صفحه 1:
پاییز86
صفحه 2:
صفحه 3:
صفحه 4:
fat te
كياهان يوشانده شده است.
صفحه 5:
ae ۲
جهتی ساخته شوند که نو رگیر باشند. اسکلت و پوشش
ل ا
3 eee ee
CUBE LY Scie tg fet TSN Deri os St
oes
صفحه 6:
لا 5
۳۲۱ A ال
روزهای سرد و ابمری زمستان بسیار لازم است. پوشش گلخانه باید از جنسی.
PATS و DL Sah Ree ne cere (er
لایه ببرای کاهش تلفات گرما استفاده میشود. البته در مواقعی از سال
تابستان) نياز به كاهش دَماى كلخانه وجود دارد وبايد SYED)
0 ا eed ee
۳ سسرمازاء كاز است. اکن(
| So)
صفحه 7:
3
Bee 7 feet rere Fee
عمل فتوسنتن م باشد. اطزايش غلظت دى|كسي دكربن به صورت مصنوعى دن
۱ ا ااا wey
كميت آن موشود.
> تأمین رطوبت کافی. هوای گلخانه ممکن است خیلی خشک و یا خیلی
مرطوب باشد كه د رحالت نشك بايد مرطوب شده (با تجهيرزات رطوبتساز)
7
صفحه 8:
ا ل ٩
یعنی خاک باید دارای زهکشی مناسب باشد. قبل از آغاز كشت ابتدا بايد خاك
آزمایش شود تا از لحاظ اسیدیته» شوری و عناص غذایی و معدنی موجود در آن
حاصل كردد ودر صورت نياز اقدام به عمليات اصلاحى و كوددهى شود.
9
| rT ree eee muy
مساحت گلخانه را زیاد در نظرم گررفت یا اینکه گذخانهها را با ساحتهای کوچکتر
احداث کرد. البته باید توجه داشت که در هر مساحتی باید شرایط محیطی (نور»
حرارته رطوبته دیاکسیدکربن) مورد نیاز بوتهها فراهم شود.
صفحه 9:
ee)
۲: ۳۳ ۱۳۳ ۷ 9
دارد. ات لاه با بوشش شيشه ى و قاب فلزى معمولاً بيشترين یه
را داراست. پوشش های دیگر مانند فایب گلاس, اکرریلیک و پلی کرربنات
mere 0222220 2
و
۱ rc a ee Sees RE Ucay
اما به مهندسی خاصی نیازمند می باشد. اسکلت یا قاب گلخانه از فلز یا چوب
ساخته می شود.
صفحه 10:
ه های چویی ۱
اصلی این گلخانه ها از چوب با پوشش پلاستیک می باشد. ارتفاع در این
سازء ها ؟ تا ؟ مت وسيستم كلرمايى وتهويه مناسبى ندارد و بدليل بین
مناسب کشت محصولاتی نظیر یار و گوجه فرنگی نمی باشد» :
ها قیمت ارزان احداث هم واحد آن می باشد ولی بدلیل نامناسب بود
بررای رشد گیاه معمولا مینران تولید در واحد سطح در مقای
و
های چویی که قبلا اعدا شده بهتدریجبه گلخانه های سرن بدیلمی شوند.
صفحه 11:
لا 5
لقال های فلری یا مدرن
ا ا م 20
a SP ae eee 07
این نوع گلخانه ها بیش از 0/6 متراست و بدلیل شمرایط مناسب رشد گیاء در
۱
دارد.
ور
جوش می باشد. هزینه واحد گلخانه های پرتابل نسبت به سیستم جوشی ۲۰-
6۵ بیشتر است ولی نصب آن آسانت و تغفییات در سازه راحتا تم استا
صفحه 12:
* اسکلت بندی گلخانه را می توان از چوب,آهن ویا آلومینیوم ساخت. هر کدام از این
eel Pe Tol ار
۰ pyoy let VS MaCESM Se an Pes Len Ae nes
و
هابی که خوب نصب نشده نا موجب شکسکتگی تعدآذی از شيشه ها
ا ال Toran pape
DO ny Sy eS TCLS i eee aed Read aed
: اسكلت هاى آهنى نور كمترى از آن به داخل نفوذ مب
60 ا ا لا ال ل ا
es Le ele a acre ازچوب یا آهن و درطرح
شود که این موضوع در گلخانه های بزرگ باید رعایت شود.
صفحه 13:
رز ۱
مى باشد نا ضمن استقامت كافى باعث كاهش نور در كلخانه نكردد.
۱ ال er Com
م ال ا 0 ا ا ل ل ال
زا
| aS WES
از اندازه علاوه بر كم كردن عم ركلخانه سبب شكم دادن يلاستيى ها
تا ای ل له
كم در نظر كرفته شود هزينه ها بالا رفته و نفوذ نور بداخل كلخانه
0 14
صفحه 14:
وب
Pee eE ete e SR py 5 ee ۱۳
۱ per ete PEAT PANY -5))> sr -vtcmeecs
Pee ee eee nee recor ON Perel
Dees Roe a ea ker LN ea ine ener
Ree 22 Mel S ES Re ON saad
آن مي شود و همين قارج ها دردماي حدود 20 تا 29 درجه و با رطوبت بيش
Reger ا ا ل
۲ ا ا ree)
موریانه ها با تغذیه از چوب باعث از بین رفتن آن مي شود. اما در کل عیب به
کار بردن اسکلت چوب در گلخانه ها هزینه زیاد آن برای نقاشی و رنگ
. كردن آن است كه عمر زيادي هم نسبت به آهن و آلومِينيوم|ندارد
صفحه 15:
8 آهن :
۱ ا sary]
هزینه اولیه آن بالاتر است و همچنین انقباض و انبساط آهن در
اثر تغييرات شديد دمابي باعث شكستكي شيشه هاي كلخانه
مي شود به خصوص در مواردي که اسکلت به خوبي نصب
— نشده باشد . در اسکلت هاي منحني هم از
. کنند
صفحه 16:
: سکلت آلومینیوم
آلومينيوم بيشتر در كلخانه هاى كوجك و فلزى به كار مى رود هينه اوليه
0 ا ا Ce ye pee rl
Sir eer were eC ier tet eI s.r
بوده et 557 “Pek ANS RE
Rosen poses CPCS MeL nonT | eT)
صفحه 17:
5 ل رتفد ازدوجهت بطو ركامل ازنور
كلخانه ۳ م 0
00 Pat ATS) Se EL ee)
= فى تسد
صفحه 18:
۰ ا aes 53. aa
هت مقابل تا نيمه از مصالح ساحتمانى يس شده و يمه ديكر از جنس ST)
0000
ل By
كلى بسراى مناطق مختلف ايرران كلخانههاى دو طررفه بسيار مناسب و مطلوب
tet era ceed ل ۱
در زمستان مىتوان در مصرف سوت صرفهجوبى بسيار نوب وبا ارزشى
داشت
صفحه 19:
ee ee
پلاستیک سخت دو جداره باید فراهم شده باشد. + سازنده بسراى سا وا
بايد سرنامه رجزرى دقيقى داشته باشد. اغلب كلخانه ها به يك فونداسيون بتو"
تک 5
صفحه 20:
۱ و Ce rs ecg
بواسطله آميختكى ناك و شاخ و بركها منج به لغنزدككى مى شود. سانت
يك كرردشكاه سيمانى؛ شنى يا سذكى به عررض>۲ تا ۳۳ اینچ برراى دست رسبى
reer rk Pere ل ا ا
زهکشی آب اضافی پوشانیده شود.
صفحه 21:
ل 00 000
یی منطاقه سردی و گرمی هواء مت
ریش برف و بارانه ماب آبی و کینیت آبه شرایط و تصوصیات خاک
0010
مطلوب نبودن شسرايط حناك ( بافت حناكه مواد غذايى موجود.در <
sae ل a
..) بهبود بخشید.
صفحه 22:
صفحه 23:
صفحه 24:
صفحه 25:
صفحه 26:
صفحه 27:
صفحه 28:
صفحه 29:
صفحه 30:
صفحه 31:
صفحه 32:
عنوان ارائه :
انواع گلخانه
ارائه دهندگان :
زیر نظر استاد ارجمند :
پاییز86
:انواع گلخانه
تعریف گلخانه:
• گلخانه بخش محدودی از فضاست كه در آن كلیه عوامل محیطی قابل كنترل
بوده و برای كشتهای متراكم و تولید محصول خارج فصل و یا خارج از محیط
طبیعی گیاه احداث میگردد.
مفهوم گلخانه
• هر گیاهی برای داشتن رشد مطلوب نیاز به شرایط خاصی از نظر شدت نور،
دمای روز و شب ،میزان رطوبت نسبی هوا و رطوبت خاک دارد .گلخانه یا
،greenhouseبه ساختمانی با اسکلت چوبی یا فلزی و با شرایط تحت
میشود كه با مواد
اکسیدکربن و )...اطالق
دی
کنترل (دما ،رطوبت ،نور ،
شفاف (شیشه یا پالستیک) به منظور عبور نور طبیعی جهت رشد و نمو
گیاهان پوشانده شده است.
گلخانهها باید به عوامل متعددی توجه شود:
در احداث
• .1تأمین نور مورد نیاز .مهمترین عامل نور است .تأمین نور برای گیاهان
گلخانهای بسیار مهم است .در روزهای ابری و زمستانی و در مناطقی كه
گلخانهها باید در
مقدار نور كمتر است از نورهای مصنوعی استفاده میكنند و
جهتی ساخته شوند كه نورگیر باشند .اسکلت و پوشش گلخانه نیز باید
طوری طراحی و ساخته شود که نور کافی به گیاه برسد .در روزهای
توريهای تیرهرنگ یا پاشیدن گل و
پرنور تابستان نیز با کشیدن حصیر یا
رنگهای قبل شستشو روی پوشش گلخانه باید مانع از نفوذ نور اضافی به
گلخانه شد.
• .2تأمین حرارت .تأمین دمای مناسب برای رشد و نمو گیاه خصوصًا در
روزهای سرد و ابری زمستان بسیار الزم است .پوشش گلخانه باید از جنسی
پوششهای دو
انتخاب شود که کمترین تلفات گرما را داشته باشد .گاهی از
الیه برای کاهش تلفات گرما استفاده میشود .البته در مواقعی از سال
(روزهای گرم تابستان) نیاز به کاهش دمای گلخانه وجود دارد و باید
عملیات خنکسازی انجام گیرد .بهترین نوع سوخت برای وسایل گرمازا و
میكنند اما
سرمازا ،گاز است .برخی افراد از گازوئیل و نفت استفاده
تمیزترین سوخت گاز است.
اکسیدکربن یکی از فاکتورهای ضروری در
دی
دیاکسیدکربن .
• .3تأمین
دیاکسیدکربن به صورت مصنوعی در
میباشد .افزایش غلظت
عمل فتوسنتز
محیط گلخانه باعث رشد مطلوب گیاه ،زودرسی محصول و افزایش کیفیت و
میشود.
کمیت آن
• .4تأمین رطوبت كافی .هوای گلخانه ممکن است خیلی خشک و یا خیلی
رطوبتساز)
مرطوب باشد که در حالت خشک باید مرطوب شده (با تجهیزات
رطوبتزدایی شود (با انجام عمل تهویه).
و در حالت خیلی مرطوب باید
• .5استفاده از خاك مناسب .در گلخانه بهتر است از خاكهای سبک استفاده نمود
یعنی خاك باید دارای زهكشی مناسب باشد .قبل از آغاز كشت ابتدا باید خاك
آزمایش شود تا از لحاظ اسیدیته ،شوری و عناصر غذایی و معدنی موجود در آن
اطمینان حاصل گردد و در صورت نیاز اقدام به عملیات اصالحی و كوددهی شود.
• . 6مساحت گلخانه .مساحت گلخانه بستگی به وسایل و تجهیزات تأمین گرما در
گلخانه و سرمایه و سلیقه خود شخص و مقدار و نوع شكل زمین دارد .میتوان
مساحت گلخانه را زیاد در نظر گرفت یا اینكه گلخانهها را با مساحتهای كوچكتر
احداث کرد .البته باید توجه داشت که در هر مساحتی باید شرایط محیطی (نور،
حرارت ،رطوبت ،دیاکسیدکربن) مورد نیاز بوتهها فراهم شود.
ساختمان گلخانه:
• هزينه ساخت گلخانه به طور كلي به اندازه و ماده پوشش دهنده آن بستگي
دارد .ساخت گلخانه با پوشش شيشه اي و قاب فلزي معموًال بيشترين هزينه
را داراست .پوشش هاي ديگر مانند فايبرگالس ،اكريليك و پلي كربنات
داراي هزينه متوسطي مي باشند .پوشش پلي اتيلن با قاب چوبي داراي كمترين
هزينه است .تجهيزات حرارتي و تهويه نيز هزينه اي با توجه به ساختمان
گلخانه و اندازه آن دارند .ساخت گلخانه هاي خورشيدي نيز امكان پذير است
اما به مهندسي خاصي نيازمند مي باشد .اسكلت يا قاب گلخانه از فلز يا چوب
ساخته مي شود.
از نظر نوع سازه گلخانه ها به دو دسته چوبي يا سنتي
و مدرن يا فلزي تقسيم مي شوند.
• گلخانه هاي چوبي
• اسكلت اصلي اين گلخانه ها از چوب با پوشش پالستيك مـي باشد .ارتفاع در ايـن
سازه هـا 2تا 3متر و سيستم گرمايي و تهويه مناسبي ندارد و بدليل ارتفاع پايين
مناسب كشت محصوالتي نظير خيار و گوجه فرنگي نمي باشد .مزيت اين گلخانه ها
قيمت ارزان احداث هر واحد آن مي باشد ولي بدليل نامناسب بودن محيط داخلي
براي رشد گياه معموًال ميزان توليد در واحد سطح در مقايسه با گلخانه هاي مدرن
بسيار كمتر است .بداليل ذكر شده اين نوع گلخانه ها توسعه نيافته است و گلخانه
هاي چوبي كه قبًال احداث شده به تدريج به گلخانه هاي مدرن تبديل مي شوند.
• گلخانه هاي فلزي يا مدرن
• اسكلت اين گلخانه ها از فلز است كه معموًال با پالستيك هاي ضد اشعه ماوراء
بنفش ( )uvپوشش و داراي سيستم گرمايشي و تهويه مناسب مي باشد .ارتفاع
اين نوع گلخانه ها بيش از 5/4متراست و بدليل شرايط مناسب رشد گياه در
اينگونه سازه،عملكرد در واحد سطح نسبت به گلخانه هاي چوبي افزايش
دارد.
• اتصال قطعات در گلخانه هاي فلزي بوسيله پيچ ومهره(پرتابل)و يا استفاده از
جوش مي باشد .هزينه واحد گلخانه هاي پرتابل نسبت به سيستم جوشي -20
%15بيشتر است ولي نصب آن آسانتر و تغييرات در سازه راحت تر است
اسکلت گلخانه
• اسکلت بندی گلخانه را می توان از چوب ،آهن ویا آلومینیوم ساخت .هر کدام از این
مصالح دارای معایب و محاسنی است بدین ترتیب که آهن دارای استحکام بیشتری بوده
ولی نیاز به هزینه های گزاف دارد.بعالوه قابلیت هدایت آن زیاد و انقباض و
انبساط حاصل از تغییردرجه حرارت خصوصا در زمستان ودر گلخانه
هایی که خوب نصب نشده اند موجب شکسکتگی تعدادی از شیشه ها
میشود.در اسکلت های چوبی هر چند که تیرها ضخیم در نظرگرفته
می شوند ولی گلخانه ازاستحکام زیادی برخوردار نبوده و در مقایسه با
اسکلت های آهنی نور کمتری از آن به داخل نفوذ میکند.قابلیت
هدایت حرارت دراین اسکلت ها کمتراست.دراسکلت های غیرمنحنی
ازچوب یا آهن و درطرح های منحنی شکل آهن و یا لوله مصرف می
شود که این موضوع در گلخانه های بزرگ باید رعایت شود.
• آنچه در یک گلخانه مطرح است فاصله بین تیرهای اصلی و فرعی آن
می باشد تا ضمن استقامت کافی باعث کاهش نور در گلخانه نگردد.
• اسکلت گلخانه های پالستیکی بخاطر پوشش سبکی که دارند در
مقایسه با گلخانه های شیشه ای ساده تروفاصله تیرهای فرعی را
خیلی بیشتر انتخاب می کنند .تنظیم فاصله تیرهای فرعی در گلخانه
های پالستیکی (پلی اتیلن و ونیل)حائز اهمیت است.زیرا فاصله بیش
از اندازه عالوه بر کم کردن عمرگلخانه سبب شکم دادن پالستیک ها
شده فضای داخل گلخانه را کم می کند.چنانچه فاصله تیرهای فرعی
کم در نظر گرفته شود هزینه ها باال رفته و نفوذ نور بداخل گلخانه
کاهش پیدا میکند.
• اسكلت چوب :
• استحكام چوب كمتر از آهن و آلومينيوم است و نور كمتري را به داخل گلخانه وارد مي
كند .قابليت حرارت در آن كم است و بايد آن را با مواد نفتي مانند نفتالين مس 2درصد يا
نفتنات روي Cuprinolآغشته كرد و جنس درخت به كار برده شده در اسكلت
اغلب از جنس درخت غول يا ماموت Redwoodدرخت كاج ،درخت سرو
Cupressusاستفاده مي شود .قارچ ها با تغذيه از چوب باعث فرسودگي
آن مي شود و همين قارچ ها دردماي حدود 20تا 29درجه و با رطوبت بيش
از 20درصد رشد ميكنند كه گلخانه هم داراي اين شرايط مطلوب است پس
مكاني مناسب براي رشد قارچ ها محسوب مي شود .حشرات از جمله
موريانه ها با تغذيه از چوب باعث از بين رفتن آن مي شود .اما در كل عيب به
كار بردن اسكلت چوب در گلخانه ها هزينه زياد آن براي نقاشي و رنگ
كردن آن است كه عمر زيادي هم نسبت به آهن و آلومينيوم ندارد .
• اسكلت آهن :
• استحكام و قابليت حرارت در آهن بيشتر از چوب است ولي
هزينه اوليه آن باالتر است و همچنين انقباض و انبساط آهن در
اثر تغييرات شديد دمايي باعث شكستگي شيشه هاي گلخانه
مي شود .به خصوص در مواردي كه اسكلت به خوبي نصب
نشده باشد .در اسكلت هاي منحني هم از آهن استفاده مي
كنند .
• اسكلت آلومينيوم :
• آلومينيوم بيشتر در گلخانه هاي كوچك و فلزي به كار مي رود هزينه اوليه
آن بيشتر ار آهن و قابليت انتقال حرارت در آن بيشتر از چوب مي باشد .
براي مقاوم كردن آلومينيوم آن را با فلزاتي مانند آهن تركيب مي كنند و آلياژ
آلومينيوم توليد مي كنند Aluminium Alloysكه شبيه فوالد بوده
ومقاومت آن ازفوالدهم بيشتراست.
:انواع گلخانه هاي ثابت
• گلخانه يكطرفه :از يك جهت از نور كامل آفتاب بر خوردار است و از جهت
ديگر از مصالح ساختماني پوشيده شده است .اين نحوه ساخت و ساز گلخانه
براي مناطقي با شرايط محيطي نسبتًا دشوار بسيار مطلوب است .در مناطقي
گلخانهها به
يخبندانهاي طوالني وجود دارد ،ساخت اين
كه سرماي شديد يا
صرفه ميباشد.
• گلخانه دو طرفه :از دو جهت بطور كامل از نور آفتاب بهرهمند است .اين
گلخانه براي كشت و پرورش بسياري از محصوالت ،ايدهآل و مناسب است.
درجهي حرارت بطور كامل از نور خورشيد بهره
زيرا از جهت نور و
ميبرد.
• گلخانه نيمه دو طرفه :از يك جهت بطور كامل از نور آفتاب برخوردار
است و از جهت مقابل تا نيمه از مصالح ساختماني پر شده و نيمه ديگر از جنس
شفاف (شيشه) است.
• گلخانه هاي سه گانه هر كدام براي يك اقليم معين مناسب ميباشند .اما بطور
كلي براي مناطق مختلف ايران گلخانههاي دو طرفه بسيار مناسب و مطلوب
هستند .چرا كه در كشور ما ،به علت برخورداري از نور فراوان مخصوصًا
در زمستان ميتوان در مصرف سوخت صرفهجويي بسيار خوب و با ارزشي
داشت
:انواع پیكربندی اسكلت های گلخانه
• انواع پیكربندی اسكلت های گلخانه ،از ساده گرفته تا پیچیده ،به ابتكار طراح
و مهندس مربوطه وابسته است .در ادامه چند نوع پیكربندی متداول آمده است.
• انواع پیكربندی اسكلت های گلخانه:
فونداسیون وكف سازی:
در یك گلخانه ،فونداسیون دائمی برای مواد ورقه ای شیشه ای ،فایبر گالس و
پالستیك سخت دو جداره باید فراهم شده باشد .سازنده برای ساخت فونداسیون
باید برنامه ریزی دقیقی داشته باشد .اغلب گلخانه ها به یك فونداسیون بتون
ریزی شده ،همانند ساختمانهای مسكونی ،نیازمند هستند.
• كف دائمی برای گلخانه توصیه نمی شود چونكه رطوبت را نگه می دارد و
بواسطه آمیختگی خاك و شاخ و برگها منجر به لغزندگی می شود .ساخت
یك گردشگاه سیمانی ،شنی یا سنگی به عرض 24تا 36اینچ برای دسترسی
آسان به گیاهان توصیه می شود .مابقی كف باید توسط چند اینچ شن ،جهت
زهكشی آب اضافی پوشانیده شود.
محل مناسب جهت احداث گلخانه
• مشکالت اصلی تولید محصول در هر اقلیم عبارتند از :موقعیت جوی و
جغرافیایی منطقه ،سردی و گرمی هوا ،مقدار و شدت نور ،شدت وزش بادهای
قوی و ریزش برف و باران ،منابع آبی و کیفیت آب ،شرایط و خصوصیات خاک
منطقه و . ...
• مناسب بودن خاک گلخانه از نظر شرایط فیزیکی و شیمیایی .در صورت
مطلوب نبودن شرایط خاک (بافت خاک ،مواد غذایی موجود در خاک ،شوری،
اسیدیته و )...میتوان آن را با انجام عملیات اصالحی (کوددهی ،آبشویی
و )...بهبود بخشید.
پايان