صفحه 1:
صفحه 2:
قيام هائ مردمی در برایر زورگور
صفحه 3:
صفحه 4:
< جنیش مشروسه چیست؟
جنبش مشروصه یا انقلاب مشروصلیت مجموعه کوششها و رویدادهانی
است که در دورد مظفرالدین شاه قاجار و سپس در دورد محمدعلی شاد
قاجار برای تبدیل حکومت استیدادی ny حکومت مشروصه رخ داد و منجر
به تشکیل مجلس شورای على و تصویب اولین قانون اساسی ایرانر شد.
درسالهایر پایانی حكومت ناصرالدين شاد قاجار اوضاع ابران به : ايج دو
به و خامت نهاد و با مرک شاه اوضاء آشفتهتر شد. . مظفرالدین شاه که
پس از کشتهشدن پدر به سلعلنت رسید فردی بیمار و ملایم بود و دست
کم مدتی برای پذیرش افکار اصلاحصلبانه آمادگی داشت. ویر
امینانسلمان را که مورد تنقر عامه بود برکنار و اسینالدوله را به جایر او
۱ عنصو كردأو برای پرداخت حقوقق حرمسرای پدر. برآوردن خواسته های
مالی مکرر درباریان تازه وارد که سال ها متنظر چنینا فرصتی بودند و
سفر «<رماتی» به چشمههای آب معدنی اروپا به پول فراوان نیاز داشت.
4 التو
4 کح
A کل
صفحه 5:
yin pi)
صفحه 6:
<یاقرخان که بود؟
باقرخان فر زند حاج رضا تبريزى بود. نخست ييشه بنائى داشت و قداره
بند نيز بود در جربان نهضت مشروسه به انجمن ایالتی تبریز پیوست و در
جنگهای تبریز به نفع مشروصه خواهان فداکاریهای بسیار کرد و در راه
پیروزی مشروسه عللبان دلاوریها نمود.
مدتی کوتاه از ملرفداری مشروصله دست کشید اما چن دلاوی ستارخان را
دید که با هفده سوار مردم را تحریک به قیام میکند به ستارخان
باقرخان فوج سها مالدوله را شکست داد. سربازان ملایری را پس از دور
5 روز Lill )4 به شهر خودشان فرستاد و بارها جلوى حملات سخت
كتسنان آزادعأو مشروطة را كرقت.
21ز كا توجليهو پیشروير میاه انتيوه عینالدوله را که خود را به دوچی نزدیکه
ساخته بود شمر zfs ad fy 291 كرفت و نكذاشت به ييشروى
aa“
صفحه 7:
كان
باقرخان در پیروزی شهر تبریز و غلیه بر قوای استیداد سهمی عمده
داشت و در جنگهای هولناکی که از هر سو بر تبریزیان تعمیل میشد
دلیریها و پایمردیهای فراوان نشان میداد در دمیدن روج دليرى به
مجاهدان و با شرکت فعالانه خود در نیرد سهمکین خونین تمونه اعلانی
از آزادگی و دلاوری بهشمار می رفت و برای از پا درآوردن دشمن است.
بابتکا رات کمنظیریر دست مي زد كه يك نمونه آنها ديلا با نهايت
اختصار آمده است.
بك روز يس از قيام ستارخان در تبريز و با دميدن روج آزادكى در
مردم. باقرخان مجاهدان معلههای خیابان. نوبر مارالان.
کفشدوزان ارمنستان و یجویه عمو زين الدين و سایر آزادی طلبان
مشر b algsals کرد هم آورد و برای بیرون راندن رحیم خان وایل
عارتگرشن #چیله و تقنای نكي بمكار برد. زيرا بيشتر مردان مجاهد
بوسيله افراد اكيب كان خلع كلاج شدة بودند و فقما عده کم بودند که
اضر
صفحه 8:
(eyed
از اين رو باقرخان ييشنهاد كرد نزديك فلهر مجاهدان سه دسته شوند
و هر دسته از یک ملرف بیاغ شمال كه محل هجوم اقامت رحيم خان
یود و حمله نمایند. یک دسته از رویرو و دو دسته از يك طرف بباغ
شمال كه محل هجوم اقمت رحیم خان بود و حمله نمایند. یک دسته
از رویرو و دود دسته از دو ملرف دیگر بیاغ حمله کنند قسمت جنوبی
باغ شمال آزاد باشد تا دشمن راه فرار داشته باشد و در پیشاپیش
هر دسته مجاهدان تفنك به دست و آنها كه تفنك نداشتند هر يك
بار دو قلوه سنك به سوی باغ حرکت نمایند.
تیراندازی مجاهدان شروع شد و آنانکه قلوه سنگ داشتند آنها را بهم
"می زدند تا ضدایی شبیه شليك تير بدهد. افرد ايل رحيم خان سخت
دچار يسراس شوید و به يكديكر م كفتند هردن تبريز قيام كردهاند و
فرار فراق يكو شر مور سيد ۱/9 از در جنوبی با اسب گریخت و
افرادش او Ly ناب هر چم بیش ببشتر مىركريختند. مجاهدان
بیراسلعه دسترشی ب هآتتلحه
صفحه 9:
Pig avert قيام
< شروع قیام باقرخان و ستارخان :
بیاعتنایی محمدعلی شاه قاجار به مشروصلیت و مخالفت با
مشروسهخواهان و سرکوبی آنان و نیز به توپ بستن مجلس شورایر
ملی. مردم ایران را به شورش واداشت و در این راد. مردم تبریز از
دیگران پیشی گرفتند. در این میان دو تن از رادمردان تبریز به نامهای
ستارخان (سردار ملی) و باقرخان (سالار ملی) به جمع مردم پیوستند و
به رهبری قیام مردمی پرداختند. این دو با همراهی مردم. در مقابل
قشون عظیم محمدعلی شاه قاجار به مدت !۱ ماد مقاومت کرده و از
ورود نیروهای دولتی به شهر معانعت کردند. در اواخر. چون کار
, اشالى 7 ریز به خاملر محاصره و نرسیدن آذوقه سخت شده بود. پس از
مذاکره با نمایندکان روس و انگلیس و تصویب آن دو دولت, قرار بر
اين شد كه عددائ از نیروهای روس وارد تبریز شوند. با ورود
تیروهای یه به گیریز محاصره اين شهر پایان یافت و قشون
غارتكر محمد: ى ae) at Lat كبري متفدقا شدند.
صفحه 10:
قيام سنا رحا ن] 9 باقر كان
صفحه 11:
< میرزا کوچک خان جنگلی که بود؟
میرزا یونس معروف ay (میرزا کوچک) در سال ۱۹۸ در رشت متولد
شد. در نوجوانی برای تحصیل علوم دینی قدم به مدارس مذهبی
كذاشت 9 مدارج علهى | على كرد. در سال باناننااد ر كيلان به صشوف
آزادی خواهان پیوست و برای مقابله با محمدعلی شاه روانه تهران
شد. در ماجرای اولتیماتوم روسیه که منجر به تعصلیلی مجلس شد
(۱۱۷ردیبهشت ۱۲۹۰ میرزا در شمار مخالفان پذیرش اولتیماتوم بود و
مدتی نیز بازداشت شد. در جریان جنگ جهانی اول و در هنگامی که
دسته ای از نمایندگان و رجال سیاسی به خاطر وضع بحرانی کشور و
, حضورٌنیروهای بیگانه دست به مهاجرت زدند. کوچک خان با گرویدنر
بقریدیشه (اتعاد اسلام) درصدد برآمد تا با راه انداختن تشکیلات
نظامی ق هعبار زه عَلِيه استبداد «رضاخانی و سرسپردگی ها. پیمان
های ننگین حور gat مدا مداخلات آنان در امور داخلی کشور
بپردازد.
_—
صفحه 12:
نظرخواهی از آنان پرداخت . گروهی به ضرورت سبارزه مسالمت آمیز
تأکید می کردند و مبارزه مسلحانه را نادرست می خواندند و گروهی دیگر
نظلر میرزا کوچک خان را 1 می کردند. سرانجام پس از یک سلسله
بحث و گفتگو قرار شد تا در گوشه ای از ایران کانونی ثابت , برایر مبارزد
ايجاد شود. مير زا كوجك خان يس از اين توافقر عازم كيلان شد وشروع به
تهیه مقدمات قيام كرد. اها چون روس ها قبلا او را از منطقه تبعيد کرده
بودند. مجبور بود مخفيانه به فعاليت بيردازد. بااين حال ميرزًا در اندك
هدتى توانست هسفترانئى در كنار كود جمع كند 9 قياس ال علقم سازد. او
درسال هاي قبل از به قدرت رسيدن رضاخان. موفق شد هسسته سائر
تشکیله نمضت,مسحانه را پی ریزی کند. نیروهای اشفالگر روس که در
سالهاى قبن ازاتلاب 1 . در سرکویی این نهضت توفيق جندانى
نيافتند. 7 وقوء انتلاب مناطقر شمالی ایران بیرون رفتند و
انكليسيى ها يكه يان م وتقریبا تساه al را زیر سلمله خود
در [وردته.
صفحه 13:
قبام میرزا کو جک کان
صفحه 14:
> شروع قیام میرزا کوچک خان جنگلی:
روز ۱۷ خرداد ۱۹۵ میرزا کوچک خان جنگلی در ادامه مبارزات خود در
راد اعاده استقلال و حاکمیت مب ایران. در شهر رشت حکومت
جمهوری اعلام کرد. این اعلام درپی یک رشته تعاس ها و گفتگوها با
مقامات روسیه و کسب املمینان از اين که نیروهای مداخله گر آنان
در شمال ایران در کار حکومت انقلایی میرزا. کارشکنی نخواهند کرد.
صورت كرفت . درست سه هفته پیش از این اعلام . در سییده دم روز
۸ اردیبهشت ۱۲۹۹ نیروهای ارتش سرخ به بهانه سرکویی ضد انقلاب
که در شمال ایران کمین کرده بود به بندرانزلی یورش برده و این شهر
۱,۰ اشغال کزد. مقصود روسیه از (ضدانقلاب) افراد مسلحی بودند که
باأكماب ی ها 0000 در شوروی می جنگیدند
و از اراضتی imi, أيران pe wu یکی ازیایگاه های خود استفاده
صفحه 15:
جنگلی ها که مبارزات مسلحانه با رژیم استیدادی و سرسپرده قاجار
را آغاز کرده و جنگل های شمال را مقر خود قرار داده بودند. در آغاز
پیروزی انقلاب روسیه رواب حسنه ای با بلشویک ها برقرار کرده
بودند نهضت جنگل انقلاب روسیه را تأیید می کرد و رهبران جدید
روسیه نیز میرزا را به عنوان یک انقلابی ضد استعمار می دانستند و
او را ستایش می کردند. اما چندی نگذشت که روس ها سیاست,
دوستانه خود را تغییر دادند و قدم به قدم به خاملر حفظ polio خود
در ايدان از حمایت نهضت جنگل دست کشیدند و سرانجام به آن
خیانت کردند. روز ۲۸ اردییهشت, نیروهای ارتش سرخ به نام
سركوني ضدانقلابی که در شمال ایران کمین کرده بود. وارد انزلی
شدند. نمضت هیرزا کوچک خان که حضور نیروهای کشوری دیگر را در
خاک ایرانر مخالفه با اقیول سیاست خود و به زیان استقلال و
تماميت fal اكشونا كد يه توت برخاست .
صفحه 16:
شبام میرزا کو جک كاين
صفحه 17:
< رئيس على دلواریر که بود؟
رنیس علی فرزند زایر محمد از ملایفه مشهور به ممسنی یا احمدی و
مادرش (شهین) دختر على از لایفه فولادی باغک تنگستان بود. درباره
ريشه خانوادگی رنیس علی سخنهای متفاوتی نقل میشود. برخی
خانواده او را اصالتا از مهاجرین نورآباد لرستان و برخی دیگر از نورآیاد
ممسنی (در فا رس) و glaze نیز از کهگیلویه و بویراحمد ميدانند.
انيس على در همان زمان کودکی با فراگیری علوم مختلف توانست
خود را بهعنوان یکی از برجستگان دیار تنگستان معرفی کند. اما به اوچ
رسیدن او با شروع انقلاب مشروسه به وقوع پیوست. رنیس علی با
, آنکه ور انا 7 Oly, ۲۵ سال بيشتر نداشت اما از جمله پیشگامان
alga ina 7 جنوب ایران بود. یکی از مشخصههای اصلی او باور
عميقشريه 06 )يشروطه بود.
صفحه 18:
< شروع قیام رنیس علی دلواری:
دولت انگلستان برای سرکوب عناصر انقلایی رنیسعلی. احمدخان
د ريابيكى. حاكم دستنشانده بوشهر را تعریک کرد که به دلوار حمله
کند. احمدخان با پشتگرمی انگلیسیها چند بار به تنگستان و حوالی
دلوار حمله کرد که این حملات با مقاومت شجاعانه رنیس على و
یارانش روبهرو و دفع شد. در آستانه جنگ جهانی اول نیروهای
انگلیسی به بهانه حففا نظم و امنیت شروع به اشغال تدریجی
جنوب ایران کردند. این حرکات برای رنیس علی دلواری قابل تعمل
نیو و آن 0 نقض آشکار حق حاکمیت ملی و استقلال ایرانر
3 رما دافيست )اشفا جنوب ایران و دستاندازی به همه wlio جنوب
pr) باعث رکه رنیس علی دلواری و پارانش با استمداد از
علمای چنوب كش آماده مقاومت در برایر نیروهای انگلستان
شوند. 74 اا تن
a 4 تك
4 =< ۳۳
صفحه 19:
۱
0
با اين اوصاف بود که علمای جنوب ایران از جمله آیتالنه
سیدعیدالحسین لاری و سیدعیدالنه بلادیبوشهری علیه قوای انگلیس
واکنش نشان دادند و تمام مسلمین را به نبرد با متجاوزان فراخواندند.
سرانجام با کسب فتوای علما مبارزان تنگستانی و دشتی به فرماندهی
رنیس علی به قوای انگلیس در بوشهر حملهور شدند. رنیس علی در
یورشهای شیانه ضربات و تلفات موثری بر انگلیسیها وارد آورد. در
يكى از اين شبیخونها رنیس علی دو نفر از افسران بلندپایه انگلیسی
به همراه چند سرباز هندی را به هلاکت رساند. این اقدام برای
انگلیسی ها غيرقابل تحمل بود تا اينكه روز دوم رمضان سرسس۳ا هجری
.. قصرئ جهاز كشت جنكّئ برائ كلولهباران دلوار و سجاهدان دلوارىئ به
گیراه : ينج هسزار: پسریاز انگلیسی و هندی وارد منطقه شدند. رئيس على
ابتدا زئان, و تودگازر 1 از ,دلوار کارج کرد. در این جنگ نابرایر اما با
لياقت زيادئؤكه رنیسل ع بآ #یررانش از خود به خرچ دادند. نیروهاعر
انكلستان شكست ون عقبگلکینی کردند"
صفحه 20:
> شهادت:
شکست قوای انگلستان در دلوار یکی از نکات برجسته تاریخ جنگ
جهانی اول در جنوب ایران به شمار می رود. پس از جنگ دلوار.
رنیس علی به حملات شبانه خود به بوشهر ادامه داد و با هسفکریر
علمای جنوب ملرح حمله سراسری به بوشهر و آزادسازی آن را ييز
ریخت. در گیرودار ملرح چنین حملهای بود که در شب ۲۳ شوال
سرسرساا هجری قمری و مصادف با نا سپتامبر #97امیلادی . هنگامی که
ائيس على در محلی به نام تنگک صفر قصد شبیخون به قوایر
انكليس را داشت. از پشت مورد هدف گلوله یکی از همراهان
gui iL 2 قرارا كرمت و در دم به شهادت نائل آمد. وىر هنكام شهادت
2923 رو | سال اداشت :
صفحه 21:
مقبره ينانا
صفحه 22: