صفحه 1:
آنالیز واریانس
ANalysis Of VAriance
(ANOVA)
صفحه 2:
Definition
“Analysis of Variance (ANOVA)
a method of testing the equality
of three or more population
means by analyzing sample
variations
صفحه 3:
ANalysis of VAriance ,.2t,\, -st1
(ANOVA)
مثال : جهت مقایسه اثرسه روش
ao) gly ey) UL ILL کات
Lt (Clotting time js:
12 ای انجام شده است. تعداد eel
بيمار انتخاب و بطور كاملا تصادفي به
كروه جهار نفره تقسيم شده و هر 3
كروه تحت يكي از روشهاي درماني
فوق قرار كرفته است . نتايج (بر حسب
ورت رير ثبت شده استخ: )
روش درمانی
7 03115
4
Et!
1
2
3
2
تن ۵6۵ تن ©
5
3
4
صفحه 4:
۰۲۸۵۲ ۷۱۱۱ ۵006۱ 11 7۲۵ ۵6
multiple t test instead of
ANOVA?
° The rate of error increases exponentially
by the number of tests conducted
صفحه 5:
The calculation of the
rate of type I errors is
:determined by
1-(1-a)°
c = number of t-tests
صفحه 6:
ANalysis of VAriance ,.31,,\, 301
(ANOVA)
مثال : جهت مقايسه اثرسه روش درمانى 111,11,1
روي (Clotting time 342 2) ob;
پلاسما مطالعه اي انجام شده است. تعداد 12 بیمار
انتخاب و بطور کاملا تصادفي به 3 گروه 4 نفره
تقسیم شده و هر گروه تحت يکي از روشهاي درماني
فوق قرار گرفته است . نتایج (بر حسب دقیقه )
روش درمانی
۴ 1۳ ۲ .
1 4
2
3
2
تن 6۵ تن 6
5
3
4
بصورت زير ثبت شده است.
سس . له
روش دای یکان
حداقل دوتا از مبانگینها متفاوت از یکدیگر هستند : كر
e
صفحه 7:
Assumptions
1. The populations have normal distributions.
2. The populations have the same variance
o * (or standard deviation o).
3 The samples are independent of each other.
4 The different samples are from populations
that are categorized in only one way.
صفحه 8:
Source of variance
- Within group variance
- Between group
variance
_ Total variance
صفحه 9:
Total sum of squares
Raw scores _ Deviation from
grand mean Squared
سس تمه
1 1-4=-3 9
2 2-4=-2 4
3 3-4=-1
1
2 2-4=-2
4
4 4-4=0
90
5 5-4 =1
1 هه
3 3-4=-1
1 Grand mean = 4 Sum=0 42 =
Total Ss 4 4-4=0
5 5-4=1
صفحه 10:
Between sum of
squares
Deviations of group means Squared deviation
Number in group
Smomegrancd Means, ۱ TIa
Group 1: 2-4=-2 4
4
-Group- سس
4
Group 3: 6-4=2
4 Between sum of squares = ره رمك رن ری جرج - 32
10
صفحه 11:
— Between group
variation
—— Within group
variation
صفحه 12:
صفحه 13:
false را
صفحه 14:
صفحه 15:
AN
FIGURE 6-4. Effect of within-group variation on null hypothesis
صفحه 16:
صفحه 17:
جدول ۸۳۲0۷۸
نتيجه | ۲ محاسیهشرر | میانگینمریعات | درچه آزادی | مجموح مربعات
بر df ss 55
یت ۳
WS oe Spann =32 4B, =16 6
[44- جر K-1=2
P<0.00 11
Betwee 2
n
groups %=5..,- S, 6, 2-1
10= داخل
ایا گروهیا
Within =
groups Sivas =42
کل
صفحه 18:
9
SPSS output
6000©
ع" مات
Guo of
2« موه Gqvaes Dew
۵ ۱ 06.0000 0 تما سبط
ODikia Groups 000 0
9000 لش
صفحه 19:
مقایسات چند گانه
Multiple
Comparisons
صفحه 20:
مقایسات چند گانه
آزمون حداقل احتلاف معنی
دار
Least Significant Difference (LSD)
ار ال
N- K=9 Koo05) =2.26
(11 اس
168= تس م22 LISD=
eo
صفحه 21:
+——— Mean
Enor Bar
SE{
GroupI_ GroupIl GroupIil
Treatment Groups
2
©
Mean +- 0 GB Clotting Neve
صفحه 22:
ee
Ory.
es
O00
oes
08s
0۳00
009
0
ع
6
0
76
۵
7
Dultple Oowpatsrar
ews
و
للحم
"6.00
"#00
500
200
00°.€
"8.00
Dependent Ourtable: Olvttery Mere
Loo
(1) Prentorrt Craps )( و( مس
Crap 1 Gray Vl
Gray WH
Crap 1 Grow 1
Orap WH
Crap WH Grow 1
مس
OS level. سا ۵ موه هسلج با
صفحه 23:
هه
Orn
O89
ood
069
ose
ood
ose
Grd.
0
26
6
26
8
26
SPSS output
Outils Cowpateow
Depress Our: Clay Pre
سا 0
Oren
0
سس( Crows _() Preart Grape | (tH)
Grav 1 Grae M1 200
Ory #00"
Orne 1 Grong 1 200
Cray 2.00
Crap MH Craw 1 00"
Ory 1 28.00
*. Dke weun موم ولا of the (DS level.
صفحه 24:
Homogeneous Subsets
0۳
Dubey WED
Guboet Por alpha = OS
a
Crow 1 8.00
Crow Nl €.00
Crap M
On: 099
ure ophayed. له ص ما ما موی و عم
۱ Size = 4: 00000.
ee
صفحه 25:
* طرح کاملا تصادفی
* طرح بلوکهای کامل تصادفی
* طرح فاکتوریل
* سایر طرحهای آزمایشی
es
طرحبهای آزمایشی Experimental
Completely Randomized design
Complete Randomized Block Design
Factorial Design
Nested Design, Latin Square
Design,
صفحه 26:
مقایسه های چند کانه
Multiple Comparisons
* اگر در تحلیل واریشس فرضیه صفر رد شود بليد بين همه زوج
های میانگین ها آزمون هایی انجام شود تا معلوم گردد کدام
یک با هم اختلاف معنا دار دارند.
* با توجه به فرضیات تحلیل واریلنس یک طرفه اگر فرضیه «[
رد شود. حداقل دو میانگین با هم اختلاف معنا دار خواهند
داشت.
صفحه 27:
«aq
مقایسه های چند گانه
Multiple Comparisons
رایج ترین روش های مقایسه های چند گانه عبارتند از:
Bonferroni Procedure روش بونفرونی
Tukey’s Procedure روش توکی
Scheffe’s Procedure روش شفه
Newman-Keuls Procedure yet زوش
Dunnett’s Procedure روش دانت
نکته ۱ : روش دلنت هنگامی استفاده می شود که یکی از گروه هاء گروه
شاهد (Control) بسک
نكته ؟ : به كار كيرى اين روش هاء غالبا به نتلیج مشابهی ختم می
شود.
صفحه 28:
تحلیل واریانس دو طرفه
Two-Way ANOVA
* تحليل واريانس دو طرفه هم مانند تحلیل واریلنس یک طرفه
است. با این تفاوت که به جای میانگین های یک عامل.
میانگین های دو عامل با هم مقایسه می شود.
* اگر با جای یک تحلیل واریانس دو طرفه از تحلیل واریانس یک
طرفه استفاده شود. دو اشکال مطرح می شود:
* ۱- خطای آزمون افزایش می یابد.
* ؟- امكان آزمون اثر متقابل دو عامل Interaction)
(effect وجود نخواهد داشت.
صفحه 29:
تحلیل واریانس دو طرفه
Two-Way ANOVA
هثْالتبه منظور بررسی تاثیر عوامل پرکاری تیروئید و چاقی بر فعالیت
انسولین» ۱۴ نفر از زنان با پرکاری تیروتید انتخاب شدند که ۶ نفر از
آنان داراى اضافه وزن بوده اند. همجنين ١9 نفر أو زنأن #أوطلب با
تيروئيد نرمال بعد از جور شدن (02120101126 از نظر سن و وزن به
عنوان گروه شاهد در نظر گرفته شدند. پرسش های پژوهش عبارتند از:
۱- آیا پرکاری تیروئید تاثیری در فعالیت انسولین دارد؟ (ثر عامل اول)
۲- آیا چاقی تاثیری در فعالیت انسولین دارد؟ (اثر عامل دوم)
۱- آیا پرکاری تیروئید و چاقی تواما تاثيرى در فعالیت انسولین دارد؟
(ثر متقابل هردو عامل)
صفحه 30:
* تعداد نمونه. میانگین و انحراف معیار حساسیت انسولین در ز
مورد مطالعه
All
N=19
Mean=0.63
SD=0.25
N=14
Mean=0.34
SD=0.29
N=33
Mean=0.50
BALA OR
تحلیل واریانس دو طرفه
Two-Wa
Hyperthyroid
N=8
Mean=0.55
SD=0.26
N=6
Mean=0.16
SD=0.10
N=14
Mean=0.38
‘de i ای
Normal
Thyroid
N=11
Mean=0.68
SD=0.25
N=8
Mean=0.47
SD=0.32
N=19
Mean=0.59
on—Hn he
21
14+
Normal
Weight
Overweigh
t
All
صفحه 31:
تحلیل واریانس دو طرفه
Two-Way ANOVA
۳ 5 ۰
جدول تحلیل واریانس دوطرفه
_-
af ane F Ratio | P-value
dfa=1 |MSA= F=5.88 |P=0.022
dfp=1 | 0.374 3 P=0.002
dfap= | MSB= F=11.1 | p=0.336
1 0.711 80
dfe=3 |MSAB=0.0 | F=0.95
2 61 8
MSE=
0.064
Sum of
Squares
SSA=0.37
4
SSB=0.71
1
SSAB=0.
06
SSE=1.84
5
Source of
Variation
A:
Hyperthyroid
B:
Overweight
A*B
Ee Error
Total
صفحه 32:
Interaction Effect pls 51
Hyperthyr
id
Normal
T
Normal Weight
- Normal
0
10
T
Normal Weigh¢@
T
Over Weight
T
Over Weight
Insulin Sensitivi
Insulin Sensitivity
Hyperthyro|
ifformal
1 T
Over Weight Normal Weight
~» Hyperthyr
id
~* Normal
T
Normal Weight|
T
Over Weight
Insulin Sensitivi
Insulin Sensitivity
صفحه 33:
تحلیل واریانس « طرفه
N-Way ANOVA
* در حللت کلی که مقایسه میانگین های عامل در نظر باشد.
تحلیل واربانس طرفه (۸۳۲0۵۲۷۸۵ ۵7 ۷۷-)خواهیم
داشت.
* حالت هایی که میانگین های دو یا چند عامل بررسی می
شوند. طرح (Factorial Design) lle نامیده مى
شود.
صفحه 34:
تحلیل واریانس با اندازه گیری های مکرر
Repeated Measurements
ANOVA
اگر گروه های مورد بررسی مستقل از هم نباشند. از تحلیل واریلنس با اندازه
گیری های مکرر استفاده می شود.
این روش تعمیم آزمون ) زوجی است.
دو نوع اندازه گیری های مکرر عبارتند از:
۱- هنگامی که روش درمان یا موضوع مورد پژوهش (یا به طور کلی
cub (Treatment بوده اما هر فرد به طور مکرر چند بار مورد مشاهده
قرار می گیرد.
۲- هنگامی که روش درمان یا موضوع مورد پژوهش متغیر است. یعنی هر فرد
نمونه به چند 1۳681106101 پاسخ می دهد.
صفحه 35:
تحلیل واربانس با اندازه گیری های مکرر
Repeated Measurements
* در اين نوع تحليل واريانس؛ دو نوع مقايسه يا آزمون انجام مى شود:
-١ * مقايسه روند زمان: آيا تاثير درمان در طول زمان ثابت است؟
* ۲- مقایسه بین گروه ها: آیا تاثیر زمان در گروه های مختلف یکسان
است؟
* در لین روش علاوه بر فرض نرمال بودن و یکسان بودن واریانس» فرض
دیگری بايد برقرار باشد كه به لن فرض كرويت Sphericity)
* كنترل فرضيات لازم لين روش و محاسبه آماره هاى آزمون 1 و مقادير
م به وسيله نرم افزار انجام مى شود.
صفحه 36:
تحلیل واربانس ناپارامتری
Nonparametric ANOVA
* در تحلیل واریانس اگر توزیع متغیر پاسخ نرمال نباشد. از تحلیل
واریانس ناپارامتری استفاده می شود.
* این نوع تحلیل واریائس آزمون کروسکال- والیس Kruskal-)
(Wallis نام دارد.
* تحلیل واریانس ناپارامتری در این حللت تعمیم آزمون ناپارامتری
من ویتنی است.
صفحه 37:
تحلیل واربانس نابارامتری
Nonparametric ANOVA
تحلیل واریانس ناپارامتری برای اندازه گیری های مکرر. آزمون
فریدمن (۳۲1601۳0870) نام دارد.
* در روش ها ی ناپارامتری به جای مقادیر. از رتبه های آنها استفاده
شده و به جای میانگین هاء میانه ها مقایسه می شوند.
تنظیم جدول تحلیل واریلئس ناپارامتری. محاسبه آماره های آزمون
7 و مقادیر و به کمک نم افزار انجام می شود.