صفحه 1:
صفحه 2:
صفحه 3:
«تدریس عبارت است از تعاصل یا رفتار متقلبل معلم و شاگرد. بر اساس طراحی منظم و هدفدار معلم.
برای ایجاد تغییر در رفتار شاگرد . تدرییس مفاهیم مختلف مانند نگرشها . گرایشها .باورها . عادتها و
شیوههای رفتار وبه طور کلی انواع تغییرلتی را که می خواهیم در شاگردان ایجاد کنیم دربر میگیرد»
(میرزا محمدی .ص ۰۱۷ ۱۳۸۳)
صفحه 4:
صفحه 5:
روش کنفرانس (کرد هم آبی) کا
لین روشبا روش سخنرانی تفاوت دارد زیرا در روش سخنرانی» معلم
مسئول دادن اطلاعات به دانش آموزان است. در حالیکه در این روش
اطلاعات توسط دلنش آموزان جمع آوری و ارلئه می گردد. لین روش می
تولند مشخص کند که دلنش آموزانتا چه اندازه می دانند. لین روشیک
موقعبت فعال برای یادگیری به وجود سی آورد. نقش معلم در کنفرانس
صرفاً هدلیت و اداره کردن جلسه و جلوگیری از مباحثلتی است که منجر
به انحراف از موضوع کنفرانس و روال منطقی لن شود. این روش برای
کلیه دروس وسنین مختلف کاربرددارد.
صفحه 6:
قدمت لین روشبه زملنی که انسان مسئولیت آموزش دهی انسانهای دیگر را چه از
طریق غیررسمی و چه از طریق رسمیبه عهده گرفت می رسد .و قدمت ن.به صدر
اسلام بررعی گردد مسجد نخستین موسسه ای بود که سیستمی را برای تعلیم
و تربیت مسلمانها به کار برده است. از روشهای تعلیمی که در روش شاگرد -
استادی حلتز اهمیت است , روش حلقه یا مجلس است, که پیلمبر عظیمالشان اسلام
از لین روشبه مردم آن زمان آموزش می داد. همه افراد در کودکی دوست دارند
نقشی غیر از نقش واقعی خود بازی کنند , روش شاگرد - استادی به لین نقش خیالی,
جامه عمل می پوشاند. در لین روشبه دلنش آموزان اجازه داده می شود که نقش
معلم را ایفا کنند. هدف اساسی لین روش ّن است که شاگرد , معلم گردد و از اين
طریق تجارب تازه و ارزشمندیبه دست آورد .در لین روش ,در صورت فقدان معلمان
متخصص, تعداد زیادی از دلنش آموزان مهارت خاص را آموخته لند و حی توان از آنها
استفاده کرد.
صفحه 7:
0 0
استفاده از لين روش مستلزم.به كار كرفتن همه حواس است و جريان يادكيرى از
طريق تمام حواس صورت حى كيرد . از طربيق كار بست لين روش حى توان, مطالب و
مهارتها را درک كرد . ارتباط موثرترى برقرار كرد, مهارتها و مطللب را ازيك موقعيت
به موقعیت دیگر تعمیم داد. در بادگیری روش چند حسیبه طور کلی از همه حواس
استفاده می شود,به بیان دیگر ,یادگیری بصری که ۷۵ / از مجموع یاد گیری ما از
طرییق دیدن است , بادگیری سمعی که ۱۳ از مجموع یادگیری ها از طریق شنیدن
است , لمس کردن , که 1۶ از مجموع یادگیری ما از طریق لمس کردن است , چشیدن
كه از مجموع یادگیری ما |
از طریق چشیدن است و بوییدن که ۴
از مجموع یادگیری از طریق بوییدن است.
صفحه 8:
لين روش یکی از روشهای فعال تدریس است. اگر نظام آموزشی بخواهد توانلیی حل مسئله
رابه دلنش آموزان یاد دهد, (البته مسئلهبه معنی مشکل و معضل نیست,به بیان دیگر
مسئله موضوعی نیست که برای ما مشکل ایجاد کند. بلکه رسیدنبه هدف در هر اقدامی,
.به نوعى حل مسئله است, (خورشیدی , غندللی , موفق. ۸۳۷۸ در لین روش آموزش در بستر
پژوهش انجام می شود و منجربه یادگیری اصیل و عمیق و پایدار در دانش آموزان می
شود. در لین روش ابتدا معلم بلید مسئله را مشخص, سپسبه جمع آوری اطلاعات توسط
دلنش آموزان پرداخته شود. و بعد از جمع آوری اطلاعات بر اساس اطلاعات جمع آوری
شده دلنش آموزان فرضیه سازی و در نهلیت فرضیه ها را ازمون و نتیجه گیری شود. اگر
روش حل مستله درست انجام شود می تواند منجر به بارش یا طوفان فکری گردد. یعنی اگر
معلم روش تدریس حل مسئله رائبه درستی انجام دهد. دلنش آموزان می کوشند تا برای
حل مسئلهبا استفاده از تمام افکار و اندیشه هلیی که دایند, در کلاس راه حلی بیابندو آن
را ارلثه دهند..به بیان دیگر اگر معلم در روش تدریس حل مسئله به درستی عمل کند,
منجر به روش تدریس بارش مغزی نیز میشود. جه طور کلی اگر نظام آموزش و يروش
بخواهد در جهت تقویت زمینه های بالقوه خلاقیت نقش مهمی ایفا کند همانا بست روشهای
| حل مسئله و بارش فکری در کلاس درس توسط معلمان است.
1
صفحه 9:
روش تدریس پروژه ایبه دلنش آموزان امکان می دهدتا
قدرت مدیریت, برنامه ریزی و خود کنترلی را در خودشان
ارتقاء بخشند. در لین روش دلنش آموزان حی توانندبا توجه
به علاقه ی خود موضوعی انتخاب و به طور فعالانه در به
نتيجه رساندن آن موضوع شرکت نمایند. برایین اساس در
این روش دانش آموزان یاد مى كيرند كه جكونه به طور
منظم و مرحله اى كارى را درس انجام دهند و اين روش
باعث تقويت اعتمادبه نفس. در دلنش آموزان مى شود زيرا
بين آنها و معلم رابطه صحيح آموزشى بر قرار است و در
نهلیت لین روش باعث تقویت همکاری, احساس مسئولیت.
انضباط کاری صبر و تحصل در انجام امور و تحصل عقاید
دیگران و مهار تیهای اسساسی پژوهش در دانسش آموزان
میشود.
صفحه 10:
معلمبه طور شفاهی اطلاعات و مفاهیم را , در عرض مدتی که ممکن است از چند دقيقه تا
یک ساعت یا بیشتر طول بکشد, در کلاس ارلئه می دهد. در سخنرانی می توان معلم را با
عنوان پیام دهنده و دانش آموز را به عنوان پیام گیرنده تصور کرد. از این نظر سخنرانی شیوه
ای است یک سویه, برای انتقال اطلاعات, که معمولاً فراگیر در ن نقش غیر فعالی دارد
محتوای سخنرانی را معلم قبل از ورود به کاواس تعیین می کند.
صفحه 11:
ل
شیوه پرسش و پاسخ شیوه ای است که
معلم به وسیله تن فراگیر رابه تفکر در
باره مفهوسی جدید یا بیان مطالبی فرا
گرفته شده تشویق می کند. معلم, وقتی
که می خواهد مفهوم دقیقی را در كلاس
مطرح نماید یا توجه فراگیران را به
موضوعی جلب کند شیوه پرسش و پاسخ
رابه کار می برد و نيز بسين وسيله فراكير
را تشهیق می کند تا اطلاع خود را درباره
موضوعی بیان کند ممکن است برای مرور
کردن مطالبی که قبلاً تدریس شده اند
مفید باشد,یا وسیله خوبی برای ارزشیابی
میزان درک فراگیر از مفهوم مورد نظر
باشد.
صفحه 12:
معلم معمولاً بوسیله تمرین, فراگیر رابه تکرار مطلبیا کاربرد آن تشهیق می کند.تا فراگیر در
موضوع مورد نظر تبعر لازم را کسب کند. مثلا معلم انگلیسی از فراگیر حی خواهد که با تکرار
شفاهی اصطلاحات, تلفظ صحیح آنها را فراگیرد. یا بعد از یافتن طرز ساختن جملات شرطی,
پنج جمله شرطی بسازد. ممکن است معلم ریاضی ,پس از درس دادن مقهوم مشتق و طرز
مشتق گیری از تولبع, از دلنش آموزان بخواهد که ده مسئله در رابطهبا لین موضوع Jo کنند.
در تمام موارد بالا معلم.با استفاده از شیوه تمرینی, دلنش آموزان رابه تکراریا کاربرد مفاهیم
مورد نظر تشوبق می کند.
صفحه 13:
8 (Aura ا Sree
صفحه 14:
أشبيوه آزما يشخ (روش. اجرا كردن
آزملیش فعالیتی است که ده
در باره مفهومی خاص عملاً تجربه کسب می کنند. آزمایش معمولاً در آزمایشگاه انجام
میگیرد, اما نداشتن آزمایشگاه مجهز ییا وسایل مناسب در مدرسه نبلید دلیلی برای
انجام ندادن آزملیش در کلاس وسایل بسیار ساده ای لازم است که معلم و حتی دانش
آموز عی تولندبه آسانی آنها را تهیه کند. آزملیش, گاهیبه منظور آشنا کردن دانش
آموزان با جنبه های عملی یک مفهوم. مورد استفاده قرار عی گیرد. برای اینکار معلم
دستور عمل انجام آزملیش را در اختیار فراگیران می گذارد و انتظار دارد که دانش
آموزان با استفاده از دستور کار سرانجام به نتیجه یکسانی برسند. در موارد دیگر
آزملیش به منظور فراهم آوردن محیطی مناسب برای حل مسئله تلقی می شود. در
اینصورت معلم جهت کلی فعالیت را مشخص حی کند و فراگیران را برلن می دارد تا در
اجرای آزملیشبه طور مستقل تصمیم گیری و نتیجه گیری کنند. آزملیش برای تدریس
مفاهیم علوم تجوبیبه وییْه فیزیک, بسیار لازم است و بدون ن دلنش آموز نمی تواند
wate مورد نظر را به درستی فراگیرد.
صفحه 15:
گردش علمیبه دلنش آموزان امکان ی دهد که از طرییق مشاهده طبیعت, وقایع,
فعالیت ها, اشیاء و مردم تجزبه علمی بدست آورد. در گردش علمی دلنش آموزان با
مشاهده واقعیتها می توانند مفاهیمی را که در در کلاس مورد بحث قرار می گیرد,
بهتر در ذهن خود بپرورانند و معلم می تولند با استفاده از این شیوه کنجکاوی
فراگیران را درباره موضوعی خاص بر انگیزد. در بعضی موارد. می توان از گردش
علمی برای جمع آوری اطلاعات لازم برای انجام گرفتن آزملیش, ایک پروژه, بهره
گرفت. مثلاً اگر هدف درس( شناختن
کانیهای دارای ارزش اقتصادی ) باشد
می توان دانش آموزان را به چند معدن
برد تا کانیهای مختلف را جمع آوری کنند
و آنها را در کلاس, بعد از آزمایشهای لازم,
پشتاستی
صفحه 16:
ee Se aCe
لين الكو برای کمک به دلنش آموزان در بررسی مسایل اجتماعی از قبل عدالت ,
برابری, فقر, قدرت, تقوبت رشد عمومی و اجتماعی آنها برای توجیه و حل اینگونه
مسایلبه شیوه مذاکره است. در لین الگو معلم آغازگر, کنترل کننده جو برای ایجاد
یک فضای کاری و عقلی, باز و پهبا است وبه فراگیران تفهیم می کند که
یکدیگر را مستقیم ارزبلبی ننمابند, وبه عقلید و نظرات همدیگر احترام بگذارند. این
الكو بیشتر برای دوره های دبیرستان و دانشگاه کاربرد دارد و در نهلیت باعث تقويت
روحیه همدلی, قضاوت منطقی در خصوص مسائل اجتماعی تحلیل مناسب مسائل روز
3 کار دسته جمعی در دلنش آموزان عی شود. مثال: فرض کنید بعضی از دانش
آموزان با سهمیه ای شدن کنکور سراسری مخللف هستند , معلم از طرییق شرکت
سهامی فکربا دلنش آموزانبه بررسی لین مهم حی پردازد و در نهلیتبه کمک خود
دانش آموزان آنها را قانع می نماید.
صفحه 17:
هدف لین الگو ,برشد همدلی با دیگران و بررسی مسایل وواقعیت ها و ارزشهای
اجتماعی در عمل است. لین الگو می تولند باب افتتاح گفتگو در باره ی ارزشها و
چگونگی لثر آنها در زندگی روزلنه باشد . در لين الگو معلم مسئول شروع و هدایت
دلنش آموزان است.به نحوی که آنها را قادربه تحلیل رفتار, ارزشهای فردی, همدلی,
حل مسائل میان فردی ,نقش ارزشها در مسائل اجتماعی و آسودگی در ابراز عقاید
نماید. لین الگو در همه برنامه های آموزشی و پرورشی و سنین مختلف کار برد دارد.
بطور کلی لین الگو باعث افزلیش فهم دلنش آموزان در بهبود و گسترش ارزشهای
اجتماعی می شود. برای مثال: معلم حی تولند از طریبق لین الگو مسائل خوب و بد
اجتماعی ویا رفتارهای خوب وبد را توسط دلنش آموزانبه نملیش بگذارد و سپس
در مورد آن به کمک فراگیران به بحث و ارزشیابی بپردازد. بدین ترتیب معلم از طریق
عمل ( نملیش ) به بررسی مسائل اجتماعی, رفتاری و ارزشیلبی لن توسط دانش
آموزان می پردازد.
صفحه 18:
Ale yo ارایه درس کوتاه
۱ این مرحله مبانی نظری مورد بحث توسط مدرس کارگاه 7
* مرحله فعالیت و کار
دانش آموزان, دانشجوبان وبا کارورزان و مربیان شرکت کننده در کارگاه به گروههای
کوچک ۲ للی ۳ نفرهیا انفرادی تقسیم و بر روی موضوعات تعیین شده فعالیت می
نمایند.
* مرحله مشارکت
در لین مرحله مجدداً دانش آموزان شرکت کننده در کارگاه کهبه گروههای ۲ الی ۳
نفرهییا انفرادی تقسیم شده بودند, دور هم جمع می شوند, کهبه بحث و بررسی جمع
دی موضوعات تعیین شدهعی پردازد. ( حداکثر زمان لین مرحله از کل زمان کارگاه
است). بدیهی است که در اجرای کلاس کارگاه آموزش باید از روش مهارت آموزی
(ابتدا و انتههای فعالیت کاملاً مشخص شده است) سود جست. کاربست روش تدريس
کارگاهی می تواند نتایج آموزش را تضمین کند.
ن و تحلیل می شود
1
صفحه 19:
لین الگو برای باد دادن نحوه طبقه بندی کردن, نحوه فکر کردن و چگونگی دریافت
مفهوم به دلنش آموزان اهمیت دارد. در لين الكو معلم.به عنوان حامى و
هدايتكر فرضيه هاى دلنش آموزان استببه نحوى كه از قبل مفاهيم را انتخاب و در
نمونه های مثبت و منفی سازمان ی دهد و فراگیران را جهت نیلبه لین مفهوم هدایت
ی کند. لین الگو دلنش آموزان قادربه مفهوم سازی پیشرفته, مفاهیم خاص, استدلال
استقرایی تسلط و آگاهی به چشم اندازها, دورنماها, تحمل ابهام و حساسیت به
استدلال منطقی در ارتباطات می نماید. مراحل الگوی تدریس دریلفت مفهوم به شرح
زیر است:
عرضه مطالب و شناسایی مفهوم
آزمون دستیابی به مفهوم
تحلیل راهبردهای تفکر
صفحه 20:
۱۳ 69S
لین الگو باعث بهبود ظرفیت تفکر, گرد آوری سازماندهی و کنترل اطلاعات و نام گذاری
مفاهیم میشود.به بیان دیگر لین الگو باعث گردآوری اطلاعات سازماندهی و کنترل
مطللب ميشود. در لین الگو معلم آغازگر فعالیت است. زیرا فعلیتها از قبلبه وسیله
می شوند. اما جو همکاری و دوستانه بين معلم و شاگردان وجود دارد. تماس
یکلیک دلنش آموزان برای دسترسیبه اطلاعات فراهم نماید. لین الگو منجربه افزایش
آگاهی فردی و رشد خود کنترلی دلنش آموزان می گردد و در همه سطوح تحصیلی
کاربرد دارد.
مراحل تدریس الگوی تفکر استقرایی عبارتند از:
ین مفهوم
* تفسیر مطالب
* کاربرد اصول
* عقاید الگوی آموزش کاوشگری
صفحه 21:
لین الگو باعث تقویت استدلال فراگیران. شناخت مفاهیم, فرضیه ها و آزمون آنها در
آموزان عى شود. در لين الكو جو همكارى بين معلم و شاگردان وجود دارد. ولی
سيستم اجتماعى بيشتر توسط معلم.به ترغيب فراكيران جهت آغاز كاوشكرى
حی پردازد و شیوه های کاوشگری رابه آنها یاد می دهد. لین الگو منجر به یادگیری و
تفویت مهارتهای جریان علمی کاوشگری خلاق, تقویت روح خلاقیت, استقلال در یاد
كيرى, تحمل ابهام و موقتی بودن دانش در دانش آموزان می شود.
** مراحل تدربس الگو عبارت است
* مواجه نمودن فراگیران با مسئله
* گردآوری داده ها در خصوص مسئله و اثبات آن
* طبقه بندی داده ها (اطلاعات)
* تجزیه و تحلیل داده ها
wa جریان کاوش
از:
از
صفحه 22:
¥
3
لين الكو باعث يادكيرىببا معنا در دانش آموزان مى شود و در آن معلم, ساخت ذهنى را
در دست دارد و همواره مطللب قبلى تميز دهندة را در دست دارد و همواره مطالب
يادكيرى رابه سازمان دهندگان ارتباط می دهد وبه شاگردان کمک عی کندتا مطالب
جدید را از مطللب قبلی تمیز دهند لین الگو منجربه تقویت مفاهیم. درون سازی معنی
دار اطلاعات و افکار, عادت به تفکر منظم و منطقی و تقویت روحیه کاوشگری در
دانش آموزان می شود. و برای کلیه سطوح تحصیلی مناسب است.
مراحل پیش سازمان دهنده:
۱- از طریق روشن کردن منظور درس به وسیله مثال و تکرار. ۲
- ارائه مطالب , یا وظیفه مورد نظر برای دانش آموزان با یک نظم منطقی.
تحکیم سازمان از طربق یادگیری فعال و توافق مجدد و یک نظم منطقی.
تحکیم سازمان شناخت از طربق بادگیری فعال و توافق مجدد و یکپارچه.
صفحه 23:
لین الگو باعث تاکید بر پردازش اطلاعات, افزلیش یادسپاری و درونی کردن اطلاعات در
دلنش آموزان حی شود. معلم و شاگردان به صورت یک گروه برای دادن مطللب جدید
جهت یادسپاری تلاش می کنند. لین الگو نیازبه عکس, وسایل مجسم , فیلم و سایر
مطللب دیداری و شنیداری دارد. معلم شاگردان را در تعیین موضوعها, جهتها و
تصویرهای کلیدی یاری هی کند. لین الگو دلنش آموزان را در تسلط بر حقایق و افکار
سیستمی برای یادسپاری : قدرت ذهنی و افزلیش یادسپاری کمک و در تمام
۱ مراحل و سنین کاربرد دارد.
** مراحل تدریس این الگو عبارت است از:
۱- توجه به مطالبی که باید یادسپاری شوند. از طریق خط کشیدن زیر آنها و ...
۲- ایجاد ار تباط از طریق فنون کلمه کلیدی و کلمه جایگزین
۳- بسط تصاویر
| رین وياد آوری به منظور آموخته شدن کامل
صفحه 24:
صفحه 25:
z . شدهباییک معلم مصاحبه ای انجام شد. که از نظر یک
معلم بازنشسته مطللب گفته شده بررسی شود و همچنین عا را بیشتر راهنملیی کنند...
* متن مختصر مصاحبه به شرح زیر است:
آقای اسدی معلم بازنٌ نشسته منطقه ۱٩ تهران
لا شما در تدریس خود از چه روش ها و شیوه هایی استفاده می کنید که تفاوت ایجاد
igs ند
روش های تدریس همان روش هلیی است که در کتاب های مختلف آمده شلید عاملی که
توانسته تفاوت ایجاد کند. ایجادیک ارتباط قوی است که دلنش آموزان فقط برای جلب
رضلیت معلم ونوعی پاسخگوییبه دلسوزی ها وزحمت های معلم . بیشتر و علاقمندلنه تر
به درس گوش میدهند. دلنش آموزان انسان های بزرگبا روح های لطیف هستند که فقط
سن وسال آن ها کم است. ّن ها خیلی زود معنای محبت صادقانه و دلسوزی عاشقانه را
می فهمند و در پی اثبات فهم خود هستند.
صفحه 26:
نحوه ایجاد تعادل با دانش آموزان با سطح هوشی متفاوت؟
در تمام سال های که من تدریس کرده ام هیچ گاه گزینشی برای جلب دلنش آموز وجود
نداشته و کلاس هن دلنش آموزلنیبا تفاوت های فردی زیادی داشته است.ما از لين تفاوت
ها استفاده ی مثبتحی کنیم حی دانیم که هریک از بندگان خدا استعداد نهفته لبی دایند.
و کار ما پرده برداری از لین استعدادهاست. سعی می کنیم توان ها و استعدادهای نهفته را
بشناسیم و گروه های مکمل درست کنیم و در گروه های دانش آموزی ما دلنش آموزانی
قرار عی گیرند که استعداد های مختلف یک دیگر رابه کار هی گیرند و گروه خود را ارتقا
عی دهند. کلاس عابه هیچ وجهنک بعدی نیست وبه جرات حی توان گفت که درس و
آموزش در درجه دوم اهمیت قرار دارد. کلاس ما بیشتر شبیه یک خانواده است.
صفحه 27:
لا در امر آموزش چه مسائلی میتواند مانع پیشرفت تحصیلی دانش آموزان گردد؟
معمولا وقتی پیشرفت در کاری چشم گیری نیست علت را عدم امکانات بیان می کنند. اما
بنده معتقدم که عدم انگیزه بزرگترین مانع پیشرفت است. اگر از قبل نقطه هدف را
مشخص کنیم و با انگیزه قوی مطابق برنامه ریزی قبلی رو به آن پیش برویم حتما به آن
خواهیم رسید. ما ثابت کردیم که با کمترین امکانات و بیشترین تلاش می توان به بهترین
نتبجه و حداکثر موفقیت رسید. چرا که تمام امکانات ما در سال های گذشته عبارت بود از
تابلوی وایت برد. چند بسته ماژیک. کتابهای درسی و کمک درسی و وسایل آزمایشگاه
علوم در حد یک چراغ الکلی و چند تا بشر مدرج و برای ریاضی فقط چند حجم شيشه
ایی داشتیم که از کلاس بغلی امانت می گرفتیم.
صفحه 28:
صفحه 29:
آموزش در فناهند. دلنش آموز محور است. در آزمون جهلنی "برنامه بین المللی ارزیابی
دلنش آموزان" فنااند هميشه بالاترین رتبه را دارد. شیوه های سنتی آموزش اخیرا در
لين کشور تغییر کرده است. اولوبت لین رویکرد آموزشی جدید. آموزش مهارتهایی
همچون مهارتهای مربوط به فناوری اطلاعات و مخابرات. مهار تهلیی برای زندگی حرفه
ای و توان تطبیقبا محیط های چندفرهنگی است. سازمان همکاری اقتصادی و توسعه
لین اصلاحات را یکی از «برجسته» تریین اصلاحات آموزشی در جهان
ارزیابی کرده
صفحه 30:
روش تدریس سنتی "گچ و بحث کردن "یا همان سخنرانی که متعلق به صدها سال پیش
است در مقایسه با روش های تدریس مدرن و نوین که امروزه در مدارس تدریس
میشود و در دسترس است. از سطح بسیار پایینی برخوردار است. بیشتر دانشجویان
که تعامل و همکاری دارند تشویق میشوند. محدود کردن توانایی دانشجویان و
دانشآموزانبه حدلقل رسیده است و تمرکز بر روی بهرهمندی بیشتر از نمرات تأکید
شده است.برای ییک معلم لازم است که بتولند یاد بدهد و جذاب آموزش دهد؛ و این
مسئولیت را بیشتر میکند تا یک برنامه درسی برنامهریزی کنند که واقعاً به کار آید.
صفحه 31:
سنگری.محمد رضاو... ۰۱۳۸۳ طراحی آموزشی فارس اول
دبستان (بخوانيم و بنویسیم)»تهران انتشارات مدرسه.
شعبلتی «حسن» ۰۱۳۸۵ مهارتهای آموزشی روشها و فنون
تدریش ۰ تهران. سمت .
صفوی .امان الّه. ۰۱۳۷۰ کلیات روشها و فنون تدریس.
تهران. نشر معاصر .
میرزا محمدی شخمد حسن, ۱۳۸۳ کتاب 15 ورن .
پوران بروهش
http://www.m-abtahy.com/ravesh2.html
صفحه 32: