آموزشتحقیق و پژوهشجغرافیا و نجومزمین‌شناسی و مهندسی معدن

فصل 8 علوم نهم زمین ساخت ورقه ای

فصل 8 علوم نهم زمین ساخت ورقه ای

طاهره واحدی

صفحه 1:

صفحه 2:

صفحه 3:
فهرست مطالب ۲-زمین ساخت ورقه ای جابه جایی قاره ها ورقه های دورشونده ورقه های نزدیک شونده ورقه های امتدادلغز

صفحه 4:
زمین سافت ورقه اک جابه جایی قاره ها ورقه های دورشونده ورقه های نزدیک شونده ورقه های امتدادلغز فروج جابه جايى قاره ها درسال ۱۹۱۲ میلادی دانشمندی آلمانی به نام «و گنر» باشواهدی که بدست آورده بود.اظهارداشت که حدود۲۰۰ میلیون سال تمام خشکی هابه هم متصل بوده است وخشکی یک نکه ای رامی ساخته است.اين خشکی عظيم كم کم به دو خشکی بزر گ تقسیم شدوپس ازمیلیون هاسال هریک ازدوخشکی قطعه قطعه شده وقاره های امروزی رابه وجود آوردند. چنددلیل ازدلایل و گنربرای نظریه جابه جایی قاره ها ۱- فسیل نوعی سرخس هم درنواحی آفریقا وهم در آمریکای جنوبی سافت شده اند. ۲- تشابه برخی ازسنگهای دوقاره آفریقا و آمریکای جنوبی ۳- تشابه شکل کناره های دوقاره آفریقا و آمریکای جنوبی

صفحه 5:
جابه جایی قاره ها زمین سافت ورقه ای جابه جایی قاره ها ورقه های دورشونده ورقه های نزدیک شونده ورقه های امتدادلفز فروج

صفحه 6:
زمین سافت ورقه ای جابه جایی قاره ها ورقه های دورشونده ورقه های نزدیک شونده ورقه های امتدادلفز فروج تشابه برخ ازستك فل قاريها بام قسل این نوع كبا فقط در اين تواحى يافت فده است.

صفحه 7:
لحا لكا جابه جايى قاره ها باييشرفت فناورىءامكان مطالعه زمين شناسان برروى قسمت هاى ناشناخته زمين به خصوص كف اقيانوس فراهم آمد.درسال ۸ باتوجه به مجموعه اطلاعات وشواهد بدست آمده ءنظريه ‎a, = ۳ 2 2‏ و ‎canons ey‏ و گنر تبديل به يك نظريه جامع تر باعنوان نظريه زمين ساخت جابه جايى قاره ها | ورقه ای شد. 7 ورقه هاى دورشونده | براساس اين نظريه سنك كره رسن يك تكه نيستءبلكه «رقه های نزدیک شونده ‏ ازتعدادى ورقه هاى كوجك وبزرك تشكيل شده است.برخى «قه های امتدادلغز | ازاين ورقه ها درزیراقیانوس ‎ous‏ درزيرقاره هاوياره اى هم قسمتهایی ازهردو رادربرمی گیرد.همه ورقه ها میتوانند آزادانه ومستقل آرهمد وی جر کت اند درز رسک کر دماوفتارید اندازه ای است که سنگ هاحالت خمیری وشکل پذیری دارند. فروج

صفحه 8:
زمین سافت ورقه اک جابه جایی قاره ها ورقه های دورشونده ورقه های نزدیک شونده ورقه های امتدادلغز فراتر از زمين فروج لحا لكا جابه جايى قاره ها قسمتهاى زيرينءدمابيشتروقسمتهاى بالايى دماى كمترى دارند. اين اختلاف دماسبب مى شودكه قسمتهاى زيرين جكالى كمترى نسبت به قسمتهاى رويى داشته باشند.اين اختلاف چگالی درقسمتهای خمیری گوشته سبب برقرارى جريان جابه جايى(همرفتى) بسيا ركندى مى شود(جندسانتى متر درسال)؛ يعنى موادسازده نرم كره به آرامى بالا مى آيندءسيس به طرفين تسا به سمت پایین کشیده می شوند.دراین صورت ورقه های سنگ کره روی آن می خزندوباآن جایه جامیشوند.دراین حالت ورقه های سنگ کره درمحلی که جریان رو به بالا باشدازهم دور می شوندوسپس به زیرورقه ی مقابل فرو می روند.

صفحه 9:
"۳ لها جریان همرفتی در نرم کره محل دور شدن زمین سافت ورقه ای جابه جایی قاره ها ورقه های دورشونده ورقه های نزدیک شونده ورقه های امتدادلفز فراتر از زمین فروج

صفحه 10:
زمین سافت ورقه اک جابه جایی قاره ها ورقه های دورشونده ورقه های نزدیک شونده ورقه های امتدادلغز فروج ورقه های دورشونده پدیده های حاصل ازحر کت ورقه ها ورقه هابه سه شکل متفاوت می توانند نسبت به هم جابه جاشوند: ۱- ورقه های دورشونده:بیشترمحل هایی که ورقه هاازهم دور می شوند؛دراقیانوسها قراردارند.دراین مناطقموادمذاب ازشکاف موجوددربین دوورقه خارج شده ودرهمانجا سخت می شودو پوسته جدیدی رابه وجودمی آورند.ازاین روهرساله چندسانتی متربروسعت اقیانوس هافزوده می شود. خروج موادمذاب دراین مناطق سبب به وجود آمدن رشته کوههای میان اقبانوسی می شود که محل وقوع تعدادی اززمین لرزه ها و آتش فشان ها است.

صفحه 11:
ورقه های دورشونده زمین سافت ورقه اک جابه جایی قاره ها ورقه هاى دورشونده نا ورقه هاى نزديك شونده ورقه هاى امتداداغز

صفحه 12:
زمین سافت ورقه اک جابه جایی قاره ها ورقه های دورشونده ورقه های نزدیک شونده ورقه های امتدادلغز فروج لكا ورقه های نزدیک شونده ۱- ورقه های نزدیک شونده: چون ورقه های نزدیک شونده خصوصیات فیزیکی وشیمیایی مختلفی دارند»پدیده های حاصل به یکی ازصورت های زیرخواهدبود: الف) برخورد ورقه ی اقیانوسی باورقه ی قاره ای: دراین محل ها ورقه اقیانوسی به زیرورقه قاره ای کشیده می شودوباخم شدن لبه ورقه هاء گودال عمیق اقیانوسی به موازات قاره دراقیانوس به وجودمی آید.وقتی ورقه اقیانوسی پایین می رود رسوبات موجودباآن درعمق ۱۰۰ متری ذوب شده وازشکاف های ورقه قاره ءخودرابالا می کشندوسبب به وجودآمدن کوههای آتشفشانی برروی قاره ها می شوند. «گودال های عمیق واطراف آن محل وقوع زلزله های شدیداست 7 ایجاد آتشفشان قاره ای ودرازگوال افیانوسی وزلزله هاى شديد است.

صفحه 13:
ورقه های نزدیک شونده زمین سافت ورقه ای جابه جایی قاره ها ورقه های دورشونده ورقه های نزدیک شونده | نزدیکشونده ورقه های امتدادلفز فروج

صفحه 14:
‎I - .‏ برخورددو ورقه ی قاره اک 0000 ‏کر نت فان ‎ ‎ ‎ ‏زمین ساخت ورقه اک جابه جایی قاره ها ورقه های دورشونده ورقه های نزدیک شونده ورقه های امتدادلغز ‏خروج ا ا 59 ۳۱

صفحه 15:
زمین سافت ورقه اک جابه جایی قاره ها ورقه های دورشونده ورقه های نزدیک شونده ورقه های امتدادلغز فروج 5 سا له ورقه های نزدیک شونده ب) برخورددوورقه ى اقيانوسى: دراين محل هاءيكى ازورقه هابه زیرورقه دیگری فرومی رودوباخم شدن لبه ورقه هاء گودال عمیق اقیانوسی به وجودمی آید.ورقه فرورانده شده ذوب می شودوموادمذاب این باردربستردریا خارج می شوند.باادامه این فعالیت» جزایری سرا زآب بیرون می آورند که به مجموعه آنها 1 2 1 5 جزایرقوسی(قوس جزیره ای) گفته می شود.اطراف این گودال هاءمحل وقوع زلزله وتعداد دیگری اززلزله های شدیداست. نتیجه : ایجاد جزایرقوسی وزلزله های شدید است. پ) برخورددوورقه ی قاره ای: دراين محل هاءورقه ای به 7 ‏ا‎ a زیرورقه دیگرفرونمی رود؛زیراجرم هردوورقه کم ومساوی است . ”تج : ایجاد کوه و زلزله های شدید است.

صفحه 16:
زمین سافت ورقه اک جابه جایی قاره ها ورقه های دورشونده ورقه های نزدیک شونده ورقه های امتدادلفز فروج برفورددوورقه ی اقیانوسی باهم جزیرهی آتش‌فضان

صفحه 17:
زمین ساخت ورقه اک جابه جایی قاره ها ورقه های دورشونده اورقه‌ی قاره‌ای ورقه های نزدیک شونده ورقه های امتدادلغز فروج 1 محل برخورد دو ورقدى قارهاى برفورددوورقه ى قاره اى باهم

فصل 8علوم نهم زمین ساخت ورقه ای فهرست مطالب -2زمين ساخت ورقه اي جابه جايي قاره ها ورقه هاي دورشونده ورقه هاي نزديك شونده ورقه هاي امتدادلغز خروج جابه جايي قاره ها زمين ساخت ورقه اي جابه جايي قاره ها ورقه هاي دورشونده ورقه هاي نزديك شونده ورقه هاي امتدادلغز خروج درسال 1912ميالدي دانشمندي آلماني به نام«وگنر» باشواهدي كه بدست آورده بود،اظهارداشت كه حدود200 ميليون سال پيش تمام خشكي هابه هم متصل بوده است وخشكي يك تكه اي رامي ساخته است.اين خشكي عظيم كم كم به دو خشكي بزرگ تقسيم شدوپس ازميليون هاسال هريك ازدوخشكي قطعه قطعه شده وقاره هاي امروزي رابه وجودآوردند. چنددليل ازداليل وگنربراي نظريه جابه جايي قاره ها: -1فسيل نوعي سرخس هم درنواحي آفريقا وهم درآمريكاي جنوبي سافت شده اند. -2تشابه برخي ازسنگهاي دوقاره آفريقاوآمريكاي جنوبي -3تشابه شكل كناره هاي دوقاره آفريقا وآمريكاي جنوبي جابه جايي قاره ها زمين ساخت ورقه اي جابه جايي قاره ها ورقه هاي دورشونده ورقه هاي نزديك شونده ورقه هاي امتدادلغز خروج چند دليل وگنر زمين ساخت ورقه اي جابه جايي قاره ها ورقه هاي دورشونده ورقه هاي نزديك شونده ورقه هاي امتدادلغز خروج جابه جايي قاره ها زمين ساخت ورقه اي جابه جايي قاره ها ورقه هاي دورشونده ورقه هاي نزديك شونده ورقه هاي امتدادلغز خروج باپيشرفت فناوري،امكان مطالعه زمين شناسان برروي قسمت هاي ناشناخته زمين به خصوص كف اقيانوس فراهم آمد.درسال 1968باتوجه به مجموعه اطالعات وشواهد بدست آمده ،نظريه وگنر تبديل به يك نظريه جامع تر باعنوان نظريه زمين ساخت ورقه اي شد. براساس اين نظريه سنگ كره زمين يك تكه نيست،بلكه ازتعدادي ورقه هاي كوچك وبزرگ تشكيل شده است.برخي ازاين ورقه ها درزيراقيانوس ها،برخي درزيرقاره هاوپاره اي هم قسمتهايي ازهردو رادربرمي گيرد.همه ورقه ها ميتوانند آزادانه ومستقل ازهمديگرحركت كنند.درزيرسنگ كره دماوفشاربه اندازه اي است كه سنگ هاحالت خميري وشكل پذيري دارند. جابه جايي قاره ها زمين ساخت ورقه اي جابه جايي قاره ها ورقه هاي دورشونده ورقه هاي نزديك شونده ورقه هاي امتدادلغز فراتر از زمين خروج قسمتهاي زيرين،دمابيشتروقسمتهاي بااليي دماي كمتري دارند. اين اختالف دماسبب مي شودكه قسمتهاي زيرين چگالي كمتري نسبت به قسمتهاي رويي داشته باشند.اين اختالف چگالي درقسمتهاي خميري گوشته سبب برقراري جريان جابه جايي(همرفتي) بسياركندي مي شود(چندسانتي متر درسال)؛ يعني موادسازده نرم كره به آرامي باال مي آيند،سپس به طرفين وسرانجام به سمت پايين كشيده مي شوند.دراين صورت ورقه هاي سنگ كره روي آن مي خزندوباآن جابه جاميشوند.دراين حالت ورقه هاي سنگ كره درمحلي كه جريان رو به باال باشدازهم دور مي شوندوسپس به زيرورقه ي مقابل فرو مي روند. جريان همرفتي در نرم كره زمين ساخت ورقه اي جابه جايي قاره ها ورقه هاي دورشونده ورقه هاي نزديك شونده ورقه هاي امتدادلغز فراتر از زمين خروج ورقه هاي دورشونده زمين ساخت ورقه اي جابه جايي قاره ها ورقه هاي دورشونده ورقه هاي نزديك شونده ورقه هاي امتدادلغز خروج پديده هاي حاصل ازحركت ورقه ها ورقه هابه سه شكل متفاوت مي توانند نسبت به هم جابه جاشوند: -1ورقه هاي دورشونده:بيشترمحل هايي كه ورقه هاازهم دور مي شوند،دراقيانوسها قراردارند.دراين مناطق،موادمذاب ازشكاف موجوددربين دوورقه خارج شده ودرهمانجا سخت مي شودوپوسته جديدي رابه وجودمي آورند.ازاين روهرساله چندسانتي متربروسعت اقيانوس هاافزوده مي شود. خروج موادمذاب دراين مناطق سبب به وجودآمدن رشته كوههاي ميان اقيانوسي مي شودكه محل وقوع تعدادي اززمين لرزه هاوآتش فشان ها است. ورقه هاي دورشونده زمين ساخت ورقه اي جابه جايي قاره ها ورقه هاي دورشونده ورقه هاي نزديك شونده ورقه هاي امتدادلغز خروج ورقه هاي نزديك شونده زمين ساخت ورقه اي جابه جايي قاره ها ورقه هاي دورشونده ورقه هاي نزديك شونده ورقه هاي امتدادلغز خروج -1ورقه هاي نزديك شونده :چون ورقه هاي نزديك شونده خصوصيات فيزيكي وشيميايي مختلفي دارند،پديده هاي حاصل به يكي ازصورت هاي زيرخواهدبود: الف) برخورد ورقه ي اقيانوسي باورقه ي قاره اي :دراين محل ها ورقه اقيانوسي به زيرورقه قاره اي كشيده مي شودوباخم شدن لبه ورقه ها،گودال عميق اقيانوسي به موازات قاره دراقيانوس به وجودمي آيد.وقتي ورقه اقيانوسي پايين مي رود رسوبات موجودباآن درعمق 100متري ذوب شده وازشكاف هاي ورقه قاره ،خودراباال مي كشندوسبب به وجودآمدن كوههاي آتشفشاني برروي قاره ها مي شوند.گودال هاي عميق واطراف آن محل وقوع زلزله هاي شديداست. ‏نتيجه :ايجاد آتشفشان قاره اي ودرازگوال اقيانوسي وزلزله هاي شديد است. ورقه هاي نزديك شونده زمين ساخت ورقه اي جابه جايي قاره ها ورقه هاي دورشونده ورقه هاي نزديك شونده ورقه هاي امتدادلغز خروج برخورددو ورقه ي قاره اي واقيانوسي زمين ساخت ورقه اي جابه جايي قاره ها ورقه هاي دورشونده ورقه هاي نزديك شونده ورقه هاي امتدادلغز خروج ورقه هاي نزديك شونده زمين ساخت ورقه اي جابه جايي قاره ها ورقه هاي دورشونده ورقه هاي نزديك شونده ورقه هاي امتدادلغز خروج ب) برخورددوورقه ي اقيانوسي :دراين محل ها،يكي ازورقه هابه زيرورقه ديگري فرومي رودوباخم شدن لبه ورقه ها،گودال عميق اقيانوسي به وجودمي آيد.ورقه فرورانده شده ذوب مي شودوموادمذاب اين باردربستردريا خارج مي شوند.باادامه اين فعاليت ،جزايري سرازآب بيرون مي آورندكه به مجموعه آنها جزايرقوسي(قوس جزيره اي) گفته مي شود.اطراف اين گودال ها،محل وقوع زلزله وتعداد ديگري اززلزله هاي شديداست. ‏نتيجه :ايجاد جزايرقوسي وزلزله هاي شديد است. پ) برخورددوورقه ي قاره اي :دراين محل ها،ورقه اي به زيرورقه ديگرفرونمي رود؛زيراجرم هردوورقه كم ومساوي است. ‏نتيجه :ايجاد كوه و زلزله هاي شديد است. برخورددوورقه ي اقيانوسي باهم زمين ساخت ورقه اي جابه جايي قاره ها ورقه هاي دورشونده ورقه هاي نزديك شونده ورقه هاي امتدادلغز خروج برخورددوورقه ي قاره اي باهم زمين ساخت ورقه اي جابه جايي قاره ها ورقه هاي دورشونده ورقه هاي نزديك شونده ورقه هاي امتدادلغز خروج

37,000 تومان