صفحه 1:
۱
۳
=
صفحه 2:
توسعه اقتضادی
۴ در طول چند دهه اخیر, کشورهای مختلف جهان, متناسب با شرایط, فرصتها, ساختار حکومتی و
فرهنگ اجتماعی خود استراتژیهای توسعه اقتصادی مختلفی را در پیش گرفت
* لین استراتزیها بطور کامل قلبل تفکیکت فیستند بلکة ظیفی را تشکیل میدهند که استراتویهای ذیل
در آن قرار میگيرند. بعلاوه باید گفت که تقریبا هیچ کشوری بطور شفاف و مشخص هیچ یک از
استراتژیها را در پیش نمیگیرد (یا حداقل اعلام نمیدارد) بلکه این تحلیل کارشناسان و مطالعه
ياستها و برنامههای دولتها است که مشخص میکنه هر کشور GE clips, Lae
نموده است (يا به انتخاب او نزدیک است).
صفحه 3:
* لین استراتزی در آن دسته از کشورهای جهان سوم بکار میآید که از لحاظ اقتصادی پیشرفتهتر هستند
و اتکای خود را بر صنایع خصوصی قرار میدهند (در عین حال, کشاورزی نیز به همان اندازه آزاد است تا
رشد کند. نکته مهم ن اننت که بخش خصوصی به عنوان محور توسعه در نظر گرفته میشود و نقش
"بخش پویا" را در اقتصاد به خود میگیرد و مسوول ایجاد ارتباط بین بخشهای عقبمانده و پیشرفته
اقتصاد با دیگر بخشهای اقتصاد میشود.
* نقش دولت به حداقل کاهش میيابد, و در شرایط آزمانی؛ محدود به فراهمآوردن محیط اقتصادی بائباتی
میشود که در ن بخثقق حصوصی :و رشد كيد دم را گاده ازمسیاست تثبیت CULES I
اقتصادی را تا آنجا که مقدور است کاهش دهد, و بدین وسیله, بخش خصوصی را در انجام پیشپینیهای
قابلاتكا و اجرای برنمهریزیهای دقیق یاری رساند. اساسأً روح لین استراتژی غیرمداخلهگرلنه است و بر
نوآوری و کارآفرینی (برای پیشبرد اقتصاد) استوار است.
صفحه 4:
* لین استثراتژی, بر آزتقای,علایم بازار, به عنوان راهنمليئ بزائ بود تخصيص منلبع, متمرکز اشت. در عمل, ۱
استراتزی اغلب در طول دورای بحرانی بکار گرفته میشود که تتبیت و تعديل اقتصادي عدم تعادلهاى شديد از
اولویت بالایی برخوردارند, هنت سم رها یبود ۶ ای نسبی و گونترل نرخ
افزایش سطح عمومی قيمتها است. این اسثراتزی دارای جَهت گیری اقتصاد خرد است, اما هدفهای اقتصاد
کلان را دنبال میکند. وجه أصلى لين استراتزى, اعطاى فضاى كستردهاق به ابتتش_خصوصى است خا در آن به
فعاليت بيردازد.لين استراتذى در كن دسته از كشورهاى جهان سوم بكار مىآيد كه از لحاظ اقتصادك
و اتکای خود را بر صى قرار مىدهند (در عين حال, کشاورزی نیز به همان اندازه
رشد کند). نکته مهم آن است که بخش خصوصی به عنوان محور توسعه در نظر گرفته میشود و نقش "بخش
پوی" را در اقتصاه به خود میگیرد و مسوول ایجادارتباط بین بخشهای عقبمانده و پیشرفته اقتصاد با دیگر
شرفتهتر
weal olf
| بخشهای اقتصاد میشود. p
eo د
صفحه 5:
استراتژی اقتصاد باز
6 لین استراتژی نگاه له خارج دارد و در/بعضی از وجود همچون اسیراتزی پیلی است امانه در همه آنها.
این استراتژی نیز برای تخصیص متلبع, متکی به نیروهای بازار و بخش خصوصی است (که نقش
برجستهای را برایالن اقل فانک امافاآتاک 01۵سا هابی که مستقیماً خش ۲ أجی را
تحت تاثیر قرار میدهند مثل سیاستهای نرخ مبادله ارز, مقرزات تعرفهای, سهمیهها و موانع
غیرتعرفهای بر تجارت, و سیاستهایی که ay lec JOS SSIs See Lg Me Ge Sale
خارج را تنظیم میکنند که در این زمینهها متفاوت با استراتژی پولی است.
۳
محف
|
صفحه 6:
؟ تجارت خارجی, که اغلب با سرمایه گذاری مستقیم بخش خضوصی خارجی تکمیل میشود, به عنوان
بخش پیشتاز یا موتور رشد در نظر گرفته میشود. استراتژیهایی که دارای جهتگیری صادراتیاند به
دنبال استفاده از مزیت نسبی بینالمللی کشور هستند و در همین راستا, به استفاده کارا و اثربخش منابع
دست میبابند. فشار رقابت بینالمللی امری حیاتی برای اقتصاد تلقی میشود چون انگیزهای قوی در
تولید کنندگان ایجاد میکند (کاهش هزینهها, افزایش بهرهوری, نوآوری, بهبود استانداردهای کیفیت).
استراتوی توسعه با سس کی ای ات ها او ASL) soo Lat) |, as سح
پساندازها و احتمالا مرا پسآنکا ها راد اقرا و9 اب تفش خود. نی بع تل الباشت
سرمایه و در نتیجه رشد سریعتر را امکانپذیر مینماید.
CRS
one
صفحه 7:
* اقتصاد باز نه تنها بر روی تجارت خارجی باز است بلکه بر روی حرکتها و جابجاییهای عوامل تولید
(یعنی سرمایه و کار) نیز باز است. سرمایهگذاری مستقیم خارجی, وامهای تجاری توسط بانکهای
خارجی و کمکهای خارجی همگی دارای نقش تغیین کنندهای هستند. نه صرفً انتقال بینالمللی
سرمایه, بلکه انتقال دلنش, فناوری و مهارتهای مدیریتی به کشورهای جهان سوم نيز به عنوان افزایش
بهرهوری تلقی میشود, چون از لین طریق میتوان به افزلیش سطح تولید و رشد سریعتر درآمدها دست
یافت. مهاجرت نیروی کار غیرماهر به عنوان کمکی درجهت کاهش بیکاری (نه مهاجرت نیروی کار
متخصص و ماهر, یعنی فرار مغزها) دارای تاثیر مثبت در افزایش درآمد نیروهای موجود است.
7
one
—
صفحه 8:
* منطقاً نبلید "عدم وجود تبعیض درمقلبل صادرات" را از "عدم وجود تبعیض در مقلبل ورود سرمایهگذاری
اخارجى“ دا دانست, جون يك محيط حفاظتشده در مقلبل واردات, باعث جذب سرمایههای خارجی
در بخشهای نامناسب و کاهش مقدار آن در بلندمدت میشود (بدلیل کمتربودن گزینههای پیش روى
با تگفاران). بعلاوه وجود یک 3 مبالگلرارن متعادل re OC
مقلبل صادرات) باعث تضمین هرچهبیشتر جذب وامهای خارجی به بخشهای مولد و بارور خواهد شد.
برعاگ اسرانزی پیلی, يك اسارائؤك #وسعد با سمت كيل تارجى, مان نقش فطاق او است. از
ee ee «واقعى), بخصوص قيمتهاى/إكليدى
نرخ مبادله ارز, نرخهای بهره, و نرخ دستمزد باشد (وجه مشترک با استراتژی پیلی). در اقتصادی که
نیروی کار فراوان دارد, استراتژی دارای سمتگیری صادرات "کار-بر" (متکی بر نیروی کار) خواهد بود و
نتیجتا تاثیری مثبت بر کاهش فقر و نابرابری خواهد گذاشت. اگر ارتباطات مابین بخش تجارت خارجی و
دیگر بخشهای اقتصاهی کشور قوی باشد, یک بخش صادرانی روبهگسترش موجب ایجاه فعالیت در
سراسر اقتصاد خواهد بود (در غیر اینصورت تنها يك بخش تحت سلطه خارجى خواهد بود).
0 0
صفحه 9:
* در لین استراتژی نیز همچون استراتژی قبلی, تاکید بر رشد است اما ابزار دستیابی به رشد, گسترش
سریع بخش صنعت است.
* برخلاف استراتژی پولی, توجه بیواسطه معطوف به کارآیی کوتاهمدت در تخصیص منلبع نیست بلکه
شتاب نرخ کلی رشد تولید ناخالص داخلی موردتوجه است.
صفحه 10:
حاصل می شود:
* (۱) تولید کالاهای مصرفی صنعتی عمدتأً برای بازارهای داخلی (پشت دیوارهای بلند تعرفهای).
۴ (۲) تاکید بر توسعه صنایع تولیدکننده کالاهای سرمایهای (معمولاتحت اداره و هدایت دولت))
* (۳) سمتگیری سنجیده بخش صنعت به سمت صادرات (ترکیبی از برنامهریزی ارشادی و کمکهای
مستقیم و غیرمستقیم دولتی).
عر
صفحه 11:
* استراتژیهای صنعتیکردن در عمل مایل به بالابردن سطح تشکیل سرمایه, دستیابی به
فناوریهای نوین (که اغلب سرمایهبر هم هستند), و به دنبال ن, ترغیب رشد چند منطقه شهری
"۳
|
Oo
بزرگ هستند. گسترش شهرنشینی و درپیشگرفتن استراتژی صنعتیشدن به همراه همروی "
tases دخالتهای دولت در تعقیب اهداف, غالباًزیاد است نما شکل آن وابسته به انتخاب یکی از
سه طریق فوق است. در واقع از دخالت دولت حمایت میشود با این توجیه که موجب رشد سریعتر
میشود. این دخالت با هدف بالابردن سطح تولید طراحی میگردد, نه بخاطر افزایش کارآیی
تخصيص منابع يا تغيير توزيع درآمد و ثروت به نفع گروههای کمدرآمد.
صفحه 12:
* فرضیه اساسی این است که میزان پسانداز تابعی صعودی از سطح درآمد خانوار است و از اين رو
هرچه درجه نابرابری بیشتر باشد,سطح پساندازهای کل بیشتر خواهد بود. یعنی تحت اين
استراتژی,به توزیع درآمد به عنوان ابزاری نگریسته میشود که هدف آن انتقال توزیع درآمد به سوی
گروههای: متمایل به ساللاز بالزاگت. اعتقاد نیز بر است که اب pA SMa آسان تر
تامین مللی میشود و رشد شتاب خواهد گرفت و درنهایت فقرا از این فرآیند منتفع خواهد
(زمانی که ثمرات رشد پخش شود و به سمت فقرا بازگردد).
9
Oo
صفحه 13:
استراتژی انقلاب سبز
* کانون توجه لین استراتژی رشد کشاورزی است. یکی از اهداف لین استراتژی, افزایش عرضه غذا (بویژه
غلات و حبوبات) به عنوان مهمترین کالاهای دستمزدی است. عرضه فراوان لین محصولات, قیمت نسبی
غذا را کاهش داده و در نتیجه باعث کاهش هزینههای پلیه کار خواهد شد. هزینههای پایینتر هر واحد
کار, باعث افزایش سطح عمومی سود در فعالیتهای غیر کشاورزی شده و این امر باعث افزایش
پساندازها, سرمایه گذاری و نرخ بالاتر رشد همهجانبه خواهد شد.
۳
|
صفحه 14:
* دومین هدف این | تقیم به صنعت است (بویئه صنایعی که در مناطق روستایی قرار
دازند) که از طریق برانگیژاندن تقاضا برای نهادههای کشاورزی, کالاهای سرمایهای واسطهای (کود, تلمبه
آبیاری؛ موادتتاختمانی) و بوسیله ایجاد یک بازار یرت برای گالاهای مصرفی ساده کف در حومه شهرها
شان قرار میگیرند (دو * دید و -) ضورت م3 .
باری از این صنایع, "کارحبر"تر از صنایعی هستند که در استراتژی صنعتیشدن ترغیب و توصیه
میشوند و به همین خاطر, فرصتهای اشتغال بیشتری را هم در مناطق روستایی و هم شهری ایجاد
میکنند.
ره 66
۳-۵0
صفحه 15:
* عامل کلیدی شتابدهنده به رشد کشاورزی در مناطق روستایی, رشد فنی (فناورانه) است. تاکیدات
بهنسبه کمتری روی تغییرات نهادی, اصلاحات حقالاجارهها, توزیع مجدد زمین یا مشارکت مستقیم و
geminn جمتتتا[[واگدایی میشود در عوض, تاکیدات بیستری ووق,تنوع محصولات Slate acl
بیشتر از کود شیمیایی و دیگر نهادههای جدید, سرمایهگذاری در "سیستمهای آبیاری» تحقیقات
کشاورزی بیشتر, و ارایه خدمات ترویجی و اعتباری بهتر است. بنابراین این روش دارای سمتگیری
فنسالارانه است.
۳-۵0
صفحه 16:
* هدف عمده لین استراتزی, کاهش فقر توده مردم از طرق مختلف است اول اينكه تصور آن است فقرا
قيماً از فراولنى بيشتر غذا منتفع میشوند. دوم اينکه بهخاطر افزایش شاورزی, اشتفال
بیشتری در کشاورزی بوجود خواهد آمد. سوم اينکه پهخاطر کشش درآمدی, تقاضاى بيشترى براى
اقلام مصرفی غیرغذایی ایجاد میشود که باعث ایجاد مشاغل بیشتری در زمینههای غیرکشاورزی و
صنایع شهری خواهد شد. چهارم اینکه بخاطر "کار-بر"بدون فوقلعاده این استراتژی, دستمزدهای
واقعی هم در شهرها و هم در مناطق غیرشهری افزلیش مییلابد که این امر نهايتاً منجز به توزيع
برابرتر درآمد خواهد شد.
one
صفحه 17:
استرانتژی توزیع مجدد
میتوان گفت این استراتژی از جایی آغاز میشد که استراتژی انقلاب سبز خاتمه مییابد, یعنی با هدف
تقیم بهبود توزیع مجدد درآمد و ثروت. اين استراتژی با اولویتدهی به ضوابطی که مستقیماً گروههای
کمدرآمد را منتفع مینز برای بزشوردرودرو با نله فقر طراجی شده است. سه رویکرد در لین تراتزق
وجود دارده نخست تاكيك بر اجاد اشتغال بیشتر یا اشتفازیی تولیلری بیشتر برای طبقات فقیر و ASRS
دوم, توزیع مجدد بخشی از درآمد اضافی حاصل از رشد کشور بین فقرا؛ و سوم اولویتدهی به تامین نیازهای
اساسی (غذاء لبامس. سکن و برنامههای بهداتتگ و آهووشی و رو ABMS یات )که به
طور قدرت wl =3| 3 wok بیشتری را درا تيار قرا قرار مىدهد. تصور غالب اينست كه اين
استراتؤى نيازمند توزيع مجدد دارايىهاى مولد (بويئه اصلاحات ارضى) است. ۲۲۲۰۱ ۱ 7۳
اداره جامعه را افزايش داده و آنان را در قالب كروههاى اجتماعى و سياسى (فشّار) سازماندهى كزد.
7
one
—
صفحه 18:
(
14
ایجاد جامعهای عادلانهتر. Ve
= ey ملسم Sse
* ايجاد نهادهای محلی برای جلب مشارکت مردم در فرآیند توسعه
* سرمایهگذاری فراوان و سنگین در سرمایه انسانی کشور 1
* یک الگوی اشتغالزای توسعه =
* رشد سریع و پایدار درآمد سرانه کشور
0
صفحه 19:
6و تمل رن استراتوی با دیگرارنتزانویها در کمرنگبودن قشنْ,مالکیت خصوصی تولد است تقریباً
تمامی شرکتهای بزرگ, دولتی هستند و شرکتهای کوچک و متوسط میتوانند براساس اصول
تعاونیها سازماندهی گردند و به فعالیت بپردازند.
* مالکیت خصوصی تنها در کسبوکارهای کوچک (خدملتی یا فروشگاهی) وجود دارد: در کشاورژی نیز,
مزارع دولتی, اشتراکی, تعاینی و جمعی وجود دارند. هرچند در بعضی کشورها همچون چین, زمینی که
مالکیت جمعی دارد منفرداً توسط خانوارهای روتتنایی مورک کشت قرار مک کرد
h
0
0
محف
|
صفحه 20:
* مالکیت دولتی و اشتراکی داراییهای مولد معمولاً با برنامهریزی متمرکز اغلب فعالیتهای اقتصادی
همراه است. از بعد تاریخی, اکثر برنامهریزیها برحسب کالاها و اجناس انجام میشود (سهمیهها و
کنترلهای مقدازی, ابزار سیاستی اصلی هستند), اما برخی تجربیات جدید نیز وجود داشته است که در
آنها به جای هدفهای مقداری, از قيمتها برای هدایت اقتصاد استفاده شده است.
* کشورهای سوسیالیستی با یکدیگر تفاوت دارند بطوریکه میتوان چهار روش مختلف توسعه اقتصادی را
که از سوی حکومتهاق سوشیالیستی در زمانهاء مكل پذیرفته شده است, شناسایل و3
9
/
Oo
صفحه 21:
[
le
* این چهار روش عبارتند از:
* للف) الگوی کلاسیک شوروی (یا استالینیست), که در آن به منظور تامین مللی گسترش سربع
به کالاهای واسطهای و سرمایهای, کشاورزی تقویت میگردد.
* ب) الگوی خودگردانی کارگران یوگسلاوی, که درجه بالایی از عدم تمرکز با خود دارد.
نايع مربوط
* ب) الكوى جينى (مائوئيست)», كه تاكيد عمده آن بر توسعه روستايى در قالب مزارع اشتراكى است.
* ت) الگوی کره شمالی, SNES بر كود ای کاب و
60 oS
0
صفحه 22:
نظطريه قو لمعه و انقلاب ایران
* بدطوركلى؛ امروزه دو شيوة كلى براى تكامل و ييشرفت يك جامعه قلبل تصور است: نخست انقلاب است كه لرد
آکتن آن را روش پیشرفت مدرن أدر قارة اروها] و نيروى نجات از عصر مرده مىدانست و. در انديشة سیاسی غرب.
همچون بنیاد پیشرفت و بهعنوان نيزويى تعيي نكتنده در سركذشت دولتها و جوامع؛ محسوب مىشده است. دوم
مفهوم توسعه است. الی در مباحث تاريخى جهان غرب و دوصى بيشتر در تفكرات جديدتر براى برونرفت از
وضعیت عقبماندگی مدخلیّت دارد. ایلی مفهوم و رهیافتی کمابیش لایشعر و دومی زهیافتی اندیشیده و آگاهانه
است. اولی تفکراتی مابعدعمل و زیستهشده و دومی گرایشهایی کمابیش واکنشی و ماقبلتجربهاند.
* بهتر است بدانیم که چگونه تصور بلوغ و تکامل ایران در قللب مقولة ترقی و صور متأخرتر آن. یعنی نوسازی یا
توسعه. فاقد وجاهت عقلی و ناپذیرفتنی است و دوم اينکه چطور انقلاب ایران_بنیاد یک تاریخ جدید است. این
اضلا تکتة کمآهمیتی نیستد
۳
0
0
one
4)
0
صفحه 23:
ری موسنعه واقعگرانانه
RA
* پرسش رلیج و همهگیری که از حدود ۱۵۰ سال پیش تاکنون. در بسیاری از حوزههای ادبیات سیاسی ایران مطرح میشود.
لین است که چرا ایران توسعه نیافت یا مدرن نشد؟ استدلال ما آن است که لین پرسش نه حتی نادرست بلکه مخرب است؛
بهنحوی که تنوعی از نیروها و امک
لین پرسش آن است که در آغاز دوران معاصر امکان توسعة مدرن. همچون غرب ارویاء برای ایران هم وجود داشته. اما از
آن زماناز حدود قرن هفدهم) تاکنون محقق نشده و حالا ما میخواهيم موانعش را بررسی و برطرف کنیم.
به سمتهای نادرست و بیفایده به هرز میبرد: مفروض اساسی و ناهشیار متذرج در
در این پرسش, تمایلی به برابریطلبی و کراهتی از پذیرش اصل نابرابری وجود دارد؛ یعنی یکی از واقعیترین
واقعیتهای بشری از تدای خلقت تاکنون, از یاد نبریم که نابرابری واقعیت است اما برابری (و درستتر. برابریخواهی)
اغلب انتاع و ذهنیتورزی است. کراهت از پذیرش اصل نبرابری احتمالاً مهیت ایدئولوژیک (تفکر فلسفي Mel
پیشداورلنه) دارد؛ یعنی_ناشی ازهمه گیری مفروضات لیبرال در سیاست و تفکز ایوان معاصر است: درک مسثلة توسعه»
فلسفي برابري ملتها برای آغاز تجربة مدرن آغاز میشود. مدرنیته در تصوری رایج. اما کمی قابل مجامله.
تجربهای سراسری و بشری فرض میگردد و سپس پرسش میشود که چطور دراینمیان برخی ملتها جلو و برخى عقب
افتادند.
با فرض ماهر
one
صفحه 24:
* اما حتی دررلین حللت هم نابرابری تصذیق نمیشود بلکه پرسش آّن است که چگینه مفروض برابری اولیة
انسانها نقض شده است. در واقع مسئلة توسعة ملتها بهصورتی تقدیرواره و نیز مکانیکی(خودبخودی)
در ]شود Pld a
* توسعه درحللی بر فرض ليبراليبرابری انسانها در آغاز تجربة مدر استور است که با توسل به تازیخ
واقعی جهان, اوضاع ملتهاء مناسبات بینالمللی و... بهسختی میتوان فرض برابری مندرج در آن را تأييد
کرد. در واقع توسعه بلاواسطه و بیدرنگ, از عدم توسعه سخن میگوید. چنان که پیروزی یک فرد.
درهمان زمان. حکایتگر شکست فرد دیگر و کامیابی یکی. همزمان گویای ناکامی دیگری است.
۳
محف
—
صفحه 25:
* مشكل عقلى لين است که اگر تصور کنیم بازنده و برنده» همزمان یابا کمی فاصله. هر دو میتوانستهاند
برنده باشند. در آنصورت هم فرض مبارزه مخدوش میشود و هم فرض فرد پیروز و بازنده. بهعلاوه,
تصور از پیروزی و شکست هم تصوری بلاتصدیق میشود. درست آن است که که قضاوت کنیم ایران
توسعه نیافت» چون در زمان مورد نظر فاقد شرایط توسعه بود.
* پس اینکه ایران میتوانسته. در همان حدود زماني. توسعه غرب. پیشرفت و توسعه بیابده عقلاً امکان
نداشته است. اگر ایران میتوانسته آن زمان توسعه بیلبد. يس كن كشور ارويابي توسعه یافته میتوا
در چه سطحی باشد؟!
۳-۵0
صفحه 26:
* بنابراين» نابرابری را باید به رسمیت شناخت و نمیتوان آن را جز نتيجة تاریخهای متفاوت بلوغ قومی
دانست. اصلیترین معناي شرایط عدم بلوغ آن است که بلید بالاخره زملنی به پایان برسد و جای خود را
به شرایظ.آغاز بلوغ بدهد. این عدم Gob تاريخي شرایطه بیشتر alata ELS Joo chile jl
۳۲ اتتلافات داخلی کر عامل توسعهنیافت #ت. حقیقت مهم ۱ 1
ذاتاً موقتي عدم بلوغ. چیزی نیست که قلبل ملامت باشد. معمولاً ینگونه است که هر چیز غیربالفی
تأثیرپذیر و تلبع میملند تا به دورة بلوغ خود برسد و از آن به بعد. برطبق منطق ویئه خود عمل کند.
بلوغ زمانه دارد و زمانة آن نیز متأسفانه به سختی قابل پیشبینی استة:
١
0
0
محف
۷
0
صفحه 27:
* نتیچه آنکه نابرابری طبیعی است و بهخودی خود. نیز ناقض اصل عدللت نیست. بنابرلین» نتيجة نابرابری
یعنی سلطهداشتن و تحت سلطهبودن نیز هر دو طبیعیاند و, بهخودیخود. قابل مذمت نیستند.
© همة سخن این است که یک موجود زنده یا ارگانیزم» در مقیاس حیات فردی یا جمعی» تا زمان بلوغ,
غیربللغ است و غیربللغ بودن آن طبیعی و بدیهی است؛ به همان اندازه که زملن بلوغ آن و تمایلش به
رشد. طبیعی است.
60 oS
0
صفحه 28: