اختلالات مصرف مواد

صفحه 1:
کلیات و مفاهیم بایه اختلالات مصرف مواد دکتر علیرضا نوروزی وانپزشک اداره پیشگیری و درمان سوء‌مصرف مواد کارگاه آموزشی مربیان کارشناس سلامت روان اسفند ۱۳۹۳ 

صفحه 2:
۱- آشنایی با اهداف برنامه ادغام ‎ay,‏ مفاهیم پایه در اختلالات مصرف مواد ۳- آشنایی با انواع مواد ‏۶- شناسایی و برقراری ارتباط با گروه های هدف ۵- آشنایی با غربال گری تکمیلی و مداخلات ‏مختصر ‏7- درمان در كروه هاى ستّى ‎ 

صفحه 3:
در پایان این جلسه شما قادر خواهید بود: ۱- آشنایی با اهداف برنامه ۲- نحوه شناسایی و برقراری ارتباط با گروه های هدف را تشریح کنید. ۳- با مفاهیم پایه و انواع مواد آشنا شوید. ۶ مهارت لازم برای اجرای غربال گری اولیه پیدا کنید. ۵- با غربال گری تکمیلی و مداعلات مختصر آشنا شوید. - با کلیات درمان در گروه های سنی آشنایی پیدا کنید. 

صفحه 4:
0 * ارلیه خدمات مبتنی بر شواهد و استاندارد اختلالات مصرف مواد در سه حوزه © پیشگیری اولیه. * درمان و * کاهش آسیب به صورت ادغام یافته در نظام مراقبت های بهداشتی اولیه به منظور "* ارتقای جامعیت خدمات نظام شبکه و * _ بهبود عدالت در دسترسی به خدمات 

صفحه 5:
ده عامل خطرزاى برتر بيمارى ها در جهان ۱- وزن کم ۲- رفتار جنسی غیرایمن ۳- فشار خون بالا - مصرف تنباکو ۵- مصرف الکل 7- آب غیربهداشتی ۷- فقر آهن ۸- آلودگی هوا در فضاهای بسته ناشی از سوخت های جامد 4- کلسترول بالا Source: WHO, 2002 ‏بوا- چاقی‎ 

صفحه 6:
* براساس آمارهای رسمی ستاد مبارزه با مواد مخدر یک میلیون و ۳۲۵ هزار نفر معتاد در کشور هستند که از این رقم ‎٩۱‏ درصد را مردان تشکیل می دهند. مواد افیونی ۸ مت آمفتامین (شیشه) # بر اساس داده های پیمایش ملی سلامت روان ۱۳۸۹-۹۰ ۸۲.۱ (۱۷-۲,۵) جمعیت بزرگسال ۱۵-1۶ ساله به یک تشخیص فعلی اختلال مصرف مواد (به جز الکل) مبتلا هستند (وزارت بهداشت ۱۳۹۲ * ۲.۲-۱./(۱۸) وابستگی به مواد (به جز الکل) & /۰۷-۰۳/(۰۵) سوءمصرف مواد (به جز الکل) 

صفحه 7:
‎ek aha‏ سس( زد ‎-| la2M Drug Use Disorders (Weighted %) ‎ ‎ ‎ ‎9 ‎ay ‎1 13 ۱ / 0.6 8 ‎Opioids Alcohol Cannabis Stimulants Use Dis Use Dis Use Dis Use Dis ‏هه ‎wo‏ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ 

صفحه 8:
پیماش ملی سلامت روان ۱۳۸۹-۹۰ ‎re pee‏ 000 هر گونه ماده غیرقانونی (شامل الکل) اختلالات مصرف مواد 

صفحه 9:
‎Ll, ©‏ اطلاعات سازمان پزشکی قانونی سالانه درحدود ۳ هزار نفر فوت ‎aes‏ ‏* شلیع ترین علت ابتلاابه عفونت اچ ‎ol‏ وى عامل ايدز در كشور اعتياد تزريقى است به طوری که بیش از 74 درصد از موارد شناسایی شده عفونت در کشور از ‎BS‏ ‏این طریق به عفونت مبتلا شده اند. ‏© مصرف تزریقی مواد در انتشار جهانی ویروس اچ آی وی نقش دارد. ‏۱۰-۵ درصد موارد اج آی وی در جهان در اثر اعتیاد تزریقی منتقل شده است. در آسیا و اروپا بیش از ۷۰ درصد به علت اعتیاد تزریقی ‎٩‏ اعتیاد تزریقی راه غالب انتفال هپاتیت سی است. ‎ ‎Source: Iran CDC, UNDCP 2004 9 

صفحه 10:
در سال های اخیر ما با یک همه گیری مصرف مواد محرك مواجه بوده ايم Sigal wey ole game مصرف شیشه با عوارض جسمی و روانی شدید مانند جنون. خشونت. رفتارهای پرخاشگرانه رفتارهای مخاطره آمیز جنسی؛ سکته قلبی؛ سکته مغزی و... همراه است. رفتارهای مخاطره آمیز جنسی متعاقب مصرف مواد محرک و تزریق آن می تواند منجر به بروز موج جدیدی از عفونت ها همچون اچ آسی وی در مصرف کنندگان مواد شود. Source: Mansergh et al., 2006 

صفحه 11:
* علاوه بر خود معتادان سلامت و کیفیت زندگی همسر و فرزندان افراد معتاد نیز در معرض خطر بوده و نیاز به توجه خاص دارد. با در نظر گرفتن بعد خانوار ایرانی ‎۳.٩‏ به معنای آن است که در حدود ۵ میلیون نفر جمعیت کشور مستقیماً با اختلالات مصرف مواد درگیر هستند. © تخمین شیوع (حداقل یک بار در سال گذشته) بر اساس مطالعه اندازه گیری با روش غيرمستقيم گسترش شبکه ای (بر حسب گروه مواد) مواد افیونی ۱۵۹۶۵7۷ * الکل ۱۳۰۰۸۵۸ مت آمفتامین (شیشه) 1۳۹۸7۱ 

صفحه 12:
0 ears 

صفحه 13:
اصطلاحات و تعاریف ۴ تشخیص و طبقه بندی روش هایی برای توصیف مشاهدات بالینی در احتیار ما می گذارد و به ما کمک می کند با استفاده از یک زبان مشترک در ارتباطات حرفه ای خود استفاده کنیم. * تشخیص و طبقه بندی دقیق در حوزه اعتیاد به دلایل زیر اهمیت زیادی دارد: میزان مصرف مواد در پیوستاری از عدم مصرف تا اعتیاد متنوع است. انواع مختلف مواد واجد پتانسل سوءمصرف وجود دارد. مصرف مواد مختلف عوارض و مشکلات مختلفی ایجاد می کنند. تعيين سطح درگیری و سپس تشخیص دیق برای تعیین مداخله متناسب اهعیت اسآسی:دارد: 

صفحه 14:
۳ مصرف مواد مصرف مخاطره آمیز ‎Hazardous Use‏ وابستگی مصرف آسیب رسان ‎Harmful Use‏ 1 ‎Abuse G paseo Dependence‏ عدم مصرف ۳ Addiction ‏اعتیاد‎ ۳ اختلال مصرف مواد ‎Substance Use‏ مصرف تفننی ‎Recreational Use Disorders‏ ‎ 

صفحه 15:
‎ep py reer‏ رز ‏* در قرن نوزدهم مفهوم بندی رایج درباره مصرف افراطی الکل و مواد وجود نوعی نارسایی اخلاقی با شخصیتی دانسته می شد. ‏# پژوهش های عملی در طول قرن بیستم منجر به تغییر دیدگاه دانشمندان به اختلالات مصرف مواد از یک «ضعف شخصیتی» یا «نقص اخلاقی» به یک «بیماری مزمن مغزی» در اواخر اين قرن قله ‏© هر جند لين ديدكاه هنوز ار سوى جامعه. خانواده ها و بيماران به صورت كامل يذيرفته نشده است. ‎ 

صفحه 16:
در اولین ویرلیش کتابچه تشخیصی و آماری اختلالات رولنی (۱-(066)) منتشر شده در سال ۱۹۵۲اختلالات مصرف مواد ذیل اختلالات شخصیت قرار داشت. در لین کتابچه اعتیاد به مواد به طور اختصاصی تعریف نشده, اما در بخش اختلالات شخصیت. اعتیاد را یک علامت اختلال شخصیت در نظر گرفته شده است. در 11-(0)96) منشر شده در ۱۹۶۸ همچنان اختلالات مصرف مواد ذیل اختلالات شخصیت طبقه بندی شده است. ملاک یا تعریف اختصاصی برای اعتیاد تعریف نشده است, و توصیف محدودی در لین خصوص ارلیه شده است اما در متن عبارتی وجود دارد که «بهترین مدرک مستقیم برای الکلیسم بروز علایم محرومیت است» و برای تشخیص وابستگی به مواد «باید شواهد مصرف عادتی یا احساس واضح نیاز به مصرف ماده» وجود داشته باشد. 

صفحه 17:
مفهوم بيمارى ( 1م ۱۱2222 یک سنت متفاوت نگاه به سوءمصرف مواد به عنوان یک فرآیند بیماری واجد مبنای بیولوژیک است به طوری که منجر به واکنش ایدیوستکراتیک به مصرف شده و سیر طبیعی نسبتا قلبل پیش بینی دارد. * لین مفهوم مورد استفاده جنبش های خودیاری (5617-0610) قرار گرفت. در دهه ۱۹۴۰ و ۱۹۵۰ میلادی برخی محققان مفهوم بیماری الکلیسم را مطرح نمودند. 

صفحه 18:
۴#در دهه ۱۹۶۰ و ۱۹۷۰ این منهوم كه سوءمصرف مواد ممکن است نمایان گر یک فرآیند بیماری باشد از سوی بسیاری از جوامع حرفه ای مورد قبول نبود. نقش آسیب پذیری ژنتیکی در ابتلا به اعتياد مورد انکار قراد گرفت و تجمع خانوادگی اعتیاد به عوامل محیطی. ایفای نقش يا بد کار کردی خانواده نسبت داده شد. 

صفحه 19:
فرمولاسیون اپیدمیولوژیک و جامعه شناسانه یک سنت دیگر در لین حوزه نوعی رویکرد اپیدمیولوژیک و جامعه شناسانه است. ‎Curl sites UES gil ©‏ اختلالات مصرف مواد ناشی از افزلیش کلی سطح مصرف مواد در جامعه است. ‏© در دهه ۱۹۵۰ لدرمان (6067۳03۳]) وجود رابطه بين سطح مصرف الكل در یک اجتماع و شیوع الکلیسم در آن اجتماع را مطرح کرد. ‎ 

صفحه 20:
9 مصرف به نوبه خود تحت تأثیر دسترسی. تولید. توزیع. قیمت. مصرف و محدودیت ها و ممنوعیت های مصرف قرار دارد: # در این رویکرد خود به خود آسیب پذیری فردی در درجه دوم اهمیت قرار می گیرد و عوامل اجتماعی برجسته می شوند. از دیدگاه ساختارگراهای اجتماعی (]1۷15عدتاکطی |9أع50) مشکلات مصرف مواد مختلف به صورت جداگلنه بررسی شده و ارتباط خاصی بین آن ها دیده نمی شود. * در لین مکتب فکری نگرلنی درباره لنگ ناشی از برچسب های تشخیصی و استفاده بالقوه از درمان به عنوان ابزار کنترل اجتماعی وجود دارد. 

صفحه 21:
‎ewe ere ene wee ee)‏ الع يت ‎(Behavior‏ ‎pe‏ دهه ۱۹۷۰ میلادی نظریه شناختی- اجتماعی یک پارادلیم نافذ برای توضیح مشکلات مصرف مواد و الکل بود. ‏# در لین مکتب فکری باور بر لين است عوامل مّثر بر یاد گیری رفتارها ‏بر رفتار شروع مصرف مواد و پیشرفت مصرف نقش دارد. ‏# تقویت مثبت منجر به تکرار مصرف و تقویت منفی منجر به ترک رفتار می شود. ‏© لین رویکرد منجر به شکل گیری مجموعه ای از درمان های شناختی. رفتاری برای درمان اعتیاد شد. ‎ 

صفحه 22:
۴ توصیف مفهوم سندرم وابستگی به الکل توسط ادوارد و گراس (۱۹۷۶) پیشرفت مهمی در درک سوءمصرف مواد بود. # مبنای سندرم وابستگی توصیف خصوصیات بالینی کلیدی به نحوى پدیدارشناسانه و غیرنظری (21060۲61161) بود. 9 در ولقع مشاهده شد تجارب. رفتارها و علایم خاص مرتبط با مصرف مستمر مواد تمليل دارد كه تجمع زملنى نشان داده واز سير نسبتا قلبل بيش بينى ييروى مى كند. * امتیاز بزرگ لین رویکرد آن بود که با مدل های اتیولوژیک مطابقت داشت اما محدود به یک رویکرد نظری خاص نبود. 

صفحه 23:
* مفهوم سندرم وابستگی به الکل خیلی زود برای توصیف اختلالات مصرف سایر مواد مخدر و روان گردان توسعه یافت. »لين مفهوم آمروزه برای سایر رفتارهای تکراری و اعتیادی همچون قماربازى بيماركونه يا خريد اجبارى نيز استفاده مى شود. # سندرم وابستگی هسته مر کزی تعریف وابستگی در ‎DGO-1O-‏ ‎DR‏ و اختلال مصرف مواد در (-06962) را تشکیل می دهد. 

صفحه 24:


صفحه 25:
ل الل تان ‎(Disorder‏ ‎pee‏ ترین پیشرفت در درک ماهیت اختلالات مصرف مواد در زمینه شناسایی فرآیندهای نوروبیولوژیک و پژوهش های ژنتیک بوده است. ‏؟شواهد بسیاری اکنون در دسترس قرار گرفته که مواجهه مستمر با مواد منجر به بروز تغییرات پایدار و شدید در سیستم های کورتیکومزولیمبیک. استرس و کنترل می شود. ‎ 

صفحه 26:
#لين مطالعات نشان می دهد وابستگی به مواد را می توان نوعی نیروی پیشبرنده درونی دانست که باعث اجبار به تداوم مصرف مواد حتى به رغم مواجهه با پیامدهای منفی ناشى از مصرف مواد مى شود. #مطالعات زنتيك نشان مى دهد فرزندان متولد شده از افراد وابسته به مواد با احتمال بيشترى به لين اختلال مبتلا مى شوند و اين موضوع بيشتر در اثر انتقال زنتيكى است بيشتر تا عوامل محیطی. 

صفحه 27:
یل دانمی اشتغال ذهنی با تهیه مصرف مقادیر بیش از مشکلات پایدان چسمی /روانشتاختن: آن چه مورد انتظار بوده محرومیت 6 عاطفه منفی تفن محرومیت كاهش فعاليت هاى اجتماعى. شغلى یا تفریحی. 

صفحه 28:
مدل سبب شناسی چندعاملی RISK FACTORS | ۳ Gender 1 Foren une nd ates ina orders Foor nuances 5 Commun attudes ٠ ‏ماع‎ of sdminisestion Earl use Poor sched! achievement 1 Effect of ‏وی‎ sd on Cost یدز 

صفحه 29:
۴ مصرف مواد در قللب یک پیوستار از عدم مصرف تا مصرف در حد اختلال شدید متغیر است. ۴ صرف نظر از سطح درگیری با مواد مصرف مواد با مجموعه ای از مشکلات جسمی, روانی و اجتماعی (شامل مشکلات بین فردی. خانوادگی. مللی. شغلی و قانونی) همراه است. ۴ مصرف مواد وقتی منجر به اختلال مصرف مواد می شود با مجموعه ای خصوصیات رفتاری. شناختی و فیزیولوژیک همراه است. 

صفحه 30:
تشخیص اختلال مصرف مواد در طبقه بندی های ت © شناخته شده ترین طبقه بندی های تشخیصی برای اختلالات مصرف مواد 000801 و ۲10260 هستند. © در 2100-41018-(00860) و (100200-00 اختلال وابستكى به مواد در نظر كرفته شده است. ‎DBO-O 53°‏ تشخيص اختلال مصرف مواد جايكزين سوءمصرف و وابستكى شده است. 

صفحه 31:
So Dependence) ‏مواد‎ a ‏واستكى‎ ۳ سه مورد یا بیشتر از موارد زبرء (۳) ماده اغلب با مقادیر بیشتر و دوره زمانی طولانی تر از آن چه قصد شده مصرف می شود. (۴) اقدامات ناموفق به ترک یا تمایل پایدار برای کاهش با کنترل مصرف ماده. (۵) مقدار زیادی از زمان در فعالیت های ضروری برای به دست آوردن ماده یا بهبودی از اثرات آن گذرانده می (۶) فعالیت های مهم اجتماعی, شغلی یا تفریحی به خاطر مصرف مواد کنار گذاشته می شود یا کاهش داده می شود. (۷) تداوم مصرف مواد علی رغم آگاهی از مشکلات پایدار جسمی یا روانشناختی که احتمالا توسط ماده ايجاد يا کُشدید شده است. (۲) دشواری در کنترل رقتار مصرف مواد از لحاظ شروع مصرف. قطع آن یا مقدار مصرف ‎sen‏ ای پرای بدست آوردن یا مصرف ماده یا بهبودی از اثرات آن صرف می شود. (۵) مسامحه پیشرونده نسبت به لذت ها یا علایق جایگزین (۶) تداوم مصرق مواد علیرغم شواهد پیامدهای به صور (۱) ميل شديد يا احساس اجبار يراى مصرف مواد 

صفحه 32:
ا ی #در 1010-10 تشخیص مصرف آسیب ‎harmful) glo,‏ 6 در مواردی به کار می رود که مصرف مکرر یک ماده منجر ية آسیت های جسمی پا روانی برای فرد شده اما ملاک های وابستگی را پر نمی کند. © در ۲۴ -۱۷-/25۱] تشخیص سوء‌مصرف مواد (5۱05]3۳66 6 در مواردی به کار می رود که فرد متعاقب مصرف مکرر یک ماده دچار آسیب ها پا مشکلات اجتماعی شده است. 

صفحه 33:
سوءمصرف /مصرف آسيب رسان مواد (الف) يكى يا بيشتر از موارد زير در طول يك دوره دوازده ماهه: (۱) مصرف مکرر مواد منجر به نارسایی در ایفای وظایف کاری, تحصیلی یا خانگی می شود (۲) مصرف مکرر مواد در موقعیت هایی که از نظر جسمی خطرناک است (۳) مشکلات قانونی راجعه مر تبط با مواد (۴) تداوم مصرف مواد علیرغم مشکلات پایدار یا راجعه اجتماعی یا بین فردی که به خاطر اثرات مواد ایجاد یا تشدید شده است (ب) هرگز واجد معیارهای وابستگی نبوده است شواهد روشنی که ماده مصرفی مسئول ‎Le)‏ عامل اصلی) آسیب جسمی یا روانشتاختی پوده است شامل قضاوت مختل یا کژ کار کردی رفتاری 

صفحه 34:
34 * (الف) يك الكوى مشكلآفرين مصرف مواد منجر به نقص يا زجر قابل توجه بالينى. كه با وجود حداقل ۲ مورد از موارد زیر در طول یک دوره زمانی ۱۲ ماهه نظاهر مییابد: مواد اغلب در مقادیر بیشتر یا در طول یک دوره زمانی طولانیتر از آنچه قصد شده مصرف میشود. تمایل پایدار یا تلاشهای ناموفق برای کاهش یا کنترل مصرف مواد وجود دارد. زمان قابل ملاحظهای در فعالیتهای ضروری برای تهیه. مصرف یا بهبودى از اثرات مواد صرف مم شود اق برای مصرف مواد. مصرف راجعه مواد منجر به نارسایی در انجام وظایف نقش اصلی در کار. تحصیل یا خانه میشود تداوم مصرف مواد علیرغم داشتن مشکلات پایدار یا راجعه اجتماعی يا بینفردی ناشی از یا تشدید شده توسط اثرات مواد. 

صفحه 35:
۷ فعالیتهای مهم اجتماعی, شغلی یا تفریحی به دلیل مصرف مواه کنار گذاشته میشود یا کاهش مي ‎aly‏ ۸- مصرف راجعه مواد در موقعیتهایی که از نظر جسمی مضر است. ‎-٩‏ تداوم مصرف مواد علیرغم داشتن مشکلات جسمی یا روانشناختی پایدار یا راجعه که احتمالاً در اثر آن ایجاد یا تشدید شده. ‏۰- تحمل, که به صورت یکی از موارد زیر تعریف میشود: ‏#(لف) نیاز برای افزایش قابل توجه مقادیر مصرف مواد برای دستیابی به مسمومیت یا اثر مطلوب. #(ب) کاهش قابل ملاحظه اثر با نداوم مصرف مقادیر ثابت مواد. ‏۱- محرومیت. که به صورت یکی از موارد زیر تعریف میشود: ‏#(الف) سندرم محرومیت خاص مواد #(ب) مصرف مواد (یا مواد نزدیک به آن) برای تسکین یا اجتناب از علایم محرومیت. ‎ ‎35 

صفحه 36:
© به طور كلى؛ تشخیص اختلال مصرف مواد بر اساس یک الگوی پاتولوژیک رفتارهای مرتبط با مصرف گذاشته میشود. موارد پیشبینی شده ذیل ملاک الف را میتوان به طور کلی ذیل زیرگروههای مفهومی زیر طبقهبندی نمود: نقص کنترل: موارد ۱-۶ نقص کار کرد اجتماعی: موارد ۵-۷ مصرف پرخطر: موارد ۸-۹ ملاک فارماکولوژیک: موارد ۱۰-۱۱ 36 

صفحه 37:
# بر حسب درگیری با هر یک از کلاسهای مواد (به جز کافئین) یک اختلال مصرف مواد مطرح ميشود. ‎Lol one par ©‏ اختلال مصرف مواد از دست دادن کنترل بر روی مصرف و تداوم مصرف علیرغم مواجهه با مشکلات سلامتی, خانوادكى؛ شغلی و قانونی مرتبط است. ‏* در اختلال مصرف مواد. مصرف مواد به اولویت اصلی زندگی فرد تبدیل ميشود. در واقع میتوان گفت در اعتیاد مصرف مواد تبدیل به تنها منبع کسب لد و رضایت در زندگی فرد ميشود. ‎ ‎37 

صفحه 38:
مواد در مغز از طریق سیستمهایی اثر خود را اعمال میکند که در اصل برای پاسخ به محرکهایی طراحی شدماند که کارشان حفظ بقای گونه محسوب میشود. در اختلال مصرف مواد رفتارهای موادجویانه برای فرد به صورت غیرعادی «ارزش بقاء» بيدا ميكند. ۴ این موضوع فرد را به لغزش و عود تا مدتها پس از قطع مصرف مواد آسیپپذیر میکند و اساس طبیعت مزمن و عودکننده اختلال مصرف مواد را تشکیل میدهد. 38 

صفحه 39:
‎Bikey Bat Brae)‏ وا ‏# به سندرم ناشی از کاهش یا قطع مصرف یک ماده در فرد وابسته به آن ماده سندرم محرومیت گفته می شود. ‏© برخلاف ملاک های تشخیصی وابستگی به مواد که برای تمام مواد مشابه است ملاک های تشخیصی محرومیت از مواد برای هر ماده اختصاصی است. ‏* به عنوان مثال علایم و نشلنه های محرومیت از محرک های شبه آمفتامینی با محرومیت از مواد اقیونی و يا محرومیت از داروهای آرام بخش و خواب آور يسيار فتفاوت اسع ‏© در 1)060-10 سه نوع محرومیت شناسایی شده که شامل محرومیت ساده بدون عارضه. محرومیت همراه با تشنج. محرومیت همراه با دلیریوم: ‎ 

صفحه 40:
ایچاد یک سندرم اختصاصی پرای ماده ناشی از قطع یا کاهش مصرف طول کشیده و سنگین آن سندرم اختصاصی برای ماده باعث ایجاد دیسترس قابل توجه یا اختلال کارکرد اجتماعی. شغلی یا سایر حوزه های مهم كار كردي شود علایم به خاطر یک وضعیت طبی عمومی نبوده و با یک اختلال روانی دیگر بهتر توضیح داده نمی شود. شواهد روشن قطع یا کاهش مصرف مواد بعد از مصرف مکرر و معمولاً طول کشیده ولیا مصرف با دوز بالا ن ماده. یکی از ملاک های اصلی سندرم وابستگی علایم و نشانه هاجا خصوصیات شناخته شده یک حللت محرومیت از یک یا چند ماده خاص باشد. علایم جسمی بر حسب نوع ماده مورد مصرف متفاوت است. آشفتگی های روانشناختی (برای مثال اضطراب. افسردگی. اختللات خواب) همچنین جزء عمنومنیات شایع«محزوییت:هنتد: نوا ‎al ya‏ اقهار عي: کد: علایم محرومیت با مصرف ماده تسکین بيدا مى كند. حللت ها ناشی از یک اختلال طبی غیرمرتبط با مصرف مواد نبوده و با یک اختلال رفتاری یا روانی دیگر توضیح داده نمی شود. تشخیص افتراقی: برخی علایم محرومیت از مواد می تواند همچنین در اثر سایر وضعیت های روانپزشکی برای مثال اضطراب و افسردگی ایجاد تسس 

صفحه 41:
© مصرف مخاطره آمیز * اختلالات مرتبط با مواد به دو #تضرف آلیبزنسان دسته کلی طبقهبندی میشوند: * واگ اختلالات مصرف مواد اختلالات القاءشده توسط * اختلالات مصرف مواد مواد * مسمومیت * محرومیت * اختلالات روانی القاء تلم توسط مواد 41 

صفحه 42:
۳ مصرف مواد مصرف مخاطره آمیز ‎Hazardous Use‏ وابستگی مصرف آسیب رسان ‎Harmful Use‏ 1 ‎Abuse G paseo Dependence‏ عدم مصرف ۳ Addiction ‏اعتیاد‎ ۳ اختلال مصرف مواد ‎Substance Use‏ مصرف تفننی ‎Recreational Use Disorders‏ ‎ 

صفحه 43:
43 مشکلات مرتبط با مصرف مواد (۱) اثرات آنی ناشی از مصرف: مسمومیت حاد رابطه جنسی قصدناشده و غیرایمن عملکرد کاری کاهش يافته ‎Source: WHO, 2003‏ 

صفحه 44:
آمشکلات مرتبط با مصرف مواد (۲) مصرف مستمر: © مشکلات اختصاصی جسمی © خطر افزايش يافته ييمارى هاى عفونى © اختلالات روان يزشكى اختصاصى * مشكلات مالى؛ خانوادكى شغلى و قاتونى © مصرف آسيب رسان/وابستگی # علایم محرومیت پس از کاهش یا قطع مصرف 44 

صفحه 45:
به طور کلی: تزریق خحطر آسیب ناشی از مواد را افزلیش می ده * حطر بیماری ای منتقل شونده از راه جنسی را افزایش می دهد * خطر بيش مصرفی را افزایش می دهد * خطر عفونت و آسيب به يوست (برای مثال آبسه) و وریدها را به علت تکنیک پایین تزریق» تزریق مکرر و وسایل تزریق آلوده افزايش می دهد 

صفحه 46:
تنوع بالاى مواد مخدر و (Alcohol) Jsil آمقتامین و مواد شبه آمفتامینی Amphetamines or) (amphetamine-like drugs (Caffeine) oss (Cannabis) (i> (Cocaine) girs (Hallucinogen Drugs) al; ‏توهم‎ ‎Inhalants or) ‏مواد استنشاقى يا فرّار‎ (Volatile Drugs (Nicotine) 59s مواد افیونی (000[015) فن سیکلیدین ‎(PCP)‏ داروهای آرام بخش. خواب آور یا ضداضطراب مواد چند گانه (۵5۲۵۴6ب۳۵۱۷5۱) مواد ديكر يا ناشناخته 

صفحه 47:
Ava eee ere es Pe 

صفحه 48:
استفاده از محصولات تنباکو عامل اصلی بیماری و مرگ مرتبط با مواد و یک مشکل اصلی سلامت عمومی است. تدخین مستمر انواع تنباکو عامل خطرزا برای شماری ازمشکلات سلامت جدی و طولانی مدت مثل فشار خون بالاه دیابت و آسم است. کودکان کسانی که انوا تنباكو را تدخين مى کنند درمعرض خطر اف يافته مجموعهاى از مشكلات مثل عفونتهاى تنفسى, آلرژی و آسم هستند. [ هه زنان بارداری که سیگار میکشند در معرض خطر بالاتر سقط. زایمان زودرس و تولد با وزن کم هستند. 48 

صفحه 49:
49 * كرجه بيشتر مردم تنباكو را به صورت تدخينى مصرف مي کنند. استفاده از انواع تنباکو به روشهایی به غير از تدخین مثل جویدن یا الفیه همچنین با خطر افزایش یافته پیماری همراه است. * نهايتا مواجه با دود تنباکو در محیط (سیگار کشیدن منفعلانه) همچنین خطر این مشکلات سلامت را درمیان 

صفحه 50:
پیری زودرس, چین و چروک صورت سلامت پایینتر و دیر خوب شدن سرماخوردگی عفونت تنفسی و آسم فشار خون بالا دیابت سقط: زايمان زودرس و كودكان با وزن كم هنكام تولد در زئان باردار| بيمارى كليوى بیماری انسداد مزمن راه هوایی شامل آمفیزم بیماری قلبی. سکته, بیماری عروقی سرطانها 

صفحه 51:


صفحه 52:
#مواد افیونی مضعف دستگاه اعصاب مرکزی هستند. مواد افیونی غیرقانونی شایع مورد مصرف شامل تریاک» شیره. سوخته؛ هروئین و... ميشوند. * كرجه تركيبات افیونی همچنین میتولند توسط پزشک و عموماً برای دزمان دزد تجوین قود. داروهای البزتی ممجون دنه دیفن و کسیلات. ترامادول و... اگر با مدت بیشتر پا دوز بیشتر از آنچه پزشک تجویز نموده مصرف شوند. میتوانند منجر به اختلال مصرف مواد افیونی شوند. 52 

صفحه 53:
* به طور معمول» کسی که به مواد افيونى وابستكى دارد مجبور مى شود مقدار ماده مصرفى خود را به تدریج افزليش دهد و در صورت عدم مصرف و یا کاهش مقدار ماده مصرفىء فرد دجار علائم ناخوشایندی می شود که به آن علائم ترك يا محروميت مى كويند. علائم ترک معمولا 7 تا ۸ ساعت پس از آخرین نوبت مصرف ظاهر می شود و تا حدود ۱۰ روز باقی نی اند نظیر: دردهای استخوانی و عضلانی دل پیچه و اسهال 53 

صفحه 54:
* مواد افیونی را میتوان‌به صورت تدخینی؛ تزریق عضلانی یا وریدی؛ خوراکی. زیرزبانی یا به صورت شیاف مقعدی استفاده نمود. * تزريق منجر به ورود ناگهلنی ماده و شروع سریع اثرات ماده افیونی ميشود. اين حالت با خطر بالا بيشمصرفى (أوردوز) كشنده يا غیرگفتله همراه است. علاوه بر این تززیق مواد افیونی # در کشور ما شایعترین راه انتقال عفونتهایی همچون اچآیوی و هپاتیت سی بوده و یک معضل بهداشتی مهم محسوب ميشود. 54 

صفحه 55:
خارش, تهوع و استفراغ خوابآلودگی. پبوست. خرابی دندان دورههای قاعدگی نامنظم دشواری در تمرکز و به یاد آوردن چیزها افسنردگی» کاهش میل چنسی: نأتوانی جشتنی مشکلات مالی و درگیری با قانون دشواریهای ارتباطی مشکل در حفظ شغل و زندگی خانودگی تحمل و وابستگی, علایم محرومیت عفونتهای منتقله از راه خون مثل اچآیوی و هپاتیت سی شمصرف و مرگ ناشی از نارسایی تنة 

صفحه 56:


صفحه 57:
#شایعترین ماده محرک مورد مصرف در کشور ما متأمفتامین با نام خیابانی شیشه است. #مصرف مواد محرک دیگر نظیر قرص اکستیسی و ‎SIS SS‏ ع کمتری دیده ميشود. دسته از مواد اثرات محرک روا ستگاه اعصاب مرکزی داشته و مصرف آنها میتواند منجر به طیف وسیعی از مشکلات سلامت جسمی و روانی شود. ۰ شواهد فزایندهای وجود دارد که مصرف محرکهای آمفتامینی به سلولهای مغز آسیب میرسانند. به علاوه مصرف طولانی مدت دوز بالای آمفتامین یک عامل خطر برای سوءتغذیه است لهاء کف آن نیز میتواند متجز به آسیب دایمی به به سلولهای مغز شود. 

صفحه 58:
58 #بر خلاف این باور غلط نزد برعی مصرفکنندگان: مصرف مواد محرک نیز همچون مواد افیونی اعتیادآور است به اين معنا که مصرف آن بعد از مدتی منجر به اجبار به مصرف ‎we‏ ‏گردد و فرد علیرغم مواجهه با مشکلات جسمی, روا پزشکی. خانوادگی و اجتماعی ناشی از مصرف نمیتواند مصرف خود را قطع کند. یکی از بارزترین عوارض ناشی از مصرف مواد محرک حالات ‎Ope‏ (سایکوز) القانشده ناشی از مصرف است که خود را با علائم مثبت جنون مثل هذیان و توهم نشان میدهد. 

صفحه 59:
59 #مصرف مواد محرک با خطر افزايش یافته رفتارهای پرخطر جنسی همراه است به طوری که احتمال ابتلاء به عفونتهای منتقله از راه جنسی همچون سوزاک. سیفلیس و اچایوی را چندین برابر افزایش میدهد. #مصرف محرکهای آمفتامینی همچنین با شیوع بالای مشکلات اجتماعی شامل مشکلات ارتباطی. مشکلات ‎Sle‏ مشکلات مرتبط با کار و تحصیل همراه است. وسانهای خلقی همچنین با مصرف مستمر محرکهای آمفتامینی همراه است و برخی مصرفکنندگان بدتر شدن مشکلات سلامت روان مثل افسردگی و تحریکپذیری را در طول زمان گزارش میکنند. 

صفحه 60:
60 دشواری خواب. از دست دادن اشتها و کاهش وزن کم آبی شدید بدن, کاهش مقاومت به عفونت قفل شدگی فک سردرد. درد عضلانی نوسانات خلقی- اضطراب. افسردگی, بیقراری. شیدایی هول, بدبینی لرزش, ضربان نامتظم قلپ, تنگی نفس دشواری در تمرکز و به خاطر آوردن چیزها رفتاری تهاجمی و خشن. کودکآزاری. همسرآزاری رفتارهای پرخطر جنسی. عفونتهای منتقله از راه جنسی جنون بعد از مصرف مکرر دوزهای یالا آسیب دایمی به سلولهای مغز خونریزی مغزی, مرگ ناگهانی ناشی از مشکلات قلبی, عروقی 

صفحه 61:
1 مصرف الكل يك عامل خطرزا براى طيف وسيعي از مشكلات سلامتى بوده ويك علت اصلى بيمارى؛ افت كيفيت زندكى و مرك زودرس است. مصرف الكلى خطر ابتلاء به مجموعهاى از بيماريها است. مصرف الكل همجنين يك عامل مهم براى تصادفات و سوانح در سطح جهانى محسوب ميكردد. مصرف الكل با هر سطحی با بروز مشکلات خانوادگی و اجتماعی همراه است و شامل قطع روابط با خانواده و دوستان و دشواری در حفظ تحصیل و کار ميشود. مصرف الکل در بارداری خطر ناهنجاریهای مادرزادی. مشکلات یادگیری و رفتاری و نقص تکامل مغزی مرتبط است. 61 

صفحه 62:
62 #مصرف الکلهای آلوده به متانول عوارض و پیامدهای شدید سلامتی نظیر نابينايى» نارسایی کلیه و مرگ به دنبال دارد. این موضوع اهمیت پرهیز از مصرف الکل در هر سطحی را مطرح مینماید. #در صورت بروز وابستگی فیزیولوژیک متعاقب مصرف مستمر الکل فرد در سطح قطع مصرف دچار علائم و نشانههای محرومیت ميشود. علایم محرومیت از الکل شامل لرزش, تعریق. اضطراب. تهوع. استفراغ و اسهال بیخوابی» سردرد. فشار خون بالاه توهم و تشنج میشوند. #در برخى افراد محرومیت از الکل با عوارض شدید همچون تشنج و بروز حالت سرسام (دلیریوم) خاصی همراه است که به آن دلیربوم ترمنس گفته مي شود. به دلیل این عوارض شدید محرومیت از الکل میتواند کشنده باشد. 

صفحه 63:
سردرد و ‎SILAS‏ صبح روز بعد. رفتار تهاجمی و خشن, تصادفات و آسیب کاهش عملکرد جنسی, پیری زودرس مشکلات گوارشی, زخم معده. ورم لوزالمعده: فشار خون بالا اضطراب و افسردگی؛ دشواریهای ارتباطی, مشکلات مالی و شغلی مشکلات خانوادگی, اجتماعی و قانونی دشواری در به خاطر آوردن چیزها و حل مسائل ناهنجاری و آسيب مغزى در كودكان متولدشده از زنان باردار ‎dds‏ اسمن نايس عقو آموي عسي و ستل ‏سيروز كبدى و التهاب لوزالمعده (بانكراتيت) نابینایی, نارسایی کلیه و مرگ در اثر مصرف الکل آلوده به متانول ‏سرطان دهان, گلو و سینه, خودکشی ‎ ‎ ‎63 

صفحه 64:
* تزریق مواد خطرناکترین طریقه مصرف مواد به حساب میاید. * آسیبهای ناشی از تزریق مواد شامل موارد زیر است: تزریق مواد. خطر وابستگی را افزایش میدهد. تزريق هروئین با خطر افزایش یافته بیشمصرفی (آوردوز) همراه است. برخی مصرفکنندگان مواد شيشه. آن را به صورت تزریقی استفاده میکنند. تزریق مواد محرک خطر جنون (سایکوز) ناشی از آن را به صورت قابل ملاحظهای بالا میبرد. تزریق مواد به پوست و رگها آسیب میرساند. تزریق مواد باعث ایجاد زخم. خون مردگی, التهاب و آبسه در محل تزریق میگردد. تزریق در گردن ممکن است منجر به سکته مغزی شود. اشتراک وسایل تزریق (سرنگ. سرسوزن, ملاقه. فیلتر و... ) باعث انتقال عفونتهای منتقله از راه خون مثل اچآیوی هپاتیت بی و سی میشود. 64 

صفحه 65:
نحوه شناسایی افراد در گیر در مراقبت اولیه شناسایی موارد احتمالی در معرض ابتلاء و مبتلاء به اختلالات مصرف مواد توسط کارشناس سلامت روان و رفتار به چند روش ممکن است اتفاق بیفتد. این روشها عبارتند از: غربالگری اولیه /تکمیلی درگیری با مصرف الکل. سیگار و مواد مراجعه فرد با تظاهرات مرتبط با مصرف مواد درخواست کمک از طرف خانواده درخواست کمک از طرف خود فرد 65 

صفحه 66:
66 غربالكرى مؤثرترين روش براى شناسايى به موقع افراد در معرض خطر ناشى از مشكلات مصرف مواد. به شمار میرود. كارشناس مراقب سلامت خانواده پس از انجام غربالگری اولیه درگیری با سیگار, الکل و مواد. در صورتی که پاسخ به سوال اب مراجع نیز مثبت باشد. موارد زیر را ملحوظ نمایید: به او اطمینان دهید که علت مراجع وی کاملا محرمانه خواهد ماند. با او بدون حضور دیگران صحبت کنید و همه اصول مربوط به حقوق بیمار را در ارتباط با وی رعایت کنید. فرصت بیان نگرانی ها و احساسات را به فرد بدهید. با استفاده از مطالب ارایه شده در اين فصل در خصوص عوارض مصرف سیگار. الکل و مواد وی را آگاه نمایید. او را به مراجعه به پزشک/ کارشناس سلامت روان تشویق کنید. 

صفحه 67:
67 غربالكرى اوليه دركيرى با مصرف الكل؛ سيكار و مواد در صورتى كه با ‎cule,‏ مهارتهای پایه مشاوره, حریم خصوصی و رازداری انجام شود. میتواند افراد مصرفکننده اخیر را به تفکیک وم ماده شناسایی کند. این غربالگری باید در فراخوانهای دورهای (هر پنج سال) و در افرادی مبتلاء به مشکلات سلامت روان و برخی از مشکلات اجتماعی به صورت موردی انجام گردد. در صورت مثبت شدن غربالگری اولیه مراجم باید برای غربالگری تکمیلی به کارشناس سلامت روان ارجاع گردد. 

صفحه 68:
68 در مواردی اعضای خانواده به مرکز سلامت شهری مراجعه نموده و برای درمان یک عضو خانواده مبتلاء که از مراجعه درمانی امتناع مینماید. درخواست کمک مینماید. مشاورههای اختصاصی برای اعضای خانواده میتواند در راغبسازی فرد مبتلاء به مراجعه موثر واقع گردد. در این گونه موارد کارشناس مراقب سلامت خانواده باید فرم غربالگری اولیه درگیری با مصرف الکل, سيكار يا مواد را براى فرد تكميل يا به روز نماید و در فرم مربوطه قید نماید که منبع شرح حال اعضای خانواده بودهاند. اعضای خانواده باید برای ارزیابی بیشتر به کارشناس سلامت روان مرکز ارجاع گردند. متناسب با نتایج ارزیابی. کارشناس سلامت روان مرکز. مداخلاتی را ارائه خواهد داد و یا اعضای خانواده را به پزشک ارجاع خواهد نمود. 

صفحه 69:
69 درخواست کمک از طرف خود فرد در صورتى كه فردى براى ترك سيكارء الكل يا مواد به مركق ‎Quill IK yall asaya‏ مراقي ستلامت كاتوادة بايد يس از تكميل يا بهروزرسانى فرم غربالكرى اوليه اق برا بن اسناس تتيجة ى قلوجازت اركة: بخدمت ارجاع نمايد. 

صفحه 70:
ا #مشکلات مصرف مواد در جهان گسترده است. #مشکلات مصرف مواد با ناتوانی و مرگ و میر قابل توجه همراه است. #شناسایی زودرس و مداخله می تواند به کاهش مشکلات مصرف مواد کمک نماید 70 

صفحه 71:
#در یک مطالعه فقدان آموزش درباره نحوه غربال گری و دادن توصیه یکی از اصلی ترین دلایل درمان گران برای عدم غربال گری معمول برای سوءمصرف مواد بود. #برخی دلایل دشواری شناسایی مصرف الکل و مواد عبارتند ‎a‏ ‎oD‏ نداشتن مهارت درباره نحوه ارزیابی احساس خجالت نداشتن مهارت برای برخورد با مشکل در صورت یافتن آن انكار يا عدم همکاری فرد Edwards, Marshall and Cook, 1997 

صفحه 72:
# دامنه ای از رویه ها و تکنیک های ارزیابی یک ارزیابی اولیه که نشان می دهد آیا احتمال دارد وضعیتی که مورد جستجو است وجود داشته باشد * رویه غربالگری شامل یک واقعه منفرد است. Source: SAMHSA, 1994 

صفحه 73:
فرصتی برای آموزش و مداخله مختصر # تامین کننده خدمات را از خطرات تداخلات دارویی یا سایر جنبه های درمان آگاه می سازد # در افرادی که مصرف مواد دارند. اما مصرف آنها به حد وابستگی نرسیده است. غربالگری اثرات اثبات شده در کاهش رفتارهای پرخطر دارد Source: NCETA, 2004 

صفحه 74:
لين * تامین کنندگان خدمات اولیه معمولاً اولین نقطه تماس با نظام سلامت است. © پژوهش ها از تاثیر غربالگری و مداخله مختصر در جایگاه های مراقبت اولیه حمایت می نماید. * بیماران انتظار دارند کارکنان مراقبت اولیه: توصیه هایی درباره سبک زندگی تامین نمایند. از آن ها درباره مصرف مواد و الكل سئوال نمايند. Source: WHO, 2003, & NCETA, 004 74 

صفحه 75:
‎ws?‏ از مشکلات شلیع سلامتی دیده شده در مراقبت اولیه می تولند مرتبط با مصرف مواد بوده یا با مصرف مواد بدتر ‏شود. ‏#غربالگری مصرف مواد اطلاعات مهمی برای تشخیص و درمان مشکلات سلامتی مراجعان در اختیار کارکنان مراقبت اولیه قرار می دهد. ‎ ‎5 

صفحه 76:
—_- eeeH FZ ‏آزمون فرب‎ # تدوین شده توسط سازمان جهانی بهداشت پرسش درباره الکل, تنباکو و مواد غیرقانونی (شامل مصرف تزریقی مواد) ‎٩‏ اطلاعاتی درباره مصرف خطرناک. زیان بار يا وابستگی می دهد (شامل مصرف تزریقی مواد) ‏* تدوین شده برای جایگاه مراقبت های اولیه ‏© فقط مصاحبه ‏* مطالعه بين فرهتكى در / كشور ‎Source: WHO, 2003 

صفحه 77:
۱ el.) از یک رویکرد انگیزشی و به دور از داوری استفاده نمایید. گاز زبان انگ زننده اجتناب نمایید. ۴پرسش های غربال گری را در بستری از ارزیابی وسیع تر از وضعیت سلامتی قرار دهید. 

صفحه 78:
0 خود گزارشی دقیق تر خواهد بود. وقتی بیماران ... اطمینان مراجعان از نظر رازداری جلب شود. # در جایگاهی مصاحبه می شوند که صداقت در گزارش دهی را تشویق می نماید. * پا پرسش هایی روشن و عینی مورد ارزیایی قرار مى كيرند. ‎s‏ رباره علت پرسیدن پرسش ها توضیح داده شود. ‏* مرتبط با غربالگری خدماتی در دسترس باشد. ‎ ‎Oowee! Odor 19960, 000 

صفحه 79:
غربالگری اولیه درگیری با مصرف سیگار» الكل و مواد 

صفحه 80:
0م 9 ASSIST ‏پرسشنامه غربالگری مختصر تدوین شده برای مراقبت اولیه‎ ‏تمام مواد شامل تنباکو, الکل و ساير مواد را در بر مى كيرد.‎ * #به درمانگران برای شناسایی بیمارلنی که مصرف در حد خطر متوسط یا بالا به مواد دارند کمک می نماید. ۴ در غربال گری اولیه صرفاً تجربه مصرف مواد در طول عمر و سه ماه اخیر پرسیده می شود. 

صفحه 81:
0۵ یادگیری استفاده از ابزار غربالگری ‎16١‏ 066565 

صفحه 82:
معرفى(0) ۱0 * رویکردی غیرمواجهه ای به کار بگیرید © مقصود از غربالگری را توصیف نمایید «بسیاری از مواد و داروها می توانند سلامت شما را متلثر سازند. برای من مهم است که اطلاعات دقیقی مصرف مواد گوناگون توسط شما داشته باشم تا بتوانم به شما کمک کنم» ۴ بر دوره زمانی تاکید نمایید: «پرسش های زیر درباره تجربه شما در مصرف الکل. محصولات تنباکو و سایر مواد در طول عمررو در ۳ ماه گذشته است» Oowve! DeOrev, CDOS: 82 

صفحه 83:
معرفی (6) /۱1۵ توضیح دهید که چه موادی را ثبت می کنید. «برحی از داروهای فهرست شده ممکن است توسط پزشک تجویز ‏ ‎lth‏ در لین مصاحبه ما دازوهای: تجويزشده توسط پزشک را ثبت نمی كنيم. كرجه أكر شما اين داروها را به دلايلى ج ز كن جيزى که برای آن تجويز شده استء يابه دفعات بيشتر ياجا دوز بيشتر مصرف مى كنيد به من اطلاع دهيد.»" #بر رازدارى تاكيد نماييد «ها علاقمند هستيم كه از مصرف مواد كوناكون توسط شمابا خبر شويم؛ اما اطمينان داشته باشيد كه اطلاعاتى كه شما به ما مى دهيد كاملاً محرمانه خواهد بود.» 83 

صفحه 84:
۹ ۹ ‏ب‎ 5 is ‏رت پاسخ (فهرست مواد)‎ Response Card - substances b. Alcoholic beverages (beer, wine, spirits, etc.) ¢ Cannabis (maryuana, pot, grass, hash, etc.) e. Amphetamine type stimulants (speed, diet pills, ecstasy, etc.) g. Sedatives or Sleeping Pills (Valium, Serepax, Rohypnol, etc.) h. Hallucinogens (LSD. acid, mushrooms, PCP, Special K, etc.) 1. Opioids (heroin, morphino, methadone, codaine, atc.) 4, Other - specify: 

صفحه 85:
7 پرسش یک-الف- در طول زندگی خود. تاکنون کدام یک از مواد زیر را امتحان کرده اید؟ (فقط مصرف غیرطبی) خیر(۰) بله (۳) © درباره تمام مواد سئوال فرمایید * هر گونه مصرفی را ثبت نمایید (حتی اگر فقط یک بار آزمایش کرده باشد) * بررسی کنید: حتی در یک مهمانی هم نبوده؟ * اكر پاسخ به تمام مواد «خیر» است. مصاحبه را تمام کنید. Source: Humeniuk, 

صفحه 86:
۳ © مصرف در ۳ ماه قبل > پرسش یک-ب- در طول ۲ ماه گذشته کدام یک از مواد زیر را استفاده کرده اید؟ (فقط مصرف غیرطبی) بله خير 86 

صفحه 87:
7۳7۳۳۳ را تاکنون مصرف کردهاید؟ (فقط مصرف غیرپزشکی) GP AU UK) ‏الف- اتواع تتباكو‎ | اب- ترکیبات آفیونی (تریاک, شير. سوخته. هرويين؛ کدیین. ترامادول. ره OP SAE I) Se محرک‌های آمفتامینی (شبشه, اکستازی, اکس, ریتان, ‎Gob‏ ‏.- آرامیخش‌ها یا فرص‌های خواب (دیازپاب آپرازولام. فتویاریتال. غیره) و - نوشیدنی‌هایالکلی (آبجو, شراب. ‎CP SP‏ | ز- سایر- مشخص كنيدة 87 ماه اخیر چطور؟ al ‏ا‎ 

صفحه 88:
88 در صورت باسخ مثبت به هر يك از گروههای مواد در پرسش االف» پرسش اب را بيرسيد. در صورت پاسخ مثبت به هر یک از موارد. از مراجع تشکر نموده و او را برای غربالگری تکمیلی به کارشناس سلامت روان یا پزشک مرکز ارجاع دهید. در صورت پاسخ منفی به تمام موارد. از مراجع تشکی نموده و بازخورد متناسب ارایه دهید. 

صفحه 89:
# دستیابی به پاسخها صحیح در غربالگری اولیه درگیری با مصرف الکل سیگار و مواد نیاز به زمان و ايجاد ارتباط مؤثر و اعتماد بين جمعيت تحت يوشش و كارشناس مراقب سلامت دارد. * هدف اوليه در شروع غربالكرى اوليه دركيرى با مصرف الكل؛ سيكار و مواد دستیابی به پاسخهای صحیح و دقیق نبوده؛ بلكه انتقال اين پیام به مراجعان است که مصرف مواد پیامدهای منفی جدی بر سلامت آنها داشته و نظام مراقبتهای بهداشتی نسبت به لن حسّاس بوده و آمادگی دارد در این ارتباط به ایشان کمک نماید. 89 

صفحه 90: