صفحه 1:
موضوع ارانه:
آهمیت فزهنک,و تمدن
درعصرمادها و محامنشیان
ارائه:
صفحه 2:
ماده ها
* سرزمین ماد دارای دو قسمت ماد بزرگ و ماد کوچک بود . ماد بزرگ شامل نواحی مرکزی و
غربی ایران تا حدودی کردستان و کوههای زاگرس بود که به آن ماد رکیانا که ری و نواحی آن
را هم شامل میشد میگفتند و ماد کوچک نیز مشتمل بر کردستان و کرمانشاهان بود. سرزمین
مادها یا آذربایجان محل تلاقی دو رشته کوه زاگرس و البرز است که از تلاقی این دو رشته كوه
و فرهنگ مردمان این دو ناحیه. فرهنگی امتزاج مییابد که به ن فرهنگ آذربایجان گفته
میشود. امروزه فرهنگ آذربایجان نواحی جنوب رود ارس یعنی آذربایجان غربی» شرقی»
اردبيل تا زنجان را شامل میشود.
صفحه 3:
فرهنگ و تمدن مادها (۷۰۸ ق.م تا ۲۳۱ ق.ع)
* مادها به دوران پس از مرگ اعتقاد داشتند و به همین دلیل برای مردگان خود همچون زندگان مسکن
میساختند. این مقبرهها که در دل صخرهها ساخته شدهاند. ما را از معماری مادی نیز تا حدودی آگاه
میسازند. از خصوصیات مهم مقبرههای مادی وجود طاقچههایی است که برای آرامش روح مردگان و قرار
دادن لوازم زندگی و زینتآلات بر روی آنها ساخته میشدند. بدیهی است بروز چنین رفتاری مشخصا بیان
کننده اعتقاد مادها به زندگی پس از مرگ بوده است. ایرانیان دوره مخامنشی به شکل آغازین زبان پارسی
جدیدی به نام «پارسی با خن میگفتند که از خانواده زبانهای هندوارو پلیی است. متون نوا
ob} پارسی باستان به خط میخی شکلی هستند که به کلی با میخی اکدی فرق دارد. لین خط در آغاز قرن
شده به
اورخه لفان Cosa oe شرفت بزرگ در لین زمینه مرمون کوششهای هنری راولینسون است
که توانست با دشواری زیاد سنگنبشتة بسیار طولانیای را که بر تخته سنك عظيم و بلندى بر جاده اصلى
اکباتان (همدان امروزی) در پیستون حک شدهاست. بخواند. لین سنگنبشته پارسی باستان متنی همراه با نقث
برجسته است و به داریوش یکم تعلق دارد و شرح جزئیات حوادث مربوط به جلوس او بر تخت پادشاهی را
دن اختيان: قا قراره مش دهد
صفحه 4:
* ایرانیان دوره هخامنشی به شکل آغازین زبان پارسی جدیدی به نام «پارسی باستان» سخن میگفتند که از
خانواده زبانهای هندواروپایی است. متون نوشته شده به زبان پارسی باستان به خط میخی شکلی هستند که
به کلی با میخی اکدی فرق دارد. لین خط در آغاز قرن نوزدهم شناسایی و رم زگشایی شد. پیشرفت بزرگ در
لین زمینه مرهون کوش شهای هنری راو لین ن است که تواذ ت با دشواری زیاد سنگنبشته بسیار طولانیای
را که بر تخته سنگ عظیم و بلندی بر جاده اصلی اکباتان (همدان امروزی) در بیستون حك شدهاست»
بخواند. این سنگنبشته پارسی باستان متنی همراه با نقش برجسته است و به داريوش يكم تعلق دارد و شرح
جزئیات حوادث مربوط به جلوس او بر تخت پادشاهی را در اختیار ما قرار میدهد.
صفحه 5:
* الیته کتیبه بیستون یک استنتا است:مطالب نوشته شده یه زیان ابارسی باستان عمدتا به ستگتیشتههای یادمانی
محدود میشوند و بیشتر به قدرت تغییرناپذیر شاهنشاهی ایران اشاره دارند و بنابراین درباره امپراتوری
مخامنشی که پژوهندگان اصولاً امیدوار به شناسایی ن از این طریق هستند اطلاعات اندکی در اختیار
میگذارند؛ رویدادهای سیاسی. تغییرات تاریخی و ساختارهای اداری لبه استثنای بیستون) در آنها گزارش
نشدهاند. این محدودیت متنون پارسی باستان با این وافعیت ارتباط دارد که خط پارسی باستان الحتمالاً
اختراعی بوده که به فرمان خانواده سلطنتی صورت گرفته و هدف از لن لین بوده که بیننده را تحت تأثير
قرار دهد و خط یگانهای برای زبان پارسی فراهم شود که جلوهای از شاهنشاهی ایران باشد. ولی لین خط در
خارج از عرصه رسمی کاربردی نداشتهاست. همه کتیبهها بر ساختمانها و صخرهها لبه استثنای سنگنبشته
خشايارشا كه مشرف بيه در اچه وا ل رد
دربار (ظروف » ظروف فلزی و مهرها) نقش شدهاند. یکی دیگر از جنبههای جالب سنگنبشتههای
پارسی باستان لین است که آنها همیشه با روایتهایی از سایر زبانها - معمولاً عبلامی و اکدی بابلی (و گاه
هیر گلیف مصری) - همراه است.
صفحه 6:
اولین حرف نشان دهنده نام پادشاهی است که به
دستورش متن حک شدهاست:
* پادشاها ختصارپادشاه ختصار
* اردشیر اول 1:/کوروشت)
* ازدشیر دوم 2داريوش Da,
* اردشیر سوم ۸3/داریوش دوم 2(
* اريامنه 11الل/ارشامه 5ل
* خفايارشا »ا
صفحه 7:
دومین حرف نشان دهنده مکان کشف کتیبه باستانی است:
* نام مکاناختصارنام مکاناختصار
* تخت جمشید الوند ع]
* شوش همدان !۲
* وان ۷پاسار گاد (مراغه)//
* سوئز منقش رستم N
* بيستون لأبابل (استوانه كوروش) 8
صفحه 8:
برای اشیاء این حروف به کار میرود:
* نام شی ءاختصارنام شی .اختصار
* مهرن)5ظرف ۱۷5
i وزنه ۷۷
صفحه 9:
همه چیز درباره قوم مادها
۲۲-۰۷-2۸
قوم مادها
* مادها چادرنشینانی بودند که در هزاره دوم قبل از ميلاد از مرزهای شمال شرقی و شمال غربی به سرزمین
ایران وارد شدند. در اواخر قرن ۸ قبل ازمیلاد بود که مادها در نواحی غربی ایران متحد شدند تا در مقابل
حمله آشوریان مقابله کنند. آن ها در جنگ هایی ساله با إفؤريان واجم مزلي عدت الن عاونا
شکست دهند و دولتی را ایجاد کندد که مدت ها پادشاهی کرد اما سرانجام از کوروش بزرگ شکست
خورد . برای آشنایی بیشتر با قوم مادهاه الی گشت را همراهی کنید.
صفحه 10:
* مادها گروهی از آریلیی ها بودند که رفته رفته در غرب ایران ساکن شدند ن ها که گاه و بیگاه مورد هجوم
آشوری ها قرار می گرفتند تصمیم گرفتند که برای مقابله با دشمن با هم متحد شوند. به همین دلیل در نقطه ای
گردهم آمدند و دیاکو رابه فرمانرولیی انتخاب کرد او هم دهکده ای را پایتخت خود کرد و در آنجا قصرهای
پادشاهی ساخت. پس از ن لین دهکده. هگمتانه یعنی محل اجتماع مردم نامیده شدء هکمتانه در شهر همدان
امروزی قرار دارد.
صفحه 11:
خرابه های به جای مانده از هگمتانه
* پادشاهان مادها چه کسانی بودنده
به گفته مرودوت. تاریخدان یونانی سلسله مادها که به مدت ۱۵۰ سال پادشاهی کردند در مجموع ۴ پادشاه داشت:
* دیاکو: بنیانگذار حکومت مادها بود که مگمتانه را به عنوان پایتخت خود برگزید.فرورتیش: دومین پادشاه ماد كه به
مدت ۲۲ سال حکومت کرد و با آنکه سرنوشت اسارت پدرش را دیده بود اما راه او را ادامه داد وبا آشوریان جنگید
اما شكست خورد. او قبلیل مادها را متحد و از آن ها کشوری مستقل ساخت.هووخشتره: سومین و قدرتمندترین پادشاه
ماد و اولین پادشاه در دوران باستان است. پادشاهی که ۴۰ سال حکومت کرد. یک سلطنت سراسری را در ایران به
وجود آورد و ایران رابه یک قدرت مهم جهلنی رساند.به طوری که می توانيم او را بنیانگذار واقعی دولت ماد و معمار
امپراتوری ایرانیان باستان بنامیم.
*ایشتوویکوه آخرین پادشاه ماد که از سال ۵۸۵ تا ۵۵۰ قبل از ميلاد فرمانرولیی کرد. يس از سقوط هگمتلنه استقلال ماد
از بين رفت.
صفحه 12:
تمدن مادها
* تمدن ماد در زیر بنای مدنیت نقش پر رنگی را ایفا کرده است.
* اينكه يارسى هاء.به جای لوح گلی از کاغذ پوستی و قلم برای نوشتن استفاده می کردند و در ساختن ساختمان
ها ستون های فراوان به کار می بردند همه این ها را مدیون مادها بودند.
* بسیاری از قوانین اخلاقی پارسی ها و مذهبشان هم تقلیدی از مادها بود. از نظر معماری هم این معماری
دوره مادها بود که بعدها زمینه ساز ساخت بناهای درخشانی مثل تخت حمشید شد.
صفحه 13:
مكمتانه
پادشاهی ماد و پایتخت تابستانی هخامنشیان بود. به گفته مردوت دیاکو در اواخر قرن ۸
Sere INGuSs SMS ن پایتخت مادها انتخاب کرد.
هرودوت در این شهر مجتمع شاهلنه شامل قصر. خزانهداری و اقامتگاه نظامی را توصیف می کند که بر
پهای ساخته شده بودند.
به گفته او این مجتمع با هفت دیوار متحدالمرکز که هر دیوار داخلی از دیوار بیرونی بلندتر بود درست شده
ود
صفحه 14:
فرهنگ و زندگی مادها
همچنان که در تاریخ ماد. دو دورهی متفاوت - پیش از پادشاهی بزرگ ماد و بعد از آن - وجود دارد. تاريخ و
فرهنگ ماد را نیز میتوان به دو دوره تقسیم کرد:
۱- دوران متقدم ماد و پیش از استقرار سلطهی کیش مغان
۲- دورهی پس از سلطهی آن طبقه. مرز میان این دو دوره پایان فرن هفتم پیش از مبلاد است. با حفریاتی که
صورت كرفته استء تاكنون خانهی مادی - که از خشت خام ساخته میشد 1
احتمال داد که در آن عهد همان ۱ که در :دورانهای تعدی واحد آن بوده است.
ویژگیهای مزبور در قبوری که در صخرهها حفر شده است نیز مشاهده میگردد و آن عبارتست از ساختمان یک
طبقهی قائم الزاویه. و در اکثر موارد دارای بام مسطح و دامنهاى بر روی جلوخان» که بر ستونهای چوبی یا سنگی
تکیه دارد. کون تاه دون کوستای سای مد بشارمسیول رمتتازل وده ست اما ظاهرا زندگی مردم
قاط تورمت ری سل راکش مسب تاه رشوم تیان ار این
صفحه 15:
* مثلا در سمت شرقی کوههای مزبور لباسهایی پوشیده میشد که در هزارهی سوم پیش از میلاد در بين لولوبيان
معمول بود. روی نمتنه و پیراهن آستین کوتاهی که تا زانو میرسید. پوستی افکنده ن را بر شانهی چپ استوار
میساختند. گاهی هم پوست را از زیر کمربند رد میکردند. ثروتمندان در این مورد از پوست یوزپلنگ و
مستمندان ازه پوست کوسفند استفاده می کردنل:
* لباس مادیها و قبایل اتحادیهی ماد و مانتائیان بدینگونه بود. رسم افکندن پوست گوسفند بر شانه» تا امروز نیز در
ميان
ل
انان مناطق كوهستانى آذربايجان محفوظ مانده است. موها را با نوار سرخی میبستند و ریش را
lee
ماد بود دیده نمیشود.
ند. در نگارههای آشوری کلاه بلند نمدی با تاج که به زبان لاتینی تیاز نامیده میشد و مخصوص ساکنان
از
از
* ولی از انجا که کلاه مزبور در هزارهی سوم پیش از میلاد و در دوران هخامنشیان (سدههای ۶ تا ۴ پیث
میلاد) تداول داشته. بیشک در دوران موردنظر نیز مرسوم بوده است. پایافزار ویژهی ایشان. موزههایی نرم و
تک رکف بود۱
صفحه 16:
3 آن را مخصوص کاسیان میدانستند و پوشش دیگری را که با تصاویر آشوری متفاوتست (لباس
مادی) میخواندند. و 0 بيراهن كشاد (سارايبس) آستين بلند. شلوار كشاد و جيزدار - كه در واقع دامن درازى بود كه
ميان دو يا جمع میشد و بالاپوش کوتاه از پارچهی رنکار رنگ یا پشم. با شلق else es op se نوع لاس زا تکمین ی کرد
ظاهراً اين لباس فربوط'به سواران آریزانتی بود. ساکنان اصلی ماد غربی و مرکزی در نیمهی سدهی اول پیش از مبلاد از اي لباس استفاذه
نمیکردند. ولی پوشش مزبور از قدیم معمول بود. و این موضوع از یک مهر قدیمی مادی استنباط میشود که در مدفن تیهی سیالک
کاشان به دست آمده است.
اين لباس ظاهراً در قرن هفتم پیش از میلاده همزمان و همگام با رواج کیش قبایل شرقی ماد و زبان رسمی ایرانی در سراسر خاک ماد
متداول شد و در قرن ششم پیش از یلد پارسیان نیز آن را پذیرفتند.در آغاز هزارهی اول پیش از میلاد نیزه و سپر جز و سلاحهای عادی
و معمولی مادها بود. بعدها در اللحدى ايشان توس ee (اسکیتی) که آن را اکیتاک
میناميدند. بر دیگر سلاحهای ایشان افزوده شد.چنان که میدانیم. در آن روز کار اسب تروت عمدهو مهم قبایل به شمار میزفت, هنوز
از زین و لگام اطلاعی نداشتند و سواز بر چیزی میندست که به غافیه میمانست؛ زين و برگ کاسیان و مادین از ویژگیهایی
برخوردار بود آنان
ش از ميلاد از خيش و كاو آهن و بستن آن بر يشت دو كاوء آكاهى داشتند.در قسمت ييشههاء هنرنمايى بر
ی در پایان هزارهی سوم 5
مفرغ و آهن به مرحلهی عالی وشیده بود (مصنوعات هنری مقرغی آنان به ویژه بسیار زیبا بود) سنگ ترافی؛ سفالمنازق و محتملاً
نساجی نیز به پیشرفت محسوسی نایل آمده بود. بعدها به منسوجات مادی ارج بسیار مینهادند. از تزیینات گوناگونی که بر ظروف
سفالین آن رو زگاران دیده میشود چنین برمیآید که آنها احتمالاً تقوش زیبای مزبور را در منسوجات نيز به كار مىبردهاند.
صفحه 17:
زبان مادها
* به زبان فعلی شمال ایران شباهت داشته و با زبان دورههای بعد (مخامنشی پا پارس باستان) و زبان جنوب
ایران تفاوت چندلنی ندارد. به طوری که در کتیبههای مخامنشیان که به سه زبان پارسی باستان» عیلامی و
آشوری میباشد.
در قسمتی از نوشتهها که به
مادی است. مختصر تفاوت زبان مدی با زبانهای مذکور فقط از نظر لهجه
. زبان مادها با گذة
میب زمان از میان رفت. اما هنوز در آذربایجان, لهجههای خلخالی, تاتی و هرزندی
که بقایای زبان مادی است.زبان تاتی یا ترکی امروزی در همدان» زنجان و قزوین و اطراف کرج و ساوه
دارای برخی واژههایی است که در عصر مادها به کار میرفته است.
صفحه 18:
صفحه 19:
بیک.زنان
ای از زیر
پارچه ای از
سازی شده تصویر پارچ
لباس
مخامنشی
صفحه 20:
فرهنگ پوشاک در زمان مادها
* دياتكوف در كتاب "تاريخ ماد" لباس لولوبیان در لوح نارامسین را کاملا شبیه لباس مردم ماد غربی در هزاره
يادآورى ديانكوف مبين لن است كه مردم مهاجر ماد و يارس به محض ورود به
فلات ايران تحت تاثير هند و تمدن مردم بومى قرار كرفتند و درنتيجه به لحاظ موقعیت جغرافیلیی. سياسى»
آب و هوا و مسکن در این منطقه فرهنگ يوشاك آنها را مورد استفاده قرار دادند.
اول قم دانسته است.
eer ۳ ۱ ی
* جیمز ليور در كتاب تاريخ لباس درباره شلوار مادی مینویسد:مهمترین نوآوری ایرانیان پوشیدن شلوار بود
که بعدها لباس خاص آتها شد. شلوار مادی شبیه شلوارهای رکابدار و تنگ امروزی بود كه در نقوش تخت
جمشید افسانه ای و پاسارگاد کمی گشادتر و بلندتر روی کفش را میگرفته و با رکلبی در زیر کفش دیده
میشود. مادها پیراهنی داشتند که بدون چین و دراز بود و در قسمت جلو بسته میشد. بلندی لين پیراهن تا
روی زانو میرسید. اين پیراهن آستینی تنگ و یقهای ساده و بدون برگردان داشت و از سر پوشیده میشد.
* شنل (مانتو یا اورکت)؛ در نقوش تخت جمشید دو نوع شنل مشاهده میکنیم
صفحه 21:
رداهای چین دار با آستین های بسیار گشاد. هخامنشی
صفحه 22:
* شنلبا آستین بلند که مشخصا بلندی لن تا مچ پا میرسد و مانندیک خرقه شانهها را میپوشاند. گزنفون
مورخ یونانی میگوید: سواران مادی هنگامی که شاه از مقابل آنها میگذشت. دستهای خود را در آستین
مانتوهایشان قرار میدادند.
* ۲-شنل بدون آستین که به صورت نوار از طرفین يقه در زیر گلو گره میخورد. لین نوع شنل گاهی هم به
صورت پوستی بر روی شلنه افکنده میشده است. برای تهیه لین شنل. اشرف و بزرگان از پوست یوزپلنگ و
مردم عادى از يوست گوسفند استفاده میکردهاند.
صفحه 23:
كلاه
* كلاه: كلاه نزد مادها علاوه بر پوشاندن سر و صورت در مقلبل سرما و گرما جنبه آرایشی و نمایشی نیز داشته است؛ تنوع
وی تب ی » نذاد و Bee ek eee
مادهنا ونجود داشه استیکی تبارا عا عكر و دیگری؟! 'باشلق سبه گفته مرودت و پلوتارک» تیارا کلاهی نمدی به
شکل تاجی مخروطی بلند است که در جلو برآمده بود و دنباله آن به شکل نواری در پشت گردن آویزان است,نگهبانان و
خدمتگزاران و نیز رئیس نمایند گان خراج گزار معمولا چنین کلاهی بر سر مینهادند.
* تياراحيك نوع كلاه در زمان مادها[/010 0 02] نوع دوم کلام باشلق مادی است که انواع مختلف ّن در ميان مادهاء
ارامنه. پارتها و مردم قفقاز رلیج بو.باشلق از جنس نمد و کتان بود كه در قسمت بالای آن معمولا نوک تیز و بلندی به
شكل كيسه مخروطى به قد لاو اكت جا هت بسن ليد تريس ای که کرد رش بت 3
طرف نیز دو تکه اضافی که گوشها را میپوشاند. باشل-یک نوع کلاه در زمان مادما[/01100 60] پوشاک مادی در
اشکال امروزی شده و متشکل از کلاههای نمدی و قباهای آستین دار و شال دورکمر هم اکنون در برخی روستاهای همدان
و منطقه تات نشين بویین زهراء اشتهارد. سگزآباد قزوین و اورامانات کردستان مورد 58 قرار میگیرد.
صفحه 24:
کلاه هایی بودند با شیارهای کوتاه و بلند که عمدتاً به صاحب
قصیان""پارسی" فحلق دآشتند. اینما "فیترا" نامیده می شدند.
صفحه 25:
پاپوش مادی
* مادها که از مناطق سردسیری وارد ایران شدند ابتدا چکمه های نوکتیز بر گشته با ساق بلندبه پا میکردند
که مخصوص نقاط سردسیری بود.
* مادها چس از اسکان یافتن» لين چکمهها را کنار گذاشتند و به کفشهای بند دارکه بدون رویه بود و شبیه
چارقهای روستایبان امروزی ایران بویژه روستایبان مناطق گیلان و مازندران است و چوموش نامیده
میشوند» روی آوردند.بندهای این چارقها تا زیر زانو میرسید. نوع دیگری پاپوش مادی در نقش
پرجستههای تخت جمشید به چشم میخورد که گاهی با رویهای به سه ردیف بند. که هر یک از
سوراخهای مقابل خود رد میشوند. با زبانه یا بدون زبانه و یک پارچه از چرم قالب یا دوخته میشده
است.
صفحه 26:
کفش:
کفشي که پارسیان بپا میکردهاند معمولاً داراي سه نوار چرمي بوده
که در روي پا توسط تکمه یا قلابي بسته ميشده است. این فرم
کفش داراي زبانهاي بلند نیز بوده که در زیر بندها براي محافظت پا
قرار داشته است. سریازن گارد شاهي شوش نیزیکچنین كفشهاني
بپا دارند.
صفحه 27:
هفت کتیبه از داریوش در تخت جمشید
* هفت کتیبه از داریوش در تخت جمشید به جای مانده که برخی از آنها کتیبههای ,0۵ DPa,
001 ,021,:080] ,00] كوجك هستتد وا به معرفى داريوش و سلسله تسب او فى يردازلك,
کتیبههای دیگر عبارتند از:
* کتیبه 0۳0]: تنها به فارسی باستان بر روی دیوار جنوبی کاخ قرار دارد و شامل مطالبی از قبیل ستایش
اهورامزدا. وصف سرزمین پارس و نیایش است.
صفحه 28:
* کتیبه 2۳6]: تنها به زبان فارسی باستان بر روی دیوار جنوبی کاخ قرار دارد و مشتمل بر
معرفی داریوش, مملکتهایی که خراجگزار او بودند» پند و اندرز به فرمانروایان آینده و در
پایان نیایش است.
* کنیبه ۳۱۱ ]این کتییه سه زبانه است و بر روی دو لواحه از طلا و نقره تحک شدهاشت. تن
قاری بای او ده تس ere سار هو
صفحه 29:
از خشایارشا ۱۲ کتیبه به شرح زیر در تخت جمشید
مو جود است:
* کتیبه 2۸0۳0 این کنیبه سه زبانه (فارسی باستان ابلامی و اکدی) است. متن فارسی باستان آن حاوی ۲۰
سطر شامل بر ستایش اهورامزدا؛ معرفی خشایارشا, شرح بنای دهلیزی در تخت جمشید و بناهای دیگر
و در پایان دعا به دركاه اهورامزدا است.
* كتيبه 26۳/0 این کتیبه تنها به زبان فارسی باستان و حاوی ۲۰ سطر است و مشتمل بر ستایش
اهورامزد؛ معرفی خشایارشاه شرح بنای ساختمانی در تخت جمشید و بناهای دیگر و در پایان دعا به
درگاه اهورامزدا است.
* کتیبه 6 26 لین کتیبه سه زبلنه (فارسی باستان, dhe اکدی) بر روی ستون عمودی غربی رواق کاخ
داریوش قرار دارد. متن فارسی باستان لن حاوی پانزده سطر و شامل بر ستایش اهورامزداه معرفی
خشایارشاه شرح بنای کاخی در تخت جمشيد به فرمان داریوش پدر خشایارشا و در پایان leo به درگاه
اهورامزدا است.
صفحه 30:
صفحه 31:
* کتیبه :XPd اين کتیبه سه زبانه (فارسی باستان: عیلامی, اکدی) است.
من فارشی بأثتتا ن جاوی توزده سطح در سالن کاخ خشایارشا قرار
دارد و مشتمل بر ستایش اهورامزداء معرفی خشایارشا, شرخ بنای
ele مم سوه طبار ساب تم بایان دعامه گام اخرام ود هت
* کته ۳۳۳ این کتنیه وزیا (فارسی باستان فااکدی) زاست و من
فارسی باستان آن حاوی ۴۸ سطر و مشتمل بر ستایش اهورامزدا,
معرفی خشایارشا, ذکری از داریوش پدر خشایارشا و گشتاسب. جد
وى و ياداورى اينكه داريوش در ميان فرزندانش, خشایارشا رابه
عنوان شاه برگزیده است ودر يايان دعا به درگاه اهورامزدا Fh
صفحه 32:
* کتیبه 26۳1۱ لين كتيبه سه زبلنه (فارسى باستانء عیلامی, اکدی) است. متن فارسی باستان آن
حاوی شصت سطر است و از جهت روشن شدن سیاستهای دینی خشایارشا و رفتار او از جهت
اهميت فراوان است. کتیبه مذکور مشتمل بر ستایش اهورامزدا؛ معرفی کشورهاء فهرست
کشورهای زیر فرمان او شرح سرکوب شورشها در لين كشورهاء شرح ویران کردن معبدهای
خدایان آنها (دیودانها) و اصلاح کارهای نادرستی که در لن مکانها انجام میشد و در پایان
اندرز و دعا به در گاه اهورامزدا است.
* کنیبه (26: اين کتیبه دوزبانه (فارسی باستان و عیلامی) بر روی دستگیره در حرمسرای شاه. از
سنگ لاجورد مصنوعی» نوشته شده و از یکی از کتیبههای داریوش یکم در نقش رستم تقلید
hates ue کت هی دابا تسیا راهن و کیربت سوفن شاه با وادیرداتان۱ کاخ با
ساختمانی میپردازند.
صفحه 33:
از اردشیر اول یک کتیبه برجای ماندهاست:
* کتیبه ۸1۳۴: کتیبه اردشیر در تخت جمشید که به دو زبان
بایتان و آکدی ات رصن فارشه اسان ان باروه قطر آیتت
یل فان ها اد مرف وم قرع ای کم ماود
آغاز کرده بود و به وسیله اردشیر به OLL رسید.
صفحه 34:
در نقش رستم در واقع در شمال تخت جمشید, از داریوش چند auiS
کوچک در معزفی دربارتان خودهو مودان شرر مين هاي "دكن و درو رکنیبه
Sop باقی ماندهاست:
:DNa aS * اين کتیبه ۳ زبانه (فارسی باستان, ایلامیر اكدى) در يشت
نقش oS داریوش قرار دارد و متن فارسی باستان آن حاوی شصت
یش أهورامزداء معرفى داريوش» فهرست
ها خراجگزار ایران, سركوب شورشهاء نيايش به درگاه
اهورامزدا و دعا براى خود و خانواده خود و اندرز به فرمانروایان آینده
ست
:DNb aus * این کتیبه ۳ زبانه (فارسی باستان؛ ایلامی, اكدى) است. متن
قارستی اسان لن شاوی شصت سسطر و متت سل یر ایس اهورآمردا:
معرفی داریوش, شیوه فرمانروایی, کی هنرها و فضایل Be eral a
صفحه 35:
صفحه 36:
در شوش ۱٩ کتیبه از داریوش Sb ماندهاست که
مهمترین آنها عبارتند از:
* کتیبه 56: این کتیبه ۳ زبانه (فارسی باستان, ایلامی, اکدی) است. متن فارسی باستان
OF vate ol سطر و مشتمل بر تین اور سنا معرفی داریوش, فهرست کشورهای
خراجگزار. شیوه حکومت و شرح بعضی فعالیتهای داریوش از جمله اعاده نظم به
اميراتورى و سرانجام, دعا به 3 است.
* كتيبه 051]: اين كتيبه ٠" زبانه (فارسی باستان, ایلامی و اکدی) است متن فارسی باستان
ترا ۵۸ رب رزوی Store ak Al مت ری تا کاشیهای لعاب دار نگاشته
شدهاست و مشتمل بر ستایش اهورامزدا, معرفی داریوش, زره هو 3
اهورامزدا به خاطر اعطای باشاهن اش دربارة ساختمان و مصالح به کار رفته as
شوش, دعا به خود و پدر و کشورش است. steleeets ی
معرفی داریوش يا به عنوان یادبود بنایی نگاشته شدهاست.
* سه کتیبه یادبود از خشایارشا در شوش بدست آمدهاست.
صفحه 37:
در منطقه سوئز در مصر سه کتیبه از داریوش اول
کشف شده که دو تای انها عبارتند از:
مکی مها این که رس ریات( هار اسان عیلاعی و کدی ات مین ارس
باستان آنٍ حاوی ۱۲ coe Se eee Ae هر سوئز قرار
دارد و مشتمل هورآمزداء معرفی دارپوش, فرمان حفر کانال سوئز که نیل را
ee eee ie مصر است. در طرف دیگر ستون, کتیبهای بلندتر به <
هيرو معدي كران ارمكه نهاك tala Sle ee کانال Sop تکاس یاه
* کتیبه 05: لین کتیبه ۳ زبانه (فارسی باستان, عیلامی, اکدی) بر کوه are ی oo
همدان واقع شده و متن فارسی Solr ol yliwlh بیست i
اهورامزدا. معرفى داريوش است. اين كتيبه احتمالاً به فر, 9 Pate ean Glas
شدهاست.
:XS aus + کتیبهای از خشایارشا به ۳ زبان (فارسی باستان, عیلامی, اکدی) باقی
ماندهاست؛ که متن فارسی باستان آن شامل بیست سطر است و در سمت راست کتیبه
داربوش قرار دارد و شامل ستایش اهورامزدا و معرفی خشایارشا میباشد.
صفحه 38:
استوانه کوروش
* استوانه کوروش, استوانه ناقص از جنس
خاک وساست FO, Gens خط تاک
شده به زبان آکدی توسط هرمزد رسام
در حفاری منطقه معبد مردوک در سال
۹ در بابل کشف گردید.
۰ تکه دوم که شامل خطهای ۳۶ ثا ۴۵
میشود. در کلکسیون بابلی دانشگاه ييل
توسیط برگر پیدا شد. حکاکی کلی گرچه
در آخر ناکامل ماند. شامل ۴۵ خط شد
كه تشر ول فا بط کال
شکستهاند (قابل خواندن نیستند).
صفحه 39:
٠ متن حاوی روایتی meer بابل توسط کورش در ۵۳۹٩ پ. م. است و با
ری از مردوخ ایزد بابلی در مورد جنایتهای نبونعید, اخرين يادشاه
کلدانی, آغاز میشود (سطرهای ۸-۴). در ادامه روایتی از جستجوی مردوخ
برای یافتن پادشاه شایسته. انتساب کورش به حکمرانی تمام جهان, و
عامليت او در فتح بابل بدون جنگ آورده میشود (سطرهای 19-9( Bue
کورش, با لحن اول شخص, القاب و نسب خود را برمیشمرد (سطرهای
۲۲-۰) و اعلام میکند که صلح کشور را تضمین کرده (سطرهای ۲۶-۲۲)
که به موجب لن او و پسرش کمبوجیه مشمول رحمت مردوخ شدهاند
(سطرهای ۳۰-۲۶). او بازسازی معبد, که در دوران زمامداری نبونعید به
nee سس سم ما بازگشت به
میهنشان را توصیف میکند (سطرهای ۳۶-۳۰). 1 oll پادشاه بازسازی
دفاع شهر بابل را توصیف کرده (سطرهای ۴۳-۳۶) و گزارش میکند ay aS
هنكام بازسازی کتیبهای از آشوربانیپال را دید. (سطرهای ۴۵-۴۳).
در حقیقت متن توسط کاهنان مردوخ با تقلیدی از متون کهن نئو-آشوری, به
ویژه کتیبههای آشوربانیپال نوشتهشده در بابل, نوشتهشدهاست؛ بنابراین,
استوانه ساختی به شیوه معمول کتیبههای میانرودان دارد و بهعنوان پی
دیوارهای بابل برای یادبود بازسازیهای کورش در آنجا گذاشتهشدهاست.
صفحه 40:
کتیبه وان
* بر دیوار قلعهای در وان کتیبهای aw
زبانه (فارسی باستان, عبلامی, اکدی)
موجود است که متن فارسی باستان
آن بیست و هفت سطر و شامل
ستایش اهورامزدا, معرفی شاه و ذکر
ساختمانی است که به فرمان داریوش
بنا شده, و خشایارشا کتیبهای به رسم
یادبود بر لن نگاشتهاست. پایان آن با
دعا خاتمه میپابد.
صفحه 41:
پایان
با تشکر از همراهی شما عزیزان