آشنایی باانواع عوارض جانبی داروها وراههای شناسایی عوارض واصول کاربردی پیشگیری از عوارض جانبی داروها وتجویز منطقی داروبادرنظرگرفتن عوارض جانبی داروها

ابراهیم ابراهیمی

صفحه 1:

صفحه 2:
:عوارض جانبی داروها: 65612011 ۳۳۵ ۸0۷6۳5۵

صفحه 3:
کیت ‎THALIDOMIDE AND CONGENITAL‏ ‎ABNORMALITIES‏ Sm; ‏ان‎ i i- mately ] In recent months I have observed that the incidence of multiple severe abnormalities in babies delivered of women who were given the drug thalidomide (‘ Distaval ’) cSSgS209SGluy, as an anti- emetic or as a sedative, to be almost 20%. ‘These abnormalities are present in structures developed from mesenchyme—i.e., the bones and musculature of the gut. Bony development seems to be effected in a very failure of development of long bones (abnormally short femora and radii). ‘Have any of your readers seen similar abnormalities in babies delivered of women who have taken this drug during pregnancy? “Hurewille, New South Wabs W. G. McBripe. ‎In our issue of Dec. 2 we included a statement‏ یه ‎from the Distillers Company (Biochemicals) Ltd. referring‏ ‎to “ reports from two overseas sources possibly associating‏ ‎thelidomide (‘ Distaval ( with harmful effects on the‏ ‎fetus in carly pregnancy”, Pending further investige-‏ ‎tion, the company decided to withdraw from the market‏ ‎all its preparations containing thalidomide —Ep.L.‏ ‎

صفحه 4:
‎—e,‏ ها ‎First appeared in Germany on 1st‏ @ ‎ar 1957. @ As a sedative with apparently remarkably few side effects. ‎L ® Prescribing to pregnant women to help fi combat morning sickness. 5 ® The tests were conducted on rodents ‎which metabolise the drug in a different way ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎Thalidomide ‎to humans. ‎® Later tests on rabbits and monkeys 5 ‎produc * 1 ~ ‎in hum @ Towards the end of the fifties, children began to be ‎born with shocking disabilities. ‎ ‎. the ‎‘ome! ‎ ‎‘@ Probably the most renowned is P? name given to the flipper-like limbs which appeared ‎on the children of women who took thalidomide. ‎ ‎‘® Babies effected by this tragedy were given the ‎ ‎

صفحه 5:
ee eee Compound Success Rates By Stages ‎Discovery ‘Compound Success‏ | ا ‎Years) Rates by Stage‏ 2-10( ‎Preclinical Testing '5,000-10,000‏ ‎I erst and animal ting screened‏ ‎Phase ١ 20-80 healthy volunteers used to‏ ۳ ‎determine safety and dosage 250‏ ‎Phase Il 100-300 patient volunteers = Enter preclinical testing ‎to look for efficacy and side effects ‎Phase Il| 1,000-5,000 patient volunteers used to monitor adverse reactions to long-term use ‎FoaRevew/approval ‎Additional post-marketing testing [I ‏1 16« 14 12 10 و ‎Approved by the FDA‏ ‎| ‎Postmarkating survillence ‎

صفحه 6:
eee 3 Required sample size for detecting a rare adverse drug reaction Number of patients to be observed to detect Incidence of ADR 1,2 or 3 cases of ADR 1 in 100 650 1 in 200 960 1,300 1 in 1,000 4,800 6,500 1 in 2,000 9,600 13,000 1 in 10,000 48,000 65,000

صفحه 7:
dverse Drug Reactio. روطبق تعریف :یک ماده پایک تر کیب ازموادشیمیایی است که به منظورتحقیقات . پیشگیری .درمان ,یارفع علایم بیماری مصرف می شودوپس ازوروددربدن بافعل وانفعالات درسطح سلولی باعث بروزاثرات فارما گولوژیکی موردنظرویا میگردد. > هر گونه پاسخ ناخواسته وزیان آور که بامصرف دارودردوزهای معمولی مورداستفاده جهت تشخیص مم ‎gas Rasy Gov‏ ل ا ا * عبارت است ازهركونه ياسخ نامطلوب وناخواسته ى ناشى ازيك داروصر فنظرازمقدارمصرف آن كه ع ی ره ‎٩‏ ‏ازجمله دارو(مقداریصرف -: شیر مصرف -طول مدت مصرف و...)/وبیمار(سن -جنس - آی و...#دربوجودآمدن عارضه نأخواسته دارویی دخیل هستند. ‎:WHO definition +‏ Any response to a drug which is Noxious and Unintended, and + ‏كانه نا‎ at doses used in men of prophylaxis, diagnosis or

صفحه 8:
Introduction + Defn: Undesirable effect at normal dose: - ‏فا اماع] 0۲ ویا5670 0۳6 هللا‎ ۰ ۵۵6 2 - 116 00519 ما ل - — Discontinuation ت۳۹ * Occurrence — immediately or after prolonged use — or after termination — Mild ADRs common, [incidence 10-25%] — [if with polypharmacy Acceptability: linked to Therap. Use; Risk Benefit Ratio

صفحه 9:
1 | een roe arse e tomer ‏ناطرس رات تب تین‎ ۲ هر نوع تجربه نامطلوب مععاقب تجویزایک فر آورده دارويى ایمنی سس سس ‎(Drug‏ Bee Boe one reT ree | om رت تین ۱ ا اينکه میان فواید و زیانهای ناشی از (تصادفى يااز روى ‎Dre reso‏ دارویی 0 اشتباه دارويى ‎:(Medication Error)‏ اشتباه دارویی عبارت است از يا إيجاد اثرات زر 5 عارضه ناخواسته جدى: تا از روت ۱3 ۱۳ ‏ا‎ Effect— se ee HPT ey perere ee ie omic: ‏مقادير درمانى رخ مى دهد و در عين حال با وير كيهاى‎ | -ناتوائى با نقص عضو مشخص و داتمی -بستری شدن یا طولانی شدن زمان بسترى در بيمارستان 0 cele

صفحه 10:
Oderse Orig Qratra us. Oderse Cue / t hey winuwaru mecureruccurren.2 that may present during treatment with 11 o=product but which dose not necessarily have a causal relationship with this treatment e : ‏ف نیت یور‎ “‘ch is suspected to be due to a drug, occurs at doses normally used in man, requires treatment or decrease in dose or indicates caution in future use of the same drug. ۳ Therefore, an ADR is an AE with a causal link to a drug. ۱ > No need to have a causal relationship 1 | 12 005 Causal relationship is 58 ‏م‎ ‎| (ADRs) suspected/established

صفحه 11:
Oderse Ong Rerwtrr vs. Oderse Curt

صفحه 12:
Classical examples of serious and unexpected adverse reactions Medicine Adverse reaction ‘Aminophonazone (amidopyrine) Agranulocytosis ‏پیامدهای بروز عوارض‎ eee plastic anaemia 1 ‏ناخهاست‎ ‎Myelooptic neuropathy 6۱۸۵۱ ۱ ‏ناخواسته دارویی:‎ Cholestatichopatits 2 Hepatocellular hapatitis Haemolytic anaemia کاهش اعتماد بیماران به کار کنان حرف پزشکی ‎Thromboembolism‏ هکت ‎Practolol sclerosing peritonitis, 1‏ 7 بستری شدن بیمار در بیمارستان ‎Reserpine Depression‏ ها و افزایث ات ‎Rhabdomyalysis‏ ‏1 و افزایش طول مدت بستری ‎Congenital matormations‏ شدت بیمار در بیمارستان # افزایش هزینه های درمان | + افزایش مرگ و میر 0 75% of all ADR are * dose-dependent - any ADR arise trom failure ۵ © lor the dosage of drugs to

صفحه 13:
Patient’s specification Patient’s drug history Pharmacology of prescribed drugs ‎of minimum effective dosage‏ 56 عم 00 ‎ ‎/ 0 ‎26 117 Factors related to drug: 000 ‏اهتدام 30/7 1ه عاناه ا‎ 5 Dosage Age (weight) 2 Genetic ‏وناك طاإنا ودمعاطمرط:‎ (PHARMACOGENOMICS) ۱ Drug allergy ‎meer Teegeen ‎Problems with p) Noncompliance -underestimated © Route of Adininistration - bioavailability ~ Food - protein malnutrition + ۴ Pollutants - smokiang/herbicide residues * 7711111399 ~ chreonopharmacology ~

صفحه 14:
of hospi ل ریز 11 02 ۰ dose-dependent () U.S. Food and| Drug Admini: 1011 ۰ ۲۰ on and percentage of hospital 1 " # -/۱عوارض کشنده اند. ‎yy nee Sao aes‏ 1 رت ری مر سر ‎CRT Te Lah‏ نكا ۱ ۰ ین عوارض جدی بوده وبایستی درمان شوند. ره -/۵۷اين عوارض معنی دارودرعین حال خوشایندند. _——— 5 2896 ات 15.6% كانا ‎+France = 12.6%+‏ ‎Norway 11.5% a‏ | ‎Iran 390‏

صفحه 15:
PREGNANCY & LACTATION SS) (بر تست Ee ‏ادم‎ te,

صفحه 16:
3 1 0 Piece leet saan ‏:ولاه‎ و9999 ۶۵ 2۳ brand generic ‘The Need for Postmarketing Drug Surveillance ost - Accept + el PMS = Pharmacovigilance ‏فارماكوويرٌ يلانس:شناسايى .ارزيابى وكزارش عوارض ناخواسته داروبي وهمجنين ببشكيرى ازوق‎ Detection, Assessment & ‏آنهادرانسان.‎ ‎Prevention of ADRs in ‏فواید:‎ ۳۷/۵ .Ref: World Health Organization LOE SESE E EDs ae or reload افزایش سطح آگاهبهای حرف پزشکی وبیماران درمورداثرات داروهاوعوارض ناشی ازآنها. لل اللا ‎Center‏ 5 دارويى .

صفحه 17:
هدف فارماکوویژیلانس, بهب ود مراقبت از بیمار. سلامت عمومی و ایمنی در ارتباط با مصرف داروهاست. ‎Adverse Reaction‏ & 15 ‏بص‎ ‎۱۱ Cy شم را ۴ 4 GN > ‏7رو راط‎ 2201101121216 221 ‏كا‎ ‎widened t Drugs Bei teati Re sJCr meant ry itional and complementai ‏ا‎ 11 [ 58 3 kg eae ١ 7000 20011355 _ Medical devices Bess Cy Cues Cert cy _ Biotechnology products

صفحه 18:
0 رت جوبى در هزينه ها عدم اطمينان از اينكه دارو سبب بروز عارضه باشد نان سترليت ررتر برائ تزارض زمانگیر بودن كزارش دهى برس را رت زر ۲ فقدان انگیزه مالی برای گزارش دهی 7 سرب رن ارس دبر فرم نامناسب گزارش دهی

صفحه 19:
۳ رض ناخواسته دارویی گردد؟ ‎eee omens‏ احتمال بروز 818 را دارد. بين علائم عوارض ناخواسته داروبى و ساير مشكلات بيمار (مانندعلائم بيمارى. حوادث و ...) بايد تشخيص افتراقى داده شود. وز 000008 افزا بعد از مصرف داروى جديدء شروع شوئد. ‎Naser yf tan ce‏ - آيا نتايج نست هاى آزمايشكاهى اخير با قطع مصرف دارو برطرف شوند. غیرطبیعی بوده اند؟ آیا فرد بیماری زمینه ای دیگری دارد آیا بیمار سابقه واکنش ناخواسته دارویی با سایر داروها دارد؟

صفحه 20:
ییرات در اندازه گیری م کاهش فشار خون -با اوپیوئیدها # افزايش وزن -با كاربامازيين به دليل افزايشر افزايش كلوكز خون حبا كورتيكواستروثيدها

صفحه 21:
“*طبقه بندى عوارض جانبى داروها

صفحه 22:
Comparison Type A and Type B ‏لا‎ as oe) Type اه موس “> Type A (Augmented) .. > Type B (Bizarre) »Type C (chemical) Type v (velayed) > Type E (End of treatment) > Type F (Familial) “Type G (Genotoxicity) : ® Type H (Hypersensitivity) >Type U (Un-classified)

صفحه 23:
طبقه بندی واکنش های ناخواسته دارویی واكتش ايدوستكراتيى سق واکتش القاء نارسایی کلیه توس 5۵۸/9 مرتبط با تجمع عارضه دارو CF Type D ۴ ۲۷۵۵ فطه دارو

صفحه 24:
0 1 Severity ©" Sub-acute 2 ۳۸ ‏وره‎ within 60 minutes CD ey ۱۳ 9 Mild bothersome but requires no change in 217 Moderate AT Oe TLE OeETE treatment hospitalization Pa 5۰ ۷ 7

صفحه 25:
Mechanisms of ADR ,56۴0۶ ۱9۸ رعو0 ۵۶ مول 60 طقس 6اطه ۵۱6 ,اف آوواممت ص18 2000 ‎extension of pharmacological effects‏ ی ی ‎ae ue uci‏ رز 57 کر رز 08 Non immunologic (direct)= -

صفحه 26:
Causes of Type A reactions 1. Pharmaceutical causes - Drug quantity - Drug release €.g. Osmosin® (slow release indomethacin) Gl bleeding 2. Pharmacokinetic causes - Drug absorption - Drug elimination - Drug distribution - Drug metabolism 3. Pharmacodynamic causes - Drug receptors - Homeostatic mechanisms - Disease

صفحه 27:
Factors predisposing to pharmacological adverse drug reactions Factor Example Toxicity Mechanism Pharmaceutical Osmosin Gastrointestinal Release of high (slow release bleeding concentrations of indomethacin) active drug locally ADVERSE DRUG REACTIONS ‘Checked and Confirmed Fy: ‘Dr. Sidharth Mehan ‘Associate Professor ‎oS.‏ ا ‎ISF College of Pharma.‏ ‎seen)‏ ‎ ‎ ‎

صفحه 28:
Factors predisposing to pharmacological adverse drug reactions Factor Example Toxicity Mechanism Pharmaceutical Osmosin Gastrointestinal Release of high (slow release bleeding concentrations of indomethacin) active drug locally in Gl Pharmacokinetic* Digoxin Digoxin toxicity Decreased elimination (nausea, arrhythmias) if renal function is impaired ADVERSE DRUG REACTIONS SChecked and Confirmed Fy: SE ‏مم‎ ‎SEEDS

صفحه 29:
Mechanism. Release of high concentrations of active drug locally inGl Decreased elimination if renal function is impaired Water and sodium retention Sh Factors predisposing to pharmacological adverse drug reactions Toxicity Gastrointestinal bleeding Digoxin toxicity (nausea, arrhythmias) Left ventricular failure Factor Example Pharmaceutical Osmosin (slow release indomethacin) Pharmacokinetic* Digoxin Pharmacodynamic Indomethacin

صفحه 30:
Mechanism. Release of high concentrations of active drug locally in Gl Decreased elimination if renal function is impaired Water and sodium retention Inhibition of metabolism of terfenadine by erythromycin SS Factors predisposing to pharmacological adverse drug reactions Factor Example Toxicity Pharmaceutical Osmosin Gastrointestinal (slow release bleeding indomethacin) Pharmacokinetic* Digoxin Digoxin toxicity (nausea, arrhythmias) Pharmacodynamic Indomethacin Left ventricular failure Drug-drug Terfenadine™ Prolonged QT interaction* Erythromycin interval and torsades de pointes *Can affect absorption, distribution, metabolism, or excretion.

صفحه 31:
5 Paracetamol Metaboli Sulphate conjugation وبح ور امم عم عضوم مو Honicocn, SOSH 25-35% یم ۲ اد ی ‎ge‏ N-acetylbenzoquinoimine (NAGI) يد ~~ ‎HMCOCHs Covalently-bound‏ ‎paracetamol‏ Cell macromolecule Hepatotoxicity دلت مص وير ام Glucuronide ۳ al 50-60% CYP 2E1 GSH |, 3 Glutathione conjugation 24% SCM eNsO5 | Mercapturic acid conjugates excreted in urine

صفحه 32:
i= 7 Sey. See eal ‏آل‎ ‎Seem ees ‏الغا ساثرات ضداضطراب --دستكاه ليسييى‎ ‏وكورتكس واسترياتوم‎ ‏ان‎ ۳ Fee ae aa) (e1arasasyacs > GABAA Cchiorsazeporie 07 مان فح ماسصيلة ...“سا سس و0 ها روتوم یت = : موی سه ناوه و تيوت اسم عه : = 8 سر تست ب- 5 5 57 3 ‎wearer‏ /

صفحه 33:
‌ A Ways to minimize both pharmacokinetically- and pharmacodynamically-derived ADEs include & Understanding the pharmacology of the drug being prescribed 4& Monitoring drugs with a narrow therapeutic window & Avoiding polypharmacy whenever possible

صفحه 34:
Mechanism of Type B Reac i) Often mediated by a chemically reactive metabolite Non detoxificacion of metabolite Direct cytotoxicity Pig tol ate tle (Mette ced a Ca eee oe a ‏ا‎ a 0 Saket aaa

صفحه 35:
yes Highly suggestive 1 of ADR Not documented in literature Drug continued Drug discontinued Worsening of symptoms Symptoms improves Any other possible causes? Drug restarted Concomitant therapy Underlying conditions Symptoms recur ADR confirmed...

صفحه 36:
QOuwu's tkwrikw

صفحه 37:
پرسش ee aa SE»

صفحه 38:
+ مجموع نمره ومیزان قطعی رابطه دارو و

صفحه 39:
اضول تلق منطقی داروو کاخش ‎Palys‏ داروشا Pree ORR e es) سیستم داروی بیع | صحیح بیماری ‎Wee crs ۱‏ ‎ee‏ | اب إداروى مناسب تجويز - ز دور در( ب بودن بیمار با نوع درمان ل اب شده *دادن اطلاعات کافی به بیمار * ارزیابی صحبح از اثرات دارو اندکس های ضروری دارو که برای تنظیم دوزاژ : ‎ag‏ مس در ره کلیراتس نیمه عمر اطلاع داشتن از سرعت جذب و سرعت انتشار

صفحه 40:
لل ا 0 .عدم مصرف همزمان با شير ولبنيات يا غذاهاى حاوى كلسيم :خطر ار بتمی ۳ گلیکوریس - شیرین بیان :هییو کالمی را القاء کرده و موجب مسمومیت با دیگوسین می شود * او ‎ae‏ ار ار را ذب (نه مقدار داروی جذب شده)به تاخیر اقتد ‏ار پیترس رد ‎0 ‏ل‎ ee Cee ey er kone eek Reece een ers erp rece) Sues ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎

صفحه 41:
آزیترومایسین اريترومايسين مترونیدازول کینیدین گریزوفولوین ایتراونازول کتوکونازول کاپتوپریل , انالاپریل , پنازیپریل , لیزینوپریل پروپراتولول ایزوسورماید , سوتالول با معده خالی میل شود ( یک ساعت قبل یا ۲ ساعت بعد از غذا) .همراه غذا .آب میوه و یا مایعات اسیدی ممکن است تجزیه دارو را تسهیل کند بعد از غذا وعدم همراهفرآورده های الکلی (عوارض جانبی: گر گرفتگی , سر درد , ضعف و خستگی عضلانی و مشکلات گوارشی ) همراه انتی اسیدها و غذاهای قلیلایی ممکن است دفع دارو کاهش یابد و همراه با آب .مركبات باعث افزایش طول اثر دارو می گردد ( کاهش متابولیسم دارو در بدن ) غذاهای چرب جذب دارو افزایش می یابد . مصرف همراه غذا ( عوارض گوارشی , جذب دارو ) همراه با آنتی اسید مصرف گردد مصرف همراه غذا (عوارض گوارشی , جذب دارو ) نوشابه باعث افزايش جذب این دارو می .شود .عدم مصرف همراه نمکهای حاوی پتاسیم کلراید .عدم مصرف همراه آنتی اسید مصرف یک ساعت قبل یا دو ساعت بعد از غذا بدون توجه به غذا مصرف با معده خالی

صفحه 42:
تنظیم دوزاژ متناسب با هر فرد *بخش کوچکی از بیماران پاسخ بسیار خوب در پائین تر از حدود درمانی می دهند * تعداد دیگری در غلظت های بالاتر از حد درمانی به دارو پاسخ می دهند

صفحه 43:
تجویز دارو طبق رفرنس 35% 100% 270%

صفحه 44:

صفحه 45:

صفحه 46:
نکات قابل توجه در تجویز دارو به مادر ‎a‏ 000 + انتذاب نوع دار دارو : ال هند داروى موثر داروئى انتغاب شود كه كمترين غلظت را در شير مادر داشته و كمترين اثر را بر روى شيرفوار بخذارد-به حداقل رساندن عوارض جانبى درمادروشيرخوار »م ‎aes‏ از داروهای با نیمه عمر طولانی و انواع 66۱6261۳9 5۱0۷ ‎٠ +‏ كليوى ‎٠‏ ‎vay nears a Sais‏ رای زمينه اى ( كبدى , كليوى اا ۱ ‎0 ae re ae ۳ ‏ات‎ Se) ena ‎a

صفحه 47:
a 2 ‏زر‎ 7 ieee | در صورتیکه مادر دارویی مصرف میکند هر گونه عارضه در کودک باید مرتبط با دارو در نظر گرفته شود. اد اس بر بارارد درب درز سه عارضه احتمالی آنتی بیوتیک ها : تغییر فلور طبیعی روده ها-حساسیت - عوارض ناشی از اثرات خود دارو . * اخطار در مورد تتراسیکلین ها . کلرامقتیکل و سولفونامید ها. 3 i

صفحه 48:
ae ee reer rere enya) لت دیازیام در کودک تجمع می یابد. ‎en tarts eee pep een Ren‏ 0 آرامبخش ها وارد شیر می شوند. 1 مقذان گلوکوکوز کون ها دز شیر کم ‎Pon‏ ‏داروهای ضد بارداری ممکن است موجب گاهش ترشم شیر و ینگومانسی نوزاد شوند: ا 0 ت ا 00 مسر

صفحه 49:

صفحه 50:
4 | ee ‏كممتاع‎ Druginbloou Dyer unit ‏ایح دوز را‎ Ge ‎ate‏ ی محلول در چربی : دیازپام ‎ ‏6 هب ‎mek Drugintissues‏ ‎Drugmetabolites‏ ‎Druginurine/bile ‎Drugatreceptor ‎ ‏ار ‎Byer‏ ‏ای یر ار ‎Unwantedresponse-AD)‏ ‎Noresponse ‎ee

صفحه 51:
رهابی که بابد با احتباط در مسا سوت قاس 0 hides ی Varma rok oP ret otran heavens فط بسنا حل سس موس ‎Brodyoore wed‏ یج مره تمسق ‎ok oP‏ دای سول بو انیت ‎ord‏ 5 وخ موه مها مي سر سوه مساو و 0 ‎dyonkenlune ‎te (hed ‏عمط لا‎ hb); pct | ۳ ‎(1a 20 procewel) ‎bew‏ (06010) اجه لسوت رس ‎(oironvow ) arhow chow br okey ‎owe ston be bucwet porate; bop durctce ~‏ - بو سا لوا بط ‎Unter boot level ok. dove ‏ماسجا سا لاه‎ ‏با لبس سس ‎ward‏ جرب 00 ‎fore oo‏ رامیت اجه اسف . جيف نهر قح سرس" امعط ‎har‏ موی : طمطالمعفا ‎Reker‏ ‏جرد ما رات میت ‎Gcoad chrew Por te wktover powmble ported j oho k= Pe ‏ومسا مسري ساي بحب لحم احج مسج ال-9 ‏سي قحب - باجنا ‏ومسا جحلب مده مومع ‎Ouctokerw‏ ‏مه ‏سف(000 )رسد یی ‎

صفحه 52:

صفحه 53:
خواب آلودگی در روز افزایش خطر سقوط

صفحه 54:
> دارو -هميشه به عنوان یک عامل اساسی مطرح در درمان اکثر بیماری ها ## در حال حاضر بيش أز ‎5٠ ٠٠‏ فرآورده دارويئ در سراسر جهان استفاده مى شود. ‎yl ۴‏ «اررر, :۲ رردهر کشوری بر اساس وضعیت جغرافیایی. بیماریها و متایع مالی تعدادی از این داروها را در لیست داروهای اساسی خود قرار داده و ظف به تجویز فقط همان داروها هستند ‏ار تسم درد رت رت رت سرت رت رس رت لد رز ‏م حدود 1/۴۸ داروهای تجویز شده برای بیماران- اشکال تزریقی داروها ‏هلر مرت ردان مسر لد بر در سل ‎DA canon‏ رن مرس لت بر تست از ۰ ‎

صفحه 55:
[a > بکاربردن داروی شخصی (9 0۳۷1 [۳6۳5۵۵) اززمان دانشجویی وشناختن کامل آنها + ممکن است روزی ۴۰ بیمار را معاینه کتید که بسیاری از آنها به درمان با یک دارو تیاز دارتد. داروهای شخصی: داروهایی هستند که انتخاب کرده اید تا به طور منظم تجویز کرده و با آنها هم کاملا آشنا با سس م. تعداداقلام داروهای تجویزی برای بیشتر پزشکان به طور معمول فقط ۳۰ تا ۴۰ دارو . + مفهوم داروی شخصی:شامل شکل دارویی, برنامه دارویی و مدت درمان ۱ el ء. مزایای داروهای شخصی :دوری ازجستجوهای تگراری برای انتخاب یک داروی خوب در کارهای روزانه . 0 Cn Se al

صفحه 56:

‏عوارض جانبی داروها ‏دکترابراهیم ابراهیمی-داروساز تاریخچه:عوارض جانبي داروهاAdverse Drug Reaction : عوارض جانبي داروهاAdverse Drug Reaction : *داروطبق تعريف :يك ماده يايك تركيب ازموادشيميايي است كه به منظورتحقيقات ، پيشگيري ،درمان ،يارفع عاليم بيماري مصرف مي شودوپس ازوروددربدن بافعل وانفعاالت درسطح سلولي باعث بروزاثرات فارماكولوژيكي موردنظروياتغييرات فيزيولوژيكي ميگردد. هرگونه پاسخ ناخواسته وزيان آوركه بامصرف دارودردوزهاي معمولي مورداستفاده جهت تشخيص وپيشگيري –درمان وياتغييرعملكردفيزيولوژيكي اتفاق مي افتديك عارضه ناخواسته مي باشد. عبارت است ازهرگونه پاسخ نامطلوب وناخواسته ي ناشي ازيك داروصرفنظرازمقدارمصرف آن كه ممكن است ناشي ازخطاباشديانباشد. عوامل مختلف ازجمله دارو(مقدارمصرف – روش مصرف –طول مدت مصرف و)...وبيمار(سن –جنس – بيماريهاي زمينه اي و)...دربوجودآمدن عارضه ناخواسته دارويي دخيل هستند. :WHO definition ‏Any response to a drug which is Noxious and Unintended, and ‏which occurs at doses used in men of prophylaxis, diagnosis or .treatment يك رويداد ناخواسته ،لزوما داراي ارتباط عليتي با مصرف دارو نمي باشد . عبارت است از هرگونه اتفاق ناخواسته همراه با مصرف دارو ،صرف نظر از اینکه مرتبط با دارو در نظر گرفته شده باشد یا خیر ایمنی دارویی :)Drug Safety(:: ايمني دارويي عبارت است از اطمينان از اينکه ميان فوايد و زيانهاي ناشي از مصرف فرآورده دارويي تعادل برقرار مي باشد. هر نوع تجربه نامطلوب متعاقب تجويز يك فرآورده دارويي دوره مصرف دارو . مصرف بیش ازحدیک )overdose(. (تصادفی یا از روی قصد). سوء مصرف یک فرآورده رویدادناخواسته قطع مصرف یک دارویی=عوارض جانبي داروها فرآورده . هرگونه شکست درمانی عارضه ناخواسته جدی: و... : serious ADR •مرکز ملی ثبت عوارض جانبی داروها= گزارشهای رویدادهای مرگ .ناخواسته دارویی تهديد حيات بيماراثرجانبی : Side Effect-عبارت است از هرگونه اثر ناتواني يا نقص عضو مشخص و دائميناخواسته ناشي از مصرف يک فرآورده دارويي که با مصرف بستري شدن یا طوالنی شدن زمانمقادير درماني رخ مي دهد و در عین حال با ويژگيهاي بستری در بيمارستان فارماکولوژيک فرآورده مرتبط مي باشد. -ناهنجاريهاي مادرزادي اشتباه دارويي (: )Medication Error اشتباه دارويي عبارت است از هرگونه رويداد قابل پيشگيري که ممکن است باعث يا منجر به مصرف نامناسب فرآورده دارويي يا ايجاد اثرات زيان آور در بيمار گردد. Adverse Drug Reaction vs. Adverse Event Adverse Drug Reaction vs. Adverse Event Adverse Event Diseases Diet Adverse Drug Reaction Genetics )event attributed to drug( Other factors All Spontaneous reports Other Drugs Events not attributed to drug Compliance Environment Classical examples of serious and unexpected adverse ‏reactions پيامدهاي بروز عوارض ناخواسته دارويي: كاهش اعتماد بيماران به كاركنان حرف پزشكي بستری شدن بیمار در بیمارستان ها و افزایش طول مدت بستری شدت بیمار در بیمارستان افزایش هزینه های درمان افزايش مرگ و مير ‏Over 75% of all ADR are ‏dose-dependent ‏Many ADR arise from failure to ‏tailor the dosage of drugs to .widely different individual needs شوند. میشوند. ناشیمی فردیناشی مختلففردی نیازهایمختلف اساسنیازهای داروهابربراساس دوزداروها تطبیقدوز عدمتطبیق ‏ADRهاهاازازعدم بسیاریازازADR 12بسیاری portant factors to decreases ADR Patient’s specification Patient’s drug history  Pharmacology of prescribed drugs  Prescription of minimum effective dosage Essential factors causing :ADRs Factors related to drug:  Factors related to patient: Sex  Route of administration  Age (weight)  Dosage  Genetic  Duration of treatment  (PHARMACOGENOMICS) :Problems with drug  Drug allergy  Formulation-1 Lack of knowledge in patients  Noncompliance underestimated Problems with preparing of drug-2 Concomitant drugs  Route of Administration - bioavailability Food - protein malnutrition Pollutants - smokiang/herbicide residues 13 Timing - chronopharmacology :براساس مطالعات Over 2 MILLION serious ADRs yearly  DEATHS yearly 100,000  of hospitalized patients have an ADR with a fatality 6.7%  .of 0.32 Over 75% of all ADR are dose-dependent Ref: U.S. Food and Drug Administration . Center for Drug Evaluation and Research percentage of hospital admissions due to adversae drug :reactions .عوارض كشنده اند1%.اين عوارض بيمارراتهديدبه مرگ مي كنند12%.اين عوارض جدي بوده وبايستي درمان شوند30%.اين عوارض معني دارودرعين حال خوشايندند57%- گروههای بیشتردرمعرض خطر PREGNANCY & LACTATION :ADR most common in Women  Elderly (>60 y old)  Very young (1-4 y)  Patients taking more than one drug  Safety ‏Pre - Accept ‏brand ‏generic ‏Post - Accept ‏PMS = Pharmacovigilance فارماكوويژيالنس:شناسايي ،ارزيابي وگزارش عوارض ناخواسته دارويي وهمچنين پيشگيري ازوقوع آنهادرانسان. & Detection, Assessment ‏Prevention of ADRs in فوايد: .Human شناسايي سريع عوارض وتداخالت دارويي ناشناخته شناسايي عوامل خطرموثردربروزعوارض دارويي .Ref: World Health Organization اندازه گيري وارزيابي كيفيت فراورده هاي دارويي افزايش سطح آگاهيهاي حرف پزشكي وبيماران درمورداثرات داروهاوعوارض ناشي ازآنها. استفاده سالم ومنطقي ازداروها. ‏Iranian ADR Monitoring تامين امنيت دارويي . ‏Center المتsss س،ود مراقبت از بیمارsss بهب،دف فارماکوویژیالنسsssه .عمومی و ایمنی در ارتباط با مصرف داروهاست Adverse Drug Reaction Adverse Drug Reaction Pharmacovigilance concerns have been widened to•include: Drugs • Vaccines • Blood products • Traditional and complementary medicines • herbals • Food additives • Medical devices • Biologicals • Biotechnology products شایع ترین روش های گزارش دهی عوارض ناخواسته دارویی: گزارش دهی داوطلبانه کارکنان حرف پزشکی جمع آوری جامع اطالعات توسط متخصصان آموزش دیده استفاده از سیستم اطالعات بیمارستان عدم اطالع از فرآیند موجود برای ارسال گزارش عوارض اهمیت دالیل گزارش دهی اندک ADR عبارتند از : اهمیت عوارض ناخواسته دارویی در بیمارستان: نجات جان انسان ها صرفه جویی در هزینه ها نداشتن عارضه از نظر مشاهده کننده عدم شناسايي عارضه به دليل اندك بودن شك به بروز آن اجتناب از درگیری در کارهای اداری ترس از شکایات حقوقی و کیفری عدم اطمينان از اينكه دارو سبب بروز عارضه باشد فقدان مسئوليت روشن براي گزارش دهي زمانگير بودن گزارش دهي ترس از اينكه داروي مفيد از بازار دارويي جمع شود يا بدنام گردد فقدان انگيزه مالي براي گزارش دهي عدم دسترسي به فرم گزارش دهي فرم نامناسب گزارش دهي تمايل به چاپ نمودن عارضه به صورت مقاله چه کسی ممکن است دچار عوارض ناخواسته دارویی گردد؟ هر كسي كه دارو مصرف مي كند ،احتمال بروز ADRرا دارد. بين عالئم عوارض ناخواسته دارويي و ساير مشكالت بيمار (مانندعالئم بيماري ،حوادث و )...بايد تشخيص افتراقي داده شود. نکته:اما براي گزارش دهي ،شك به رخ دادن عارضه دارويي ،كافي است. چه زمانی شک ما به بروز ADRافزایش می یابد؟ زماني كه عالئم: بعد از مصرف داروي جديد ،شروع شوند. پس از افزايش دوز دارو ،ظاهر شوند. با قطع مصرف دارو ،برطرف شوند. با مصرف مجدد دارو ،دوباره ظاهر شوند. اگر به ADRمشکوک بودیم چه سؤال هایی باید بپرسیم؟ چه زمانی عالئم در بیمار آغاز شده است؟ آیا نتایج تست های آزمایشگاهی اخیر غیرطبیعی بوده اند؟ آیا فرد بیماری زمینه ای دیگری دارد؟ آیا بیمار سابقه واکنش ناخواسته دارویی با سایر داروها دارد؟ آیا بیمار بیش از یک دارو مصرف می کند؟ اگر ADRرخ داده باشد چه چیزی مشاهده می کنیم؟ -1تغييرات در اندازه گيري هاي باليني و تست هاي آزمايشگاهي ،مانند: كاهش فشار خون =با اوپيوئيدها افزايش وزن =با كاربامازپين به دليل افزايش اشتها افزايش گلوكز خون =با كورتيكواستروئيدها تغيير تست هاي كبدي =با استاتين ها تغيير در راديوگرافي قفسه سينه ،براي تشخيص فيبروز ناشي از یک سری داروها بيوپسي براي تأييد اختالالل كبدي ناشي از داروها -2مشاهده برخی از دستورات هشدار دهنده که می تواند به دلیل رخ دادن ADRباشند ،مانند: نكته : گمان نكنيد ،فردي غير از شما ،عارضه دارويي رخ داده ،را گزارش خواهد كرد! طبقه بندي عوارض جانبي داروها دو نوع طبقه بندی برای انواع عوارض دارویی ‏Type A & type B – قابل پیش بینی و شایع – غیر قابل پیش بینی وناشایع ‏Alphabetic classification – A-B-C-D-E 22 طبقه بندی واکنش های ناخواسته دارویی نوع واکنش رابطه با تجویز اختصاصات وابسته به دوز افزایش غلظت سرمی وابسته به مکانیسم اثر دارو Type Bغیر وابسته به دوز غیرعادی غیر وابسته به مکانیسم اثر دارو وابسته به دوز و ‏Type C وابسته به زمان مداوم یا مزمن مرتبط با تجمع عارضه دارو القاء نارسایی کلیه توسط NSAID ‏Type D اثر تاخیری تاخیری ظاهر شدن مدتی بعد از تجویز تراتوژنیسیته ‏Type E قطع دارو پایان تجویز وابستگی قطع مصرف استروئیدها ‏Type A مثال سمیت دیگوکسین واکنش ایدوسنکراتیک واکنش حساسیتی    Onset Severity Type Acute Sub-acute Latent within 60 minutes 1 to 24 hours > 2 days Mild bothersome but requires no change in therapy Moderate requires change in therapy ,additional treatment ,hospitalization Severe disabling or life-threatening Mechanisms of ADR Type A =non immunological, reversible with reduction of dose, non serious, extension of pharmacological effects Type B Biochemical mechanism unrelated to pharmacological Immunologic = Hypersensitivity (Type I, II, III, IV) OR Non immunologic (direct)= Pseudoallergic, idiosyncratic, intolerance بنزودیازپین ها آلفا=1بیشترین فراوانی درسراسرمغز— خواب آلودگی وفراموشی آور آلفا=2اثرات ضداضطراب—دستگاه لیمبیک وکورتکس واستریاتوم میزان نوروترنسیمترگابا=-200 1000برابربیشترازاستیل کولین یاسروتونین :کاربرد اثرات ضداضطرابی منتشروکوتاه مدت- واختصاصی اثرات شل کننده عضالنی- ضدتشنج- آرامبخش وخواب آور- Mechanism of Type B Reactions i) Often mediated by a chemically reactive metabolite Non detoxification of metabolite Direct cytotoxicity Direct tissue damage + necrosis ii) Bind to NA altered gene product Bind to a larger macromolecule inducing immune response (produce Ab & bind to Ab) ?How to confirm an ADR Naranjo’s algorithm Question Yes No Do Not Know 1. Are there previous conclusive reports on this reaction? +1 0 0 2. Did the adverse event appear after the suspected drug was administered? +2 -1 0 3. Did the adverse event improve when the drug was discontinued or a specific antagonist was administered? +1 0 0 4. Did the adverse event reappear when the drug was readministered? +2 -1 0 5. Are there alternative causes that could on their own have caused the reaction? -1 +2 0 6. Did the reaction reappear when a placebo was given? -1 +1 0 7. Was the drug detected in blood or other fluids in concentrations known to be toxic? +1 0 0 8. Was the reaction more severe when the dose was increased or less severe when the dose was decreased? +1 0 0 9. Did the patient have a similar reaction to the same or similar drugs in any previous exposure? +1 0 0 10. Was the adverse event confirmed by any objective evidence? +1 0 0 Total Score: Score جدول نارانجوبراي تعيين احتمال رابطه دارووعارضه پرسش بله خير نامعلوم آيادرباره اين واكنش گزارشات قطعي قبلي وجوددارد؟ +1 0 0 آيااين پيشامدنامطلوب مشكوك به داروي تجويزشده مي باشد؟ +2 _1 0 آياعارضه ناخواسته دارويي پس ازقطع داروياتجويزآنتاگونيست آن داروبهبودمي يابد؟ +1 0 0 +2 _1 0 _1 +2 0 آيادارودرخون ياديگرمايعات بدن باغلظتي كه سمي شناخته شده شناسايي شد؟ +1 0 0 +1 0 0 +1 0 0 +1 0 0 وقتي تجويزداروازسرگرفته شودآياعارضه ناخواسته دارويي دوباره ظاهرمي شود؟ آياعلل ديگري غيرازداروكه به تنهايي موجب واكنش شوندوجوددارد؟ آياباافزايش دوزداروواكنش شديدترشده وياباكاهش دوزداروشدت واكنش كاهش يافت؟ آيادرمواجهه قبلي بيماربااين داروياداروهاي مشابه ،واكنش مشابه مشاهده شده است؟ آياواكنش نامطلوب به وسيله مدرك عيني تاييد شده است؟ Naranjo’s algorithm score The total score calculated from this table defines the category an adverse reaction belongs to. The categories are defined as follows: – Definite(Certain) (total score>8) – Probable (total score 5-8) – Possible (total score1-4) – Doubtful(Unlikely) (total score <1) :مجموع نمره وميزان قطعي رابطه داروباواكنش مشاهده شده براساس اعدادزيرتعيين ميگردد =قطعي8بيشتراز =احتمالي5-8 =ممكن1-4 =مشكوك0 اصول کلی تجویز منطقی دارووکاهش عوارض جانبی داروها انتخاب دارو در بين مجموعه سيستم دارويي: چطور انتخاب كردن چي انتخاب كردن )اثربخشی( Efficacy تشخیص صحیح بیماری ‏ )سالمتی( Safety )قیمت( cost )مناسبت( Suitability در نظر گرفتن عوارض احتمالي (مورد مصرف – مناسب بودن براي بيمار) انتخاب داروی مناسب ‏ تجویز صحیح دوزاژ ،راه تجویز مناسب ‏ طول دوره درمان الزم ‏ متناسب بودن بیمار با نوع درمان انتخاب شده دادن اطالعات کافی به بیمار ‏ ‏ اندكس هاي ضروری دارو كه براي تنظيم دوزاژ : فراهمي زيستي دارو .1 كليرانس .2 .3حجم انتشار نيمه عمر .4 اطالع داشتن از سرعت جذب و سرعت انتشار .5 ارزیابی صحیح از اثرات دارو دادن اطالعات کافی به بیمار گلي كوزيد هاي قلبي .عدم مصرف همزمان با شير ولبنيات يا غذاهاي حاوي كلسيم :خطر اريتمي .گليكوريس -شيرين بيان :هيپوكالمي را القاء كرده و موجب مسموميت با ديگوسين مي شود كربو هيدرات زياد :موجب كاهش جذب دارو مي گردد ضد دردها ‌آنتي ديابت ها + گلوكزامين-زنجيل سولفونيل اوره + ويتامين سی داروهاي تيروئيد .همراه غذا استامينوفن:با كربوهيدرات ها(بيسكويت ,خرما,مربا)..ايجاد كمپلكس مي كند كه ممكن است .ميزان جذب (نه مقدار داروي جذب شده)به تاخير افتد .همراه كافئين اثر دارو بيشتر مي شود .مصرف همزمان غذاهاي سرشار از پروتئين و كالري اثر دارو را افزايش مي دهد مصرف اسپرين باعث كمبود ويتامين سی مي شود بنابراين بهتر است اين دارو همراه با آب ميوه مصرف گردد در دوزهاي باال باعث كاهش قند خون و ايجاد هيپوگليسمي تغيير در دفع داروهاي سولفونيل اوره و رسوب در .كليه دگزامتازون مصرف 4-3فنجان چاي يا قهوه ممكن است اثر .دگزامتازون را افزايش دهد لووتيروكسين همراه با غذاهاي كه يد زيادي دارند مصرف نشود ( براي مثال :كلم , .لوبياي جوئيده ,شلغم ) آموكسي سيلين ,آمپي سيلين ,پني سيلين يكساعت قبل يا دو ساعت بعد از غذا +يك ليوان آب -با آب ميوه مصرف نگردد آزيترومايسين با معده خالي ميل شود ( يك ساعت قبل يا 2ساعت بعد از غذا ) اريترومايسين .همراه غذا .آب ميوه و يا مايعات اسيدي ممكن است تجزيه دارو را تسهيل كند مترونيدازول بعد از غذا وعدم همراه فرآورده هاي الكلي (عوارض جانبي :گرگرفتگي ,سر درد ,ضعف و خستگي عضالني و مشكالت گوارشي ) كينيدين همراه انتي اسيدها و غذاهاي قلياليي ممكن است دفع دارو كاهش يابد و همراه با آب .مركبات باعث افزايش طول اثر دارو مي گردد ( كاهش متابوليسم دارو در بدن ) گريزوفولوين .غذاهاي چرب جذب دارو افزايش مي يابد ايتراكونازول .مصرف همراه غذا ( عوارض گوارشي ,جذب دارو ) همراه با آنتي اسيد مصرف گردد كتوكونازول مصرف همراه غذا (عوارض گوارشي ,جذب دارو ) نوشابه باعث افزايش جذب اين دارو مي .شود كاپتوپريل ,اناالپريل , بنازيپريل ,ليزينوپريل .عدم مصرف همراه نمكهاي حاوي پتاسيم كلرايد .عدم مصرف همراه آنتي اسيد مصرف يك ساعت قبل يا دو ساعت بعد از غذا ايزوسورمايد ,سوتالول مصرف با معده خالي پروپرانولول بدون توجه به غذا تنظيم دوزاژ متناسب با هر فرد تجويز دارو طبق رفرنس در %90موارد غلظت پالسمايي بين %35تا %270غلظت مورد نظر خواهد بود 10%موارد غلظت كمتر از ( %35احتماًال بي اثر) يا بيشتر از ( %270احتماًال سمي) خواهد بود. • بخش كوچكي از بيماران پاسخ بسيار خوب در پائين تر از حدود درماني مي دهند • تعداد ديگري در غلظت هاي باالتر از حد درماني به دارو پاسخ مي دهند تجويز دارو طبق رفرنس 270% 100% 35% 5% 90% 5% غلظت دارو در پالسما است نگهدارنده است دوز نگهدارنده كننده دوز تعيين كننده كليرانس تعيين كليرانس عوارض معمول وابسته به دوز شروع درمان با دوز حداقل حداقل عوارض وابسته به دوز و حالت اورژانس شروع درمان با دوز حداكثر كرد.. بينيكرد پيشبيني توانپيش ميتوان پاسخرارامي تغييرپاسخ افرادتغيير بعضيافراد دربعضي در داد.. تغييرداد بايدتغيير درمانرارابايد شروعدرمان شروع نياز برحسبنياز دوزبرحسب افزايشدوز افزايش شود.. می شود ترشح می هم ترشح شير هم در شير شده وو در يافت شده خون يافت در خون مادر در مصرفی مادر داروهای مصرفی کليه داروهای معموال کليه معموال کمتر شوند کمتر می شوند يونيزه می کمتر يونيزه ريزتر کمتر های ريزتر مولکول های دارای مولکول چربی دارای در چربی محلول در داروهای محلول %%1داروهای 1 –– 2 حدود 2 ولی حدود ولی شوند .. می شوند متصل می پالسما متصل های پالسما پروتئين های به پروتئين به شوند می شوند ترشح می شير ترشح در شير بيشتر در بيشتر نکات قابل توجه در تجويز دارو به مادر ضرورت مصرف دارو انتخاب نوع دارو :از چند داروی موثر داروئی انتخاب شود که کمترين غلظت را در شير مادر داشته و کمترين اثر را بر روی شيرخوار بگذارد=به حداقل رساندن عوارض جانبی درمادروشیرخوار عدم استفاده از داروهای با نيمه عمر طوالنی و انواع Slow Releasing .S.R توجه به سالمت شيرخوار و يا احتمال وجود بيماريهای زمينه ای ( کبدی ،کليوی ، G6PDپره ماچور ) نوزاد زير یکماه ( ) LBW تحت نظر داشتن شيرخوار داروهايي كه براي استفاده مستقيم در نوزاد بي خطر هستند معموًال تجويز آن در مادران شيرده نيز بي خطر است. داروهايي كه در دوران حاملگي بي خطر هستند هميشه در دوران شيردهي بي خطر نيستند. تنظيم دوزاژ دارو •داروهايي كه يك بار در روز تجويز مي شوند قبل از طوالني ترين فاصله خواب نوزاد مصرف شود. •در مصرف داروهايي كه دوزاژ منقطع روزانه دارند درست قبل از مصرف دارو به نوزاد شير داده شود. در صورت نياز به تجويز دارو سعي شود از فقط يك دارو استفاده شود. در صورتيكه مادر دارويي مصرف ميكند هر گونه عارضه در كودك بايد مرتبssssط با دارو در نظر گرفته شود. شوند. ميشوند. شيرمي واردشير بيوتيكهاهاوارد آنتيبيوتيك اكثرآنتي اكثر عssوارض حساسssيت--عssوارض رودههاها--حساسssيت طبيعيروده فلورطبيعي تغييرفلور بيوتيكهاها: :تغيير آنتيبيوتيك احتماليآنتي عارضهاحتمالي سهعارضه سه دارو. . خوددارو اثراتخود ناشيازازاثرات ناشي ها. سولفوناميدها. كلرامفنيكل ووسولفوناميد تتراسيكلينهاها ، ،كلرامفنيكل موردتتراسيكلين درمورد اخطاردر اخطار شوند. ‏ ميشوند. شيرمي واردشير آرامبخشهاهاوارد اكثرآرامبخش اكثر ‏ ‏ ‏ ‏ شود نميشود توصيهنمي پريميدونتوصيه فنوباربيتالووپريميدون مصرففنوباربيتال صرعمصرف كنترلصرع دركنترل در يابد. مييابد. تجمعمي كودكتجمع دركودك ديازپامدر ديازپام مادر ‏ خونمادر درخون آندر غلظتآن مساويغلظت شيرمساوي درشير ليتيمدر غلظتليتيم غلظت شوند. ميشوند. نوزادمي درنوزاد آندوكرينيدر اثراتآندوكريني موجباثرات خوراكيموجب ديابتخوراكي ضدديابت تيروئيدووضد ضدتيروئيد داروهايضد داروهاي است. كماست. شيركم درشير گلوكوكورتيكوئيدهادر مقدارگلوكوكورتيكوئيدها مقدار شوند. نوزادشوند. ژينكوماستينوزاد شيرووژينكوماستي ترشحشير كاهشترشح موجبكاهش استموجب ممكناست بارداريممكن ضدبارداري داروهايضد داروهاي با تجوبز داروهاي ذیل شیردهی ممنوع:ضد سرطان ،راديواكتيو يا ايمونوساپرسيو . غلظت سايمتدين در شير سه تا 12برابر غلظت آن در خون مادر است. تئوفيلين و مشتقات ارگو موجب واكنشهاي سمي در نوزاد مي شوند. عوارض جانبی داروها در سالخوردگان حساس شدن به عوارض وابسته به دوز پلی فارماسی در سالخوردگان شیوع تجویز داروهای ممنوع Absorption incopatibility Physiological interactions Pharmaceutical interactions Drug ORA ReleaseL Pharmacokinetics Drug in gut Absorpt ion  Amount of saliva  Gastric PH Gastric acid secretion  Gastric emptying time  Gastrointestinal surface area  Gastrointestinal motility Active transport mechanism Gastrointestinal decarboxylase Exept:L dopa  انحالل دارو:  سرعت جذب دارو. -عدم تحت تاثيرقرارگرفتن مقدار كل داروي جذب شده. Drug in blood Distribution sm excret i l o b a t me Drug in tissuesion Drug in urine/bile Drug metabolites Pharmacodynamics Desired response Cardiac output Peripheral vascular resistance Renal blood flow Hepatic blood flow Boby water  Boby fat tissue % 14– 35 Volume of distribution for lipid – soluble .drugs↑ risk of toxicity Volume of distribution for water – soluble drugs Serum albumin% 10– 20 Lower doses. Warfarin …… and phenytoin افزايش سن = افزایش حجم توزیع براي ديازپام: بيشتر داروهاي محلول در چربي . تيوپنتال و ليدوكائين=افزایش طول اثر، لورازپام وآموباربيتال:بجز Metabolism Microsomal hepatic oxidation Clearance: tubolar-creatinine Steady state levels Half-lives levels of active metabolism first- pass metabolism كاهش% 40 جريان خون كبد تا كاهش فعاليت متابوليسم كبدي داروها . افزایش سطح سرمي داروها Unwanted response-ADR Drug at receptor No response Distribution .خالصه اي از داروهايي که بايد با احتياط در سالمندان تجويز شود Drug class Analgesics Digoxin Diuretics H2-antagonists Warfarin Angiotensin-converting enzyme(ACE)inhibitors drugs to be used with care opoids ( higher blood levels in elderly ); pentazocine , , dxtropropoxyphenne ( in co – praxamol) Nonsteroidal anti- inflammatory ( NSAID) lives With long half ( piroxicam ) Reduce dose in the elderly pethidine Thiazides – dose should be lowest possible ; loop diuretics – dose should be incresased increased side effects Nausea , hypotension CNS effects Renal excretion is reduced in elderly Fluid retention Hyponatremia , postural hypotension , incontinence Higher blood levels in elderly. dose should be lowest possible Excretion is reduced leading to mentalconfusion Anticoagulant effct incincreases so begin with small doses Bleeding Increase risk of renal impairment; hypotension B-blockers Small initial doses . atenolol and sotalol excretion impaired so higher blood levels ; propranolol has reduced first-pass metabolism so blood levels increase. Bradycardia and precipitation of heart failure Benzodiazapines Small doses for the minimum possible period ; short half- life Drugs are best ,eg , lormetazepam phenothiazines Small doses and regular reviews Risk of tardive dyskinesia extrapyramidal effect, anticholinergic effect hypothermia in winter Levodopa – small doses Levodopa causes confusion , postural hypotension ,psychosis;selegiline causes more agitation and confusion; anticholinergic drugs causes cons tipation Anticholinergic drugs have enhanced effects dry mouth and urine retention Anti – Parkinsonian drugs Tricyclic Antidepressants احتیاط پلي فارماسي در سالخوردگان دارويي دستهدارويي يكدسته داروازازيك دودارو استفادهازازدو استفاده همزمان بطورهمزمان تداخلبطور دارايتداخل داروهايداراي تجويزداروهاي تجويز دارو عوارضدارو درمانعوارض دردرمان داروهادر استفادهازازداروها استفاده نامناسب دوزاژ نامناسب در دوزاژ دارو در تجويز دارو تجويز سالخوردگان در سالخوردگان شده در ممنوع شده داروهاي ممنوع تجويز داروهاي تجويز Chlordiazepoxide ‏Diazepam ‏Flurazepam اثرات آنتي كلينرژيك باال كاهش فشارخون وضعيتي ‏Amitriptyline ‏Methocarbamol احتمال عوارضش بر CNSبيشتر از سودمندي آن است ‏Indomethacin عوارض آن ازعوارض سایرداروهاي ضدالتهاب غيراستروئيدي كمتر است. ‏Penobarbital به عنوان آرامبخش داروهاي ‏Secobarbital ديگر مناسبتر. ‏Meprobamate واقعیت ها دارو =هميشه به عنوان يك عامل اساسي مطرح در درمان اكثر بيماري ها . در حال حاضر بيش از 9000فرآورده دارويي در سراسر جهان استفاده مي شود. فارماکوپه دارویی کشور:هر كشوري بر اساس وضعيت جغرافيايي ،بيماريها و منابع مالي تعدادي از اين داروها را در ليست داروهاي اساسي خود قرار داده و پزشكان موظف به تجويز فقط همان داروها هستند. امروزه تجويز و مصرف غيرمنطقي داروها گريبانگير بسياري از كشورها =از جمله كشورهاي جهان سوم . حدود %48داروهاي تجــويز شده براي بيماران= اشكال تزريـقي داروهــا . سرانه فرآورده هــاي تزريقي :در ايران حدود 10عدد ،در كشورهاي در حال توسعه حدود 4/3و در كشورهاي توسعه يافته بسيار كمتر از 2عدد . به طور كلي ،پنج روش ممكن براي درمان وجود دارد: -1دادن اطالعات و توصيه هاي الزم به بيمار -2درمان بدون دارو -3درمان با يك دارو -4ارجاع -5روش ترکیبی داروهاي شخصي=(: )P-drugs بکاربردن داروي شخصي ( )Personal drugاززمان دانشجويی وشناختن کامل آنها ممکن است روزي 40بيمار را معاينه كنيد كه بسياري از آنها به درمان با يك دارو نياز دارند. داروهاي شخصي :داروهايي هستند كه انتخاب كرده ايد تا به طور منظم تجويز كرده و با آنها هم كامال آشنا شده ايد=انتخاب اول شما براي بيماري هاي مختلف. تعداداقالم داروهای تجویزی برای بيشتر پزشكان به طور معمول فقط 30تا 40دارو . مفهوم داروي شخصي:شامل شكل دارويي ،برنامه دارويي و مدت درمان داروي شخصي از يك كشور با كشوري ديگر و بين پزشكان مختلف فرق مي كند. مزایای داروهاي شخصي :دوری ازجستجوهاي تكراري براي انتخاب يك داروي خوب در كارهاي روزانه . فراگرفتن کامل اثرات مثبت و عوارض آنها .

49,000 تومان