آموزش SPSS

آموزش SPSS

اسلاید 1: موسسه عالى آموزش و پژوهش مديريت و برنامه ريزى آشنايى با SPSS

اسلاید 2: تحليل آمارى (Statistical Analysis)هر آناليز آمارى شامل مراحل زير است: توصيف داده‌ها: نمايش و خلاصه كردن داده هاآزمون فرضيات: نتيجه گيرى در مورد گروه بزرگتر (جامعه) از روى اطلاعات به دست آمده در يك نمونهارزيابى روابط: مطالعه روابط بين متغيرها

اسلاید 3: واژه هاى كليدى در آمار آماره (Statistic): صفتى است از نمونه مانند ميانگين (x) و واريانس نمونه (s).پارامتر (Parameter): براى توصيف ويژگى هاى جامعه به كار مى رود مانند ميانگين جامعه ()واريانس: پركاربردترين شاخص پراکندگى است. هرچه ارزش واريانس بيشتر باشد، مقادير بيشتر پراكنده هستند. اگر واريانس صفر باشد تمامى نمونه‌ها داراى مقدار واحدى هستند.انحراف معيار (std deviation) به پراكندگى مشاهدات در يك نمونه اشاره دارد، در حاليكه خطاى معيار (std error) به پراكندگى يك آماره مربوط مى باشد.

اسلاید 4: واژه هاى كليدى در آمارنما (Mode): مقدارى از داده‌هاست كه بيشترين فراوانى را دارد.ميانه (Median): مقدارى از متغير است كه نيمى از مقادير كوچكتر از آن و نيم ديگر بزرگتر از آن هستند.صدك ها (Percentile): مقاديرى از متغير هستند كه در مورد درصد نمونه‌ها را نشان مى دهند. براي مثال مى توانيد مقدارى را پيدا كنيد كه 25% نمونه ها در زير آن قرار گيرند.چارك‌ها (Quartiles): از آنجائى كه صدك هاى 25، 50، و 75 نمونه را تقريباً به چهار گروه برابر تقسيم مى كنند، مجموعاً به آنها چارك‌ها گويند.AnalyzeDescriptive StatisticsFrequenciesStatistics..QuartilesContinueانتخاب متغيرOK

اسلاید 5: طرز محاسبه صدك ها براى هريك از گروه‌هاAnalyzeDescriptive statisticsExplore..وارد كردن متغير مورد نظر در محل Dependent Listو متغيرى كه داراى زيرگروه هاى مورد نظر است در محل Factor ListStatistics..PercentilesContinueOKدر گروه مذكر 10% از نمونه ها مقاومت كم (2) دارندصدك هاى مقاومت افراد در برابر تغيير

اسلاید 6: واژه هاى كليدى در آمارشاخص هاى پراكندگى (Measures of Variability): سعى مى كنند ميزان گستردگى مشاهدات را اندازه گيرى نمايند. دامنه تغييرات (Range): ساده ترين شاخص پراكندگى است كه اختلاف بين بزرگترين و كوچكترين مقدار داده ها را نشان مى‌دهد.واريانس (Variance): پركاربرد ترين شاخص پراكندگى است. فرمول محاسبه واريانس در يك نموه (S2) به شكل زير است:مجموع توان دوم فاصله هريك از مقادير از ميانگين (1- تعداد نمونه ها)اگر واريانس صفر باشد تمامى نمونه ها داراى مقدار واحدى هستند. هرچه واريانس بيشتر باشد، مقادير بيشترپراكنده هستند.انحراف معيار (Standard Deviation):جذر واريانس را انحراف معيار گويند. اندازه انحراف معيار به واحد اندازه گيرى بستگى دارد. مثلاً انحراف معيار سن با واحد روز بزرگتر از انحراف معيار سن با واحد سال است.= واريانس

اسلاید 7: واژه هاى كليدى در آمارنمره استاندارد (Standard score): نشان مى‌دهد كه يك مشاهده چند انحراف معيار بيشتر يا كمتر از ميانگين مى باشد. = نمره استانداردمقدار-ميانگينانحراف معيارX- =AnalyzeDescriptive statisticsDescriptivesSave standardized values as variablesدستور محاسبه نمره استندارد:انتقال متغير (هاى) مورد نظر به محل VariablesOK

اسلاید 8: نماد E در خروجى SPSSSPSS هنگام نمايش اعداد خيلى كوچك يا خيلى بزرگ از علائم علمى استفاده مى كند. عددى كه بعد از حرف E قرار مى گيرد نشان مى دهد كه محل اعشار چقدر بايد جابجا شود. اگر عددى كه بعد از E مى آيد منفى باشد، علامت اعشار را به سمت چپ حركت دهيد. اگر مثبت باشد علامت اعشار را به سمت راست حركت دهيد. به عنوان مثال:-1.1E-02 = -0.011

اسلاید 9: طرز تبديل يك متغير در بعضى موارد براى تامين شروط استفاده از تحليل‌هاى آمارى، لازم است لگاريتم متغير مورد نظر را حساب كرده و جايگزين متغير قبلى كنيم.مثلاً اگر قرار است متغير Ram را به LogRam تبديل كنيم، به صورت زير عمل مى كنيم:TransformComputeنام متغير جديد را در محل Target Variable تايپ مى كنيماز قسمت ماشين حساب فرمول Ln [numexpr را به محل Numeric Expression منتقل مى كنيمبجاى علامت سئوال ظاهر شده متغير مورد را منتقل مى كنيمOK

اسلاید 10: طرز كد گذارى مجدد يك متغيرTransformRecodeInto different variablesانتقال متغير مورد نظر به محل Output variableتايپ نام جديد متغير و انتخاب changeتايپ عنوان جديد متغير در محل LabelOld & New Valuesتايپ ارزش (كد) قديمى در محل Old value و ارزش جديد در محل New value و انتخاب Add ContinueOK

اسلاید 11: طرز گرد كردن اعدادبراى گرد كردن اعداد در روش كدگذارى كافى است در بخش Old value گزينه Range را انتخاب كنيددامنه مورد نظر را تايپ كنيد مثلاً1 though 1.49در بخش New value تايپ كنيد 1به همين ترتيب ديگر دامنه هاى مورد نظر را مشخص كنيد و بقيه فرابند كدگذارى را ادامه دهيد.

اسلاید 12: طرز تبديل متغير string به متغير Numericاز آنجائى كه بعضى عمليات آمارى در مورد متغيرهاى نوع String قابل اجرا نيست، لازم است چنين متغيرهايى را به متغيرهاى Numeric تبديل كنيم.TransformAutomatic recodeتايپ اسم متغير مورد نظر OK

اسلاید 13: نمودارهاى مستطيلى (Boxplot)يكى از ساده ترين روش هاى مقايسه زير گروه هاى يك متغير استفاده از نمودار مستطيلى است. أين نمودار به طور همزمان ميانه، دامنه بين چاركى و كوچكترين و بزرگترين مقادير را براى گروه ها را نشان مى دهد.مرز پايينى مستطيل نماينده صدك 25 مى باشد و مرز بالايى نماينده صدك 75 مى‌باشد. طول عمودى مستطيل نشان دهنده دامنه بين چاركى است يعنى 50درصد نمونه ها مقدارى درون مستطيل دارند. خط سياه داخل مستطيل نشان دهنده ميانه است.از روى نمودار مستطيلى مى توان استنباط هاى زير را داشت:از روى ميانه مى توان ايده اى در مورد محل تجمع داده ها به دست آورد.از روى طول مستطيل مى توان گفت كه چقدر داده ها از هم اختلاف دارند (پراكندگى)اگر خط ميانه به سمت پايين مستطيل متمايل باشد، نشان دهنده چولگي مثبت و در صورتى كه به لبه بالايى مستطيل نزديك تر باشد نشانگر چولگى منفى (Negative Skewness) مى باشد.

اسلاید 14: طرز ترسيم نمودار مستطيلىAnalyzeDescriptive statisticsExplore..وارد كردن متغير مورد نظر در محل Dependent Listو متغيرى كه داراى زيرگروه هاى مورد نظر است در محل Factor ListPlots..Factor Level TogetherContinueOK

اسلاید 15: طرز ترسيم نمودار ستونى براى مقايسه دو متغيرGraphsBar..SimpleSummaries of separate variablesDefineانتقال دو متغيرى كه نمودارهاى آنها بايدمقايسه شوند به محل Bars Representانتقال متغيرى كه داراى زير گروه هامى باشد به محل Category AxisOKداده ها در فايل ind8187موجود هستند

اسلاید 16: مقياس هاى اندازه گيرى1. مقايس اسمى (Nominal Scale): ضعيف ترين سطح اندازه گيرى مقياس اسمى است. در اين سطح اعداد يا نشانه ها براى طبقه بندى اشياء يا مشاهدات به كار مى‌روند. اطلاعات با مقياس اسمى را نمى توان به صورت معنى دارى از كم به زياد رديف نمود. مانند جنسيت2. مقياس رتبه اى (ترتيبى) (Ordinal Scale): براى نشان دادن طبقه هايى با رتبه مساوى به كار مى رود مثلاً رضايت شغلىخيلى كم كمتاحدودى زيادخيلى زياد3.مقياس فاصله اى: زمانى به كار مى رود كه مقدار يك متغير را بتوان قيد كرد اما صفر مطلق ندارد (مقادير منفى نيز پوشش داده مى شود). مانند درجه حرارت. نمى توان نسبت بين دو مقدار را در متغيرهاى فاصله اى محاسبه كرد. 4.مقياس نسبت: مشابه مقياس فاصله اى است با اين تفاوت كه در نسبت، مبناى صفر مورد نظر است. مثلاً وزن يا طول كمتر از صفر وجود ندارد، اما درجه حرارت هم مقادير منفى و هم مثبت را شامل مى شود. در اين حالت مىتوان گفت كه يك مقدار در مقايسه با ديگرى چقدر كوچكتر يا بزرگتر است. مانند سن يا سنوات تحصيلى.

اسلاید 17: انواع متغيرهامتغير وابسته (Dependent): متغيرى است كه تغيير پذيرى آن وابسته به ديگر متغيرهاست.متغير مستقل (Independent): متغيرى است كه دليل تغيير در متغير وابسته را بايد در آن جستجو كرد.متغير تعديل كننده (Moderating): اين متغير بر رابطه بين متغيرهاى مستقل و وابسته تاثير اقتضايى دارد.متغير كنترل: متغيرى است كه تاثير گذارى آن را در جريان پژوهش كنترل مى كنيم.متغير مداخله گر (Intervening): متغيرى است كه نحوه تاثير گذارى متغير مستقل را بر متغير وابسته نشان مى دهد.ABCكارايىمشاركتايجاد انگيزهوابستهمداخله گرمستقل

اسلاید 18: طرز انتخاب تعداد خاصى از نمونه ها با ويژگى مشخصفرض كنيم بخواهيم گروهى از نمونه را در محاسبات وارد كنيم كه زن هستند، در اين صورت به شرح زير عمل مى‌كنيم.DataSelect CasesIf condition is satisfiedIfGender =2 كه در آن شماره 2 معرف زن بودن نمونه استContinueOK

اسلاید 19: طرز خواندن يك فايل excel در spssاز روى فايل دستور Open و سپس data را انتخاب كنيد.در پنجره اى كه باز مى شود در قسمت File type فرمت excel را انتخاب كنيدفايل مورد نظر را انتخاب و open را بزنيد.در پنجره اى كه باز مى شود در قسمت Range آدرس متغيرها را تايپ كنيد مثلاً a4: av382 و Ok را بزنيد.

اسلاید 20: طرز تهيه الگوى يكسان (Template) براى متغيرهافرض كنيد تعدادى از متغيرها در ويژگى هايى نظير مقياس 5 درجه اى ليكرت مثل هم باشند. در اين صورت ضرورتى براى تايپ اين مقياس براى تك تك متغيرها وجود ندارد. براى اينكار كافى است، الگوى (Template) مورد نظر را تهيه و ذخيره كنيم و ويژگى هاى آن را به متغيرهاى مورد نظر تعيمم دهيم. DataTemplatesDefineتايپ نام مورد نظر در محل NameValue labelsتعريف مقياس هاى مورد نظرContinueAddOK

اسلاید 21: روايى محتوا (Validity)روايى محتوا اطمينان مى دهد كه ابزار مورد نظر به تعداد كافى پرسش هاى مناسب براى اندازه گيرى مفهوم مورد سنجش در بردارد.هرقدر عناصر مقياس گسترده تر و قلمرو مفهوم مورد سنجش را بيشتر در برگيرند، روايى محتوا بيشتر خواهد بود. به بيان ديگر، روايى محتوا نشان مى دهد كه ابعاد و عناصر يك مفهوم (كه بايد سنجيده شود مانند كارايى) تا چه حد تحت پوشش دقيق قرار گرفته است. براى سنجش روايى زمانى كه چند مفهوم در يك پرسش نامه مورد سنجش قرار مى گيرند از تحليل عاملى استفاده مى شود.