الگوی استاندارد تکامل توانایی فرآیند تولید نرم افزار

الگوی استاندارد تکامل توانایی فرآیند تولید نرم افزار

اسلاید 1: 1استاندارد CMM Capability Maturity Modelالگوي استاندارد تكامل توانايي فرآیند تولید نرم افزار

اسلاید 2: 2 CMM چیست ؟ ساختار CMM ساختار سازمانی و نقش ها تعريف سطوح CMM و زمينه فرآيندهاي كليدي CMM ارزيابي CMMكليات الگوي تكامل توانايي

اسلاید 3: 3 استاندارد نرم‌افزار تدوين شده توسط دانشكده مهندسي نرم‌افزار دانشگاه كارنگي ملون آمريكا و مؤسسه SEI (Software Engineering Institute) چارچوبي است براي توصيف اجزاي كليدي يك فرآيند كارآمد جهت توليد نرم‌افزار چارچوبی است برای توصيف سير بهبود تكاملي از يك فرآيند ناكامل و نامنظم به يك فرآيند تكامل يافته و منظمCMM چیست ؟؟

اسلاید 4: 4انواع CMM CMMICMM Integration SW-CMMCMM for Software P-CMMPeople CMM SA-CMMSoftware Acquisition CMM SE-CMMSystems Engineering CMM SE-CMMSystems Engineering CMM IPD-CMMIntegrated Product Development

اسلاید 5: 5ساختار CMMCMM StructureMaturity LevelsKey Process AreaCommon FeaturesKey PracticesProcess CapabilityGoalsImplementation orInstitutionalizationInfrastructure orActivitiesContainOrganizedbyContainIndicateAchieveAddressDescribe

اسلاید 6: 6ساختار CMMCMMسطح 1مقدماتیسطوح CMMسطح2تکرارپذيرسطح3تعریف شدهسطح5بهینه شدهسطح4مدیریت شده1- تمرکز بر فرآیند سازمان2- تعریف فرآیند سازمان3- برنامه آموزش4- مدیریت ادغام نرم افزار5- مهندسی محصول نرم افزار6- هماهنگی بین گروهها7- بازنگری همکاران1- مدیریت نیازها2- برنامه ریزی پروژه نرم افزار3- پیگیری و نظارت پروژه نرم افزاری4- پیمانکاری فرعی نرم افزار5- تضمین کیفیت نرم افزار 6- مدیریت پیکربندی نرم افزار1- مدیریت فرآیند به صورت کمی 2- مدیریت کیفیت نرم افزار1- مدیریت تغییر فرآیند2- مدیریت تغییر فناوری3- پیشگیری از نقصفرآیندهای خلق الساعهزمینه فرآیندهای کلیدی سطوح CMMاهدافتعهدات تواناییهافعالیت هااندازه گیری و تحلیلتصدیقاهدافتعهدات تواناییهافعالیت هااندازه گیری و تحلیلتصدیقاهدافتعهدات تواناییهافعالیت هااندازه گیری و تحلیلتصدیقاهدافتعهدات تواناییهافعالیت هااندازه گیری و تحلیلتصدیقاهدافتعهدات تواناییهافعالیت هااندازه گیری و تحلیلتصدیقعناوین مشترکاقدامات کلیدیاقدامات کلیدیاقدامات کلیدیاقدامات کلیدیاقدامات کلیدیاقدامات کلیدی

اسلاید 7: 7سطح 5 مديريت تغيير فرآيند مديريت تغيير فناوري پيشگيري از نقصاهداف تعهدات توانايي‌ها فعاليت‌ها اندازه‌گيري و تحليل تصديق برنامه‌ريزي فعاليت هاي ممانعت از نقص بررسي دلايل نقص‌ها اولويت‌بندي دلايل نقص‌و رفع و حذف آنهايك مثال ازساختار CMM

اسلاید 8: 8توصيف ساختار CMMسطح 1مقدماتیسطح2قابل‌تكرارسطح3تعریف شدهسطح5بهینه شدهسطح4تحت‌مديريتسطوح تكاملنشان دهندهتوانايي فرآيندپنج بستر تعريف شده تكاملي براي دستيابي به يك فرآيند تكامل يافته نرم‌افزار ميزان توانايي براي دست‌يابي به نتايج مورد انتظار با پيروي از يك فرآيند. يكي از راه هاي پيش‌بيني خروجي‌هاي مورد انتظار از پروژه‌هاي نرم‌افزاري آتي.

اسلاید 9: 9توصيف ساختار CMM1- تمرکز بر فرآیند سازمان2- تعریف فرآیند سازمان3- برنامه آموزش4- مدیریت ادغام نرم افزار5- مهندسی محصول نرم افزار6- هماهنگی بین گروهها7- بازنگری همکاران1- مدیریت نیازها2- برنامه ریزی پروژه نرم افزار3- پیگیری و نظارت پروژه نرم افزاری4- پیمانکاری فرعی نرم افزار5- تضمین کیفیت نرم افزار 6- مدیریت پیکربندی نرم افزار1- مدیریت فرآیند به صورت کمی 2- مدیریت کیفیت نرم افزار1- مدیریت تغییر فرآیند2- مدیریت تغییر فناوری3- پیشگیری از نقصفرآیندهای خلق الساعهزمينه فرآيندهاي كليديمجموعه‌اي از فعاليتهاي مرتبط با هر سطح خاص جهت دستيابي به اهدافي كه براي پي‌ريزي توانايي فرآيند آن سطح مهم هستند.اهدافبراي دست‌يابي بهچكيده اقدامات كليدي مربوط به فرآيندهاي كليدي جهت نشان دادن پياده‌سازي مؤثر يك فرآيند كليدي در سازمان

اسلاید 10: 10توصيف ساختار CMMاهدافتعهدات تواناییهافعالیت هااندازه گیری و تحلیلتصدیقاهدافتعهدات تواناییهافعالیت هااندازه گیری و تحلیلتصدیقاهدافتعهدات تواناییهافعالیت هااندازه گیری و تحلیلتصدیقاهدافتعهدات تواناییهافعالیت هااندازه گیری و تحلیلتصدیقاهدافتعهدات تواناییهافعالیت هااندازه گیری و تحلیلتصدیقعناوين مشتركمشخص كنندهپياده‌سازيشامل مشخصه‌هايي چون اهداف, تعهدات, توانايي‌ها, فعاليت‌ها, اندازه‌گيري, تحليل و تصديق جهت نشان دادن مؤثر, قابل‌تكرار و دائمي بودن پياده‌سازي و نهادينه بودن يك فرآيند كليدي

اسلاید 11: 11توصيف ساختار CMMاقدامات کلیدیاقدامات کلیدیاقدامات کلیدیاقدامات کلیدیاقدامات کلیدیاقدامات كليديتوصيف كنندهزيرساخت‌ها و فعاليت‌هاتوصيف زير‌ساخت‌ها و فعاليت‌هاي مؤثر در پياده‌سازي و نهادينه شدن يك زمينه فرآيند كليدي

اسلاید 12: 12Common Featuresتفسير عناوین مشترك

اسلاید 13: 13تفسير عناوين مشترك اهداف (Goals) شرح اهداف مورد نظر سيستم, براي پياده‌سازي فرآيند. تعهدات (Commitments) شرح فعاليت هايي كه سازمان براي اطمينان از پياده‌سازي و دوام فرآيندها بايد انجام دهد.تعهدات شامل سياست‌ها (Policies) راهبري (Leadership)

اسلاید 14: 14تفسير عناوين مشترك - ادامه توانايي‌ها (Capabilities) شرح پيش فرض هاي لازم در پروژه يا سازمان برای پياده‌سازي کامل پروژه نرم‌افزارتوانايي‌ها شامل منابع و سرمايه‌ها (Resources & Assets) آموزش (Training) ايجاد هماهنگي در جلسات اوليه ( Orientation Meeting) توانايي در شناسايي و طراحي فرآيندهاي پيش‌نياز

اسلاید 15: 15تفسير عناوين مشترك - ادامه فعاليت‌ها (Activities) شرح نقش‌ها و روش‌هاي لازم براي پياده‌سازي يك زمينه فرآيند كليديفعاليت‌ها شامل انواع برنامه‌ها مطابقت با يك روش اجرايي مستند نيازهايي مشتري از نرم‌افزار برقراري و حفظ رابطه مشتري و تأمين‌كننده پي‌گيري و بازنگري قرار گرفتن تحت مديريت پيكربندي برنامه رسمي: طراحي و ساخت نرم‌افزار برنامه غيررسمي: بازنگري همكاران

اسلاید 16: 16تفسير عناوين مشترك - ادامه اندازه‌گيري و تحليل (Measurements & Analysis) شرح اندازه‌گيري‌هاي لازم در فرآيند و تحليل اندازه‌گيري‌ها تصديق (Verification) شرح مراحلي براي حصول اطمينان از انطباق فعاليت هاي انجام شده با فرآيند پي‌ريزي شدهتصديق شامل نظارت مديريت ارشد به‌طور متناوب نظارت مدير پروژه هم به‌صورت متناوب و هم بر اساس اتفاق پيش‌آمده فعاليت‌هاي تضمين كيفيت نرم‌افزار

اسلاید 17: 17تفسير اقدامات كليدي

اسلاید 18: 18هر عنوان مشترك به صورت يك اقدام كليدي توصيف مي‌شود كه درصورت پياده‌سازي آن, مي‌توان در رسيدن به اهداف زمينه فرآيند كليدي كمك نمود.تفسير اقدامات كليديمثالسطح 2برنامه‌ريزي پروژه نرم‌افزاربرنامه طراحي و ساخت نرم‌افزار بر اساس يك روش مستند انجام مي‌شود.

اسلاید 19: 19 ساختار سازماني و نقش‌ها در CMM

اسلاید 20: 20ساختار سازماني سازمان يك واحد درون يك شركت يا مؤسسه كه درون آن پروژه‌هاي زيادي بصورت يك مجموعه, مديريت مي‌شوند. پروژه تعهدي است كه مستلزم يك تلاش هماهنگ براي طراحي, ساخت يا نگهداري يك محصول خاص مي‌باشد. گروهمجموعه‌اي از بخش‌ها, مديران و افرادي است كه مسئوليت يكسري وظايف و تعهدات را برعهده دارند.

اسلاید 21: 21ساختار سازماني گروه شامل : گروه مهندسي نرم‌افزارمجموعه‌اي از افراد كه مسئوليت انجام فعاليت‌هاي طراحي, ساخت و نگهداري نرم‌افزار (تحليل نيازها, طراحي و برنامه‌نويسي) را در يك پروژه انجام مي‌دهند. گروههاي مرتبط با نرم‌افزارمجموعه‌اي از افراد كه كارهاي زمينه مهندسي نرم‌افزار را براي پشتيباني از طراحي, ساخت و نگهداري نرم‌افزار ارائه مي‌نمايند ولي مسئوليت مستقيم در اين مورد ندارند. گروه فرآيند مهندسي نرم‌افزارمجموعه متخصصاني كه تعريف, نگهداري و بهبود فرآيند نرم‌افزار را تسهيل مي‌نمايند. گروه آزمايش سيستممجموعه‌اي از افراد كه مسئول برنامه‌ريزي و اجراي آزمايش‌هاي سيستم هستند.

اسلاید 22: 22ساختار سازماني گروه مهندسي سيستمافرادي كه مسئول تعيين نيازهاي سيستم و واگذاري آنها به سخت‌افزار و نرم‌افزار مي‌باشند. گروه مديريت پيكريندي نرم‌افزارمجموعه افرادي كه مسئول برنامه‌ريزي, هماهنگي و اجراي فعاليت‌هاي رسمي مديريت تركيب‌بندي نرم‌افزار پروژه هستند. گروه آموزشمجموعه‌ افرادي كه مسئول هماهنگي و تنظيم فعاليت‌هاي آموزشي يك سازمان هستند. گروه تضمين كيفيت نرم‌افزارمجموعه افرادي‌كه فعاليت‌هاي تضمين‌كيفيت‌نرم‌ افزارپروژه را برنامه‌ريزي و اجرا مي‌كنند.

اسلاید 23: 23ضرورت دارد فعاليت‌هاي CMM متناسب با اصطلاحات و تعابير مربوط به ساختار و نقش‌هاي موجود هر سازمان بيان گردد. ساختار سازماني و نقش‌ها Organizational Structure and Rolesتوجه :

اسلاید 24: 24 مدير ارشدٍ (Senior Manager)نقش‌هاي سازماني در يك سطح بالاي سازمان ايفاي نقش مي‌كند. مدير ارشد, به‌صورتي كه در CMM استفاده مي‌شود, مي‌تواند هر مديري حتي مدير‌كل سازمان باشد. مدير پروژه (Project Manager)مجري پروژه است و مسئول همه موارد مالي و حقوقي در يك پروژه است و فردي است كه هدايت, كنترل, اجرا و تنظيم يك پروژه را انجام مي‌دهد و در نهايت پاسخگوي مشتري است. مدير نرم‌افزار پروژه (Project Software Manager)مسئوليت كامل همه فعاليت‌هاي نرم‌افزار يك پروژه را برعهده دارد و كنترل همه منابع نرم‌افزار پروژه بر عهده اوست.

اسلاید 25: 25نقش‌هاي سازماني ـ ادامه سرپرست وظايف نرم‌افزار (Software Task Leader)نقش رهبري يك گروه فني براي انجام يك وظيفه خاص را ايفا مي‌كندو مسئوليت فني كارها را برعهده داشته و افراد انجام‌دهنده يك وظيفه را از نظر فني هدايت مي‌نمايد. كارشناسان مهندسي نرم‌افزار (Software Engineering Staff)افرادي كه نقش‌هاي فني متفاوتي در اقدامات كليدي توصيف شده دارند از جمله سرپرستان وظايف نرم‌افزار,رتحليل‌گران, برنامه‌نويسان, مهندسان مدير رده اول نرم‌افزار (First-Line Software Manager)مسئول مديريت مستقيم(هدايت فني و اجرايي كاركنان و تعيين دستمزدها) براي تجهيز و انجام فعاليت‌هاي يك واحد سازماني(يك بخش از سازمان يا تيم پروژه) با مهندسان نرم‌افزار و بقيه اعضاء مرتبط است.

اسلاید 26: 26RepeatableDefinedManagedInitialOptimizedBasic Management ControlProcess DefinedProcess MeasurementProcess Optimizationتعريف سطوح CMM

اسلاید 27: 27مقدماتيقابل‌تكرارتعريف شدهتحت مديريتبهينه شدهسطح 1سطح 5سطح 4سطح 3سطح 2فرآيندهاي منظمفرآيندهاي با بهبود دائميفرآيندهاي قابل پيش‌بينيفرآيندهاي يكنواخت و استانداردفراهم نمودن محيطي پايدار براي طراحي،ساخت و توسعه و نگهداري نرم‌افزارپي‌ريزي خط‌مشي‌هاي مديريت پروژهنرم‌افزاري و روش‌هاي اجرايي براي پياده‌سازي اين سياست‌هانوشته شدن فرآيند استانداردي براي طراحي، ساخت و نگهداري نرم‌افزارتعيين فرآيندها و محصولات نرم‌افزاري اهداف كيفيت به‌صورت كمي توسط سازمانتمركز سازمان بر بهبود دائمي فرآيندهاتعريف سطوح CMM

اسلاید 28: 28Repeatable Software Configuration Management Software Quality Assurance Software Subcontract Management Software Project Tracking & Oversight Software Project Planning Requirements ManagementDefined Peer Review Intergroup Coordination Software Product Engineering Integrated Software Management Training Program Organization Process Definition Organization Process FocusManaged Software Quality Management Quantitative Process ManagementOptimizing Process Change Management Technology Change Management Defect Prevention زمينه فرآيندهاي كليدي CMMKey Process Areas

اسلاید 29: 29تفسير زمينه‌هاي فرآيندهاي كليدي سطوح مختلف

اسلاید 30: 30سطح 1سطح 2سطح 4سطح 5سطح 3 تمركز بر فرآيند سازمان تعريف فرآيند سازمان برنامه آموزش مديريت ادغام نرم‌افزار مهندسي محصول نرم‌افزار هماهنگي بين گروه‌ها بازنگري همكاران مديريت فرآيند بصورت كمي مديريت كيفيت نرم‌افزار مديريت تغيير فرآيند مديريت تغيير فناوري پيشگيري از نقص فرآيندهاي خلق‌الساعه مديريت نيازها برنامه‌ريزي پروژه نرم‌افزار پيگيري و نظارت پروژه نرم‌افزاري تضمين كيفيت نرم‌افزار مديريت تركيب‌بندي نرم‌افزار مدیریت پيمانکار فرعی نرم افزارمقدماتیتکرارپذيرتعريف شدهمديريت شدهبهينه شده

اسلاید 31: 31 سطح 1 – مقدماتي ( Initial)تفسير زمينه‌هاي فرآيندهاي كليدي سطوح مختلف سطح 2- تكرار پذير (Repeatable) مديريت نياز ايجاد يك درك مشترك بين مشتري و پروژه نرم‌افزاري مربوط به نيازهاي مشتري برنامه‌ريزي پروژه نرم‌افزار پي‌ريزي يك برنامه معقول براي انجام فعاليتهاي مهندسي و مديريتي پروژه نرم‌افزاري پيگيري و نظارت پروژه نرم‌افزار ايجاد شرايط لازم براي مشاهده پيشرفت واقعي پروژه پيمانكاري فرعي نرم‌افزار انتخاب پيمانكاران فرعي واجد شرايط براي نرم‌افزار و مديريت مؤثر بر آنها تضمين كيفيت نرم‌افزار برقراري امكان مشاهده فرآيند مورد استفاده در پروژه نرم‌افزاري و محصولات ساخته شده براي مديريت مديريت پيكر‌بندي نرم‌افزار پي‌ريزي و نگهداري يكپارچگي محصولات پروژه نرم‌افزاري در طول چرخه عمر نرم‌افزار پروژه

اسلاید 32: 32تفسير زمينه‌هاي فرآيندهاي كليدي سطوح مختلف سطح 3- تعريف شده (Defined) تمركز بر فرآيند سازمان پي‌ريزي مسئوليت‌هاي سازماني در ارتباط با فعاليتهاي فرآيند نرم‌افزار جهت بهبود توانايي فرآيند نرم‌افزار در سطح سازمان تعريف فرآيند سازمان طراحي، ساخت و نگهداري مجموعه‌اي از سرمايه فرآيندهاي نرم‌افزار قابل استفاده جهت بهبود عملكرد فرآيند در سطح پروژه‌ها برنامه آموزش افزايش مهارتها و دانش افراد جهت بالا بردن كارآيي آنها مديريت ادغام نرم‌افزار ادغام فعاليتهاي مهندسي و مديريتي نرم‌افزار در يك فرآيند نرم‌افزار تعريف شده و مرتبط مهندسي محصول نرم‌افزار اجراي يكپارچه فعاليتهاي يك فرآيند مهندسي كاملا تعريف شده است كه تمام فعاليتهاي مهندسي نرم‌افزار را جهت توليد محصولات نرم‌افزار صحيح و همخوان بطور مؤثر و كارا، ادغام مي‌نمايد. هماهنگي بين گروهها پي‌ريزي راهي براي گروه مهندسي نرم‌افزار جهت مشاركت فعال با ساير گروههاي مهندسي بازنگري همكاران رفع نواقص از محصولات كاري نرم‌افزار به صورت سريع و كارآمد با بازدگری ازهمکاران

اسلاید 33: 33تفسير زمينه‌هاي فرآيندهاي كليدي سطوح مختلف سطح 4- مديريت شده (Managed) مديريت فرآيند بصورت كمي كنترل عملكرد فرآيند پروژه نرم‌افزاري بطور عددي و كمي مديريت كيفيت نرم‌افزار ايجاد يك درك كمي از كيفيت محصولات نرم‌افزاري پروژه و دستيابي به اهداف كيفي مشخص سطح 5- بهينه شده (Optimized) مديريت تغيير فرآيند بهبود دائمي فرآيندهاي نرم‌افزار مورد استفاده در سازمان با انگيزه بهبود كيفيت نرم‌افزار، افزايش بهره‌وري، و كاهش زمان چرخه طراحي و ساخت محصول مديريت تغيير فناوري شناسايي منافع فناوري‌هاي جديد و انتقال آنها به داخل سازمان پيشگيري از نقص شناسايي علل نواقص و پيشگيري از وقوع مجدد آنها

اسلاید 34: 34ارزيابي در CMM

اسلاید 35: 35روش‌هاي ارزيابي در CMM CBA IPI (Capability Maturity Model Based Appraisal for Internal Process Improvement) Mini-Assessment PQLA ( Project Quick Look Assessment)

اسلاید 36: 36CMM Based Appraisal Internal Process Improvement (CBA IPI) جمع آوري و آموزش يك گروه ارزياب تحت رهبري يك سر ارزياب و انجام يك سري فعاليت هاي منظم جهت مستند نمودن نظرات افراد كليدي سازمان در مورد بهبود فرآيندها و مشكلات موجود روشي علمي براي ارزيابي يك سازمان جهت تعيين نقاط قوت و ضعف مرتبط با هر يك از زمينه فرآيندهاي كليدي در سطح تعيين شده براي ارزيابي،‌ توسط يك گروه آموزش ديده انجام از طريق تكميل و بررسي پرسشنامه‌ها، مرور مستندات،‌ ارائه سمينارها و مصاحبه با مديران مياني و مسئولان پروژه‌ها و مجريان كارهاي نرم افزاري ارزيابي براساس CMM براي بهبود فرآيند داخليروش CBA IPI

اسلاید 37: 37 پشتيباني،‌ توانا ساختن و پيش بردن يك سازمان براي بهبود فرآيند نرم افزار آن تهيه يك تصوير دقيق از نقاط قوت و ضعف فرآيند نرم افزار موجود در يك سازمان با استفاده از CMM به عنوان يك الگوي مرجع، و شناسايي زمينه فرآيندهاي كليدي نيازمند بهبود در سازمانروش CBA IPIاهداف روش ارزيابي CBA IPI

اسلاید 38: 38آماده سازيانجام ارزيابي گزارش دهي نتايج به حمايت كننده و سازمان مورد ارزيابي گزارش دهي نتايج به SEI اتمام ارزيابي تعيين دامنه ارزيابي ايجاد برنامه ارزيابي آماده‌سازي و آموزش تيم توضيح به شركت‌كنندگان در ارزيابي تهيه پرسشنامه‌هاي اجرايي آماده‌سازي فعاليت‌هاي ارزيابي در محل مورد نظر نشست افتتاحيه انجام مصاحبه تأييد اطلاعات آماده‌كردن‌يافته‌هاي‌پيش‌نويس گزارش ارائه يافته‌ها تأييد,‌درجه‌بندي و آماده‌سازي يافته‌هاي نهايي ارائه نتايج نهايي به حمايت‌كننده برپايي جلسات اجرايي به منظور ارائه راهنمايي در زمينه زمانبندي, اولويت‌ها و توصيه‌ها و اقدامات پيشگيرانه تاريخ و محل ارزيابي دامنه ارزيابي الگوي CMM مرجع ارزيابي سطح CMM مورد ارزيابي روش‌هاي ارزيابي استفاده‌شده انجام‌دهنده ارزيابيروش CBA IPIمراحل روش IPI CBA

اسلاید 39: 39براي اينكه يك ارزيابي با روش CBA IPI نجام شود الزامهايي براي تيم،‌ برنامه‌ ارزيابي،‌ جمع آوري داده، صحه گذاري داده، درجه بندي و گزارش نتايج وجود دارد. الزام‌هاي تيم ارزيابي الزام‌هاي جمع آوري داده الزام‌هاي درجه بندي الزام‌هاي برنامه ارزيابي الزام‌هاي صحه گذاري داده‌ها الزام‌هاي گزارش دهيروش CBA IPIالزام‌هاي روشCBA IPI

اسلاید 40: 40پايان