صفحه 1:
بسم الله الرحمن
.الرحيم
معهره داران
صفحه 2:
مهره داران
اين جانوران 5 دسته اند :
صفحه 3:
ماهی ها
از نظر استخوان بندی به 2 دسته تقسٍ وید
صفحه 4:
بيشتر ماهی ها, دوکی شکل اند؛ یعنی سر و
دم آنها کشیده:و میانه بدنشان, پهن است
سطح بدن بیشتر ماهی ها لغزنده
است و از پولک یا فلس پوشیده
شده است.
ماهی ها اسل وبال ال یی
علت برای زیستن در 19 6 ۰
آبش شها, مویر گهای خوني فراوان؛
وجود دارد که عبور جریان آب از روی
آنهاء باعث تبادلات کار بین آب و ون
م يشود.
يشتر ماهى هاء باله هاى مختلفى
دارند؛ مثل بال دمی, پشتی, سینه
ام ی بحل فرار
كرفتن, وظايف مختلفى مانند ايجاد
حرکت, تغییر سرعت و تفییر جهت
حرکت,را برعهده دارند
صفحه 5:
دوزیستان
دوزیستان به 2 دسته تقسیم میشوند :
دم دار
بی دم
دوزیستان 2 نوع زیست خاکی و آبی دارند
برای همین به آنها دوزیستان می گوییم
صفحه 6:
قورباغه ها بخشی از عمرخود را در آب و بخشی
را يكت ع شا نوزاد قورباغه. پس از
خروج از تخم با آبشش تنفس و از جلیکها و
eG ELE ی 93 رال اولیذ رشد
خود رادر آب طی می کند.
آبش شهاق نوزاد در حین بلوغ به شش تبدیل
کی شود به همین دلیل. قورباغة بالغ می تواند
از آب خارج شود و در تخشکی فعالیت کند
غذای قورباغة بالغ بیشتر» حشرات است و با
دآسشتی توکتی نازک, مرطوب و باون بولک we
تنفس پوستی نیز انجام می دهد
صفحه 7:
قورباغه ها و وزغ ها
این دو دوزیست شاید خیلی شبیه هم باشند اما فرق
هایی هم باهم دارند
قورباغه ها وزغ ها
پوست صاف و لغزنده پوست خشک و زبر
بدن كشيده بدن پهن
بيشتر در آب
صفحه 8:
وی دویست میلیون سال پیش حزندكان 4 126 کین
وتمهره داران زوی زهلرا تشکیل م ب511 و Solel pate) ofl بزر
از خزندگان امروزی بودند
تنوع خزندگان امروزی نسبت به خزندگان قدیمّی, بسیار
محدود شده است.
صفحه 9:
مارها
با اینکه دست و پا ندارند از آشناترین خزندگان هستند
برخی از انواع آنها در خشکی و برخی دیگر در آب؛ زندگی می کنند و
مار زنگی (خشکی 55(
وجود مارها برای آدمیان مفید است چون با تغذیه ازحشرات و موش ها
درتنظیم جمعیت آنها موثرند
از سم مارها در تهية بعضی از داروها مثل داروهای قلبی, ضد خونریزی
و سرطان استفاده می شود.
صفحه 10:
سنگینی و حرکت کند از نشانه های آنها است. *
این جانوران با داشتن لاک سخت و محکم» شناخته می شوند. لاک
gd بت 8 ار استخوانگان است که بهن آشده و بدن زاامی
پوشاند.
گت دربایی
این جانور با شش تنفس می کند و جزء خزندگان است.
همه عمر خود را در دریا می گذراند فقط برای تخم
گذاری به ساحل های ماسه ای, پناه می برد. نوزاد آن
نیز بلافاصله پس از خروج از تخم به سمت دریا حر:
AS no
صفحه 11:
سوسمار ها
مارمولک و آفتاب پرست, نمونه هایی از سوسمارها هستند. هر دوه از
حشرات تغذیه می کنند. بنابراین» در تنظیم جمعیت حشرات, نقش دارند.
ات دزن
مارمول
ى <
علت تغییر رنگ آفتاب پرست ها
بزوهیشها تشان میدهد که نوره 50و روحلة اجانور باعث تغییر رنگ
فتابپرست میشود. گاهی تغییر رنگ باعث آسایش بیشتر جانور میشود.
گاهی به جانور کمک میکند با آفتابپرستهای دیگر ارتباط برقرار کند.
علت قطع کردن دم مارمولک ها توسط خودشان
طع شدن دم مارمولک توسط خود جائور توعی مکانیسم دفاعی در برابر
کشوم یک شکارعی محسفت تیشود. زماتت که مار دولک کس کند که مورد
تهاجم یک شکارجی قرار گرفته است, دم خود را قطع میکند تا با گیج
کردن شکارچی پا به فرار بگذارد.
صفحه 12:
کروکودیل ها
این جانوران جثة بزرگ و تحرک کم دارند و در آ
بهای کم عمق زندگی م یکنند
کاس 3
چشم های ul روی سر و سوراخ های بینی روی پوزه ای دراز قرار
دارند. 5
اين وضعیت باعت می شود که بدون آیتکه دید متونده دن آب
تمساح, نمون های کروکودیل است که در ایران وجود دارد.
گاندو تمساح ایرانی
صفحه 13:
Ss
پرندگان» گروهی از مهره داران اند که بدن آنها از پره پوشیده شده
اندام حرکتی جلویی در آنها تبدیل به بال شده است
پرندگان برای اینکه بتوانند پرواز کنند» ویژگی هایی دارند.استخوان
های توخالی و محکم» بدن دوکی شکل و نداشتن مثانه از جمله این
ویژگی هاست.
در کنار شش های پرندگان» کیسه هایی به نام کیسه های هوادار
قرار دارند که سبب افزایش کارایی شش در جذب اکسیژن می
شوند.
پر در پرندگان» انواع مختلفی دارد. پرها را براساس شکل و نقش در سه گروه, قرار می
دهندة
کرک بر بوش بر شاه بر
صفحه 14:
طبقه بندی پرندگان
پرندگان را بر حسب شکل منقار و پاهایشان» طبقه بندی م یکنند. شكل منقارء
نشان می دهد که پرنده, چه می خورد و شکل پاهای آن, نشان دهنده محل
زندگی پرنده است.
از گوشت و تخم پرندگان مثل مرغ, اردک» بوقلمون و غاز به عنوان غذا استفاده می
کنیم
بعضی پرندگان به خاطر خوردن حشرات و دانة علف های هرز به کشاورزان کمک می
کنند
در عين حال» حملهٌ پرندگان به محصولات کشاورزی و دامی نیز از زیان های
آنهاست.
صفحه 15:
پستان داران (شیرخواران)
پستانداران,مهره دارانی اند که دارای غدد شیری هستند. غد شیری,
اندامی است که مایعی مغذی به نام شیر تولید می کند.
پستانداران در همه جای کر زمین, در آب, خشکی و حتی زیر زمین یافت
"3 az ee
بدن آنها از مو یا یشم پوشیده شده است که عایق خوبی برای حفظ دماى بدن
نوزادان ماهی هاء دوزیستان و... درون تخم» رشد و نمو م ييابند و بس از
بايان دورة جنینی» از آن بيرون مى أيندء ولى نوزاد بيشتر يستانداران»
دورة جنینی خود را درون بدن مادر مى كذرائد و براى رشد از بدن مادر
تغذيه مى
صفحه 16:
پستان داران به 3 دسته تقسیم می شوند
تخم گذار
م 5
پلاتی پوس يا نوک اردکی: پستاندار
شنا م یکند و در کنار آب, لانه م یسازد. نوزاد پس از خروح از تخم از
شیر مادر تغذیه م یکند
کانگورو: از پستانداران کیس هدار است که نوزاد آن به صورت نارس متولد
می شود. نوزاد بعد از تولد به درون کيسة موجود بر روی شکم مادر م بخزد
كه در أن غدد شیری قرار دارند. نوزاد تا کامل شدن مراحل رشد و نمو از
شیر مادر تغذیه می
ساختار کلی دستگاه های داخلی بدن پستانداران» شبیه به سایر مهره داران
است؛ با این تفاوت که پیچیدگی بیشتری دارد. به ویژه در د اه عصبی,
مناطقی که با هوش» حافظه و هماهتگی عضلات مربوط است, توسعة
زيادى بيدا كرده است.
صفحه 17:
کوچکترین پستاندار نوعی خفاش است که بالغ آن» 3 سانتیمتر طول و حدود 2 گرم وزن دارد
بزرگ ترین پستانداران, وال های آبی رن گاند که نوع بالغ آنها با طول بیش از 30 متر و
وزن بیش از 190 تن» بزرگ ترین پستاندار و بزر گترین جانور زندة روی زمین هستند.
صفحه 18:
یستانداران حفت دار
بیشتر پستاندارانی که روی کرة زمین زندگی می کنند از جفت داران
اند.جفت, اندامی است که در رحم ایجاد می شود و مواد غذایی و اکسیژن
را از خون مادر م یگیرد و به ر گهای خونی بند ناف می دهد
پستان داران جفت دار را از لحاظ غذایی به 3 دسته تقسیم می شوند
گیاه خوار همه چیز خوار گوشت خوار
صفحه 19:
آدمی» از بسیاری از پستانداران اهلی »برای
سوارى و باركث
صفحه 20:
بعضی پستانداران مثل کفتار و شغال در
طبیعت با خوردن لاشة جانوران در پاکسازی
طبیعت نقش دارند. آنها با اين کار از انتشار
بیماری ها و آلودگی Slo محیط زیست؛
جلوگیری می کنند
گوشت خوارانی مثل گرگ و یوزپلنگ با
تعقیب و شکار جانوران پیر و نانوان»
نقش موثری را در جلوگیری از بیمار
بهای واگیر و بقای نسل حیوانات با
هوش و قوىء no Lisl کنند
ستجات دز فصول اشنا مقداری از
دانه ها و موه های جنگلی را در
زیرزمین» ذخیره می کند. بسیاری از
آنها در فصل بهارمی رویندو گیاهان
جدیدی رآآدر حنگل ها جع وجود Ae) ols
وجودستجاب ایرانی به همین صورت در
حفظ جنگل های بلوط
دامنه های زاگرس اهمیت دارد
صفحه 21:
پایان
بسم الله الرحمن
الرحيم
فصل 13
مهره داران
مهره داران
این جانوران 5دسته اند :
ماهی ها
پرندگان
دوزیستان
پستان داران
خزندگان
ماهی ها
از نظر استخوان بندی به 2دسته تقسیم میشوند
غضروفی
استخوانی
ک
وسه
ماهی شیر
ماهی غزل آال
ره م
ا
ماهی خاویار
اه ی
بیشتر ماهی ها ،دوکی شکل اند؛ یعنی سر و
دم آنها کشیده و میانه بدنشان ،پهن است
سطح بدن بیشتر ماهی ها لغزنده
است و از پولک یا فلس پوشیده
شده است.
ماهی ها آبشش و باله دارند؛ به همین
علت برای زیستن در آب سازگارند .در
آبش شها ،مویر گهای خونی فراوان،
وجود دارد که عبور جریان آب از روی
آنها ،باعث تبادالت گازی بین آب و خون
م یشود.
یشتر ماهی ها ،باله های مختلفی
دارند؛ مثل بالٔه دمی ،پشتی ،سینه
ای و شکمی که براساس محل قرار
گرفتن ،وظایف مختلفی مانند ایجاد
حرکت ،تغییر سرعت و تغییر جهت
حرکت،را برعهده دارند
دوزیستان
دوزیستان به 2دسته تقسیم میشوند :
بی دم
دم دار
سمندر
قورباغه
وزغ
دوزیستان 2نوع زیست خاکی و آبی دارند
برای همین به آنها دوزیستان می گوییم
قورباغه ها
قورباغه ها بخشی از عمرخود را در آب و بخشی
را در خشکی می گذرانند .نوزاد قورباغه ،پس از
خروج از تخم با آبشش تنفس و از جلبکها و
گیاهان آبزی تغذیه می کند و مراحل اولیٔه رشد
خود رادر آب طی می کند.
آبش شهای نوزاد در حین بلوغ به شش تبدیل
می شود .به همین دلیل ،قورباغٔه بالغ می تواند
از آب خارج شود و در ئخشکی فعالیت کند
غذای قورباغٔه بالغ بیشتر ،حشرات است و با
داشتن پوستی نازک ،مرطوب و بدون پولک،
تنفس پوستی نیز انجام می دهد
قورباغه ها و وزغ ها
این دو دوزیست شاید خیلی شبیه هم باشند اما فرق
هایی هم باهم دارند
قورباغه ها
وزغ ها
پوست صاف و لغزنده
پوست خشک و زبر
بدن کشیده
بدن پهن
بیشتر در آب
بیشتر در خشکی
خزندگان
مارها
الک پشت ها
سوسمار ها
کروکودیل ها
حدود دویست میلیون سال پیش ،خزندگان قدیمی (دایناسورها) بزر گترین
گروه مهره داران روی زمین را تشکیل م یدادند و اندازٔه بیشتر آنها نیز بزر
گتر از خزندگان امروزی بودند
تنوع خزندگان امروزی نسبت به خزندگان قدیمی ،بسیار
محدود شده است.
مارها
با اینکه دست و پا ندارند از آشناترین خزندگان هستند
برخی از انواع آنها در خشکی و برخی دیگر در آب ،زندگی می کنند و
گونه های سمی و غیرسمی دارند
مار آبی
مار زنگی (خشکی زی )
وجود مارها برای آدمیان مفید است چون با تغذیه ازحشرات و موش ها
درتنظیم جمعیت آنها مؤثرند
از سم مارها در تهیٔه بعضی از داروها مثل داروهای قلبی ،ضد خونریزی
و سرطان استفاده می شود.
الک پشت ها
انواع خشکی زی و دریازی دارند.
الک پشت آبی
سنگینی و حرکت کند از نشانه های آنها است.
الک پشت خشکی
این جانوران با داشتن الک سخت و محکم ،شناخته می شوند .الک
آنها بخش هایی از استخوانگان است که پهن شده و بدن را می
پوشاند.
الک پشت دریایی
این جانور با شش تنفس می كند و جزء خزندگان است.
همه عمر خود را در دریا می گذراند فقط برای تخم
گذاری به ساحل های ماسه ای ،پناه می برد .نوزاد آن
نیز بالفاصله پس از خروج از تخم به سمت دریا حركت
می كند.
سوسمار ها
مارمولک و آفتاب پرست ،نمونه هایی از سوسمارها هستند .هر دو ،از
حشرات تغذیه می کنند .بنابراین ،در تنظیم جمعیت حشرات ،نقش دارند.
مارمول
ک
آفتاب پرست
علت تغییر رنگ آفتاب پرست ها
پژوهشها نشان میدهد که نور ،دما و روحیٔه جانور باعث تغییر رنگ
آفتابپرست میشود .گاهی تغییر رنگ باعث آسایش بیشتر جانور میشود.
گاهی به جانور کمک میکند با آفتابپرستهای دیگر ارتباط برقرار کند.
علت قطع کردن دم مارمولک ها توسط خودشان
طع شدن دم مارمولک توسط خود جانور نوعی مکانیسم دفاعی در برابر
هجوم یک شکارچی محسوب میشود .زمانی که مارمولک حس کند که مورد
تهاجم یک شکارچی قرار گرفته است ،دم خود را قطع میکند تا با گیج
کردن شکارچی پا به فرار بگذارد.
کروکودیل ها
این جانوران جثّه بزرگ و تحرک کم دارند و در آ
بهای کم عمق زندگی م یکنند
چشم های آن روی سر و سوراخ های بینی روی پوزه ای دراز قرار
دارند.
این وضعیت باعث می شود که بدون اینکه دیده شوند ،در آب شنا کنند
تمساح ،نمون های کروکودیل است که در ایران وجود دارد.
گاندو تمساح ایرانی
پرندگان
پرندگان ،گروهی از مهره داران اند که بدن آنها از پر ،پوشیده شده
است
اندام حرکتی جلویی در آنها تبدیل به بال شده است
پرندگان برای اینکه بتوانند پرواز کنند ،ویژگی هایی دارند.استخوان
های توخالی و محکم ،بدن دوکی شکل و نداشتن مثانه از جمله این
ویژگی هاست.
در کنار شش های پرندگان ،کیسه هایی به نام کیسه های هوادار
قرار دارند که سبب افزایش کارایی شش در جذب اکسیژن می
شوند.
پر در پرندگان ،انواع مختلفی دارد .پرها را براساس شکل و نقش در سه گروه ،قرار می
دهند:
کرک پر
پوش پر
شاه پر
طبقه بندی پرندگان
پرندگان را بر حسب شکل منقار و پاهایشان ،طبقه بندی م یکنند .شکل منقار،
نشان می دهد که پرنده ،چه می خورد و شکل پاهای آن ،نشان دهندٔه محل
زندگی پرنده است.
نقش پرندگان در زندگی ما
از گوشت و تخم پرندگان مثل مرغ ،اردک ،بوقلمون و غاز به عنوان غذا استفاده می
کنیم
بعضی پرندگان به خاطر خوردن حشرات و دانٔه علف های هرز به کشاورزان کمک می
کنند
در عین حال ،حملٔه پرندگان به محصوالت کشاورزی و دامی نیز از زیان های
آنهاست.
پستان داران (شیرخواران)
پستانداران،مهره دارانی اند که دارای غدد شیری هستند .غدٔه شیری،
اندامی است که مایعی مغذی به نام شیر تولید می کند.
پستانداران در همه جای کرٔه زمین ،در آب ،خشکی و حتی زیر زمین یافت
می شوند.
بدن آنها از مو یا پشم پوشیده شده است که عایق خوبی برای حفظ دمای بدن
آنهاست
نوزادان ماهی ها ،دوزیستان و ...درون تخم ،رشد و نمو م ییابند و پس از
پایان دورٔه جنینی ،از آن بیرون می آیند ،ولی نوزاد بیشتر پستانداران،
دورٔه جنینی خود را درون بدن مادر ،می گذراند و برای رشد از بدن مادر
تغذیه می کند
پستان داران به 3دسته تقسیم می شوند
جفت دار
کیسه دار
تخم گذار
پالتی پوس یا نوک اردكی :پستاندار تخمگذاری است كه در آب به خوبی
شنا م یكند و در كنار آب ،النه م یسازد .نوزاد پس از خروج از تخم از
شیر مادر تغذیه م یكند
کانگورو :از پستانداران كیس هدار است كه نوزاد آن به صورت نارس متولد
می شود .نوزاد بعد از تولد به درون كیسٔه موجود بر روی شکم مادر م یخزد
كه در آن ،غدد شیری قرار دارند .نوزاد تا کامل شدن مراحل رشد و نمو از
شیر مادر تغذیه می کند
ساختار کلی دستگاه های داخلی بدن پستانداران ،شبیه به سایر مهره داران
است؛ با این تفاوت که پیچیدگی بیشتری دارد .به ویژه در دستگاه عصبی،
مناطقی که با هوش ،حافظه و هماهنگی عضالت مربوط است ،توسعٔه
زیادی پیدا کرده است.
كوچکترین پستاندار نوعی خفاش است كه بالغ آن 3 ،سانتیمتر طول و حدود 2گرم وزن دارد
بزرگ ترین پستانداران ،وال های آبی رن گاند كه نوع بالغ آنها با طول بیش از 30متر و
وزن بیش از 190تن ،بزرگ ترین پستاندار و بزر گترین جانور زندٔه روی زمین هستند.
كوچک ترین پستاندار ایران حشره خوار كوتوله است كه 2تا 3گرم وزن دارد
پستانداران جفت دار
بیشتر پستاندارانی که روی كرٔه زمین زندگی می كنند از جفت داران
اند.جفت ،اندامی است كه در رحم ایجاد می شود و مواد غذایی و اكسیژن
را از خون مادر م یگیرد و به ر گهای خونی بند ناف می دهد
پستان داران جفت دار را از لحاظ غذایی به 3دسته تقسیم می شوند
گیاه خوار
همه چیز خوار
گوشت خوار
اهمیت پستانداران
آدمی ،از بسیاری از پستانداران اهلی ،برای
:
تأمین پوشاک
تهیٔه غذا
سواری و بارکشی
بعضی پستانداران مثل کفتار و شغال در
طبیعت با خوردن الشٔه جانوران در پاکسازی
طبیعت نقش دارند .آنها با این کار از انتشار
بیماری ها و آلودگی های محیط زیست،
جلوگیری می کنند
گوشت خوارانی مثل گرگ و یوزپلنگ با
تعقیب و شکار جانوران پیر و ناتوان،
نقش مؤثری را در جلوگیری از بیمار
یهای واگیر و بقای نسل حیوانات با
هوش و قوی ،ایفا می کنند
سنجاب درفصول مناسب ،مقداری از
دانه ها و میوه های جنگلی را در
زیرزمین ،ذخیره می کند .بسیاری از
آنها در فصل بهارمی رویندو گیاهان
جدیدی را در جنگل ها به وجود م یآورند.
وجودسنجاب ایرانی به همین صورت در
حفظ جنگل های بلوط
دامنه های زاگرس اهمیت دارد
پایان