برق، الکترونیک و مخابراتعلوم مهندسیمهارت‌های شخصیوسایل نقلیه

انواع روش‌های راه اندازی و کنترل دور و سرعت: موتور القایی سه فاز

شامل تمامی روش های راه اندازی و کنترل دور و سرعت موتور های القایی سه فاز مقدمه: موتور القایی نوعی موتور الکتریکی است که با استفاده از قانون القای الکترومغناطیسی، انرژی الکتریکی را به انرژی مکانیکی (چرخش شفت موتور) تبدیل می کند. موتور القایی برای اولین بار توسط نیکولاس تسلا در سال ۱۸۸۸ ساخته شد. ین موتورها باتوجه به طراحی ساده و نیاز به تعمیر و نگهداری کم بسیار پرکاربرد هستند و به طور گسترده در صنایع بزرگ و کارخانجات و حتی لوازم منزل مورد استفاده قرار می گیرند. در موتور القایی، با تغذیه سیم پیچ استاتور و عبور جریان از آن، یک میدان دوار توسط سیم پیچ استاتور ایجاد می شود که این میدان دوار باعث القای ولتاژ در روتور و جاری شدن جریان در آن خواهد شد. جریان ایجاد شده در روتور نیز یک میدان دوار به وجود خواهد آورد. تقابل این دو میدان دوار، ایجاد گشتاور کرده و در نتیجه محور روتور به چرخش در خواهد آمد.

علیرضا اسدی

صفحه 1:

صفحه 2:
1 انواع روش‌های راه اندازی و کنتر ‎J‏ دور و سرعت.: موتور القایی سه قاز 6 استاد 0

صفحه 3:
۱ Pe a a TR ‏ا‎ ‎pee tee CS Tee ten Ie ee ad 0120000000 ‎ead‏ ا ا ل ا ا ل بسيار يركاربرد هستئد و به طور كستوده هر صنايع بزوف و کارخانجات و حتی لوازم منزل مورد استفاده قرار می گیرند. _ ‎ee‏ ی ۱ ‎eet Teac‏ ال م ل 0 ‎ee Bd‏ ا ل ا ل ‎Bettie]‏ ۱ ‎eee ee)‏ ۱ ‎el ee Net ta ey SD)‏ ‎ ‎ ‎ ‎

صفحه 4:
بش ادن به طور کلی هر ماشین القایی (موتور با ژنراتور) از دو بخش عمده تشکیل شده است: ۳ ۱- استاتور ۲- روتور استاتور: استاتور قسمت ساکن موتور القلیی الکتریکی است. هسته استاتور. مجموعه ای از ورق های فولادی است که دارای شیار در سطح داخلی ن است که پس از قرار گرفتن در کنار هم تشکیل یک حجم استوانه ای توخللی را می دهد. سیم پیچ های سه فاز ماشین القلیی در داخل همین شیارها قرار می گیرند. روتور: روتور قسمت دوار موتور الکتریکی است. میدان مغناطیسی ایجاد شده توسط استاتور. باعث القاییک میدان متقلبل در روتورحی شود که روتور برای همسو شدنبا میدان ناشی از لين جریان به حرکت در خواهد آمد.

صفحه 5:
(ل) روتور موتور القایی بر دو نوع است: روتور قفس سنجابی: این نوع رتور از تعدادی میله های مسی یا آلومینیومی تشکیل شده است که در داخل شیارهای ورقه مغناطیسی رتور تعبیه شده اند. سپس این میله ها از هر دو طرف توسط دو حلقه هم جنس‌با میله ها ( آلومینیوم یا حس)به هم متصل شده اند. رتور سیم پیچی شده: بر روی لین نوع رتور. سه دسته سیم پیج با اختلاف مکلنی ۱۲۰ درجه مانند استاتور ماشین القلیی سه فازبا همان تعداد قطب پیچیده می شود. لین سیم پیچ ها نسبت به بدنه روتور

صفحه 6:
- نحوه عملكرد . يقلي روتور سیم پیچی شده براساس القای ولتاژ است و لذا از اين نظر همانند یک ترانسفورماتور سه فاز عمل می کند. در واقع هر دو از لثر القای نیروی محرکه در سیم پیچ طرف دیگر استفاده می کنند. لذابه لین موتورهاء موتورهای القایی گفته می شود. البته در ساختار موتور القایی بین سیم پیچ استاتور )اولیه( و روتور ) انوبه( علاوه بر هسته مغناطیسی, فاصله هولیی نیز وجود دارد و از آنجا که در قدرت های یکسان, نیروی محرکه مغناطیسی بیشتری جهت غلبه بر تلفات مکانیکی روتور و مقاومت مغناطیسی ناشی از فاصله هولیی بین استاتور و روتور مورد نیاز است. بنابراین در قدرت یکسان جریان بی باری موتورهای القایی نسبت به ترانسفورماتورها است.. در شکل زیر مدار معادل موتور القایی را مشاهده می کنید : و

صفحه 7:
روش هاى راه اندازى موتور سه فاز در این بخش انواع روش‌های راه اندازی موتورهای القایی سه فاز با استفاده از شبکه جریان متناوب تک فاز و سه فاز بررسی می‌کنیم.

صفحه 8:
چطور موتور القایی سه فاز را با برق تک فاز راه اندازی کنیم ؟ زملنی که برق سه فاز در دسترس نباشد برای راه اندازی موتور سه فاز از برق تک فاز استفاده می شود. دو روش برای راه اندازی موتور با برق تک فاز وجود دارد : ۱- راه اندازی موتور سه فاز با برق تک فاز با خازن ۲- راه اندازی موتور سه فاز با اینور تر

صفحه 9:
رام اندازى موتور سه قار يا برق نك قان باخا از روش راه اندازى موتور سه فاز با برق تك فازبا خازن مطلبق شکل روبه رو استفاده می شود که البته ایسن روش برای راه اندازی موتور سسه فاز تحست پار مناسب نیست. در ایین روش با استفاده از خازن و به ولتاژ موتور. اتصال را به صورت ستاره یا مثلث می بندند که محدودیت توان و کم شدن گشتاور راه اندازی را بسه دنبال دارد. انتخاب خازن در ولتاژ ۲۳۰ ولت‌به لین صورت است کهبه ازای هر کیلووات توان موتور. خازن بلید ۷۰ میکروفاراد ظرفیت داشته باشد. استفاده از لین روش تا نهلیت حدود ۴ کیلووات است و در غیر این صورت خازن آسیب خواهد دید. ان طور که می دانیم. اگر یک موتور سه فاز که ولتاژ مجاز سیم پیج های آنن ۲۳۰ ولت است را به شبکه تک فاز ۲۳۰ متصل کنیم و به وسیله دست روتور لّن را بچرخانیم‌سبه حرکت در همان جهت که‌با دست چرخانده لیم ادامه می دهد.با اضافه كردن يك خازن روغنى به مداربا اتصال موتوربه شبکه تک فازبه همراه خازن موتور. بدون نیاز به چرخاندن با دست. راه اندازی شده وبه حرکت در می آید. قدرت موتور در لین حللت در حدود ۷۰ ۸۰ درصد قدرت آن در اتصال سه فاز است که در تبدیل موتورهای سه فازبه تک فاز بلیدبه لین نکته توجه شود.

صفحه 10:
همچنین دقت داشته باشیم که موتورهای سه فاز تا قدرت 8 للى ‎١‏ کیلووات را می توان‌به وسیله خازن در شبکه تک فاز راه اندازی کرد. خازن به کار رفته در این تبدیل, خازن روغنی است. زیراء بصورت دام در مدار قرار می گیرد. نحوه انتخاب خازن به این صورت است که به ازای هر کیلووات قدرت موتور. خازنی به ظرفیت ۲۲ میکروفاراد مورد نیاز است. به عنوان مثال: یک موتور سه فاز ۱.۵ کیلووات برای تبدییل به ‎GUST‏ نیازبه خازنی به ظرفیت ۲۳ میکروفاراد دارد. دقت داشته باشیم که ولتاژ کار خازن باید بالا بوده و حتماً از ۰ ۲۵ ولت بیشتر باشد. همان طور که اشاره شد. با تغییر اتصالات فازهای یک موتور سه فاز و اضلفه کردنیک خازن می توانیک موتور سه فاز را با برق‌نتک فاز راه اندازی کرد. جهت چرخش موتور. بستگیبه شاخه هایی دارد که خازن به آن متصل است. حالت های اتصالات موتور سه فاز برای کار با برق تک فاز در نکته: برای هر کیلووات توان موتور در ولتاژ شبکه ۱۰۰ ولت؛ ۲۵۰ میکروفاراد و در ولتاژ شبکه ۲۲۰ ولت؛ ۷۰ میکروفاراد و در ول ولت شبکه. ۲۲ میکروفاراد ظرفیت برای خازن انتخاب مى شود. در اين حالت توان موتور با برق تک فاز ۸۰ درصد توان آن با برق سه فاز است و بسته به تعداد قطب هاء گشتاور راه اندازی بین ۲۵ تاء۶ درصد گشتاور نا اهد بود.

صفحه 11:
ار | یکی دیگر از روش های پرکاربرد. راه اندازی موتور سه فازبا برق تک فازبا استفاده از اینورتر ییا درلیو است. برای لین کار بلید از اینورتر تک فاز به سه فاز استفاده کرد. لین ابنورتر می تولند برق تک فاز ۲۲۰ هلت رابه تغنییه سه فاز ۲۰۰ ولت تبسیل کند وبه لین تر تیب موتور را راه اندازی کند. عیب لین روش نسبت‌به روش قبل قیمت بالای اینورتر نسبت‌به خازن است. لما استفاده از اینورتر مزابای زیادی هم دارد. همان طور که حی دانید اینورتر گشتاور و سرعت موتور را کنترل می کند که باعث صرفه جهیی در مصرف برق می شود. علاوه بر لين لین روش می تواند موتور را با اسطحلاک و جریان کم راه اندازی کند.

صفحه 12:
| مقادیر نامي الکتروموتور القایی 050 از تک فاز ۱- جریان نامی 16 جریلنی است که الکتروموتور در زیر بار و در شرلیط کار نرمال از شبکه می کشد. لین جریان بر روی پلاک الکتروموتور نوشته می شود. ۲- جریان راه اندازی 1 جریانی است که الکتروموتور در لحظه راه اندازی و شروع به کار از شبکه می کشد ایين جریان معمولا ۲ تا ۷ برابر جریان نامی موتور است. جربان راه اندازی حداکثربه مدت ۵ انیه باید از سیم پیچ های موتور عبور کند و اگر زمان عبور ن از این زمان بیشتر شود. موجب صدمه دیدن سیم پیچ های موتور و وسایل حفاظتی می شود. ۳- جریان بی باری جریلنی است که در حللت‌بی باری از سیم پیچ های موتور عبور می کند. لین جریان معمول یک سوم جریان نامی موتور خواهد بود.

صفحه 13:
۴- ولتاژ نامی ۱16 ولتايى است كهبا آن موتور مى تولند جریان نامی را از شبکه بکشد که اصطلاحأبه ن «ولتاژ مجاز» نیز گفته می شود. لین ولتاژ معمولا بر روی پلاک الکتروموتور قید سی شود که در هنگام نصب و راه اندازی الکتروموتورها باید به آن توجه کرد. ۵- دور نامی ۱۲ منظور, تعداد دور محور روتور برحسب دور در دقیقه است که باید الکتروموتور در ولتاژ و جریان امی دارای این تعداد دور باشد. تعداد دور نامی برحسب دور روتور در حالتی که موتور است. همیشه بیشتر از دور نامی خواهد بود. ۶- بار نامی برحسب کیلووات‌با اسب بخار توان خروجی الکتروموتور بر روی پلاک لن قید حی شود. منظور از بار نامی لن است که با استفاده از تسمه‌با گیربکس با کوپلینگ, بار مکانیکی رابه وسیله الکتروموتوربه گردش درآوریم که مقدار لین بار مکانیکی باید برابر توان خروجی الکتروموتور باشد. اگر بار مکانیکی دارای توان مورد نیاز. بیشتر از توان خروجسی الکتروموتور باشد. اصطلاحا می گویند موتور دارای بار اضافه است. اضافه بار موجب وارد شدن فشار به الکتروموتور و کاهش دور روتور می شود و در نتیجه. امکان قفل شدن روتور و سوختن سیم پیچ ها وجود دارد. از عالیم اضفه بار بالا رفتن جربان فازها بیشتر از جریان نامی و داغ شدن موتور است.

صفحه 14:
۳ ِا ۳ روس هاى راه اندازى موتور القائى یکی از مزایای موتورهای القلیی سه فاز. راه اندازی ساده آنهاست. برای راه اندازی یک موتور القلبی سه فاز کلفی است تا سیم پیچی های استاتور را به شبکه متصل کنیم. در این حالت موتور شروع به حرکت کرده و به سرعت نهایی خود می رسد. یکی از مشکلاتی که موقع راه اندازی این موتورها خود را نشان می دهد. جریان باللیی است که در لحظه راه اندازی از شبکه گرفته می شود. این جریان در حدود ۵ تا ۸ برابر جریان ناصمی موتور است که در شبکه هلیی که ضعف طراحی دارند ممکن است در لحظه راه اندازی, باعث افت ولتاژ لحظه ای در خط تغنیبه موتور می شود. لین اسر مى تولند بر عملکرد مصرف کننده های دیگری که به خط تغذیه متصل است. اشر نامطلوب بگذارد. از طرف دیگر دوام لین جریان. می تولند باعث سوختن سیم پیچ های خود موتور نیز شود. بنابراین به منظور کاهش جریان راه اندازی به دنبال روش هایی هستیم که زمان استارت جریان کمتری از مدار بکشند.

صفحه 15:

صفحه 16:
زا ۱ مصرف کننده های سه فاز و الکتروموتورهای با قدرت کم را می توان به طور مستقیم به شبکه وصل کرد. در راه اندازی به طور مستقیم اتصال مستقیم) انواع کلیدهای ساده از قبیل اهرمی (تبغه ایپف چاقویی) زبانه ای غلتکی استفاده می شود. در لین روش, الکتروموتور رابه صورت مستقیم به شبکه وصل می کنند؛ یعنی‌با استفاده ازبیک کلید. سه فاز لبه سیم پیچ های الکتروموتور متصل می شود. در لین حللت. اكر اتصال روى تخته کلم .مور موتور ستاره باشد..به هر کدام از سيم بيج ها. ولتاژ فاز و اگر اتصال روی تخته کلم مثلث باشد.به هر کدام از سیم پیج ها. ولتاژ خطی وصل می شود. معمولاً الکتروموتورهای کم قدرت (حداکشر تا ۳ کنکنور - کیلووات ) را مى توان به روش مستقيم راه انداز كرد. معمولاً لین گونه کلیدها ۶ کنتاکت (معل اتصال) دایند که ۳ كنتاكت ورودی‌با حرف های 5.۴ ۰ (حروف سه فاز در شبکه) و ۳ کنتاکت خروجیبا حروف ۷.ل1 و ۷۷ (محل اتصال‌به مصرف کننده) مشخص و دو حللت یعنی حالت قطع و وصل دارند که با علامت های (00) برای قطع و (1) برای وصل در نقشه های الکتریکی کلیدها را در حالت قطع نشان می دهند مگر آنکه حللت وصل کلید مورد بررسی قرار ‎ne‏ ‏گرفته باشد.

صفحه 17:
راه اندازی موتور سه فاز به صورت ستاره - مثلث برای الکتروموتورهای سه فاز 316 به بالا استفاده می شود. در لین روش ابتدا سیم پیچ های موتور رابه صورت اتصال ستاره‌به شبکه وصل مى کنیم و ولتاژ فاز با ولتاژ خط برابر می شود. پس موتور با ولتاژ بالا راه اندازی می شود. پس از اينکه موتوربه دور نلمی رسید.با استفاده از کلید ستاره - مثلث یا مدار ستاره مثلثی کهبا کنتاکتور و تایمر طراحی ی شود. اتصال سیم پیچ ها را عوض کرده و موتوربه صورت مثلث کار دلّم را شروع می کند. در لین حللت.به هر کدام از سیم پیچ هاء ولتاژ خطی وصل می شود. پس می توان گفت. روش ستاره - مثلث. یک روش راه اندازی به طریقه کاهش ولتاژ است. توجه داشته باشید که اگر موتوربه صورت ستاره - مثلث راه اندازی شود. در حللت ستاره. جریان هر کدام از فازهاء یک سوم جریان موتور در حللت مثلث است. پس. جریان راه اندازی نیزبه همان نسبت کم شده. در نتیجه به موتور فشار وارد نسی آید. جریان اتصال مثلث. ۲ برابر حللت ستاره است. بنابرلین. موتور در حللت ستاره‌با تولنی ۳ برابر کمتر از حللت مثلث کار می کند. بلید توجه کنید که موتوری که‌به صورت ستاره - مثلث راه اندازی می شود. هیچ گاه در حللت ستاره زیر بار قرار نگیرد.

صفحه 18:
راه اندازی موتورهای سه فاز آسنکرون با کلید ستاره مثلث یکسی از ساده تریسن روش های راه اندازی موتورهای آسنکرون رتور قفسی. راه اندازی با استفاده از کلید ستاره مثلث است. این کلید ابتدا سیم پیچ های موتور رابه صورت ستاره اتصال داده و آن ها رابه شبکه سه فاز وصل می کند و پس از اينکه دور موتور به حللت نرمال رسیدبا تغییر حللت کلید از ستاره به مثلث سیم پیج های موتور را به صورت مثلث تغییر اتصال می دهد. راه اندازی الکتروموتور با قرار دادن مقاومت در مسیر استاتور دراين روش به منظور كاهش جريان. مقاومت هليى به صورت بله اى در مدار قرار كرفته كه يس از راه اندازى موتور از مدار خارج مسی شوند. ایسن روش نیسز بسه دلیسل مشکلاتی که برای خارج کردن مقاومت هاء زمان و تجهیزات مورد نیاز دارد کمتسسر استفاده می شود.

صفحه 19:
7 راه اندازى ستاره مثلث يك نوع راه اندازى بسيار متداول است و در مقايسهبا روش هاى ديكر راه اندازى موتور القليى . بسيار مورد استفاده قرار مى كيرد. ستاره مثلث براى موتور قفس سنجابى القيبى طراحى شده است كدبه طور عادى در سيم بيج با اتصال مثلث كار مى كند. نحوه اتصال موتور القایی سه فاز با راه اندازی ستاره مثلث در شکل زیر نشان داده شده است. 89 G Star A

صفحه 20:
7 لا هنكامى كه موتور به ‎8١‏ درصد سرعت نامى خودش مى رسدء سوئيج 5 بلافاصله در موقعيت لاالا؟] قرار می گیرد. در نتيجه . سیم پیج استاتور که‌به صورت ستاره بوده است . اكنون.به اتصال مامد مثلث تغییر یافته است. اتصال مثلث سیم پیچ استاتور در شکل زیر نشان داده شده است. ابتدا . سیم پیچ استاتوربه صورت ستاره و سپس‌به صورت متصل حی شودبه طوری که جریان راه اندازی موتور در حللت ستاره‌به بیک سوم جریان موتور در حللت مثلث کاهش می یابد. در راه اندازی موتور القلیی هنگامی که سیم پیچ استاتوربه صورت ستاره متصل است . هر فاز استاتور ولتاژ ۷۳ / ]۷ دریلفت می کند. در اینجا -]/۷ ولتاژ خط است. از آنجا که گشتاور توسعه یافته متناسب با توان ۲ ولتاژ اعمال شده بر موتور القایی است. راه اندازی ستاره مثلث نسبت به راه اندازی مستقیم با مثلث گشتاور راه اندازی را تا یک سوم کاهش می دهد در عوض جریان راه اندازی نيز تا يك سوم كاهش مى يابد. ‎6١‏

صفحه 21:
9 راه اندازی موتون سه فاز با اتوترانسن ‎ee‏ در این روش, با استفاده از یک اتوترانسفورما تور کاهنده که مابین شبکه و موتور قرار می گیرد. ولتاژ وارد سیم پیچ های اتوترانسفورماتور شده. آنن را کم کم اضافه کرده تا موتور با ولتاژ بایسن شروع به کار کرده. جریان راه اندازی کاهش یابد. سپس. ولتاژ را تا جایی اضافه صی کنیم که برابر ولتاژ نامی موتور شده و تمام ولتاژ شبکه مستقیمابه سیم پیج های موتور برسد. در لین نوع راه اندازی. جریان راه اندازیبه خوبی کنترل می شود و بهترین روش راه اندازی است. امابه دلیل هزینه بالا فقط در موتورهای با قدرت زیاد مورد استفاده قرار می گیرد. حالت راهانداری

صفحه 22:
بسه عبارت دیگر برای کاهش جریان ابتدا ولتاژ را پایین آورده و پسس از راه اندازی موتور ولتاژ را افزلیش داده خابه ولتاژ نامی برسد. نکته ای که بلید در لین قسمت به ن توجه شود آن است که ولتاژ پایین اجازه راه اندازی موتور بسا بارش را ندهد. بنابراین موتور راه اندازی نصی شود. این روش نیسز کمتر مورد استفاده قرار می گیرد. كشتاور باررسست كشتاور در ولتاز كامس گشتاور در 8096 ولتا سس جربان در وتا ‎als‏ ‏جربان در 8096 ولناز سس

صفحه 23:
ناك مد ن روش یکی از راه های کاهمش جریان راه اندازی افزلیش مقاومت در مسیر روتور می باشد که لین روش تنها برای موتوربا روتور سیم پیچی شده امکان ‎shy‏ ‏است.در لین روش, مقاهمت های سیمیبه صورت سری در مدار سیم پیچی روتور قرار گرفته. در لحظه راه اندازی, ولتاژ شبکه پس از عبور از مقاوست ها وارد سیم پیچ استاتور شده. در نتیجه. موجب کاهش ولتاژ ورودی الکتروموتور مسی شود و جریان راه اندازی نیسز کاهش ی یابد.پس از اینکه موتوربه دور نامی رسید. به صورت مرحله ای به وسیله کلید. مقاوست ها را از مدار خارج می کنیمتا ولتاژ مستقیمابه سیم پیج های موتور متصل شود (مقاومت ها تنها در لحظذ راه اندازی به صورت پله ای از مدار خارج می شوند). معمولا از این روش کمتر استفاده می شود. 0 ‏5ه‎ ‎100, tty ey ns

صفحه 24:
در این جاء بهتر است به توضیحاتی در رابطه با ی ا ‎ee rose eed eC er eter cre neee‏ ‎Fon eageer BRR Yerd Pe OPN PK ene rors] en geee cp Cen Bee ROer‏ ‎ie Seo oe ES eS) DSP cell‏ ا لل ‎Sole eet ee re Sad ee wee‏ ‎ecole Rel ace 2 Me ces eels eS bene MC e ES cdg‏ طریق زیر انجام پذیر است: مقاومت رتور در ۲ 7 ل ‎ey Sy Ted‏ دوگانه

صفحه 25:
مسج تست سم ب روش اول : تغییر مقاومت رتور در موتورهای با از سيم بيج دو یا سه فازی که درون شیارهای روتور قرار می گیرد استفاده می شود. برای اج بیدگی مطلب فرض می کنیم که لین سیم پیچی ها دقیقا مانند سیم پیچی های استانور قرار داده‌می شود و اتصال سیم پیچی ها به صورت ستاره است که انتهای آن ها به سه حلقه لغزنده موجود روی محور متصل می شود. جاروبک هلیی که روی لین حلقه ها قرار دارندبه سه مقاومت خارجی متصل سی شوند.با تغییر دادن مقاومت ها حی توانیم گشتاور راه اندازی بزرگی. همان طور که در شکل نشان داده شده است به دست آ ل ل ل ل 0 اب از از .با سرعت گرفتن موتور مقاومت را کوچکتر می کنیم تا سرانجام سیم پیچی ها اتصال کوتاه شده و موتور در سرعت نامیبه کار خود ادامه دهد. مانند نقطه 3 بر روی منحنی 1 از این موتورها در جرثقیل و بالابرها استفاده ‎oan‏ با ۷ ‎sar‏ و ‏می شود. لین موتورهابه دلیل سیم پیچی های روتور. جاربک ها و حلقه های لغزنده و احتیاج به مقاومت خارجی. گران قیمت دارند. ‎Evers! varabie ‎

صفحه 26:
اگر مقاومت های خارجیبه اندازه کلفی برای کار دائمی قدرت داشته باشند.به وسیله موتورهای با روتور سیم پیچی شده می توان سرعت متغیر به دست آورد. سرعت واقعی در هر باری به وسیله طبیعت بار تعیین می شود. آیا در سرعت کمتر بار گشتاور کمتری نیاز دارد؟ اگر منحنیٍ گشتاور - سرعت یک بار مانند منحنی 9 در شکل قبل باشد. چنین چیزی صادق است و معمولاً در صنعت هم لین گهنه است. اکنون اگر چهار دسته مقاومت در مدار باشد موتوربا لغزش 1/۳۰ و اگر سه دسته مقاومت در مدار باشد موتور با لغزش 2۱۷ کار می کند. اکنون باری را در نظر بگیرید که گشتاور آن مستقل از سرعت. ثلبت است. منحنی لین بار در شکل قبل توسط خطوط نقطه چین 6 نشان داده شده است. حال اگر چهار دسته مقاومت در مدار باشد موتوربا لغزش 2۵۸ و اگر سه دسته مقاومت در مدار باشد موتورببا لغزش 1۲۵ کار حی کند. بنابراین اگر طبیعت بار یا اندازه گشتاور مورد نیاز تغییر کند. سرعت موتور بدون اینکه نیاز کنترل کننده ای باشد تصحیح می شود. بنابراین چنین موتورهایی از نوع سرعت متغیر هستند. لین موتورها خصوصیت مطلوبی دارند: اگر لغزش ۳۰درصد باشد. ۲۰درصد توان منتقل شده از طرییق فاصله هولییبه صورت گرما تلف می شود. اکثر لین گرما در مقاومت های خارجی تلف هی شود و دمای موتور را افزایش نمی دهد. در موتورهای با روتور سیم پیچی شده مانند موتورهای قفس سنجابی. تغییر در مقاومت روتور در گشتاور ماکزیمم تغییری نمی دهد. مگر اينکه مقاوست ۲ از مقاومتی که به ازاء آن گشتاور راه اندازی با گشتاور ماکزیمم برابر می شود. بیشتر شود. لاض سانيا 60 10 20 30 46 50 60 70 30 90 100 ‎Standstil Synchronous,‏ ‎speed‏ ‎Per cent slip‏

صفحه 27:
برای بهبود یک موتور القایی باید مقاوست روتور در هنگام راه اندازی بزرگ و در هنگام کار کوچک باشد. یک روش گران قیست برای برآورده کردن این منظور استفاده از روتور سیم پیچی شده با مقاومت های خارجی است. روش ارزان تر. استفاده از روتوربا قفسه دوگلنه است. در لین موتور. هنكام راه اندازى فركانس ولتارٌ و جريان روتور همان فركانس استاتور است و قفسه داخلى به دليل اينكه به طور عمیسق تری جاسازی شده است. راکتانس بزرگتری داشته و جریان خیلی کمی از لن عبور صی کند. بنابراین در لحظه راه اندازی مقاوست روتور همان مقاوست قفسه بیرونی است. با افزایش سرعت. فرکانس کاهش يافته و جریان قفسه داخلی افزایش می یلبد. تا در نزدیکی سرعت سنکرون که جریان از تمام هادی ها عبور می کند و مقاومت خیلی کم شده و باعث می شود که لغزش به دلیل کوچک شدن مقاومت کمتر شود. Set, as

صفحه 28:
ا 000 1 تدم ‎110..200V-~.‏ ‏در لین روشبا کمک یک سافت استارتر. آرامی راه اندازی می کنیم. سافت استارتر نقش یک راه انداز نرم و یا توقف کنندة نرم را برعهده دارد. در یک سافت استارت ولتاژ از مقدار قلبل شروع به افزايش می کند وبه صورت تدریجی افزلیش می بابد. تا حد بالای ولتا به موتور اعمال شود. در یک سافت استارتر جریان به میزان از قبل تعیین شده ای محدود می شود و پس از پایان زمان راه اندازی جریان کاهش پیدا کرده و به میزان مورد نیاز بار محدود صی شود. Saha lus St

صفحه 29:
"مقایسه جریان و گشتاور در روش های مختلف ‎fol)‏ ‏۱ اندازی تور القا سه فاز ۱ 252-52-5 در نمودارهاى زير جريان و كشتاور موتور در روش هاى مختلسف راه اندازی مسستقیم. روش ستاره-مثلث و با استفاده از سافت استارتر با يكديكر مقايسه شده اند. كشتاور موتور حریان موتور | ‏مستفیم مونور‎ Syl! oly DOL سرعت موتور

صفحه 30:
تغلیر جهت گردش در الکتروموتور سه فاز در بسیاری از موارد لازم است که یک ماشین تغییر جهت گردش بدهد. از جمله ماشین تراش. نقاله. جرثقیل. دستگاه های رولینگ در خط تولید کارخانجات صنعتی. ماشین صفحه تراش. آسانسور و انواع بالابرها و ۰-۰ برای تغییر جهت گردش بعضی از دستگاه ها و ماشین ها از مبدل مکانیکی استفاده می کنند (چرخ دنده) مانند ماشین صفحه تراش یعنی الکتروموتور فقط در یک جهت گردش می کند. عمل تغییر حرکت. مکانیکی انجام‌می پذیرد ولی در بیشتر ماشین های صنعتی بهتر است الکتروموتور تغییر حرکت بدهد. برای تغییر جهت گردش در موتورهای القلیی (آسنکرون) باید جهت گردش میدان دوار را تغییر داد و این عمل به سادگی امکان پذیر است (در موتورهای سه فاز,.با عوض کردن جای دو فاز در ورودی یک الکتروموتور عمل چپ گرد. راست گرد انجام ی گیرد. مثلا اگر فاز (*8) را در هر دو حال ثلبت بگیریم ‎]٩(‏ همیشه‌به لا وصل شود) و جای دو فاز (5) و (3) را به ترمینال های موتور عوض کنیم.

صفحه 31:
کلید چپ گرد. راست گرد معمولاّبه صورت های زبلنه ای و غلتکی ساخته حی شود و دارای سه حالت. قطع در وسط. چپ گرد و راست گرد در دو طرف قرار دارند (کلید را به صورت اهرمی هم می توان طرح نمود). هر کلید چپ گرد و راست گرد دارای ۶ محل اتصال است که‌با حروف 11۰۷/۰۷۷۰ ۲ مشخص شده و محل ورود و خروج جریان را تعیین می کند. عمل چپ گرد و راست گرد با تغییر اهرم كليد در داخل انجام مى كيرد (جای دو فاز عوض می شود). برای تغییر جهت گردش موتورها از کلیدهلیی-با علامت 6-11-آبا] استفاده می شود. تعداد کنتاکت های این کلیدها (تعداد ترمینال ها) معمولاً ‎٠١‏ عدد است. در این کلیدها با عوض شدن جای دو فاز. جهت گردش موتور عوض خواهد شد. ©

صفحه 32:
در صورتی که همزمان با قطع موتورهای سه فاز از شبکه. یک ولتاژ 06]به سیم پیچ های موتور اعمال شود. محور موتور بلافاصله متوقف خواهد شدیا اصطلاحاً ترمز خواهد شد. چنین روش ترمزی. ترمز جریان مستقیم يا ترمز 06 نامیده می شود. همچنین در صورتی که برای لحظلتی کوتاه محل اتصال سیم پیچی دوفاز از سه فاز موتور رلبه شبکه با یکدیگر تعویض کنیمیا به اختصار جای دو فاز موتور سه فاز را عوض کنیم. به دلیل به وجود آمدن یک نیروی مخللف بر اثر معکوس شدن جهت چرخش میدان دوار موتور. باز هم موتور ترمز می شود.این شیوه توقف موتور. ترمز با جریان مخالف نامیده می شود. لین دو شیوه ترمز راحی توانبه کمک کلیدهای غلطکی و زبلنه ای اجرا کرد که‌با اضلفه كردن یک خازن دیگر که ظرفیت آن در حدود دو برابر ظرفیت خازن روی موتور است. صی توان گشتاور راه اندازی موتور رابه طور محسوسی افزلیش داد. بلید توجه داشت که لین خازن بلید پس از چند لحظه که سرعت موتور. افزایش می بابد از مدار خارج شود تا موتور داغ نکند.

صفحه 33:
از آنجا كه سرعت موتورهاى مر ‎RRO SE Cen Ie AS‏ ااا ااا اا ۱ اشرعت )ا دور مونور را ‎LORS ty ASLO OPO‏

صفحه 34:
ee Cr ۳ اثر ولتاژ بر روی گشتاور 5 موتور اگر ولتاژ یک موتور چند فاز را کاهش دهیم. شار فاصله هوایی هم به همان نسبت کاهش می یلبد و لین‌به نوبه خود درییک سرعت مشخص ولتاژ القا شده در میله های روتور را کاهش می دهد. بنابرلین جریان کمتری در هادی ها جاری و شار اطراف میله ها که‌با شار استاتور لثر متقلبل دارد ضعیف تر حی شود. نتیجه اینکه گشتاور با مربع ولتاژ كاهش مى يابد. جون هر دو عامل مؤثر در توليد كشتاور يعنى شار استاتور و روتور به ولتاز وابسته اند. شكل زير منحنى هاى كشتاور سرعت يك موتور را نشان مى دهد كه توسط يك ترانسفورماتور با ولتاژهای ۷۰۰۸۰ و ۶۰ درصد ولتاژ نامی تغذیه شده است. كل منحنى كشتاور سرعت تحت اثر کاهش ولتاژ قرار می گیرد. گاهی اوقات برای کاهش جریان راه اندازی بیش از اندازه موتورهای بزرگ در هنگام اتصال‌به خط از لین روش استفاده می شود. اگرچه ترانسفورماتور تغثییه گران قیمت است. ولی می توان برای کنترل سرعت دریک محدود کوچک از لین روش استفاده کرد.

صفحه 35:
در عمل تغيير تعداد قطب هابه ویژٌه در موتورهای رتور قفسه ای. ساده تر و امکان پذیرتر است. برای تغییر تعداد قطب ها در موتور هم می توان از 99 یا چند سیم بندی مجزا که هریک بر اساس تعداد قطب خاصی محاسبه شده لند. استفاده کرد و هم می توان تنها از یک سیم بندی‌با اتصال خاص‌به نام سیم بندی دالاندر بهره گرفت. در لین سیم بندی برای تغییر تعداد قطب ها کلفی است اتصالات سیم بندی سه فاز موتور مانند آنچه در شکل نشان داده شده است تغییر کند. در سیم بندی دالاندر معمولا برای تولید تعداد قطب بیشتر (دور کندب اتصال سیم پیچ های سه فاز استاتوربه صورت مثلث و ای تولید تعداد قطب کمتر (دور تند) اتصال سیم پیچ های ر به صورت ستاره دوبل خواهد بود.

صفحه 36:
موتور القلیی سه فاز در اصل‌یک موتوربا سرعت ثلبت است . بنابرلین کنترل سرعت آن تا حدی دشوار است. کنترل سرعت موتور القلیی با هزینه کاهش راندمان و کاهش ضریب توان الکتریکی انجام می شود. قبل از بعث در مورد روش های کنترل سرعت موتور القایی سه فاز . باید فرمول های اصلی سرعت و گشتاور موتور القالیی سه فاز را بدائید زیرا روش های کنترل سرعت به این فرمول ها بستگی دارد. 20 جایی که . ۴ فر کانس و ۳ تعداد قطب ها است عت موتور القایی توسط رابطه زیر بدست می آید . ۳ ( 7 سرعت موتور القایی توسط رابطه زیر ب ‎N,(1 — s) {gar pp cm dp) ul se‏ = جایی که.!] سرعت روتور موتور القایی است 5۰| سرعت سنکرون است .5 لغزش است. گشتاور تولید شده توسط موتور القایی سه فاز توسط رابطه زیر بدست می آید . هنگامی که روتور در حالت لغزش قرار دارد . 5 یک است. بنابراین معادله گشتاور است .

صفحه 37:
كنترل سرعت موتور القليى سه فاز از طرف هد كنترل سرعت موتور القايبى سبنه فاز از ظرفٍ يت ل ل 2 ‏ل لل‎ oo ‏شود.‎ روش کنترل آبشار, تزریق 6108 فرکانس لغزش به سمت 3999

صفحه 38:
کنترل سرعت از طرف هرگاه تغذیه سه فاز به موتور القایی سه فاز داده شود . میدان ‎ene‏ دوار تولید می شود که با سرعت سنکرون می چرخد . ۳ 120۶ غرمول سرعت ‎SI‏ = در موتور القایی سه فاز القاء 6100۴ مشابه القاء ترانسفورماتور است که توسط فرمول زیر داده می شود 2 ۳ ‏سل هجو ۹۵ - ۲۷و‎ 7 OWT. Sor = Frere EME und) که . ضریب اب سیم پیچ است . 3 تعداد دور در هر فاز و ۴ فرکللس است. در صورت تغییر ف رکانس سرعت سنکرون تغییر می بلبد . لملبا كاهش فركلنس. شار افزلیش عی یلبد و لین تغییر در مقدار شار باعث اشباع هسته های روتور و استاتورمی شود که بیشتر باعث افزایش جریان بی باری موتور می شود. بنابرلین . حفظ شار . ۵ ثلبت از اهمیت بسیاری برخوردار است و تنها در صورت تغییر ولتاژ . امکان پنییر است. یعنی اگر فرکلنس را کاهش دهیم شار افزلیش پیدامی کند لما در عین حال اگر ولتاژ را کاهش دهیم شار نیز کاهش می یابد که باعث تغییری در شار ایجاد نشود و از این رو ثابت بماند. بنابرلین . در اینجا ما نسبت ۴ / ۷ را ثلبت نگه می داریم. از لين رو نام آن روش ۶ / ۷ است. برای کنترل سرعت موتور القلیی سه فازب اتفاده از روش ۴ / ۷ بلید وتاژ و فرکانسی متغیر را تهیه کنیم کهبا استفاده از مجموعه مبدل و اینورتربه راحتی بدست می آید.

صفحه 39:
0 ) + و1 در منطقه با لغزش کم (526ه" نسبت به ۳ بسیار کوچک است. بنابراین . می توان آن را نادیده گرفت. بنابراین گشتاور مي شود ‎sEx‏ Tx Rp ‏نجا كه مقاومت روتور . ج18 ثابت است بنابراين معادله كشتاور به صورت زير مى شود:‎ TX 7۲ * 5۷2 ‏ما مى دانيم كه 1134© ناشى از روتور(ج) متناسب با ۷ است به عبارتی ۷ * 82 . بنابراین.‎ معادله فوق روشن می کند که در صورت کاهش ولتاژ تغذيه كشتاور نيز كاهش مى يابد. اما براى تغذبيه بار يكسان . كشتاور بايد يكسان باقى بماند و تنها در صورت افزايش لغزش امكان يذير است و در صورت افزايش لغزش موتور با سرعت كم كار مى كند. لین روش کنترل سرعت‌به ندرت مورد استفاده قرار می گیرد زبرا تغییر کوچکی در سرعت نیازبه کاهش زیاد ولتاژ دارد و از لین رو جریان کشیده شده توسط موتور افزایش می یابد و این باعث گرمای بیش از حد موتور القایی می شود.

صفحه 40:
ستانور قطب استاتور را می توان با دو روش تغییر داد: ‎-١‏ روش سيم بيج دوكانه: در لين روش كنترل سرعت موتور القليى سه فاز . دو سيم بيج جداكلنه در استاتور ارلته مى دهيم. لين دو سيم بيج استاتور از نظر الكتريكى از يكديكر جدا شده و براى دو عدد قطب مختلف سيم بيجى مى شوند. ‎ ‏با استفاده ازيك تنظيم سوئيجينى . در هر زمان ‎٠‏ تغنيه فقط.به.يك سیم پیچ داده می شود و از لين رو كنترل سرعت امكان يشير است. معليب لين روش لين است كه كنترل سرعت يكنواخت امكان يشير نيست. لین روش پرهزینه تر و کم راندمان است زیرابه دو سیم پیچ مختلف استاتور نیاز است. لین روش کنترل سرعت فقط برای موتور قفس سنجابی قابل استفاده است. ‎

صفحه 41:
۲- روش تعدیل دامنه قطب +۳۸۷۱ در این روش کنترل سرعت موتور القلیی سه فاز . موج اصلی 11010۴ سینوسی با استفاده از موج 13۱110۴ سینوسی دیگر که دارای تعداد قطبهاى مختلف است . تعديل مى شود. 50 بگذارید (۴,)0 موج اصلی 13۲0۴ موتور القایی باشد که سرعت آن کنترل شود. حل ‎fi() = Fisin‏ (©)52 موج 1101135 مدولاسيون است. 5 .© تعداد قطب هاى موتور القايى است كه سرعت آن كنترل مى شود. 8 تسعداد قطبهای‌موج مدولاسیونلست 20 ‏(0)د‎ - 4 a ۳0 Poo موج ۱۷۳۴ منتجه بعد از مدولاسیون ‎F,(8) = Fy Fysin‏ 4 Apply formula for 2sin Asin B = cos بنابراين . موج 1131137 حاصل مى كنيم #لتتظا وى - ‎(Pi=Pa)@‏ ‏2 F,(8) = بنابراین موج 10۲0۴ قطب متفاوت . برا شود با ات زر رز يط + ‎Py = Pj — Pyand Py, = Py‏ 1.6 تعداد قطب می توان سرعت موتور القایی سه فاز را به راحتی تغییر داد. بنابراین با

صفحه 42:
۳ 5۲210۲ در این روش کنترل سرعت موتور القایی سه فاز برای کاهش ولتاژ . رئوستا در مدار استاتور اضافه می شود. در لین حللت گشتاور تولیدی موتور القلیی سه فاز برابر است‌با 2 ۷ » ۲ .در صورت کاهش ولتاژ تغنیه . گشتاور نیز کاهش عی یابد. اما برای تأمین بار مشلبه . گشتاور باید یکسان باقی بملند و لین تنها در صورت افزایش لغزش ممکن است و در صورت افزابش لغزش موتور با سرعت کمتر کار می کند . ۱

صفحه 43:
م رجى در ۱ 1 ©) کنترل سرعت از طرف ۱ ‏ا سمت روتور‎ te ‏در لین روش کنترل سرعت مقاومت خارجی موتور القلیی سه فاز در طرف روتور اضلفه می شود. معادله گشتاور برای موتور القلیی سه‎ ‏فاز برابر است با‎ poe > E+ (6X2? موتور القليى سه فاز در منطقه ای‌با لغزش کم کار حی کند. در منطقه لغزش كم (506)؟ نسبتببه 182 بسيار كوجك مى شود. بنابرلين + مى توان آن را ناديده كرفت. و همجنين 222 ثابت است. بنابراين معادله كشتاور يس از ساده شدن , حال اكر مقاومت روتور را افزليش دهيم . 182 كشتاور كاهش مى يلبد اما تغذيه كشتاور بار بايد ثلبت بماند. بنابراين . ما لغزش را افزايش مى دهيم كه بيشتر منجر به كاهش سرعت روتور خواهد شد. بنابراين با افزودن مقاومت اضافى در مدار روتور مى توان سرعت موتور القايى سه فاز را كاهش داد.

صفحه 44:
مهمترین مزیت لین روش این است کهبا افزودن مقاومت خارجی . شتاور راه اندازی افزایش می یابد . اما این روش کنترل سرعت موتور القایی سه فاز نیز دارای معایبی به شرح زیر است : سرعت بالاتر از مقدار معمولى امكان بذير نيست. سرعت زیاد نیاز به مقدار زیادی از مقاومت دارد و اگر چنین مقدار زیادی مقاومت در مدار اضلفه شود . باعث تلفات زیاد مس و در نتیجه کاهش راندمان خواهد شد. بیشتر می شود. این روش برای موتور القایی قفس سنجابی قابل استفاده نیست. حضور مقاومت باعث خسارا

صفحه 45:
السرعت موتور القلیی سه فاز با افزودن مقاوست در مدار روتور انجام می شود . بخشی ازتوان ۰ توان لغزش به عنوان تلفات 128 از بین می رود. بنابراین بهره وری موتور القایی سه فاز با استفاده از این روش کنترل سرعت کاهش می یابد. این تلفات توان لغزش را می توان برای بهبود بهره وری کلی موتور القایی سه فاز بازیابی و تهیه کرد و به این طرح بازیلبی توان . طرح بازیلبی توان لغزش گفته می شود و لین کار با اتصال منبع خارجی 6110۴ فر کلنس لغزش به مدار روتورانجام می شود . 1۴] تزریق شده می تولندبا 61۳0۴ ناشی از روتور مخللف باشدیابه 610۴ ناشی از روتور کمک می کند. اگر مخللف 6۲99۴ القلیی روتور قرار گیرد . مقایمت کل روتور افزلیش می یلبد و از لین رو سرعت کاهش 5 یلبد و اگربه 6۳00۴ موتور اصلی تزریق شود در نتیجه مقاومت کاهش یافته و از لین رو سرعت افزلیش می یابد. ‎emf gay‏ شده در مدار روتور می توان سرعت رابه راحتى كنترل كرد. مهمترين مزيت | ور ف ا ا 0 باشد و جه از سرعت طبيعى با

صفحه 46:
محاسبد و طراحی موتورهای الکتریکی القابی سه‌فاز علی رحیمیان پرور: کیفیت- ۱۳۸۵

صفحه 47:

39,000 تومان