸۶ و نیز ۱۳۸۷ تا ۱۳۸۸ بوده بنحوی که طی این سالها مصرف انریی بخش دریایی
بترتیب ۲۶ و ۲.۸ برابر شده است و این درحللی است که چنین رشدی را در تعداد ناوگان
دريايى (با وجود افزایش نسبی تعداد ناوگان) طی این دورههاء شاهد نبودهایم.
اگر سوخت از مجاری غیرقانونی قاچاق نشده باشد. این رشد قابل بسختی قابل توجیه است.
صفحه 9:
سیر تحولات ناوگان كشتيهاي ایران در مقایسهبا ناوگان کل كشورهاي
جهان
مراجح: گزارش پررسی حعل
درضد | درشد.
ور تس
جهان oly!
12516494
1.0 04 58 0 38847 142 2011
11657201
1.2 0.4 63 5 38412 165 2010
11049590
1.3 0.6 28 2 378333 211 2009
10382965
1.0 0.5 89 3 36313 179 2008
97855700
0
کل ناو گا تعداد ناو گا
اوكان وان سا
جهان ola! ل
وزن مرده |_ناوگان
2007 184 34822 | 9994000 0.5 1.0
90675300
2006 179 32814 | 9830000 0 0.5 1.1
83963300
2005 172 31097 | 9478000 0 06 11
77673118
2004 156 29791 8738122 1 0.5 1.1
76759238
2003 153 30228 | 7094090 0 05 0.9
75929876
2002 163 30465 | 6301644 0.5 0.8
5
74959934
6
3001 162 30508 | 71600RR 6م 10
صفحه 10:
جایگاه حمل و نقل دربايي بلحاظ مسائل محیط
زیست
سامانه س_تالیرات
حمل و نقل جاده ای
حمل ونقل ربلی
حمل و نقل هوابى
حمل ونقل آبى
كابرى زمين
شديد
شديد
متوسط
آلودکی خاک
شدید
شدید
کم
کم
آلودکی آب
متوسط
متوسط
5
شديد
آلودگی هوا
سر و صدا و
ارتعاش
شديد
شديد
شديد
صفحه 11:
حفظ محیط زیست در حمل و نقل
دربايي
بیشترین آثار منفی حمل ونقل دریایی در زمینه مسائل محیط زیست مربوط به
آلودگی لب است. در حمل و نقل دریلیی نیز مهمترین بخش آلوده کننده آب مربوط
به حمل و نقل محمولههای نفتی و تخلیه ب توازن کشتیهاست که هر دو برای
اکوسیستم دریا ایجاد اشکال مینمایند. در لین خصوص پس از حادثه کشتی سم
عطل() در سال ۱۹۸۹ مقرراتی مبنی بر دو جداره کردن کشتیهای نفتی تصویب شد
که بر این اساس تا سال ۲۰۱۰ بایستی کلیه تانکرهای نفتی دوجداره شده باشند.
در زمینه آلودگی هوا نیز صنعت کشتیرانی طی سالهای اخیر نقش داشته است. در
حال حاضر سالیانه حدود ۱ میلیارد تن گاز کربنیک از موتور کشتیها منتشر میشود.
سهم کشتیها در آلودگی محیطزیستی دنیا برایر است با ۲۰۷ درصد تولید گازکربنیک
جهان» ۱۰ درصد اکسید سولفور و حدود ۳۰ درصد اکسید نیتروژن جهان. از همین رو
در ضمیمه کنوانسیون 0001010 مبحث قوانین مربوط به جلوگیری از آلودکی هوا
Lag طرح و کشتیرانیها ملزم به استفاده از سوختهای با کی
شدهاند. البته لین بخش کنوانسیون از سال ۲۰۱۵ در منطقه دریای بالتیک و
تا سال ۲۰۲۵ در کل جهان لازم الاجرا خواهد بود.
صفحه 12:
نقش و جایگاه دولت در سیستم حمل و نقل دربايي کشور
اسناد و قوانين بالادستی ساختار مدبربتی و اجرایی
1
سند چشم انداز جمهوری اسلامی ایران ۱۴۰۴ وزارت راه و شهرسازی
سياسيتهاى كلى نظام در بخش حمل و نقل سازمان بنادر و دریانوردی
طرح ملی آمایش سرزمین طرح توسعه کالبدی ملی کشور | | بنادر درینوردی
برنامههای ۵ ساله توسعه (اول تا پنجم) خدماتی دولتی نیمه دولتی
نقش و جایگاه حمل و نقل دربايي در شهرسازي و آباداني
عمده پایتختهای پر رونق دنیا بلحاظ تجاری و اقتصادی, شهرهای بندری هستند.
صفحه 13:
مشارکت بخش خصوصی و دولتی در اداره بنادر ایران
صفحه 14:
سیم حمل و نقل دريايي
(داخلی) ۱
t
|عنوان / سال ۱۳۸۳ | ۱۳۸۴ | ۵ Fras | wav | كمعد | مم | ova.
7 |67.6 |66.5 |66.3 |65.7 |63.4 |61.5 | 61.5 جادهای
05 | 0.5 | 0.6 | 0.8 |12 |15 |09 | ۵.5 هوایی
5.3 5.5 5.1 4.1 4.4 4.6 5.0 4.8 دریایی
ly! 24.4 | 23.9 22.0| 20.9| 21.0| 20.4] 19.0] 18.5
Ge ۱۳۸ | TAY | ۱۳۸۲ ۱۳۸۳ ۱۱۳۸۴ ۱۳۸۵ | ۱۳۸۶ ۱۳۸۷ ۱۳۸۸۱۳۸۹ ۰
657 33.9 | 84.0 | 84.2 | جادهاى
ole | 6.8 | 6.5 | 6.4 | 6.5 | 7.0 | 7.8 | 7.6 | 7.4 | 7.0 | 8.7 | 8.9
wt» | 0.13 0.19 | 0.19 ]0.23 0.18 | 0.16 | 0.17 | 0.22 0.25 4 4
8 13.0 12.4 12.0 | 11.1 10.4 9.7 | 9.5 | 9.3 | 8.9 | ریلی
1
۱۱ ٩ 6
صفحه 15:
جایگاه حمل و نقل دريايي در حمل و نقل بينالمللي ترانزیت (نفتي و غرننتی)
10.09
9.49
7.08
5.86
5.72
5.64
5.09
0.89
1.33
1.33
1.19
1.26
1.14
1.32
1.42
ae
صادرات
0.95
1.04
08
0.5
0.56
0.47
0.48
0.45
0.39
ترائزيت
aly | عكار رن
05 | 72
0.84 | 5.99
1.33 | 3.96
1 | 3.06
1 | 2.96
13 | 277
1 | 2.22
1 | 213
1 | 198
با استاد به سالنامههای
creas we a Ile
2.17
1.79
1.61
15
1.73
1.55
13
1.03
a | مارت
5.60 | 5.7
5 537
4.06 | 3.77
3.1 | 3.14
3.1 | 2.98
2.23 | 3.12
1.8 | 2.66
273 | 237
1.43 | 2.02
2.22
25
2.45
18
14
13
ترائزيت
مريايى "7
3.60
3.00
1.98
1.53
1.48
1.39
111
1.07
0.99
ae
صادرات
46
45.7
36
30.1
30.9
31
30.8
واردات
44
50.4
52.4
51.8
48.6
49
40.3
we
صفحه 16:
سهم حمل ونقل دريايي از حمل و نقل بين المللي
(واردات+صادرات+ترآنزیت)
ریلی جلهد ای whe
Sor سال
ی جع an جع oF te
1390 | 6 13.52 2.34 109.46
1389 | 99.1 12.67 3.21 114.97
1388 | 90.4 10.28 3.46 104.12
1387 | 83.4 8.24 2.69 94.36
1386 | 81.0 7.88 2.82 91.68
1385 | 81.4 6.75 2.91 91.04
1384 | 72.2 5.76 2.80 80.77
1383 | 68.6 5.49 2.87 76.92
1382 | 62.3 4.63 2.56 69.48
با نگاهی بر روند سالهای گذشته. با وجود سهم بالای بخش دریلیی در تجارت خارجی کشور, بخش جادهای توفیق
بسیاری در افزلیش سهم خود از لین بزریفتهبه نحوی که طی ٩ سال كذشته لين سهم تقريباً ' يرابر شده که البته
بیش از این مقدار با توجه به هزینههای بالای اجتماعی بخش جادهای به صرفه و صلاح کشور نبوده و بایستی بر
توسعه نقش بخش ریلی و دریایی در اين وادی کو:
از لین رو بایستی تلاش شود سهم بخش دریلیی در سطح ۸۶ درصد تجارت خارجی مشتمل بر واردات و صادرات و
ترانزیت طی سالهای آینده تا افق ۱۳۹۶ باقی بماند
صفحه 17:
خلاصه آمار حمل و تقل دريابى
هداد ان هی در me | at cy | هم ]عه | و | ضر | سي | سير
0552325 مود | سس | وهی | و | eon | و | و ]وم
أتعداد تجهيزات دريايى يدر (قايقلايروب .يدك كش) اسه | new | هرن أ هن | ص | مس | عون veel
pyc lal eee مرمع | با | من | مد | مس | ومن
تعداد اسکله ها
0 کر
wr ۲۵۴ بنادر جنوبى
faye .۳ بنادر شمالی
۶-۸۴ ۶۳ جمع کل
صفحه 18:
بررسي و تحلیل جایگاه ايمني در حمل و نقل کشور
وضعیت تعداد حوادث (سانحه فوتی. جرحی و خسارتی) برون شهری
۳
۳
۳
raver
1۳۸۹
۳۹۵
۳۰
0
tv
vite
۱۳۳
۹۵۹
aan
1۳
are
لل
۳/۷
1
sar
we
50
۳۳
1۳۹
۱۸
۹۹۳
vt
۹
rewrr
ل
۳۳۳۲
seer
۱۳۳
1۹
av
۱۹۳
۱۳۸۶
11117
۹۹۳۹
۹
1383
Thovet
۹
۳
۱۳۳
۹
1382
rea
۹۷
Ww
۱۹۸
۳۹۳
1۳۸
۱۳۳۲
۹9۵
yas
صفحه 19:
وضعیت عملکرد در حوزه دریایی طی ٩ ماهه سال ٩۱ در مقایسه با ٩۰
اواحد : تن)
اع ۳ ۳۳
تفت ۳۳۳۵ ۳-۵
کی ای اه
وب لس
mee | |
Sore | | Vea
متنك لدعت لس
ee
a ate | ear
تا
لح لا(
سس اجس اجه ra
rei Te aes
an FT a ل
ee | ae ae | |
مار بتادر شهید بهشتی و شهید کلانتری از ماه مرداد ۱۳۸۹ با تام بتدر چایهار آانه می DoF
منظور از ثه ماهه.ابتدای فروردین ماه تا نتهای آذر ماه می باشد.
صفحه 20:
فعالیت تفتی شناورها طی نه ماهه
ort | Dwr yeas
prea | سيد 5 vera [rowers [ure | kore aa
مر | | + wre frageove [varnaye | eae ol
عم سم لا زا ate ۳
۱ mom
صفحه 21:
تحلیل و ارزیابی وضعیت موجود و
تبیین چالش ها و مشکلات پیش رو
صفحه 22:
چالش های مهم حمل و نقل دریایی در جهان
از دیدگاه صاحبنظران و متخصصین مختلف حوزه حمل و نقل دریلیی. چالشهای متفایتی در این حوزه در
جهانی موجود است که از میان آنها میتوان فهرست زیر را یه عنوان مهمترین موارد برشمرد:
انی
۱- جهانی شدن و تغییر شکل اقتصاد جهانی و گسترش بازار رقابت بین المللی
۲-رکود اقتصادی بوجود آمده در جهان
۳- چالش مسائل محیط زیست دریایی
۴- چالش کمبود نیروی انسانی متخصص حوزه دریایی در سطح جهان
۵- چالش امنیت و ایمنی دریانوردی
صفحه 23:
چالش هاي مهم حمل و نقل دريايي کشور
* نحوه رسیدن به جایگاه قدرت اول منطقه در بخش حمل و نقل دریلیی (بر اساس سند چشم انداز
.۱۴
چگونگی مقابله با تحریمهای اقتصادی و محدودیتهای عملیاتی بینالمللی
نحوه جبران عقبماندگیهای انباشته در حوزه لجستیک پس کرانه
* بهرهوری پایین در عملیات بندری خصوصا در بخش تخلیه و بارگیری کشتیها
* عدم تناسب میان تکالیف و اهداف برنامههای توسعه با توجه به امکانات و منابع در اختیار
* نحوه تامين كسرى منابع مالی اجرای طرحها و پروژههای سرمایهای 2
نوع و چگونگی حضور بخش خصوصی در صنعت حمل و نقل دریلیی و نحوه تعامل نبا بخش
دولتی
*با توجهبه اينکه بیش از ٩۰ درصد تجارت از طریق دریاست. چگونگی تضمین توسعه مستمر
تجارت
جار
* مسائل روز افزون محیط زیست دریایی و نحوه مقابله با آنها
* تبعات بحران اقتصادی جهان و بوجود آمدن ظرفیت خالی قابل توجه در صنعت کشتیرانی کشور
* توسعه کند بنادر خشک
* ضولبط دست و پاگیر گمرکی و تشریفات بوروکراتیک موجود بر سر راه کالاهای وارداتی.
صادراتی و ترانزیتی
* کمبود نیروی انسانی متخصص در حوزه حمل و نقل دریایی کشور
* عدم هماهتگی کافی بین ارگانهای دریایی کشور
صفحه 24:
چالش هاي مهم حمل و نقل دربايي کشور - ادامه
* حوادث و سوانح ناشی افزایش تردد کشتیها
* عدم انعطاف پذیری قوانین و مقررات حاکم بر بخش جهت رقابت با بنادر منطقه.
* کمبود امکانات. عدم همگامی پیشرفت تکنولوژی موجود در بنادر با تکنولوژی نسل جدید
* توسعه تجهیزات سختافزاری و بکارگیری نرمافزارهای تخصصی و پیشرفته
* به روز نبودن نقشه های دریایی کشور از نقطه نظر هیدروگرافی
* فراگیر نبودن سیستم های مناسب حمل و نقل پشتیبانی (ریلی. هوایی. جاده ای) برای همه بنادر
* فاصله بین بنادر اصلی و مراکز صنعتی مهم
* عدم تناسب ظرفیت های ایجاد شده در بنادر.با امکانات پسکرانه ای و شبکه حمل و نقل ریلی و
جاده ای
* عدم وجود مراکز مجهز نگهداری و توزیع کالا در مناطق پشتیبانی بنادر
* نحوه جذب سرمایه گذاری خارجی در بنادر کشور
* کمبود شدید کارگاههای ساخت و تجهیز شناور
* ظرفیت پایین کارخانجات کشتیسازی داخلی
* مشکل جدید بیمه کشتیهای تجاری کشور خصوصا تانکرها
* وجود قوانین و مقررات داخلی قدیمی و روشهای اجرایی ناهماهنگ و زمانبر اداری.
* نحوه مواجهه با مسئله دزدان دریایی
* کاهش تمایل نیروی انسانی متخصص (ایرانی) برای اشتغال در صنعت دریانوردی کشور
* عدم سرمایهگذاری مناسب بر مقوله با اهمیت سوخت رسانی به شناورهای کل منطقه
صفحه 25:
بررسی سیر تحولات حمل و نقل دریایی در دنیا
صفحه 26:
روند توسعه و تغیبر چشم اندازها و اهداف و شاخصهاي مهم حمل و نقل
دربايي در جهان
*ایجاد بنادر نسل سوم
*افزایش سایز کشتیها
*حمل ونقل کانتینری
با توجه به تحولات رخ داده در
بنادر دنیاء در
شاید بتوان
بندر شهید رجایی و تا حدی بندر
امام خمینی (ره) را دارای
آمادگی نسبی برای تغییر ماهیت
به بنادر نسل سوم توصيف کرد
تسل اول اتسل دوم تسل سوم
اشروع هوره قیل ار 19۶۰ بعداز ۱9۸
الكوى غالب كالاى Apna ONS ya
Glee كلاى عنونى بندیشده
دریایی فزونى يافتن حمل ونق ل كفتينرى
محافظكلاقة a
راهيرد وجايكاة ١ ذكاه به يندريه عنوان محل كاه به بتدريه عتوان بايكاة
patents تلاقى وجوه سرزمينى AO تجارت بي الملل و واسط وجوه
eal حمل ونقلى
403 ۰( 0۰ الاعت
SPAIN pleat) مر ی معط
محدوده فعاليت ١ کل کمک درناوبری تم فعایتهای لجستیکی»
asd شك ل كيرى بايتدها ومراكز
ae
-شك ل كيرى سيستم همکاری.
oe
- تمركز زنجيرمهلى تجارت و
حم لوتقل در يندر
- نزديكقو شدن روابط بين.
بندر و طرفهاى مستقل ار
- اتساع ساختار يدر
-جوبانمحمولا و اطلاعات
1 - ابداع «توزيع محمولدها» gy محمولهه واطلامات.
وج مشخصة | مغرة خدمات ساد وليب خلمات متكفرو
کت - ارزش افزوده اتدى ‘eis
-ارزش افزوده
Bi ae oe فنآوری و دانش فنی.
صفحه 27:
افزایش سایز کشتیها
(UDA ~ Beam ~ Draft) 6 containers across.
Eevly Containerships (1956) idly (1:08 ث4 1 high on deck
‘ton Tl
Ae ك1 ور
a
(ye ED cy 25:3 wg
Panama (1950-) ۳۱ — 8 5
3.000 - 1400 80 5
تساه وس نم سیخ
ot 450
eae sol
4,000 ~ 5,000 TEL
Past Panamax Plus (2000-)
6,000 ~ 8,000 TEL
New Panamax (2006-)
لها لاقم
Post Hew Panamax (2008-) 157تاساك 5 : 2-0-3 س] shown)
‘5.000 Ta
Triple E (2017
eae =
صفحه 28:
صفحه 29:
عوامل چیشرفت
روند توسعه و تحولات بنادر منطقه
ساامارات متحده:
ظرفیت بندر جیل علی تا سال ۲۰۱۴ به ۱۹ میلیون twp alse DEO «ادغام بنادر و تجمیع منابع
(عملکرد ۲۰۱۰ حدود ۱۱۶ میلیون TED "تمرکز مدیریتهای پراکنده
لاعربستان سعودی:
ظرفيت بندر دمام نا سال 7٠١١2 به 7 ميليون (1001201” خواهد رسید *احداث راههاى ارتباطى بنادر
(عملکرد ۲۰۱۱ حدود ۱۶ میلیون DEO "تم رکز مدیریتهای پراکنده
vole «جذب كالاى تو
ظرفیت بندر سلاله تا سال ۲۰۱۶ به بیش از ۸ میلیون 6960" خواهد رسید . «بهرهجویی از موفعیت استراتژیک
(عملکرد ۲۰۱۰ حدود ۳۸۵ میلیون TED
لاسنگاپور: *توجه به ارزش افزوده
اپور: هم a
(عملکرد ۲۰۱۰ حدود ۲۸.۴ میلیون (DED ی و رای ان رها
السايران:
ظرفيت بندر شهيد رجايى بس از تكميل فاز دوم بالغ بر © ميليون (1”0201” خواهد بود.
(عملکرد سال ۲۰۱۰ بندر حدود ۲۶ میلیون VED
| pe ged ae Oe
صفحه 30:
LPI Ranking
1817351517
Iraq Azerbaijan Iran Turkey United Arab Singapore
Emirates
minfrastructure
m Customs
minternational shipments
mLogistics quality and competence
Tracking and tracing
Timeliness
mSeries7
صفحه 31:
مروری بر اسناد بالادستی راهبردی حمل و
نقل کشور با محوریت حمل و نقل دربایی
صفحه 32:
سند چشمانداز
ایران ۱۴۰۴
سیاست های کلی
نظام در بخش حمل
ونقل
سياست هاى اصل
۴قانون اساسی
» حمل و نقل دریلیی توسعه جغرافیایی کشور.
برخوردار از ملنش پیشرفته, Goss بر سهم برتر منلبع انسانی. لسن حافظ
محیط زیست در سطح مطلوب. دست يافته به جایگاه اول اقتصادى.
علمی و فناوری در سطح منطقه آسیای جنوب غربی.با تاکید بر جنبش
نرم افزاری, متضمن رشد پرشتاب و مستمر اقتصادی, دارای تعامل
سازنده و موثر با جهان
ملاحظات اقتصادی و * برقراری تعادل و تناسسب بين
دفاعی - امنیتی. زیرساختها و ناوگان و تجهیزات
Pe ens نا تقاضا
کاهش شدت مصرف انرژی. ۰ ۱ IER
کاهش آلودگی ** افزایش بهرهوری و بهبود روشهای
زیستمحیطی و افزایش حمل و نقل و مدیریت و منلبع انسانی و
ایمنی od
نگرش شبکهای به توسعه ۰۶ سهم بیشتر از حمل و نقل بين المللى
محورها با رویکرد تقاضا de سرمایه های داخلی و خارجی
امکان حملیت های قانینی برای افزلیش مشارکت بخش خصوصی و تعاونی
در بخش حمل و نقل
صفحه 33:
قوانین مجلس
شورای
اسلامی
راهبردهای
بلند مدت
توسعه بخش
حمل و نقل از
منظر آما يشر
سرزمين
قانون دريايى
قوانين موافقتنامه حمل و نقل دريايى بين جمهورى اسلامى ايران و ساير دولتها
قانون توسعه و حمایت از صنایع دریا
سایر قوانین مرتبط مانند قانون الحاق دولت جمهوری اسلامی ایران به
کنوانسیونهای مربوطه
ایجاد ظرفیت و ارتقاء کار آيي گذرگاههای (کریدورهای)
(عبوری از کشور). ر
پذیری با شبکه های را
بررسی و جانملیی بنادر خشک. پایانههای حمل و نقل و پارکهای لجستیکی به
ور ارت" حمل و نقل ترکیسی و تانتیری با و مه یدموا جغرافیایی
کشور در منطقه.
تقییت و تجهیز بنادر مستعد جهت تبدیل آنها به بنادر دارای قدرت ایفای نقش
اهاب در واستاى استفاده از موقعيت منطقداى كشور و بيوند بين خض حمل و
نقل با بخش هاى صنعت و بازركانى
اده از دریبابه عنوان پتانسیل بالقوه جهت عبور و مرور کالاهای صادراتی
وارداتی و ترانزیتی.
Hg 2 ۹ ۳ ک 3 ۳
سازی و تسهیل مقررات جهت افزلیش توان رقابت
صفحه 34:
رئوس اهداف كلي زیربخش حمل و نقل دريايي در برنامههاي اول تا سوم
برنامه اول توسعه
۷ ۷ ۱۳۷۲
برنامه دوم توسعه
۱۳۷۸ ۳
پرنامه سوم توسعه
۹ تا ۱۳۸۴
استفاده از موقعي
بینالمللی
استفاده از شبکه ماهوارهای در حمل و نقل هوایی. دریایی و زمینی.
اصلاح ساختار سازمانی حمل و نقل جهت تعرکز تصمیمگیری و هدایت امور
حمل و نقل برون شهرى و درون شيهرى.
جغرافيايى كشور در زمينه حمل و نقل بار و مسافر در سطح
افزايش رقابتيذيرى كالاهاى صادراتى كشور دربازارهاى جهانى از طريق
اولویتدهی به جابجلئی و حمل کالاهای مذکور توسط شرکتهای حمل و نقل
دولتی و اعطای تسهیلات و تخفیفات لازم
اعطای وام با نرخ ترجیعی ازطریق بلنک توسعه صادرات ایران جهت ایجاد
تأسسیسات حمل و نقل پایلنه های صادراتی همراه تأسیسات نگهداری کالا و
مجتمعهای تجارت بین الملل
بهدیلت اجازه داده میشود نسبت به واگذاری سهام شرکتهای هواپیمایی
جمهوری اسلامی ایران (حداکثرتا ۴۹/)؛ کشتیرلنی جمهوری اسلامی ایران
و شرکتهای تابعه آن و شرکت ملی نفتکش ایران به بخشهای تعاونی و خصوصی
داخلی اقدام کند.
صفحه 35:
ال رورت تربار
سرمایه انرژی و ..)
نوسازىء بازسازى و اصلاح
ساختارها
گسترش پژوهش و آموزش
۱
در چارچوب قوانین. و مقررات
coor nn
كسترش استفاده از فناورىهاى
Onn 50
Fe Ure ules
رئوس اهداف كلي زیربخش حمل و نقل دريايي در برنامه چهارم توسعه
ار
دریایی
رشد و تسهیل ترائزیت کال و
۱
os و ری را
در منطقه و جهان
ee oe)
توانمندسازی فعالیتها و ابتکارات
۱ ele ead
مشتریگرایی. ارتقاء مستمر سطح
کف خدمت , کرش باستگوی
Pe POR yp ها
ارتقاء سطح ايمنى
صفحه 36:
رئوس كلي زیربخش حمل و نقل دريايي در برنامه پنجم توسعه
ماده ۱۶۳ - پند و -به منظوربهربردری بهینه از ظرفیتها و موقعیت جغرفیایی کشور
۱- وزارت راه و ترابری با هماهنگی و مشارکت مرکز آمار ایران موظف است تا پایان سال دوم برنامه نسبت به ایجاد بانک
جامع حمل و نقل کشور و استفرار سامانه اطلاعات جامع حوادث و سوانح حمل و نقل اقدام نمايد.
۲ - طرح جامع حمل و نقل کشور با هدف پاسخگویی به تقاضاهای بالفعل و بالقوه و دستیابی به جایگاه مناسب در
حوزههای ایمنی, ری اقتصاد. حمل و نقل و محیط زیست تا پایان سال سوم برنامه به تصويب هيلت وزیران میرسد. از
زمان تصویب طرح جامع. شروع کلیه طرحهای جدید توسعه و ساخت زیربنهای حمل و نقل. فقط پراساس این طرح و در
قالب بودجه سنواتی قابل اجراء است.
ز -به منظور تسهیل تجارت. رقاب بذيركردن فعاليتهاى حمل و نقل با توجه به مزیتهای نسبی در زنجیره عرضه و خدمات
ترابری منطقهای و بینالمللی؛ دولت مجاز است:
-١ از ایجاد پارکهای پشتیبلنی (لجستیک» احداث باياندهاء شهرکهای حمل و نقل ترکیبی مسافری و باری و
کسترش بنادر خشک توسط بخش خصوصی و تعاونی حمایت نماید.
۲- نسبت به تهیه طرح مکانیلبی پاینههای بارگنج (کانتینری) و حمل و نقل ترکیبی در شبكه اصلى
عبوری (ترانزیتی) کشور اعم از شمللی - جنوبی. شرفی - غربی و نیز شبکه آسیایی تا پایان سال دوم برنامه و اجرای آن از
طریق بخش خصوصی و تعاونی اقدام نماید.
۳ ساز و کارهای لازم برای تحقتی افزلیش حجم عبور (ترانزیت) خارجی کالا. سالانه حداقل تا میزان ده درصد
(1۰/) را تا پایان برنامه فراهم نماید.
ماده ۱۶۵-به منظور ارتقءرقایتپذیری خدمات حمل و نقل دریایی کشور شورای عللی سازمان بنادر و درینوردی
مجاز است نسبت به تدوین نظام انعطاف پنیر تعرف هگذاری خدمات دریلیی و بندری متناسب با شرلیط عرضه و تقاضا
برای طرح و تصویب در شورای اقتصاداقدام نماید.
صفحه 37:
تعیین علل عقب ماندگي در تحقق برنامه هاي فرادستي
۱- وضعیت اعتبارات و تامین منابع مالی
WAY [WAY ] ۱۳۸۳ ] ۱۳۸۴ | ۱۳۸۵ ] ۱۳۸۶ ۷ عنوان / سال ردیف
1 | 0.01 | 0.01 | 0.03 | 0.04 0.030.07 سهم از درآمد ملی ۱
3 0.03 | 0.10 | 0.13 0.130.291 /سهم از ارزش افزوده گروه نفت|_ ۲
3 0.10 | 0.14 1 0.48 | 0.79] 0.501.26 سهم از اعتبارت عمرانی کشور | ۲
۲- غیر واقع بینانه بودن پیشبینیها در برنامههای بالادستی
۳- تغییر و تحولات مدیریتی 7
۴- مشکلات در جذب سرمایهگذاری های خارجی (خصوصا فاینانس در طرحهای
عمرانی دولتی) ۱
۵- عدم وجود سیستم مناسب برای جذب. آموزش. حفظ و بهرهبرداری از نیروی
انسانی متخصص
۶- مشکلات صنایع دریایی
۷- بحران اقتصادی جهان
۸- تحریم اقتصادی ایران
9- محدودیتهای فنی پیمانکاران
صفحه 38:
تدوین جشم انداز اهداف کلان و
رلهبردهای حمل و نقل دربایی کشور
صفحه 39:
تبیین چشم انداز و اهداف حمل و نقل دریایی بر مبنای اسناد بالادستی
شامل سند چشم انداز: سياستهاي كلي اصل چهل و چهار قانون اساسي؛ سياستهاي كلي نظام در بخش حمل و
نقل» برنامههاي توسعه كشورء مصوبات مجلس شوراي اسلامي و فرمایشات و ابلاغيههاي مقام معظم رهبري
۱- ارتقای بهرهوری در زیربخش حمل و نقل دریلیی (بهرهوری نیروی کاره سرمایه. انرژی و
Gu:
لازير هدف: تدوین و اجرای نظام فنی و اجرایی در زیربخش حمل و نقل دریایی
آآزیرهدف: توسعه فرهنگ و ساماندهی «مدیریت و ارزیابی عملکرد سازمانی» در دستگاههای مربوطه
لازیرهدف: اقتصادی کردن فعالیتهای زیربخش حمل ونقل دریایی
۲- حمایت. توسعه و تقویت و توانمندسازی فعالیتها و ابتکارات خصوصی و تعاونی دریایی
لآزیرهدف: ارائه تسهیلات و رفع موانع فعالیتهای بخشهای خصوصی و تعاونی
آآزیرهدف: انجام حمایتهای اعتباری و تسهیلاتی از بخشهای خصوصی و تعاونی دریایی
۳- تداوم برنامه و سیاستهای خصوصیسازی در چارچوب قوانین و مقررات مربوطه با
مشارکت همگانی
آازیرهدف: واگذاری مراکز و پایانههای دریایی (ترمینالها) با رعایت تضمین و استمرار ارائه خدمات مناسب. با
كيفيت بطلون و رعايت خط بعر هاي دولتب یه بخعن غین حولتی.
لأزيرهدف: جلب و حمايت از سرمايهكذارى در حمل و نقل. كردشكرى. خدمات پشتیبانی و صنعتی دریایی
صفحه 40:
تببین چشم انداز و اهداف حمل و نقل دریایی بر مبنای اسناد بالادستی
۴- جلب سرمایهگذاریهای داخلی و خارجی در طرحها و فعالیتهای بندری» ناوگان»
تاسیسات و تجهیزات مربوطه
لآزیرهدف: جلب و حمایت از سرمایه گذاری در حمل و نقل. گردشگری, خدمات پشتیبانی و صنعتی
دریایی
۵- نوسازی, بازسازی و اصلاح ساختارها در زیربخش حمل و نقل دریایی
لازیرهدف بازنگری و تجدید ساختار داخلی دستگاههای زیربخش حمل و نقل دریایی
آازیرهدف: توسعه منابع انسانی
۶- توسعه بنادر و افزایش زیرساختها متناسب با تقاضا و رشد اقتصادی در چشمانداز
آآزیرهدف: تکمیل, توسعه وگسترش فعالیتهای بنادر تجاری
لازیرهدف: توسعه ظرفیت تخلیه و بارگیری کانتینری تا حد ۱۰ میلیون لا۲۴"
آآزیرهدف: تعمیر و نگهداری از زیرساختها .تأسیسات و تجهیزات مربوطه به منظور حفظ و حراست از
سرمایه گذلری انجام شده
لأزيرهدف: توسعه زيربخش دریایی درچارچوب مطالعات طرح جامع حمل و نقل کشور
لأزيرهدف: توسعه دريا محور كشور
صفحه 41:
تبیین چشم انداز و اهداف حمل و نقل دریایی بر مینای اسند بالادستی
۷- ارتقاء سطح ایمنی در زیربخش حمل و نقل دریایی
لازيرهدف: افزايش ايمنى در دريا
لأزيرهدف: ارتقاء ايمنى و امنيت در بنادر
لازیرهدف: رعایت استانداردهای بینالمللی و حفظ موقعیت مناسب در.مجامع بینالمللی و حمل و نقل دریایی
لازیرهدف: ارتقاء امنیت کشتیها
آآزیرهدف: ایجاد بانک جامع حمل و نقل کشور و استقرار سامانه اطلاعات حوادث و سوانح حمل و نقل
۸- رشد و تسهیل ترانزیت کالا و مسافرتهای دریایی
لأزیرهدف: بهرهگیری مناسب از قابلیتهای ترانزیتی کشور و رفع موانع موجود
لآزیرهدف: تمرکز بر توریسم دریایی
لأزيرهدف: ايجاد پارکهای لجستیک. احداث پایانههای حمل و نقل ترکیبی مسافری و باری و گسترش بنادر
te dew ee تسوس ىتاي
-٩ گسترش استفاده از فناوریهای نوین در عرصه فعالیتها و خدمات حمل و نقل دریایی
لازیرهدف: گسترش کاربرد فناوریهای ارتباطات و اطلاعات در زیربخش حمل و نقل دریایی
لازيرهدف: گسترش استفاده از تجهیزات سخت افزلری و نزم افزاری مدرن و پیشرفته در ناوگان دریایی و بنادر
کشور ۲
لازيرهدف: توسعه. گسترش و به روزرسانی پایگاههای آماری و اطلاعرسانی
صفحه 42:
تبیین چشم انداز و اهداف حمل و نقل دریایی بر مینای اسند بالادستی
۰- افزایش سهم در حمل و نقل دریایی در منطقه و جهان
لازیرهدف: افزایش ظرفیت و توسعه عملیات ناوگان ملی کشور
آازیرهدف: فراهم کردن بستر مناسب در زیربخش حمل و نقل دریایی برای الحاق به سازمان تجارت جهانی
۱- حفاظت از سواحل و محیط زیست دریایی
آازیرهدف رعایت الامات بهرهبرداری پایدر از تواحی ساحلی ودریایی توسط دستگاههای زیربخش حمل
ونقل دریایی
۲- گسترش پژوهش و آموزش در زیربخش حمل و نقل دریایی
آآزیرهدف: ایجاد رشته ضنعت حمل و نقل دریایی در دانشگاههای حمل و نقلی کشور
۳- مشتریگرایی» ارتقای مستمر سطح کیفی خدمات و افزلیش پاسخگویی دستگاهها و
رضایتمندی مردم از زیربخش حمل و نقل دریایی
لآزیرهدف: اجرای برنامه تحول اداری وطرح تکریم مردم و جلب رضایت ارباب رجوع
لازيرهدف: تدوین نظام انعطافپذیر تعرفهگذاری خدمات دریایی و بندری متناسب با شرایط عرضه و تقاضا
تونط lashes , dle pel gd
و در یانوردی
صفحه 43:
اهداف کمی ۵ ساله ( ۱۳۹۲ الی ۱۳۹۶)
بار (داخلی)
بررسی نشان می دهد سهم بخش دریایی در حمل بار داخلى در 8 سال كذشته در مجموع
برصد ثلبت مانده است. در نهایت به نظر میرسد لین سیم 0
تقریباً تفییر چندلنی نکرده و در حد ۵
طی سالهای ۱۳۹۲ تا ۱۳۹۶ نیز کماکان این سهم برای بخش دریایی حفظ شود.
AY Re IT امن
1 | 20 | ود |18 | 17 | 16
مسافر (داخلی)
war ۳۹۴ ۳۹۵ war
9 | 1.58 | 1.33 | 1.10
1۳۹۳
0.90
عوان 7سا
1۳۹ عنوان / سال
سهم بخش دریای
0.82 ابر ری
صفحه 44:
میزان کل عملکرد مورد نیاز در حمل بار دريايي بین المللي
Loar ۳۳ ۳۹ DSTO
132.4 | 125.1 | 118.2] 111.6 | 105.5 6 عملکرد دریایی
86 86 86 86 86 86 re
میزان کل عملکرد مورد نیاز در حمل بار دريايي (ترانزیت)
91 92 93 94 95 96
3.96 4.36 4.79 5.27 5.80 6.38
تعیین زیرساخت هاي مورد نیاز کشور در حمل ونقل دربايي
بر اساس مطالعات طرح جامع حمل و نقل کشور
صفحه 45:
تاسیسات و ملزومات مورد نیاز بندر امام خميني (ره)
۱۴۳۹ ۱ ۸۹
مو سا زیت مور
توت
ow | oe 13e9 | 1394 | 1399 | 1404 | 1409
ed 7 0 مس نسي
9
© | ۵ | » | ۵ | و 5
weal © | eer | gg |S | | om | |
|« | ه | 5 eo0o | 5
0
© | ۵ | ۵ | ۵ | و 5
|e | 8 | 1 © | هت ی ان مت نها
]ام هاه a [e000
0 3 5 تن وه مر
همه مه موه از ود زارت مر ود
5 3 هي ود زارت من
600‘ فزایش نو" عملیات تخلیه وبا گيري کالاي فله 2۱ روز ب زاي 4
و one اي کال نله دروب اي کش
00 از رخ اي یات تهب يري كاي عدوي ان جر روز 99
۳
سل بازرمن سلیت مق وبزگبی 0 سقي موجوه
صفحه 46:
چشم انداز» اهداف کلان و الزامات سازمان بنادر و دربانوردي
te nee) میت ارس سا
*بنادر كاملاً مستقل و ييشتاز در مقايسه با بنادر منطقه.
تسريع ثرون مخادر ميلقه.
زه و مدرنترین بنادر در منطقه
یمندرین و پاکیرهترین محیط زیست دریایی براساس استانداردهای جهانی (آبهای نحت حاکمیت)
سل سح ل ا ee cee مار یی
an Cee eve ar Te Rc CVE aN TROPIC
al ا ل SN ee NG
ا
cre eee ite 0000
*اداره امور بنادر توسط بخش خصوصى.
“داراى مراكز مدرن كشتى دارى (كاركاه تعميراتى و سوخت رساتى و ...) در خليج فارس و
0
صفحه 47:
1۱ ااا OPO PTY |
el ere ee SE ae ent ere ol رت نت ناوكان سيستمهاى كنترل
oe Fey ل TESTI Ree Se
a ee ne so
راهبردها
FONE SUPE PIC ap Va ee ETE FX ORG Ps FPS Recon ee Ped ror
بهرمبردارى و منطبق با ارزشهاى جامعه ملى در بخشها و زير بخشهاى حمل و نقل دريايى (بنادر,
1۱ ا ا PEO Ceara
1 ااا
الزامات
صفحه 48:
بنادر, تاوگان و آب راهها
ROM Spee ا ل Mr emer]
۱ at BEE Te Ste DU ee ty eat og
آن از ایمنترین بنادر و آبراهها در سطح منطقه و بینالملل برخوردار است.
۱
۱
الزامات
صفحه 49:
۳- محیط زیست دریایی و سواحل
ل Per
تاثیرات آن در حیات انسانها و سایر جانوران. از حوزه کشوری و منطقهلییبه حوزه بینالمللی انتتقال یا
و را
محیط زیست دریلیی و سواحل دو چندان میگردد و میطلبد در زمینههای مقابله با آلودگی و رفع آن و
Bee eaten tern pores fe ae omer ee
BP prowess se ا ا rhe mT
توسعه مطالعات جامع جهت بيشكيرى ومقابله با آلودكيها
تجهیز بنادر به پیشرفته ترین تجهیزات مقابله
الزامات
صفحه 50:
Se ا ا ا ل ا ono
راهبردها
تهیه طرح جامع مدیریت سواحل (1628)با تاکید بر توسعه هعه جانبه و حفاظت محیط زیست و
تنظیم فعالیت همه ذینفعان در راستای آن.
الزامات
صفحه 51:
۵- توسعه اقتدار مرجعیت دریایی
1 ایگاه تعری ن بنادر و دریانوردی توسط قانون گذار و اشارهبه ابعاد حاکمیتی
.كن در سیاستهای اصل ۴۴ و مرجع دریلیی به عنوان نماینده کشور در مجلمع پینالمللی بایستیبه توسعة
اقتدار در ابعاد حاکمیتی توجه ویژهای دا
ارتقاء کیفیت و اجرای تولی گری.
Perec emits arose)
ce SLR eC nee) 1
صفحه 52:
۶- تعامل فعال و پویا با ذینفعان (جامعه هدف) داخلی. منطقهای و بینالمللی
راهبردها
توسعه خدمات.
eH) Beles Cr eee Be Eo em Ad ۲7
ا epi
Bre OC nn Sun pe re ear err
اعمال مدیریت زمان و پرهیز از لاف وقت.
]۳ ne Rol ل ا ل tees
RAC SL Se a i a eat he eR Ee
Pe eS Ie ee ete Ce See ey oe ل
ایجاد ساختار و شرح وظلیف جدید به منظور اجرای موثر کنوانسیونهای دربلیی که کشور در طول
برنامه پنجم به آنها ملحق خواهد شد.
الزامات
صفحه 53:
۷-سرآمدی منابع انسانی و تعالی سازمانی
راهبردها
به روز رسانى دانش منابع انسانى.
1
ارتقاى عزت سازمانى.
احياكرى روش هاى متعالى بومى.
0
حفق و تکامل فرهنگ وحدت مدیریتی با هدف پیش برد اهداق.
حفظ و توسعه همیستگی کارکنان در پیش برد امور ۲
پایش رضایت خدمت گیرندگان و جامعه ذینفع و تلاش در جهت تامین و تعمیق آن.
WESTER Sin Ree Gee bene ey
توسعه نظام بيشنهادها و به كاركيرى تكنيكهاى جديد.
۱۳ neers
1
توسعه امر بوهش و تصميم كيرى بر مبناى دانايى و دانش.
ايجاد دانشكاه علمى - كاربردى علوم و فنون دريايى و بندرى
CoS ORS Re ا ا ما ا
PRC ON ear oe nee enn vice Pee me meter on
صفحه 54:
۸- سیاستگذاری برای توسعه ناوگان و خدمات
راهبردها
ایجاد سیاستهای همگرا بین مولفههای مرتبط. به منظور توسعه ناوگان
1 roe
eee od
الزامات
صفحه 55:
٩ ارتقای شاخصها در اقتصاد حمل و نقل دریایی
راهبردها
eS ene SoM ey ene Pc PBN RE ISS oer PLOTS Ser Carre
Bret
توسعه ناوگان ملی.
1
'تخصيص بهينه منابع با تاكيد بر المانهاى اقتصادى.
توسعه بهره بردارى از فرصتهاى ترانزيتى و ترانشيبى.
اا ا ل ا 0
الزامات
صفحه 56:
۰- ترویج فرهنگ دریایی
با توجه به حدود ۳۰۰۰ کیلومتر ساحل و دسترسی به آبهای آزاد و نقش بالای دربا در توسعه کشور بایستی
0 OS PE Ee Se Ne eo) ee Se a
۱ el aR ieee Tea oe Ce ae Se ad
راهبردها
[9 ape MPL BR Te or Se EN CeC ae Serer Tn Seon eS [ore eee
توسعه كردشكرى دربايى وايجاد و توسعه زيرساختها و ملزومات آن.
ا ا ا ا ل 2100
Ge cae ا ا ل ل RS
الزامات
صفحه 57:
۱- رشد متناسب. پی دار و پیوسته همه بخشهای سازمانی
راهبردها
توزیع عادلانه فرصتها.
ایجاد زمینهها و فرصتها برای بهرهبرداری عادلانه از امک
۳
|۱7
صفحه 58:
۲- اصلاح و تنظیم قوانین و مقررات بندری
راهبردها
ey eid سا
تامین مقررات موثر برای ایجاد هماهنگی بین دستگاههای مرتبط در بندر.
۱ rear ence Fe frees ene
آسیب شناسی رویهها. مقررات و قوانین متضاد.با یکدیگر که بر نحوه عمل فعالیتهای بندریبه وجه
1 a Un] ory
الزامات
صفحه 59:
۳- ارتقای نقش بنادر ایران در زنجیره بینالمللی
راهبردها
اا ا ا
el aR ecard ا ل ل
توسعه روساختها و زیرساختهای بندری.
ee a aa Dae EBT Dee Le a ead
الزامات
صفحه 60:
۴- ارتقای ظرفیت عملیاتی بنادر
راهبردها
Fea Deer PRIN ا ا sO
ری
7 earn res Emp SSE e sy
BOE ee eS Pome oa oor ere
انعقاد قراردادهاى جند جانبه حمل و نقل براساس منلفع مشترك تجارى - حمل و نقلى فى مابين و
توسعه کریدورهای ترانزیتی از قلمرو کشور.
a] اا ل ene SSC con 1
CR Reco ee Be Peo 1۱
ب سرمايه در حوزه بنادر كشورببا هدف ايجاد ارزش افزوده در زنجيره عرضه و توليد و تجارت
الزامات
صفحه 61: