صفحه 1:
a بسم الله الرحمز
الرحیم
عنوان ارائه
کلیات علم اطلاعات
استاد گرامی
دکتر رحیم شهبازی
ارائه دهنده
رعنا عبدالثه زاده
صفحه 2:
© اقتصاد اطلاعات مفهومی دو بعدی است که هم باید از بُعد اقتصادی و هم از بعد اطلاعاتی
مورد توجه قرار گیرد.
#تببین مفهوم اقتصاد اطلاعات باید به شکلی باشد که بتواند جوابگوی نیازهای متخصصان
علم اطلاعات باشد.
اهمیت ale اقتصاد آنچنان بوده است که جایزه ای از جوایز صلح نوبل سالانه به یافته ها و
نظریات جدید اقتصادی اختصاص می یابد و در مواردی این جایزه به متخصصان علم
اطلاعات که در زمینه اقتصاد اطلاعات فعالیت کرده اند اختصاص می یابد که از آن جمله
میتوان به نظریه جدیدی که توسط دو اقتصاددان به نام های جیمز میرلس و ویلیام ویکری
در سال 960 مطرح گردیده اشاره کرد.
صفحه 3:
#تعریف های مختلفی از واژه اطلاعات توسط دانشمندان مختلف ارائه شده استکه هر
کدام از اين پژوهشگران به گونه ای به اين واژه پرداخته اند و براساس نیازهای خود
آن را تعریف کرده اند.
اکثر واژه نامه ها اطلاعات «دانش» ۰ «بینش» ۰ «شواهد» یا «داده»هایی تعریف می
کنند که میت انند استفلاه» منتقل با مخایر » شوند.
واه نامه وبستر هفت تعریف مختلف را به این واژه اختصاص داده است که مهمترین
آنها عبارتند از: تبادل پا دریافت دانش» حقایق مورد استفاده در ارتباطات و فرایندی که
در آن در رابطه با چیزی آگاهی کسب ميشود.
صفحه 4:
در گرایش ها و رشته های مختلف این واژیه دارای معانی متفاوت است» اما معانی
عمومی زیر قابل ارائه برای این واژه می باشد:
0)_آگاهی بدست آمده از یک مطالعه. پژو هش تجربه یا دستورالعمل.
() آگاهی بدست آمده از وقایع يا موقعيت هاى خاص که از طریق ارتباط جمع آوری یا
دریافت شده است.
9) مجموعه ای از واقعیت ها یا داده ها.
) عمل آگاه کردن یا آگاه شدن.
6 داده های رایانه ای پردازش و نگهداری شده یا انتقال يافته.
صفحه 5:
اطلاعات در دايرة المعارف کتابداری و اطلاع رسانی
#تعریفی جامع از اطلاعات در دايرة المعارف کتابداری و اطلاع رسانی آمده است:
اطلاعات شامل داده هایی است که به شکلی دارای معنی و مفهوم پردازش شده است. در
این شکل» اطلاعات ترکیبی از داده ها به شکلی قابل فهم است که قادر است ایجاد ارتباط
کند و مورد استفاده قرار گیرد.
صفحه 6:
تفاوت داده و اطلاعات
٩ داده در اصطلاح انگلیسی ۲ است و جمع آن 221]2] به معنی داده ها.
در برخی متون داده» اطلاعات و حتی دانش به صورت جایگزین استفاده میشود که ممکن است
موجب سردرگمی شود.
٩ اصطلاح «داده» به عنوان مشاهدات یا واقعیتهای خام تعریف ميشود. درحالیکه
«information)te>s! داده های پردازش شده میباشد. داده های همراه با معنی نمیباشند در
حالیکه «اطلاعات» دارای معنی هستند.
#در تعریف اطلاعات» پردازش دادهها داراي نقش اصلي است. چهار سطح از پردازش را ميتوان به
سهولت شناسايي کرد: 1).انتقال دادهها» 0.گزینش دادههاء © سازماندهي دادههاء و <#.تقلیل دادهها. هر
چند در مورد سطح اول» مقیاس پذيرفتهشدهاي براي مقدار اطلاعات وجود دارد(مانند مقیاس آنتروپي یا
شانون)
صفحه 7:
#اين نوع اقتصاد در سه بستر مجرّا اما مرتبط مطرح میگردد.
#نخست بستري است که در آتن» اطلاعات تعریف ميشود و ويژگيهاي اقتصادي آنن
مشخص می گردد؛
#ديگري بستر اقتصاد کلان است که» در آن» نقش اطلاعات در ساختار اقتصاد ملی
توصیف و تا حد ممکن سنجیده میشود؛
#و سوم. بستر اقتصاد خرد است که در آن» ارزشها و هزینههای اقتصادی وابسته به
اطلاعات به شکلهای خاص مورد بحث قرار می گیرد.
صفحه 8:
نقش اطلاعات در اقتصاد
#بحث دربار: نقش اطلاعات در اقتصاد؛ از بازاندیشی و زیر سوال بردن یکی از فرضهای
نظرية رقابت کامل در بازار شروع شد. اين فرض بر این مبنا است که تمام شرکت کنندگان در
بازار» از تمام قيمتها و تمام اطلاعات فناورانه مربوط اطلاعات کامل دارند. بدین معنا که از
يك سوء بنكادهاء قیمتهای تمام کالاهایی را که احتمالاً میتوانند تولید کنند و فناوری تولید این
کالاها و نیز قیمتی که در آن میتوانند نهادههای لازم را خریداری کنند میدانند. از سوی
ديكرء تمام افراد هم از قيمتهایی که در آن میتوانند تمام کالاها را خریداری کنند و منابع شان
را بهطورکلی و به خصوص نیروی کارشان را بفروشند» آگاه هستند.
صفحه 9:
نقش اطلاعات در اقتصاد
٩ به عبارت دیگر فرض میشود که مصرفکنندگان. صاحبان منابع و بنگاههایی که در بازار
هستند. دربارة وضعیت حال وآیند؛ قيمتها و هزینهها و فرصتهای اقتصادی بازار» اطلاعات
کامل دارند؛ بنابراین مصرفکنندگان قیمتی بیش از آنچه لازم است. برای کالا نمیپردازند.
تفاوت قيمتها به سرعت از بين میرود و در سراسر بازار برای هر کالا تنها یک قیمت مطرح
میشود. منابع به پیشنهاد دهندة بالاترین قیمت. فروخته میشود و با داشتن اطلاعات کامل از
جریان قيمتها و هزینهها در حال و آینده» تولیدکنندگان بهطور دقیق میدانند که چه میزان باید
تولید كنند.
صفحه 10:
نقش اطلاعات در اقتصاد
#جورج استیگلر در مقاله خود مدل سادهای برای جستجو ارائه کرد؛ این مدل شامل اطلاعات
بود. ye ره
کارگزاران اقتصادی چه میزان اطلاعات باید کسب کنند. نقش استیگلر» مدلسازی صریح به
منظور فعالیت برای کسب اطلاعات در چهارچوب مارشالی موجود بود. استیگلر از اینن
واقعیت شروع میکند که هیچ خریداری از قیمتهایی که فروشندگان مختلف در هر زمان معین
اعلام میکنند» آگاهی ندارند. در نتیجه خریداران برای پی بردن به مطلوبترین قیمت. بايد از
فروشندگان مختلف نظرخواهی کنند. استیگلر این «نظرخواهی» را مدلسازی میکند.
صفحه 11:
چند تن از افراد تأثیرگذار در اقتصاد اطلاعات
(George Stigler) Ss.1*
George Akerlofe)) 4 si*
William Vickrey)) s%s*
*#میرلس((5ع۱ ۱۷۱۷ 9065و[
صفحه 12:
انقلاب اطلاعات
انقلاب اطلاعات موضوع نسبتاً جدیدی در ادبیات علمی است. بسیاری از صاحب نظران انقلاب
اطلاعات راچیزی شبیه انقلاب صنعتی ارزیابی کردهاند واساسا انقلاب ابررسانه واطلاعات را بعد
از انقلاب صنعتی انقلاب برق انقلاب نفت و انقلاب الکترونیک» پنجمین انقلاب علمی بشر بعد از
رنسانس میدانند و اعتقاد دارند که اين تحول» شیوه تولید» توزیع و مصرف اطلاعات را دگرگون
ساختهاست.
#یکی از جنبههای مهم و اساسی این انقلاب اقتصاد اطلاعات است زیرا اثرات اقتصادی انقلاب
اطلاعات بسیار شگرف بوده است.
صفحه 13:
#نقطه آغازین تحلیل اقتصادی مشاهده این نکته است که اطلاعات ارزش اقتصادی دارد؛
چرا که اطلاعات به افراد اجازه میدهد تا انتخابی انجام دهند که عایدی انتظاری یا
مطلوبیت انتظاری آنها را نسبت به زمانی که اطلاعات وجود ندارد حداکثر سازند.
صفحه 14:
مکانیزم تعیین قیمت اطلاعات
خصوصیات و ماهیت کاملاً متفاوت فناوری اطلاعات نسبت به ساير كالاها و خدمات موجب
شدهاست که برای بررسی بُعد اقتصادی اطلاعات» روشهای تحلیل جدید (البته نه نوع جدیدی از
تحلیل) بکار گرفته شود؛ لذا در بررسی و تحلیل بازاراطلاعات در عین حال که از روشهای
کاملاً جدیدی استفاده میشود عواملی مثل سلیقه افراد. فناوری تولید و ساختار بازار در چگونگی
کارکرد این بازار نقش مبنایی ایفا میکند. بخش عمدهای از اقتصاد اطلاعات بر مکانیزم تعیین
قیمت اطلاعات جهت استفاد؛ کارا و مزثر از منابع اختصاص دارد. در این زمینه هایک کار را
آغاز کرد و دیگر اقتصادانان (همچون افراد نامبرده در بالا) این مسیر را ادامه دادند.
صفحه 15:
تقارن و عدم تقارن اطلاعات
© «اينكه اطلاعات جكونه است» در تعیین مکانیزم قیمت اطلاعات و رسیدن به کارایی
اهمیت درد گر (طلاعات در دس ترس همکان یس ان بردمر شمه افر اد اهدر 5 يزان
موردنظر اطلاعات یکسانی داشته باشند گوییم فرض تقارن اطلاعات برقرار بوده و هیچکس
به علت نداشتن اطلاعات در معرض عدم دستیابی به کارایی قرار نخواهد گرفت. ضمن
آنکه برقراری اطلاعات متقارن یکی از فروض تشکیل بازار رقابت کامل است.
9 وجود اطلاعات منقارن ضرورتی برای مطرح شدن اقتصاد اطلاعات ایجاد نمیکند. از
آنجا که در واقعیت. افراد حاضر در بازار خاص نسبت به امر مورد نظر اطلاعات یکسانی
ندارند لذا افراد با عدم تقارن اطلاعات مواجه بوده اند.
صفحه 16:
اطلاعات نامتقارن
ee as
*اطلاعات نامتقارن در واقع حالت خاصی از اطلاعات ناکامل است که در اکثر مسائل اقتصادی
شايع است.
#عمده بحثها در اقتصاد اطلاعات به مسئلة اطلاعات نامتقارن مربوط مىشود يعنى موقعيتى كه
در ن یک عامل اقتصادی در مورد مبادلف خود اطلاعات خاصى دارد كه طرف ديكر مبادله لن
اطلاعات را ندارد. مثلاً کارگر در فروش نیروی کار خود به کارفرما در مورد نحوه و میزان
تلاش و بهرهوری خود از اطلاعات بیشتری برخوردار است تا کارفرما. از اينن جهت رفتار
عاملان اقتصادی در شرایط عدم تقارن اطلاعات بهطور حتم با تعاملهای استراتژیک همراهاست.
#نكتهاى كه در اينجا بايد تأكيد شود اين است که معمولاً طرف مبادله با اطلاعات بیشتر
میخواهد فرد کمتر مطلع را استثمار کند. این رفتار فرصت طلبانه منجر به از بین رفتن
ویژگیهای خوب بازار رقابت کامل و بروز عجز و نقص بازار رقابت ناقص میشود.
صفحه 17:
نظام اطلاعاتی و ساختار آن
ا مح 22
: مجر عه ای از اف ده روش آها ا ا
يردازشء ذخيره؛ بازيابى و نمايش اطلاعات؛ طراحىء خلق؛ فعالیت و نگهداری میشوند.
ساختار يك نظام اطلاعاتى
صفحه 18:
طبقهبندی نظلام های اطلاعاتی
#نظام های خدمات رایانه ای: که خدمات عمومی رایانه را به عده ای از کاربران ارائه می
دهند. مثال های موجود عبارتند از: مراکز رایانه ای دانشگاه و مراکز رایانه ای در موسسات
علمی و يزوهشى.
#نظام های ذخیره و بازیابی اطلاعات: اين نظام ها با هدف ذخیره سازی اطلاعات و بازیابی
آن توسط کاربران طراحی می شوند. یکی از بهترین مثال ها: نظام بازیابی اطلاعات مدلارز
ميباشد
#نظام های فرمان و کنترل: اين نظام ها برای نظارت بر وضعيتى خاص و فراهم آورى
علامت؛ هنگامی که شرایط از پیش تعریف شده ای رخ می دهد طراحی میشوند. سیستم
های نظامی نظام های طراحی شده توسط سازمان های فضانوردی برای برنامه های فضایی
و برنامه های کنترل ترافیک هوایی در فرودگاه ها از این جمله ميباشند.
صفحه 19:
طبقه بندی نظلام های اطلاعاتی
“نظام های پردازش تراکنش: اين نظام ها طراحی ميشوند تا تراکنش های از قبل تعریف شده
را پردازش و نتایج از پیش مشخص شده را بزیابی کنند. نظام های رزرو بلیط در شرکت
های هواپیمایی از این جمله اند.
#نظام های تبادل پیغام: این نظام ها برای تبادل پیغام به کار می روند. مثال بارز اين نظام
پست الکترونیک می باشد؛
#نظام های کنترل فرایند: این نظام ها برای کنترل فیزیکی فرایند کاری از طریق انتقال و
علامت دهی عملیات مناسب به ماشین هاء طراحی میشوند. مثال ها عبارتند از: نظام ols
کنترل فرایندهای شیمیایی و پالایشگاه ها.
صفحه 20:
ویژگی های مشترک نظام های اطلاعاتی
*# ساخته دست بشر هستند.
*#* چون ساخت و توسعه نظام های اطلاعاتی هزینه زیادی دارد» برای اشتراک سخت افزار نرم
افزار و فایل ها به هزینه نیازمندیم.
** نظام های اطلاعاتی معمولا بزرگ هستند و توسعه, اجرا و نگه داری آنها هزینه بر است.
** نظام های اطلاعاتی به ارتباط انسان-ماشین در سطوح مختلف منوط است و مشکلات طراحی
و اجرا شامل مشکلات ارتباط بین افراد» ارتباط با ماشین و واحدهای متعدد ماشین است.
** چون فن آوری که بر آن اساس نظام ها توسعه می يابند. پیوسته تغییر می iS نظام ها به
ندرت ایستا هستند.
صفحه 21:
اهداف نظام های اطلاعاتی
#باکلند هدف یک نظام اطلاعاتی را آگاه کردن سایرین می داند. یعنی هدف عمومی یک نظام
اطلاعاتی این است که با سرعت. اطلاعات متناسب با نیازهای اطلاعاتی را در اختیار
کاربر قرار می دهد. در مقام مقایسه» نظام های دستی کندتر میباشند و قادر نیستند مقدار
زیادی اطلاعات را در زمانی کوتاه پردازش کنند. علاوه بر اين نظام هاى دستى ممكن
است از دقت عمل کمتری برخوردار باشند.به هرحال نظام های دستی برخی مواقع در
مقایسه با نظام های رایانه ای ارجحیت دارند» از قبیل کارهای کوچک یا موقعیت های
جزنی یا در موقعیت هایی که قضاوت انسانی مورد نیاز است.
٩ هدف دیگری که این دسته از نظام ها در کل دنبال می کنند» در جهت تعالی می باشد.
پشتیبانی از سازمان مادر خود
صفحه 22:
۰ تولید اطلاعات معمولا با ایده ای از طرف
پژوهشگر آغاز می شود.
۶ در فرایندی که در تصویر ارائه شده است
اين ايده به يزوهشء کالج نامرئی» کنفرانس
هايا مجلات علمی» تک نگاشت ها و
درنهایت بعد از اصلاحات فراوان به
کتابهای مرجع راه پیدا می کنند.
صفحه 23:
چرخه اطلاعات از تولید به مصرف
این چرخه با خلق اطلاعات از طرف
پژوهشگران آغاز می شود که به شکل کتاب.
مجلات علمی و سایر منابع درمى آيد. اين
منابع توسط تولیدکنندگان نظام های لطلاعاتی
جمع آوری می شوند و سپس در پایگاه های
اطلاعاتی قرار می گیرند. در این چرخه
کاربران در مرحله آخر قرلر دارند که یا بطور
مستقیم یا از طریق واسطه های اطلاعاتی یا
میزبان ها به این پایگاه ها دسترسی پیدا کرده
و اطلاعات را بازیابی می کنند. اين کاربران
دما
بلكه ممكن است به آن ارزش هايى را
الل كر از طريق توليد علم
جديد مى باشد كه از منابع بازیابی شده در آن
استفاده مى كنند.
صفحه 24: