صفحه 1:
صفحه 2:
کاربرد آن در آموزش و تدریس
دبیرخانه شورای تحقیقات آموزش و پرورش
شهر تهران
صفحه 3:
باسمه تعالی
1 ش !1 شا عق!
us isi 0 هاي "بز و هش ده sailed
ت(به زقر 2 نت
M0 تلاخواه دا 1001
امطالعا
2s ann ل سو
ran dal
۱010 السام ۱۱ ;000000 onda ]O0D0000
دام و الما اماما ۱۱۱۱۱۱
ا الاسم مانن
سملن نانالانا 00۳ ۱۱۱۱۱۱۱۱۱۱۱
ی
0000000000000 0000000000000 ۱۱۱۱۱۱۱۱۱۱۱
QQOQO000 00000000 0000000000000 0000000000000000000000000
QNDOQ000000000000000000000000000000000000000 no0000 phono
QNO00000000000 0000000000000 0000000000000000000 a2. 10000
QOOQQO000 D00000000000000000000000 0000000000000000000000
OOOQ000000000000000000
صفحه 4:
بنابراین تکية متعادل بر توسعة مهارتهاي معلمان در همة
ابعاد , نیاز نظام آموزشي است و ميتواند تحقق انديشة
معلم فکور و پژوهنده را براي مدارس ما عملي سازد .
دبیرخانه سازمان آموزش و پرورش شهر تهران در راستای
بهبود مهارتهای پژوهشی در میان معلمان اقدام به تهیه اين
مجموعه آموزشی نموده است تا افراد بتوانند حتی الامکان
بصورت خود آموز در مسیر توسعه دانش پژوهشی خود گام
بردارند . محتوای این مجوعه عمدتا برگرفته از کتاب اقدام
پژوهی راهبردی برای بهبود تدریس و آموزش اثر منتشره از
سوی پژوهشگاه مطالعات آموزش و پرورش است که توسط
دکتر رضا ساکی و همکاران ایشان تالیف شده است .
argi این مجموعه نیز با نظارت و کوشش آقای دکتر رضا
ساکی و پشتیبانی آقایان اسدی گرمارودی و کرمانشاهی
تهیه شده است که از زحمات ایشان تشکر و قدردانی می
گردد..
صفحه 5:
فصل اول
انتظار مي رود يس از مطالعة اين فصل بتوانید:
0) مفهوم معلم پژوهنده را توضیح دهید.
) سطوح و نقش هاي پژوهشي معلمان را بیان نمایید .
9) نقش پژوهش را در تدارك تدریس اثربخش مطرح
سازید.
) نحوة ايفاي نقشهاي پژوهشي معلمان را برشمارید.
© ) به یافته های چند پژوهش آموزشی مفید برای
تدریس اشاره نمایید .
صفحه 6:
17 قدماپزوهوی
فعالیتیل ضور علابرل کال[
اقدام پژو هي (پژو هش درعمل) رويكردي سازنده در جهت
گسترش تواناييهاي کارورزان در عرصههاي مختلف شغلي
است . در حوزة آموزش و پرورش نیز این انديشه گامي
اساسي در جهت اصلاح و بهبود محسوب ميشود که با
تکیه بر تواناييها و مشارکت عمومي به ثمر ميرسد. با
این رویکرد همة کارکنان ميتوانند به عنوان عنصري
سازنده و فکور در جهت شناسايي مسائل وحل آنها در
محيطهاي آموزشي سازماندهي و به کار گرفته شوند . اما
ماهیت کار تدریس استفاده از اقدام پژوهی را برای
معلمان بیش از سایرین ضروری ساخته است .
صفحه 7:
معلم پژوهنده کیست ؟
معلم پژوهنده معلمی است که در راستای حل مسائل و مشکلات تدریس فکورانه و
هنرمندانه با عنایت به روش اقدام پژوهی عمل می کند .
معلم پژوهنده از دیدگاه دکتر محمودمهرمحمدي :
معلم پژوهنده[1)] با کارگزار فکور[)] كسي است که جسارت عول از قواعد یا
رويههاي شناخته شدة حرفة معلمي رآ دارا بوده يا دست کم از توان و قابلّت تعدیل
آنها به بناسب شرایط و موقعیت خاص و وی كلاس درس خود برخورا ار است.
چنانچه در قالب نخست يا قالب به اصطلاح عدول عمل کند» در چارچوب انتظارات
لنو تولستوي عمل نموده و در صورت اختیار نمودن قالب دوم يا قألب تعديل در
چارچوب انتظارات ویلیام جیمز گام برداشته ام . به هر روي معلم پژوهنده با عمل
در قألب راهبرد عدول یا تعدیل» این شعور را به منصه ظهور ميرساند که
EIR yet PSS eae yeh gc بسياز بيجيدتر أن أن ست که
به سادگي تحت انقیاد قانونمنديهاي عام یا روابط علت و معلولي تعمیمپذیر درآید.
Bt) سیخ سیم
rePevive proviticcer [C]
صفحه 8:
ales پژو هنده مفهومی عام
فعالیت اقدام پژوهی برای همه دست اندرکاران امر آموزش و
پرورش ضروری است . بنابر اين اقدام پژوهی کار هر
کسی است که در عرصه تعلیم و تربیت و با دانش آموزان
سروکار دارد . به اين ترتیب معلم پژوهنده مفهومی عام
است که همه مدیران » مشاوران » معلمان و ... را در بر
می گیرد اما به هر حال معلمان بواسطه نزدیکی به دانش
آموزان » بیش از دیگران نیازمند به انجام اقدام پژوهی
هستند .
صفحه 9:
معلمی » حرفه ای با زمینه های گوناگون
* معلمي حرفهاي متشکل از دانش و مهارتهاي گوناگون
است. یك معلم باید براي تدریس مطلوب. همزمان
مجموعهاي از دانشها را بهطور هنرمندانه درهم بيامپزد تا
در مسیر ترکیب و بهكارگيري آنها تدريسي اثربخش
طراحي و در کلاس درس ارانه کند. اهداف آموزشي
براساس چنین فعاليتي امکان تحقق ميیابند. در واقع حرفة
معلمي با تعامل مفهومي طیف منتوعي از دانشها شکل
ميگيرد.
صفحه 10:
) سطوح پژوهش در حرفه معلمي
۰ پاترسون و شانون[!)] (066) اظهار ميدارد معلمان در اشکال گوناگون با
يزوهش بيوند برقرار ميكنند. بتدا آنها ذر فرايدد توليد دادش و إطلاعات
مشارکت تا نظريهاي براي بهبود عمل خود تدوین کنند. دیگر آنکه
سار هاي بز بزوهمشء تدريسر خود را طراحسي و پب مرحلة اجرا
ميآورند. اين اقدامات منجر به توسعة و بهبود آموزش ن بدون
که بر ژرهش قلر به ترسعة مهارتهاي حرفهاي خود نخوا هد پود. با استفاده
از پژوهش تجربههاي زيادي در معرض نقسد قرار ميگیرد و تصميمكيري
آگاهانه میسر ميشود. aN Ne es هی
دیش كنند؛ تغيير ثمريخشي ر] سامان دهند ب تأي اعمال آن را بر تدریس اندازه
ند. يزوهش فرصتي أيجاد ميكند تا معلمان به دنياي جديدي از اطلاعات در
مورد دائشأموزان و شيوءهاي 5 تدريس دست يابند وعدي كه بدون تكيه بر
تولیدات يذو هشي مشكل درك ميشوند ( (به نقل از باردينء ©6©0000).
[(l] - سس 6 مه
صفحه 11:
9 )سطوح ۱ تحقیقات نو
سطح اول: eee
این سطح از پژوهشهاي آموزشي و تربيتي» ديترین و گستردترین سطح از پژوهشها در
این عرصه به شمار ميآید. هدف انساسي این سطح از ت تقويت روحية كنجكاوي و
كاوشگري در pees آن و آموختن مهارتهاي ضروري پژوهشي یا مهارتهاي حل مسئله
و کشف مجهول به آنها است.
سطح دوم: تحقیقات آموزشي و تربيتي در سطح معلم :
در آين سطح از پژوهشهاي آموزشی و تربيتي؛ درگیر ساختن معلمان در فعاليتهاي پژوهشي
ضرورت دآرد. معلم در ايفاي موفقیتآمیز رسالتهاي حرفهاي خود مكلف است دست به
پژوهش کند و در کسب دانش جدید و معتبر حرفهاي نقش داشته باشد. با دستيابي به جنين
موقعيتي که معلمان يا کارگزاران اصلي تعلیم و تربیت ی
برخوردار باشند و با اتكا به آسن ب انند امر ياددهي - يادگيري را سامان بخشند» نظام
پژوهشهاي آموزشی و PB به مرتبهاي اميدواركننده أرتقاء مييابد و نقطة عطفي در سير
أين نظام به سوي کمال و بالند Sioa
صفحه 12:
© )سطوح تحقیقات آموزشی
سطح سوم: پژوهشهاي آموزشي و تربيتي در سطح دانشگاهي:
سومین سطح از تحقیقات آموزشي و تربيتي: سطح علمي یا دانشگاهي نامیده
ميشود. این سطح از پژوهشها از سطوح دیگر شناختهشدهتر است و نوعاً در
پاسخ به این پرسش که تحقیقات آموزشي و تربيتي چیست. به اين سطح از
پژوهشها اشاره ميشود. این دسسته از پژوهشها در حيطة فعاليتهاي
پژوهشگران به معناي کلاسيك آن است؛ خواه در محيطهاي دانشگاهي و خواه
در غیر آن انجام پذیرد. هدف آنها کشف روابط موجود بین متغیرها به عنوان
قانونمنديهاي عام و کم و بیش تعمیمپذیر است.
در مباحث مطرحشده و سطوح مذکور» معلم نقش پژوهشي بارزي دارد. در
واقع نقشهاي متعدد پژوهشي معلم از میان مباحث مطرحشده ظهور مينماید
که در بخش بعدي بیشتر به آن اشاره ميشود.
در شکل صفحه بعد گستردگی انجام اين سه سطح پژوهش ارایه شده است :
صفحه 13:
سطوح پژوهش آموزشی
fod men
[om \
2
صفحه 14:
) نقشهاي پژوهشي معلم
۰ پژوهش در حرفة معلمي» فرآیند کارساز ترکیب حوزههاي متعامل
دانش تدریس در مواجهه با مسائل و مشکلات موجود در كلاس
درس ميباشد. با بهرهگيري از پژوه ش. مسانل و مشکلات
دانشآموزان در مسیر تحقق اهداف آموزشي بررسي و براي رفع
آنها چارهجويي ميشود. معلم همچنین در مسیر تدریس با عنایت به
لزوم ایجاد فرهنسگ پژوهش در دانشآموزان مجموعهاي از
فعاليتهاي مسئله محور را طراحي و به مرحلة اجرا در ميآورد.
تدارك اینگونه از فعالیتها» پیشتر مستلزم شناخت معلم از مفهوم
پژوهش و توانايي وي در پيشبيني فعاليتهاي مرتبط با آن ميباشد.
بهطور كلي معلمان با اعمال وظایف معلمي در مسيرهاي چندگانة
زیر ايفاي نقش پژوهشي مينمایند:
صفحه 15:
0 بهکارگيرندة يافتههاي پژوهشي (مصرفکنندة
دانش):
در اين مرحله معلمان با استفاده از کوششهاي پژيوهشي و
عالمانهاي که عمدتاً توسط دیگران انجام گرفته است» مسیر
اميدوارکنندهاي از. تدریس را شناسايي و در آن گام
برميدارند.
اشاره به چند یافته پژوهشي ميتواند به فهم بیشتر
این نقش کمك کند. :
صفحه 16:
. بهکارگيرندة يافتههاي پژوهشي (مصرفکنندة
دانش):
در اواخر دهة شصت. وقتي که كتابي به نام «پیگمالیون» در کلاس درس
منتشر شد معلمان مبهوت شدند. نویسندگان کتاب چنیین مطرح کردند که
انتظاري که معلم ازتواناييهاي دانشآموز دارد (بيتوجه به واقعي یا غیر
واقعي بودن اين انتظارات) در چگونگي پیشرفت او در مدرسه تأثیر ميگذارد
(روز نتال و جاکوبسسون؛ 960)» و در عین حال در انگیزش انتظار
موفقیت و عزت نفس دانشآموزان نیز موثر است. از کودکستان به بعد» معلمان
بعضي از شاگردان را با هوش تر از بقیه ميدانند و انتظار دارند که در مقایسه
با بقیه عملکرد بهتري داشته باشند. هرچند نظري که معلمان در مورد كودك
پیدا ميکنند تا حدودي به عملکرد او بستگي دارد» ما در عین حال ممکن است
این نگرش تحت تأثير قالبهاي اجتماعي نیز باشد (ما سن و دیگران؛ ترجمه یا
سايي. ۰0 000). اين پژوهش مطرح ميکند که برخي عوامل غیر
أموزشي به صورت موثر ولي ناعادلانة تدریس معلمان را تحت تأثیر خود
دارد.
صفحه 17:
بهکارگيرندة يافتههاي پژوهشي (مصرفکنندة
دانش):
در تحقیق ديگري که تحت عنوان «فرصت برابر در کلاس درس[]» با مشارکت معلمان انجام
فته مشخص گردید که برچسب زدن به الشآبوزان تحت عنوین مختلف جریانی است که
ناآگاهانه و مداوم در کلاس-ها رخ ميدهد تج dee shes Gog مشک از
بيشداوري خودء رامهاي متفاوتي را در إرة با شاكردان مختلف بيش SoBe
از پانزده رفتار استفاده شد. هر رفتار بر بود که
چند جند برخي أل رقار ها براي
معلمان کاملاً واضح و شناخته شده هستند. ولي اغلب معلمان يا اصلا اين رگذارها را در كلاس
درس بروز نميدهلد و با اصلا متوجه بروز رفتارهاي متفاوت خود نسبت به شاگردان بظاهرٍ
ار
پیشرفت تحجسيلي و رشد يادگيري دانشآموزان موثرشر است. هر
نیستند؛ يعني از تأثیر پيشداوري خود نسبت به شاگردان آگاا ار
سوال از دانشأموزان» حمايت أز دانش/موزان» توجه به باسح هاي آنهاء تعریف از نحوه پاسخ
داش اموزان و استناد به نظ آنها از جمله محورهاي انجام اين بزوهش بوده است. براساس
اين بزوهش برخي از دائشأموزان بادليل ادح م ظرافتهاي تدريس در كلاس كمتر
مورد توجه قرار ميكيرند و از اينرو در أيجلا فرصت قلي برابر أموزشي نلكام
ate .. درحاليکه آنها با آشنايي از ابعاد رفتار خود در مسیر تدریس توانستند کیفیت آموزشي
به نحو قابل توجهي بهبود بخشند )183543 (UPD G2 WOU
[0] - ماه ۳ رون موق
صفحه 18:
wee 5000 aa) eas
بهکارگيرندة يافتههاي پژوهشي (مصرفکنندة
دانش):
منادي (6726)) نیز گزارش ميکند» اطلاعاتسي که معلمان از
ويژگيهاي دانشآمو زان دریافت ميدارند» در نحوه تدارگ تدریس
آنها نسبت به دانشآموزان موثر است. در يك تحقیق به معلمان مورد
مطالعه اطلاعاتي غير واقعي از درجه هوشي برخي از
دانشآموزان داده شد. در واقع درجة هوشي آنها بالاتر از سطح
واقعي گزارش گردید و لاجرم معلم با تصور مناسب و مثبتي از
دانشآموزان کار خود را شروع و ادامه داد. این تصور مثبت که
مبتني بر کسب اطلاعات غبر واقعي بود بر پیشرفت تحصيلي این
دانشآموزان تأثیر گذاشت و این دانشآموزان پس از مدتي در شمار
بهترينهاي مدرسه و کلاس قرار گرفتند.
صفحه 19:
555 ae ok ma ae gs
ia ai يكل كيرب واتبعاي
نش): 2
ساكي hg ie ewes اسنادهاي متفاوت
معلمان از علل شکست و موفقیت تحصيلي دانشآموزان اشاره
ميکند. براساس نتایج این پژوهش معلماني که شکست و موفقیت
و 2 بیشتر به عوامل ع شرم ee از توان
معلم) نسبت دهندء در مقايسيه كهه و موفقيت
تحصيلي دانشآموزان را face درکن aps eich ميبينند» در
تدريس موفقيت بو او و نوآتها ee
بيشتري را تجربه . در واقع امي كه عوامل مؤثر
بر تدریس را خارج از کنترل خود Sig عملا کوشش كمتري را
براي بهبود تدریس به عمل ميآورند. اين نتيجه عمدتاً به واسطة
شهاي متفاوت معلمان در مورد علل شکست و موفقیت تحصيلي
ices حاصل ميشود.
صفحه 20:
همه دانش آموزان می توانند یاد بگیرند
روش تازه براین اعتقاد که اکثر دانشآموزان متوانند آنچه را مدرسه باید به آنان
زد ید رت مان Bip در حد تسلط[)]» گسترش يافته است. در حال
حاضر ترجمانهاي كوا ني از روش يادگيري در حد تسلط وجود دارد. همة این موارد این
انديشه را اساس ل لازم باشدء و اكر هنكام
خدرة با Lip scaly Les els ty SE به نال اموز وقت لازم براي"
ي مطلب را در حد تسلط بدهیم و عي ملاگ روشن براي سنج شآنچه
یادگیرء Genta Sigs Sassi Sry ey
سطح بلایی از يدگيريتبل
نظرية يادگيري toe و کر مورا هه
قسمت بزرگي از تفاوتهای افراد در بلگيري آموزشگاهي ميشود معرفي ميكند؛ سه متغير
وابسته به هم که اگر با دقت لازم به آنها توجه شود آموزشگاهها قادر خواهند شد به سمت يك
نظام آموزشي خالي از اشتباه قدم بردارند. این سه متغیر عبارتند:
[1- مسا و0
صفحه 21:
همه دانش آموزان می توانند یاد بگیرند
* الف)میزان تسلط دانشآموز بر پيشنيازهاي مربوط به
يادگيري مورد نظر
۰ ب) میزان انگيزشي که دانشآموز. براي يادگيري دارد یا
ميتواند داشته باشد)
۶ پ) میزان تناسب روش آموزشي با شرایط و ويژگيهاي
دانشآموز,
به طور مشخص, این نظریه دربرگيرندة ويژگيهاي
دانشآموز» آموزش و بازدههاي يادگيري است.
صفحه 22:
متغيرهاي مهم نظرية يادگيري آموزشگاهي
ظرية آموزشگاهی نشان داده شده است:
در شكل زير متغيرهاى مهم نظرية يادكيرى آموزشكاهى
بازدههای یادگیری
ویزگیهای دانش آموز asi
رفتارهای ورودی شناخنی
5 سرعت یادگیری
بازدمهاى عاطفى
ویزگیهای ورودی عاطفی
متفیرهای اصلی در نظرية یادگیری آموزشگاهی
صفحه 23:
همه دانش آموزان می توانند یاد بگیرند
* بسياري از معلمان با درك مفاهیم موجود در این موضوع توانستهاند
با طراحي و اجراي تدریس اثربخش پیشرفت تحصيلي مناسبتري
را براي دانشآموزان خود فراهم آورند (بلوم ترجمه سیف؛
00
* پذیرش این باور که همه دانش آموزان می توانند یاد بگیرند و همه
معلمان می توانند با برنامه ریزی تدریس تفاوتهای آموزشی و
تحصیلی را کم کنند و همه دانش آموزان ( يا تقریبا همه دانش
آموزان ) را به درجه در حد تسلط یادگیری برسانند مبنای تحقق
تدریس و مدرسه آثربخش است .
صفحه 24:
مفهوم «درماندگي آموخته شده[0]» شده
نيز تا حدودي توسط بزوهشكران به تصوير كشيده شدهاست. درمندگی آبیخته
Fae سح لمهي در حوره لي یتفرگ تک هل میت که فش ربا ار ae
دنر يادكير: كاري الجا د Fe ce rt
رف مت از راز رد مسا تسه و ۲( 09 سرد ean Ea ea
وا هقی ریت ور زو که 3
» در » تعريف + بعد از يك را در اي فرد
سم اضما یه هر ما
در آزمايشهاي اوليه مربوط به درماندكي آموختاشدهء سكهابي كه در معرض ضربة برقي (شوك الكتريكي) غير قيل
اجتناب قرار گرفته بودند» yal ی اد و ارو و سل
و جز ايها سيب قلع شواي نم شود بعد قرار داده شدند که در
ی و ای
را تسليم بوك كرد بیان دیگرء حبوآنات پس از تجربة صدمه کنترل ناپذیر» انگيزة پاسخ دادن را از دست دادند و
جاي تمد سركي الراك كرك . افزون بر اين» حتي اكر يكي از باسخها در رفع مشکل موفقیتآمیز بوده؛
حیوان در يادگيري اينکه آن پاسخ مزثر است» ناتوان بود. aay بلدي با اه اي آزمایش با مور
Cae cha) alt UE a 4
[il] مها امسر
6 مه
صفحه 25:
موضوع فشار رواني و پيامدهاي آن را در
كلاسهاي طبقهبندي شده
* کدیور pa ge (IPC) ¢ فشار رواني و پيامدهاي آن را
در کلاس.هاي طبقهبندي شده مورد مطالعه قرار داد. نتایج
این تحقیق بیانگر این است که طبقهبندي دانشآموزان در
مدارس و استفاده از برچسبهاي «توانا» و «ناتوان» آنها
را در تبیین «مناسب» از رويدادهاي زندگي خود دچار
اشكال كريده است . يعني دانشآموزان با قرارگرفتن در
برابر شرايط غير قابل كنترل به مرور به اين نتيجه
رسيدهاند كه در كنترل موفقيت و شكستهاي خود نقشي
نداشتهاند . اين نتایج با يافتههاي تحقيقات متعددي كه در اين
زمينه به عمل آمده» هماهنگ است.
صفحه 26:
تأثیر ناكامي بر رفتار
٠ بزوهش ديكري در اين زمينه به تأثير ناكامي بر رفتار يك اردك ماهي
مييردازد. يك أردكماهي را در آكواريمي قرار ذادند كه تعداد زيادي ماهي
كيور در اطراف لن شناور بودند. وقني اردك ماهي به وفور ذخيرة غذايي در
اطراف خود عادت کرد ميان او و ماهيهاي ديكر يك ديوار شيشهاي قرار
دادند. وقتي اردك ماهي كرسنه شد سعي كرد خود را به ماهيهاي كيور برساند
ولي مدام سرش به ديوار شيشهاي برخورد كرد. در وهلة اول نياز او به غذا
شدت یافت و اردك ماهي سختتر از پیش تلاش کرد به ماهيهاي كيور دست
يابد. ولي بالاخره؛ شكست مكرر در وصول به هدف به اندازة كافي موجب
ناكامي او and به طوري . دیگر براي ae كوششي ana
واقع وقتي ديوارة شيشهاي را برداشتنيد و بور دوباره در اطراف
ردك ذاه شرع يمه كنا كز hn هی Tag Rate ah طرف
اردكماهمي صورت نكرفت. بالاخره اردك ماهي در حاليكه در ميان وفور
خوراكي قرار داشت از شدت گرسنگي جان سپرد (هرسي و بلانچارد؛ ترجمه
علاقه بند» 419727۲ ص (CO
صفحه 27:
1 .معلم بهکارگيرندة يافتههاي پژوهشي
(مصرا فكنندة دانش):
۰ این دسته از تحقیقات روشنگر برخي رفتارهاي آسيبزاي
آموزشي - پرورشي است که در محیط آموزشي رخ
ميدهند. آگاهسي از نتایج این تحقیقات امکان بازنگري
رفتارهاي آموزشي و اصلاح آن را فراهم ميکند.
* بنابر اين بعنوان معلم نیاز دارید که همواره دانش خود را
بر اساس تازه ترین يافته های پژوهشی مربوط به شغل خود
به روز نمایید .
صفحه 28:
0 معلم به عنوان مدرس پژوهش به دانشآموزان
دومین نقش معلم در خصوص موضوع پژوهش. آموزش روش پژوهش به
دانشآموزان است, vat پژوهش محور با اغلب رويكردهاي ياددهي- بادگيري سازگار است.
is
كنجكاوي و خلاقیت دانشآموزان از مسير تدریس مبتني بر روش پژوهش توسعة ميیابد و به
باروري ميرسد. تدریس پژوهش محور از برنامة درسي مبتني بر حل مسئله سرچشمه
ذ. بأ اين تعريف كه مقدمات کار براي حرکت دالشآمُوزان ميشود» سپس آنها
راهنمايي معلم» خود به بررسي و حل مسائل مطرح شده که بره از محتواي برنامة
درسي پيشبيني شده ميباشد» ميپرذازند. ۱
پیداست براي تحقق رویکرد پژوهش محوري در تدریس, معلم باید سازمان متناسب با آن را
طراحي و اجرا کند. حل مسئله[] و آفرينندگي یا خلاقیت [()]که اصولاً از طریق روش
تدریس مبتني پژوهش تحقق ميیابند» عناصر اصلي این رویکرد ميباشند.
[0]- سوه ما
[6- هه
صفحه 29:
مراحل روش یادگیری اکتشافی
|) آمادم ساختن یادگیرندگان دادن روش های اکتشافی: در آغاز آمز ى اكتشافى؛ معلم بايد
ان ی کر رل ترس چه فا یبد بايد انجام دهند. همجنين بايد ل
أماده كند. آندرز شیوه هآی مهم آموزش اکتشافی را به نحو زیر توضیح داده است:
ال مطمب بدگیرندگان گرد که دف درس مربوطبه ادگیری ان كسب أطلاحات تازه نيست؛ بلكد هدف انجام
پژوهش و تفکر مستقلانه است.
ب معلم درياره موقعيت معتارانك با مسئلهآفرين از يدكيركان سؤال بهرمد. براى ابن سؤال نايد تنا يك جراب
| را توضیح بدهد.
ری داده های موردنیاز برای. gue به سژال معلم» دانش آموزان باید تشویق بشوند تا برای
ب راهلمليى ل ملم سوال بپرسند سمل بیدا ثوان خود سوال ای دانش اموزان را به برین شک جرب
چاه میت سار انز : در إبن مرحله از [موزش اكتشافى؛ معلم موقعيت معتابرانكيز را در اختيار يادكيرتدكان
قرار می دهد. ارائه موقعیت مسئله آفرین باید به گونه ای باشد که دانش آموز را به خود جلب کند و در آو حالت عدم
تعلال شتاختى بيافريد. ابن امر موجب توفي يادكيرنده در كسب اطلاعات لازم و رسيدن به جواب مسظه خواهد بود
ea aS US ee لسك ب سورت عن ب نع مس بالك مع ردي للع ار
سوا سوا و صورت 3 می پر ., جمع GI
طزيق برش ان مطم تفكره مطالعه و مان آن امكان بذير است.
صفحه 30:
مراحل روش یادگیری اکتشاقی
) فرضیه سازی و توضیح دادن: پس از آنکه دانش آموزان اطلاعات و داده هاء
را گرداوری کردند و آزمايش های ضروری را درباره پدیده موردنظر لنجام دلدنده
ارائه توضیحات و ساختن فرضیه می رسد. در اين مرحله است که معلم تمام اندیشه های -
بيشتهادى دانش اموزان را .م رد ae (Ela bo
نقش معلم در این مرحله از آموزش اكتشافى آن است كه برلى انديشه هاى دانش آموزان احترام
قایل شود و تبادل آزلد اندیشه ها را در بین آنان تشویق کند. البته می تواند از دانش آموزان
سوال هایی بپرسد تا عقاید و لندیشه های خود را مستند سازند و برای آنن دلایل توجیهی
بیاورند.
©)تحليل فرايند اكتشاف: : منظور از تحلیل فرایند اکتشاف این است که یادگیرندگان به كمك معلم
فعاليت هايى را انجام دهند كه منجر به تجزیه و تحلیل فرایندهای فکری خودشان بشود براى
اين منظورء معلم مى تواند از دلنش آموزان بخواهد تا به انديشه خود بازكردند و دريابند كه در
ضمن تفکر و رسیدن به جواب معمّا یا مسئله جه مراحل فكرى را طى كردند. از جمله مى تواند
بيرسد: جه زمانى اولين توضيحات روشن به ذهنتان رسيد؟ جرا بعضى توضيحات را بر
بعضى ديكر ترجيح داديد؟ جرا بعضى توضيحات را كلا كنارنهاديد؟ أيادر جريان درس
عقايدتان را تغییر دادید؟ چه جيزى سبب اين تغييرات شد؟ و...
(hip او وولو لب تسس /)0/2/00© Aico! ld Gee sla)
ضروری
صفحه 31:
©. معلم به عنوان مدرس پژوهش به
دانشآموزان
شعباني وركي و طاهره جاريدي (9720) مولفههاي تدریس فعال
مبتني بر روش حل مسكله را به این شرح مرفي نمردداد:
») آمادسازي برلي يادگيري؛ مواجه کردن دانشآموز با مسئله و كمك به وي در تعریف مسئله
) تاکید بر فرآيندي از فعالیت؛ گفتگو و پرسش, پیشنهاد راه حلهاي احتمالسي از سسوي
دانشآموزان وگردآوري اطلاعات
©) راهبري معلم در أرزيابي.ب يدراه حل پيشنهادي: نتيجهگيري دربارة تأثیر رامحل و امکان
استفاده از أن در موقعيتهاي مشا
الگوي تدریس کاوش؟ یر مان کنيل مق هرا را را معلمان ارائه
ميكند. آموزش كاوشكري براي آن تدوين شده است تا دانشآموزان بهطور مستقیم به جریان
علمي كشائده شوند. شلنكر (0006) كزارش ميدهند که آموزش كاوشكري موجب
اقزايش فهلم از علم؛ » توليد در تفكر خلاق و مهارتهابي براي دريافت و تحليل اطلاعات
صفحه 32:
0 معلم به عنوان مدرس پژوهش به دانشآموزان
اصل آموزش کاوشگري بر اعتقاد به آماده ساختن يادگيرندهاي مستقل قرار دارد؛ نظریه
ساچمن در این زمینه چنین است :
0) شاگردان وقتي با مستله شگفت آوري مواجه شوند به كارشگري ميپردازند.
) آنان ميتوانند نسبت به راهبردهاي تفکر خود آگاه شوند و تحلیل GUT را یادگیرند.
) راهبردهاي جدید را ميران بطور مستقم آمرخت و به راهبردهاي مرجود داشآموزان
He
دانشآموزان از آزمایش » نوخاسته بودن ماهیت gee 2 كاوشگري جمعي به رد رشد تفکر و
منأسب دیگر كمك ميکند (جریس» ویل ترجمه بهرنگي؛ ۰97200 ص nies 3 oa
معلم با طراحي مناسب تدریس» شرایط لازم را برلي هدایت كنجكاوي دانشآموزان در مسیر
کسب مهارتهاي مقدماتي نحوه انجام پژوهش مهیا ميکند و با این لقدام به ایجاد جامعهاي
علمي - تحقرقاتي کماك مينماید. يانگيزي مسئله محور تانشآموزان را فکور ونسبت به مسا
اجتماعي حساسبار ميآورد.
صفحه 33:
مفهوم مساله در روش آموزش حل مساله
مسئله به عنوان موتور محرکه انواع پژوهش؛ اشاره به موقعیت با تكليفي دارد که شخص در
مواجهه با آن» با استفاده از اطلاعات و مهارتهايي که در ن لحظه در اختیار دارد؛ قادر بة
پاسخگويي سریع و مناسب نميباشد؛ در واقع لو در آن لحظه با مسئله روبهرو است.
فرض کنید شما در اتاقي قرار دارید که در آن دو طناب با فاصلهاي از سقف آویزان شده و از
شما خواستهشده ات که آن در طاب زا به هکره . فاصله دو طناب به گونهاي است که
نميتوانید با در دست گرفتن يكي از آنها و رفتن به سوي طناب دیگر این طناب را هم در دست
بگیرید و دو طناب را به هم نید. این وضعیت براي شما يك مسئله را به وجود آورده
3 توانیدبلافاصله آن را حل کنید. بنابراین» ويژگي مهم مسئله آن است که با اولین
ياسخي كه به ذهن ميرسد نميتوان لن را حل كردء بلكه حل .كردن مسئله مستلزم استفاده از
دانشها و لصول آموخته شدة پیشین در تركيبي تازه است.مورگان و همكاران Ge MOOR)
6) گفته اند «به طور كلي مسئله عبارت لست از تعارض با تفاوت بین يك موقعیت
موجود و موقعیت ديگري که ما ميخواهيم ایجاد کنیم» (سیف» 929ص 609).
صفحه 34:
©. معلم به ec مدرس پژوهش به
نشآموزان
* جان ديويي اولین مرحله پژوهش را مواجهه با مسئله
ميداند (دلاور» 90» ص-43) بنابراین در آموزش
مبتنفي بر روش حل مسئله با پژوهش, دانشآموزان در
تدریس بانوعي ابهام و سردرگمي شناختي روبهرو
ميشوند که با راهنمايي و هدایت معلم در مسیر رفع آن گام
بر ميدارند و از رهگذ رن دانش و آگاهي خود را ALL
ميدهند. روش حل مسئله انگیزه و علاقهمندي بيشتري را
براي يادگيري در دانشآموزان ایجاد ميکند. ایسن يادگيري
پایدارتر از يادگيري در سایر روشها است.
صفحه 35:
0 معلم به عنوان مدرس پژوهش به دانشآموزان
توانايسي حسل مسئله در دانشآموزان را ميتوان از طریسق آموزش شيوههاي
درست برخورد با مسئله افزایش داد. همچنین در اکثر موضوعهاي درسي
ميتوان مسائل مختلفي را طرح کرد و از دانشآموزان خواست تا به حل كردن
آنها بيردازند. اما به قول يلون[)] و وينستاين[[2©] (0©7878) حل مسئله به
معني بالاترين سطح فعاليت ذهني را نبايد با مسائل معمولي که معلمان در
مدارس به عنوان تمرين براي يادكيري مطالب آموزشي به دانشآموزان ميدهند
و به آلسن حل مسئله ميكويند, اشتباه کرد. یلون و وینستاین ميگوینده از
دانشآموزان سوالهايي بيرسيد كه با تكرار آنجه قبلا ياد گرفهاند نتوانند انر
جواب دهند؛ يعني سؤالهايي كه دانشآموزان را به انديشيدن وا ميدارند (سيف.
6 صص 2-666 620(
[01] - موب
Oviwieia - [C] °
صفحه 36:
.معلم به عنوان مدرس پژوهش به دانشآموزان
* طبقهبندي مسائل قابل ارانه به دانشآموزان» آموزش
مهارتهاي حل مسئله تشویق دستاوردهاي آفرينندة
یادگیرندگان» محدود ننمودن تجارب کودکان بسه موارد
خاص و احترام به تفاوتهاي فردي از جمله فعاليتهايي ذکر
شدهاند که ميتواند. در مسیر روش حل مسئله و آفرينندگي
موثر باشند (همان. صص (GGO-GSS
صفحه 37:
راهبردهايي برای تقویت توان پژو هشی دانش
آموزان
۰ 4 . ایجادعلاقه به واقعیت ها: واقعیت ها آنطور که هست
(نهآنطور که با میل و خواست من هماهنگ باشد ) باید
کشف و شناسايي شوند .از اين رو پرورش روحیه انصاف
و ب تعصبي» حساس بودن به جست وجوي حقیقت در
دائش آموزان به اين مهم كمك مى كند .
۰ 9 . پرورش شهامت متفکرانه: پژوهش واقعیتها را روشن
می کند و روشن کردن واقعیتها ممکن است برای برخی
افراد خوشایند نباشد . پژوهشگر بايد شجاعانه واقعیتها را
بگوید . ( تاثیر بازیهای کامپیوتری بر ....).
صفحه 38:
راهبردهايي برای تقویت توان پژوهشی دانش
آموزان
© . پرورش پشتکار متفکرانه: پژوهش وقت گیر است اما چشمگیر
نیست » پژوهشگر باید توان پیگیری یک کار وقت و طاقت بر را
داشته باشد . بزرگترین دانشمندان اغلب هوش بالايي نداشتند بلکه
آنها از پشتکار بالايي برخوردار بودند .
“6 . توانايي شكيبايي نمودن در قضاوت ها: در رويارويي با پدیده
ها و صحبت ها و دیدگاههای دیگران در ارزشیابی آنها عجله بخرج
ندهیم . در باره آنها اطلاعات جمع کنیم .
٩ . مطالعه و خواندن فراوان : مطالعه ما را مجهز به دانش می
کند و دانش مهمترین ابزار برای انجام پژوهش است .کتاب »
پژوهش و .... مطالعه و خواندن نقادانه» طرح سوالات موثر براي
آرزيابي اظهارات نویسنده و ...
صفحه 39:
راهبردهايي برای تقویت توان پژو هشی دانش
آموزان
۰ 9 . بیننده و شنونده خوبی باشیم . تشخیص خطاها و جنبه
هاي مثبت در يك موقعیتی که دیده ايد یا اندیشه واظهار
نظرى كه شنيده ايد .
٠ با تامل در نظرات موافق و مخالف گوش کنیم ودیدگاه هاي
جدید را با حوصله و دقت بررسي نماییم.
۰ . به نوشتن عادت کنیم . خاطرات خود را بنویسیم .
نوشتن انتقادي و استفاده انتقادي از واژگان در نگارش
» از راهنمايي افراد با تجربه تر استفاده کنیم ( معلمان . 9 ٠
)... پژوهشگران » پدر. و مادر و
صفحه 40:
راهبردهايي برای نقویت توان پژوهشی دانش
lj sal
۰ 9. از مطالب درسی در انجام پژوهش خود استفاده کنیم.
٠ 00 . اندیشه های خود را را در باره موضوعات به
صراحت بیان کنیم .
۰ 0 . تقویت روحیه مباحثه ( با یکدیگر در کلاس درس درب
بارره موضوعات کنفرانس بگذاریم و مباحثه کنیم ).
صفحه 41:
© . معلم به عنوان پژوهشگر(معلم پژوهنده )
٠ در این نقش, معلمان در مسیر ايفاي وظایف خود و در مواجهه با
دشواريهاي تدریس به تولید دانش و اطلاعات قابل کاربرد در
موقعيتهاي عملي ميپردازند. . معلم بزو وهنده یا پژوهشگر عموما
اشاره به این وجه از نقش پژوهش آن دارد. بهبود سطح تدریس
و رفع دشواريهاي فرا روي تدریس هدف اصلي این بخش از
وظایف معلمي است که از مسیر نوعي مطالعه معروف به
ردقي ب ی ل es CE ya ee
پژوهشدرعمل راكه از تحقق اهداف
ose pis ملسي pa, Tad جكوتكني أن ننه
عات ميپردازند» براي حل آنها جاره ميجويند و به
“sb مدوم در جهات تسهيل فرايند آموزش و رفع
ام بر ميدارند. اين وجه با تفصیل بيشتري ارائه خواهد شد.
صفحه 42:
)پیوند سه نقش پژوهشی زمینه ساز
رشد معلمان حرفه ای
ترديدي نیست که نقشهاي سه گانة پژوهشي براي معلمان
از يك سو با یکدیگر و از سوي دیگر با سایر مهارتهاي
آنها پيوندي اساسي دارد و تقویت هر يك از آنها موجبات
تقویت مجموعه تواناييهاي معلمان را در پي دارد.
معلمان حرفه ای با تکیه بر سه نقش پژوهشی ءشادابی و
پیشرفت آموزشی را نصیب دانش آموزان خود می سازند .
صفحه 43:
)پیوند سه نقش پژوهشی زمینه ساز
رشد معلمان حرفه ای
۰ پژوهش پيوندي ناگسستتي با حرفة معلميدارد. از مسيرهاي متعددي میان
پژوهش با حرفه معلمي پیوند برقرار ميشود. معلم با ايفاي نقشهاي متعدد
پژوهشي هم بر دشواريهاي تدریس و آموزش غلبه ميکند و هم دانشآموزان
را براي پيگيري فعاليتهاي پژوهشي مهیا مينماید.
۰ زماني معلم در نقش مدرس پژوهش به دانشآموزان ظاهر ميشود و با co
و اجراي تدریس پژوهش محور دانشآموزان را به مسیر آموزش مبتني بر
مسئله هدایت ميکند. با اين رویکرد معلم سهمي اساسي در پرورش مهارتهاي
پژوهشي دانشآموزان دارد و زمینه ساز تقویت علمي - پژوهشي در جامعه
اشد
۰ در موقعيتي ديكرء معلم براساس تلاشهاي عالمانة دیگران» تدریس خود را
سازمان ميدهد و به مرحلة اجرا ميآورد. در اين رویکرد» معلم در نقش
بکارگیرنده با مصرف کنندة تولیدات علمي - پژوهشي ظاهر ميشود و از
تجارب خردمندانة يزوهشكران براي اراثه تدريس اثربخش آستاده ميکند. این
وجه از نقش يزوهشي معلم شامل همة ابعاد شغلي وي ميشود.
صفحه 44:
)پیوند سه نقش پژوهشی زمینه ساز
رشد معلمان حرفه ای
۰ و سرانجام معلم خود به عنوان پژوهشگر ارانه نقش ميکند. در این
موقعیت وي با کوشش le هنيء موانع فرا ددي را
شناسا! بي نمودهء براي آنها رح زره میک وب بجاو ن مسير
را مور ماد ین تقش معلم ا فيتهاي ذهني خود براي
lng استفاده ميکند که در محدودة عمل وي
وراه آموزش و تدویس ممانمت ایجدميکنند دشواريهايي
که به دلیل موقعيتهاي بومي و ویژه کمتر از طریق پژوهشهاي
کلاسيك قابل پاسخگويي و حل ميباشند.
۰ این سه موقعیت. حرفة معلمي را کاملاً در مسیر فعاليتهاي
پژوهشي قرار ميدهد» به شيوهاي که وي بدون پژوهش و ايفاي
نقشهاي مذکور عملاً از انجام وظایف و مأموريتهاي شغلي خود
باز خواهد ماند.
صفحه 45:
0) ترکیب ساختار حرفهاي شغل معلمي را معرفي و در أن موقعيت
پژوهش را برجسته نمایید.
) سطوح متفاوت ت آموزشي - تربيتي را توضیح دهید.
9) نقشهاي پژوهشي معلمان و نحوة ايفاي مطلوب آنها را
برشمارید.
در نقش معلم به عنوان مدرس پژوهش به دانشآموزان» چه
اقدأماتي باید صورت پذیرد؟
9) يافتههاي پژوهشي مرتبط با آموزش و تدریس چگونه به
طراحي و اجراي تدریس آثربخش کمك ميکنند؟
) يافتة يكي از پژوهشهاي آموزشي - تربيتي را ذکر و کاربرد
آن را در تدریس آرانه نمایید.
صفحه 46:
فصل دوم
انتظار مي رود پس از مطالعة این فصل بتوانید به سوالات زیر
ياسخ دهيد :
0)ضرورت و نیاز به اقدام پژوهی را توضیح دهید .
) تفاوت رویکرد کمی و کیفی را در تحقیقات تربیتی بیان
نمایید. اقدام پژوهی در شمارکدام یک از رویکردهای فوق الذکر
است ©
9 )کرت لوین برای ضرورت اقدام پژوهی چه استدلالی ارایه
نموده است ؟
اقدام پژوهی چگونه می تواند تدریس را بهبود بخشد ؟
صفحه 47:
| اصویربتپریاخنبه مویزع لاقام بزوجي
الف dao I تحقیقات کلاسیک در [] مسایل
OO00.slgs Ms
بسياري از صاحب نظران و سیاستمداران ! خود ا
علطن معتقدند كه 0001100 inom ۲ 0000 چندان 1۳ 11
۲ 00 0000 00 000 00 آآن 00000 00000 0 00001 00 8000 00 00
0 0000 1۲۲ بزوهش 00 0000 000 20۲0۲۲
رويكرد معلم يزوهنده بر اين مفهوم كليدي استوار
است كه رويدادهاي درون كلاس موقعيت هايي
منحصر بفرد تلقي مي شوند كه با تكيه صرف بر
پژوهشهاي کلاسیک و دانشكاهي قابل تبيين نيستند.
صفحه 48:
١ اضورتجرياضن به موضخ لاقام بزوجي
+ هاپکینز ( 60005 ) تاثبر پژوهشهاي کلاسیک را كم
تاثبر در عمل تدریس مي داند و معلمان اغلب ارتباط
چنداني مبان تحقیقات کلاسیک با دنياي شغلي خود قائل
» آرتربولستر نیز مشکل تحقیقات کلاسیک را دوري آنها از
واقعيتهاي جامعه معلمان ذکر. مي کند .
صفحه 49:
0/۲ تا 00۲ oo 00000۲ 00007 ١
٠ جين كلاس مي كويد اطلاعات ده معلم حرفه اي بسیار
موثرتر از نتايج همه تحقيقاتي است كه يك معلم قادر است
از نتايج تحقيقات در دسترس استفاده كند .
۰ مرديت و همكاران وي مي كويند اكّر دانش يزشكي حاصل
از يزوهش را از يزشكان جراح مي گرفتیم آنها دیگر قادر
به انجام كار خود نبودند . اما معلمان جطور ؟ كدام معلمى
است كه به اين نسبت بخواهد از دانش يزوهشى در حوزه
تعلیم و تربیت استفاده کند ؟
صفحه 50:
۵ 0۷0007 00000۲ تلا تلا تلا تن
۰ لانگمن و شالمن ( 600000 ) مي گویند پژوهش کلاسیک
بندرت منجر به بهبود عمل معلمان شده است . گر چه
مثالهاي فراواني از تغییرات پژوهش مدار در كلاسهاي
درس از گذشته و تا بحال وجود داشته است اما اکثر اين
تغییرات زود گذر و کم دوام بوده اند.
صفحه 51:
۲ 000007 0000007 لأا لالالالانا لالالالانا للالاللا
جرا اينجنين است ؟
۷ عمل تدریس با روا خلت یکی 6 که مسا را
مسايل عادي و با راد | نت
نيست ون 000/3 ) ل مله را ايك سوال سلوج ke
كه كر كارورزان ( معلمان ) با ملي غير عادي در
رويرو شوند بر ! اين ديدكاه جكونه عمل خواهند کرد ۳
مهرمحمدي اين tne را تحت عنوان پژوهندگي و ادراک
هنرمندانه مطرح كند و معلمي را شغلي مي داند كه در آن,معلم
ناچار به استفلاگ 6 ادراک" هنرمندانه خود است و از این رو كاهي
از قواعد موجود با جسارت عدول مي کند یا ds كله
وی عقلانیت عملي را بجاي عقلانیت تكنيکي مطرح مي سازد.
صفحه 52:
0۲ 0۲لا تلا ۲ 00000۲ 00007 ١
* استرینگر, بعنوان یک نظریه پرداز بزرگ در حوزه اقدام
پژوهي در مقدمه کتاب تحقیق عملي خود مي گوید وقتي که
نتوانستم علیرغم دانش اندوزي بسیار در حوزه تحقیقات
کلاسیک و آماريي آموزشي بعنوان یک معلم »عمل آموزشي
خود را بهبود بخشم به دنياي اقدام پژوهي قدم گذاردم وبه
این ترتیب توانستم دنياي پیچیده دانش آموزان را بخوبي
درک ودر مسیر بهبودي عمل آموزشي قدمهاي اساسي
بردارم ۱
صفحه 53:
0/۲ تا 00۲ oo 00000۲ 00007 ١
حرفه معلمی با اقدام پژوهی پیوند خورده است
٠ هر آنچه که مطلوبیت آموزشي در خود دارد عملا در
وجود معلم حرفه اي تجلي مي یابد و معلم حرفه اي اعتبار
خود را از حوزه اقدام پژوهي دریافت مي کند .
٠ مدارس اثر بخش و کارآمد بعنوان آرمان نظامهاي آموزشي
با اتکا به نيروي انساني پژوهنده تحقق مي یابند
صفحه 54:
ب . معلم اثربخش سازنده مدرسه اثربخش
معلمان پژوهنده مدارس اثربحش را می سازند
٠ میزان اثر بخشي مدارس به میزان كوششي سنجیده مي
۰ شود که معلمان براي تحقق يادگيري در حد تسلط براي همه
دانش آموزان بعمل مي آورند .(روز و فلوریان ۰ O99
)6 عصه؟)) .)
* در واقع در مدارس اثربخش ؛ دستيابي به يادگيري اثر
بخش بعنوان کلید تحول در مدرسه مطرح مي باشد .
معلم پژوهنده کار خود را براین دیدگاه مبتني مي کند.
صفحه 55:
ب . معلم اثربخش سازنده مدرسه اثربخش
۷درمدارس اثربخش بیشترین فعالیتها بر عهده معلمان
پژوهنده است.آنها عملا پذیرفته اند که باید کار خود را بر
عملياتي نمودن مفهوم يادگيري متمرکز کنند و تعهد دارند
که يادگيري با کیفیت بالا را بعنوان مهمترین هدف و
وظیفه خود دنبال نمایند .(روزن .9009 « Roseu (
چنین مقاصدي است که مدرسه را آثربخش مي سازد.
صفحه 56:
ب . معلم اثربخش سازنده مدرسه اثربخش
رالف ) (GOOF طي مطالعه اي در خصوص عملکرد
معلمان پژوهنده در کلاس درس اعلام نمو د آنها کوشش
ملموسي بعمل مي آورند تا :
0 ) انتظارات مثبت براي همه دانش آموزان ایجاد شود که
هر يك خود ظرفیت مناسب را براي کسب موفقیت دارند
© ) فرصت کسب تجارب موفقیت آمیز براي هر يك از
دانش آموزان را فراهم مي سازند .
) فضا ي مناسب را براي انجام كار جدي توسط دانش
أموزان فراهم مي كنند.
صفحه 57:
ب . معلم اثربخش سازنده مدرسه اثربخش
٠ كندي (©©00292ل0)2-2) اثربخشي مدرسه را
مستلزم ايجاد فرهنكي مي داند كه در آن توسعه
حرفه اي معلمان در اولويت اولر قرار مي كيرد.
در اين فرهنگ مدیریت انربخش كردش اطلاعات
و ارتباطات حاكم است . فرايندهاي برنامه ريزي
بضورتباژ. وز مبادله اي توسعه مب پاید تخصيض
منایع در ارتباط روشن با اهداف صورت مي پذیرد
. تفکر بازتايي تشویق مي شود و راهبردهاي
روشن و موثري براي ارزشيابي ارایه مي گردد.
صفحه 58:
نب . مطم اثزیخش ساژنده مدرمسه الزبخش
انجمن اولياي دانش آموزان در كانبراي استراليا( +6 9006 ) نیز
مدارس اثربخش را با 6 ويژگي مشخص
0 ) رهبري آموزشي
© )معلمان حرفه اي و فکور(معلمان پژوهنده)
) داشتن فلسفه اي روشن و مثبت از یادگیر:
“6 ) استقرار نظام ارزشيابي مبتني بر بازخورد براي دانش آموزان
6 )محیط برانگیزاننده يادگيري
6 ) برنامه درسي فراكير
2 )مشارکت اولیا و جامعه
) کفایت منابع و بهره گيري مناسب از آنها
صفحه 59:
پ) اقدام پژوهي همرا با سایر عناصر
در خدمت يادگيري دانش آموزان قرار می گیرد .
پژوهش در عمل
توسعه حرفه اي معلم توسعه برنامه ريزي
توسعه مدرسه
attp://cd.enb.gov.nkgio
صفحه 60:
1 امفروجات!قام پژوهي
0 تبار شاسی0000 1۳010 000100
۰ اقدام پژوهی بر بستر فلسفي «نظریه انتقادي » یا دیدگاه
فلسفي » انتقادي » استوار است . ديدكاهي كه مي كويد :
«اكر ميخواهي به وا اقعيت بي ببريء بايد نه تنها به شناخت
آن قادر باشي» بلكه بايد امكان اين را هم داشته باشي كه
بتواني آن واقعيت را در جهت بهبودي تغيير بدهي.
(بازرگان» 09 ص ©) »
صفحه 61:
QO000 O0000 O0000000 0
QOO000 OO000 O0000 O0000 O000 0
۰ اقدام پژوهي روشی از تحتیقات كيني است .
» اما پژوهشهاي كيفي در مقایسه با پژوهشهاي كمي جه تفاوتهايي
دارند. پژوهشهاي کمي ريشه در دیدگاه اثبات گرا( ob ppstiviscz)
که با این فرض حرکت مي کند :جلوه هاي محیط اجتماعي واقعيتي
مستقل از بسترهاي طبيعي خود و ديدگاههاي پژوهشگران هستند که
در طي زمان وموقعیتها نسبتا ثابت و قابل مطالعه هستند .
پژوهشگر اثبات گرا » دانش را از طریق گردآوري داده هاي عددي
و رفتارهاي قابل مشاهده نمونه ها و سپس عرضه این داده ها به
تحلیل عددي فراهم مي آورد .
صفحه 62:
QU000 O0000 ۱۱۱ oO
۱ O0000 O0000 D000 0
فلسفه اثبات گرا يك مبناي معرفت شناختي از روشهاي کمي ۰
براي تحقيقات آموزشي فراهم مي سازد . در حاليكه
بسياري از سوالات مربوط به آموزش و برورش در قالب
ريوشهاي كمي قابل سنجش نيستند . ))هال.(0960 .كار]
پژوهش آموزشي را متاثر از سنت هاي ( (BOS) |
پژوهش تجربي مي داند که عمدتا با تکیه بر نظریات
. قاعده هاي كلي و قابل تعمیم از تحقیقات پژوهشي است
Cor . [Gd
صفحه 63:
QO000 O0000 OO000000 0
QO000 OO000 O0000 OO000 o000 0
۰ تحقیقات كيفي ريشه در دیدگاه فرا اثبات گرا
ay) (post positviow ) .52 اين دیدگاه فرض بر اين است که جلوه
cla اجتماعي با تفسيرهاي فردي ساخته و پرداخته مي شوند و اين
تفسیرها بشدت وابسته به موقعیت هايي هستند که آنها را احاطه
کرده است .پژوهشگر فرا اثبات گرا دانش را از طریق درک
پيچيدگيهاي محيطي و با استفاده از ابزار كيفي و انجام مطالعات
جدي و عمقي بدست مي آورد و مرتب آن را اصلاح مي کند .
پژوهشگران فرا اثبات گرا پدیده ها را در بستر طبيعي آنها و با
مشارکت عوامل درگیر در آنها مطالعه مي کنند .
صفحه 64:
۱۱/۱ لالالالانالانانانا1
QOO000 OO000 O0000 O0000 O000 0
۰ تحقیقات تفسيري یک موضع معرفت شناختي متضاد با
اثبات گرايي» مبتني بر اين فرض است که واقعیت اجتماعي
به وسیله افرادي ساخته مي شود که درآن مشارکت دارند .
صفحه 65:
QO000 00000 OO0000000
QO0000 OO000 O0000 O0000 O000 0
پژوهش كيفي انواع گوناگوني دارد که اقدام پژوهي یک ٠
) مورد از. آنها است . مردم نگاري ( حضور در میان مردم
مورد پژوهي » تحلیل محتوا نیز برخي دیگر از شیوه ۰
. هاي پژوهش به شیوه كيفي هستند
صفحه 66:
۱۱/۱ لالالالانالانانانا1
QOO000 OO000 O0000 O0000 O000 0
* اقدام پژوهی (پژوهش درعمل) رويكردي کیفی وجامعنگر براي
معرفي مجموعه تلاشهايي است که توسط معلم به منظور تغییر و
بهبود آموزش و تدریس انجام ميپذیرد . در واقع معلم در مسیر
تدریس همواره با مشکلات و مسائلي مواجه است که براي حل آنها
ناگزیر از مراجعه به تجربههاي خود و دیگران است. اين رفت و
آمد بصورتي متناوب از عمل به پژوهش و از پژوهش به عمل در
چارچوبي سازمانيافته از يك رویکرد علمي به نام اقدامپژوهي
صورت ميپذیرد. این رویکرد که به منظور توسعة تواناييهايي
معلمان براي طراحي و اجراي تدریس اثربخش ارائه شده است»
دربرگيرندة ابعاد و مولفههايي است که در این فصل بیشتر به آنها
پرداخته ميشود.
صفحه 67:
[التاريخجه
۰ اقدام پژوهي را منتسب به کورت لوین و طرح آن را از
سال 096262 توسط وي مي دانند .
۰ وي معنقد بود که اگر پژرهش اجتماعي صرفا منجر به
تولید دانش گرد د ۰ بدون آنکه در چرخه فعا ليتهاي
اجتماعي بهبودي و تغییر. ایجاد کند به مقصود خود نرسیده
است . از دیدگاه وي هدف. پژوهش تنها شناخت جهان و
تفسیر آن نیست بلکه تغییر آن نیز مي باشد . وي اقدام
پژوهي را عاملي نیرومند براي نیل به اين هدف مهم مي
دانست .
صفحه 68:
[التاريخجه
کررتلوین واضع واژة تحقیق عمل( اقدام پژوهی ) این فرایند را بر حسب برنامهريزي» حقيقتيابي و
اجرا توضیح ميدهد
«برنامهريزي معمولاً ب جيزي شبيه به بك ايدة عمومي شروع ميشود. فوا تمد و موی
هر دليل: مطلوة سد. البته» تعریف و دستيايي به عينيتي خيلي رو:
كتيج اولين قدم أين أ با کماه 38 jas 94S oda هستده ایده راب Eats | 5
dy SS یی بشتری مد زم ات اكر اين إولين دورقبرنامهريزي با
فقبت پیش برود» دو مورد پیش ميآید: يکي برنامة كلي در این جهت که چگونه به آن عینیت برسیم و
rasa ae سل ست. gtk gdh بش ی رون
در گیرودار اجراي جنگ اين قدم دوم به بردا 7
ی 0
شده بر رد. سپس» ۳ برنامهریز: بعدي مورد استفاده قرارداد»
assy Sah Portilla tinge reall a Sal 3 برنامة 4s
گرفت؛ و سرانجام آنکه این pe Ge و کی مش مد
ميدهد. (lows 38S db a) 6 ص 665 - 066).
Oorr & سس ]0[
صفحه 69:
[التاريخجه
۰ لوین تحقیق عمل را داراي سه ويژگي مهم ميداند که عبارتند از:
مشارکت» دموکراتيك بودن و کمك هم زمان به تغییرات اجتماعي و
علوم اجتماعي. از نظر او حلقههاي تحقيق عمل با تكرار دورة
کامل» در مراحلي دیگر منجر به حقيقتيابي بیشتر مي گردند. در
واقع حلزوني از آن حلقهها با طي مجدد مراحل شکل ميگیرد.
٠ كورتلوين اين نوع روش تحقيق را بيشتر براي مسائل
اجتماعي و جنگ وضع کرد و هدفش بهبود اوضاع و شرایط از
طریق بررسي اعمال انجام شده و به دنبال آمن تصميمگيريهاي
مناسب بود.
صفحه 70:
[التاريخجه
٠ تعجب نكنيد كه اكر كفته شود جنبش اقدام بزوهي در زبان
cla تخصص هاو موقعيت ها در طول تاريخ طيفي از
اهداف را بخود اختصاص داده است . اما با اين همه تنوع :
٠ اقدام بزوهي اغلب با اين مفهوم كليدي تعريف مي شود كه
عمل بدون تفكر و تفكر بدون عمل راه به جايي نمي
برند .با عمل بدون تفكر به يادكيري نائل نمي شويم و با
تفكر بدون عمل قادر به تغيير محيط نخواهيم شد . ,( هوكز
(CODE «Se 5
صفحه 71:
[التاريخجه
. به اين ترتيب هدف اصلى اقدام بوهى بهبود عمل است ٠
٠ بينش بدون عمل » رويايي بيش نيست » عمل بدون بینش
تنها هدر دادن زمان است . بينش با عمل است كه مي تواند
جهان را تغيير دهد (باركر » (09©)0 به نقل ان شعباني
وركي و ديكران عص 097 960۰ ).
صفحه 72:
عمل و پژوهش
پیوند واه هاي «عمل» و «پژوهش» مشخصة اصلي اقدام پژوهی را روشن
وبرجسته ميسازد. این مشخصه یا ويژگي عبارت است از آزمون و بررسي
اندیشهها در عمل به مثابة وسیله و ابزاري که به بهبود شرایط اجتماعي و
افزایش دانش ميانجامد ( هاتن و همكاران»76 © 0©6).
تركيب يا بيوند بين يزوهش و عمل از ويزكيهايي است كه در اغلب تعاريف
اقدامپژوهي مشهود و بارز است مك نیف و همکارآن (4963) هی توجه
تأكيد بر اين ييوند » عبارتي را به نقل از استفان کمیس و رابین مك تا
(1906) بیان کردهاند. «انها با پیوند دو اصطلاح اقدام و پژوهش:
چهرة اصلي این روش نمایان . آزمون نظر در حین ae به عنوان
وسيلهاي براي بهبود کار و ابزاري براي ارتقاء سطح دانش ... » آنها نتيجه
لیرد که «اين تعریف بر اهمیت اقدام تأکید دارد . ما با این نظر موافقیم كه
اقدام باعث به جريان افتادن يزوهش ميشود و نيروي برالكيز انندهاي به
حساب ميآيد . اقدام يزوهان أغلب نسبت به آنجه انجام ميدهند متعهد و
علاقهمند هستند » ( مك نيف و همكاران» 00 ما
صفحه 73:
عمل و پژوهش
دوم , اقداميزوهي به مشاهدة منفعل محدود نموشود بلكه ادامو عمل را در مركز توجه خود دارد. اين
تمركز توجه ايجاب ميكند كه محققان به كونهاي در عمل دركير شوند كه به بهبود اقدامات تدريس در يك
كلاس خاص يا در يك مدر ی
te » اقداميزوهي دمكراتيك[1)] است . اين شيوة يزوهش ميزان بيشتري از كفتكو و تعامل بين همكاران
را ترغيب کرده و مشارکت فعال در تلاش مداوم براي بهبود تدریس را ایجاب ميکند .
چهارم ۰ اقدامپژوهي نظاممند[2)] و فکورانه[0] و در چرخهاي چهارمرحله اي انجام ميشو
أنجه مسلم است در اقداويزو هي به طور همزمان روي شناخت اقدام ى وز PSI Cel ga
ميشود . به عبارت ديكرء اقداميزو هي و برا ا شناخت و نيز بهبود موقعيت أموزش
اقداميزوهي رویکرد بهبود تعلیم و تربیت از طریق تغییر آن و بای و آموختن از هو و نتايج
(ae Sod Oey see pe ee as
اقداميزوهي كاملاً أبسته به موقعيت|] ] است؛
تلاش ميكند تا آن مشكل را در همان موقعيت حل كلد.
يس از تشخيص مشكلي در يك موقعيت خاص
* [0] مسمس
[OC] ۰ مس
۰ (0] میج
۰ 4 ده
صفحه 74:
عمل و پژوهش
کارسون و همکاران ( 1900 نیز اقدامپژوهي را تركيبي از
عمل و پژوهش و تلاشي براي شناخت اقدامات تربيتي به منظور
اصلاح و بهبود محیط آموزشي تعریف ميکنند و بر این نکته تأکید
دارند که بیشتر كساني که در يك پروژه اقداءپژوهي مشارکت
داشتهاند» از نقش و جایگاه تجربه سخن ميگویند.
آنها در پاسخ به این سوال که اقدامپژوهي چیست. ميگویند :
اول از همه ء اقدامپژوهي جنبة عملي[] دارد . به عبارت دیگر»
اقداچپژوهي تلاشي در جهت شناخت بهتر مسائل زندگي oils
كلاس درس و مدرسه و چگونگي رويارويي با آنهاست .
صفحه 75:
ا«+- فرٍیند اقام پژوهی
ديك (1909) پژوهش در عمل را قالبي براي معرفي مجموعهاي از روشهاي تحقیق نکر
ميكند كه عمل [یا تغییر) و پژوهش (با دانستن) را بصورت توآمان مورد توجه قرار مي
دهد. در مسير اقداميزوهي معلم بمصورت متناوب بين عمل و تفكر انتقادي (يا بزوهش) حرکگ
ميکند که نتيجه آن منجر به بهبود درك و در نتیجه بهبود عمل آموزشي است. با این توصیف
اقدامپژوهي فرايندي تکاملجو لست که منجر به افزایش دانابي در مورد مسانل و پديدههاي
آموزشي موجود در کلاس درس ميشود و در جهت همگرايي تجربهاي معلم در تدریس گام
ao با (10900) تحفيق عمل أموزشي را نوعي روش تحقيق ذكر ميكند كه
ل بسه تدریسس و هلف آسن بهبود اوضاع تدريس است
«تحقيق ق a (cai ee از تحقيق ست اك به بسيلة را برگیر در موقعيتهاي
آموزشي انجام ميشود و هدف أن بهبود استدلال و اعمال عدالت اجتماعي توسط آنها
SUSE ee lob در نتيجه؛ بهترين حالت جنين تحقيقي
این است که با تشريك مساعي افراد درگیر انجام گیرد که در این صورت گروه تحفیق کننده
قدرت و اختیار بيشتري به دست ميآورد.
صفحه 76:
0-[00001 11111 پژوهی
۰ رویکرد معلم پژوهنده بر این مفهوم كليدي استوار است که رويدادهاي درون
کلاس موقعیت هايي منحصر بفرد تلقي مي شوند كه با تكيه صرف بر
بزوهشهاي كلاسيك و دانشكاهي قابل تبيين نيستند .اليوت آيزنر[!)] كه براي
تدريس ماهيت هنري قائل است در يكي از آثار خود » حقيقت تدريس را
مستلزم برخورد ماجراجويانه معلم با موقعيت هاي حادث شده در كلاس درس
مي داند . او یافته هاي پژوهش علمي را از حیث قدرت تعمیم و بكاركيري در
موقعیت هاي خاص کلاس درس . به غایت مساله دار دانسته آنها را فاقد
کارکرد تجويزي ارزيابي مي کند .
٠ آیزنر براي ادراک و تفسیر معلم از وقایم کلاس درس که مبتني بر
ژرفانگري اوست و همچنین راه حلهاي بر گرفته از نبوغ » بصیرت »
خلاقیت » و تخل جایگاه ویژه اي بر خورداراست
Clot Cover. [d]
صفحه 77:
QOO00 OO000 OO00000 0
۰ مفهوم پژوهش در عمل همان طور که بيش تر گفته شد بيش از هر جيز وابسته
و ای ششي است که
بين Bad به عنوان وسيلهاي براي آگا نستن و عمل آموزشي
رابطة ارگانيك برقرار ميکند. ois W000) Sos ER مين
اوه با اوح اه شهرت دار پژوهش مثارکتي؛ بررسي گروهي
بزوهش رهاييبخشء يادگيري همراه با عمل و پژوهش موقعيتي از عناوین
متعددي است Sat om Gl زو هی اه مش ميشوند. اما همه آنها
مضمون مشتركي را در برميگیرند. در بیان » اقدامپژو هي يادگيري ازر
طريق عمل كر: كردن آست. كروهي از إفراد مسئلياي را شناسايي ميكائدء ششي
را براي حل آن هندء جكونكي موفقيت خود را در مسير حل مسئلة
ار وا ششها نتیجه رضايتبخشي را بهدنبال نداشته باشد.
كوشش هام دوبارهاي طويريزي ميشود.
صفحه 78:
QO000 C0000 OO00000 0
* کلهان (060000) اقدامپژوهي را رويكردي براي مطالعه
و حل مسائل آموزشسي توسط معلمان ذکر ميکند.
موضوعاتي نظیر جوّ كلاس» مدیریت کلاس راهبردهاي
تدریس و مواد آموزشي و رفتار اجتماعسي و شناختسي
دانشآموزان ميتوانند در مسیر پژوهش حین عمل مورد
مطالعه قرار گیرند و برحسب نیاز» تغییرات لازم در اين
زمینهها انجام شود. وي مراحل اقداميزوهي را به اين شرح
ارائه ميكند:
صفحه 79:
QO000 O0000 ۱۱ ۵
شکل مراحل اقدامپژوعی !5 دید گاه گلهان
صفحه 80:
QOO00 OO000 OO00000 0
رابطه اقدام بزوهى و عمل
حر
صفحه 81:
QO000 OU000 OO00000 0
۰ مک تا گارت SHS 5 orale Ly Gd 5 52 alail (QOS)
عمیق و نظامدار آنچه مي داند که شخص با آن در گیر
است .
+ هاپکینز و ابوت ( 9056 ) اقدام پژوهي را تركيبي از
عمل و تحقیق مي دانند که فرد در جریان آن مي کوشد تا
عملي را بشناسد » بهبود بخشد و اصلاح کند .
۰ از دیدگاه وایتهد اقدام پژوهي با اين سوال اساسي آغاز مي
شود که چگونه مي توانم کارم را بهبود بخشم ؟
صفحه 82:
QOO00 OO000 OO00000 0
ساندرز و مشدکاتچن (1[)0906] معطمي را يك کار عملي؛ و معلم را یک
«کارورز بازتا کی ری ۳
دارد. همانطور
ستاو نلهايآن با oe too Fgh در كلاس
درس خود عمو ما با موفعیت هام Go sl taal wee شهب
انسانهايي که سراسر بو آیجازنه در حال واکنش است. eres
چنین معلمي؛ در واقع بارور دن انسانها - دانشآموزان یادگیرنده - است؛ و
ان همین رو شيوة عمل وي در حین تدریس باید هدفمند» ماهرانه و همراه با
باشد.
يبايي ب
اعمالي که در موقعیتها و حالات پيچيدهاي چون تدریس اتخاذ ميگردند و
هدف لها توليد نايج مطلوب است مند دأنش خاصي هستند که از آن تحت
عنوان مجموعة «نظريههاي عمل» ياد ميشود (آركريس. ©©06).
[0] ممصاصض؟2) ع( لمم ججلمه 8)
صفحه 83:
QOO00 OO000 OO00000 0
* گي (1960) هدف اقدامپژوهي توسط معلمان را مطالعه و
حل مسائل کلاس درس از طریق به كارگيري روشهاي
علمي ذکر ميکند. بر اين اساس؛ اقدامپژيوهي ناظر بر
مطالعه مجموعهاي از مسائل آموزشي فربا روي معلمان در
سطح کلاسهاي درس است که توسط خود آنها مورد
مطالعه قرار ميگيرد. با اين ويژگي» محدودة فعاليتهاي
اقدامپژوهي در حوزه کلاس درسي و ناظر بر موقعيتهاي
خاص و محلي تعریف ميشود. از. اين رو تعمیم یافتهها و
استفاده از نتایج اقدامپژوهي در سایر موقعیتها اهمیت
چنداني پیدا نميکند.
صفحه 84:
QOO00 OO000 OO00000 0
* با وجود تمامي تغییرات و تحولاتي که مفهوم ( اقدام
پژوهی )تحقیق عمل پیدا کرده» هنوز در تمامي تعاریف
جديدء تعريف اولية «لوين» و به خصوص مفهوم
«حلزون» در برنامهريزي» عمل» مشاهده و بازتاب حفظ
شده است,
صفحه 85:
QOO00 OO000 OO00000 0
اقدام يزوهي از طریق یسك حلزون خود - بازتابسي[] از چرخههاي برنامهريزي عمل»
مشاهده و تفکر یا بازانديشي شکل ميگیرد و تکرار ميشود. در حقيقت اقدام پژوهشي يك
فرایند يادگيري نظامدار است که در جریان آن افراد دست لندرکار با تدبیر و اندیشه دست به
اقدام ميزنند . اعرابي و ايزدي عبارت «پیچش کنش و واکنش تحقیق عملي» را براي
توضیح روش اصلي تحقیق عملي یا اقدامپژوهي برگزیدهاند . استرینگر روش اصلي تحقیق
عمل را چرخهاي از مراحل نگاه کنید. فکر کنید» عمل کنید» معرفی ميکند وادامه ميدهد
مشارکت کنندگان در تحقیق» هر مرحله » جزئیات فعالیتها و آقدامات خود را از طریق
فرایند مستمر مشاهده ؛ تفکر و عمل مورد کندوکار قرار ميدهند؛ بعد از تکمیل هر مرحله
آنها را بررسي ميکنند ( دوباره نگاه کنید)» در مورد آنها فکر ميکنند (دوباره فکر کنید) و
باره عمل ميکند ( آنها را اصلاح ميکنند 1 . تجربه نشان مي دهد تحقیق عملی فعاليتي
و مرتب یست . بنابراین مشارکث کنندگان در تحقیق نميتوانند فعالیتها را تا پا
فرآیند قدم به قدم ادامه دهند . آنها مجبورند به عقب برگردند فرایند ها را تکرار کنند ؛ رویه
ها را بازنگري کنند ؛ تفسیرها را مورد بررسي قرار دهند؛ قدمها را جهشي بردارند و
اهي در مسیر تحقیق تغييراتي تند و شدید اعمال کنند (اعرابي و ايزدي» 19726).
[] - امسر ملاع - وه
صفحه 86:
QO000 O0000 ۱۱ ۵
بيشنيازهاي يك تحقیق عمل (اقدام پژوهی ) چیست؟
حداقل بيش نيازهاي يك تحقيق عملء ازنظر گراندي و کمیس (1660: ص 66) سه شرط
لازم و كافي هستند:
موضوع اصلي مورد تحت dae اجتماعي استه و چون به عنون يك عمل استراتژیك
در نظر گرفته ميشود» در مستعد بهبود ميباشد.
ه پروژة تحقیق عمل. از طریق حلزوني از دورههاي برنامهريزي» عمل» مشاهده و بازتاب
پیش ميرود» که هر کدام از این فعالیتها به طور خودنقادانه و سيستماتيك به اجرا درميآیند و
از درون به هم مرتبط هستند.
هپروژه تمام آنهايي را که در «تمرین عمل[]» مسئول هستند» در تمام لحظات فعالیت درگیر
ميکند؛ و تدریجا مشارکت در پروژه وسیعتر ميشود تا افراد ديكري را كه متأثر از عمل
هستند در بركيرد و در عين حال کنترل تداوم توأم با تشريك مساعي فرآیند را حفظ کند.
Orwicr 01
صفحه 87:
QOO00 OO000 OO00000 0
۰ در این سطح از فعالیت پژوهشی معلمان » مدیرا ن و سایر
کارکنان مدرسه خود به تولید بومي ترین دانش براي Sa
مسائل محیط کار خود اقدام مي کنند. يكي از آرمان هاي
نظام تعلیم و تربیت دستيابي به هدف کارگزار فکور است
که بتواند با بصیرت واستفاده هنرمندانه از پژوهش »
موقعیت تعلیم و تربیت را ارتقا بخشد .
صفحه 88:
QOO00 OO000 OO00000 0
۰ اهداف اقدام پژوهی
۰ برخی از اهداف اقدامپژوهي به شرح زیر ميباشند:
۲ » ایجاد سازگاري میان عمل و نظریه
۲ ه توسعة تفکر انتقادي نسبت به رويدادهاي آموزشي (سدر من و نایز
به نقل از ساكي
©266)).
۲ ه تغییر و بهبود عمل آموزشي
۲ ه کمك به افراد در افزایش شناخت آنها از موقعیت خود
۲ ه تقویت احساس خود ارزشمندي و اعتماد به نفس در معلمان
۲ » افزايش شناخت از مسائل کلاس درس (رضايي» 1963).
صفحه 89:
QOO00 OO000 OO00000 0
محور وحدت بخش کلية اهداف ذکرشده» توسعة تواناييهاي
معلمان براي درك و فهم بیشتر دشواريهاي آموزش و
تدریس و راههاي رويارويي با آنهاست. پژوهش در عمل
ميکوشد تا با تکیه بر دانش و تجربه معلمان» ظرفيتهاي
جديدي را در حل مسائل آموزشي بگشاید .
صفحه 90:
> > > >>
>> > > >
QOO00 OO000 OO00000 0
* مداخله و مشارکت معلم در امور پژوهشي مربوط به کلاس درس خود
« کاربست سریعتر يافتههاي پژوهشي
* تقویت بیشتر رابطة میان معلمان و پژوهشگران آكادميك
* اشاعة نوآوري و شيوههاي نوین آموزشي در میان معلمان (سرمد و دیگران؛
(ere
» پژوهش منظم براي بهبود کیفیت آموزشي,
« کشف رابطة ساختارهاي آموزشي و مدرسه با عمل تدریس و يادگيري
e آشنايي با روشهاي علمي که به بهبود تدریس کمك ميکنند.
» کشف و فهم طیف منتوعي از راههايي که بوسيلة آنها دانشآموزان به تفکر و
يادگيري دست ميیابند (جانسون» (AOSD
صفحه 91:
Vv
SG )آثاراقدام پژوهی
جفري گلانز(996) مدعي است بررسي پیشینه موجود مربوط به اقدام
پژوهي دال بر آن است که اين رویکرد:
* تصميمگيري را تقویت ميکند و بهبود ميبخشد و احساس بهتري از صلاحیت
و شايستگي در حل مسئله و اتخاذ تصمیمات آموزشي به وجود ميآورد.
« باز انديشي وخود - ارزيابي[1)] را ارتقاء ميبخشد.
* تعهد و پاي بندي نسبت به اصلاح و بهبود مداوم را القاء ميکند .
ه يك جو مثبت تر آموزشي ایجاد ميکند که در آن تدریس و يادگيري از جمله
مهمترین و برجستهترین مسائل مورد توجه هستند .
* به طور مستقیم روي عمل و اقدام تأثیر مي گذارد.
* كساني را که در اين فرایند شرکت ميکنند» توانا ميسازد
[0]- مه _ و۵
صفحه 92:
S )آثاراقدام پژوهی
گلانز در تفسیر این مورد توضیح مي دهد مدیران آموزشي
که دست به اقدامپژوهي ميزنند» دیگر حاضر. نخواهند بود
تئوریها » نوآوريها وبرنامه هايي را که به ظاهر ارزشمند
ميرسند به صورت غیر انتقادي و بدون تفکر بپذیرند . از
اين رو اقدامپژوهي ميتواند موجب تجدید ساختار مدارس و
کلاسها بهطور اخص و منشا اصلاحات آموزشي به طور
اعم گردد .
صفحه 93:
> > > >
> > > ۰
© ) وجوه اشتراك و افتراق اقداميزوهي با ديكر بزوهشها
مك نيف و همكاران به وجوه اشتراك و افترلق اي 3 دیگر aie اشاره كرده و
aoa 1 با ساير تحقيقات
* به دانش جديد منجر و منتهي ميشود
* شواهدي را براي پشتيباني از اين دانش تدارك ميبیند
* فرآیند شكلگيري دلنش جدید را آشکار ميسازد
دانش جدید را به دانش موجود پیوند مي زند
و اما وجوه تفاوت آن عبارت است از :
* اقداميزوهي مستلزم عمل و اقدام به عنوان بخش مکمل و لازم از خود فرایند تحقیق است
* بیشتر از جنبه ارزشهاي حرفهاي محقق روي آن تأکید ميشود تا ملاحظات روش شناسانه
» ضرورتاً پژوهشي درون مجموعه ای[)] است؛ يعني مربي یا کارگزار اعمال حرفهاي خود
را مورد بررسي و پژوهش قرار مي دهد [مك نیف و همکاران 499).
[(l] - اس
صفحه 94:
© ) وجوه اشترلك و افتراق اقداميزوهي با دیگر پژوهشها
براي درك و دريافت تفاوت اقداميزوهي با ساير روشهاي يزوهشي ميتوان
روي نمونهاي که مك نیف و همکاران (4900) ذکر ميکنند. تأمل نمود. آنها
معتقدند که تفاوت بارز اقدامپژوهي با دیگر شيوههاي پژوهشي در تفاوت
موجود بین دو پرسش زیر مشخص است:
» در اینجا چگونه ميتوانم کیفیت کارم را بهبود بخشم (پرسش وایتهد)
» اینجا چه اتفاقي در حال وقوع است (پرسش بسي).
«پرسش "وایتهد" برعکس پرسش " بسي" پرسشي اقدامپژوهي است . پرسش
من چگونه ميتوانم ... را بهبود بخشم نشان دهندة تعهد شما نسبت به راه حل
مفروضي است كه دستيابي بدان به اقدام شما يستكي دارد». .وايتهد .و همكاران
دراينجا باز بر اين نكته كيد دارند كد ويژگي اصلي و بارز اقمپژوهي لن
است كه به بهبود وضعيت كمك ميكند.
صفحه 95:
2 )اقدامپژوهي چگونه به بهبود عمل منجر ميشود؟
* همانطور که مطرح شد. اقداپژوهي وابسته به دو مفهوم
اساسي پژو هش به معناي فرایند بهبود دانايي و عمل
آموزشي است. در حوزة اقدامپژوهي معلم متعهد به مطالعة
پديدههاي آموزشي در محدودة تدریس خود با تکیسه بر
بصیرت و دانايي ميگردد. در واقع رویکرد اقدامپژوهي
معلم را نسبت به وقايعي که پیرامون وي در کلاس درس و
مدرسه رخ ميدهد. حساس و هوشیار ميسازد. در اسلاید
صفحه بعد کارکرد کلی اقدام پژوهی برای بهبود زندگی
ارایه شده است -
صفحه 96:
2 )اقدامپژوهي چگونه به بهبود عمل منجر ميشود؟
: ویژگیهای اقدامپژوهی (به نقل از ریزن و بردبوری» ۲۰۰۱)
ارتقای کیفیست زندگی
> مشارکت و «موکراسی
دانش معنادار از طریق
عمل
صفحه 97:
2 )اقدامپژوهي چگونه به بهبود عمل منجر ميشود؟
صفحه 98:
2 )اقدامپژوهي چگونه به بهبود عمل منجر ميشود؟
٠ اقداميزوهي در آموزش و پرورش ۰ با برجسته نمودن مراحل زیر بهبود عمل
آموزشي را عاید ميسازد: ۲
۰ . آموزش و تدریس در مواجهه با مسائل و مشکلات است: نظامهاي آموزشي
با وجود توسعة کمي و كيفي در طي دهههاي اخیر هنوز با دشواريهاي
متعددي مواجهه هستند که هر آن تحقق اهداف آنها را با مخاطره و بن بست
روبهرو ميسازد. اتلاف تحصيلي در آموزش و پرورش در انواع خود همچنان
هر ساله منابع انساني و مادي قابل توجهي را ميبلعد. براساس گزارش
یونسکو از تعداد افرادي كه در سال ©©0)9 براي آولین بار وارد مدرسه
شدهاند» تقریباً حدود آنها قبل از رسیدن به کلاس پنجم ترك تحصیل کردهاند.
این نسبت در كشورهاي مختلف متفاوت است. براساس این گزارش نرخ ترك
تحصیل در کشورهاي کمتر توسعهيافته به مراتب بالاتر است. در برخي از
کشورها فقط ٩0 درصد دانشآموزان بعد از کلاس چهارم در مدرسه
ميمانند. تکرار پایه يا مردودي نیز به عنوان يكي از مصادیق اتلاف تحصیلی؛
همچنان دشواري بسياري از نظامهاي آموزشي ميباشد (حسنراده 19729۰
صفحه 99:
2 )اقدامپژوهي چگونه به بهبود عمل منجر ميشود؟
٠ برنامة «آموزش براي همه» که بسياري از كشورهاي در حال توسعة و بنگاههاي امداد کار آن
را تأ کردانده تکرام پایه و ترك تحیل را دو عامل بازدارندةکليدي در راهآفزایش
دسترسي آموزشي و دستآورد آموزشگاه ميداند (حداد و همکاران» ()©©0).
۰ میزان تکرار پایه با میزان ترك تحصیل همبستگی مثبت دارد كه كوياي نبود كارايي درٍ
سرماگذاري ها ا اني در بسياري از كشورهاي در حال توسعة
ils از تاماس آون ay ۳ ترجه عضو علي حميدي:
9 0 بهطور كلي پذیرفته شده است که تکرار پایه سودمندي چنداني ندارد و به ناكامي
ترك تحصیل مي انجامد؛ هر چند که هدف از آن افزایش توانايي دانشآموز و
آموزشگاهي او باشد (همان منیع؛ ص ©©).
۰ دشواريهاي نظام آموزشي صرفاً ترك تحصیل یا مردودي را دربرنميگیرد» بلکه شامل كساني
است که بهظاهر مراحل تحصيلي را طي کرده و مدارج لازم را به دست آوردهانده اما در عمل
کمتر به اهداف آموزشي دست یافهاند. براساس گزارش یونسکو تعداد زيادي از دانشآموزان با
وجود اتمام دورههاي تحصیلی به دانش اجتماعي؛ آخلاقي علمي و فرهنگي و مهارتهاي
شده در برنامة آموزشي مدارس دست پیدا نمينمایند. براساس گزآرش بونسکوه نتایچ
7 كشورهاي در حال توسعة نشان ميدهد تعداد بسیار
را تمام ميکنند. حتي مهارت كافي در خواندن هم
زيادي از دانشآموزاني که دوره ابتدايي را
بهست نميآورند [ناصرالدین 18720۰),
صفحه 100:
م )اقداءپژوهي چگونه به بهبود عمل منجر ميشود؟
۰ افت تحصيلي امروزه به درصدي از دانشآموزان با عنوان «ناتوان ذهني»
محدود نميشود Cyl ASL مسئله با استعدادترین و پرتلاشترین و محرومترین
دانشآموزان را نیز دربرميگیرد. ضمناً آنهايي که ترك تحصیل نميکنند و
مدارج تحصيلي را با ظاهري موا نیز طي ميکنند در تعاریف جدید
مشمول در برگيرندگي نوعی از اشت تحصيلي ميگودند. از افت تحصيلي
دانشآموزان حاضر در کلاس که بهدلایل متعدد با وجود نبود انگیزش لازم در
کلاس درس ميمانند به اجساد مومياييشده تعبیر شده است که عملاً خود را از
مسیر دانش جدا نموده و ميزهاي مدرسه را با بيانگيزگي آموزشي اشغال
نمودهاند. این افراد نیز به اندازة افرادي که ترك تحصیل نموده ایجاد نگراني
مينمایند و تهديدي علیه ابعاد سلامت در جامعه به شمار ميآیند (میرزا
رضايي. ©©6©).
صفحه 101:
<)اقدامپژوهي چگونه به بهبود عمل منجر ميشود؟
* ©.معلمان و مدارس کانون بهبود یادگیری هستند: تجربیات و مطالعات متعدد» حکایت از نقش
محوري مدارس در تحولات آموزشي دا د. امروزه اعطاي اختیارات براي تصميمگيريهاي
آموزشي در سطح مدارس به نحو قابل ملاحظهاي در حال افزایش است.
۰ إين رويكرد مبتني بر اين فرض اساسي اسست كه مديران و معلمان بعوليل سطع تملس cS
كه با دائشاموزان و فعاليتهاي ياددهي - يادكيري دارند بيش از ديكران صلاحيت مطالعة
راههاي بهبود آموزش را دارا هستند بتابراین باید در مسير اين هدف اختيار داشته باشند و
متناسب با آن براي اعمال اين اختيار مهارت و توانايي لازم را بهدست آورند.
۰ رويكرد مدرسه محوري كه امروزه در بسياري از نظامهاي آموزشي مورد توجه قرار كرفته
است در بي تحقق جنين اهدافي است. مدارس بهعنوان مؤسسات اجتماعي كه وظايف بيجيدماي
را عهدمدار كرديدهاند بايد همسو با نیازهاي خود قدرت انتخاب و تصميمگيري در مورد
مسائل آموزشي را نیز داشته باشند. توسعة نظامهاي آموزشي بدون توجه به نقش مدرسه و
کارکنان آن عملاً ناکام خواهد ماند.
صفحه 102:
م )اقداءپژوهي چگونه به بهبود عمل منجر ميشود؟
٠ باتكيه بر اين رویکرد مدیران و معلمان به عنوان پايههاي
تصميمگيري در سطح مدارس مطرح ميشوند که باید خود
اقدام به طراحي و اجراي برنامههاي آموزشي نمایند و خود
مسیر تحقق اهداف آموزشي را با بینش و بصیرت هموار
سازند. نقش سایر بخشها صرفاً ارانه خدمات حمايتي و
پشتيباني است و در مدرسه بیشترین فعالیتها براي بهبود
نظام آموزشي طراحي و به مرحلة اجرا درميآید.
صفحه 103:
م )اقداءپژوهي چگونه به بهبود عمل منجر ميشود؟
9 معلمان در نقش رهبران تحول آموزشي ظاهر ميشوند: در مسیر تحولات
آموزشي همواره معلم نقش برجستايداشته است يويزه در طي دو دهة
اخیر» تعبیر رهبران آموزشي از معلمان بیش از گذشته مورد استفاده قرار
گرفته است که بهنظر برخي واسطة رسوخ رویکرد اقدامپژوهي در ساختار
حرفهاي معلمان بوده است. كارنجاي فارن [000) گزارش ميکند که
معلمان اگر اختیار نیابند و به عنوان افراد حرفهاي عمل نکنند» قادر به انجام
تغییرات مهم آموزشي براي بهبود نخواهند شد. بعدها مطالعات متعددي منتشر
شد که نشان ميداد معلمان باید به عنوان رهبران» مشارکت فعالي در فرایند
تغییر مدرسه داشته باشد تا تغییرات همراه با باشد (كانلي و مانسي[0]
0 لیرمن[0] 006 يورانسكي و نيكلا[2] م06©7).
- نت ون
[6] - سار
[9] - ساسا ناس
صفحه 104:
معلمان در نقش رهبری آموزشی
براي توصیف ويژگي نقش رهبري آموزشي در حرفه معلسي» پژوهشگران زيادي تلاش
نمودهاند. يك طبفهبتدي از انوا اين ويژگيها که موردتوافق افرادبيشتري است» چنین آست:
ويژگيهاي معلم در نقش رهبري :
») خبرگي آموزشي و تدریس دارد و دانش خود را با سایر همکاران و متخصصان مبادله
©) خود را با تغييرات حرفهاي هماهنگ ميسازد. همگام با دانش معلمي حرکت ميکند.
©) دائماً براي ايجاد فرصت بهتر براي يادگيري دانشآموزان تلاش ميکند
*) به انجام مطالعه از طریق اقدامپژوهي و تعیین اثربخشي آن دلبستگي نشان ميدهد.
) با دیگر همکاران؛ اولیا و سایرین در مورد موضوعات آموزشي؛ تشريك مساعي دارد
) از حیث اجتماعي هشیار و با مسائل درگیر ميباشد.
) با انواعي از مدلهاي تغيير از طریق پژوهش در عمل مرتبط است. 9) مشاوره و
راهتمايي معلمان تازهکار را برعهده ميگیرد.
9) در برنامههاي آموزشي دانشگاهها و مج امع علمسي شرکت ميیابد. 000) در تصمیمات
ریسك پذیر مدرسه شرکت ميجویند (واین» 0000۵
صفحه 105:
)اقدامپژوهي چگونه به بهبود عمل منجر ميشود؟
*. توسعة توانايي حرفهاي معلمان مورد تاکید قرار ميگیرد: اقدامپژوهي «تواناسازي شغلی[]» معلمان را به عنوان
عامل بهبود عمل آموزشي در محدودة اهداف خود قرار ده است. در این ارتباط گامهاي موري به شرح زیر برداشته
«خوداتكايي شغلي: از طريق اقداميزوهي به طور قابل توجهي به دانش و توانايي معلم براي مطالعه و حل مسائل
مربوط به أموزش و تدريس تكي مر ی و راهبري و حل مسائل و
مشكلات فرا روي تدريس مطرح ميشود. اين رويكرد؛ معلم را در مسیر هموارسازي موانع متعدد تدریس فعال نگاه
ميدارد و مانع از توقف پيگيري وي در مطالعه با این فرض سنتي ميگردد که این کار متولیان ديگري دارد و بايد
توسط آنها مدیریت گردد.
هفهم الگرهاي مزثر تدریس و يادگيري: معلم از طریق رویکرد پژوهش در عمل فرصت فراواني را براي آزمون انواع
الكو هاي تدريس بعدست أميأورد ول رهكثر ين دام الُوهاي مسبت راب گزیند و از آنها استفاده ميکند. به
عبارت ديكرء معلم با بهرمكيري از اقداميوهي باطور مستمر در مسير بهبود و تكامل شيوههاي تدريس و آموزش خود
ام برميدارد.
«مشاركت عملي در توليد دانش و اطلاعات: در رويكرد يزوهش در عملء معلم خود در نقش پژوهشگر در جهت تولید
دانش و اطلاعات مورد نیاز خود براي آموزش كام برميدارد. در واقع؛ در ابن رويكرد معلم از اين كه صرفا در
مواجهه با فرايند توليد دانش نقش منفعلي را ايقا كند دوري ميجويد و خود به عنوان يك فرد نوانا در مسير توليد دائش
حضور مويابد و در اين فرايند مشاركتي فعالانه به عمل م يأورد.
- سوه
Open pur ۱ - 6[
صفحه 106:
م )اقداءپژوهي چگونه به بهبود عمل منجر ميشود؟
«برهيز از تعصب: اقداپژوهي معلم را وادار ميکند تا دانش و بینش خود را در خصوص
ta 4g ott See Et ike آموزش و پرورش
ثیر آنها بر تدریس و از دستاوردهاي پژوهش در عمل توسط
معلمان |. در مسیر پژوهش در apg de ر درك شواريهاي فرا روي
تدریس به کسب آگاهيهاي a eee لاد
این آگاهیها قادر به ترسيم جشمانداز اميدوار كنندمتري از تدريس كردد؛ در مسير أن
نامهريزي كند» برنامه رأ اجرا نمايد؛ ثمربخشي اجراي برنامه را ارزيابي كند و براساس
تجربة جدید گمهاي بعدي را موثرتر بردلرد.
توجه» مشاهده» بازتاب و تفسیر: بهرهمندي از رویکرد اقدامپژوهي توسط معلمان آنها را قادر
ميسازد تا با توسعة و بهكارگيري شيوههايي از پژوهش که مهارتهاي حل مسئله و
تصميمگيري آنها را ارتقاء ميبخشد: باید مهارت مسئلهيابي را
در حوزة تدریس کسب کنند» به مدد اين مهارت مسائل رل شناسايي نمايند» براي حل
کنند. انديشة خود را وارد عمل سازند و تأثير آن را مورد ارزيابي قرار دهند. اين فعاليتها
معلم را بارور از مجموعداي از تواناييها مينمايد كه نتيجة لنها در انتخاب برئر و تصميمكيري
مناسبتر تجلي ميباید.
صفحه 107:
2 )اقدامپژوهي چگونه به بهبود عمل منجر ميشود؟
9,تفکر انتقادي معلمان توسعة ميیابد: رویکرد رو مش بن ی مت و3 ی
دسترسي به وضعيتي بهتر است. در اين مسیر معلم بهطور مدا ت آموزش و تدریس خود
و يادگيري دانشآموزان را مورد سوال قرار ميدهد و در جهت یافتن پاسخ براي آنها به تفکر
| دنشآموز یا دانشآموزان در مسیر یاد 3 بذ 5
ميتوانم وضعیت تدریس خود را بهبود بخشم؟ ان آموزش بهتري را براي
clashes خود ارانه مينمایند؟ چرا برخي دانشآموزان بهتر از برخي ديكر ياد ميكيرند؟و
فلسفی[0] را در میان معلمان توسعة ميبخشد و پويايي حاصل از داشتن
One Gaal as و بادكرري ميسازد . ديدن مسائل با جهات متعدد أنهاء
در قضاوت ؛ زير سوال بردن أنجه مسام يا بديمي تلفي ميشود؛ يمكاركيري
يستن به موارد خاص در مورد زمينهاي وسیع؛ از جمله شاخصهاي این ذهنیت
on) ترجمة بهرنكيء (0©700) كه در رفتآر معلمان در رویکرد passa تجلي بن بيدا
Phibvophic - Drrdeeos -
صفحه 108:
2 )اقدامپژوهي چگونه به بهبود عمل منجر ميشود؟
مکان تصمیمگیری مناسبتری زا فراهم کند
قیف اقدامپزومی ۱
مطالعه ادبیات و
مطالعه و تهیه اطلاعات در محل
وقوع مشکل (اطلاعات
دروتی مدرسه)
سوایق پژوهشی
(اطلاعات بیروتی)
صفحه 109:
م )اقداءپژوهي چگونه به بهبود عمل منجر ميشود؟
۰ الف) اطلاعات بيروني: که در برگيرندة سوابق مطالعاتي موضوع اقدامپژوهي
است و پژوهشگر با مراجعه به آنها فحالیت خود را در يك بستر مفهومي مورد
مطالعه قرار ميدهد و از اين جهت از تجربیات گذشتگان براي اجراي موثرتر
طرح خود بهره ميبرد.
۰ ب) اطلاعات دروني: اين دسته از اطلاعات معرف ويژگيهاي مسئله و
محيطياي است که آين مسئله در آن بهوجود آمده است. اهمیت اين بخش از
اطلاعات به هدف اقداپژوهي برميگردد؛ که بهبود عمل را در محیط واقعي
مورد توجه دارد. تهية اطلاعات دقیق ! هاي مسئله و شرايطي که
موجب پدید آمدن آن گردیده است امکان ي مناسبتر را فراهم
ميسازد. ترکیب اطلاعات دروني و بيروني موجب ۰
تصميمگيري بهخصوص مسائل آموزشي ميشود و در نتیجه تعلیم و تربیت
بهتري فراهم خواهدشد.
صفحه 110:
م )اقداءپژوهي چگونه به بهبود عمل منجر ميشود؟
۰ 9. تغییر و بهبود عمل آموزشي محور اقدامپژوهي است: اصولاً فعالیت
اقدآمپژوهي با عمل آغاز ميشود. در واقع نقطه آغاز در اقداپژوهي عمل است
كه بأيد بهبود يابد. اقداميزوهي بدون در نظر گرفتن يك فضاي علمي قابل انجام
نیست. در ادامة مراحل همجنان موقعيت فضاي اسث كه روند كار رأ
شخ ازد. ارزشيابي عمل براساس اهدآف از پیش تعیین شدهء مرحله
دیگر اقدامپژوهي 1 با عمل در مسیر اهداف در حرکت ميباشد؟ آیا مانع
[)] يا نوعي بي: فضاي عمل را دربرگرفته است؟ مرحلة دیگر؛
بازتاب[] پیرا أيج ارزشيابي عمل است. مشكلات كدامها هستند؟ در اين
مرحله گوشش ميشود تسئله كالبدشكافي گردیده, راههاي کاهش يا برطرف
نمودن آمن شناسايي شود. کدام ساختار کلسي و مفهومي فضاي عمل را با
دشواري مواجه نموده است؟
Orabuck [dl] +
Wistert. [C] *
۰ [] مسب
صفحه 111:
2 )اقدامپژوهي چگونه به بهبود عمل منجر ميشود؟
آيا براي اثربخش نمودن فعالیت موجود» راههاي ديگري را ميتوان پیدا نمود.
ايجاد يك مدل نظري[*0] براي بهبود وضعیت موجود» دربرگيرندة مرحلة بعدي
كار است. اين مدل نقاط قوت و ضعف و همچنین کاركردهاي اقدام پيشبيني شده
را روشن ميسازد و سرانجام برنامهريزي اعمال تغییرات[()] در عمل است.
نظارت بر اعمال راه حل پيشبيني شده (در قالب مدل) به نحویکه انتظارات را به
درستي فراهم سازد» از کوششهاي اقدامپژوه در ان مرحله از کار ميباشد.
بهطور كلي فعاليتهاي اقدامپژوهي در يك فضاي تركيبي از نظریه و عمل به ثمر
ميرسند. همانطور که ذکر شد. همة مراحل اقدامپژوهي با تکبه بر موقعیت عمل؛
سازمان مييابند. ابتدا و انتهاي اقدامپژوهي به عمل ختم ميشود.
این مفهوم در شکل حلزوني شکل شمارة 2 اسلاید به خوبي نمایان گردیده است:
صفحه 112:
2 )اقدامپژوهي چگونه به بهبود عمل منجر ميشود؟
ی
رب
ا اس
ات
9
8
صفحه 113:
خو دآزمايي
0 )چند دلیل بر ضرورت انجام اقدام پژوهی ذکر نمایید .
6 ) ویژگی مدارس اثربخش را بر شمرید .
0 )اقدام پژوهی بر کدام فلسفه استوار است ؟
)استدلال کورت لوین در ضرورت اقدام پژوهی را بیان
نمایید .
9 )ویژگی های معلم در نقش رهبری آموزشی را بر
شمارید .
صفحه 114:
فصل سوم
روش اقدام پژوهی
انتظار مي رود پس از مطالعة اين فصل بتوانید به
سوالات زیر پاسخ دهید :
0)جند مساله اولويت دار برای انجام اقدام پژوهی را
برشمارید .
9) راههای گردآوری اطلاعات در اقدام پژوهی را
بيان كنيد .
9 )راههای اعتبار یابی در اقدام پژوهی را بیان نمایید
) یک گزارش نهایی اقدام پژوهی را نهیه نمایید ؟
صفحه 115:
روش اقدام پژوهی
برای انجام اقدام پژوهی با توجه به ماهیت آن روش کاملا
استانداردی وجود ندارد و پژوهشگر می تواند با توجه به آمادگی
خود یک روش را انتخاب و بر اساس آن کار خود را دنبال سازد .
چرخة اقدامپژوهي بطور کلی از چهار حلقه به شرح زیر تشکیل
ميشود
4 برنامهريزي
© اقدام
2 مشاهده
©6- بازتاب ( تحلیل و تعدیل اقدام ) |
اجرای اين چرخه به زبانهای مختلفی مطرح گردیده است
این چرخه در اسلاید بعد ارایه شده است :
صفحه 116:
روش اقدام پژوهی
بت
Qa
صفحه 117:
خلاصه کامها پر حسب چوخه اقدام و وهی (باز رکان ۰ ۱۳۸۳ >
حلقهما
fant)
ae
مشاهدة
= بازتاب
se
عم مه
Raed RIN GE پژوهش
pur > متفادمند اشنناد/ ومندازکت مریوطدبه آنیخضوع پو هشن
كام ©© جدوین طرح و فراهم کردث مقدمات اجرایی
کم ۶ تصویب رح
گام > درک عرایط موجود و تماطی اقکار با
SUMS 5 Sade
گام تقویت مهارتهای برقراری ارتباط و دصوت
او شرکتکستدکات در اجراق طرح
کلم عم ترجه به اخادق پژوهش و دعوت از ناغلران
moat,
DGS SE AE نظلر برای
اقدام ى يهيود آث
ام( يوقت رم عدت مالم سلا مسال رو ةرسا
كام ۱۰>گردآوری دادهها دريارة وضعيت موجود
گام ۱>باعتگری گریندهضاعت مسككن ورا اعداع: يشنيعد
گام ۲۱۲ اجرای اقدام بهیند
ام Pa Uae ys Gaal esr
كام ٩۶ تحالیل شواهد تآثیر اقدام و تهیه گرارش
عام 616 BU Unlined ثمية هذا
ASN OW EE |
رشن تهایی
صفحه 118:
روش اقدام پژوهی
یکی از رايج ترين اشكال اقدام پژوهی و ارایه گزارش آن در
برگیرنده مراحل زیر است که بصورت تفصیلی تر مورد بحث قرار
مى كيرد :
مشاهده عمل و انتخاب موضوع
توصيف وضع موجود
كردآوري اطلاعات بيرامون مساله ( شواهد نوع اول )
مطالعه و تفكر بيرامون راههاي حل يا كاهش مساله(انتخاب راه حل)
اجراي راه حل
مشاهده عمل و كردآوري اطلاعات بيرامون مساله( شواهد نوع دوم )
بحث و نتيجه كيري
تهيه كزارش
تكرار
صفحه 119:
روش اقدام پژوهی
0 )مشاهده عمل و انتخاب موضوع:
همانطور که پیش تر به فراوانی بیان شد » اقدام پژوهی
ناظر بر بهبود عمل آموزشی است . بنابر این باید
موضوعات اقدام پژوهی از جربان عمل آموزشی انتخاب
شوند .
شما می خواهید با اقدام پژوهی عمل تدریس خود را با رفع
موانع موجود ارتقاء بخشید . بنابر این موضوع خود را از
تدریس و عوامل موثر بر آن بر گزینید . انتخاب موضوع
اقدام پژوهی تابع شرایط خاصی است .
صفحه 120:
روش اقدام پژوهی
تکات لازم برای انتخاب موضوع
با امكانات:واقوان حرفه:اى قنما منطيق ياش ,
مطالعه آن نیازمند به زمانی طولانی نباشد ( بطور معمول
یکسال تحصیلی )
با مطالعه آن زمینه ای برای کاربست و بهبود عمل فراهم
باشد .
حتی الامکان مطالعه آن با مشارکت دیگران انجام پذیرد .
موضع ساده » روشن و برای دیگران قابل فهم باشد .
صفحه 121:
روش اقدام پژوهی
نکات لازم برای انتخاب موضوع
پاسخگویی به آن نیازمند به مطالعه باشد . به عبارت دیگر مساله ای
وجود دارد که واقعا برای آن پاسخ روشنی نه شما و نه دیگران
ندارند .
از نظر اخلاقی و حقوقی موجب ایجاد مشکل نباشد .
موضوع در چارچوب روش اقدام پژوهی باشد . شما نمی توانید هر
مساله ای را با استفاده از اقدام پژوهی مطالعه نمایید .
مرتبط با شغل فعلی شما باشد . شما باید در محدوده کار خود مطالعه
نمایید تا بتوانید از نتایج آن در عمل استفاده کنید .
صفحه 122:
روش اقدام پژوهی
٠ بنابر این در اقدام پژوهی شما با پدیده ای نامطلوب مواجهید
که فراروی عمل آموزشی شما قرار گرفته و برای شما
مشکل ایجاد نموده است . این مشکل می تواند بر روی
پیشرفت تحصیلی و پرورشی یک دانش آموز يا تمام دانش
آموزان تأثیر داشته باشد . بنابراین شما بدون توجه به
گستره ؛ متعهد به بررسی و حل مشکل هستید .
* بدین ترتیب مشکلات تحصیلی و رفتاری یک یا همه دانش
آموزان می تواند منبعی برای انتخاب موضوع توسط یک
معلم پژوهنده باشد .
صفحه 123:
راههاي تشخیص مساله وانتخاب موضوع در
اقدام پژو هي
۰ اما مسایل چگونه شناسايي مي شوند؟
"يكي از راهها مقایسه بین وضع موجود و مطلوب است؟
۰ علل ضعف برخي دانش آموزان در مقایسه با سایر دانش
آموزان کلاس ومدرسه و ...
* چرا برخي از دانش آموزیان در کلاس كمتر از ديكران ياد
مي گیرند؟
. چرا تدریس من در بچه ها ایجاد انگیزه يادگيريي نمي کند ؟
صفحه 124:
اقدام يزوهي
لايك راه ديكر براي شناسايي مسائل بهره كيري از نظريه
هاي علمي است.
با بهره كيري از نظريه هاي علمي بصيرت مي يابيم تا
مسائل فرا روي خود را تشخيص دهيم.
“نظريه ها مبنايي براي درست انديشيدن هستند . آنها ابزاريي
براي صید واقعیت ها در جهان هستند .
صفحه 125:
راههاي تشخیص مساله وانتخاب موضوع در
اقدام پژوهي
* بطور نمونه در نظریه يادگيري در حد تسلط که توسط بلوم ارایه
گردیده »همه دانش آموزان مي توانند به درجه تسلط يادگيري دست
یابند. با این نظریه افت تحصيلي در هیچ سطحي قابل توجیه نیست.
* توجه به نتایج تحقیقات دیگران بویژه در بعد ملي : مانند نتایج تیمز
و پرلز و آمارمردودي و افت در ابعاد گونا گون و استفاده از نتایج
آنان در بهبود عمل.
۰ در پایان مجموعه از موضوعات معلمان پژوهنده در طی سالیان
اخیر ارایه شده است .
صفحه 126:
روش اقدام پژوهی
۶ 6 ) توصیف وضع موجود( تبیین مساله )
* پس از آنکه موضوع خود را برای مطالعه برگزیدید بايد
حسب آن به توصیف آن بپردازید . شما بعنوان یک محقق
بايد بتوانید زمینه ای را که در آن مساله ای فرا روی شما
ایجاد شده» بخوبی توصیف نمایید . اطلاعات جغرافیایی
مدرسه » تعداد دانش آموزان » معلمان » وضعیت فضا و
تجهیزات در مدرسه و همچنین موقعیت اقتصادی -
اجتماعی دانش آموزان می تواند به توصیف وضع موجود
کمک کند .
صفحه 127:
روش اقدام پژوهی
* در ادامه به موقعیت موضوع یعنی کلاس درس دانش آموز یا
دانش آموزان نزدیجته و شرح بیشتری از وضعیت ارایه ی ,دهیم .
بطورمثال اگر دانش آموزی با نمره پایین درس ریاضی رو به رو
است » این مشکل از کی آغاز شده و این ضعف بر کدام مباحث
قوق و كاي استو أو أسدتة -
٠ دقت در توصيف وضع موجود به داوران بيرونى كمك مى كند كه
ققيق تر مواکعیت شتسار | لممورو: اقدامات یعدی Sea hy Mall
ارزیابی کنند .
* نمونه هایی از توصیف وضع موجود توسط معلمان پژوهنده در
پایان ارایه شده است .
صفحه 128:
روش اقدام پژوهی
۰ 6 )گردآوري اطلاعات پیرامون مساله ( شواهد نوع اول )
* شما در این مرحله و در ادامه مرحله قبل اطلاعات ملموس
سنجشی و رفتاری تر از وضع موجود ارایه می کنید . در
واقع شواهد نوع اول هر آنچه را که می تواند به تشخیص
علل مساله کمک کند با خود به همراه دارد . نمونه ای از
اوراق و نمرات امتحان دانش آموزان » توصیفی که دیگران
از وضع موجود ارایه نموده اند و ..
* شما در این مرحله به کمک مستندات قابل قبول و با اتکا به
امار » جداول و اعداد شرحی دقیق از مساله ارایه می نمایید
صفحه 129:
روش اقدام پژوهی
شواهد نوع اول یا داده های تشخیصی مانند آزمایشاتی است
که هر پزشک برای تعیین کم و کیف بیماری در بدو ورود
بیمار به مطب برای وی پیش بینی و سپس بر اساس آنها
اقدام به تجویز دارو می نماید بنابراین شما در اين مرحله
می توانید از. انواع آزمونهای تشخیصی بهره برده و نتایج
آن را در اين بخش گزارش نمایید .
نمونه هایی از. گزارش شواهد نوع اول یا داده های تشخیصی
توسط معلمان پژوهنده در پایان ارایه شده است
صفحه 130:
روش اقدام پژوهی
0 ) انتخاب راه حل :
در اين مرحله شما به استناد شواهد نوع اول و هر آنچه که از مساله
و ابعاد آن می دانید اقدام به تعیین راه حل یا راه حلها می نمایید .
برای افزايش موفقیت خود در اين مرحله تشخیص و راه حل خود را
با دیگران در میان گذارید و از تجربه آنها بهره گیرید . یافته های
تحقیقات پیشین و استفاده از منابع علمی نیز می تواند به شما در
تشخیص درست و تعیین راه حل مناسب کمک کند .
شما بايد در اين مرحله از تمام منابع موجود برای رفع یا حداقل
كاهش مساله بهره كيريد . به عبارتى بايد راه حل خود را با استفاده
از منابع مختلف معتبر سازيد .
نمونه اى از راه حلهاى انتخابى توسط معلمان در انتهاى مطالب
ارايه شده است
صفحه 131:
روش اقدام پژوهی
مرا راهتفن
پس ازآنکه به تشخیص خود و با استفاده از منابع معتبر به راه حلی برای رفع
مشكل رسيديد بايد برای بکارگیری آن برنامه ریزی کنید و شرایط را برای
رفع مشكل مهيا سازيد.
در حين اجرا مراقبت و نظارت بعمل آيد كه راه حل بدرستى و در زمان و
مكان خود به مرحله اجرا در آيد .
اقدام پژوهی روشى خطى و سلسله مراتبى نيست . بنابر اين در حين اجراى
راه حل ممکن است دریابید که راه حل شما مناسب انتخاب نشده و یا اصولا
مساله درست تشخیص داده نشده است . بنابراین شما بر می گردید و از نو
دوباره شواهد تشخیصی را مرور و مجددا مساله را تعیین و به انتخاب راه حل
دست مى زنيد . به اين ترتيب شما همواره امکان تغییر و تعدیل را در همه
مراحل اقدام پژوهی دارید .
صفحه 132:
روش اقدام پژوهی
* شما در حین اجرا باید با مشاهده آثار اجرای راه حل »
تغییرات پدیدار شده را سنجش و ثبت نمایید . ثبت دقیق
تغییریات به شما امکان ارزیابی اقدامات انجام شده را خواهد
داد .
٠ در حين اجرا از همکاران و داوران بیرونی برای کمک به
تعیین ثمربخشی راه حل خود کمک بگیرید . ممکن است
آنها در نحوه اجرای راه حل شما نظرات بهتری داشته
باشند كه بايد از آنها استفاده كنيد .
صفحه 133:
روش اقدام پژوهی
O )مشاهده عمل و گردآوري اطلاعات پیرامون مساله( شواهد نوع
دوم ) :
شما این بار مجددا با مشاهده عمل آموزشی به جمع آوری شواهد با
استفاده از ابزارهای گوناگون می پردازید . شما می خواهید در
خصوص پمربخشی راه حل خود اطلاعات مستند تری ارایه سازید .
بنابر اين اقدام به گردآوری اطلاعات پس از پایان اجرای راه حل
خود می نمایید .
دقت نمایید که اطلاعات جدید با هدف قضاوت گردآوری می شوند
بنابر اين بهتر است از ابزارهای اندازه گیری در مرحله گردآوری
شواهد نوع اول استفاده نمایید تا بتوانید امکان مقایسه دقیق تر وضع
قبل و بعد از اجرای راه حل را ارا یه سازید .
صفحه 134:
روش اقدام پژوهی
9 © )بحث و نتيجه كيري :
+ بحث و نتیجه گيري »آخرین مرحله از يك جرخه فعاليت اقدام
پژوهی است . شماً در اینجا دستاورد خود را پٍ پس از یک فعالیت چند
مرحله ای اراه و در خصوص نقاط قوت و ضعف كار خود بحن
می کنید . بویژه اگر اقدامات شما کمکی به حل مشکل پیش رو
ننموده باشد » شما بايد استنباط خود را از دلايل بروز اين نتيجه
شرح دهيد .
۰ البته ممكن است در جنين شرايطى شما بخواهيد مطالعه خود را با
نظم و سازماندهی جدیدی تکرار نمایید. این ویژگی یکی از محاسن
رویکرد اقدام پژوهی است که کارورز با تعهد و احساس مسوولیت
گام به این راه نهاده و بنابراین با عزم جدی مرحله جدیدی از یک
فعالیت دام پژومی زا بزای حل له اغار ی ندید .
صفحه 135:
روش اقدام پژوهی
. روشهای ارتقاء کیفیت و اعتبار در اقدام پژوهی:
تدبیر اول: ارتقاي کیفیت مشارکت و توسعة ارتباط با دیگران
به نظر ميرسد فرایند طبيعي اقدامپژوهي هیچ وقت بدون حضور و مشارکت
ارزیابان و دوستان نقاد کامل نميشود. وقتي اقدام فرد با بینش پژوهشي ol pad
شود و از محك انتقاد دیگران نیز بگذرد» مقبولیت پیدا ميکند. همان طوري که
پژوهشگران دانشگاهي در هنگام بحسث دربارة يافتههاي خود وجوه مشترك و
جنبههاي افتراقي آنها را با يافتههاي ساير پژوهشگران مورد توجه قرار
ميدهنداقدام پژوهان همواره باید از نظرات افراد ذیربط اطلاع پیدا کنند تا
بتوانند جنبههاي مشترك و وجوه متمایز دیدگاه خود را با سایر نظرات دریابند.
بنابراین» هم پژوهشگر دانشگاهي و هم اقدام پژوه به برقراري ارتباط موثر با
دیگران نیاز دارند.
صفحه 136:
روش اقدام پژوهی
تدبیر دوم: توسعة روشهاي انجام عمل و به حداکثر
رساندن فايدة عملي :
* وقتي اقدام پژوهان تغییر در روشها و اعمال خود را
مشاهده کردند» ميتوانند امیدوار باشند که فعالیت پژوهشي
آنان روا و مناسب بوده است.
صفحه 137:
روش اقدام پژوهی
tt * سوم: افزایش روايي اقدامپژوهي از طریق کثرتگرايي!» و ترکیب
۱ بت yg
كثرشكريى بر روش يشناسي ei اميزوهي حاكم است. قدام پژوهان دامنه
ارتباط و همكاري انسانها با یکدیگر ! سب
ا ا 1 1
ع ea Gr اا
اي کسب دانسش استفاده ge hale ae ee
ی نظرات دیگران eS 2
مراحل اقداميزوهي به اه
مراحل اقا جشوميخرره. يهنيل دليل انتطاد مي و
اسي اقداپژوهي سوگيري كمثري وجود داشته باشد. Sine
مصتاصيام .)
صفحه 138:
روش اقدام پژوهی
۰ تدبیر چهارم: افزایش روايي اقداءپژوهي از طریق انجام يك کار
معنادار:
٠ در اقداميزوهيء معنايي که افراد به موقعیتها ميدهند انگیزه
مشارکت آنها را تشکیل ميدهد. معنادار بودن اقدامپژوهي براي
افراد شرکت کننده ميتواند اهتمام آنها را براي انجام کار بهینه
افزایش دهد و کیفیت کار را تا حدي تضمین کند. اقدام پژوهان مانند
كارمنداني که از طرف ديكران براي انجام پژوهش و عمل
مأموریت یافته باشند» عمل نميکنند» بلکه مانند ارباب و کارفرما در
پي انجام مأموريتهايي هستند که خودآنها تعیین کردهاند؛ يعني اقدام
پژوهان به جاي اينکه پژوهش را براي دیگران انجام دهند» براي
خودشان انجام ميدهند
صفحه 139:
روش اقدام پژوهی
تدبیر پنجم: افزایش روايي اقداءپژوهي از طریق تلاش
براي بايدار كردن بيامدها:
اقدامپژوهي اين ظرفیت بالقوه را دارد که اعضاي خود را
به انجام اصلاحات مداوم متعهد سازد؛ هر چند که ممکن
است از يك همكاري موقت و محدود آغاز شود و در نهایت
به مشارکت فراگیر و پایدار منجر شود. در همة اشکال
مشارکت همكاريها به تدریج شکل ميگیرند و توسعة
ميیابند و در اقدام پژوهی کوشش برای پایدار سازی
تعهدها به بهبود اوضاع می باشد .
صفحه 140:
روش اقدام پژوهی
۱ ۰ _ سوالهاي ناظر بر کیفیت و روايي اقدامپژوهي
1 - آیا اقدامپژوهي در شكلگيري و توسعة روابط اجتماعي و مشارکت جمعي موفق بوده است؟
آیا برنامهريزي و فرایند اقدامپژوهي به وسیله علایق و دغدغههاي مربوط به پيامدهاي
عملي هدایت شده است؟ ۲
© آیا در اقدامپژوهي از همة راههاي ممکن (اصل کثرتگرايي) براي کسب دانش استفاده شده
است؟ 5 1
آیا اقداپژوهي به انسجام فكري اعضاي شرکتکننده منجر شده است؟
آیا اقدامپژوهي راههايي فراتر از عقل نظري براي کسب دانش فراهم کرده است؟
We اقدامپژوهي از روي آگاهي به عنوان رويكردي مناسب براي انجام تحقیق انتذ
> آیا اقدامپژوهي براي لفراد شرکتکننده به عنوان يك کار معنادار ثلقي شده است؟
آیا اقدامپژوهي به پایدار شدن و فراگیر شدن اصلاحات به وجود آمده كمك کرده است؟
صفحه 141:
روش اقدام پژوهی
۰ انواع مرسوم اعتبار بخشی به کار اقدام پژوهی
اعتبار بخشي توسط همکاران
آیا ميتوانید گروهي از همکاران خود را نسبت به اهمیت دانشي که به دست
آوردهاید متقاعد نمایید؟ آبا ميتوانید آنها را قانع كنيد كه عمل شما مسئولانه و
عالي بوده است؟ آیا ميتوانید براي ارزيابي از کار خود معيارهاي روشن ارائه
دهید و براي آن معیارهاء شواهدي صریح فراهم آورید؟
اعتباربخشي توسط فرادستان
آيا ميتوانيد به مدیران خود نشان دهید که کار خود را به منظور بهبود :
دادهاید و روش جدید کار شما با طرحهاي توسعة سازماني سازگار است؟
اعتباربخشي از سوي مراجعان
آیا افرادي که مورد حمایت شما بودهانده موافقند که عمل شما در راستاي منافع
نها بوده است و کیفیت زندگي آنها در اثر مداخلات اعمالشده توسط شما بهبود
یافته است؟
صفحه 142:
روش اقدام پژوهی
اعتباربخشي از سوي جامعة علمي
گاهي لازم است جامعة علمي نقش و سهم شما را در تولید دانش تأیید کند. بسياري از اقدام
پژوهان که پژوهش خود را براي دریافت نوعي جایزه از مجامع علمي انجام ميدهنده بايد آن
را طوري عرضه کنند که قابلیت بررسي داشته باشد.
اعتباربخشي توسط عامة مردم
آخرین گروه اعتباربخش مجموعة وسيعي از خوانندگاني هستند که در محيطهاي سازماني یا
آخر
بخشهاي ديكر جامعه قرار دارند. علاوه بر اعلان عمومي نتايج؛ يزوهش ميتوان أنها رآ
منتشر ساخت. يذيرش انتشار از سوي ات علمي ممكن است وقت زيادي از فرد بكيرد. در
هر حال» تأمل دربارة اينکه يك پژوهش خوب چه مشخصاتي دارده ضروري است. جه بسا هر
كاري داراي جنبه سياسي باشد یا به نظریهها با جنيشهاي اجتماعي مختلفي مرتبط باشد. در هر
Tes: و يافتههاي روا فقط از طریق وارد شدن در زندگي دیگران تداوم مييابد. (نویدی
9909۰
صفحه 143:
روش اقدام پژوهی
۰ روشهاي گردآوري و تحلیل دادهها در اقدامپژوهي
۵ مشاهده ٠
* مشاهده يكي از مؤثرترين و كاربردي ترین روشهاي جمعآوري اطلاعات از
كلاس است. معلم به لحاظ حضور خود در کلاس و ارتباط مستقیم با
دانشآموزان و محیط پیرامون آنها بسياري از اطلاعات خود را از این طریق
بهست ميآورد | yy Se oh ناد درکن سای یه پذندقا و مشاهده هدفدار
تفاوت وجود دارد؛ ولي به هر حال نكاه كردن عادي به كلاس و فرايندهاي
پیرامون آن نیز ميتواند در مشخص كردن ويزكيهاي خاص كلاس مؤثر
باشد . براي اينكه معلمان بتوانند ب«طور دقيق و علمي محيط اطراف خود را
مشاهده کنند باید ماهیت مشاهده را بشناسند و نکات مهم آن را در نظر
بگیرند .از ويژگي این روش آن است که ميتواند همزمان با فرآیند تدریس و
کار معلمان و دیگر دستاندرکاران مدرسه همراه گردد
0- یو
صفحه 144:
روش اقدام پژوهی
مصاحبه 8
مصاحبه با توجه به نوع نگاهي که داریم به دستههاي متفاوتي
مصاحبه ميتواند ساختار يافته ۰ نیمه ساختاريافته و یا باز باشد
مصاحبه كر از يك طرح كاملاً مشخص براي مصاحبه 1
براي مصاحبه شونده قرانت كرده و جواب شفاهي وي را ضبط يا
ی » مصاحبهگر هدف كلي را در ذهن من گرفته و به 1 خاب خو! سوالات را
مطزح کرد ودجریان محلحبه اجه موی پیت سوب د که اطلاعات مورد نيا
این شیوه در مصاحبههاي باليني مورد استفاده قرار
سوالات کلي از قل مشخص نله ولي مصاحیه گر موتواد به صلاحديد خو Sy
شوه رای فرشیه تون
و شناسايي عناصر 0 ن آگاهي ندلشتهاي ایم باشد » نوع مصاحبه به سوي مصاحبه
هاي باز متمايل ميكردد (قاسمييوياء 06723).
1 0ك
صفحه 145:
روش اقدام پژوهی
۶ پرسشنامه
۰ پرسشنامه يكي از معمولترین ابزارهاي جمع آوري دادهها در پژوهش هستند .
وسعت استفاده از پرسشنامه در جمعآوري دادهها به اندازهاي است که در
بسياري مواقع پژوهش و پرسشنامه را مترادف هم به شمار ميآورند . در
اقدامپژوهي نیز معلم ميتواند براي گردآوري اطلاعات از پرسشنامه استفاده
cals ولي باید در نظر داشته باشد که استفاده از پرسشنامه بنا بر ضرورت باشد
. دو نوع پرسشنامه وجود دارد: اول پرسشنامههاي استانداردشده که توسط
پژوهشگراني که به طور مشخص در آن زمینه کار ميکنند » ساخته شده و به
نام پرسشنامههاي استاندارد شده معروف هستند . مقیاسها ۰ پرسشنامه هاي
نگرشسنج ۰ آزمون هاي روانشناسي و .... از جمله اين پرسشنامهها هستند .
نوع دوم» پرسشنامه ها محقق ساخته هستند که پژوهشگر با توجه به نیاز و
هدف خود آن را ميسازد .
صفحه 146:
روش اقدام پژوهی
۰ تدوین گزارش نهایی پژوهش
شما بعنوان یک پژوهشگر باید بتوانید کار خود در قالبی روشن و
قابل فهم برای دیگران گزارش نماید.بطور معمول مراحل و اجزاء
گزارش پژوهش در عمل شامل موارد زیر است :
الف : مطالب مقدماتي
0 صفحة عنوان
9- تشکر و قدرداني ( در صورت لزوم )
<0- فهرست محتوا
©- فهرست شكل ها و نمودارها و جدول ها
صفحه 147:
روش اقدام پژوهی
ب : محتواي مطالب یا متن گزارش
ج : منابع و مآخذ
د : بيوست ها
در صفحة عنوان معمولاً مطالب زیر درج ميكردد :
(0) عنوان تحقیق (0) نام و نام خانوادگي پژوهشگر یا
گروه پژوهشگران (0) محل یا منطقة پژوهش » مثل استان
» شهر » نام مدرسه یا اداره و غیره . ((4) تاریخ ارائه
گزارش ( قاسمی پویا : 905 )
صفحه 148:
روش اقدام پژوهی
۰ نمونه فهرست مطالب
عنوان فهرست مطالب شماره صفحه
جكيده الف
تشکر و قدارني ب
مقدمه وتوصیف وضعیت موجود.
گرد آوري اطلاعات ( شواهد 0)
۰ تجزیه و تطیل دادهها
انتخاب راه جدید موقتي
اجراي طرح جدید
گردآوري اطلاعات ( شواهد 9)
ارزيابي تأثیر اقدام جدید و اعتبار
تجدید نظر و تصمیم نهايي و پی
منابع و مأخذ
بيوستها
( قاسمىيوياء 4965 )
صفحه 149:
صفحه 150:
ضمایم :الف ) تعدادی از الگوهای اقدام پژوهی
تبط نشان می دهد
1 ا 0 ی چهار مرحلة به هم مرد ی
اشكل زير قرآيند بوياى اقداميؤوهى را
صفحه 151:
صفحه 152:
جار جوب فعالیت اقدام پژوهی
a
عمل
۴۲
ارزشيابي
۲
بازتاب
منبع:۲.۳1] ۲۱۷۹۲۲۸۷۰۵۵۱۲۰۷5
صفحه 153:
صفحه 154:
مدل استريتايلد و دیلسون 1982 مراحل اقدام پژوهي گروهي
صفحه 155:
www. 0oiso.utor:ee
onto
مدل بیسنیز 1999 فعالیت های اقدام پژوهی
در این مرحله معلمان به يكث جر 7
رویکرد جديد دست يافته اند كه ب ٠... بازنگري دوس و با گيري
آن را برای استفاده عمل در قالب
يك برنامه اجرایی آماده مي ۱ 27
کننه: ۲ 2
برنامه ريزي و توسعه
در قالب برنامه مرحله اجرا در تدریس و جمع آوري اطلاعات
مي آید. | gee
9 بازنكري تدريس و يادكيري
*بازتاب پیرامون عمل و آنجه در حال اجراست
*گودآوري اطلاعات ازموقعیت تدربس و يادگيري
*تحلیل اطلاعات
صفحه 156:
افزایش اثربخشي
فردي و گروهي
t |
بهبود عملکرد دانش آموزان
امس
تقويت روحية ]ا |
جمعی
مدل سیگور (2000) اقدام پژوهي و توسعه مدارس
موقعيتهاي معمولي آموزشي
جايگزيني فرهنک | |
حرفه اي
کنترل | | فوآوري | انزواي
بيروني
هدايت به سمت
اقدام بزوهي )*—
pel مشاركتي
خودپنداره آیقه آبي كارگري
i
»| اثربخشي پائین
صفحه 157:
مدل مك کرنانز 1991
مرحله دوم عمل
ik
> ۱
wv
تعریف محدد مساله woes
یف مسنله
| بازتاب» توسعه درك ۳
alt نبازها * y
ارزیابی نیازها 10
ارزد
راه حل هاي جدید —
سس بونات اجرا]
5 — تعيين راه —
at انديشي در برنامه عمل زمان دوم توسعه برنامه عمل زمان اول
www.asedorgige:
صفحه 158:
ضمایم : ب ) دو گزارش اقدام پژوهی
موضوع : چگونگي کیفیت بخشي به تکالیف رياضي
طاهره سعیدیان
مقدمه و بیان مسئله
مدت 00 سال است که به عنوان معلم در مدارس ابتدايي شهر
تهران مشغول تدريس هستم. هميشه در ساعات درس رياضي» شاهد
غم و اندوه و نكراني در جشمان برخي از بجه ها به دليل نداشتن
تكليف رياضي بودهام. به أين دليل» كيفيتبخشي انجام تكاليف
رياضي را از جمله هدفهاي اصلي و سرلوحة كار أموزشي خود
در سال تحصيلي جاري قرار دادم و تصميم كرفتم تم تا با استفاده از
روشهاي غير نوشتاري و تجربيات اولياء همكاران مشاوران و
متخصصين تعليم و و تربيت به تقويت و يرورش قدرت تفكر و تحليل
دانشآموزان در ارائه طرحها و روشهاي ابتكاري بپردازم.
صفحه 159:
گزارش فعالیت اقدامپژوهي
»* معمولاً آنچه از رياضي در خانواده به کودك تفهیم شده آین است که درس
رياضي سخت است. در واقع؛ اغلب خانوادهها با بهكارگيري تشویق و ت
تلاش دارند که به بفهمانند رياضي درسي غير از دروس دیگر است
حتماً کودك براي يادگيري آن ملزم شود وقت زيادتري صرف کند. به اين ترتيب
درس رياضي و بخصوص انجام تکالیف رياضي براي کودکان به مشكلي غیر
قابل علاج مبدل ميشود.
۰ امسال 5 ون ياي نوم ابتقاسي متتقول كتريس يوم همچون سالهاي گذشته»
وضعیت کلاس ریاضي به گونهاي بود که دانشآموزان به بهانههاي مختلف
eal ی و آين وضعیت کلامن؛ چه
براي من و چه براي دانشآموزان» بسیار ناخوشایند و کسالتآور بود. CANS
تمرین که باعث کاهش مهارت در انجام تکالیف ميشد» سبب شده بود که نمرات
مستمر دانشآموزان نزول کند لذا تصمیم گرفتم با مطالعه در این زمینه و
مشورت با صاحبنظران» تغييري در این وضعیت ایجاد کنم و مشکل را تا آنجا
که ممکن است حل نمایم. براي این کار با خود دانشآموزان مشورت کردم و
سوالهایم را اين چنین مطرح نمودم:
صفحه 160:
گزارش فعالیت اقدامپژوهي
)- چرا عده زيادي از دانشآموزان از درس رياضي و تکلیف آن
وحشت دارند؟
چرا برخي دانشآموزان هنگام انجام تکلیف به دردهاي مختلف
دچار ميشوند؟
9- چرا برخي دانشآموزان با فشار خانواده تکلیف مينویسند؟
-P چرا برخي دانشآموزان رابطة رياضي را با واقعیت هاي
زندگي درك نميکنند؟
هر يك از دانشآموزان پاسخي ارائه کردند که با وجود آنکه اغلب
آنها واقعیت داشت اما بهانههاي تلخي بود که موجب ميشد
دانشآموزان از نوشتن تکالیف رياضي امتناع ورزند و سستي کنند
صفحه 161:
گزارش فعالیت اقدامپژوهي
گردآوري اطلاعات و شواهد (4)
8 بدا قبل از هر چیز برسشناماي ج بررسي وضعیت خانوادگي و بهداشتي
دانشآموزان براي اولیا فرستادم و از آنها تقاضا کردم که به پرسشنامه جواب
کاملاً درست و واقعي بدهند تا بتوانم از آنها به عنوان يك رهنمود استفاده کنم.
سپس با همکارانم جلسهاي براي جویا شدن علل بيعلاقگي و فعال نبودن بچهها
در انجام تکالیسف رياضسي تشکیسل دادم. در ایسن جلسه نظریات محققان و
کارشناسان مختلف در ایسن زمینسه را مطرح کردم. همچنان که همکاران
نظريهاي خود را بان ميکردشد؛ من نیز تاش ميگردم نکات مهم و عمدة
صحبتهاي آنها را به طور خلاصه یادداشت کنم. جلسة ديگري با مدیر و
معاون محترم دبستان تشکیل دادم. معاون دبستاني به دلیل سابقة طولاني در امر
تدریس تجربیات گرانقدري داشتند و نکات جالبي را مطرح نمودند.
صفحه 162:
گزارش فعالیت اقدامپژوهي
۰ از جمله آنکه «کودکان خالي از اطلاعات قرن نوزدهم ناگهان به کودك مملو
از اطلاعات نیمه قرن بیستم مبدل شداند» مدیر دبستان پیشنهاد نمودند موضوع
را با برخي از والدین و صاحبنظران مطرح کنیم. لذا بنا به پیشنهاد ایشان
جلسهاي با برخضي از اولياي دانشآموزان مدیر و معاون دیستان و دو نفر از
نمایندگان دانشآموزان تشکیل گردید. من نتيجة صحبت و نظریات والدین را
یادداشت کردم . در ضمن از نظرات اساتید مختلف که در شوراهاي متفاوت
مدرسه دعوت ميشدند نیز استفاده کردم.
۰ تجزیه و تحلیل اطلاعات شواهد )0(
۶ پس از بررسي پرسش نامه هساو مطالعسه کتابهاي زیاد و نظريههاي
آموزان» همکاران» معاونست دبستان؛ مدیریت دبستان و مشاوران و
متخصصین اطلاعات حاصل از این فرآیند مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
اشکالات تکالیف رياضي تقریباً مشخص و مواردي که باید در اين زمینه تغییر
و اصلاح یابد. معین شد. خلاصه يافتههاي تجزیه و تحلیل به شرح زیر است:
صفحه 163:
گزارش فعالیت اقدامپژوهي
خلاصه يافتههاي اولیه:
برخي از علل فعال نبودن دانشآموزان در نوشتن تکالیف رياضي به اين شرح بود:
)- همگاني بودن تكليف در سطح كلاس
©- نداشتن تنوع در تكليف
©- بي ميلي بيشتر دانشآموزان در تكاليف نوشتاري
© وضعيت آبارتمان نشيني
©- شاغل بودن اوليا در زمان طولاني
©- وضعيت آبارتمان نشيني
9 نداشتن معيار سنجش در ارزشيا
©- ناآشنايي معلمان به رادهاي شكوفا سازي خلاقيت كودك
0 کار در کلاس به روش رقابتي
0 کار در کلاس به روش انفرادي
0 توجه نداشتن دانشآموزان به کاربرد رياضي در زندگي روزمره
صفحه 164:
گزارش فعالیت اقدامپژوهي
اصول و مباني تکلیف رياضي
پس از مطالعه کتاب هاي علمي بسیار زیاد در این زمینه و مشورت با اساتید» کارشناسان,
همکارآن؛ الیاءدانشآموزان ۶ خود دانشلموزان این نتا حاصل شده که تکلیف در شرایط
مناسب در مدرسه و منزل باید هصورت تکلیف تمر؛ ي تلف آماده سازي تکلیف بسطي و
امتدادي و تکلیف خلاقيتي به دانشآموزان داده ميشود و در نوشتن آنها اصول و مباني ويژهاي
رعایت گردد. به اين ترئیب که:
0- تکلیف باید به دانشآموز ارتقاء دانش» کسب مهارت و نگرش بدهد.
-C طرح تکلیف. خود نیاز به نظرخواهي همکاران مجرب دارد؛ نه اين كه براي رفع تكليف و
مسئولیت ارانه شود.
تکلیف باید بسیار کوتاه (حداکثر پانزده دقیقه) باشد و تمرکز.
به وجود آورد.
<- اگر به دانشآموز تكليفي داده شود که دانشآموز آن قسمت از درس را نیاموخته باشد
برایش مشکل و اضطرابآور لست.
و خلاقیت در دانشآموز
صفحه 165:
گزارش فعالیت اقدامپژوهي
٠ 0- تکلیف باید احساس مسئولیت و سرعت انتقال در
دانشآموز به وجود آورد و طوري تکلیف داده شود که در
طول آن دانشآموز براي زندگي روزمره کسب تجربه کند.
٠ 0 تکلیف باید برپاية علاقهمندي دانشآموزان با وقايعي که
در محیط اطراف آنان رخ ميدهد» تعیین شود.
٠ م تكليف بايد در دانشآموز مهارتهاي اجتماعي (رعایت
casi ابراز عقيده كريدن؛ بیان واضح افکار؛ تشويق
ديكران و ....) و مهارتهاي تحصيلي (تمرين شفاهيء بلند
فكر كردن) ايجاد كند.
صفحه 166:
گزارش فعالیت اقدامپژوهي
الف - تکالیف تمريني
ع تكليف براي تقویت مهارت و دانشهاي کسبشده مناسب است و معمولاً بصورت کتبي
(نوشتاري) ارائه ميگردد. اين تکالیف جهت يادگيري و فعاليتهاي خواندن و كارهاي تمريني و
انفرادي به کار گرفته ميشود. اين نوع تکلیف از قديميترین و باسابقهترین انواع تکالیف است.
ب - تکلیف آمادسازي و آمادگي
اين نوع تكليف جهت أماده كردن شاكردان براي درسهاي روز بعد به كار ميرود و به صورت مطالعة
كتاب درسي؛ مطالعة خارج از كتاب در سي» جمع أوري مطالب و مواد د قبل ان كفزائس در كلاس درس»
حفظ كردن؛ روخوائدن و أ قبل خوائدن دروس انجام مويذيرد.
ج - تكليف بسطي و امتدادي
اين نوع تكليف شاكرد را فراسوي كارها و فعا! اهام اي کلاس سوق ميدهد و موجبات يادگيري دیدگاهها و
مهارتها را در موفقیتهای جدید فراهم آورد. تکلیف بسطي به صورت پروژه هاي طویلآلمدت و از
طلريق فعليت هآي حل مسائل Se بيدا ميكلد.
tae
تکلیف براي مزق خلاقيت ی eS Pa شود. هدایت يك
ود
أز قلمات ارأية شدد أ جمله محتواين امت كدر تخي +
صفحه 167:
گزارش فعالیت اقدامپژوهي
با بررسي و مطالعة اطلاعات جمعآوري شده و تجزیه و تحليل هر يك از آنها به اين نتيجه
رسيدم كه براي «كيفيتبخشي به تكاليف رياضي» با بجهها در سن بايين بايد به روشهاي
و غير رسمي (بازي) با زمان كافي و مواد لموزشي متوسل شوم اكنون به طور اجمالي
به توضيح هر كدام آز أن روشهاخواهم بردا
ازي موجب یبد انكيزه ميشود و زمينه را برلي رقابت سالم آماده ميكند بسياري
دانشآموزان به بازي عشق ميورزند و در آن حال» ابتکار و خلاق: SRST)
زمان: تدریس حل مسئله به زمان احتیاج دارد. توجه باید بر ارتباط میان مسئله و فرآيندهاي
تفكري که ما را به جواب ميرسانده متمرکز شود. به اين سب دانشآموزان باید براي «هضم
کردن» و تفکر كافي در مورد مسئله يعني زمان براي درك موضوع؛ زمان براي كشف مسير
حل و زمان براي فكر كردن به جواب) وقت
مواد آموزشي: مواد آموزشي به مثابة يلى ميان ز رك وال ری انتزاعي الكوريتها
هستند وادر مسير درك مطالب درسي كمك قابل توجهي اراته مينمايند
صفحه 168:
گزارش فعالیت اقدامپژوهي
چگونگي اجراي راه حل )0(
با بررسي کامل آنچه در «اصول و مباني» و «راههاي پيشنهادي»
مطرح شد. به اين نتیجه رسیدم که با تمام هدفهاي ذکرشده در
ابتداي کار «چگونگي کيفيتبخشي به تکالیف رياضي» به روش
طبيعي (غیر نوشتاريی) و غیر رسمي (بازي) که مورد علاقة
بچههاست. متوسل شوم تا به این طریق میل و اشتیاق دانشآموزان
به حل مسئله رياضي بیشتر گردد و محیط را طوري فراهم كنم كه
بعد از آنکه داراي انگیزه و علاقه شدند. کار خودرا از روش طبيعي
(غیر رسمي) به روشهاي رسمي سوق دهند.
صفحه 169:
گزارش فعالیت اقدامپژوهي
نمونهاي از تدریس (راه حل جدید)
تدریس اعداد زوج و فرد
تدريس اعداد زوج و فرد در يكي از كلاسهابي که دا دانشآموزان به ارد
كلاس بزركتر و وسيعتر بود و ميتوانستم با كر تدريسم را به كمك
دانشآموزان و وسایل موجود در کلاس به صورت انفرادي و گروهي انجام دهم.
بازي و فعالیت براي همه دانشآموزان آزاد و اختياري بود إن نفر ا دانشاموزان كلاس در
گروههاي سه نفره آز طریق گروههاي همياري فعالیت کرداند).
مواد و وسايل آموزشي مورد استفاده: كتاب» مدادء اسباب بازي كودكي؛ موزاييك كلاسيء
طناب» توپ» چوب بسنتي» ني؛ انواع شکلات:
فعالیت: «اعداد يك رقمي فرد» : بچه ها با عدد يك شروع به بازي کردند. چند نفر از بچهها از
روي یه موزانيك بریدنده عداي با یله بار طناب زدن ٠ بعضي با يك شکلات یا گزء ساحل با
راه الداختن عروسك و طي کردن یک مثر راه پریسان من يك نفرم» خدا يكي است. كلمه الله يك
تشديد دارد. زهرا: قرآن يكي استء كلمه زهرا يك نقطة دارد. شادي: من يك سرء و يك قلب
دارم. یگانه: خورشید و ماه آیدا: هر انسان ی ستاره در آسمان دارد.
رفته بودند» انجام شد.
صفحه 170:
گزارش فعالیت اقدامپژوهي
« اعداد يك رقمي زوج » : پریدن روي دو موزاييك.۵ يا *6 بار توب را به
زمين زدن مريم: دو جشمء دو كوشء دو دست و يا دارم. اعضاي دوتايي بدنم
يار و دوست يكديكرند
بدين ترتيب تمام اعداد يك رقمي زوج و فرد تمرين شد.
اعداد دو رقمي زوج و فرد: عدهاي از بجه ها با دستهبندي (دهتايي) و به كمك
شكلات كرب ياي زوج و فرد برداطتد؛ از جمله Sp ie
شکلات ی و و Peat
ييشبيني كنيد تعداد ث تقسیم ميکنم زوج است یا فرد؟ پيشبيني هر
كس درست باشد یف شکلات به عنوان جیوه به وم داده ph هد شد
گروهي هفت نفره قایم باشك بازي ميکردند. گروهي دوازده نفره» طناببازي
کردند. يك سر طناب بوسیله هفت نفر و سر دیگر طناب توسط پنجنفر
کشیده ميشد. چهار نفر از دانشآموزان» بيصدا و به كمك هم با کلماث
نقطهدار و تشدیددار جدول ساخته و ارائه دآدند
صفحه 171:
گزارش فعالیت اقداپژوهي
مریم ۲۸ کیلو. دمح
صفحه 172:
گزارش فعالیت اقدامپژوهي
گردآوري شواهد (9)
از تحولي که در روحية دانشآموزان به وجود آمد و از رضایت خاطر همکاران و اولیا تصمیم
دربارة آنجة انجام دادهايم» اطلاعات دقيقتري را جمع أوري كنيم. يك جلسة مشترك با مدیریت
دبستان؛ معاونت و بعضي از همکاران و چند تن از اولياي دانشآموزان برگزار نمودیم. در این جلسه
راههايي را جهت مطلع شدن از نتایج کار پيشبيني کردیم از جمله:
0 ارزشيابي در حضور همکاران از بعضي از مباحث کتاب رياضي مخصوصاً محور اعداد» متر و
سانتيمتره وج و فرد و نیز اززشيابي از مبحث "كمتري و بيشتري و روي هم "كه به صورت يك
واقعیت روزمره توسط دانشآموزان با خرید از سوپر انجام شد.
0 مقايسة نمرات دانشآموزان با آزمونهاي مستمر که قبلاً از هر بخشي گرفته شد.
©- ارزشيابي در ماه فروردین در حضور رابط تحقیقات منطقه...... تحت عناوین (كمتري یا بيشتري
روي هم) انجام شد. انتخاب دانشآموزان نیز توسط ایشان انجام شد و نتیجه بسیار عالي بود. ايشان از
تفكرء خلاقیت و اعتماد به نفس دانشآموزان بسیار خوشحال شدئد و همگي را مورد تشویق قزار دادند.
*4- يك ارزشيايي در حضور معاونت آموزشی منطقه.... تهران؛ مدیریت و معاونت دبستان و كلية
همكاران انجام شد كه نتيجة کار بسیار موفقیتآمیز بو
- ارزشيابي دانشآموزان از عناوین زوج و فرد در حضور اولیا که نتيجة پربار آن باعث مسرت خاطر
أنان كرديد.
صفحه 173:
گزارش فعالیت اقدامپژوهي
۰ ارزيابي از نتایج راه حل اجرا
۰ بعد از اينكه اطلاعات لازم دربارة چگونگي اجرا و نتایج آن
جمعآوري شد و گزارشها در اخنیار مدعوین قرار گرفت. با توجه
به نظرات و انتقادهاي اظهار شده» در جلسه با معلمان و افراد
متخصص و مشاوران در این طرح» تلاش کردیم كاستيهاي نظري
و عملي خود را تا آنجا که ميتوانيم» برطرف کنیم. شواهد نشان داد
که روشهاي متنوع غیر رسمي (بازي) و رسمي (گروههاي
همياري) انجام شده بسیار موثر واقع شده است؛ به طوري که از
ديماه تا فروردین ماه» کل دانشآموزان به سطوح مطلوب علمي
رسیدند.
صفحه 174:
گزارش فعالیت اقدامپژوهي
از آنچه گذشت ميتوان نتیجه گرفت که با اجراي این روشها:
0- دانشآموزان به انجام تکالیف فوقالعاده علاقهمند شدند و شور و نشاط آموختن در لاس بهرجود آمد.
2 تقریباً تمام بچهها در انجام تکالیف خودکفا شدند (خود» طراح مسئله و قادر به حل آن شدند)
تیان يه لين ثنيجة ريسيتل يه لوي غیر نوشتاري که مورد علاقه خاص بچههاست نیز ميتوان
Ah PRA SOSA AR SS +
تصمیم نهايي
جني ريشي أشنا ند از زمان افرزندانشان» نيا براقت مانن وبريت ل و با اصول و
ب آشنا aL aus وش اه اش باکر کته درم اهاي
أموزشي كار كلئد درا سرت تفگ کید (SE
خودباوري و اعتماد به نفس خواهند شد.
نروس دی د شار هب یل مات لس سا » فرهتكي و اجتماعي د
فرزندانشان باشند بسیار شیرین» گیرا و جذاب و در نهایت موفقیت آمیز خواهد
صفحه 175:
موضوع :چگونه ميتوانم ضعف پیشرفت تحصيلي دانشآموزانم را در
کلاس پنجم ابتدايي کاهش دهم؟
صدیقه رفعتپور
توصیف وضعیت موجود
به عنوان آموزگاري با تجربة 9) سال تدریس در دورة ابتدايي همواره
به ضعف تحصيلي دانشآموزان به عنوان مشكلي که ميتواند با تعامل ميان
عوامل آموزشي حل شودء نكاه نمودهام. در سال جاري از تجربههاي خود براي
حل مشكل دانشآموزان باية ينجم ابتدايي در درس رياضي بهره بردهام. در
كلاس مورد مطالعه مشكل سالهاي قبل» يعني ضعف پیشرفت رياضي در
اغلب دانشآموزان خودنمايي دارد. هنوز ضربها را حفظ نیستنده ضرب چند
رقمي یا عامل صفر در ضرب خوب انجام نميشود. تقسیم از سمت راست حل
ميشود. از همه بدتر توانايي حل مسئله و مباحث مربوط به مساحت و متر و
کیلوگرم است. ضعف تحصيلي دانشآموزان در اين درس ميتوانست با پایین
: اد به نفس دان شآموزء در موقعیت آموزشي سایر دروس نیز تسري
gue دانشآموزان را با مشکل مواجه کند. به عنوان معلم باید
ید و مشکل را حل ميکردم.
صفحه 176:
گزارش فعالیت اقدامپژوهي
گردآوري اطلاعات مرحلة اول (شواهد نوع اول)
بايد مشکل را در ابعاد مختلفش شناسايي ميکردم. براي حل
مشکل ابتدا باید آن را به درستي تشخیص داد. دانشآموزان در چه
زمينههايي مشکلات بيشتري دارند؟
گسترة مشکل در میان دانشآموزان چقدر است؟ براي نیل به
این اطلاعات طي يك آزمون معلم ساخته وضعیت درسي
دانشآموزان را اندازه گرفتم. نتيجة اين آزمون در جدول شمارة
«» ارائه شده است. گفتني است این آزمون دربرگيرندة مطالب
ارائه شدة رياضي در پايههاي سوم تا پنجم بود.
صفحه 177:
كزارش فعاليت اقداميزوهي
تعاییج آژمون شمارء یک
چهارم و پنجم
سوم و پتجم
سوم و پتجم
سوم و پتجم
سوم و پنجم
مقهوم
عرصد پاسیخ صسیح
EE gy woos
A
3
ev
At
52
3
صفحه 178:
گزارش فعالیت اقدامپژوهي
۰ تجزیه و تحلیل اطلاعات
۰ اطلاعات دريافتي مشخسص کرد کسه دانشآموزان علاوه بر مشکلات
يادگيري مفاهیم پاية پنجم بعضاً مفاهیم آموزشي را در پايههاي rats نیز فرا
ند. بنابراین دانشآموزان براي رسیدن به اهداف آموزشي در پاية پنجم
باید تحت پوشش آموزشهاي جبراني قرار گیرند. البته با توجه به تفاوت ضعف
در افراد» پيشبيني آموزشهاي ویژه متناسب با نيازهاي هر يك نیز باید مورد
توجه قرار گیرد. اطلاعات نشان داد که مشکل در ابعاد مختلف» بروز نموده
است. در برخي موضوعات باید تلاش اساسي و مداوم صورت پذیرد و برخي
از موضوعات دیگر با تلاش كمتري قابل انجام هستند. ضرب و تفریق و محیط
و نسبت» خمس. مفهوم وزن و درصد محتاج کار بيشتري است و عددنويسي؛
بخشپذيري و کسر مساوي با کوشش كمتري قابل بهبود است.
صفحه 179:
گزارش فعالیت اقدامپژوهي
تخاب و اجراي راه حل
da gly راه حل تلاش گمتردهاي را آغاز نمودم. دانشآموزان» اولي و همكاران را براي رف
اين مشكل به كمك طلبيدم و به مطالعات مربوط به موضوع براي شناسايي جار: جلك مامه فخ ب
جمعيندي فعليت هاي این مزحله راه حلي رابا ويزكي هاي زير التخاب وببنخار كرة
نظم و ترتیب ارائه مطالب کتاب را تغيير دادم.
0.مطالب را از ساده به مشکل دستهبندي کردم.
0.موارد کاربرد هر مبحث رياضي را دقیقاً مشخص کردم.
© عه ۱ ۱ I 0 سا
اج از مارا دز هي قآ المودم و در تدريس أز آن به عنوان يك بيش ازمان
.رسای کمك آموزشي متناسب با هر بحث را مورد استفاده قرار دادم.
© .مفاهيم ذهني را با بهرهگيري از موقعیت واقعي؛ عيني و ملموس نمودم.
.از شعر یا داستان یا کدهاي مشخص براي تدریس استفاده کردم.
©.تكاليف اتفرادي را در كنار تكاليف عمرمي تعبین ارائه نمودم.
©.سعي كردم كلاس درس رياضي لبريز از شادي و نشاط شود تا وهم و ترس از آن از بين برود.
صفحه 180:
گزارش فعالیت اقدامپژوهي
0.مشارکت دانشآاموزان را در فرآیند تدریس تضمین نمودم.
از وسيلة تشویق و تنبیه بهره گرفتم.
6 از کارتونها و مفاهیم خندمدار براي نامگذاري مباحث استفاده کردم؛ مانند
سرزمین آدم کوچولوها براي اعشار.
9 تعدادي جدول به نام گنگ طراحي کردم که با ماژيك هر جلسه مفاهیم
پايهاي دوره ميشد.
0 00 = 1 براي ضربویا 000 > 1
براي جمع و تفریق يك رقمي
.از ظرفیت اولیا بهره گرفتم.
.در بعضي مواقع با گفتن جملهاي «من هم نميدانم بیا با هم پیدا کنیم»»
دانشآموزان را وادار به تلاش و کوشش کردم.
و
صفحه 181:
گزارش فعالیت اقدامپژوهي
گردآوري اطلاعات مرحله دوم (شواهد نوع دوم)
اجراي شيوة پيشبيني شده بهطور, محسوس از بهبودي
وضع موجود حکایت داشت. پس از مدتي براي ارزيابي
اقدام خود با آزموني نسبتاً مشابه آزمون اول به اندازهگيريي
دانش رياضي دانشآموزان پرداختم. این اطلاعات قضاوت
پیرامون انتخاب را براي من هموار. کرد.
صفحه 182:
كزارش فعاليت اقداميزوهي
ایج آزمون شماره دو
شماره سوال مقهوم درصد پاسخ صحح
1 حددنویسی Tee =
ae ¥ ماو x ae
av Se 3 ۳
3 اعساتصحة ae 5
0 محیظ Ww ۳
5 كتنيق عساو aL 5
۲۷ ضرب و تفریق a >
ve = a 25
a عدد مخلوط 36 re
5 کستر واسند ve ۳5
1 تسترد تاج 3 5
1 إل Ye ve See
۲ کیلومتر ۷ a
ve کیال گم 5 2
ve تج رمك ae 7
صفحه 183:
گزارش فعالیت اقدامپژوهي
فراواني نمرات بالاي پانزده و میانگین نمرات در مرحلة
دوم بهطور محسوسي افزايش یافت. در مرحله اول ده نفر
نمرة پایینتر از ده داشتند» در حاليکه در مرحلة دوم فردي
نمرة پایینتر از بازده نداشت.
اطلاعات مذكوربخشي اقدام را مورد تأیید قرار. داد»
اما برباي رسیدن به وضعیت مطلوب باید بیش از اين تلاش
کنم. هنوز به موقعیت مطلوب دست نيافتهام. بنابراین بر
حسب این تجربه به اجراي فعاليتي اثربخشتر مياندیشم.
فعاليتي که بتواند 000
صفحه 184:
ع آچکیده 00 اعالیک اقذامپژيهي
٠ 0) چگونه ميتوان با توجه به علثیق دانشآموزان به حل مشکلات
آموزشي املاء پرداخت
۰ فاطمه اکبرزاده
۰ هدف این پژوهش بالا بردن عملکرد دانشآموزان پاية پنجم
ابتدايي در درس املا ميباشد. با شناسايي مشکل و استفاده از
روشهايي از قبیل: ساختن حروف با حبوبات و پولك استفاده از
كتاب حروف الفباه تصحیح کردن املاي دانشآموزان توسط
يكديكرء گفتن ديكتة پايتختهاي به دانشآموزان و اصلاح آن توسط
دانشآموز دیگرء روخواني با صداي بلند و اختصاص تکالیف
جبراني براي دانشآموزاني که فت كمتري دارند؛ وضعیت
موجود بهبود قابل ملاحظهاي یافت. 1
صفحه 185:
چکیده 6) فعالیت اقدامپژوهي
©) ارائه الكوي تفكر استقرايي در آموزش درس علوم
ناهيد فرقاني
زمانيکه دانشآموزان پاية سوم دبستان در فهم مطالب مربوط
به بخش مهرهداران در کتاب علوم مشکل داشتند. پژوهشگر دریافت
که نتها توسط شیوه سنتي نميتواند در تحقق اهداف موثر گردد. لذا
تصمیم گرفت تا از روش تلفيقي» شیوة تفکر استقرايي و دریافت
مفهوم استفاده نماید. فعاليتهاي این روش داراي مراحلي است که
عبارنند از : تکوین مفهوم» تفسیر مطالب و کاربرد اصول پس از
اجراي اين شیوه محقق مشاهده کرد که دانشآموزان به راحتي
نج تیاس ومع علاوه
بر آن همكاري و همياري گروهي هم در بین آنها بهوجود آمده بود.
صفحه 186:
چکیده 6) فعالیت اقدامپژوهي
3) راههاي رفع مشکلات يكي از دانشآموزان در درس املاء
فروزنده فروغي
هدف این پژوهش رفع مشکل يكي از دانشآموزان پایه پنجم
ابتدايي در درس املابود. پس از بررسي» مشخص شد که استفاده از
روشهاي سنتي براي حل مشکل کارساز نميباشد. در نتيجه تصمیم
گرفته شد تا از روشهاي نوین استفاده گردد. ابتدا با برقراري
رابطة صمیمانه» علاقه و انگیزه در دانشآموز افزایش یافت" سپس
با یادداشت کردن اشتباهات متعدد (با توجه به فراواني آنها) به علت
بروز مشکل و کوشش در برطرف نمودن آن پرداخته شد. با اجراي
رامحلها بهتدریج تعداد اشتباهات کم شد. اين امر منجر به ایجاد
شادماني و دلگرمي بیشتر در دانشآموز گردید.
صفحه 187:
چکیده 19) فعالیت اقدامپژو هي
<) چگونگي ارتقاء سطح نمرات دیکته در دانشآموزان کمتوان ذهني پاية
دومابتدايي
فرزانه رفعي» پروین قربانیان
ن پژوهش به منظور ارتقاي سطح نمرات ديكتة يكي از دانشآموزان
کمتوان ذهني پاية دوم ابتدايي صورت گرفت مشکل این دانشآموز که اشکال در
يادگيري حروف الفباي فارسي بود. پس از شناسايي علل عمده ضعف (که
عبارت بودند از: عدم شناخت حروف الفباي فارسي و بيسوادي والدین) و يس
از مشورت با همکاران و مطالعة کتب تصمیم به اجراي طرحي نو گرفته شد.
این طرح استفاده از الفباي دستي اشارهاي به شکل نوشتاري حروف و کاملاً
متفاوت از الفباي اشارهاي ناشنوایان بود. طرح مورد نظر به دلیل ملموس بودن
براي دانشآموزان کمتوان ذهني منجر به شناخت حروف و افزايش قابل
ملاحظة نمرات ديكتة مورد مطالعه گشت.
صفحه 188:
چکیده 19) فعالیت اقدامپژو هي
)آموزش در کلاس همراه با عروسكي بنام قلي
۶ منصوره علیونمقدم ۱
۰ پژوهشگر به منظور ره مشکلات يكي از دانشآموزان پاية دوم ابتدايي
عبارت بودند : بي علاا به مدرسه ترس از مدرسه؛ عدم همكاري با
۳ عدم انجام تکالیف به طور منظم» گوشهگيري و انزواطلبي ضعف درسي
.. از روشي ساده و جذاب يعني استفاده از عروسكي به نام قلي بهره برده
است. ابتدا از طریق محيت و تشويق او زاابة.مدرسة و درس عاكمند ساحتة
سيس عروسك را به عنوان نمايندة خود و ناظر به همراه دفتر ارتباطي بين
خانه و مدرسه براي چند روزي به خانة دانشآموز فرستاده است. علاوه بر
مزبور ne از روشهاي دیگر مانند آموزش برخي مطالب سال قبل بهطور
انفر اد ؛ تيد نات مثبت دانش امون يق او دادن مسئولیت» استفاده بيشتر
if و يل كمك آموزشي و توانست مشکلات درسي و اخلاقي او
را كاهش دهد. اين امن توسئط همكازان دز مدوسة و أولياي دانثر امون مود
تأييد قرار كرفت.
صفحه 189:
چکیده 19) فعالیت اقدامپژو هي
6)روشي نو براي تدریس درس جغرافياي پاية چهارم ابتدايي
مریم ياري
هدف این پژوهش برطرف نمودن مشکلات يادگيري درس جغرافياي
دانشآموزان پایه چهارم بود که در مواردي مانند: عدم توانايي در مشخص
کردن جایگاهها و خصوصیات یا محصولات هر ناحیه» اضطراب از امتحان؛
يايين بودن سطح نمرات اين درس و تلقي كردن درس جغرافيا به عنوان درسي
مشكل جلو بيدا نموده است. با توجه به مشكلات موجود تصميم كرفته شد از
نقشه» كارتهاي مجسم» مشاركتي کردن تدریس بین آموزگار و دانشآموز و
عيني كردن تدريس استفاده شود. با ادامه اين روند مشاهده گردید که به تدریج
نمرات دانشآموزان در آزمونهاي نوبت اول و دوم افزایش يافته و احساس
رضایت و علاقمندي در بین دانشآموزان نسبت به درس جغرافیا بهوجود آمده
است.
صفحه 190:
چکیده 6) فعالیت اقدامپژوهي
۰ ) شيوههاي فعالسازي دانشآموزان براي مشارکت در آموزش و امور مدرسه
۰ میکائیل رسولزاده
۰ با توجه به اهمیت موضو وم مد کت و دانشآموزان در امور مدرسه و تأثیرات تجربههاي
مشاركتي آنها در زندگي ایندهشنان» پژوهشگر بر آن شد تا وضعیت مشارکت دانشآموزان در
امور مدرسه را بهبود دهد و نتایج ارزندة آنرا در زندگي فعلي و آینده آنها لمس نماید. لذا به
منظور گرداوری اطلاعات از روشهاي مشاهده مصاحبه و پرسشتامه استفاده شد پس از
تجزیه و تحلیل اطلاعات به منظور رفع مشکل از روشهايي مانند: گروندي دانشآموزان
کلاس, اجراي روش يادگيري از طریق همياري انتخاب نمايندة کلاس توسط آراء
دانشآموزان» سپردن مسئوليتهاي مختلف مدرسه به دانشآموزان» تشکیل کانونها:
عضویت در يكي از آنهاء واگذاري مسئوليتهايي به هر ی از کلونهاء برگزاري aloe
مدرسه و شهردار مدرسه. تهیه برنامه امتحاني گلاس توسط دانشآموزان و نی و
مذهبي استفاده گشت. همة رامحلهاي به کار برده شده منجر به افزایش حس مشارکت
دانشآموزان در مدرسه و خانه و ... شد به نحوي كه أنها توانستند با حضور فعال خود مقامهاي
عالياي را در المبيادها و مسابقات كسب نمايند.
صفحه 191:
چکیده 6) فعالیت اقدامپژوهي
) ارتقاي يادگيري در آموزش افراد لمسي
افتخار جوانبخت
هدف این پژوهش رفع مشکل يادگيري فارسي و رفتاري يكي
از دانشآموزان پاية اول ابتدايي بود. پس پس از بررسيهاي زیاد و
مطالعة کتب و صحبت با متخصصان معلوم گشت که دانشآموز
مزبور لمسي بوده و يادگيرياش از طریق لمس صورت ميگیرد.
لذاپژوهشگر تصمیم گرفت با تهیه كتابجة يارجهاي که بر روي آن
حروف الفباي فارسي دوخته شده بود و برش مصوتها بر روي
مقوا. کار آموزش را انجام دهد. پس از ماهها طبق نظر دیگر
همکاران معلوم گشت که دانشآموز توانسته حروف را بهدرستي
بشناسد. همین امر منجر به کاهش اختلالات رفتاري او شد.
صفحه 192:
چکیده 19) فعالیت اقدامپژو هي
9) استفاده از رشتههاي مختلف هنري در تدریس تعلیمات ديني
جواد حسینزاده
هدف از پژوهش مذکور این است که با استفاده از هنر بتوان در مدارس
راهنمايي به افقهاي روشن معنویت رسیده و درس تعلیمات ديني را به
دانشآموزان آموزش داد. پژوهشگر با بهرهگيري از کمك همکاران و مشورت
با متخصصان هنر و دين كار خود را Ws yl ابتدا با معرفي جایگاه هنر و
زيبايي در دین؛ انگیزه و علاقه دانشآموزان را نسبت به درس مذکور بالا
برده» سپس با استفاده از روشهايي مانند سرود؛ نمایش, نقاشي تصویر ذهني»
خوشنويسي» داستان و نقاشي توأم» گرافيك» عكاسي و حجمسازي توانست
معجزة هنر را در تدریس ديني مشخص کند. اين امر باعث شد تا شور و
اشتیاق بچهها نسبت به درس تعلیمات ديني افزايش یابد و آنها نمرات بهتري را
از اين درس كسب نمايند.
صفحه 193:
چکیده 19) فعالیت اقدامپژو هي
0) چگونگي ترخیب دانشآموزان به انجام فعاليتهاي عملي درس حرفهوفن
OL) معماريبناب» فرحناز ميثاقي و ریحانه ناصري
در پژوهش مزبور هدف ایجاد هماهنگي مان مغز با دست؛ تقویت روحیه
انجام کار گروهي در ادائشآموزانء, ايجاد زم براي شكوفايي استعدادهاي
علمي و عملي» پرورش خلاقیت. آشنايي با فرآیند طراحي و آشنايي
دانشآموزان با مشاغل مختلف موجود در محیط زندگي بود. كه براي نيل به
آنها از روشهايي از قبیل: مشخص نمودن شیوه ارزشيابي از كارهاي عملي
براي دانشآموزان» توجه به میزان همكاري و خلاقیت» نظم و دقت و ...»
برگزاري نمايشگاهي از كارهاي دستي و جلوگيري از اجبار دانشآموزان به
انجام كارهايي که به آن علاقه ندارند» استفاده گردید.
صفحه 194:
چکیده 19) فعالیت اقدامپژو هي
(AC افزایش میزان دقت ديداري و شنيداري دانشآموزان پيشدبستاني
فهیمه موچاني
هدف پژوهش مذکور افزایش قدرت تشخیص و میزان دقت در
دانشآموزان پيشدبستاني به جهت استفاده بهینه از فضاي زندگي اطرافشان
بود. به منظور نيل به اهداف فوق از روشهايي مانند: بازي ببین و بگو در
اشکال مختلف» استفاده از روش دریافت مفهوم در زمينة زبانآموزي شناسايي
و اصلاح اشتباهات يك متن غلط خوانده شده؛ دادن تصاویر جهت رنگآميزي
مورد خاص به صورت پراکنده و پیچیده کردن اشکال استفاده گردید. تشویق
دانشآموزان و همكاري مدیر آموزشگاه نتیجه حاصل از این رویکرد بود.
سرعت عمل و دقت نوآموزان در این مسیر در حد محسوسي افزایش یافته و به
كارهايي که خواسته شده بود» علاقه نشان دادند.
صفحه 195:
چکیده 6) فعالیت اقدامپژوهي
) کاربرد الگوهاي تدریس در كلاسهاي درس مدرسهي ما
زهره رهسپار
هدف از اجراي این پژوهش آن بود که معلمان از روشهاي
الگوهاي تدریس بهویژه جدید در كلاسهاي درس استفاده نمایند.
روشهاي به کار گرفته شده عبارتند از : معرفي كتابهايي در زمینه
الگوهاي: نوین تدریس» معرفي روش تدریس به معلمان به صورت
ماهانه و پيگيري آن توسط معلمان؛ ترویج الگوي تفکر استفرايي
ترویج الگوي دریافت مفهوم و الگوي بديعهپردازي. به مرور تمامي
معلمان جذب اين روش شده و دانشآموزان علاقه بسیار زيادي
نسبت به يادگيري درس و مدرسه از خود نشان دادند.
صفحه 196:
چکیده 19) فعالیت اقدامپژو هي
۰ 16) روشهاي مناسب استفادة مفید از زمان در کلاس زيستشناسي دورة
پيشدانشگاهي
۶ محبوبه جمالينسب
8 پژوهش مذکور به منظور افزایش انگیزه و بهرهوري کلاس زيستشناسي
و تفهیم مطالب براي دانشآموزان دوره پيشدانشگاهي صورت گرفت.
پژوهث اي رسیدن به اهداف فوق رامحلهايي را به کار گرفت که عبارت
بودند: تهية برنامههاي آموزشي به صورت طرحهاي روزانه» هفتگي یا ماهانه
براي دانشآموزان» تغییر در روش تدریس و اجراي طرحهاي جدید تدریس»
تقسیم کار بین گروههاي دانشآموزي؛ سازمان دادن فعاليتهاي كلاسي؛ تهية
کتابخانه در کلاس. ایجاد تغیبر در ظاهر کلاس و نصب برد زيستشناسي؛
برگزاري گردشهاي علمي و تفريحي و داشتن چهارچوب جامع ندریس
حرفهاي. فعاليتهاي به کار گرفته شده منجر به این نتیجه گردید که نمرات
دانشآموزان بهتر و انگیزه و علاقة آنان به درس زيستشناسي بیشتر شود.
صفحه 197:
چکیده 19) فعالیت اقدامپژو هي
٠ 16) ضعف در ادگيري صحیح درس تولید مثل در گياهان و چرخههاي
ز هي در سال سوم تجربي
۶ خوشرو رحیمزاده
۰ هدف پژوهش مزبور اين بود که مطالب و بخشهاي مربوط به گياهان
کناب زيستشناسي براي دانشآموزان قابل فهم و مأنوس باشد و تدریس از
حالت تنوري صرف خارج شود تا از اين طریق علاقة دانشآموزان به این
درس افزايش يابد. به همین منظور پژوهشگر روشهايي را به کارگرفت که
عبارت بودند از : آوردن نمونههايي از گیاهان به کلاس توسط دانشآموزان؛
استفاده از میکروسکوپ توسط دانشآموزان جهت درك تفاوتهاء خشك كردن
نمونههاي گياهي و جمعآوري آنها بصورت يك مجموعه توسط دانشآموزان و
آموزش جدیدترین اطلاعات در زمينة خواص دارويي گیاهان. روشهاي به کار
برده شد باعث گردید تا دانشآموزان در فراگيري درس فعال و علاقمند شوند؛
Sas اي که حتي با انجام كارهاي عملي قصد شرکت در جشنوارة خوارزمي
را داشتند.
صفحه 198:
چکیده 6) فعالیت اقدامپژوهي
فعالسازي دانشآموزان سال سوم راهنمايي در درس هنر
روحاله مالمیر
هدف پژوهش پرورش خلاقیتها و ایجاد گسترش مهارتهاي
حسي» ذهني و دستي در زمينههاي مختلف هنري در دانشآموزان
بود. براي رسیدن به اين هدف از راهكارهاي گفتگو در کلاس؛ کار
كروهيء بازدید. فیلم تماشاي کار هنري دیگر دانشآموزان» به
كارگيري وسایل جدید طراحي یا نقاشي؛ استفاده شد. به
كارگيري روشهاي نامبرده منجر به افزایش علاقة دانشآموزان به
درس هنر و آشنايي آنها با كارهاي جمعي و گروهي گردید.
صفحه 199:
د ) عناوین 06)طرح از فعاليتهاي معلمان پژوهنده (موضوعات اقدامپژوهي)
تأثیر ورزش در پیشرفت تحصيلي سمیه,
بررسي علل ضعف املاي فارسي يك دانشآموز پایه پنجم ابتدايي.
نحوة استفاده از علایق دانشآموزان در امر يادگيري.
چگونه ميتوانم به پیشرفت دانشآموزان در درس رياضي کمك کنم؟
جكونكي ترغيب دانشآموزان به انجام فعاليتهاي عملي حرفهوفن.
حل مشکل انشانويسي دانشآموزان.
بررسي علل پرخاشگري قاطمه و راه حل آن.
بررسي نحوة حل مشکلات گفتاري مهدي,
علل عدم يادگيري مناسب و بدخطي يكي از دانشآموزان,
فعالسازي ليلا در درس حرفموفن.
راههاي ترغيب معلمان به استفاده از وسايل كمك آموزشي.
شيوه فعالسازي دانشآموزان براي بزوهش.
تأثير بازيهاي آموزشي بر يادكيري واذكان زبان انكليسي.
علل مشكل نكارش در كلاس اول راهنمايي.
صفحه 200:
عناوین 06طرح از فعاليتهاي معلمان پژوهنده (موضوعات اقدامپژوهي)
بررسي علل ناتواني رضا در پاسخ دادن به سوالات شفاهي.
فعالسازي دانشآموزان در کار گروهي علوم.
اقزایش مشارکت دانشآموزان در درس زبان انگليسي.
تقویت روخواني کتاب فارسي پنجم.
شيرة فعالسازي دانشآموزان براي مشارکت.
چگونگي ترغیب دانشآموزان به کار عملي حرفهوفن.
چگونه ميتوان دانشآموزان را به تمرکز بیشتر بر محتوا برانگیخت؟
راهي نو براي تقویت تفکر در دانشآموزان,
ارائه راه حل جهت تدريس مطلوب درس اجتماعي,
چگونه ميتوانم روش صحیح درس خواندن را به دانشآموزان بیاموزم؟
چگونه ميتوانم مشکل انضباطي دانشآموزان را حل کنم؟
چگونه ميشود با استفاده از طنز علاقة دانشآموزان به درس عربي را بیشتر کرد؟
چگونه روخواني دانشآموزان را در پاية اول تقويت كنيم؟
راههاي تقویت علاقه دانشآموزان در يادگيري زبان,
چگونه ميتوانم روش تدریس خود در انگليسي را بهبود بخشم.
صفحه 201:
عناوین 06)طرح از فعاليتهاي معلمان پژوهنده (موضوعات اقدامپژوهي)
بررسي علل كندي دانشآموزان نابینا در انجام تکلیف.
استفاده از بشقاب پرندة اعداد در آموزش اعداد تركيبي.
چگونه مفهوم نقشه را بیاموزم؟ ۱
a موتر اقم مكل سني igs تا تقوم تكليف برا جل
بررسي تأثير كاركروهي بر ميزان فرايند يادكيري.
بهبود روشهاي يادكيري ضرب اعداد جند رقمي در عددهاي جند رقمي.
ارائه تجربهاي موفق در ارائة الكوي تفكر استقرايي در دانشآموزان.
جكونه توانستم عادت سرقت دانشآموزان را اصلاح کنم؟
فعالسازي دانشآموزي در انجام تکالیف درس.
بررسي علل عدم مشارکت دانشآموزان در فعاليتهاي کلاس,
راهبرد ارتقاي انگیزش دانشآموزان دیرآموز.
صفحه 202:
عناوین 06)طرح از فعاليتهاي معلمان پژوهنده (موضوعات اقدامپژوهي)
راههاي افزایش تمرکز دانشآموزان در کلاس درس.
نقش ماكتهاي دستساز در پیشبرد يادگيري.
چگونه ميتوان عقبماندگي ناشي از کمبود گنجینه لغات دانشآموزان را جبران کرد؟
ارتقاي يادگيري در آموزش افراد لمس.
بررسي استفاده از سژالات تصويري براي يادگيري دانشآموزان.
شيوههاي فعالسازي دانشآموزان در درس فارسي و دیکته.
راههاي کاهش پرخاشگري در دانشآموزان دختر پنجم ۱
چگونگي کيفیتبخشي به تکالیف رياضي.
چارهانديشي براي مشارکت گروهي دانشآموزان.
راهبردهاي ایجاد انگیزه در جهت پیشرفت درس املا در کلاس دوم ابتدايي.
چگونه ميتوانيم براي دانشآموزان در درس تاریخ ایجاد انگیزه کنیم؟
چگونگي ترغیب و فعال کردن دانشآموزان در درس هنر.
راههاي فعالسازي دانشآموزان در درس زبان.
صفحه 203:
عناوین 06)طرح از فعاليتهاي معلمان پژوهنده (موضوعات اقدامپژوهي)
بررسي رلههاي ایجاد انگیزه به تحصیل در دانشآموزي بهنام سعید در درس حرفهوفن.
چگونه ميتوانم حل يك مسئله را به دانشآموز بیاموزیم؟
افزایش توان نوشتاري محمد از طریق بازي درماني.
تدریس رياضي با تاکید بر کاربردها و ارائه روش تدریس براي جلوگيري از فرلموشي
درس در دانشآموزان.
چگونه ميتوانم با وسایل كمك آموزشي کلاس زبان را براي دانشآموزان جذاب کنم؟
چگونه ميتوانم دانشآموزان کلاسم را در درس جغرافیا فعال سازم؟
آموزش در کلاس همراه با عروسكي به نام قلي.
افزایش رغبت دانشآموزان سوم راهتمايي نسبت به درس علوم.
چگونه ميتوانم فرآیند يادگيري هندسه را اصلاح کنم؟
ضعف در نوشتن کلمات و اقدام به بهبود آن در دانشآموزان.
چگونه ميتوانم نمرات نامطلوب درس املاي فاطمه را بهبود بخشم؟
صفحه 204:
عناوین 06)طرح از فعاليتهاي معلمان پژوهنده (موضوعات اقدامپژوهي)
بهبود روند سازگاري اجتماعي کودکان کمتوان ذهني,
شيرههاي تقویت مهارتهاي زباني و گفتاري دانشآموزان نیمه شنوا.
بررسي بيتوجهي دانشآموزان به درس تعلیمات ديني
اصلاح رفتار پرخاشگرانة يك کودك پيشدبستاني.
راههاي بهسازي در درس علوم.
ایجاد اعتماد به نفس در ریاضیات.
افزایش توان يادگيري دانشآموزان در رشتة حسابداري.
روشهاي مقبله با ضعف درسي دانشآموزان در درس املاي فارسي.
راهكارهاي ترغیب دانشپژو هان پيشدانشگاهي به اجراي همياري در درس شيمي,
چگونه ميتوان دانشآموزان را نسبت به درس هنر علاقمند کرد؟
چگونه ميتوان نوجوان گوشهگیر را به فعاليتهاي ورزشي تر
روشهاي استفادة مفید از زمان در كلاس زيستشناسي دورة پيشدانشگاهي.
راههاي لفزایش كارآيي و اثربخشي فعاليتهاي پرورشي در دورة دبیرستان.
صفحه 205:
عناوین 06)طرح از فعاليتهاي معلمان پژوهنده (موضوعات اقدامپژوهي)
راههاي تقویت نقاط قوت دانشآموز.
بررسي علل عدم علاقه حضور دانشآموزان در پا
در فرآیند ياددهي و يادگيري چگونه ميتوان تمرکز ذهني دانشآموزان را افزایش داد؟
با چه روشهايي ميتوان مشکلات رفتاري يك دانشآموزان ناسازگاري را برطرف کرد؟
بازنگري و نوانديشي در فرآیند تدریس تعلیمات ديني.
تقویت يادگيري تصويرسازي با تکلیف مداد شمعي.
چگونه عددنويسي را در کلاس اول تدریس کنم؟
راهكارهاي براي تدریس شیوه ضرب در دانشآموزان.
چگونه دانشآموزان مفهوم ضرب را بهتر یاد ميگیرند؟
چگونه ميتوان دانشآموزان کم توان ذهني را به مهارت رساند؟
به چه روشي ميتوانم علاقه و انگیزش دانشآموزان را به حرفه و فن بیشتر کنم؟
صفحه 206:
عناوین 06طرح از فعاليتهاي معلمان پژوهنده (موضوعات اقدامپژوهي)
راهكارهاي عملي و حمايتي جهت با بردن علمي دانشآموزان.
شيوههاي ایجاد مهارت روخواني در درس ادبیات.
ترغیب و تقویت دانشآموزان در انجام درس حرفه و فن.
شيوههاي بهينهسازي تدریس اتحادها.
چگونه ميتوان به دانشآموزان در يادگيري رياضي كمك کرد؟
چگونه ميتوانم بدون استفاده از تنبیه و خشونت نظم را بهبود بخشم؟
چگونه ميتوان علاقه دانشآموزان را به درس انشا افزایش داد؟
چگونه توانستم علاقه دانشآموزان را به درس علوم زیاد کنم؟
چگونگي ارتقاي سطح نمرات دیکته در دانشآموزان کم توان ذهني,
راهكارهاي کاهش مشکلات رفتاري در دانشآموزان کم توان ذهني.
افزایش جذب دانشآموزان سال اول به رشتههاي کار و دانش فني و حرفداي.
چگونه ميتوان هنرجویان سال دوم رشته برق را در درس اصول اندازهگيري وادار به فعالیت کرد.
نقش بازيهاي آموزشي در بهبود يادگيري دانشآموزان پایه اول ابتدايي.
تغییر باور غلط يك خانواده در رابطة با لكنت زبان.
چگونه با طراحي آموزشي توانستم توانائي حل مسائل رياضي را در دانشآموزان تقويت كنم؟
صفحه 207:
عناوین 06)طرح از فعاليتهاي معلمان پژوهنده (موضوعات اقدامپژوهي)
چگونه ميتوانم به مهسا كمك کنم تا انرژي بیش از حد خود را در جهت مثبت به کار برد؟
چگونه ميتوان با ایجاد رفتارهاي تازه و خوشایند به تقویت و نگهداري دروس كمك کرد؟
چگونه ميتوان در مدرسه »« بین کارکنان روابط دوستانهتري ایجاد نمود؟
چگونه پرخاشگري يكي از دانشآموزان کلاس را درمان کنم؟
چگونگي كيفيتبخشي روند تدریس ریاضیات در پایه اول دبیرستان,
چگونه ميتوانم ضعف استقامت گردش خون و تتفس دانشآموزان دبیرستان دخترانه سمیه
را کاهش دهم؟
چگونه ميتوانم در پاية پنجم ابتدايي با بهبود روش تدریس» ضعفهاي رياضي را
کبرنگتر کنم؟
چگونه کلاسم را برلي اوليها جذاب کنم؟
چگونه در کلاس روش حل مسئله را به کار برم؟
چگوته معلمان را به مشارکت در امور مدرسه تشویق کنم:
آیا ميتوانم ans تحصيلي بهروز دانشآموز پاية اوّل راهنمايي را در درس ریاض
صفحه 208:
استرینگر ۰ ارنست تي (©12370) تحقيق علمي » راهنماي مجریان تغيير و تحول. ترجمة
سید محمد غزالي و داود ايزدي ۰ تهران ؛ دفتر پژوهشهاي فرهنگي
بازرگان؛ عباس(9۸0)) اقدامپژوهي و کاربرد آمن در تعلیم و تربست» فصانامه تعلیم و تربیت» شماره 9 و
al بتجامین س(000) آدمسي و يادگيري آموزشگا 7
بلوم» بنجاميبن 0 ay » ترجمة دکت
ی فق لنسهوي ي آموزشگاهسي؛ ترجمة دکتسر
سیف» علي اکبر(720) روانشناسي پرورشي: انتشارات آگاه».
ساکی » رضا و همکاران(903) )اقدام پژوهی :راهبردی برای بهبود
آموزش و تدریس (اصول نظریه ها و چارچوب عمل )» پژوهشکده تعلیم و
تربیت
ساكي» رضا: نگرش معلمان در مورد علل شکست و موفقیت تحصيلي دانشآموزان؛
فصلنامة تعلیم و تربیت شماره 6 و PD
کدیور» يروين(©0970) فشار رواني در كلاسهاي طبقهبندي شده؛ فصلنامة تعلیم و
اتربيت» پاییز و زمستان .
صفحه 209:
فهرست منابع
كوياء زهرا(49726) تاريخچة تحقیق عمل و کاربرد آن
در آموزش» فصلنامة تعلیم و تربیت» پاییز و زمستان.
قاسمي يوياء اقبال(900)) راهنماي عملي پژوهش در
عمل» انتشارات پژوهشکدة تعلیم و تربیت».
مهرمحمدي محمود. (9720)). جُستارهايي در پژوهش در قلمرو آموزش و پرورش.
تهران: انتشارات پژوهشكدة تعلیم و تربيت.
و دیگران؛ ( 49060 ) اقدامپژوهي : طراحي, اجر» ارزشيابي. ترجمة محمدرضا آهنچیان,
تهران » انتشارات رشد
نويدي» احد) (10) (بحث اجمالي دربارة ماهیت؛ اهداف» کیفیت و روايي
اقدامپژوهي. پژوهشنامة آموزشي ویژهنامه شمارة 5؛