آثار باستانی و صنایع دستی استان‌های شمالی کشور

صفحه 1:


صفحه 2:
FO) ‏ا‎ ree) دبیر مربوطه : جناب آقای نوری 

صفحه 3:


صفحه 4:


صفحه 5:


صفحه 6:
PETS) Oe) eer) ee yee) ‏ارسى سازى‎ ‏بافى‎ 

صفحه 7:


صفحه 8:


صفحه 9:


صفحه 10:


صفحه 11:


صفحه 12:


صفحه 13:
ریاستانی و تاریخی.استان مازندران بزگ#پربوکت مازندران با داشتن ريشه در اعماق ,تاريخ ايران زمين وجاذههاي طبيعي نی شبه جزیر ۱۵ میا نگاله و تالاب بینالمللي آن ‎re Me go" jb‏ ۳ انواع وحشي 0 ‎oy‏ جنگل 

صفحه 14:
پل دوازده جشمه ۱ ‎if ۱ ee‏ 1 روى رود هراز در مركز شبر آمل در ابتداى خيابان سبزه ميدان احداث = 5 “ 7 ‎JS eel‏ >59 << ولی در زما شاه عباس‌ صفوی/ٌبه طور کال احداث گرویده اس ena ‏ا‎ | ) 

صفحه 15:
* در جنوب بابل ‎ee‏ شپر بابل منطقه بند پی وجود دارد نچپی که در واقع محلى بين كوه در یورش دوستان بودواست ودر اسلام‌دارای شپر و دژ بود. ) ) 

صفحه 16:


صفحه 17:
Ue قبرستان «سفید چاه» در ب قبرستان چاه در سرزمین سبز استان مازندران, بخش یانه سر از " أآين استائعبوده و قدمك آن 7 ‎ee ‘‏ بازمی 7 i a 

صفحه 18:
!/ ومو سس ۰ غار اسپپبد یا کرکیل در در | ناحیه دوآب شبرستان سوادکو قرارداود. به عبارتى ديكر اين غار در ارتفاءاههكوه البرز و تنكم ‎GIGS 39) SUS‏ بگقاصله ۵/۱ كيلومكراز جاده أنيوا كوه به تجران واقع شبده اسيت. 

صفحه 19:
‎a‏ تبه‌ی باستانی_کو هر نبه. ‏«گوهرتپه نام تپه‌ای ‎abot pCa‏ میان شبر تاریخی بپشپر و رستم‌کلا أست كه شكلكيرى آن به پیش از تاریخ رساكنان غارهايىٍ مانند ‎ ‎ ‎ ‎ 

صفحه 20:
برج رسكت 298 1 . دو دانگه قرار دارد از بناهای قرن پنجم هجری قمری است. این اثر در تاریخ ‎٩‏ ‏پشماره ثبت ۱۹۳ به‌عنوان 

صفحه 21:
, ‏مر ۸ حسن خان‎ eee es هجری قمری بر روی رودخانه بابل رود SS PS 

صفحه 22:
* اين بنا که امروزه به « حمام اشگرف آمل » معروف است . در آمل محله یا محله پایین بازار آمل واقع گردیده و بناي اولیه ۲ وود وره صفویه است که در دوره هاي بعد 82ات و تغييراتي در آن صورت گرفت؟ ایست. بناي حمام متشکل از دو 8مت اصلي سربینه و گرمخانه با پوششهاق و گنبد ) ا 

صفحه 23:
آب انبار نو ساری ‏ + آب‌انبار نو که به زبان محلی به آنگورانبار گفته می‌شود. در خیابان قارن, در محله‌ای به همین نام در شهر ساری واقع شده است و یکی از جاذبه‌های خوراين استان به‌شمار می‌رود. اين آب‌انبار را 

صفحه 24:
[ ‏آب انبار مر زا مهدی‎ a ۰ آب‌انبار میرزا مبدی در شم ساری واقع شده و به دوره افشاریه یا زندیه مر بوط است. 

صفحه 25:
*برج سلطان زین‌العابگین به خاطر شیوه معماری و گنبد = فشكل هشت وجبى و ت کاشی‌کاری. ‏ eG ogi ‏ردیق‌ببترین‎ N ‏مذهبی سارّی به ما /می‌آید.‎ \ li (ig 

صفحه 26:
مامزاده سید محمد زرید! ۱ * امامزاده سید محمد زژّین‌نوا امامزاده سید محمد زرین‌نوا سده ‎٩‏ ۵. ق. است و x ‏هردرود بح کروا وأقع‎ 0 \ ena ] | 

صفحه 27:
* موزه کندلوس ی ور استان مازندران که در روستای 

صفحه 28:
محله قدیمی آلاشت زادگاه رضاخان ۰ سلسله دودمان پبلوی در ۱۸ \ ساخته شده وبا آن‌ها نی با Cull a ‏تخته‌پوش‎ 25. 

صفحه 29:
در میان اماکن مقدس منصوب به ‎PO?‏ ‏ولی‌عصر (عج), مسجد مقدس محدئین ‎fj‏ ‏تنبا مسجدي است که به دستور مستقیه - آن حضرت ساخته و نامگذاری شده ۱ 

صفحه 30:


صفحه 31:
چهر خان کلبادی عمارت منوچپر خان کلبادی مربوط به ر دوره قاجار است و در بساری» برق. ساختمان اداره کل پراث فرهنگی (سابق) واقع شده است. این اثر در تاریخ ‎٩‏ آبان ۱۳۷۷ با شماره تبت ۲۱۴۸ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است 

صفحه 32:


صفحه 33:


صفحه 34:


صفحه 35:
وه مدور با گنبدی مخروطی شکل و در نبایت ظرافت و سادگی ساخته شده است. در قسمت فوقانی, دو کتیبه آجری به خط پپلوی ساسانی و کوفی نصب شده که برابر مفاد کتیبه کوفی (مورخ به سال ۴۱۳ هجری قمری) این بنا مدفن « کیا اسماعیل | والقوآرس شبریاربن عباس» است. 

صفحه 36:
ان وت پپلوی دم به دستوراشرف (خواهر رضا شاه ) ساخته شده و در زمره مجموعه کاخ هایی است که امروزه در اختیار بنیادجانبازان قرار گرفته است. محوطه کاخ بسیار بزرگ و دارای استخر, .اصطبل و محل اقامت نگپبانان است 

صفحه 37:


صفحه 38:
۰ کاخ سلطنتی بابل که به دوره پبلوی مربوط است . در باغ مصفایی در ‎Sess loi‏ ده پزشکی مازندران است . بنای کاخ دو طبقه است با اتاقبا و سالنبای متعدد و مزین به گچبری های بسیار زیبا . مصالح عمده ساختمان کاخ را سنگ تشکیل می دهد و نمای خارجی آن عناصر تزیینی بسیار جالب دارد. 

صفحه 39:
قلعه بلده مازندران كه در تاريخ بيش | از ‎Ta ame‏ داير و مسکون بود و ار متمترین قدرت های مجلی ن روز ایران به شمار میرفت. اين قلعه بزرگ که ریاست آن با ملک کیومرث بادوسپانی و اولاد او ( شاهان بنی کاووس ) بود. در بالای کوهی مشرف بر بخش بلده نور واقع شده و عظمت آن از فضاهای باقی مانده به .خوبی مشبود است پولاد بلده 

صفحه 40:
مارکوه قلعه مارکوه بر بالای سمت شوه ‎BS‏ ‏واقع شده است. 1 قلعه مارکوه که یکی از آثار تاريخى ستان مازندران مى باشد در سال ۷ توسط سازمان میراث فرهنگی و گردشگری با شماره ۳۴۸۴ در فبرست آثار ملی ایران به ثبت رسید. این قلعه يك قلعه استراژیک بوده که از لحاظ نظامی در قرون 9۶۰۳ ۸ هجری مورد .استفاده قرار گرفته است 

صفحه 41:


صفحه 42:
کاخ صفی‌آباد بهشهر کاخ صفیآباد در بالای کوهی مشرف * به ببشبر قرار دارد. اين كاخ از جمله | انير ‎oe‏ — است که در دوران ‎eee‏ 

صفحه 43:


صفحه 44:
ایو ذبتی استان مازندران ‎pete‏ 2 تس ‎ ‎A Oe ‏زندران نبفته است.‎ peewee | ‎ ‎ ‏4 شاف روایت صنعت و هنر نياكان و بيانكر#عنر وك 3 سا ‎ol‏ )5 7 ‎ 

صفحه 45:
وهای زیبا و خوش نقش و لكا خَوَنْى با استفاده از هنر كّره شتازق و يقشهاى هندسى سه ‎Se ]ee ete)‏ 00 چبار پر و هشت پر و شیشه‌های این پنجره‌ها سل 

صفحه 46:
ees een 7 7 (ستان مازندران به ب ی ۱9۳۳ ‎D)‏ ا ‎ee eee] ob)‏ ‎Ss)‏ رن مىتتتود ‏ براى بافت «كوب» از ‎ae Ee‏ 00 7 «واش» كه در با لماقها و “4# ا ا ا يا af 

صفحه 47:
5 سَى است و بافنده با الام كرفتن از اطراة .طبیعت خود. نقش میز ۳/2 

صفحه 48:
7 >> ‏ا د‎ Terence) 00 ‏حكن‎ 0) ابرخوردار است و ‎Dr eee ais)‏ ف ا 

صفحه 49:
شستشو دارای ‎be wert |‏ ل 3 | 2ج د89 است. 

صفحه 50:


صفحه 51:
۳ ن 9آتخی معمول بود. نوعی پارچه 5 ا ‎Rpt Sy ees)‏ 

صفحه 52:
چنته لفور ‎Uh‏ ‏* ند فى كيف دسته دار است كه ۳۲ إل لللواذْكوه توليدمى شودبراى بَافت أن أزّدستكاه «كرك جال» استفاده می‌شود و مراحل تولید آن مائتد جاجیم است با این تفاوت که 

صفحه 53:
در بیشتر مناطق استان [[واج دارد. ماده اصلی نمد يشم ا 10م نياه و قبوداى و براى نقشس ان ‎Cero TG)‏ ا ا 00 ببره مىجويند معمولاً ساخت يك قطعه يي كت جند نفر روى آن كار مئ, 

صفحه 54:
نغ ری ۳ 

صفحه 55:
حَوَدَ را از جوب تبيه مىكردند و در ساخت لوازم ‎eam ser‏ ال ‎USS ecient‏ جولة: كلزء لاك دانه ياش» ا کتراء می‌سا 

صفحه 56:


صفحه 57:


صفحه 58:
بخش سوم : Rap eh I 

صفحه 59:
باستانی ‎ry‏ ات استان گیلان ‎RO. CR ee‏ بر حور ‎hy‏ ی کار تاریخی ‎aA se‏ ‎aa eee ere‏ 0 ۳ ‎Sep eH JE 06‏ ک بنا ‎ 

صفحه 60:
خانه محمد صادقی در لاهیجان Fe OWE eres ene eee eee ‏دوره قاجارى است كه در بافت قديمى‎ ‏شهر لاهيجان قرار دارد. ساختمان آن‎ ‏دارای يك تالار و يك شانشین با تاق‎ ۲ 5 NS a he Cts (sash Gener CCR re nr ere ‏نیز تزئینات نقاشی و گچبری دارد.‎ ‏تزئینات این بناء بسیار ظریف و استادانه‎ ‏ی‎ ‎0 ‏ل ا‎ 

صفحه 61:
تصاوير خانه محمد صادقی در لاهیجان 1 

صفحه 62:


صفحه 63:
آثار باستانی مارلیک ۱ ‎eon Veit SB ree Seer‏ ل تو این منطقهء تپه های بزرگ و کوچکی به چشم می خورد که از دوران باستان به جا مانده است. تپه ی مارلیک یکی از مهم ترین آن ها میباشد. اين تپه بقایای یکی از گورستان های ‏باستانی پادشاهان محلی یه و گنجینه ای ارزنده از هنر و تمدن بشری رو در طول قرن ها در ‎mone Sorte at<‏ ا ل ا ل ‏مارهايى يه كه در اين تبه زندكى مى کنند. ‏اما بعضی, واژه ی مارلیک رو واژه ی تاریخی می دانند که از دو جزء « مارد» و « لیک» ‎eee Doone‏ ا ا ‎eye‏ ۱ آمارد تعلق دارد 

صفحه 64:
4 22 3 a 4 2 ۴۲ 3 3 37 3 

صفحه 65:
See SS ne Se a keene. ee) ‏از اين جام هاء جام طلايى مارليك ميباشد. ارتفاع آن 2/11 سانتى‎ ‏سانتى متر است. اين جام از طلاى نسبتآ‎ ١5 ‏متر و قطر دهانه ش‎ خالص و خاصیت شکل پذیری دارد. روی این جام» چهار گاو بالدار نقش شده که در حال بالا رفتن از درخت تزیین شده میباشند. یکی ا ا 0 ل PC ‏ل ا‎ eee ۱ ‏ا لا ل‎ es aes) کاوش های باستانی ۰ گنجینه ای چنین گران بها به دست بیاید. 

صفحه 66:
‎٠‏ كاخ ييلاقى سردار امجد از مهمترين بناهاى حكومتى كيلان در شهر تالش(هشتير ) به شمار ‎ne uN‏ 0 کرگانرود تالش بود, از قدرت و نفوذ زیادی در منطقه تالش برخوردار بود و برای قدرت ‎CIU Ee TOO IS Fe One tee ee re Se nee‏ ۱ بنا مى كيرد. ‏م ا 50000 ‎ 

صفحه 67:
el “TAlesh 

صفحه 68:
۰ از زمانی که تی تی خانم» عمه یکی از شاهان صفوی» تصمیم 5 ‎Brey Speier er rere ee rps Crees‏ قدیمی ترین بناهای سیاهکل گذاشته شد. بنایی سنگی و آجری به ‎e cre‏ ا ا ۱ ل ا 00 ‎١‏ ‏ا ا ال 000 ا ‎cere eres oop stage er el pers‏ هشتی و دو ایوان ‎ip‏ ۳ کوتاه خوشامد می گویند ۷ ‎ee eee ene ie ee eee a‏ را تبدیل به طویله کرده بودند و حیاط آن را باغچه! تا زمانی که ‎Che Sarr‏ رن ‎eV Be Ces eee en Cred‏ 

صفحه 69:
بوط به كاروانسراى تى تى 

صفحه 70:
1 ‏ا‎ on ie ere oO ene ST a TCD Le tS at ee eee ee aera ‏اى صد مترى و در فاصله جهار كيلومترى از درياى خزر قرار دارد.‎ ا ا ل ل 0 0 یا آجر با ملاط یا ساروج استوار شده است. ‎eee‏ FSS 

صفحه 71:
ل م ل ۱ در روستای زیبا و کوچک بندبن در منطقه قاسم ‎re‏ 9 ن گنجینه ای زییا از آثار باستانی استان است که بی شک جشنم هر ‎ete ety NTE earns‏ * بندین» روستای زیبا و تاریخی است که در آن ‎Cre ree Cnr Pari epee‏ 1۹ دارد که قدمت این قلعه به صدها سال پیش باز می گردد که ساکنان اين نقطه جغرافیای از آن به عنوان قلعه دفاعى در برابر حملات دشمنان درياى خود استفاده مى كردند 

صفحه 72:
٠يل‏ آجرى يونل در جهار كيلومترى جاده رضوان شهر به تالش قرار دارد و در دوره صفویه بنا و در دوره قاجاریه بازسازی شده است. مصالح آن آجر و سنك و در راه شاه عباسی واقع شده بود. « طول يل ‎٠١‏ متر و داراى يك دهنه ى بزرقك با طاق جناقی و عرض ۲۰/۲ متر و جان يناهى (قسمتى در زير يل كه مى توان در ‎Soma Peace eel eee ne es)‏ quar) 

صفحه 73:
Es eC Seer eee Ones eee ‏تا استان كلستان در ايران امتداد دارد و يكى از‎ ‏گانون‌های اصلی اکوتوریسم در ایران است.‎ ۰ رودخان نام قلعه‌ای است متعلق به دوره سلجوفیه که . فراز ارتفاعات جنگلی شهرستان فومن در روستای ‎Cae TC ECTS)‏ 79 ديوارى به طول ‎١5٠١‏ متر دارد. ese ‏ل ا‎ oi ‏دیوارهای قلعه و پوسیدگی آنها شده. اما با این حال در‎ ۳ Ste CCA REL Ones) ISNA PHOTO هه متا 

صفحه 74:
مسجد جامع امیربنده کلاچای ۰ مسجد جامع امیربنده کلاچای یکی از آثار تاریخی و مذهبی گیلان است. بنای مسجد. نقشه‌ای ا ا ال ال ۱۳ ا ا ار احتمال زیاد به دوره صفوی مربوط است. 

صفحه 75:
ا ل ا ل و در مسير ارتباطي تهران - رشت (از طريق انزلي) بريا شده است. در ساختمان اين پل به همراه پل دیگر انزلي ؛ ۱ 5 به يايان رسيد. پل غازیان در زمان خود » از معدود پل هاي پیشرفته جهان - ۴ در نوع خود - بوده و بر همین اساس » در سالهاي اخیر جزء پل هاي تاريخي ایران به ثبت رسیده است. اين يل ۴۰/۲۱۰ متر طول و ۱۰ متر پهنا دارد. ارتفاع آن از سطح آب ۸۵/۶ متر و داراي ۵ دهانه ثابت و یک دهانه متحرك به طول ‎١5‏ متر است. 

صفحه 76:
ميل آمام در املش گیلان ۱ متر بوده(نزدیک به ۷ متر) قطر پایه های آن بین ۱۲۰ تا ۱۳۰ سانتی مترمربع متغیر است. و بخشی از آن ‎re Ree Lane asl‏ ۱ شاید برای ارسال پیام با دود و آتش استفاده می کردند. 

صفحه 77:


صفحه 78:
صنایع,دستی استان کیلان 531117111 ل ل ا لك ابریشوچ‌شی, حصیر بافی, قفل سازی, چلنگری و چموق<وزی تنبا چذ كت الى ا ست ‎yu‏ ‏اگرچه تنبا و دادا 

صفحه 79:
| ‎le yee Ra eal‏ و ی ی ‎yD Tipe ne rhe‏ 0 كيلان و ساير نواحى شمال ايران طرح هاى هندسى دارند كه از بافت نى طبيعى يك رنقف پدید می آیند ,شهرهای مورد نظر : خمام - انزلی 

صفحه 80:
رشتی دوزی اين هنر يكى از هنرهاى بومى و خاص كيلان است كه از طريق دوختن نخهاى ابريشمى رنكين بر روى سطح پارچه توسط قلاب و ایجاد طرح و نقش‌های رنگارنگ و زیبا صورت . مرکز عمده aa ets eet eke ie he Lee Bel ye yo Ba) ‏کیف. کلاه, لباس؛ رومیزی و روتختی رشتی دوزی شده از جمله صنایع دستی مرکز استان گیلان است‎ 

صفحه 81:
چمپوش ‎ie TS eh tn neh ae Crees ESS ay‏ الك ‎ie eS Le ene ot ese eer‏ ساخت آن از میخ و چسب استفاده نشده و تمام اتصالات آن صرفا با دوخت و بدون پاشنه است. ‎ ‎ 

صفحه 82:
ا ا ۱ ‎Sted‏ ا و تولید این صنایع دستی آستانه اشرفیه و لاهیجان است, — 

صفحه 83:
۱ محصول دستان هنرمندان منطقه آستانه اشرفیه در سبدهاء میز و صندلی و کمد و قفسه متبلور ‎CID et ieee ei Sn ee eee tas meee‏ ۳ ۳ < 

صفحه 84:
Bey ee See pe ORE ee Caer iy fame eck ERC as a ۰ eal eel cael ee ar aad a ade ee ‏گردشگران عرضه می‌شود‎ 

صفحه 85:
چادرشب و نمد ‎ws en Dee Meee Ey‏ و شهرداى ملى و حتى بين المللى دارد. زنان و دختران ‎eens‏ ‏می‌بافند که از معروف‌ترین سوغات گیلان برای گردشگران ‎cope er reen‏ ۹ ‎See ec ee eee eer‏ ‎ey Pere vom Soe)‏ ۳ ‎۷ ۷ gers ۱ ‏تولیدات صنایع دستی قاسم آباد است که علاوه بر اين‎ ‏روستاه در ماسال و عمارلو رودبار نیز تولید می‌شود‎ ‎ 

صفحه 86:
شال‌های ضخیم و کرک دار که به حالت نمدی هستند از دیگر صنایع ۳ شهرستان‌های تالشء ماسال و روستاى ويسرود شهرستان شفت تولید و بافته می‌شود. از پارچه شال در كذشته براى دوخت لباسهاى ‎Reece Tye hi career‏ استفاده مىشد. 

صفحه 87:
ا ال تست ۳ اا ا 300 صنایع دستی ماسوله و همینطور شفت محسوب می‌شوند 

صفحه 88:
‎IC are ee Lede Date ere‏ ا ا صنایع دستی استان گیلان به شمار می‌آید. مراکز مهم تولید لباس محلی» قاسم آباد» تالش؛ رودبار» رشت و سیاهکل بوده و اين لباس در فهرست میراث معنوی ملی به ثبت رسیده است. ‎ ‎ ‎ 

صفحه 89:
ا ا ‎CEB et ta Doe VT Pe ley ere‏ نازک کاری, معرق و منبت چوب نیز از دیگر صنایع دستی گیلان است که به شکل‌های مختلت موجود بودو و به عنوان یکی از جذاب‌ترین سوغات گیلان برای گردشگران محسوب می‌شود. 

صفحه 90:
سفالگری 3 سفالكرى نيز يكى از صنايع دستى بومى و قدمت دار كيلان است كه اين هنر در انواع ظروف سفالى لعاب ‎ee‏ ا ا ا ل ا 5 روستاهاى جيرده شفت» لارسر صومعه سرا و همينطور سياهكل رواج دارد. 

صفحه 91:
‎SE Lan eS eee wera‏ رک جاى به جهت بيوستكى غير مستقيم كه با آن داشته؛ در كيلان متداول شده است. ‏۰ خاصیت ارتجاعی و شکل پذیری نی بامبو این امکان را فراهمی می‌آورد تا با استفاده از آن محصولات متلوع و در عن حل با ظرافت و زباك فراران سلس تاد 00 0000 شهرستان لاهیجان خصوصا روستای لیالستان است. 05 ‎ 

صفحه 92: